Nga Edison Ypi
Ku të gjithë janë hajdutë, parazitë, intrigantë, gënjeshtarë, dallaverexhinj, thashethemexhinj, po vazhdove të jesh Njeri, pisk e ke, nuk çan dot, ke falimentuar, davanë e ke humbur.
Qeni është zgjidhja.
Bëhu qen të shpëtosh.
Tigër, luan, elefant, Iriq, gjarpër, shqarth, kunadhe, gaforre, mi’, merimangë, zhabë, lakuriq nate, hienë, çakall. E ke vet në dorë. Por më mirë qen.
S’ka si qen. S’ka të paguar qënia qen.
Qen gjahu, për shembull, apo zagar, s’ësht keq. E vret tjetrin me çifte ose teke. Ti si zagar s’mban asnjë përgjegjësi, kështu apo ashtu, këtu apo këtje, ishte a s’ishte sezoni i gjahut. Ty ligji s’të kap. Ti vetëm sa shkon e merr atë atje dhe ja sjell tjetrit të vrarë këtu.
Qen kazanash s’ke nevojë të bëhesh. Qen coftinash kahone ke qen.
Turiqen, pakrahasimisht më me leverdi se turiderr, turiskile, turiskuth, turimi, dhe çdo turi tjetër i lavdishëm i kësaj kategorie, bëhesh kollaj. S’ka kosto shtesë. Veç qef të kesh.
Qen rrace, s’ke ç’e do, kushton, më mirë qen dosido.
Qen leshator, ose qen leshko, ose qen gëzof, pra qen si shumica e qenve që dallaveret i bëjnë pa rënë në sy brenda guackës së vet. Po. Bëhu. Nuk do pendohesh. Është zgjidhje qenërore inteligjente për jetë qeni pa telashe.
Qen Kone, si te tregimi i Çehovit “Zonja me Kone”, ku ma gjen. Është qeni i duhur. Ke qëlluar në shenjë. Përveç avantazheve që krehjen do ta bëjë, morrat do t’i heqi, kokën do të ta lajë, në banjë do të çojë, vetë Zonja, do jesh një nga qentë e rrallë të famshëm përmes Letërsisë. Më mirë qen pas ndonjë Zonje që të ndjek nga pas me rrip ose zinxhir, se oreçast pas ndonjë shefi që ta shpif.
Qen sëre. Nëse s’ke turp, ku ma gjen. Ha e pi e dhjamesh me mbeturinat e sofrave, ahengjeve, sebepeve, qokave të parellinjve.
Qen bastard, qen që ngopet me thërrimet e të parëve, është qen me goxha leverdi, që lavdi të vetën s’ka, por bën qindin me rrena dhe intriga të trasha që të bëjnë për të vjellë. S’ke ç’e do.
Qen roje. Nuk ke ndonjë leverdi kushedi se çë, por mund të vazhdosh gjatë, edhe deri në vdekje nëse je aq pleh.
Qen stani është goxha titull. Veç ruaju nga Diabeti. Dhe stanin mos e lër tërë kohës me lepuj. Bëje ndonjëherë edhe me dele.
Qen që vetëm leh, nuk ka nevojë të bëhesh, je.
Qen që vetëm kafshon, ësht nëpunës në Hipotekë. Bëhu po ta mbajti revolucionarja.
Qen që as leh as kafshon, nuk të leverdis, është ëndërrtar, qëndrestar, mitingash.
Qen që edhe leh edhe kafshon, s’ësht qen, ësht deputet.
Qen i punës mund të bëhen të gjithë. S’ke leverdi. Ndërro preferencë.
Qen i lekut është nga qentë më të lavdishëm. Po u bëre, Xhehenetin e sigurove.
LlapaQen, njohuritë fillestare i ke, i rrethuar me të tillë je, bëhu ekspert, bëhu virtuoz, mësoje llapaqenërinë deri në skutat më të humbura. Është më frutdhënësi, më produktivi, më i leverdisëshmi. Dhe ka një të mirë. Është badihava, dhe gjithmonë në modë.
Qen besnik mos u bë. Zoti të ruajt po u bëre. Nuk do livadhisësh më. Nuk do jesh më i lirë.
Qen blu, është më i qelbët se qen i kuq.
Qen i kuq, është më i pranueshëm se qen i zi.
Ku se njeh qeni të zonë, pra vendi ku qeni dhe i zoti janë bërë si këmbët e dhisë në siklet kur është ngjitur mbi një ferrë, është vendi ku dole nga e satëme. Po u bëre qen në këtë vend, ke arritur suksesin më të madh, ke kapur zenitin e qënërisë. Prej atij momenti shprehja “Lavdi Zotit” do dali nga përdorimi, do hidhet tutje si rraqe, do zëvendësohet me “Lavdi Qenit”.
Qenbirqeni, s’ësht i lavdishëm, megjithatë mendoje një herë edhe këtë lloj qeni nëse je bestyt i trashëgimisë.
Nëse secili zgjedh të jetë qeni që i përshtatet, me këtë rast zgjidhet dhe problemi i ikjes. Qentë infermiera, doktora, agronoma, inxhiniera, siç më tha njëri në kafene, Gjermania nuk i pranon.
Bëj çmos ta ndjekin dhe të tjerë shembullin tënd për qenin që i dhe të ngjan. Derisa të bëhemi tejpërtej Qentore, Qenhane, Qënëri.
Bëhu qen sa më shpejt.