Shqipëria dhe Serbia janë të vetmet vende në Ballkan që kanë shënuar një rënie të indeksit të besimit konsumator, në raport me një vit më parë, ndërsa popullsia e shteteve të tjera është më optimiste për të ardhmen. Indeksi i Besimit Konsumator në Shqipëri, ka parë rënie me 5 pikë krahasuar me një vit më parë, ndërsa përqindja e shqiptarëve që mendojnë se ekonomia kombëtare do jetë më mirë në 12 muajt në vijim është ulur ndjeshëm nga 39% në 27%…
Të gjitha ekonomitë e Ballkanit kanë regjistruar një rritje të Indeksit të Besimit Konsumator, me përjashtim të Shqipërisë, ku treguesi ka rënë me 5 pikë. Në një shkallë nga 0 në 100, Shqipëria shënoi 38 pikë në këtë indeks, ku maten pritshmëritë aktuale dhe ato për të ardhmen, në lidhje me gjendjen e përgjithshme ekonomike të familjeve. Rezultati u përkeqësua me 5 pikë përqindje në krahasim me një vit më parë.
Treguesi që ka shënuar rënien më të madhe në Shqipëri është ai i pritshmërive ekonomike kombëtare, ku vetëm 27% e të anketuarve mendojnë se në 12 muaj gjendja e ekonomisë do të jetë më e mirë, nga 35% në vitin 2015, duke qenë shteti i vetëm me përkeqësim në këtë tregues (në të gjitha vendet e tjera të rajonit, përqindja e atyre që mendojnë se situata ekonomike kombëtare do të përmirësohet është rritur). Ndonëse të anketuarit në Shqipëri janë përgjigjur pozitivisht për situatën e tyre personale, janë dukshëm më pesimistë për situatën ekonomike në përgjithësi. 32% e tyre mendojnë se do të jetë më e keqe, ndër përqindjet më të larta në rajon (shiko grafikun për rezultatet e Shqipërisë).
Korrupsioni është një tjetër tregues me rritje. Përqindja e të anketuarve, që e mendojnë korrupsionin si problem në ekonomi është rritur nga 15% në vitin 2015, në 35% në 2016-ën, duke qenë vendi i dytë me perceptimin më të lartë për korrupsionin pas Kosovës. Megjithatë, shqetësimi kryesor i shqiptarëve mbetet papunësia, që është vlerësuar si problemi kryesor i ekonomisë për 69% të të anketuarve, nga 65% në 2015-ën.
Ekonomitë më të mëdha vazhdojnë të jenë më pesimiste, ndërsa ekonomitë më të vogla janë duke u përmirësuar, por priten “mrekulli”, thekson raporti. Në vitin 2015, Shqipëria dhe Mali i Zi nuk kanë pasur një vit veçanërisht të mirë, edhe pse efektet në ndjesitë e konsumatorëve ishin të ndryshme: pakënaqësia e Shqipërisë dhe pesimizmi është rritur, ndërsa në Malin e Zi pritshmëritë kane mbetur relativisht pozitive.
Sondazhi, EJL me papunësi të lartë
Rezultatet e “Barometrit të Ballkanit 2016″ që ka vendosur në sitë ekzaminuese 7 mijë njerëz në Shqipëri, Bosnje-Hercegovinë, Kroaci, Malin e Zi, Kosovë, Maqedoni dhe Serbi, tregon se papunësia dhe gjendja e përgjithshme ekonomike, janë problemet kryesore të vendeve të Ballkanit.
Vendet e Ballkanit, prej vitesh janë përballur me krizën ekonomike dhe problemet e papunësisë kronike. Sipas të dhënave që zënë vend në “Barometrin e Ballkanit 2016″, këtë vit, Prodhimi i Brendshëm Bruto PBB i vendeve të Ballkanit Perëndimor, pritet të arrijë një rritje prej 1,4% deri në 3,9%. Megjithatë theksohet se kjo rritje ekonomike, nuk pritet që të ketë një ndikim të madh në përqindjen e papunësisë që vazhdon të ketë një nivel të lartë. Niveli i papunësisë në vitin 2016, parashikohet 34% në Kosovë, 27% në Maqedoni, 27,2 në Bosnje-Hercegovinë, 17% në Serbi dhe 16,8% në Shqipëri.
Rajoni, tendenca për emigrim e lartë
“Barometri i Ballkanit 2016″, tregon edhe disa të dhëna të tjera sa i përket vështirësive socio-ekonomike të vendeve të Ballkanit. Për shembull, në sondazhin publik në nivel rajonal, 23% nuk mund të paguajnë faturat, 15% nuk mund të paguajnë këstet e kredisë dhe krahas kësaj, 19% e tyre nuk e ngrohin mjaftueshëm shtëpinë gjatë muajve të dimrit. Sakaq, 43% e popullsisë bëri të ditur se kërkojnë të punojnë jashtë shtetit. Kjo tregon se tendenca për emigrim e rajonit vazhdon të jetë ende e lartë.
BE shihet si pozitive
Në vendet e Ballkanit, vijon trendi i mbështetjes ndaj procesit të anëtarësimit në Bashkimin Evropian. 39% e populli të rajonit mendon se përfshirja në BE do të sjellë të mira, 36% mendon se as nuk do të jetë e mirë dhe as do të jetë e keqe, ndërsa 20% mendon se do të jetë e keqe. Kurse 5% që mbetet nuk ka asnjë mendim në lidhje me këtë çështje.
Sa i përket ndarjes sipas shteteve, 21% e serbëve e shohin Bashkimin Evropian si diçka të mirë. Në Shqipëri dhe në Kosovë kjo shifër raportohet më e lartë, prej 80%. Anëtarësimi në BE, në të shumtën e rasteve, shihet si benefit sa i përket lirisë së udhëtimit, mirëqenies ekonomike, si dhe për arsimin dhe punësimin brenda EU.
Metodologjia
Raporti “Barometri i Ballkanit 2016”, si pjesë e sistemit të monitorimit EJL 2020, për vendet e Ballkanit, së bashku me komponentët e tjerë të Zbatimit të Raportit Vjetor.
Sondazhet e Barometrit të Ballkanit do të kryhen çdo vit për të vlerësuar se si këto ndjenja janë ndryshuar dhe çfarë po bëhet përparim. Ky raport paraqet rezultatet e këtij studimi dhe përfshin dy komponentë kryesore, të cilat janë Barometri i Opinionit Publik – një sondazh i opinionit publik të Europës Juglindore (SEE) qytetarët dhe barometri Biznes Opinion – një studim të ndjenjave të biznesit. Raporti ofron të dhëna dhe analiza mbi tema të ndryshme të mbuluara nga pesë shtyllat e Strategjisë EJL-së 2020, duke përfshirë jetën/kënaqësinë e biznesit, vlerësimin e tendencave të përgjithshme dhe qëndrimeve të integrimit në BE dhe bashkëpunimi rajonal.
Sondazhet u kryen ballë për ballë me 1000 të anketuarve për çdo ekonomi, në total 7000 të anketuarit për hulumtimin e opinionit publik të moshës 18 vjeç dhe më të vjetër, dhe për sondazhin e Opinionit të Biznesit 200 kompanive për çdo ekonomi e madhësi të ndryshme dhe fusha të ndryshme të biznesit, të cilat nuk janë shumicë në pronësi nga shteti ose qeveria.
