29.5 C
Tirana
E hënë, 25 Gusht, 2025

UNICEF përsërit thirrjen për armëpushim pasi numri i fëmijëve të vrarë në Gaza tejkalon 14 mijë

Fondi Ndërkombëtar i Emergjencës për Fëmijë i OKB-së (UNICEF) ka bërë të ditur se numri i fëmijëve të vrarë në Rripin e Gazës së rrethuar ka tejkaluar shifrën 14 mijë që nga 7 tetori i vitit 2023, si dhe ka përsëritur thirrjen për një armëpushim. Zëdhënësi i UNICEF-it, James Elder, në platformën sociale X tha se “raportet janë që më shumë se 14 mijë vajza dhe djem janë vrarë në Gaza”.

“Ndoshta duhet ta themi këtë ngadalë. Katërmbëdhjetë mijë. Ndoshta duhet të bëjmë diçka. Dhe, sigurisht që kjo diçka nuk është një ofensivë ushtarake në Rafah. Armëpushim. Tani”, shkroi Elder. Izraeli ka zhvilluar një ofensivë brutale në Rripin e Gazës që nga sulmi ndërkufitar i 7 tetorit nga grupi palestinez Hamas, në të cilin sipas Tel Avivit u vranë afro 1.200 njerëz.

Pothuajse 34 mijë palestinezë, kryesisht gra dhe fëmijë, janë vrarë që atëherë në Gaza dhe mbi 76.800 të tjerë janë plagosur. Izraeli akuzohet për gjenocid në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë, e cila në një vendim të përkohshëm në muajin janar urdhëroi Tel Avivin të ndalojë aktet e gjenocidit dhe të marrë masa për të garantuar ofrimin e ndihmës humanitare për civilët në Gaza.

Organizatorët olimpikë zbulojnë strategjinë për përdorimin e inteligjencës artificiale në sport

Organizatorët e Olimpiadës zbuluan strategjinë e tyre për të përdorur inteligjencën artificiale në sport, duke iu bashkuar nxitimit global për të përfituar nga teknologjia që përparon me shpejtësi.

Komiteti Olimpik Ndërkombëtar përshkroi axhendën e tij për të përfituar nga AI. Zyrtarët thanë se mund të përdoret për të ndihmuar në identifikimin e atletëve premtues, për të personalizuar metodat e stërvitjes dhe për t’i bërë lojërat më të drejta duke përmirësuar gjykimin.

“Sot ne po bëjmë një hap tjetër për të siguruar veçantinë e Lojërave Olimpike dhe rëndësinë e sportit. Për ta bërë këtë, ne duhet të jemi udhëheqës të ndryshimit, “tha Presidenti i IOC Thomas Bach në një konferencë shtypi në velodromin në Parkun Olimpik në Londër, i cili priti lojërat verore në 2012.

“Ne jemi të vendosur të shfrytëzojmë potencialin e madh të AI në një mënyrë të përgjegjshme,” tha Bach.

IOC zbuloi master planin e saj të inteligjencës artificiale teksa po përgatitet për të mbajtur Lojërat Olimpike të Parisit , të cilat do të fillojnë në pak më pak se 100 ditë.

Planet e AI të IOC përfshijnë gjithashtu përdorimin e teknologjisë për të mbrojtur atletët nga ngacmimet në internet dhe për të ndihmuar transmetuesit të përmirësojnë përvojën e shikimit për njerëzit që shikojnë nga shtëpia. IOC fiton miliarda dollarë përmes shitjes së të drejtave të transmetimit për lojërat.

Disa projekte të inteligjencës artificiale do të shtrihen në lojërat e Parisit dhe IOC ka ngritur një grup pune mbi teknologjinë për të nxitur më tej miratimin e saj në sport, tha Bach, pa qenë më specifik.

Organizatorët lokalë të lojërave në Paris kanë ndezur polemika me planet e tyre për të përdorur inteligjencën artificiale për sigurinë , me një sistem mbikëqyrjeje video që përfshin kamera me AI për të shënuar rreziqet e mundshme të sigurisë, si paketat e braktisura ose rritjet e turmës. Grupet e vëzhguesve dixhitalë kanë frikë se një propozim për të legalizuar sistemet e mbikëqyrjes inteligjente, qoftë edhe vetëm përkohësisht, do të cenojë privatësinë, megjithëse qeveria franceze këmbëngul se sistemet nuk do të përdorin teknologjinë e njohjes së fytyrës.

I pyetur për shqetësimet, Bach u tha gazetarëve se u takon autoriteteve në vendin pritës, jo IOC, të vendosin për “mjetet më të mira për të aplikuar për të siguruar lojërat”.

“Ajo që kemi parë nga qeveria franceze dhe nga autoritetet është se përpjekjet për të garantuar sigurinë në Paris janë me të vërtetë, në një fushë shumë të gjerë, shumë profesionale. Kështu që ne kemi të gjithë besim tek autoritetet franceze,” tha ai.

Skiatorja Lindsey Vonn tha se i kishte zili mjetet e fuqizuara nga AI që nuk ishin të disponueshme kur ajo ishte duke filluar.

Vonn tha që në atë ditë ajo mori shënime me dorë në ditarin e saj të performancës se si skitë, çizmet dhe temperatura e ndryshme ndikuan në performancën e saj. Në ditët e sotme, tabletët përdoren për të shtypur në çast shumë më tepër të dhëna. Inteligjenca artificiale mund t’i mbingarkojë ato mjete analitike, tha ajo.

“Nuk po zëvendëson atletët, nuk po zëvendëson stërvitjen. Por unë mendoj se është vetëm një mjet tjetër që mund të përdoret në një mënyrë pozitive për të performuar më mirë”, tha Vonn.

IOC ka bashkëpunuar me Intel për të zbuluar atletët e mundshëm në vende të anashkaluara. Kompania e teknologjisë i çoi pajisjet e saj në Senegal, ku ata vizituan pesë fshatra dhe analizuan aftësitë atletike të një mijë fëmijëve, duke matur se sa lart mund të kërcenin dhe sa shpejt mund të reagonin.

Duke përdorur AI për të analizuar rezultatet, “ne gjetëm 40 që janë vërtet premtuese,” tha Christoph Schell, shefi komercial i Intel.

Rezultatet e fëmijëve të përzgjedhur më pas u përdorën përmes një algoritmi që rekomandonte se në cilat sporte do të ishin të mirë, tha ai.

Zyrtarët olimpikë janë gjithashtu të vetëdijshëm për rreziqet e AI. Bach paralajmëroi kundër lejimit të makinerive që të jenë arbitri i fundit i karrierës së një atleti të ri. Dikush që është një “atlet i madh në mundje duhet të ketë ende mundësinë për të luajtur tenis dhe nuk mund të zgjidhet” nga algoritmet, tha ai.

Ndeshje dinjitoze për Elseid Hysajn/ Shikoni notën dhe statistikat e shqiptarit

Elseid Hysaj zhvilloi një paraqitje dinjitoze në triumfin 0-1 që skuadra e Lacios arriti në transfertë ndaj Xhenoas. Mbrojtësi shqiptar u aktivizua nga trajneri Tudor, në minutën e 36-të të sfidës duke zëvendësuar Laxarin e dëmtuar.

Hysaj qëndroi në fushë 54 minuta plus shtesat, teksa u vlerësua me notën 6.9 nga faqja e specializuar e statistikave “Sofa Score”. Shqiptari nuk fitoi vetëm 1 duel ajror me kundërshtarët, si dhe regjistroi 82 % të pasimeve të sakta. Gjithashtu Hysaj në këtë përballje bëri edhe 2 ndërhyrje deçizive si dhe dy pasime kyçe.

Shmangia e mëngjesit rrit rrezikun e prekjes nga kjo sëmundje e zakonshme

Nëse dikush shmang të hajë mëngjes të paktën 4 herë në javë, rreziku i prekjes nga diabeti, rritet në 55%, krahasuar me ata që hanë gjithmonë në mëngjes.

Është cilësuar si vakti më i rëndësishëm i ditës. Dhe sipas gjetjeve të reja të hulumtimit, mungesa e tij rrit rrezikun e diabetit të tipit 2 me një të tretën.

Ekspertët besojnë se kjo është për shkak se këta njerëz kanë më shumë gjasa të hanë snack gjatë ditës.

Drejtuesi i hulumtimit Dr. Sabrina Schlensinger, nga Qendra Gjermane e Diabetit në Düsseldorf, tha se besohej se 30% e njerëzve në mbarë botën e anashkalojnë mëngjesin.

Fatkeqësisht, ka më shumë gjasa të ndodhë me personat mbipeshë, të cilët mendojnë se kjo do të ulë marrjen e kalorive.

Njerëzit që anashkalojnë mëngjesin hanë më shumë snack gjatë ditës dhe marrin më shumë kalori në përgjithësi. Ata gjithashtu mund të hanë vakte të mëdha, duke ngadalësuar metabolizmin dhe duke rritur rrezikun e diabetit.’

Ky problem ka qenë i lidhur drejtpërdrejt me obezitetin, pasi 90% e të sëmurëve me diabet janë të tipit 2, që ka të bëjë kryesisht me dietën dhe stilin e jetesës.

Libby Dowling, nga Diabetes UK, tha se nevojiteshin më shumë kërkime për të kuptuar se cilët faktorë të tjerë fshiheshin pas lidhjes midis diabetit dhe mungesës së mëngjesit, por shtoi se “faktori më i rëndësishëm i modifikueshëm është pesha”.

Nutricionistja Victoria Taylor, nga Fondacioni Britanik i Zemrës, na kujton që të gjejmë gjithmonë kohë për vaktin më të rëndësishëm dhe të kujtojmë se kjo do të na pengojë të bëjmë zgjedhje jo të shëndetshme gjatë pjesës tjetër të ditës.

Aspirina, historia e një kokre që na qetëson dhimbjet

Nga Amanda Foreman, Wall Street Journal

Për shumë vite, këshilla më e besueshme e mjekut ishte edhe më e thjeshta: Pini dy aspirina, dhe më telefononi në mëngjes, për të më thënë se si ndiheni.

Ky qetësues dhimbjesh i lirë nga ana ekonomike, dhe që ndërkohë ndihmon në hollimin e gjakut dhe reduktimin e inflamacionit, ka qenë një element kryesor i kutisë së ilaçeve në çdo familje kudo në botë, që kur u bë i disponueshëm pa recetë gati 110 vjet më parë.

Lëvorja e shelgut, një paraardhëse e largët e aspirinës, ishte një përbërëse popullore në ilaçet e lashta për të lehtësuar dhimbjen dhe për të trajtuar problemet e lëkurës. Hipokrati, Babai i Mjekësisë, besonte shumë tek fuqitë kuruese të shelgut.

Për gratë me probleme gjinekologjike në shekullin V Para Krishtit, ai këshillonte djegien e gjetheve të shelgut “derisa avulli të hyjë në mitër”. Por fakti që lëvorja e shelgut mund të reduktonte ethet, nuk u zbulua deri në shekullin XVIII-të.

Eduard Stone, një klerik anglez, vuri re se shija e saj jashtëzakonisht e hidhur, ishte e ngjashme me atë të pemës cinchona, burimi i ilaçit të kushtueshëm ndaj malaries, kininës.

Stone e thau lëvoren e pemës së shelgut dhe e përdori tek vetja në doza të vogla për të trajtuar ethet.

Kur nisi të ndihej më mirë, ai e testoi pluhurin tek të tjerët që vuanin nga malaria. Kur ethet e tyre u zhdukën pas disa kohësh, ai i raportoi me entuziazëm Shoqërisë Mbretërore në vitin 1763 se kishte gjetur një kurë tjetër për malarien. Në fakt, kishte identifikuar një mënyrë për të trajtuar simptomat e saj.

Shelgjet përmbajnë salicinë, një hormon bimor me veti anti-inflamatore, ulëse të temperaturës dhe qetësuese të dhimbjeve. Eksperimentet me salicinën, dhe me nënproduktin e saj acidin salicilik, nisën seriozisht në Evropë duke nisur që nga vitet 1820.

Në vitin 1853, kimisti francez Charles Frédéric Gerhardt zbuloi se si të krijonte acidin acetilsalicilik, përbërësin aktiv të aspirinës. Por më pas e la në mes kërkimin e tij dhe mjerisht vdiq në moshë të re. Midis historianëve ka ende debate se si aspirina u bë një ilaç i suksesshëm për kompaninë gjermane Bayer.

Historia e saj zyrtare i jep meritat Felix Hoffmann-it, një kimist i kësaj kompanie, që në vitin 1897 arriti të sintetizojë në laborator acidin acetilsalicilik duke shpresuar të lehtësonte dhimbjen e rëndë reumatike të babait të tij. Bayer e patentoi aspirinën në vitin 1899, dhe deri në vitin 1918 ajo ishte bërë një nga barnat më të përdorura në botë.

Por a punoi Hoffmann i vetëm? Pak kohë para vdekjes së tij në 1949, Arthur Eichengrün, një kimist hebre që e kishte kaluar Luftën e Dytë Botërore në një kamp përqendrimi, botoi një letër ku pretendonte se kompania Bayer e kishte fshirë qëllimisht kontributin e tij.

Në vitin 2000, BMJ publikoi një studim që mbështeste pretendimin e Eichengrün-it. Bayer në vitin 1925 që u bë pjesë e konglomeratit I.G.Farben, mbështetës i nazistëve, e ka mohuar që Eichengrün të ketë luajtur ndonjë rol në përparimin shkencor me aspirinën.

Po ashtu kompania hodhi poshtë lidhjet e saj me Rajhun e Tretë, pasi I.G.Farben e shiti Bayer në fillim të viteve 1950, por hegjemonia e këtij ilaçi u zgjerua me shumë shpejtësi. Deri në vitin 1956, filiali britanik i Bayer solli në treg acetaminofen.

Ndërkohë ibuprofeni u bë i disponueshëm në vitin 1962. Ky ilaç, u bë edhe më popullor pasi “New England Journal of Medicine” publikoi një studim në vitin 1989, që zbuloi se pilula ul me 44 për qind kërcënimin e një ataku kardiak.

Disa zyrtarë të shëndetit publik, inkurajuan menjëherë këdo mbi 50 vjeç që të pinte çdo ditë një aspirinë si një masë parandaluese. Por si në rastin me pastorin Stone, duket se gjërat janë më të ndërlikuara.

Në vitin 2022, Task Forca e Shërbimeve Parandaluese të SHBA- së u shpreh zyrtarisht kundër marrjes së ilaçit si një masë parandaluese, duke pasur parasysh rrezikun e gjakderdhjes së brendshme dhe disponueshmërinë e terapive të tjera. Pra aspirina mund të bëjë çudira në disa raste, por jo mrekulli në çdo rast.

“Ka cënuar sigurinë kombëtare”/ Haklaj për shkarkimin e gjyqtarit Zhukri: Kamikaz i Rithemelimit! Dumani prokuror i pastër

Kreu i Partisë së Lirisë, Ilir Meta ka qenë kryefjalë e aktualitetit në vendin tonë për shkak të retorikës së tij të pazakontë e të ashpër drejtuar SPAK-ut dhe kreut të këtij institucioni, Altin Dumanit.

Sot, Meta ka mbledhur Komitetin Drejtues të PL-së. Në lidhje me këtë zhvillimin por për veprimtarinë në tërësi të Rithemelimit dhe Partisë së Lirisë, i ftuar në “Studio Live” me Arbër Hitajn në Report Tv, për të diskutuar ishte Azgan Haklaj, anëtar i Kryesisë së PD-së.

Fillimisht Haklaj komentoi shkarkimin nga detyra të gjyqtarit Agron Zhukrim pasi “ngeci” në filtrin e pastërtisë së vetingut, për shkak se nuk arrinte të justifikonte pasurinë.

Haklaj tha se Zhukri përbënte rrezik për sigurinë kombëtare pasi nën petkun e magjistratit tentoi të marrë peng PD-në, duke i dhënë vulën dhe logon e saj Rithemelimit.

“Ata përdorën një kamikaz të plepave, zotin Agron Zhukri për t’i dhënë logon dhe vulën e Partisë Demokratike zotit Sali Berisha. Gjithçka po qartësohet dhe kristalizohet, Tashmë moralisht vendimi ka rënë sepse është një njeri që nuk i justifikon pasurinë dhe do të thotë një njeri i korruptuar dhe SHBA-të këtë shqetësimin kanë, korrupsionin, Korrupsioni është rrezik i sigurisë kombëtare. Pra një njeri i korruptuar si Zhukri ka cënuar sigurinë kombëtare sepse me vendimin e tij janë përpjekur për të rrëmbyer opozitën shqiptare, Partinë Demokratike”,-tha Haklaj.

Duke e quajtur si spiun të diktaturës enveriste, anëtari i Kryesisë së PD-së deklaroi se Meta parandjen se edhe ai do të “ngecë” në rrjetën e hetimeve të SPAK.

“Meta e ndjen se çfarë do t’i ndodhë. Meta është një mi inkubatorësh të diktaturës apo shërbimit të sigurimit të shtetit sepse Meta është një spiun qysh në Qytet Studenti, është një spiun 50-lekësh. Madje u tall dhe televizioni i Sali Berishës me zotin Meta mbrëmë”,-tha Haklaj.

“Është aleancë e hallexhinjve: Meta, Berisha, madje dhe Rama në prapaskenë i mbështet sepse Ramës i intereson që këta të godasin SPAK-un”,-theksoi ai.

Ndër të tjera, Haklaj foli me superlativa për kreun e SPAK-ut, duke e cilësuar si një magjistrat profesionist dhe të ndershëm.

“Ka qenë prokuror në Tropojë në momente dhe ka treguar përgjegjshmëri të lartë qytetare, profesionalizëm, guxim, kurajo dhe ndershmëri të jashtëzakonshme”,-deklaroi ai.

“Absolutisht është një prokuror i pastër”,-nënvizoi Haklaj.

Sipas Haklajt, pavarësisht hipokrizisë që shfaq në daljet e tij publike, Meta është mik i Charles Mcgonigal.

“Ilir Meta ka patur mik Mark Rusinin, parardhësin e Charles Mcgonigal-it, ka patur mik Charles Mcgonigal-in, madje kanë udhëtuar dhe në Amerikë bashkë me zonjën Kryemadhi dhe kur u kthyen nga Amerika thanë që kemi vizituar familjen e Rrokfelerëve, të cilën ua ka mundësuar Charles Mcgonigal. Morën dhe vizën 10-vjeçare, tani atë vizë e kanë të revokuar nga SHBA. Ai gjeti një alibi për të goditur SPAK-un dhe po më godasin pjesa e korruptuar e SHBA dhe nëse goditet nga Dumani të thojë që për shkak se e sulmova, më goditi ai mua”,-u shpreh Haklaj.

Korrupsioni në tendera gëlon, por KPP gjen vetëm 3 mln euro abuzime

Edhe pse pjesë më e madhe e tenderave publikë fitohen përmes korrupsionit, Komisioni i Prokurimit Publik reklamon si sukses se i kurseu qytetarëve shqiptarë 342 milionë lekë ose rreth 3.4 mln euro duke ndaluar shpalljen fituese të ofertave të larta. Kjo është një shifër qesharake krahasuar me abuzimin që ndodh me tenderat publikë, ku pjesa më e madhe shkojnë tek ofertuesit më të lartë.

“Në raport me një vit më parë vlera e kursyer është gati 3-fish më e lartë, duke qenë se gjatë vitit 2022 fondi i kursyer rezultoi në 116 mln lekë. “Pas vendimmarrjes, 342,136,660 lekë pa TVSH, i janë kursyer buxhetit të shtetit si diferencë e ofertës së kualifikuar nga vendimmarrja e autoriteteve kontraktore dhe e operatorëve ekonomikë të ankuar, ankesa e të cilëve është pranuar nga Komisioni i Prokurimit Publik”, – thekson ndër të tjera KPP.

Sipas këtij dikasteri, nga 5250 procedura unike të publikuara në Sistemin e Prokurime Elektronike gjatë vitit 2023, për prokurime publike me vlerë totale prej rreth 134.4 mld lekë, janë paraqitur 866 ankesa për 617 procedura unike të ankimuara me vlerë totale prej rreth 20.4 mld lekë.

Ankesat përfshijnë 205 Autoritete Kontraktore dhe janë bërë nga 291 Operatorë Ekonomikë. Në rang kombëtar janë ankimuar 11.7 % e procedurave të prokurimit mbi kufirin e blerjeve të vogla, dhe ankimuar 15.21 % e fondit limit të procedurave të publikuara.

Ndërkaq, në krahasim me vitin 2022, vihet re një rritje e numrit të ankesave në raport me numrin e procedurave të publikuara në Sistemin e Prokurimeve Elektronike nga 8.19 % në vitin 2022 në 11.7 % në vitin 2023./ Kapitali.al

Shënim/ Erjon Veliaj shkon përpara drejtësisë vetëm duke mbështetur SPAK-un, jo duke bërë sikur protestohet me 20 vetë që udhëhiqen nga ata që sulmojnë SPAK-un mëngjes e mbrëmje

Erjon Veliaj është një ndër mamuthët e korrupsionit sot në Shqipëri.

Vetë institucioni që ai drejton dhe buxheti që ai menaxhon, e bëjnë atë figurën e dytë më të ekspozuar ndaj korrupsionit pas Edi Ramës.

Ai duhet hetuar hetuar për inceneratorin e Tiranës dhe për skemën korruptive të ngritur nga vartësit e tij, sigurisht me bekimin dhe miratimin e tij.

Por Erjon Veliaj nuk mund të shkojë përpara drejtësisë nëpërmjet protestës së një grupi të vogël njerëzish.

Madje, duke qenë se ata që i kanë thirr këto protesta nuk kanë besueshmëri publike, edhe numri i pjesëmarrësve sa vjen dhe zvogëlohet.

Kjo nuk do të thotë se çështja nuk është e drejtë, por se ata që e thërrasin nuk janë të besueshëm, madje, një pjesë e tyre, janë po aq të korruptuar sa Veliaj, duke e shpërdoruar pushtetin sa herë kanë pasur mundësi për një gjë të tillë.

Rruga e vetme për të parë Veliaj, Ramën, Ballukun dhe të tjerë përpara drejtësisë, është mbështetja e pakompromis për SPAK-un, sepse, siç edhe po shihet, vetëm Prokuroria e Posaçme mund ta çrrënjos korrupsionin dhe mund t’i bëjë të korruptuar të marrin malet dhe të flasin me vete.

Nuk ka logjikë që të sulmosh SPAK-un dhe GJKKO-në dhe pastaj të shpresos që të ikë Veliaj dhe Rama nga protestat e zbehta dhe nga një grup i vogël militantësh.

Apo të sulmosh drejtësinë dhe pastaj të presësh që t’i hetojë drejtësia. Mund të tentosh të bësh show, por edhe show-it i del boja, kur të filmojnë nga lart dhe të tregojnë se sa njerëz të ndjekin.

Çështja e korrupsionit në Shqipëri është shumë serioze, ndaj sondazhet tregojnë se mbi 80% të shqiptarëve e mbështesin punën e SPAK-ut.

Shqiptarët kërkojnë drejtësi dhe duan t’i shohin të korruptuarit përpara dretjësisë!/ Namir Lapardhaja

Shënim/ Përse nuk i del Ilir Metës e keqja me Lulzim Bashën?!

Në çmendinë e fundit të Ilir Metës dy janë figurat e anatemuar dhe sulmuar prej tij.

I pari është Altin Dumani, drejtuesi i SPAK-ut, të cilin ka një farë “të drejte” që e sulmon, sepse e ka frikë dhe e ka çuar drejt çmendjes së pakthim, ndërsa i dyti është kreu i PD-së, Lulzim Basha, të cilin nuk harroi ta sulmonte edhe sot nga mbledhja e Këshillit Drejtues i Partisë së Lirisë.

Nëse Dumanin e sulmon nga mbushja e potureve nga Prokuroria e Posaçme, e cila është e vendosur për t’i shkuar deri në themel korrupsionit 33-vjeçar të elitës së korruptuar shqiptare, Lulzim Bashën nuk dihet një arsye specifike, edhe pse herë pas here e akuzon se paska marrë mëqafë Monika Kryemadhin dhe e ka gënjyer për djegien e mandateve.

Pra, Meta mban ndezur një gënjeshtër, që ndonëse Sali Berisha e ka pranuar publikisht që ishte ai inisiatori i djegies së mandateve, sërish Meta nuk ka guxim të akuzojë Doktorin për këtë punë, por vijon dhe hedh baltë ndaj Lulzim Bashës.

Është e qartë që nuk është kjo arsyeja reale e sulmit të tij ndaj Bashës, mirëpo, në dallim nga Rama, Berisha dhe Meta, Lulzim Basha është i vetmi politikan në mbështetje të luftës kundër korrupsionit në vend, duke shprehur mbështetjen e tij të pakushtëzuar ndaj SPAK-ut dhe ndaj GJKKO-së.

Është kjo arsye që i çmend të tre njëkohësisht, duke i përqëndruar të gjithë batarenë e sulmeve të tyre dhe të njerëzve të tyre në media vetëm te Lulzim Basha, i cili, nga ana tjetër, nuk është se është ndjerë i shqetësuar për këto sulme, por ka vijuar axhendën e tij.

Ndërkohë që Meta shkon drejt burgut, Basha shkon sot drejt ringritjes së pakthim dhe nesër drejt pushtetit të padyshim.

Kjo e ka çmendur Ilir Metën, që veç Dumanit, sulmon edhe Lulzim Bashën.

Sepse Basha për Metën, Berishën dhe Ramën, është një “besëprerë”, që i ka prerë në besë, duke mbështetur SPAK-un dhe duke i lënë të vetëm në betejën e tyre me “mullinjtë e erës”./ Nga Bato Kosova

Ta jetosh vetminë politike!

NGA KIM MEHMETI 

Në Republikën e Maqedonisë së Veriut së shpejti do mbahen zgjedhjet presidenciale dhe ato parlamentare. Me çka partitë e këtushme kanë nisur betejën për të ardhur në pushtet dhe për ta drejtuar këtë shtet, ku politika është biznesi më fitimprurës dhe ku shumica e sunduesve veprojnë sipas mendësisë komunistë se kapitalist nuk bëhesh me punë, por duke e plaçkitur popullin dhe vendin tënd. Apo se në shtet çdo gjë mund të ndryshojë, por jo edhe çmimi i një votuesi, që nuk duhet ta tejkalojë atë të një deleje. Dhe se shoqëri demokratike është ajo ku një budalla me librezë partiake mund të përfaqësojë me qindra qytetarë të mençur dhe një funksionari hajdut i bie në hise të zhvatë e plaçkitë me mijëra qytetarë të ndershëm.

Beteja e partive të këtushme maqedonase e shqiptare për t’i forcuar koalicionet e tyre parazgjedhore ka shenjat e kah moçme të orvatjes t’i joshin e t’i përfitojnë partitë e etnive më të vogla etnike. Gjë që kryesuesit e këtushëm partiakë shqiptarë e maqedonas i bënë të shpërfaqin ndjenja “vëllazërore” e të një gjaku politik ndaj turqve, romëve, serbëve, boshnjakëve… Por jo edhe ndaj bullgarëve, të cilët nuk i dëshiron thuajse askush, mbase pse në Maqedoninë e sotme, ata qëmoti trajtohen si armiq të popullit e të shtetit, me çka çdokush që i përkrah ata rreshtohet në frontin antishtetëror. Dhe përderisa për partitë e etnisë maqedonase është sadopak e kuptueshme të jenë refuzuese ndaj bullgarëve që duan popullit të tyre t’ia ndryshojnë të dhënat në ‘Librin amzë të lindjes’, është krejt e pakuptimtë pse edhe partitë shqiptare udhëhiqen nga mendësia serbe dhe nuk bëjnë të duhurën që sot dhe në këto hapësira ta ripërtërijnë miqësinë e kohëve të Rilindjes kombëtare me popullin bullgar.

Po, në Maqedoninë parazgjedhore partitë shqiptare dhe ato maqedonase i forcojnë muskujt zgjedhorë nëpërmjet bashkëpunimit me partitë e turqve, romëve, serbëve, boshnjakëve, por jo edhe me ato bullgare. Me çka bullgarët e këtushëm janë lënë ta jetojnë vetmin e tyre parazgjedhore, duke u ndje si faktor i parëndësishëm politike. Dhe mbase edhe ta pyesin veten si u bë që nga faktor vendimtar e përcaktues në të shkuarën për fatin e këtij vendi e këtij populli, sot të jenë ‘armik’ i tyre. Dhe mu kjo vetmi e tyre politike parazgjedhore më së miri e shpalosë arsyen e heshtjes së bullgarëve të këtushëm, si dhe pse, shpeshherë ata janë të detyruar ta përdorin formulën që e shpikën maqedonasit e gjindshëm: të jetosh në kopenë e etnitetit tënd e të kryqëzohesh në kishë, por për të mbijetuar e për t’u punësuar nëpërmjet çelësit etnik, të deklarohesh se je shqiptarë i cili falet në xhami?!

Pra, kjo vetmi e tyre më së miri tregon se edhe Maqedonia e sotme është peng e mendësisë politike serbe, sipas së cilës mendësi, bullgarët e shqiptarët janë armiq të saj të natyrshëm dhe nëse nuk ia del dot t’i mohojë shqiptarët, atëherë duhet të bëjë çmos që t’i dobësojë sa më shumë e t’i mbajë sa më larg bullgarët. Edhe atë kryesisht duke ua rrezikuar mbijetesën dhe duke i heshtur, ashtu siç i heshtë dhe të gjithë të tjerët që janë të papërdorshëm për partitë politike. Ndërkohë në Republikën e Maqedonisë së Veriut, individi nuk ka asnjë vlerë dhe nuk është askush nëse nuk voton për ‘hajdutokratët’ e vet që do e përfaqësojnë nëpër institucionet shtetërore dhe nëse nuk ka librezën e partisë së vet, e cila është ‘diploma’ më superiore për t’u punësua. Pra, në Maqedoni mund të jesh, por politikisht të mos ekzistosh, kur je në duart e atyre që bëjnë çmos për t’u dukur më shumë seç janë dhe ndryshe nga ajo që janë.

Po, në Republikën e Maqedonisë së Veriu afrohet dita e zgjedhjeve presidenciale e parlamentare. Dhe partitë maqedonase premtojnë se nuk do u nënshtrohen kërkesave bullgare dhe nuk do lejojnë dikush nga jashtë t’ua shkruaj historinë, e ato shqiptare betohen se e duan shtetin ku jetojnë dhe se atë do e çojnë drejt Perëndimit.

Ndërkohë, edhe njëri, edhe tjetri nuk duan të përballen me të vërtetën se sa më mirë e kanë drejtuesit partiakë, aq më keq e ka shteti dhe sa më shumë varfërohet populli, aq më shumë pasurohen pushtetarët. Siç nuk duan të përballen as me të vërtetën se shteti ku ata veprojnë, gjithnjë e më shumë kalbet nga brenda dhe se qytetarët e këtij vendi gjithnjë e më shumë ndjehen si numra të thjeshtë.

Numra që kanë vlerë vetëm gjatë regjistrimit periodik të popullsisë apo gjatë zgjedhjeve kur hapet panairi i shitblerjes së votave dhe kur ngrihen çadrat e cirkut parazgjedhorë.

Dhe kur në Republikën e Maqedonisë së Veriut fillon beteja për të përfituar sa më shumë votues, kur të gjithë i harrojnë ofendimet e djeshme të ndërsjella si dhe përkatësin etnike të atyre që do votojnë. Pra, kur partiakët i ndjejnë si vëllezër të gjithë përkrahësit dhe votuesit e vet. Gjë që nuk është fare e çuditshme në këtë vend ku jo vetëm përkatësia partiake, por edhe ajo etnike, për të mbijetuar, ndryshohet sezonalisht. Siç ndodhi, për shembull, me shqiptarët ortodoksë dhe pjesën dërmuese të bullgarëve, të cilët pasi e pranuan mendësinë politike serbe dhe mbase të lodhur nga vetmia politike, u asimiluan dhe u bënë maqedonas etnik.

Dhe jo vetëm aq, por që sot, ata të jenë ndër mbrojtësit më fanatik të etnitetit maqedonas nga rreziku shqiptarë dhe ai bullgarë.