Ish-Ministrja e Mbrojtjes, Olta Xhaçka organizoi më 6 korrik të 2018 një shfaqje publike të asaj që e konsideroi rritje 12-fish të kapaciteteve për shuarjen e zjarreve nga ajri.

Ajo bëri me dije se helikopterët Cougar të Forcave Ajrore ishin pajisur me kova të reja, me një kapacitet prej 2500 litra uji për shuarjen e zjarreve në terrene të vështira.

“Prej ditës së sotme, infrastruktura e Forcave të Armatosura është përmirësuar, pas pajisjes së helikopterëve me kovat e posaçme, të cilat kanë një kapacitet prej 2500 litra uji. Ky kapacitet, në fakt, është 12 herë më i madh sesa përpjekjet e shkuara”, u shpreh Xhaçka gjatë fjaimit të rastit.

Aktiviteti pati për qëllim edhe promovimin e ligjit të ri të emergjencave civile, që i dha një rolë më të madh Forcave të Armatosura, të cilin ish-ministrja e quajti “një reformë të mirëfilltë ligjore, administrative, operacionale dhe strukturore”.

Ndërkohë, dy ditë më parë, zv.Ministrja e Mbrotjes, Dallandyshe Bici duke iu përgjigjur kërkesës së prefektit të Vlorës për ndërhyrje nga ajri në Karaburun, u shpreh se helikopteri ishte në remont.

Ajo këmbënguli se ai nuk ishte i nevojshëm, një vlerësim që rezultoi i gabuar pasi zjarri në Karaburun u përhap shpejt dhe presioni detyroi qeverinë ta përdorte të hënën helikopterin, duke e reklamuar me bujë.

Në publik, ndërkohë, u ngritën pikëpyetje nëse vendi kishte vetëm një helikopter në dispozicion.

Ky dyshim u fashit të martën nga një deklaratë për Report TV e ministrit aktual të Mbrojtjes, Niko Peleshi, i cili tha se helikopterët e tjerë nuk ishin të përshtatshëm për shurjen e zjarreve.

“Kemi helikopterë të tjerë, po nuk janë të përshtatshëm për këtë punë. Do të doja më shumë se ju që të kishim 100-200 helikopterë”, u shpreh Peleshi mes të tjerash.

Për të ditur mbi kapacitetet e vendit për shuarjen e zjarreve, do të duhet të presim raportin e KLSH-së, e cila ka nisur një auditim të institucioneve përgjegjëse, ku do të verifikojë nëse tenderimet për pajisjet e zjarrfikësve si dhe hallkave të tjera të emergjencave civile, përputhen fizikisht me ato që janë blerë, si dhe mungesën e tyre gjatë operacioneve./EXIT

Në fund të korrikut është ezauruar edhe seanca e fundit, në një përpjekje të qeverisë shqiptare për të vonuar zbatimin e detyrimit ndaj biznesmenit italian. Vonesat dhe propaganga e qeverisë në fakt e kanë rritur dëmin nga 108 milionë që ishte në fillim, në 118 milionë. Ky borxh do të rritet nëse sërish rilindja shtyn pagesën. E gjitha kjo, një taksë që do ta paguajnë shqiptarët, erdhi si pasojë e një trilli të kryeministrit, i cili kërkoi të mbyllë televizionin Agon Channel, për shkak se nuk i pëlqente linja editoriale

Pas shumë muajve mohim, propagandë dhe vonesa e zvarritje, ajo që ka arritur qeveria shqiptare në përballjen me biznesmenin italian, Becchetti, është zmadhimi i faturës së kripur, duke e çuar nga 108 milionë që ishte në fillim, në 118 milionë euro detyrimin ndaj tij. Kjo për shkak të penaliteteve ekstra që gjykatat e arbitrazhit kanë llogaritur në favor të sipërmarrësit, i cili u dëbua nga vendi dhe ju mbyll televizioni Agon Channel, vetëm për një trill të kryeministrit, pasi nuk i pëlqente linja editoriale.

Janë tashmë të njohura deklaratat bombastike të Edi Ramës, kur thoshte me të madhe në publik, që jo nuk kemi humbur gjyqe në arbitrazhe, por kemi fituar sipas tij. Ai u përbetua se nuk do të merrte asnjë cent Becchetti, ndaj të cilit nuk i ka kursyer as fyerjet.

Të njëjtin qendrim, ka mbatjur edhe ministri Ahmetaj. Eshtë bërë tashmë virale një video, ku ai deklaron me forcë titanike se; Becchetti do të marrë zero lekë. Asnjë qindarkë sipas tij. Po ja që pak ditë më parë, odisea është mbyllur, dhe instanca e fundit, arbitrazhi i Uashingtonit ka vendosur në favor të afaristit italian.

Kjo është e gjitha një histori skandali, dhe shantazhi qeveritar ndaj një sipërmarrësi dhe pronari mediash, në favor të klientëve të rilindjes. Eshtë bërë publike edhe një bisedë e një prej njerëzve më të afërt të Ramës, që është Sekretari i Përgjithshëm i Kryeministrisë, Engjëll Agaçi i cili i kërkonte Becchettit gjatë një takimi, që të rishikonte linjën editoriale të mos ishte kritik me qeverinë.

Besohet se pikërisht kjo bisedë e regjistruar, ka qënë prova e fortë që ka vendosur që në fillim dhe pa asnjë ekuivok që çështjen ta fitonte sipërmarrësi italian. Në fakt, një provë dhe një rrethanë që medoemos do të duhej të merrej në konsideratë edhe nga SPAK, duke qënë se ky rast është një prej dëmev më të mëdha të shkaktuar shtetit në historinë e këtyre 30 viteve.

Vonesat rrisin faturën

Gjykata e Arbitrazhit në Uashington konfirmoi për herë të tretë gjobën rekord ndaj Shqipërisë duke i dhënë të drejtë biznesmenit italian, Francesco Becchetti, edhe në fazën e fundit të procesit gjyqësor. Deri tani, qeveria është justifikuar se gjyqi me Becchettin nuk ka përfunduar ende. Por me vendimin e fundit të gjykatës, dënimi marramendëse është përfundimtar dhe shkon automatikisht për ekzekutim, bën të ditur McnTV.

Gjyqi mes biznesmenit italian Becchetti dhe qeverisë shqiptare në Gjykatën e Arbitrazhit nisi në vitin 2015. Pas 4 vjet procesesh, në prill të vitit 2019, gjykata dha vendimin e parë duke e dënuar Shqipërinë me 108 milionë euro për shpronësim të padrejtë të televizionit Agon Channel. Ky vendim u apelua nga qeveria shqiptare, e cila në gusht po të vitit 2019 kërkoi anulimin e tij. Procesi i apelit zgjati gati dy vjet, dhe në prill të këtij viti gjykata konfirmoi gjobën plus interesat për çdo vonesë në pagimin e saj.

Edhe pse vendimi i dytë ishte i formës së prerë, qeveria shqiptare vendosi të ezaurojë edhe fazën e fundit të procesit, atë që në termin teknik njihet si korrigjim i vendimit, një lëvizje e cila më shumë se përpjekje për të anulluar gjobën ishte taktikë e qeverisë për të shtyrë sa më shumë zyrtarizimin e saj. Faza e korrigjimit nisi në 26 maj të këtij viti dhe pas dy muajsh, në datën 29 korrik gjykata ICSID ka dhënë vendimin përfundimtar duke mos e ndryshuar vendimin, por duke korrigjuar vetëm disa gabime të vogla ortografike.

Me vendimin e formës së prerë, që tashmë ka ezauruar të gjitha fazat e mundshme të arbitrazhit, Shqipëria është e detyruar të paguajë gjobën rekord për llogari të Becchetti dhe ortakëve të tij plus interesat që rriten çdo ditë. Sipas vendimit të gjykatës, deri në fund të tremujorit të parë të këtij viti gjoba që duhet të paguajë Shqipëria ka arritur 118.5 milionë euro, ndërsa nëse Shqipëria vazhdon të mos e paguajë në fund të vitit ajo shkon në 121.4 milionë euro. Në finale, i gjithë zinxhiri i apelimeve të qeverisë pati vetëm një efekt: rritjen e gjobës si pasojë e interesave, pasi sipas vendimit të gjykatës, aplikimi i interesave nis që nga shpallja e vendimit të parë.

Sipas procedurës, vendimi i arbitrazhit duhet të kalojë për njohje në Gjykatën e Apelit në Shqipëri. Por nëse qeveria do ta refuzojë këtë, atëherë Francesco Becchetti mund të kërkojë sekuestrimin e aseteve të shtetit shqiptar jashtë, një proces të cilin e nisi që në dhjetor të vitit të kaluar./MAPO

Në Shqipëri zjarret janë përhapur pothuajse në të gjithë territorin e vendit. Kapacitetet e vendit për përballimin e situatës janë modeste, autoritetet shqiptare janë në bisedime për ardhjen e ndihmës nga BE.

Prej disa ditësh Shqipëria ndodhet e përfshirë nga zjarret, pothuajse në të gjithë territorin e saj. Sipas të dhënave zyrtare nga Agjencia e Emergjencave Civile zjarret janë përhapur nga veriu në jug duke përfshirë pyje, kullota dhe prona private në 13 rrethe: Shkodër, Lezhë, Pukë, Elbasan, Fier, Skrapar, Durrës, Tiranë, Vlorë, Gjirokastër, Përmet dhe Sarandë ku 9 vatra zjarri janë aktive.

Dëmet e deritanishme janë të mëdha. Zjarret shkaktuan të martën (03.08) edhe një viktimë: Andrea Haxhiaj, 64 vjeç, banor në një fshat në Njësinë Administrative të Lunxhërisë, (qarku i Gjirokastrës) u gjend i pajetë në kopshtin pranë banesës, nga asfiksia në përpjekje për të shuar flakët që kishin përfshirë vreshtin e tij. Bashkëshortja e tij është plagosur rëndë dhe ndodhet në spital; i plagosur është edhe një efektiv i Forcave të Armatosura bëjnë me dije burime nga Komiteti i Emergjencave Civile. Në Vlorë dhe Fier janë shkatërruar qindra hektarë me pyje, kullota e mijëra rrënjë ullinj. Banorët e 3 fshatrave në luginën e lumit Drino në Gjirokastër, janë evakuar nga forcat e Policisë dhe të Ushtrisë.

Peleshi: Situata serioze në Karaburun
Ministri i Mbrojtjes, Niko Peleshi, në një deklaratë publike e quajti situatën serioze sidomos në gadishullin e Karaburunit, (qarku i Vlorës) ku vatra e zjarrit vazhdon të mbetet aktive që prej tri ditësh dhe “ka marrë përmasa të rrezikshme, e ndihmuar nga era”, ka theksuar ai të marten.

Edhe në malet e fshatrave Tragjas dhe Dukat, po në qarkun e Vlorës, zjarri ende nuk është vënë nën kontroll. Mbi 500 forca ushtarake dhe zjarrfikës ndodhen në gadishull dhe në këto dy fshatra, ku po përdoren edhe helikopterë për të shuar zjarret nga ajri. Por situata është vënë nën kontroll në pyjet me pisha të Parkut Kombëtar të Llogarisë dhe është evituar arritja e zjarrit në bazën ushtarake të Pashalimanit, bëjnë me dije burime zyrtare nga Agjencia e Mbrojtjes Civile. Në orët e vona të mbrëmjes së djeshme një zjarr i madh ka përfshirë edhe pyjet e FushëArrëzit, në Pukë.

Kapacitetet e Shqipërisë në mjete për të përballuar një përhapje të tillë zjarresh pothuajse në të gjithë territorin e saj janë modeste. Përfshirja e të gjithë rajonit nga zjarret si pasojë e tempetaturave të larta të fundkorrikut dhe fillim gushtit vështirëson ardhjen e mbështetjes nga vendet fqinjë dhe partnere.

Mbështeje nga BE, SHBA dhe rajoni       
Burime zyrtare thanë për DW se autoritetet në Shqipëri kanë biseduar ndërkohë për të marrë mbështetje nga Mekanizmi i BE për Mbrojtjen Civile, i cili e mbështeti fuqimisht Shqipërinë në përballimin e zjarreve të verës 2017 me avionë zjarrfikës dhe harta satelitore Kopernikus, që ndihmojnë në identifikimin e vatrave të zjarrit dhe efikasitetin për t’i shuar ato. Presidenti Meta u bëri thirrje të martën autoriteteve “për t’i drejtur sa më parë kërkesën për ndihmë këtij mekanizmi dhe ꞔdo vendi partner që ka mundësi të ndihmojë” .

Sipas burimeve nga Ministria e Mbrojtjes deri tani janë bërë bisedime me qeveritë e Kosovës, Italisë dhe Kroacisë për mbështetje me mjete në vartësi nga zhvillimi i situatave të tyre, lidhur me zjarret.

Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës,(SHBA) në Tiranë, në një reagim në median sociale për situatën e rëndë nga zjarret, vë në dukje se “SHBA kanë qenë dhe do të qëndrojnë gjithmonë krah Shqiperisë në kohë nevoje. Pajisjet e Forcave të Armatosura për shuarjen e zjarrit janë pjesë e një dhurate prej 360 mijë dollarësh nga Komanda Europine e SHBA.”

Zjarre të qëllimshme, zjarrvënës të arrestuar
Situata e vështirë, që i duhet të përballojë Shqipërtisë, në një përhapje kaq të gjerë të zjarreve nuk është shkaktuar vetëm nga temperaturat e larta mbi 40 gradë Celsius. Policia në një njoftim zyrtar, bëri me dije se arrestoi të martën tre persona, në qarkun e Vlorës dhe një në qarkun e Përmetit të dyshuar për zjarrvënie. Zv.Kryeministri, Erion Braꞔe në median sociale i quan madje të gjitha zjarret në territorin e Shqipërisë, “të qëllimshme dhe gjithë autorët e tyre ,kanë kryer krim dhe duhet të përgjigjen para ligjit”./DW