Nga Mirela Karabina
“Qyteti që po vdes ngadalë” është cilësuar nga specialitë të mjedisit Elbasani për shkak të ndotjes së lartë mjedisore, por për Edi Ramën dhe drejtuesin politik për zgjedhjet e 11 majit Arbjon Mazniku, jeta e qytetarëve nuk përbën fare interes.
Ndotjen vdekjeprurëse mjedisore për shkak të korrupsionit e kanë kthyer në normalitet, pasi interesi është pushteti dhe ruajtja e tij.
Përmes një propagande neveritëse, ndërkohë që shifrat flasin për rritje të vdekshmërisë nga tumoret për shkak të ndotjes së lartë të qytetit, Edi Rama para dy ditësh shfaqet në Elbasan për fushatë zgjedhore duke prezantuar një program elektoral “zhvillimi”, tha, me “pistë garash” që do të rrisë turizmin, theksoi.
Ndërkohë që qyteti po mbytet dhe elbasanllinjtë kanë nevojë emergjente t’i sigurohet jeta në radhë të parë, aq më tepër që dhe turistët do të duan një mjedis të sigurtë.
Studime shkencore e investigime nxjerrin bllof çdo përpjekje të Edi Ramës dhe shpurës së korruptuar të tij se janë të interesuar për zhvillimin e qytetit, pasi janë vetë këta që po e kthejnë Elbasanin në një qytet të kontaminuar e të pabanueshëm.
Kështu, në studimin “Ecuria e sëmundshëmrisë së rrugëve të frymëmarrjes dhe tumoret për një periudhë 10 vjeçare të lidhura më ndotjen e mjedisit në rrethin e Elbasanit” (E.Laho, A.Tana, A.Mehmet,T. Naska, 2014) rezulton se gjatë një periudhë 10-vjeçare sëmundjet pulmonare janë rritur nga 10-11 raste për 10 mijë banorë në vitin 2001, në 25-26 raste për 10 mijë banorë në vitin 2011. Ndërsa sëmundjet tumorale kanë një rritje të vazhdueshme dhe të qëndrueshme nga 5 për 10 mijë banorë në vitin 2001 deri në 11 për 10 mijë banorë në vitin 2011.
“Lëviz Albanian 2018” monitoroi ndotjen e ajrit në Elbasan nëpërmjet projektit “Vlerësimi i cilësisë së mjedisit përmes monitorimit të ajrit, ujit dhe tokës në qytetin e Elbasanit”.
Përmbajtja e grimcave PM2.5 dhe PM 10 në ajrin urban rezulton mesatarisht 1.5-2 herë mbi normat e lejuara në vendet e BE. Kjo është një shifër shumë e lartë dhe tregon se ndotja nga grimcat e imta PM 10 është shumë problematike.
Sipas INSTAT në një raport kombëtar mbi sëmundjet “Vdekshmëria, Sëmundshmëria dhe Faktorët e Riskut” gjatë vitit 2018 rezulton se në në qarkun e Elbasanit kanë vdekur 406 persona nga sëmundjet tumorale, duke u renditur në vendin e dytë për vdekshmërinë e lartë nga këto sëmundje, pas Tiranës me 835 të vdekur. Në vlerë relative, sipas numrit të popullsisë së këtyre dy qarqeve, Elbasani renditet mbi Tiranën për numër vdekjesh për 10 mijë banorë (INSTAT, cituar nga Porta Vendore 2020).
Dhe fatkeqësisht trendi i rritjes së tumoreve në Elbasan, krahasuar me qytetet e tjera, është në rritje.
Sipas ISHP (Instituti i Shëndetit Publik) rastet e sëmundjeve tumorale kanë ardhur në rritje për vitin 2019. Konkretisht 715 persona me sëmundje tumorale, ose 80 persona më shumë se një vit më parë. Në vlerë relative rezulton se Elbasani ka më shumë raste se Tirana për 10 mijë banorë me sëmundje tumorale për vitin 2019, pra duke shënuar një trend rritës gjatë një viti.
Por jo vetëm Rama e qeveria e tij por dhe Bashkia Elbasan nuk ka vënë ujin në zjarr për të siguruar jetën e banorëve të Elbasanit. Edhe pse ka evidentuar problemin e mosvendosjes së filtrave nga kompanitë që operojnë në zonën e Metalurgjikut dhe me vendim të Këshillit Bashkiak ka shpallur emergjencë mjedisore që më 2017-ën, asgjë përveç propagandës me parqe e mbjellje pemësh nga kryetari Llatja, Bashkia nuk ka bërë për të siguruar jetën e qytetarëve.
Kompanitë “Albchrome”, “Kurum”, “R.B.H BELINE” dhe kompania e inceneratorit ”Albtek Energy” kanë vazhduar punën pa i hyrë gjemb në këmbë duke ndotur qytetin e Elbasanit dhe duke ndikuar drejtëpërdrejtë në keqësimin e shëndetit të qytetarëve.
Raportet e dorëzuara në Agjencinë Kombëtare të Mjedisit dëshmojnë se për periudhën 2019 – 2021 evidentonjnë sasi më të larta të gazrave të dëmshëm dhe grimcave të pluhurit në qytet.
Dhe sipas ekspertëve, në qytetin e Elbasanit dhe rajonin e Elbasanit efektet janë katastrofike në shëndetin e qytetarëve (BIRN 2023).
Për fat të keq këto të dhëna dhe reagimet ndër vite të banorëve të qytetit të Elbasanit dhe rrethinave të tij, Vidhas, Katund i Ri, Balldren janë injoruar nga pushteti i Ramës.
E sot pas 12 vitesh me një pushtet të korruptuar Edi Rama nuk ka çfarë t’u ofrojë qytetarëve të Elbasanit, përveç se të bëj atë që di më mirë kundër interesit të tyre, propagandën.
Por banorët e Elbasanit nuk gënjehen më, pasi para shëndetit të fëmijëve të tyre dhe familjes asgjë tjetër nuk ka rëndësi më të madhe për ta.
Tymin dhe flakën e korrupsionit vdekjeprurës së ndotjes së lartë, qytetarët e Elbasanit e shohin me sy dhe e ndjenë çdo ditë në rëndimin e frymëmarrjes, prishjes së gjakut dhe tumoreve vdekjeprurës.
Dhe këtë Edi Rama e di mirë, ndaj rreket me propagandë “turistike” të gënjeshtërt “të helmojë” përsëri elbasanllinjtë për t’i marrë votën.
Përbuzëse, neveritëse…
