Nga Preç Zogaj
Qytetarët e Kosovës do të shkojnë ketë të diel në kutitë e votimit për të bërë si asnjëherë tjetër më parë një zgjedhje pa lojëra fjalësh: Me SHBA apo kundër saj?
Për ta ekspozuar me një qartësi brutale ketë zgjedhje u ngjit në skenë me megafon në dorë, në kuptimin metaforik të fjalës, i ngarkuari me Misione të Posaçme i Presidentit Trump, Riçard Grenell. Ai tha se Qeveria Kurti nuk ishte e besueshme as gjatë mandatit të parë të Trump, as gjatë mandatit të Bidenit, as për BE-në dhe NATO-n. Ai u kthye më pas në kohë duke shtuar se Kurti ka qenë kundër çdo ideje amerikane të ofruar nga presidentët Clinton, Bush, Obama, Biden dhe Trump. “Mos u mashtroni!”- ishte apeli përmbyllës i tij drejtuar qytetarëve të Kosovës.
Por nuk mbaroi këtu.
Në përgjigje të reagimit të Kurtit se marrëdhëniet Kosovë-SHBA janë më të mira se kurrë, Grenell e shtoi dozën duke shkruar se Albin Kurti është dënuar nga administrata e parë Trump, administrata Biden, NATO, BE-ja, Ambasada amerikane, Anthony Blinken, etj.”
Nga pikëpamja e përmbajtjes, tonit dhe momentit kur u lëshuan, deklaratat e zotit Grenell kontrastojnë formalisht me zakonet e mosndërhyrjes së një vendi në fushatën elektorale të një vendi tjetër. Por duhet ta themi se kjo është shumë relative kur flitet për përgjegjësinë e shtetit amerikan, i cili ka autorësinë numër një të çlirimit të Kosovës nga sundimi i gjatë serb, të pavarësisë dhe shtet-bërjes së Kosovës përmes shumë stërkëmbëshash, të garantimit sot e gjithë ditën të sigurisë dhe integritetit territorial të Kosovës. Indiferenca apo asnjanësia e SHBA-së në këto kushte do të ishte njëlloj si ta linte Kosovën në gojën e ujqërve, viktimë të skenarëve ruso-serbe që ëndërrojnë të kthejnë prapa ku ka qenë fatin e saj. Ndaj është fat për ne që SHBA mbeten kaq aktivë në Kosovë, në Shqipëri dhe rajon.
Deklaratat e Grenell janë invandente, të drejtpërdrejta, pa precedent në qartësinë dhe ashpërsinë e tyre. Ato kontrastojnë me gjuhën e përdorur më parë nga zyrtarët e administratës Biden, të BE-së, të NATO-s, Francës, Gjermanisë, pra gjithë këtyre subjekteve që kanë patur në shumë raste të njëjtat qasje ndaj Kurtit dhe qeverisë së tij. Në fakt, kush i ka ndjekur zhvillimet amerikane nga një administratë në tjetrën duhet të kujtohet se kjo është në përgjithësi gjuha e republikaneve kur duan ta ndajnë shapin nga sheqeri. Pa kllapa. Dhe veprimet e tyre kështu janë.
Agora shqiptare ka zier këto ditë. Ka patur prej atyre që duke dashur t’i shvlerësojnë anatemat e Grenell janë marrë me jetën e tij private, kanë bërë lidhje të shkurtra me aktivitetin e një diplomati që mban marrëdhënie me gjithë aktorët e një rajoni me konflikte për t’u menaxhuar, kanë thirrur në ndihmë teori konspirative kundër tij.
Opinionet janë opinione. Por një gjë është fakt: Grenell ka folur në veshjen e përfaqësuesit zyrtar të Presidentit Trump për misione të veçanta.
Fjala e tij ka peshë. Reperkursionet e qëndrimeve të tij ndikojnë formimin e qëndrimeve të administratës së re të Trump për Kosovën, rajonin dhe më gjerë. Siç e themi ne shqiptarët, Grenell, duke hedhur në lojë autoritetin e SHBA së dhe të vetin, i ka dalë borxhit në kohën e duhur opinionit publik në Kosovë. Nesër nuk mund të thotë njëri se nuk e dinim.
Në personin e Kurtit, Grenell ka goditur pa dredha një hipokrizi tipike të politikanëve dhe shtetarëve shqiptarë të vetëquajtur sovranistë. Këta e kanë zakon t’u trumbetojnë ndjekësve se kanë marrëdhënie shumë të mira me SHBA. Edhe kur e sfidojnë. Edhe kur SHBA arrin në një pikë sa t’u përplasë derën. Duke spekuluar me injorancën e ndjekësve, ata referojnë një SHBA abstrakte, nganjëherë referojnë dy e tri SHBA. Në të vërtetë, sa i takon marrëdhënieve në nivel politik mes qeverive dhe institucioneve, ka vetëm një SHBA: qeveria, shteti, institucionet. Për të qenë partner i besueshëm dhe mik i SHBA nuk mjafton ta thuash ti. Duhet ta thonë edhe ata, duhet të të njohin edhe ata ty si mikun e tyre.
Pakënaqësitë ndaj qeverisë së Kosovës janë pika e vetme ku qeveria e Trump takohet me ish qeverinë e Biden, me BE-në dhe NATO-n. A mund të ndodhë të gabojnë gjithë këta vende dhe institucione me kaq shumë peshë? Për asnjë arsye jo. Ka një gjë të madhe që nuk shkon në marrëdhëniet e Prishtinës zyrtare me vendet aleate e mike të Perëndimit.
Por demokracia, për sa të ekzistojë, i prodhon gjithnjë mjetet e vetëmbrojtjes nga rreziqet e izolimit apo largimit nga kursi. Kështu edhe në Kosovë ku ka një opozitë plurale të fuqishme, si LDK, PD, AAK e tjerë, subjekte të cilat kanë shkruar historinë e Kosovës së pavarur e demokratike në marrëdhënie të ngushta me SHBA dhe BE-në. Dy prej tyre kanë kaluar ndërkaq në një proces reformimi e rinovimi të lidershipit.
Përtej përkatësive dhe simpative partiake, fati Kosovës dhe Shqipërisë janë marrëdhëniet e ngushta me SHBA dhe BE. Sovraniteti dhe vetëvendosja e Kosovës, sikurse e Shqipërisë, janë euroatlantike në përcaktim, një koncept krejt i kundërt me sovranizmin enverist të izolimit dhe armiqësisë me botën e lirë. Kosova humb gjithçka po humbi SHBA, perëndimin. Zaret janë hedhur. Vjen momenti kur demokracia kthehet ku i ka rrënjët. Përgjegjësia e zgjedhjes, me SHBA apo kundër saj, bëhet sfidë e popullit./liberale.al
