Dr. Fatmir TERZIU
U la pas tymi i një referendumi. U la pas gjithë ajo shashkë që hodhi kryetari pa mandat për t’u bërë një Kryetar referendumtar, ose shkurt referendar. Jo më kot u la pas. U la pas se menjëherë solli një mrekulli tjetër. Fap, si tek filmat me magjistarë, zarfoi një letër dhe ndodhi ajo që s’pritej. Foli publikisht …, duke na kujtuar batutën e filmit “Operacioni Zjarri”: “I erdhi goja memecit!”. Foli, ama dhe me letër. Dhe fill pas lëvizjes referendare, pas asaj magjie tymnaja kartore e letrës së tij ftesë për liderin e opozitës, lindi pyetja: “Cili na ka udhëhequr deri tani?” Ashtu si në hiret dhe mrekullitë e tjera të magjisë, edhe në politikën dhe kompleksin e kryetarit referendar, Edi Rama, shfaqet thirrja për takimin me Kryetarin e PD, Basha.
Shashkë tjetër politike? Që të shkohet më tej duhet gjithmonë të zgjidhet në elemente të thjeshta ose në zbërthimin e ciflave të pashpërthyera të shashkës, që u bien në sy më pak të tjerëve. Pjesët e shashkës, duhet t’i shikojmë në lidhje me elementët e shtetit që drejton vetë ai. Në mënyrë që ne ta shohim më saktë, në atë që duket, duhet të rikrijojmë mes referendares, llojet e ndryshme të sundimit që ndryshojnë nga njëri-tjetri.
Dhe nëse ndonjë rezultat mund të arrihet në lidhje me secilin prej tyre, atëherë kuptohet qartë pse kryetari referendar hedh shashkën e dytë.
Fill pas thirrjes për referendumin debati mes Shoqërisë Civile ka hapur zona të nxehta në disa pika. Në kryeqytet këto pika herë alarmojnë nga Parku e herë nga ish-Stacioni i Trenit. Po më tej? E gjitha si sillet e përcillet është injorimi deri në detaj, deri në heshtjen që flet, për çdo komunitet. Dhe kur dihet se çdo shtet është një komunitet i këtij lloji, atëherë dihet pse hidhet shashka politike e radhës, nga vetë dora e Ramës. Çdo komunitet është themeluar mbi disa qëllime të tij. Por mbi të gjitha, vetë qëllimi i tij gjithmonë duhet të veprojë për njerëzimin.
Duhet të veprojë në mënyrë që të realizojë atë që ata mendojnë si të mirë. Por, në qoftë se të gjitha komunitetet, qofshin dhe ata politikë, synojnë disa anë më të mira në shërbim të vetë komunitetit, ku e mira është më e larta nga të gjitha të tjerat e proklamuara nga vetë shtet-komuniteti, e cila përfshin të gjithë pjesën tjetër të propaganduar nga vetë kryetari referendar, kur synon të mirën në një shkallë më të madhe se çdo të mirë tjetër të projektuar si model i së mirës, si në të mirën më të lartë të vetë njeriut të komunitetit, a ka më fuqi një Komunitet Politik, që hedh shashkën dhe hesht, të quhet qeveri, shtet? Apo më qartë, a ka vend më për një kryetar referendar?
Dihet dhe është e qartë se, shteti është një krijesë e natyrës. Dihet dhe se njeriu është nga natyra një kafshë politike, do të vinte në ndihmë Aristoteli. Dhe kjo kafshë politike sipas Aristotelit, që nga natyra dhe jo nga thjesht rastësia është zgjon këtë marifet, ose është një njeri i keq ose kërkon të vendosë veteveten më lart njerëzimit. Më qartë sipas Aristotelit, ai është “shpërfillës i konkurrentit, i pabesë, një i pashpirt”! Homeri ka denoncuar dhe mallkuar një sjellje të tillë jonatyrore, duke e cilësuar si një figurë e tillë është menjëherë një dashnor i intrigës. Një i tillë, sipas Homerit, mund të krahasohet me një pjesë të izoluar në trille dhe truke magjistricash.
Tani, kur njeriu është një kafshë politike, më shumë se bletët apo ndonjë kafshë tjetër është evidente dhe e qartë pse qëllon shashka e Kryetarit Referendar ndaj zyrave politike të opozitës, apo SHQUP-it, siç i emeton ai. Natyra, siç themi shpesh, nuk bën asgjë kot, ndaj dhe njeriu është kafshë, të cilin ajo e ka pajisur vetëm me dhuratën e të folurit. Dhe kjo është si një karakteristikë e njeriut, kryetarit referendar, që mbetet pjesëtar i qenieve të gjalla, që rrethsillen dhe dorëngrejnë këtë shashkim politik, që e bën këtë vetë, të jetë pa udhë të qartë, pa një drejtim real. Thjesht një kryetar referendar, në një udhëtim imagjinar, të vetëfryrë, magjistar… A ka farë për një kryetar referendar?