Një status i ngarkuar emociononalisht është sjellë në faqen e tij të facebook, së fundmi nga Marcel Hila, një prej themeluesve të Partisë Demokratike në Shkodër, në dhjetor të vitit 1990. Me titullin “Ku është gabuar?”, Hila ndalet në një analizë personale dhe historike për rrugëtimin e PD-së në mbi tre dekada ekzistencë.
Në rrëfimin e tij, Hila sjell kujtime të para vitit 1992, frymën e idealizmit që përshkoi ditët e para të pluralizmit, por edhe zhgënjimin e thellë që, sipas tij, nisi me kompromiset e para politike. Ai përmend me emra bashkëpunëtorë dhe miq të tij, ish-të përndjekur politikë, që u larguan nga PD-ja në momentin kur kjo forcë nisi të bëjë aleanca me figura të së shkuarës komuniste.
Hila i referohet asaj që e sheh si një prishje të ekuilibrit moral dhe ideologjik brenda partisë. Ai ngre pyetje të qarta: a sollën këto aleanca vërtet më shumë vota, apo e zbehën identitetin e partisë? A ishin kompromiset me figura të diskutueshme politike domosdoshmëri për pushtet, apo shmangie nga parimet themelore?
Përmes ironisë dhe reflektimit, ai përshkruan me shqetësim mënyrën sesi PD, në momentet kyçe, zgjodhi të përfshijë në radhët e saj individë që, sipas tij, nuk përfaqësonin idealet e fillimit, ndërsa shumë prej atyre që i përfaqësonin, u lanë mënjanë.
“Po iki edhe unë,” shkruan Hila në fund, duke theksuar se ky largim nuk është për karrierë apo interes, por një vendim ndërgjegjeje. Ai e mbyll shkrimin me një përshëndetje simbolike për mikun e tij të ndjerë, Matish Çefa, një tjetër figurë e njohur e rezistencës antikomuniste që ishte larguar nga partia që në vitin 1992.
Mesazhi i Hilës nuk është thjesht një akt personal ndarjeje, por një ftesë për reflektim të thellë mbi identitetin, vlerat dhe drejtimin e Partisë Demokratike.
Një pyetje mbetet pezull dhe pa përgjigje të lehtë: Ku është gabuar?
Ku është gabuar?
Është titulli i librit që një studiues i çështjeve të Lindjes së Mesme, Bernard Ljuis, pat shkruar vite më parë. Kjo është pyetja që të diturit e atyre vende e shtrojnë sot. Pse luftëra, pse grindje, pse konflikte? Ku gabuam?
Po marr vetëm titullin borxh, për të shprehur mendimet e mia rreth asaj se ku u gabua në Partinë Demokratike. Pse përfunduam në këtë derexhe?
Me datat 13, 14, 15 dhjetor 1990, te shtëpia e Mark Mhillit, në rrugën Luigj Gurakuqi, në Shkodër, u bënë mbledhjet që çuan në themelimin e Partisë Demokratike. Isha edhe unë aty pjesëmarrës. Kushdo që do të donte ta verifikonte këtë fakt, e gjen të paraqitur tek libri i zotit Eduard Perjaku “Shkodra e Madhe”. Janë dëshmitë për ato ditë. Eduardi i ndjerë ishte edhe ai pjesëmarrës. Me 15 dhjetor 1990 Pjetër Arbnori zgjidhet kryetari i degës së Partisë Demokratike Shkodër, ndërsa Xhemal Uruçi sekretari i saj. Ishin aty edhe Arben Broci e Tefalin Malshyti e të tjerë, që nuk po i përmend që të mos zgjatem.
Filloi puna për organizmin dhe shtrirjen e Partisë. Një frymë plot idealizëm dhe entuziazëm. Ë rinj punëtorë të zellshëm në veprim.
Kisha një mik timin, antikomunist, i jashtëzakonshëm si njeri, Matish Çefa, që kishte bërë 17 vite burg në Ballsh e në Burrel, i akuzuar se kishte organizuar kryengritje kundër shtetit, në vitin 1949. Tishi rininë e kaloi në burg e kur doli në vitin 1966, punoi në ndërmarrjen e NSHN e në riparim shërbime. Rregullonte trotuaret e bënte punime të ndryshme të rëndomta. Diskutonim me të për ndryshimet e mëdha që priteshin. Lindja komuniste kishte rënë. Pluralizmi erdhi edhe tek ne. Partia Demokratike po hynte në zgjedhjet e 22 marsit 1992, në koalicion me Partinë Socialdemokrate të Skënder Gjinushit. Ndërsa data po afrohej, i them Tishit: “tashti po votojmë e për herë të parë ti po zgjedh me votë të lirë!”. “Unë nuk votoj!” – më tha. – “Siiiii? Ti të mos votosh? Po a e ke pritë këtë ditë!”. “E kam pritë, por jo në koalicion me Skënder Gjinushin, ish-anëtar i komitetit qendror të partisë së punës, ish-ministër i arsimit i qeverisë komuniste!”. – “Po mos e shiko kështu – i thashë – ç ‘punë ke ti me të?” – “Jooo, – tha, – si nuk paskam punë? Pa ardhë ende liria, vjen ai e hip në piedestal. Ti kujton se i dhimbsesh atij? Të do ty më shumë se veten e shokët e vet komunistë? Vjen për interes, se i mbaroi bota, koha e tij, e po kërkon strehë këndej. Po faji është i atyre që po ia hapin derën e po i japin vend!”. Mbeta pa fjalë. “Nuk vijnë të të shërbejnë ty, – vazhdoi – por të sigurojnë vende tani që i kapitulloi komunizmi e mori fund. Kërkojnë përfitimin në një realitet të ri. Nuk të do ty më shumë se babanë e tij, gjeneralin kriminel! Por mbaje mend: nëse ka ardhur ai, do të vijnë shumë shokë të tij, se ia hapën derën atyre. Mbaje mend sesa do të vijnë si ky. Kur një parti pranon tipa të tillë, i pret krahëhapur por që vijnë për të përfituar, ose lideri është leshko, ose është si ai. Nuk pranohen në koalicione dhe aleancë ata që sjellin dëme e jo dobi, nuk formohet koalicioni me interesaxhij, se të fundosin. Çfarë të mire sjell prania e Skënder Gjinushit? Asnjë! Me sot, – vazhdoi, – Partia Demokratike hapi derën për problematikët, por po hap edhe një derë tjetër. Prej saj do të dalin antikomunistët, sepse po hynë dallkaukët. Unë po dal sot, jo më vonë! Dua ta kem ndërgjegjen e qetë”.
I mbaj me mend si tani këto fjalë të tijat. Që prej asaj dite, ai e shumë shokë të tij, ish të burgosur, dolën nga Partia Demokratikë e sapoformuar, thjesht se hyri Skënder Gjinushi me shokë në koalicion me PD. Dolën Zef Mirdia, me shumë e shumë vite burg, doli Ruzhdi Rroji, i burgosur politik, doli Nush Rodovani, doli Xhevat Xhyrezi i burgosur politik, doli Nikolin Pavaci, i burgosur politik, doli Tomazin Sheldia, i burgosur politik, doli Mentor Cuku, nipi i ballistit Faik Çuku, familje ndër më të nderurat, doli në vitin 1993 Ernest Perdoda, kryetar i Partisë Demokratike dega Shkodër, i dënuar me 14 vite burg politik. Dha dorëheqjen e tha: “kanë vërshuar komunistet tek ne. Nuk kemi më se çfarë të bëjmë këtu!”
Dolën shumë të tjerë që nuk po i përmend. Dolën nga ajo dera tjetër. Hynë nga dera nga hyri Skënder Gjinushi të tjerë në administratën e lartë të shtetit të ri: erdhi Rrustem Gjata, u caktua kryetar i gjykatës Kushtetuese, ish -gjykatës, që kishte dhënë dënime me vdekje, mes të tjerëve edhe tri priftërinj katolikë; hyri Alush Dragoshi, ish-hetues i dhunshëm i regjimit komunist, u zgjodh Prokuror i Përgjithshëm, erdhi Lisen Bashkurti, ish-sekretari i parë i rinisë së Partisë së Punës, e që u caktua ambasador në Bruksel, erdhi Mehmet Elezi, tjetri sekretar i rinisë së partisë së punës së Shqipërisë, që u caktua drejtor i Agjencisë Telegrafike Shqiptare, erdhi Agim Shehu, ish-drejtor i kufirit në ministrinë e punëve të brendshme gjatë kohës së diktaturës e u caktua drejtor i përgjithshëm i policisë e pak më vonë zëvendës ministër i brendshëm. Më vonë, me demokracinë e dytë, u emërua drejtor i anti-kontrabandës. Erdhën gazetarë të Zërit të Popullit, ata më të zellshmit që të diskreditonin diktaturën tani, i njihni vetë ju, që shkuan ambasadorë. Erdhi Maxhun Peka, ish-ambasador i kohës së regjimit komunist e u caktua përsëri ambasador. Pritëm me krahë hapur ish-drejtorë të radios e të televizionit. Një mori gazetarësh që nuk i merrte gjumi për hallet tona e që ishin plot me flakë dashurie e zjarr për të vuajturit. Kulmi ishte kur Pjetër Arbnori shkoi të interesohej për trajtimin që po i bëhej Nexhmije Hoxhës në burg, sepse kjo ishte ankuar në institucionet e huaja për keqtrajtim – Pjetri, si kryetar i Kuvendit Popullor kishte të drejtë të verifikonte pretendimet e Nexhmijes, – gjeti drejtor të burgut ish-drejtorin që ai kishte pasur vetë, kur vuante dënimin.
U hapën dyert, erdhën shumë, shumë, që nuk po ju mërzis me rreshtimin e emrave të tyre. Të gjithë me qëllimin e mirë që të kontribuonin për të mirën tonë, duke marrë poste, vende, rroga të majme e me kërkesën deri në urdhër: mos kujtoni se kemi ardhur për punët tona, por vetëm t’ju shërbejmë ju. Në fund të fundit, jemi të gjithë bashkë-vuajtës e bashkëfajtorë! Ah sa kemi vuajtur ne! Më shumë se ju!
– Po pse nuk keni ikur? Pse nuk e keni braktisur detyrën që jua dha regjimi që të mundonit njerëzit?
– Si? Hë? Jo, jo, dikush do të punonte e pranuam, por ja, mbaroi tani, iku. Harroni, ashtu ishte koha!
– Po pse i kërkoni këto vende?
– Se na takojnë, dimë ne. Ku dini ju!
Funksionoi mirë edhe dera që nxirrte jashtë ish të përndjekurit. U gjet si një mënyrë përgjigjeje formimi i partive ku të gjenin veten të vuajturit. Lindën Partitë e Ballit kombëtar, të Legalitetit, Demokristianë, të djathtë, liberalë, se nuk kishte vend për ata në Partinë Demokratike.
Kulmi qe me zhvillimet në fund të vitit 1996. Si rezultat i mos pranimit të kësaj politike, Shkodra humbi bashkinë e saj dhe e fitoi e Djathta e Bashkuar Shkodrane. Një refuzim total i mënyrës së procedimit të deri atëhershëm. Pse ndodhi? Sepse Partia Demokratike kishte zgjedhur si kandidat një person që paskësh punuar në degën e punëve të brendshme në kohën e regjimit komunist. Ishte një akt i fortë që thoshte se deti nuk u bë kos! Nuk mban më ujë pilafi! Kjo situatë qe në të gjithë Shqipërinë. A ishte e nevojshme kjo përmbytje? Kjo hapje dere? Kjo shqyerje kanatash?
Por kjo humbje ra në vesh të shurdhër.
Pastaj ndodhi 1997. Dolëm në opozitë për tetë vite të mira. Menjëherë nga dera e daljes u përjashtuan Aleksandër Meksi, kryeministër, Gezim Zilja kryetar i bashkisë Vlorë, Alfred Serreqi, ish ministër i jashtëm, Tomorr Dosti, Tomar Malasi, Leka Toto, Uran Butka, Vizar Zhiti, Uran Kalakulla, Dashamir Shehu, Albert Brojka, e shumë të tjerë që nuk po i përmend.
Erdhëm në pushtet në vitin 2005. Për nevojat tona, morëm borxh deputetë nga Partia Socialiste Gjovalin Kadelin, Paulin Sterkajn, Bujar Himçin e Durim Hushin e një tjetër. E si shpërblim, me votat tona të djathta, i çuam në parlament si përfaqësuesit tonë. E ndodhi se kishin dashuri të madhe për të djathtën e për antikomunizmin.
Pranuam për interesat tona e aspak të Lufter Xhuvelit këtë personazh, e pranuam me krahë hapur, ish-ministër socialist, na duhej për të mirën tonë! Por ja se erdhi edhe Kastriot Islami, ai që në vitin 1996 premtoi se demokratëve do t’ua çante kafkat e do t’i merrte zvarrë! Edhe ky erdhi të na shërbente se ishim keq pa të! E në fund, në vitin 2009 erdhi i thirrur, i pritur si triumfator me lule e hosana Ilir Meta, ai që për një kohë të gjatë na u pikturua nga lideri ynë si kreu i korrupsionit e si grabitësi i arit në depot e Krrabës, i quajtur prej tij Like Floriri. Ah sa u gëzuam! Shpëtuam!
Pas kësaj pamjeje të këtij realiteti, dera e daljes funksionon në mënyrë të përsosur. Ikin përsëri shumë antikomunistë e vjen një masë e babëzitur njerëzish drejt e në karriget e larta të shtetit. Jemi në pushtet. Ka vend për të gjithë. Na e duan të mirën. Po shkrihen për ideal. Vjen Rrusmalji ikën Rrusmajli, Vjen Gumi, ikën Gumi, Vjen Selami Xhepa, ikën Selami Xhepa, ikën edhe Bamir Topi, ikën … Kanë ardhur se i dhimbsemi, kanë ardhur të zgjidhin hallet tona, të së djathtës. Ikin e na braktisin kur t’u teket.
Me Like floririn gjërat ecën mirë derisa iu publiku videoja. Por në vitin 2013 Likja na tradhtoi. U bë me armikun e tij të madh, Edi Ramën. E shau pak kohë më parë, se fëmijën e kishte me të atin e tani puthet me të. E filloi një rrokullimë e keqe. A ishte kjo përmasa e vërtetë e Partisë Demokratike? Që e shpëton Like Floriri dhe e dëmtonte Like Floriri? Kemi rënë në dorë të tij? Na ka në dorë! Ajo Partia e madhe, plot me të vuajtur e idealistë, me ish te burgosur, me anëtarë të familjeve të të pushkatuarve, ajo ka përfunduar në këtë derexhe? A po bëheshin këto manovra – hyrja në aleancë me Liken – duke shpresuar se do të sillnin vota aq të vlefshme? E në fund me një grusht na përmbysi? Kaq të dobët ishim? Kaq të brishtë? A mos ishte një iluzion i pastër vënia e shpresave tek Iliri, tek Kastriot Islami, Lufter Xhuveli, Paulin Stërkaj, Gjovalin Kadeli e të tjerë, e të tjerë? Me të vërtetë sollën vota? A morëm goditje morale prej aleancës me ta? Një lidership i mençur di t’i bëjë menjëherë llogaritë. Partia Demokratike humbi krejtësisht besueshmërinë. A nuk ishte një dalje nga shinat? Nuk u pa e arsyeshme të çohej ambasador në Vatikan Pjetër Arbnori e këta keqbërës bëheshin zëvendëskryeministra e ministra të jashtëm? Tronditje e madhe për shumë demokratë, edhe për mua. Por gjetëm forcë të qëndronim. Na premtuan se gjithçka do të bëhet mirë, veç të kalojë kjo situatë. Sa naivë që u treguam!
Nga humbja e zgjedhjeve shumë ia mbathën. Se nuk përfitojnë më gjë! Kalojnë në krahun tjetër. Veç Ilir Meta, tani kryetar kuvendi, sa deputetë mbledh nga ne! E bën grupin me 19 të tillë!
Kalojnë tetë vite të tjera. Në vitin 2021 Partia Demokratike humbi zgjedhjet. E ja se data 6 janar shënoi ndarje në dy pjesë. Nga dera e hyrjes së partisë, andej nga hyri në fillim Skënder Gjinush, erdhën të tjerë problematikë. Hyn Vangjel Dule, me qëllimin që të na sjellë fitoren, edhe veqili i tij, Fredi Beleri, që premtoi helenizim të Himarës, me fjalë të tjera premtoi që ajo zonë të konsiderohet Greqi. Shkuam e i bëmë fushatë. Kaq poshtë ramë? Deri në këtë nivel lëpirjeje për Belerin, që sipas fjalëve, ishte një i dënuar në Greqi. Ai që i paska prirë shtegut terroristëve që kryen masakrën e Peshkëpisë në vitin 1994? Erdhi edhe Likja, përsëri, tani i rënë nga fiku se i shtrydhur e i poshtëruar nga Rama, se Rama e ka zbuar jashtë, se nuk i duhet më. Vjen me vetëm 3 deputetë. Lavdia ka mbarur një herë e mirë! Nuk vjen se ka inat fundin që ka përjetuar, por se në gjoks ndjen dashuri për të vuajturit demokratë. Vjen t’u japë një dorë! Ai thotë se ka si ideal të rrëzojë Ramën që e solli vetë në pushtet në vitin 2013. Unë i besoj shumë zemërgjerësisë dhe idealeve të tija të larta, i besoj se gjithmonë mendoi për ne, asnjëherë për vete. E shoqja e tij, që shkon shpesh në Kishë të Laçit, thotë se është gjeniu politik i kohëve moderne të Shqipërisë. E tani, si i arrestuar, kemi rastin t’ia kthemë mirësinë që na bëri: të shkojmë e të protestojmë para godinës së Spakut për të e të bërtasim se Like martiri është një i burgosur politik. Është për t’i qarë hallin aleatit të madh e të domosdoshëm. Por për të na bërë mirë erdhi edhe Klani i Zemunit, me kapon e tij në krye e që premton vota shumë. E ka për të mirën tonë. Klani i Zemunit? Po, se kështu na e pikturoi legjenda e legjenda nuk gënjen kurrë e nuk gabon asnjëherë. Ta hamë sapunim për djathë sa herë që të na ofrohet. Po lëpinte atë që kishte thënë kohë më parë. U pritën me gëzim edhe dy partitë e Ballit Kombëtar, tri parti zogiste, tri parti demokristiane dhe partia e çamëve, partia e atij që kishte qerasur me uiski femrat në rininë e tij, partia e vllaheve, por asaj iu premtua diçka më shumë nga kahu tjetër e iku, sepse zemra i rrahu më fort për anën tjetër! Çfarë aleatësh besnikë! Iku edhe Selami Jenisheri e na la! Me votat e tij të shumta: premton 500.000 se ka gjithë pensionistët me vete, do të vinte fitorja këtë radhë! Na braktisi na e shtyu triumfin, na i ftohu ëndrrat. Në fund erdhi edhe Kujtim Gjuzi me 71.000 votat e tij që ia dhuron shefit të opozitës me gëzim! Tani vijmë në pushtet të sigurt.
Kjo është Partia Demokratike? Deri këtu të ketë rënë? Këto ishin shinat mbi të cilat ecën dhe aleatët tek të cilët mbështet? Skënder Gjinushi është lule në krahasim me gjithë këtë tevabi mjeranësh. Po çfarë duhen për të mirën e për të mbarën e popullit tonë këta? Këtu ka përfunduar kjo parti e idealeve të mëdha, kondensimi i ëndrrave të një pjesë të mirë të popullsisë, shprehja më e qëndrueshme e vuajtjeve të të shtypurve e të përndjekurve? Partia Demokratike? Bëni sa të doni pyetje të kësaj natyre, sepse përgjigja të vjen e fortë dhe pa ekuivokë: koalicionin është madhështor dhe fitorja e padiskutueshme.
Vetë ky konglomerat është një humbje e madhe morale, një katastrofë në reputacion e PD-së. Tek këta e bazon suksesin? Ja pra se ata që kanë dalë e janë larguar – me ironi në fytyrë e pa fjalë, se nuk meritonim as përgjigje – kur i pyesnim se po largoheni, na buzëqeshnin. Këta e paskan parë qartë e shumë më larg këtë fund … mes mjerimit dhe turpit të madh!
Partia Demokratike është si Aladini me llambën, që i thirri xhindet e ata dolën nga shishja, por nuk pranojnë të hyjnë më brenda saj. Tani sillen të lirë e të shpenguar në këtë mjedis ku i kanë ftuar e si të azdisur gumëzhijnë në fushë të lirë. Për ne që vijmë nga bota e vuajtjes, por ju them se aty militojnë bij të ish-prokurove komunistë, bij të ish-gjykatësve. Në Përmet, në vitet 1980, miku im Durim Skënderi u dënua me dhjetë vite burg për agjitacion e propagandë, sepse babai i një eksponenti të lartë të PD-së së sotme ishte kryetar i gjykatës së atij vendi. Pa mëshirë e dërgoi në Spaç. I biri, ky personazhi më i rëndësishëm për Përmetin sot, për Partinë Demokratike, duhet t’i kërkojë të paktën një ndjesë të vogël Durimit. Por kjo nuk ka ndodhur. E nuk do të ndodhë! Po sa janë këta bij të ish-anëtarëve të komiteti qendror, bij të historianëve të partisë së punës, bij të kryetarëve te komiteteve ekzekutive, bij instruktorësh të partisë e të rangjeve të larta, bij gjykatësish që militojnë në Partinë Demokratike? I biri i shefit të Hetuesisë u fut në listën e sigurt. Do ta keni në Parlament. Nuk do ta dënojë babanë e tij. Do të ishte e bukur që të kërkonin ndjesë për fajet e prindërve të tyre. Do të bëheshin të besueshëm! Por asgjë nuk shihet. Këta nuk i përjashton kush nga partia e nuk i ul kush nga rangu, por moralisht mos i poshtëroni të vuajturit kur t’i zgjidhni në majat këta tipa. Mos ua kërkoni votat e djathta të dënuarve nga prindërit tuaj! Ish të dënuar, mos ua jepni votën atyre, o të vuajtur, se nuk ju përfaqësojnë.
Në fund, nga dashuria e madhe për Partinë Demokratike erdhën edhe ata që morën kazmën në vitin 2021 të shkatërronin këtë PD e tani janë vënë në listë të sigurt. Nuk diskutohet, për merita të veçanta e meritojnë gradimin. Kanë kontribuar në poshtërimin dhe turpërimin më të madh të kësaj partie.
Erdhën edhe ata që bënë be e rrufe se nuk do të shkonin kurrë më te Sali Berisha, sikur qielli e toka të bashkohej. Por ja, sapo u kthyen, u vunë në vende të sigurta në listën. Kërcejnë për ditëlindjen e liderit. Premtojnë hare e mirëqenie për popullin, sapo të ftojnë e të vijnë në pushtet.
E fundit shkoi Jorida, pasi priti gjatë të merrte vesh se nga po anonte peshorja. Kur e pa se andej është shumica që ka vota, o burra, sa i mirë është ky doktori. Ky është ideali!
– Çfarë përfitoj? – pyeti.
– Mandatin nga ajo anë!
Çfarë skifoje! Gjithë kjo maskaradë po na shitet si veprim inteligjent e i moralshëm. U hodh si notari në ujët e ngrohtë, por sa zhgënjim, ra në cektësirë: nuk e vunë në listën e mbyllur. Kishte hezituar gjatë të shprehte dashurinë për doktorin. Partia nuk i toleron harresa të tilla! Do të lodhet shumë të grumbullojë vota, nuk do t’i mjaftojnë të hyjë në parlament e do t’ia dhurojë të gjitha doktorit, idealit të saj.
Kjo parti u tha, u varfërua, u tkurr, por sa më shumë që i ndodhte kjo, aq më krenarë bëhen, aq më të agresivë tregohen e bërtasin se kanë fitoren në dorë, aq më optimistë e entuziastë shfaqen. Thonë se po bëjnë revolucion, po organizojnë mosbindje civile. Ia dolëm.
Ja pra Partia Demokratike e vulës, që nuk ka asgjë të përbashkët me atë partinë e fillimeve, asgjë! Këta mosketierë premtojnë vota, por a ia vlen të vësh shpresën në ta. Sot kjo parti është një mishmash, një çorbë, një ushqim i prishur, që askush nuk e di sesi e ka emrin, se askush nuk mund të kapërdijë një lugë të këtij gatimi, e askush nuk e di sesi do të përfundojë pas zgjedhjeve.
Krahas mburrjeve se kjo është në rrugën e drejtë, se po fitojmë tani, vazhdojnë të na vijnë mesazhet fyese se kemi braktisur klanin e Zemunit, kemi tradhtuar Ilir Metën, shpëtimtarin tonë, atë që nuk ka bukë të hajë e jeton me qira, martirin e ditëve tona, ia kemi kthyer shpinën atyre partive të uiskit e të Kujtim Gjuzit dhe masës së mjerë të atyre që ende shpresojnë se në këtë tollovi e në këtë amalgamë ku fle fitorja e që pas pak do të zgjohet.
Ja se po dal tek pyetja e fillimit? Ku është gabuar?
Përgjigja për mua është kjo: u thirrën në aleancë njerëzit më pa karakter, më interesaxhi, iu dha mikpritje e poste atyre që nuk i meritonin, por e dëmtuan rëndë. Sot nuk ka më shpresë për këtë Parti. Dëmi që i është bërë është i madh e i pariparueshëm.
Ja pra se Partia Demokratike funksionoi me dy dyer: me atë që priste ish-komunistë, ish- persekutorë, njerëz problematikë, tipa pa princip që e blenë dhe e shitën, sipas rastit dhe interesit, hesapet i bënë vetëm me qëllim përfitimi, shumë prej atyre që nuk meritojnë asgjë, dhe përcolli jashtë, pa vrarje të ndërgjegjes e pa pikë pendimi, ata që dhanë kontribute. Këtu kam parasysh të paktën tre veta: zotin Aleksandër Meksi, që është gjallë e i fortë, zotin Dashamir Shehu, që nuk iu bë kurrë ftesë të kthente në vendin e tij të dikurshëm, zotin Albert Brojka, një drejtues model, një dinjitar i madh. U shpërdoruan si lëndë cilësore njerëzore. Nuk gjenden lehtë. U flakën jashtë e nuk u thirrën më, sepse dera e daljes nuk hapej më për ata që e kishin kaluar atë.
Po iki edhe unë. Nuk iki për karriere, sepse vitin tjetër dal në pension, jam gjysh e nuk pres realizmin tim nga politika. Atë që kam pasur ta bëj në jetë, e kam bërë. Por si qytetar kam të drejtën të bëj vlerësim tim, të bëj përzgjedhjen time e të marr vendimin. Aty nuk kam më se çfarë të bëj. Po iki 33 vite pasi u largua modeli im njerëzor Matish Çefa, që një ditë të viti 1992, zgjodhi largimin, sepse e kuptoi që atëherë se moti politik i kësaj partie nuk premtonte gjë të mirë e do të përfundonte në këtë pikë, si makina pa karburant e me goma të shpuara. Siç ka mbetur.
Nuk duhej hapur dera për ish-komunistë e tipit Skënder Gjinushi, nuk i duhej dhënë akses ajkës ish-komuniste e as vagabondave e sallahanave siç i quante Fishta. Djajtë nuk dalin më prej aty. Nuk kam vrarje të ndërgjegjes se pse nuk e mbroj dhe nuk e votoj Ilir Metën, e as kreun e klanit të Zemunit, as Dulen e shokun e tij Belerin e as shokun tjetër të tij, Idrizin, të tre miq të ngushtë tani. U bënë të tillë nga shpresa e marrjes së mandatit të deputetit. Idealistë të vërtetë. Nuk më vret ndërgjegjja se nuk i votoj.
Sa keq për Partinë Demokratike, sa poshtë ka rënë. A mos ideali është sjellja në pushtet e Ilir Metës? A po lufton ajo për këtë?
Shumë vonë, por më mirë vonë se kurrë. Mësuesi im politik i rinisë time, Matish Çefa, nga qielli më shikon. E jam i sigurt se po të shihesha ballë për ballë me të, do të më thoshte: a erdhe tani në fjalën time? A të kam thënë se kështu do të përfundonte ajo rrugë e nisur që në fillim? Ishte gabuar që atëherë, prandaj ika.
Tish, ika edhe unë! Marcel Hila
