29.5 C
Tirana
E mërkurë, 27 Gusht, 2025
type here...

Nga boronicat te vezët, zbuloni tetë ushqime që nuk duhet të mungojnë në pjatën tonë për një mendje të fortë dhe një kujtesë të fortë

Ushqyerja luan një rol kyç në ruajtjen e funksionit optimal të trurit. Për fat të mirë, natyra ofron një sërë ushqimesh që janë jo vetëm të shijshme, por edhe të dobishme për shëndetin e trurit.

Më poshtë mund të gjeni, bazuar në hulumtime, ushqimet më energjike për shëndetin mendor.

Boronica
Ato janë të pasura me anthocyanine, një klasë antioksidantësh që ndihmojnë në mbrojtjen e trurit nga stresi oksidativ dhe inflamacioni, duke përmirësuar funksionin e tij.

Një rishikim në Brain, Behavior and Immunity arriti në përfundimin se boronicat përmirësonin kujtesën afatshkurtër, afatgjatë dhe hapësinore.

Peshk i yndyrshëm
Peshqit yndyrorë, si skumbri, salmoni dhe sardelet, janë të pasur me acide yndyrore omega-3 , yndyrna të pangopura me efekte anti-inflamatore. Konkretisht, ato veprojnë kundër inflamacionit dhe mbrojnë trurin pasi janë një element strukturor i membranave qelizore të trurit.

Yndyrnat omega-3 janë shoqëruar gjithashtu me nivele më të ulëta të beta-amiloidit, një nga proteinat patologjike të përfshira në shfaqjen e sëmundjes Alzheimer.

Perime jeshile
Perimet jeshile, si avokado, speci i kuq, shpargu, mango, kungulli dhe gjithashtu farat dhe arrat, janë të pasura me vitaminë E. Vitamina E është një nga antioksidantët më të mirë në trupin tonë, pasi mbron qelizat nga stresi oksidativ, një proces i shkaktuar nga radikalet e lira edhe në trurin e njerëzve me sëmundjen Alzheimer.

Truri është veçanërisht i ndjeshëm ndaj stresit oksidativ, i cili shoqërohet me plakjen dhe një kontribuues kryesor në rënien njohëse.

Arra dhe fara
Arrat dhe farat janë një tjetër shtesë thelbësore që mund të përfshihet lehtësisht në ushqime dhe vakte. Bajamet, farat e lirit dhe farat chia janë të pasura me antioksidantë dhe yndyrna të shëndetshme. Ato veprojnë si një furnizim i vazhdueshëm me energji në tru dhe mbështesin funksionin njohës.

Vezë
Vezët përmbajnë kolinë, një lëndë ushqyese e rëndësishme që prodhon acetilkolinën, një neurotransmetues për kujtesën dhe funksionin njohës. Nuk është rastësi që hulumtimet e kanë theksuar atë si një përbërës ushqyes që mposht plakjen e trurit.

Përveç kësaj, vezët janë një burim i shkëlqyer i proteinave, pasi ato përmbajnë të nëntë aminoacide thelbësore që trupi nuk mund t’i prodhojë vetë.

Studimet kanë treguar se marrja e duhur e proteinave mund të ndihmojë në parandalimin e rënies njohëse me moshën.

Shafrani i Indisë
Shafrani i Indisë përmban përbërësin aktiv kurkumin, i cili ka veti të forta anti-inflamatore dhe antioksiduese.

Kurkumina është treguar se përmirëson kujtesën dhe mund të luajë një rol të rëndësishëm në reduktimin e rrezikut të sëmundjeve neurodegjenerative.

Xhenxhefil
Xhenxhefili ka komponentë me aktivitet antioksidues që mbrojnë neuronet nga stresi oksidativ. Hulumtimet kanë treguar se ngrënia e ushqimeve antioksidante ndihmon në parandalimin e demencës dhe sëmundjeve si Alzheimer duke mbrojtur kundër stresit oksidativ.

Çokollatë e zezë
Çokollata e zezë përmban shumë përbërës që forcojnë sistemin nervor, si kafeina, flavonoidet dhe antioksidantë të tjerë.

Hulumtimet e mëparshme kanë treguar se flavonolet e kakaos kanë një efekt të dobishëm për të rritur rrjedhjen e gjakut në tru.

“Serbia e ngjashme me Rusinë në aspektin politik!”- Kurti: U shkaktojnë probleme fqinjëve sepse duan zgjerim

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se Serbia është agresive ndaj Kosovës, jo vetëm duke mos e njohur si shtet të pavarur, por për shkak se “është angazhuar” në luftë hibride dhe po zhvillon trajnime ushtarake në bazat që i ka pranë kufirit me Kosovën.

Gjatë një interviste për CNN, Kurti tha se Kosova i kërkon Perëndimit që t’i bëjë presion Serbisë që të largojë ato baza, teksa theksoi se Beogradi ka ngjashmëri me Rusinë, pasi sipas tij, të dy u shkaktojnë telashe fqinjëve sepse “duan zgjerim”.

“Në aspektin politik, Serbia është shumë e ngjashme me Federatën Ruse. Ato nuk njohin de facto dhe de jure fqinjët e tyre. Ato u shkaktojnë probleme fqinjëve sepse duan zgjerim. Në anën tjetër, duhet ta them se Rusia ndoshta e imiton Serbinë e regjimit të Millosheviqit. Tani mund ta shohim sesi presidenti despotik [Vladimir] Putin dëshiron ta shndërrojë Ukrainën në një shtet, të ngjashëm me skenarin boshnjak, ku përbrenda do të ishte e ndarë në aspektin territorial, në mënyrë që ta bëjë jofunksionale dhe të krijojë mundësi për pushtim të mëtejmë të territorit”, tha Kurti.

Kryeministri kosovar tha se në aspektin historik, kulturor dhe operacional, Kremlini dhe Beogradi kanë imituar njëri-tjetrin dhe kjo është shqetësuese për Kosovën.

“Prandaj jemi të shqetësuar sepse është në interesin e Kremlinit që të përhapë konflikte të tjera në Evropë përmes bashkëpunëtorëve të tij. Dhe Serbia në Ballkan është shtet hegjemonist dhe njëkohësisht bashkëpunëtore e Rusisë”, tha Kurti.

Edhe gjenerali i pensionuar amerikan, Wesley Clark, akuzoi Serbinë se i shërben interesave të Rusisë, shtet që ka nisur pushtimin në shkallë të gjerë të Ukrainës fqinje mbi dy vjet më parë.

Clark – që ka udhëhequr fushatën ajrore të NATO-s kundër caqeve ushtarake serbe më 1999, që çoi në çlirimin e Kosovës – tha se Serbia dëshiron të marrë pjesën veriore të Kosovës dhe ta ndajë Bosnjë e Hercegovinën, për të krijuar “Serbinë e Madhe”.

“Dora e Rusisë ndihet në Ballkan. Serbia është krahu i Rusisë në Ballkan. Serbia u shërben interesave të Rusisë. Presidenti [serb, Aleksandar] Vuçiq është i mençur. Ai tenton të duket se po luan me dy porta, por kur të vijë momenti, ai do të bëjë çfarë i kërkon Putini. Dhe çfarë ai do nga Putini, sigurisht është autoriteti për të përdorur trupat e tij në Kosovë, të paktën të marrë gjysmën e pjesës veriore të Kosovës dhe ndoshta më shumë. Njëkohësisht, duan ta ndajnë Bosnjën, ta marrin Republikën Sërpska dhe ta bëjnë ‘Serbinë e Madhe’. E gjithë kjo ka të bëjë me spastrim etnik në Ballkan”, tha Clark.

Duke folur për ndërhyrjen e NATO-s në Kosovë, ai tha se ajo ishte vendimtare, duke kritikuar aleancën se nuk po bën sa duhet për të ndihmuar Ukrainën, që po përballet me pushtimin e Rusisë.

“NATO duhet të bëjë më shumë. Shikoni shembullin e Kosovës sot, 25 vjet demokraci, shtet i lirë. Kështu duhet të jetë edhe për Ukrainën, mund ta shpëtojmë Ukrainën nëse ngrihemi dhe e bëjmë [ndërhyjmë]. Kjo është detyra jonë”, tha Clark.

Ai shtoi se nëse NATO “çalon” në Ukrainë, atëherë problemet nga atje do të barten në Ballkanin Perëndimor.

Edhe më herët, zyrtarët në Kosovë kanë akuzuar Serbinë se po e ndihmon Rusinë të hapë një front të ri kundër Perëndimit.

Serbia, që mban raporte të mira me Rusinë, deri më tani ka refuzuar që t’i vendosë sanksione Moskës për shkak të luftës në Ukrainë. Por, Beogradi ka votuar për disa rezoluta në Kombet e Bashkuara që kanë dënuar agresionin rus kundër Ukrainës./REL

Opozita paska trembur SPAK për Veliajn, por s’po e tremb dot për Berishën

Nga Desada Metaj

Protestat e përjavshme të opozitës para Bashkisë së Tiranës me gjasë po shkojnë drejt mbylljes. Jo se patën ndonjë sukses të madh veç tymit të gomave dhe shashkave të zhurmshme, por të paktën për disa javë ato shërbyen si e vetmja shkëndijë e shpirtit opozitar, edhe pse fitili nuk ndezi kurrë dhe pjesmarrja ishte nga më të voglat e PD në vitet e fundit.

Thirrjet e protestës së Këlliçit për SPAK “hetoni Veliajn”, i përgjigjej jehona e Berishës në mbrëmje “Dumani kreu i bandës së prokurorëve”. Konfuzioni dhe mungesa e moralit të opozitës nuk prodhoi gjë tjetër veç demotivimit dhe uljes së numrit të protestuesve.

E si rrjedhojë duhej gjetur një arsye për të mbyllur një protestë që nuk qullosi asgjë të prekshme. Dhe duket se PD tashmë me vulë e gjeti arsyen.

Dhe për këtë ishte caktuar Luçiano Boçi. Sot ai e gjeti arsyen që detyroi SPAK të vendosë sekuestro pasurive të drejtorëve të Bashkisë pikërisht tek presioni i madh i protestës së PD para zyrës së Erion Velisë. Sipas tij, Prokuroria e Posaçme është detyruar nga disa dhjetra protestues të marrë masa urgjente jashtë agjendës së saj për drejtorët e Veliajt. Ndaj qëllimi i protestës ishte arritur.

Aq i sigurtë dukej ish- deputeti Boçi në këtë arsyetim dhe mbështetje të SPAK për aksionin e sekuestrimit, sa duket e vështirë të gjejë fjalët nëse sot apo nesër në mbrëmje do t’i duhet të flasë tek “Rrugica e Shpresës”.

Dhe atje lavdet për SPAK nuk pijnë ujë. Atje nuk ka ç’bën tjetër veç se të rendisë të gjithë shkeljet dhe abuzimet që bën SPAK dhe Altin Dumani. Që për eksponentët e PD-në pasi perëndon dielli bien nga froni i heronjve që luftojnë korrupsionin e mazhorancës dhe shndërrohen në fajtorët e krizës së besimit dhe organizimit që ka sot opozita.

Tani që kanë probleme me koherencën dhe qëndrimet kjo nuk është as e re dhe as do shumë mend për ta kuptuar. Që besojnë se me shkarpa mund të ndezin motorrët e SPAK edhe këtë e kuptojmë.

Po si ka mundësi që ky SPAK u tremb nga protesta para Bashkisë njëherë në javë e nuk po lëviz nga vendi për një tjetër protestë të përnatshme me shumë zhurmë e turfullime? Mos ndoshta Këlliçi është zë dhe krah më i fortë se Berisha?

Dhe meqë me këtë arsyetim nuk bindin dot as veten, mirë është që t’i japin pak më shumë krahë fantazisë për të sajuar një arsye më bindëse për mbylljen e protestës para Bashkisë.

Por dhe të përgatiten mirë, me slogane, shashka, foni dhe bluza të printuara “free Berisha” për protestën e datës 11. Se ku i dihet, ndoshta ja dalin këtë herë dhe e detyrojnë SPAK-un të ndryshojë vendim dhe qëndrim për Berishën… e në mos ja dalin dot me një herë, ta zhvendosin protestën nga dera e Bashkisë tek dera SPAK-ut.

Se me këto ritme, mund t’ju duhet të ngrenë dhe një çadër provizore atje. E të ndajnë kohën dhe shpenzimet me ata që ditën janë me “regjimin e Ramës” ndërsa natën japin leje dhe financojnë kullat e opozitës!

“Brutalitet i tmerrshëm rus!”- Biden dënon sulmet vdekjeprurëse në Ukrainë! Presidenti amerikan zotohet të rrisë mbrojtjen ajrore

“Brutalitet i tmerrshëm rus” e ka cilësuar Joe Biden sulmin e Rusisë ndaj civilëve dhe një spitali fëmijësh në Ukrainë.

 

 “Është kritike që bota të vazhdojë të qëndrojë me Ukrainën në këtë moment të rëndësishëm dhe që ne të mos injorojmë agresionin rus”, tha presidenti amerikan në një deklaratë të Shtëpisë së Bardhë , duke shtuar: “Ne do të shpallim masa të reja për të forcuar mbrojtjen ajrore të Ukrainës që ndihmojnë në mbrojtjen e qyteteve dhe civilëve të tyre.”

Deklarata e presidentit erdhi në prag të një samiti të NATO-s në Uashington që shënon 75-vjetorin e aleancës transatlantike dhe që do të bashkojë Zelenskyn dhe liderët e vendeve që i kanë ofruar Kievit dhjetëra miliarda dollarë ndihmë ushtarake.

Ky është cilësuar si një nga sulmet ajrore më të rënda ruse ndaj Ukrainës që nga fillimi i luftës. Qeveria e Volodymyr Zelenskiy shpalli të martën një ditë zie pasi të paktën 38 civilë u vranë në një seri sulmesh ku objektivat përfshinin spitalin më të madh të fëmijëve në Ukrainë, duke lënë një numër të panjohur të bllokuar nën rrënojat në Kiev. Katër nga të vdekurit ishin fëmijë, tha presidenti ukrainas të martën.

Të martën Zelensky tha se operacionet e shpëtimit vazhduan gjatë gjithë natës pas sulmeve të së hënës në Kiev, si dhe në qytetet Kryvyi Rih dhe Dnipro. Ai tha se 190 persona u plagosën dhe 64 u shtruan në spital.

“Unë jam mirënjohës për të gjithë ata që po shpëtojnë dhe kujdesen për njerëzit tanë, për të gjithë të përfshirë dhe për të gjithë ata që po ndihmojnë,” postoi ai në X sipas The Guardian.

Më shumë se 100 ndërtesa u dëmtuan. “Terroristët rusë duhet të përgjigjen për këtë”, tha Zelensky.

Imazhet e shpërndara nëpër botë treguan prindërit që mbanin foshnja në rrugë jashtë spitalit Okhmatdyt të Kievit, të trullosur dhe duke qarë pas sulmit të rrallë ajror të ditës.

Dritaret ishin thyer dhe panelet ishin grisur dhe qindra banorë të Kievit po ndihmonin në pastrimin e mbeturinave.

Nga “Malpensa” në “Silvio Berlusconi”, qeveria italiane i ndryshon emrin e aeroportit më të madh të Milanos në nder të ish-kryeministrit të ndjerë

Malpensa, aeroporti më i madh i Milanos dhe i dyti më i ngarkuar në Itali, do të marrë emrin ish-kryeministrit të ndjerë të vendit, Silvio Berlusconi.

Matteo Salvini, zëvendëskryeministri i Italisë dhe ministri i infrastrukturës dhe transportit, njoftoi ndryshimin në mediat sociale të premten, duke shkruar: “Lajm i mirë: aeroporti Malpensa i Milanos do të emërohet si Silvio Berlusconit”.

Sipas Salvinit, zyrtarë nga rajoni i Lombardisë, ku ndodhet aeroporti, bënë një kërkesë për ta riemërtuar atë një vit më parë, por të premten, bordi i drejtorëve të Autoritetit Kombëtar të Aviacionit Civil të vendit e miratoi atë kërkesë.

“Vendimi përfundimtar i takon ministrit të infrastrukturës dhe transportit dhe unë jam gati të vendos firmën time përfundimtare, me krenari dhe emocion, në kujtim të mikut tim Silvio, një sipërmarrës i madh, një milanez i madh dhe një italian i madh. Ai është gjithmonë me ne”, tha Salvini.

Është e paqartë se kur Malpensa, e cila ofron fluturime në 180 destinacione në 77 vende, do të riemërtohet zyrtarisht.

Kujtojmë se Silvio Berlusconi u zgjodh tre herë kryeministër dhe shërbeu për gjithsej nëntë vjet, më shumë se kushdo që nga diktatori fashist Benito Musolini.

Një figurë kontroverse e krahut të djathtë, Berlusconi u paraqit në gjykatë disa herë gjatë karrierës së tij. Ai u gjykua me akuza që varionin nga evazioni fiskal dhe ryshfet, deri te korrupsioni dhe seksi me një prostitutë të mitur.

Por vetëm një rast ngeci, një dënim i vitit 2012 për evazion fiskal në një marrëveshje që përfshin të drejtat televizive. Vendimi për të riemërtuar aeroportin për nder të tij ka hasur në zemërimin e disa italianëve.

Pierfrancesco Majorino, kreu i Partisë Demokratike të Këshillit të Lombardisë, e quajti vendimin “thellësisht të gabuar”.

Në vend të kësaj, Majorino sugjeroi riemërtimin e aeroportit me emrin Luca Attanasio, ambasadori i Italisë në Republikën Demokratike të Kongos, i cili u vra në Goma në vitin 2021.

“Attanasio nuk e ndau vendin tonë”, tha Majorino. “Ai ishte një shërbëtor i shtetit dhe një qytetar i jashtëzakonshëm i Lombardisë që solli pjesën më të mirë të Italisë në botë. Ai që dëshironte më shumë paqe dhe drejtësi.”

Përmirësimi i administrimit të zgjedhjeve, kryetari i OSBE: Reforma Zgjedhore të bëhet në mënyrë gjithëpërfshirëse. Për votën e Diasporës të zbatohet modeli që i përshtatet vendit

OSBE dhe KQZ kanë organizuar një tryezë diskutimi për procesin zgjedhor të vitit 2025.

 

Në fjalën e tij, kryetari i OSBE në Tiranë, Michel Tarran ndër të tjera foli për Reformën Zgjedhore  dhe votën e Diasporës.

Në lidhje me Reformën Zgjedhore, ai i bërë thirrje aktorëve politikë të bëjnë atë në mënyrë gjithëpërfshirëse dhe në kohën, për t’i lënë kohë organeve të administrimit të zgjedhjeve për ta zbatuar.

Sa i takon votës së Diasporës, Tarran tha se nuk ka standarde të përcaktuara dhe as rekomandime nga OSBE, ndaj i takon secilit shtet të zbatojë atë model që i përshtatet.

Michel Terran: Ndonëse tani ka disa propozime për Reformën Zgjedhore dëshiroj t’u bëj thirrje aktorëve  politikë ta bëjnë atë në mënyrë gjithëpërfshirëse dhe në mënyrë që t’u lejojë organeve të administrimit të zgjedhjeve kohë të mjaftueshme për zbatimin.

Vonesat e mundshme gjatë këtij qëllimi, kufizojnë kohën në dispozicion në KQZ për të bërë përgatitjen e nevojshme, cka mund të ndikojnë në cilësinë e proceseve zgjedhore.

Kemi një sfidë të pazgjidhur ende, zbatimin e efektshme të vendimeve të Kushtetueses, duke përfshirë edhe cështjen e votimit të jashtë vendit.

Sic e dini nuk ka stadarde të përcaktuara në rajonin e OSBE dhe as rekomandime të OSBE në lidhje me votimet jashtë vendit dhe ndaj i takon secili shtet të zbatojë atë model që i përshtatet më mirë.

Duhet të theksojmë se cdo vendim, duhet të jetë me konsensus të gjerë.

Prezenca e OSBE si partner afatgjatë që mbështet KQZ dhe institucionet e tjera, vijon të jetë e angazhuar të mbështesë përpjekjet dhe bashkëpunimin për përmirësimin e administrimin të zgjedhjeve dhe për përmirësimin e integritetit të proceseve zgjedhore të ardhshme.

Portretet e 300 fëmijëve që vdiqën në kampin e Tepelenës. Teksti dhe vizatimet nga Lek Pervizi

Mater Dolorosa

Porrtetet e 300 fëmijëve që vdiqën në kampin mizor të Tepelenës mbetën pa varr dhe paemër. NJë nismë që kemi marrë që të mbeten të paharruar. Punë e vështirë për moshën tonë, por do t’ia dalim në krye me ndihmën e Zotit

 

(Marrë nga revista Kuq e Zi)

105 000 tifozë holandezë dhe britanikë për 65 000 vende në stadium për gjysmëfinalen e Euro2024

Policia e Dortmundit nuk po e klasifikon gjysmëfinalen e Euro2024 mes Holandës dhe Anglisë si me rrezik të lartë.

“Ne presim një ngjarje paqësore. Nuk ka një atmosferë armiqësore midis dy grupeve të tifozëve. Ne parashikojmë një festival të madh dhe plot ngjyra futbolli”, tha një zëdhënëse e policisë.

Megjithatë, masa të veçanta janë ende të nevojshme për shkak të turmës së madhe.

Deri në 80 000 tifozë holandezë dhe 25 000 anglezë priten në qytetin perëndimor të Gjermanisë, me vetëm 65 000 me bileta.

Parqet e tifozëve në ”Friedensplatz” në qytet dhe në ”Westfalenpark” pranë stadiumit ka të ngjarë të jenë të mbushura me tifozë që nuk kanë bileta për ndeshjen.

Një marshim i planifikuar i tifozëve nga mijëra tifozë holandezë të veshur me portokalli drejt stadiumit, i cili është bërë një nga imazhet më ikonike të këtij turneu në raundet e mëparshme, kërkon gjithashtu veprimin e policisë.

“Për shkak të masës së tifozëve, ne do të vendosim forcat e duhura”, tha zëdhënësja e policisë.

“Orban nuk flet në emër të Europës”- Vizita në Moskë dhe Pekin, analiza e DW: Inskenon veten si ndërmjetësues

Vizita në Moskë dhe në Kiev: Kryeministri i Hungarisë Viktor Orban e konsideron veten në “mision paqeje 3.0” për Ukrainën. Qeveria federale e Gjermanisë thotë, se Orban nuk flet në emër të BE-së.

Imazhet në televizionin kinez nga shtëpia shtetërore e pritjes në Pekin tregojnë flamurin hungarez dhe atë kinez, por jo flamurin blu të BE-së: Arsyeja është se kryeministri hungarez Viktor Orban ndodhet në udhëtimin të deklaruar prej tij si “misioni i paqes 3.0” – stacionet e të cilit ishin Moska, Ukraina dhe tani Kina – ai e ka marrë i vetëm këtë udhëtim, pa mandat nga BE, sikurse theksuan disa herë përfaqësuesit e BE-së. Edhe qeveria federale e Gjermanisë nuk e konsideron, se Orban ka ndërmarrë tur vizitash për të negociuar në emër të BE-së.

Ai po udhëton si kryeministër i Hungarisë, tha zëdhënësi qeveritar Steffen Hebestreit në Berlin: “Ai i ka të gjitha mundësitë e hapura, por jo në emër të BE-së ose si presidenti i Këshillit të BE-së.” Për BE-në flasin kryediplomati Josep Borrell dhe presidenti i Këshillit Charles Michel “dhe askush tjetër”. Ministri i Ekonomisë dhe zëvendëskancelari Robert Habeck theksoi në një intervistë për televizionin Welt, se “Orbani ka udhëtuar në Kinë si kryeministër hungarez dhe jo si përfaqësues i Europës”. “Natyrisht ai mund ta bëjë këtë. Por ai nuk flet në emër të Europës në këtë pozicion”, tha Habeck.

Orban e inskenon veten si ndërmjetësues

Partnerët europainë janë të indinjuar, ndërsa kryeministri i Hungarisë e mbron mënyrën e tij të veprimit. Kreu i shtetit në Kinë Xi Jinping priti kryeministrin hungarez. Xi shprehet për një armëpushim në Ukrainë që duhet të pasohet nga bisedimet. Kjo do t’u shërbente interesave të të gjitha palëve, tha Xi, sikurse njoftojnë mediat. Gjendja në Ukrainë duhet të qetësohet. Bashkësia ndërkombëtare duhet të krijojë kushtet, që Rusia dhe Ukraina të mund të hyjnë në dialog direkt. Për këtë lipset një “energji pozitive”. Se si duhet bërë kjo konkretisht dhe cilët aktorë mund të luajnë një rol të rëndësishëm, për këtë Xi nuk u prononcua.

Orban gjatë vizitës në Kinë bashkë me Xi bënë thirrje për armëpushim të menjëhershëm në Ukrainë. Kjo është vizita e tretë e Orbanit pasi ai vizitoi Kievin dhe Moskën menjëherë pasi Hungaria më 1 korrik mori drejtimin e presidencës së radhës për këtë gjashtëmujor në BE. Nga Kina Orban do të vazhdojë udhëtimin për në Uashington, ku do të marrë pjesë në samitin e NATO-s./DW

Rënie mbi rënie/ INSTAT: Bujqësia në rrokullimë të pandalshme, thellohet kriza e prodhimit

Pasi shënoi vitin e kaluar rënien më të madhe në tre dekada, bujqësia është tkurrur sërish në tremujorin e parë të këtij viti, madje më ritme edhe më të thella.

Të dhënat zyrtare nga Instituti i Statistikave tregojnë se në tre muajt e parë prodhimi bujqësor në vend u ul me 1.73 për qind krahasuar me një vit më parë, duke thelluar rrokullimën e pandalshme të këtij sektori.

“Aktiviteti i Bujqësisë, Pyjeve dhe Peshkimit shënoi rënie prej 1,73%, i ndjekur nga Aktiviteti i Industrisë, Energjisë dhe Ujit i cili shënoi rënie me 1,05% në terma vjetor,” raportoi INSTAT.

Për vitin e kaluar, prodhimi bujqësor i vendit u tkurr me 0.68 pikë përqindje duke shënuar rënien më të madhe në dekada. Por viti i kaluar ishte kulmi i një serie të gjatë stanjacioni të bujqësisë, i cili ka nisur 10 vite më parë.

Tendenca rënëse e ritmeve të rritjes filloi që nga viti 2013. Në 10 vitet e fundit, bujqësia është rritur mesatarisht 1%, teksa rezultati është dobësuar tre vitet e fundit për t’u kthyer negativ më 2023.

Të dhëna më të detajuara tregojnë se rënia më e madhe ka ndodhur në sektorin e blegtorisë dhe në mbylljen e fermave të vogla, ngastrave për vetë-konsum.

Pakësimi i popullsisë në fshat nga emigracioni i brendshëm dhe i jashtëm, në njërën anë, dhe mungesa e subvencioneve shtetërore, në tjetrën, e kanë përkeqësuar klimën në sektor.

Rënie dramatike e blegtorisë
Numri i gjedhëve në Shqipëri u përgjysmua në periudhën 2015-2023, teksa vendi po zbrazet jo vetëm nga njerëzit, por edhe kafshët. Instituti i Statistikave raportoi se vitin e kaluar numri i gjedhëve në shkallë vendi zbriti në 263 mijë gjithsej nga 506 mijë që ishin në vitin 2015.

Sipas të dhënave historike të INSTAT, numri i gjedhëve në Shqipëri bie mesatarisht me 30 mijë krerë në vit dhe mandati i tretë i Rilindjes mund të rezultojë fatal duke sjellë shfarosjen totale të tyre. Por gjedhët nuk janë lloji i vetëm i kafshëve që po shfarosen. Numri i të imtave po ashtu u ul me 1 milionë krerë në 8 vitet e fundit, ndërkohë që shpendët u pakësuan me 1.5 milionë krerë.

Sektori i blegtorisë ka hyrë në një periudhë tkurrje drastike, e cila shkon në kufijtë e shfarosjes, Pavarësisht propagandës së qeverisë për rritjen e mbështetjes për fermerët, rrokullima e blegtorisë nuk ndalet.

I vetmi tregues që rezistoi më shumë në sektorin e blegtorisë ishte numri i njëthundrakëve, veçanërisht gomerëve, i cili deri në vitin 2021 kishte një rënie relativisht të vogël. Por pas këtij viti edhe njëthundrakët kanë hyrë në cikël shfarosje. Praktikisht një situatë e ngjashme me murtajën, që po shfaros çdo gjë.

Kjo rënie dramatike e numrit të kafshëve ka bërë që prodhimi i qumështit në vend të bjerë në mënyrë drastike, nga 970 ton në vitin 2022, në 900 ton në 2023, po ashtu edhe prodhimi i mishit peshë e gjallë ka rënë në 135 mijë tonë, nga afro 140 mijë tonë të prodhuara në 2022.

Përkundër kësaj, pavarësisht rënies së numrit të shpendëve, rendimenti i tyre duket se ka qenë më i lartë për shkak se është rritur numri i vezëve të prodhuara me 128 milionë kokrra vezë, duke regjistruar një total prej në 894 milionë korra në 2023-shin, dhe nga ana tjetër është rritur dhe prodhimi i mjaltit me 300 tonë, duke u regjistruar në 5600 tonë.

1...1 0291 0301 031...8 382Faqja 1 030 nga 8 382

Kryesore

Continue to the category
Më shumë
© 2024 Rilindja Demokratike Euroatlantike