Ish-presidenti i Filipineve, Rodrigo Duterte, është arrestuar pas një urdhër-arresti të lëshuar nga Gjykata Penale Ndërkombëtare (ICC) për krime kundër njerëzimit lidhur me luftën e përgjakshme kundër drogës, që ai bëri gjatë mandatit të tij.
Duterte, i cili mbush 80 vjeç këtë muaj, akuzohet nga prokurorët e ICC-së se ka shkaktuar vdekjen e mijëra njerëzve, shumica prej të cilëve burra në zona të varfra, urbane, përmes fushatës së tij kundër drogës, të cilët u ekzekutuan ose në rrugë ose në shtëpitë e tyre.
Zyra e presidentit të Filipineve njoftoi se Duterte u arrestua të martën në mëngjes në aeroportin e Manilës, pas kthimit të tij nga Hong Kongu.
“Sot herët në mëngjes, dega lokale e Interpolit ka marrë kopjen zyrtare të fletarrestit nga GJNP. “Aktualisht, Duterte është në paraburgimin e autoriteteve”, thuhet në deklaratë.
Sipas The Guardian, Duterte së fundmi komentoi thashethemet për arrestimin e tij të afërt, duke thënë: “Nëse ky është fati im, unë e pranoj atë. Nuk mund të bëj asgjë”.
Duterte mori presidencën e Filipineve në vitin 2016, duke premtuar gjatë fushatës së tij zgjedhore një luftë të pamëshirshme kundër drogës. Para se të zgjidhej, ai kishte deklaruar se do të vriteshin aq shumë njerëz, sa peshqit në gjirin e Manilës do të dhjamoseshin nga kufomat.
Pas marrjes së detyrës, ai kishte shpallur publikisht se do të vriste të dyshuarit për drogë dhe u kishte bërë thirrje qytetarëve që të vrisnin përdoruesit e drogës.
Sipas të dhënave të cituara nga ICC, numri i viktimave të lidhura me operacionet në fushatën e saj kundër drogës varion nga 12,000 deri në 30,000 njerëz.
Autoritetet policore zakonisht justifikonin ekzekutimet duke pretenduar se oficerët vepruan në vetëmbrojtje, pavarësisht raporteve të dëshmitarëve okularë për të kundërtën.
Organizatat e të drejtave të njeriut ankohen se policia në mënyrë rutinore “mbolli” prova të rreme, si armë, gëzhoja dhe drogë, në vendet e ekzekutimit. Në të njëjtën kohë, një mjek i pavarur që hetonte vdekjet zbuloi parregullsi serioze në autopsi, duke përfshirë certifikata të shumta vdekjeje që gabimisht ia atribuonin vrasjet shkaqeve natyrore.
Në vitin 2024, Duterte doli para Senatit në Filipine për të dëshmuar për vrasjet e kryera në kontekstin e “luftës kundër drogës”.
Gjatë seancës ai deklaroi se nuk do të kërkonte falje dhe as justifikime, duke pretenduar: “Bëra atë që duhej të bëja dhe besoni apo jo, e bëra për vendin tim”. Në të njëjtin deponim, ai pranoi se kishte urdhëruar oficerët e policisë që të inkurajonin kriminelët që t’i rezistonin arrestimit në mënyrë që ata t’i vrisnin “ligjërisht”, ndërsa në të njëjtën kohë mohoi se kishte dhënë urdhër të drejtpërdrejtë për të vrarë të dyshuarit.
