A ju besohet që kemi hyrë në Nëntor? Vetëm ideja e një pjate supe të ngrohtë të gatuar mirë nën rehatinë e shtëpisë të bën ta duash akoma më shumë motin e ftohtë. Nëntori sjell shumë produkte, që nga lakra gjithë vitamina që na vjen nga zona e Lushnjës, tek ullinjtë e Beratit, Tiranës, Elbasanit dhe Jugut që na shoqërojnë në sallata e meze.
Nga panxhari i kuq i zonës së Maliqit tek kërpudhat e shkëlqyera që rriten në të egër në Tropojë. Dhe si për t’u ëmbëlsuar pak, disa mandarina dhe agrume nga Xarra, Borshi apo Saranda e bëjnë nëntorin një dashuri më vete.
Panxhari i kuq
Panxhari ka jo vetëm një pamje të bukur, duke qenë se kanë një ngjyrë të fortë të kuqe që shkëlqen si asgjë tjetër, por ka dhe një kombinim të shkëlqyer të së ëmblës me tokën. Nëse hyn tek kategoria e atyre që nuk e fusin në gojë panxharin, bëni mirë ta rikonsideroni duke qenë se ka edhe shumë vlera ushqyese.
Në Shqipëri, zona që shquhet për prodhimin e panxharit në vend, është ajo e Maliqit.
Si t’i zgjidhni
Zgjidhni panxhar që është më i rëndë për madhësinë e tyre dhe kujdesuni që të mos ketë të çara në lëkurë. AgroWeb.org ju tregon se nëse shiten dhe me pjesën e bishtit, pjesa jeshile është tregues i freskisë dhe mund të gatuhen shumë shpejt. Janë me të vërtetë shumë të shijshëm – mos i anashkaloni.
Si t’i ruani
Vendosini në frigorifer në një qese plastike të mbyllur në mënyrë hermetike.
Këshilla shtesë
Mbështilleni panxharin me letër alumini kuzhine dhe futeni në furrë në 400 gradë dhe lëreni derisa të jenë aq të buta sa të priten lehtësisht nga thika. Lërini të ftohen dhe lëkura do të bjerë me shumë lehtësi.
Lakra
E pasur me vitaminë C dhe K, lakra është një super ushqim për parandalimin e radikaleve të lira.
Duke ngrënë më shumë lakër ju ndihmoni të zvogëloni rrezikun e kancerit të gjirit dhe kancerit në zorrë dhe prostat. Plus studime të reja kanë treguar se të ushqehesh me këtë lloj perimi ndihmon për ta mbajtur në super formë sistemin imunitar. Lakrat më të mira janë nga zona e Lushnjës, që njihet dhe për prodhimin më të madh të lakrës në vend.
Si t’i zgjidhni
Zgjidhni lakër që ka ngjyrë të fortë dhe sigurohuni që gjethet të jenë të mbyllura fort dhe lakra të jetë e fortë.
Si t’i ruani
Mbajini të mbyllur në frigorifer në qese plastike të izoluara mirë. Ka disa mënyra për ta gatuar lakrën. Ajo tradicionale që kanë gatuar gjithnjë mamatë tona, duke e zier, por edhe në sallatë.
AgroWeb.org ju tregon një mënyrë tjetër, sanduiçin tuaj të preferuar në vend të bukës mund ta mbështillni me një fletë lakër. Do të merrni vitaminat dhe do të keni një shije të veçantë.
Mandarina
Këto fruta të vogla janë gjithë shije dhe lëng dhe i përkasin familjes së agrumeve së bashku me portokallet.
Mandarinat e Xarrës, Borshit, Sarandës na japin një shije aq të ëmbël që na bëjnë të besojmë se vera nuk ka mbaruar edhe pse jemi në nëntor.
Si t’i zgjidhni
Shihni për mandarina që kanë ngjyrë të fortë dhe janë gjithashtu të forta. AgroWeb.org ju këshillon se nëse shiten me gjithë gjethe, sigurohuni që gjethet të jenë të freskëta.
Si t’i ruani
Duke qenë se lëkura e tyre është e hollë, mandarina është një agrume që mund të futet në frigorifer në qese plastike të izoluara mirë.
Këshilla shtesë
Ka disa varietete mandarinash, ku disa prej tyre janë pa fara. Por edhe në rast kur kanë fara, janë aq të shijshme dhe të ëmbla sa askush nuk i vë re.
Perimet me rrënjë
Përveç karrotës, ka dhe shumë perime të tjera me rrënjë që janë të shkëlqyera. Një nga ato është dhe preshi i gatuar në gjellë, byrek apo i shtuar në sallatë.
Si t’i zgjidhni
Zgjidhini ato që janë të forta, pa pjesë të buta. Kujdesuni që veçanërisht koka dhe bishtat e preshit në veçanti të jenë të gjelbra dhe të freskëta.
Si t’i ruani
Ruajini në një qese plastike në frigorifer.
Këshilla shtesë
Preshi gjithashtu është i ëmbël, por jo aq sa karrota, por e pasurojnë shumë mirë njëra tjetrën.
Ullinj
Është një nga pemët më të përmendura në librat e shenjtë, ndërkohë që fruti i tij është krejt shpirti i shijes mesdhetare.
Ulliri është konsideruar dhe si simbol i paqes, jetës dhe pjellorisë dhe ka formëzuar peisazhin e Shqipërisë.
Kultivarët “Kalinjot”, “Kokërr Madhi i Beratit”, “Bardhi Tiranes”, “Kryps Elbasani”, “Mixan” dhe “Himara” zënë 85% të prodhimit në vend dhe janë të një cilësie shumë të lartë.
Si t’i zgjidhni
Ullinjtë jeshilë zakonisht mblidhen në fillim të sezonit, ndërsa ullinjtë e zinj vilen në nëntor-dhjetor dhe janë më të butë dhe me më shumë tul.
Si t’i ruani
Ullinjtë duhet të jenë relativisht të fortë dhe asnjëherë të gërvishur apo të dëmtuar. Për t’i ruajtur këshillohet të shtoni disa feta limoni dhe t’i ktheni herë pas here në mënyrë që të mos kalben. Mos i mbani të mbyllur, pasi është më mirë që të kenë ajër. Nëntori është një nga muajt më domethënës të vitit për asortimentet e produkteve që sjell. Sigurohu ta shijosh plotësisht./AgroWeb.org
