Nga Fitim Zekthi
Siç janë ngatërruar apo çuar mbrapsht shumë gjëra tek ne, po ashtu është ngatërruar apo ccuar mbrapsht plotësisht është ccështja e themeleve mbi të cilat qëndron konservatorizmi, buron dhe ushqehet, merr jetë dhe ngrihet e djathta si ide politike, konservatorizmi si bashkësi vlerash politike. Duke ngatërruar themelet apo duke mos patur parasysh fare këto themele ideja e djathtë apo konservatorimzi tek ne kuptohet në forma apo sjellje të ngjashme me komunizmin, me totalitarizmin apo me ccdo gjë tjetër afër sistemeve të bjerruna politike, qeverisjeve apo partive, organizatave apo politikanëve që duke folur për konservcatorizmin apo duke folur si konservatorë në fakt e kanë përccudnuar atë.
Liria fetare, besimi në Zot ka një rol qendror në idenë e djathtë, konservatore. Imperativi I mbrojtjes së lirive fetare nuk është një tundje koke, koke Wiliam Bar ndaj devocionit. Ai reflekton bindjen se fetja ëhstë e domosdoshme për të patur një ssistem qeverisës që mbron liritë dhe dinjitetein. James Madison, një nga mendjet më të rëndësihme të mednimit konservator thoshte se “liritë fetare nuk janë një e drejtë e njerëzve” por një “detyrë ndaj Zotit” dhe një detyrë “ që I paraprin për nga rëndësia në shkallë dhe në rend kohor asaj të proklamimeve për shoqëri civile”.
Kjo bën të mundur ose synon të bëjë të mundur një shoqëri ku njerëzit dhe sigurishst sistemi politik të qëndrojë mbi dy kolona. Njëra ëhstë besimi tek Gjërat e Përjetshme dhe tjetra është Imagjinata Morale. Gjërat e Përjetshme janë vlerat, është kuptimi mbi njeriun dhe Zotin, është kuptimi mbi botën e këtushme dhe tjetrën etj. Imagjinata Morale është idelai, ëhstë ëndërra, është synimi që ka në kokë ccdokush për shoqërinë dhe veten duke nisur nga mësimet e teksteve dhe të Zotit.
Nga ky botëkuptim rrjedhin edhe kuptimet mbi sjelljen e individëve në politikë. Nisur nga ky botëkuptim Edumdn Burke shkruajti se “Njerëzit janë të kualifikuar për shoqëri civile
