Një hetim pesë-mujor i BBC-së ka zbuluar lidhjet e trafikut të emigrantëve në Kanalin Anglez, duke nxjerrë në pah operacionet e paligjshme që zhvillohen në Gjermani. Gazetarët e BBC-së zbuluan se për një shumë prej 15,000 eurosh (rreth 12,500 £), emigrantët mund të sigurojnë një paketë që përfshin një gomone të fryrë, motor jashtë bord dhe 60 xhaketa shpëtimi për kalimin e Kanalit.
Ky informacion u përftua nga një gazetare e fshehtë e BBC-së gjatë një takimi me dy kontrabandistë në Essen, një qytet ku jetojnë ose kalojnë shumë emigrantë. Kontrabandistët i treguan gazetarit se ruanin varkat në magazina të fshehta, duke u përballur me policinë gjermane në një lojë të vazhdueshme të “macja-miu”.
Raportet tregojnë se vitit 2023 i është bërë vit më i rrezikshëm për emigrantët, me më shumë se 28,000 persona që kanë kaluar Kanalin me varka të vogla, duke rritur numrin e viktimave. Agjencia Kombëtare e Krimit të Britanisë konfirmoi se Gjermania ka bërë një rol kyç në ruajtjen e anijeve dhe motorëve që përdoren për kalimet.
Qeveria e re britanike ka premtuar të “shpartallojë bandat” që përfshihen në këtë tregti të paligjshme, ndërsa situata e emigrantëve vazhdon të përkeqësohet.
Shkrimi i BBC:
Gazetari i fshehtë po pret jashtë stacionit qendror në qytetin e Essen. Ai ka veshur një kamerë sekrete dhe pozon si një emigrant nga Lindja e Mesme, i etur për të kaluar Kanalin për në Mbretërinë e Bashkuar me familjen dhe miqtë e tij.
Ai duhet të mbetet anonim, për sigurinë e tij, por ne do t’i referohemi si Hamza. Ai i afrohet një burri. Është dikush me të cilin Hamza ka qenë në kontakt prej muajsh, përmes telefonatave në WhatsApp, pasi ka marrë numrin e tij përmes një kontakti brenda komunitetit të emigrantëve – por kjo është hera e parë që ata takohen. Emri i këtij njeriu – ose të paktën emri që ai na ka dhënë – është Ebu Sahar.
Që kur Hamza e kontaktoi atë, ata kanë diskutuar se si Sahar mund të ndihmojë në sigurimin e një gomone për të shkuar në bregun jugor të Anglisë. Hamza i ka thënë se përvojat e këqija me bandat e kontrabandës në rajonin e Calais e kanë shtyrë atë, familjen dhe miqtë e tij të përpiqen të menaxhojnë kalimin e tyre vetëm – një hap i pazakontë. Sahar ka dërguar tashmë një video të një gomone të fryrë, e cila, sipas tij, është “e re”, e disponueshme dhe që mbahet në një magazinë në zonën e Essen.
Ai do të vazhdojë të ofrojë më shumë filmime, duke përfshirë edhe varka të tjera, me pamje të ngjashme, si dhe motorë jashtë.
Hamza ka thënë se dëshiron të kontrollojë vetë cilësinë e produkteteve që ofrohen dhe për këtë arsye ka insistuar për një takim personal.
Një ekip i BBC-së është afër, duke monitoruar lëvizjet e Hamzës, në rast se ndonjë gjë shkon keq, ose duhet ta nxjerrin atë shpejt.
Ndërsa dy burrat ecin nëpër qendrën e Essen, Sahar deklaron se është shumë “e rrezikshme” të shkosh në magazinë për të parë varkën, edhe pse ai thotë se është më pak se 15 minuta larg me makinë.
Kur Hamza pyet përse mbahen varkat në këtë pjesë të Gjermanisë, Sahar flet për “siguri” dhe “logjistikë”. Essen është vetëm katër deri në pesë orë me makinë nga zona e Calais – mjaft afër për të arritur anijet atje shpejt, por jo shumë afër plazheve më të monitoruara të Francës veriore.
Ndërsa bastisjet e policisë ndodhin, lehtësimi i kontrabandës me njerëz nuk është teknikisht i paligjshëm në Gjermani nëse bëhet fjalë për një vend të tretë jashtë BE-së, të cilin Britania e Madhe tani është pas Brexit.
Ministria e Brendshme në Berlin argumenton se, për shkak se Gjermania dhe Britania e Madhe nuk janë fqinjë gjeografikë, “nuk ka kontrabandë të drejtpërdrejtë” në të vërtetë – por një burim i Zyrës së Brendshme të Mbretërisë së Bashkuar i tha BBC-së se ka “frustrim” për kuadrin ligjor të Gjermanisë.
Sahar e çon Hamzën në një kafene ku porosisin kafe dhe ndezin cigare, megjithëse lëvizin nga tavolinat sepse pranë tyre ka arabisht folës dhe Sahari nuk dëshiron të dëgjohet.
Pak më shumë se 35 minuta më vonë, Sahar ngrihet nga karrigia dhe i thotë Hamzës: “Ule zërin, ai po vjen.”
Një burrë i veshur mirë me kapele bejsbolli po afrohet. Ai përmendet si “al-Khal”, që do të thotë “xhaxhai” – një frazë në arabisht që nënkupton dikë që ka respekt të konsiderueshëm.
Khal shoqërohet nga një burrë tjetër i cili do të qëndrojë kryesisht i heshtur, por duket se është truproja e tij. Ka disa shtrëngime duarsh përpara se Khal të flasë me kamarieren në gjermanisht dhe më pas të kthehet në arabisht, gjuhën e tij amtare.
Hamzait i thuhet të dorëzojë telefonin e tij, i cili është vendosur në një tavolinë të veçantë. Truproja ulet pranë Hamzës dhe do të kalojë pjesën më të madhe të 22 minutave të ardhshme duke e parë me vëmendje.
Gjatë takimit, për shkak të ligjit të rreptë gjerman, BBC mund të regjistrojë vetëm video, jo audio. Prandaj, raportimi ynë për të bazohet pjesërisht në kujtimin e menjëhershëm të gazetarit tonë të fshehtë – një metodë e vendosur në raportimin investigativ gjerman.
Ai mbështetet nga mesazhet, regjistrimet e thirrjeve dhe shënimet zanore mes Hamzës dhe kontrabandistëve. “Mos e ngri zërin,” thotë Khal ndërsa e udhëzon Hamzën të shpjegojë se kush është dhe çfarë dëshiron.
Hamza përsërit historinë e tij. Ai sugjeron gjithashtu se blerja e anijes që ata po diskutojnë tani, në fakt, nuk mund të jetë as e paligjshme për shkak të zonave gri në ligjin gjerman.
Por Khal e hedh poshtë këtë sugjerim. “Kush ju tha këtë?” pyet ai. “Nuk është e ligjshme.”
Edhe nëse ka boshllëqe ligjore në Gjermani rreth kontrabandës me varka, duket se këta burra e dinë se janë të përfshirë në një rrjet më të gjerë kriminal.
Gjatë kafesë së tyre, Khal ndonjëherë e shtyn Hamzën në gjoks, ndërsa kontrabandistët zbulojnë se kanë rreth 10 magazina në zonën e Essen.
Kjo, nënkuptohet, është një mënyrë për të ndarë mallrat e tyre në rast të një bastisjeje policore – që ka ndodhur “disa ditë më parë”.
Ndonjëherë, sugjerohet, ata marrin lajmin se po vjen policia, që do të thotë se furnizimet janë konfiskuar, por me sa duket nuk janë të mjaftueshme për të ndërprerë seriozisht operacionin.
Kontrabandistët flasin për aftësinë e tyre për të marrë pajisje në Calais brenda “tre, katër orësh”, gjë që tregon se ata ndjehen mjaft të guximshëm për të përdorur autostradat, në vend të rrugëve të tjera.
Vendndodhja e Essen do të thotë se varkat mund të dorëzohen brenda një mëngjesi ose pasdite, nëse ka kërkesë për udhëtim.
Sipas hulumtimit të Iniciativës Globale kundër Krimit të Organizuar Transnacional, anijet zakonisht transportohen me furgona ose makina nga Gjermania, Belgjika ose Holanda në bregdetin francez, me Gjermaninë një “pikë tranziti veçanërisht të rëndësishme”.
Shumica e anijeve, zbuluan ata, janë prodhuar në Kinë përpara se të dërgoheshin, me kontejnerë, në Turqi dhe më pas të zhvendoseshin në Evropë.
Një nga autorët e raportit, Tuesday Reitano, thotë se roli i Gjermanisë si qendër është rritur për arsye të ndryshme, duke përfshirë “kontrollet e fuqishme kundër kontrabandës” në Francë, të cilat kanë shtyrë bandat gjithnjë e më të organizuara të veprojnë në distanca më të gjata.
Ajo gjithashtu beson se autoritetet gjermane janë më pak të angazhuara me çështjen e kalimit të Kanalit sepse, “Nuk është një problem që është në kufirin e tyre”.
Khal me sa duket është i kënaqur që Hamza fillon të flasë për para. Synimi i tij është që Hamza të marrë marrëveshjen “paketë” e cila do të kushtojë 15,000 € (12,500 £).
Kjo përfshin marrjen e varkës pranë Calais, së bashku me një motor, karburant, pompë dhe 60 xhaketa shpëtimi – më shumë se sa Hamza ka thënë se i duhen, por kjo është oferta e përgjithshme dhe ajo që ka më shumë gjasa t’i bëhet një tjetër kontrabandist që organizon drejtpërdrejt kalimet në Francë.
Fitimet e këtyre kontrabandistëve janë potencialisht “të jashtëzakonshëm” nëse supozoni se të rriturit po tarifohen rreth 2,000 € (1,660 £) për një udhëtim të vetëm me dhjetëra njerëz në bord – sipas Global Initiative.
Nëse një marrëveshje arrihet tani, Khal pretendon se ai mund të marrë një varkë në një vend që është vetëm 200 metra nga bregu francez, deri nesër.
Khal dhe Sahar i referohen gjithashtu një “pike të re kalimi”, duke sugjeruar se ata kanë gjetur një vend më pak nën syrin e autoriteteve franceze, megjithëse ata nuk e zbulojnë vendndodhjen e saj.
Ekziston një alternativë e dytë, më e lirë, të cilën Hamza e ka përgatitur gjatë gjithë kohës. Për rreth 8,000 € (6,670 £) Hamza mund ta merrte vetë varkën, këtu në një magazinë në Essen, dhe ta çonte atë në Francën veriore në mënyrë të pavarur.
Nëse kapeni, i thonë kontrabandistët, nuk kemi përgjegjësi. Biseda kthehet në mënyrën se si Hamza do ta paguante bandën, pasi të ketë vendosur se çfarë të bëjë.
Khal dëshiron që paratë e gatshme të paguhen në Turqi, sepse “të gjitha gjërat” vijnë nga atje. Paratë, sugjeron ai, mund të depozitohen përmes sistemit Hawala – një metodë pagese që shmang bankën formale dhe në vend të kësaj mbështetet në një rrjet agjentësh për të ofruar para përtej kufijve. Më vonë, Hamzës i dërgohet një emër llogarie në WhatsApp.
Mesazhe të tjera dhe shënime zanore në arabisht, të dërguara gjithashtu pas takimit në kafene, përfshijnë Sahar që përshkruan markat e motorëve jashtë. Ai “i do” ato të Mërkurit, thotë ai, megjithëse “nëse ka Yamaha, unë preferoj Yamaha”.
Ai flet për mënyrën se si ata mund të “dorëzojnë dhe varrosin” pajisjet, duke lënë të kuptohet se mund të fshihet nën tokë pranë një pike kalimi, me Boulogne një opsion më të mirë sepse, “Calais, është e vështirë”.
Në atë që duket të jetë një taktikë e presionit të shitjeve, Hamzës i thuhet gjithashtu se kontrabandistët kanë stoqe “të kufizuara”, por shumë blerës.
Khal është më i kujdesshëm në komunikimet e tij, por në një shënim të vetëm, të përcjellë nga Sahar, ai shpreh shqetësimin pas takimit me Hamzën, duke thënë: “Shoku yt, ai duket se nuk është në rregull”.
Megjithatë, ai e udhëzon Saharin që të marrë një vendim nga Hamza nëse dëshiron të blejë një varkë apo jo: “Pyete atë në një ose dy orët e ardhshme”.
Përfundimisht, Hamza u thotë atyre se nuk mund të vazhdojë më me marrëveshjen.
BBC nuk pagoi asnjë para për këta burra, identitetet e të cilëve ne nuk kemi qenë në gjendje t’i përcaktojmë përfundimisht.
Ne ia kemi treguar pamjet që i kemi marrë nga varkat Kryetarit të Shoqatës Kombëtare të Varkave të Shpëtimit, Neil Dalton, i cili thotë se nuk do të shkonte as në një “pellg rosash” me anije të tilla.
Duke e krahasuar me një “kurth vdekjeje”, ai thotë se do të ishte “tmerrësisht e rrezikshme” për të transportuar dhjetëra njerëz në këto varka për një kalim në Kanal, për shkak të asaj që duket të jetë një material “jashtëzakonisht i dobët”.
Ndërkohë, diplomatët këmbëngulin se bashkëpunimi midis Gjermanisë dhe Mbretërisë së Bashkuar, për trajtimin e këtyre bandave, është përmirësuar.
Arrestimet dhe bastisjet e magazinës kanë ndodhur në Gjermani, në partneritet me vende të tjera – ndërsa i ashtuquajturi “krim kolateral”, si dhuna ose pastrimi i parave, mund të ndiqet penalisht brenda Gjermanisë.
Shkurti pati një bastisje të madhe ku në Gjermani u sekuestruan varka, motorë, jelek shpëtimi dhe pajisje flotacioni për fëmijë, me 19 arrestime – por këto u kryen nën urdhrat e drejtësisë belge dhe franceze. Një gjyq i veçantë, pas një operacioni të ngjashëm në vitin 2022, po ndiqet penalisht në Francë.
Një zëdhënës i Zyrës së Brendshme të Mbretërisë së Bashkuar i tha BBC-së se qeveria po “përshpejton me shpejtësi” punën me vendet, përfshirë Gjermaninë, për “të goditur bandat kriminale të kontrabandës”, por “gjithmonë ka më shumë për të bërë së bashku”.
Një plan i përbashkët veprimi është duke u zhvilluar me Gjermaninë, ndërsa Komanda e re e Sigurisë Kufitare e Mbretërisë së Bashkuar do të jetë “thelbësore” në çmontimin e rrjeteve kriminale, shtuan ata.
“Është e rëndësishme t’u tregojmë gjermanëve se këto varka janë të lidhura me shkeljet në brigjet tona, gjë që do t’i lejojë ata të ndërhyjnë,” tha Pascal Marconville, një prokuror në Francën veriore, për BBC në fillim të këtij muaji.
Ministria e Brendshme e Berlinit i tha BBC-së se bashkëpunimi dypalësh ishte “shumë i mirë” dhe se autoritetet gjermane mund të ndërmarrin veprime me kërkesë të MB.
Një zëdhënës shtoi se megjithëse nuk është e paligjshme të ndihmosh kontrabandën nga Gjermania në MB, është e dënueshme të ndihmosh kontrabandën në Belgjikë ose Francë, ku ndodhin kalimet e Kanalit.
Përgjatë brigjeve të Francës verilindore, mund të gjeni mbetjet e tentativave të dështuara të kalimit me varka që, sipas Agjencisë
Kombëtare të Krimit, po bëhen “gjithnjë e më të rrezikshme dhe të papërshtatshme për lundrim”.
Gomat e shfryra dhe jelekët e shpëtimit të braktisura në këto plazhe mund të duken të pavlera, por dikush do të ketë paguar shuma të mëdha për atë që ata shpresonin se ishte një rrugë për një jetë më të mirë.
Është një tregti me mjerim, dëshpërim dhe, në rastin më të keq, vdekje – por që vazhdon të zhvillohet dhe të lulëzojë thellë brenda Evropës./BBC
