Agjencia e Kombeve të Bashkuara për Refugjatët (UNHCR), do të luajë rolin e “monitorimit dhe konsulencës” në kampin e Gjadrit për procedurat e identifikimit dhe riatdhesimet të emigrantëve.
Sipas informacioneve, nga (UNHCR) do të bëhet tre muaj monitorim fillestar në Lezhë, për të raportuar më pas në Romë se çfarë nuk shkon në qendrat italiane për emigrantët në territorin shqiptar të parashikuar në marrëveshjen e nëntorit të kaluar mes Giorgia Melonit dhe Edi Ramës.
Agjencia e OKB-së për Refugjatët (UNHCR) u ftua zyrtarisht nga Ministria e Brendshme për të monitoruar zbatimin e Protokollit dhe për të garantuar “të drejtat dhe dinjitetin e atyre që do t’i nënshtrohen”.
Prania e stafit të UNHCR-së në pikat e nxehta ku bëhen kërkesat për azil dhe ku mbahen migrantët është një praktikë e konsoliduar, në përputhje me mandatin e agjencisë së OKB-së për të mbikëqyrur zbatimin e Konventës së Refugjatëve të vitit 1951 dhe për të siguruar mbrojtjen e refugjatëve.
UNHCR nuk mori pjesë në negociatat ndërmjet Romës dhe Tiranës për hartimin e Protokollit. Por, pas një sërë takimesh në të cilat qeveria italiane “siguroi informacion të mëtejshëm” mbi zbatimin e tij dhe “ripohoi dëshirën e saj të fortë që ai të ishte në përputhje me ligjin dhe standardet ndërkombëtare”.
Pas këmbënguljes, ministria e Brendshme italiane pranoi të fusë Agjencinë e Kombeve të Bashkuara në rolin e “monitorimit dhe konsulencës” për një kohëzgjatje fillestare prej tre muajsh.
“Gjatë kësaj periudhe, UNHCR-ja do të kërkojë të përmirësojë mbrojtjen e azilkërkuesve dhe refugjatëve duke identifikuar dhe raportuar tek autoritetet përkatëse çdo mospërputhje me ligjin ndërkombëtar të të drejtave të njeriut dhe refugjatët dhe standardet e praktikave të mira, dhe do të punojë për të përmirësuar garancitë e mbrojtjes”, thonë burime të UNHCR-së.
Protokolli ka ngritur dyshime dhe kritika të shumta dhe një pikë thelbësore ka të bëjë me rrezikun e mundshëm të eksternalizimit të detyrimeve të azilit, në kundërshtim me të drejtën ndërkombëtare. Në letër nuk është kështu, sepse dy qendrat e Shëngjinit për procedurat e zbarkimit dhe identifikimit dhe Gjaderi për riatdhesimet (CPR) do të mbeten nën juridiksionin italian.
Por burime të UNHCR-së thonë se kjo metodë ende mbetet “një risi” dhe ka nevojë që organizata të jetë aty.
Në thelb, përpara se të hynin në qendra, migrantët do t’i nënshtroheshin një kontrolli fillestar pas operacioneve të shpëtimit dhe më pas do të transferoheshin në një lloj anijeje hotspot në portin e Shëngjinit.
Stafi i UNHCR-së do të duhet të monitorojë secilin prej këtyre hapave dhe në fund të tre muajve “do t’i vërë rekomandimet e tyre në dispozicion të qeverisë italiane dhe palëve të tjera të interesuara”.
Në shënimin ku shpall angazhimin e saj, UNHCR-ja theksoi se për të garantuar pavarësinë e funksionit të saj monitorues nuk do të marrë asnjë fond i UNHCR-së nga Roma.
Hapja e një pjese të parë të qendrës së riatdhesimit në Gjadër tani për tani është shtyrë për në 20 gusht, ndërsa Tirana duhet t’i dorëzojë Ministrisë së Brendshme çelësat e qendrës së Shëngjinit deri më 1 shtator. Por edhe UNHCR-ja bëri të ditur se ende nuk ka një datë të saktë për fillimin e detyrës./EuNews
