Nga Ervin Hatibi
“Na ishte se ç’na ishte një herë e një kohë një princ djaloshar. Ky princ ishte i mbuluar i tëri në ar, dhe prandaj njerëzia e quanin Princ i Lumtur. Në variantin e Oscar Wilde-t, princi qëndron majë një shtylle në mes të qytetit, dhe ata që e shohin lumturohen me të, me rininë e pasurinë e tij të paluajtshme, ndërsa princi vetë trishtohet përditë me mjerimin e tyre aty poshtë. Si në një krishtërim të ri apokrif e socialist, princi pak nga pak, e zhvesh gjithë arin e trupit të vet dhe me anë të një dallëndysheje (jo pëllumbi) ua dërgon të varfërve të qytetit për t’u dhënë lumturi, derisa edhe rubinët e syve ua dhuron e nuk ka më ç’të dhurojë. Të nesërmen e gjithë vetëdhurimit martir, mbi piedestal ka mbetur një qytetar si të gjithë, një që nuk shkëlqen nga lumturia, dhe prandaj, e neveritur popullata e rrëzon përtokë statujën e vetes dhe e hedh në plehra.
Në variantin e dytë, por më të vjetrin, princi i vogël quhet Siddharta, i ati shpreson që Siddharta të bëhet perandor i gjithë indisë, por një parashikues i ka thënë që i biri do të bëhet murg shëtitës në kërkim të së vërtetës. Babai i vet e di se çfarë i çon njerëzit tek feja, dhe ajo që më së shumti i çon është kimia e kohës mbi materialet, dhe prandaj ia ka mbyllur rrugët e njohjes së vetes Siddhartës material duke e mbyllur në një kopësht të mrekullueshëm e të trefishtë indian, rrethuar me shatërvanë e shërbëtorë e oborrtarë të rinj, të bukur e të shëndetshëm, e me lodra e harera, që ky të mendojë se rinia e shkëlqimi është bota dhe jeta dhe se halli nuk ekziston. Por një ditë Siddhartës i shfaqet përpara një plak fort i vjetëruar, e princi i lumtur nuk e kupton se çfarë lloj gjallese na qenka kjo pamje e mjerë. i thonë se ky është njeri si ne, por që vjen nga një kohë tjetër: nga koha e ardhme që na vjen të gjithëve. Përfshirë edhe ty. E nis gëzimi i jetës e fiket brenda Siddhartës, se ky sheh më pas edhe të sëmurin dhe të vdekurin e parë në jetën e vet, dhe kupton se ne jemi çdo i vdekur dhe çdo i sëmurë dhe çdo plak dhe se gjithçka është thjesht çështje kohe dhe se gjithçka që është nën kohë është vuajtje…
Ashtu si princi Siddharta edhe ne jemi fortifikuar mirë pas një muri mental që vazhdimisht trashet dhe na mbron nga koha. Me hir dhe hare dekorative kemi qëndisur retinën tonë dhe e me të vulosim lart e poshtë kohën dhe e privatizojmë atë dhe e quajmë rini. Me këto lloj syzesh për të mos parë, po për të na parë, si Siddharta e kemi rrethuar veten me statuja Princash të Lumtur që na bëjnë hipnozë e shoqëri dhe na bindin me rini dhe na e dhurojnë pak e nga pak arin e rinisë së vet njëpërdorimshe deri sa harxhohet, po ne vrik shpaketojmë një Princ fringo nga ambalazhi kërkëritës, për ta aktivizuar buzëqeshës si oborrtarin e rradhës. Mbi altaret shtëpiake mbajmë fort të ndezur budat televizive mbushur plot shërbet shkumëzues vajzurinash të zhurmshme e plot djelmoshë dhëmballëbardhë plurifunksionalë, bisturia estetike na i tendos vazhdimisht velat e lëkurës e ne lundrojmë përpara gjithmonë përpara në një moshë kur në fakt duhet të pushonim (Tokë*! Tokë*!), një konspiracion rinie mbush revistat dhe rrugët e qytetit dhe shitëset të buzëqeshin pa të njohur, fëmija-mbret qeveris botën, detyron njerëzit të veshin këpucë atletike e pantallona të shkurtra si ai dhe të përdorin fjalë gjithnjë e më të shkurtra lojcake, kamikaxi i papunë palestinez, rokstari overdozë emër njërrokësh, personazhi kryesor i ikonave është përherë një djalë i ri eternal nën 33 vjeç, rini, rini, rini, sukses dhe shëndet nëpër manekinë plastikë që nuk plaken, nuk skuqen dhe nuk kanë ftohtë këtej e andej vitrinës, eutanazia i heq spinën pasqyrës së adoleshentit të rrudhur nga të parët tronditës të puçrrave mbushur me reçel mollësh të ndaluara gjenetikisht të modifikuara: dritat fiken. Në azil ka gjumë të detyrueshëm pas një farë ore. Vetëm një ekran i fshehtë pa zë vazhdon të lëpijë e restaurojë me dritë rinie spektakolare rrudhat e përlotura të infermieres gardiane roje nate në plakje.
intermexo muskuloze
Edward Said shkruante se anglezët kur kolonizuan indinë, guvernatorët dhe funksionarët e vet nuk i linin të plakeshin. Në mungesë të mediave dhe kirrurgjisë plastike, thjesht sapo funksionari kolonial plakej, Kurora e zëvendësonte direkt me një funksionar të ri më të ri: indianët duhet ta shihnin pushtetin përherë riosh, vital, muskuloz e performant. Viril. Mirëpo indianët kishin dhjetëra shekuj që i kishin kapërcyer muret e parabolës së Siddhartës. (Princi i ri, siç dihet u ndriçua e u bë Buda që njohim, si midhja që bëhet perlë, fill pasi zgjodhi vdekjen e dëshirave e vlerave konsumiste në rrugën e askezës e moderacionit.) Muskujt djalosharë anglezë i mposhti përkorja dhe urtësia e një Gandi të imët. Megjithatë imazhi i pushtetit vazhdon të këmbëngulë në më të sigurtën : në një metaforë muskujsh.”
