Kundërshtarët më të rrezikshëm të Uashingtonit po thellojnë bashkëpunimin mes tyre, por analistët e agjencive amerikane të zbulimit mendojnë se tani për tani, ata nuk kanë arritur të formojnë një aleancë të ngushtë që mund t’i kundërvihet në mënyrë më efektive Shtetet e Bashkuara.
Shqetësimet nga Shteteve të Bashkuara dhe aleatët e saj për bashkëpunimin në rritje mes Rusisë, Kinës, Iranit dhe Koresë së Veriut janë rritur në mënyrë të vazhdueshme që kur Moska nisi sulmin në shkallë të gjerë ndaj Ukrainës në shkurt të vitit 2022. Shqetësimet mbështeten në burimet zbulimit që tregojnë se Pekini, Teherani dhe Pheniani po ndihmojnë Rusisë me teknologji, raketa, dronë dhe madje edhe trupa në luftën kundër Ukrainës.
Ish-komandanti i forcave amerikane në Indo-Paqësor në fillim të këtij viti madje i quajti lidhjet në rritje midis katër vendeve armike të Shteteve të Bashkua një “bosht i sapolindur i së keqes”.
Megjithatë, zyrtarët amerikanë të zbulimit besojnë se boshti, në një farë mënyre, është bllokuar nga të metat e veta.
“Ata nuk po veprojnë si një bllok”, tha drejtorja e Inteligjencës Kombëtare Avril Haines, duke folur të enjten në Uashington në një diskutim të organizuar nga Këshilli për Marrëdhëniet me Jashtë.
“Ne nuk i shohim ato si një lloj aleance katërpjesëshe”, tha ajo. “Ne nuk i shohim ata si aleatë, që veprojnë në mënyrë të ngjashme me vendet e NATO-s. Ata nuk kanë një nivel të tillë ndërveprimi dhe bashkëpunimi ushtarak.”
Megjithatë, ata e shohin boshtin si një shqetësim në disa fronte.
Haines tha se rritja e bashkëpunimit midis Rusisë, Kinës, Iranit dhe Koresë së Veriut ka kontribuar në një dëmtim të mëtejshëm të normave ndërkombëtare rreth armëve të shkatërrimit në masë.
Në fushat, ku Rusia dhe Kina dikur ishin të gatshme të bashkëpunonin me Shtetet e Bashkuara dhe Perëndimin, si ndalimi i përhapjes së armëve bërthamore, Moska dhe Pekini tani duken më të prirur për t’i dhënë Iranit dhe Koresë së Veriut liri shtesë.
“Kjo po ndodh kryesisht për shkak se Rusia tani në një farë mase po varet nga Koreja e Veriut dhe Iranit për armë të avancuara, municione dhe mjete të tjera për luftën me Ukrainën”, tha Haines.
“Ata kanë më pak gjasa të tërhiqen”, tha ajo. “Dhe sigurisht, ne kemi vëzhguar shkallën në të cilën ata në fakt, për shembull, e pranojnë Korenë e Veriut si një fuqi bërthamore.”
Haines tha se rritja e bashkëpunimit midis Rusisë, Kinës, Iranit dhe Koresë së Veriut ka ndihmuar të katër vendet t’i shmangen sanksioneve të Perëndimit.
Ajo tha se madje ka disa sinjale se Rusia është e gatshme të ndërmarrë veprime që do të lejonin Pekinin të teljkalojë Shtetet e Bashkuara në disa fusha kritike.
“Ata janë të gatshëm që potencialisht të ndihmojnë më shumë Kinën, duke i dhënë teknologji që në fakt mund ta bëjnë Kinën të përparojë më shpejt në fusha të tjera, që janë shqetësuese për ne”, tha Haines.
Aleatët e Uashingtonit në NATO kanë lëshuar paralajmërime të ngjashme muajt e fundit, me disa zyrtarë të NATO-s që i thanë Zërit të Amerikës se boshti i këtyre vendeve tashmë ka hedhur themelet e një gare të re globale të armëve.
Sabotimet e Rusisë
Ekzistojnë gjithashtu shqetësime të vazhdueshme për gatishmërinë e Rusisë, Kinës, Iranit dhe Koresë së Veriut për t’u përfshirë në të ashtuquajturën aktivite të fshehta.
Një raport i deklasifikuar i agjencive amerikane të zbulimit, i publikuar në korrik, paralajmëroi se në pesë deri në gjashtë vitet e ardhshme “ka të ngjarë të ketë akte më të shpeshta, të ndryshme dhe të dëmshme të shantazhimit, veçanërisht nga Kina, Irani, Rusia dhe Koreja e Veriut, nën atë që përbën konflikt të armatosur, por jashtë kufijve të veprimeve historikisht legjitime të shteteve.”
Drejtorja e Inteligjencës Kombëtare Avril Haines të enjten tha se këto lloje aktivitetesh nga Rusia, përfshirë përpjekjet për sabotim në Evropë, janë “rritur në të gjitha nivelet”.
“Rusia sapo ka investuar para, personel, përpjekje të jashtëzakonshme në këtë fushë dhe do të vazhdojë ta bëjë këtë”, tha ajo. “Ndonëse ne kemi bërë përmirësime në parandalimin e një pjese të këtyre aktivitete, ne nuk jemi në pikën ku ndjehemi rehat.”
Ndryshimi i administratës në SHBA
Analistët amerikanë të zbulimit po vëzhgojnë nga afër sesi vendet e tjera po sillen ndërsa Uashingtoni përgatitet që presidenti i sapozgjedhur Donald Trump të marrë detyrën në janar.
“Ka disa aktorë që po përpiqen të përgatiten për pozicione të reja gjatë administratës së ardhshme”, tha Haines.
Ajo tha se agjencitë e zbulimi po përgatisin raporte mbi këto aktivitete, që do t’i ndajnë me administratën e ardhshme të Trump, si dhe po ndjekin me vëmendje mundësinë e përshkallëzimi të tensioneve nga disa vende gjatë periudhës së tranzicionit.
“Për shembull, Koreja e Veriut zakonisht angazhohet në disa veprime provokuese gjatë perudhës së ndryshimit të pushteteve”, tha Haines. “Kjo është një nga gjërat klasike që ne po vëzhgojmë vazhdimisht.”/VOA
