Nga Ermal MULOSMANI

Frrok Çupi nuk e meriton këtë që po i ndodh.

Në ditët e tij më të mira, në agun e demokracisë, emri i tij ishte sinonim i heroit të ditës. Bashkë me Sali Berishën, Gramoz Pashkon, Azem Hajdarin e ndonjë tjetër, Frroku hynte në ata pak njerëz prej të cilëve Shqipëria ‘priste shumë’.

Në atë kohë, shkrimet e tij përpiheshin nga lexues të etur për vrasjen e frikës, ironinë me pushtetarë, për një gazetë ndryshe nga stereotipet e drunjta të një kohe të zezë.

Frroku ishte dalzotësi i parë i fjalës së lirë. Ai ishte i rrethuar nga emrat më të njohur të penës dhe artit shqiptar të kohës si Kujtim Çashku, Teodor Keko, Preç Zogaj, Petraq Kolevica, Natasha Lako, Ilirjan Zhupa, Mitro Çela etj etj… Të ishe Kryeredaktor i një gazete që kishte një këshill botues të këtij niveli ishte një luks që të vjen një herë në jetë…

Ato ishin ditët më të lavdishme të jetës së Frrokut. Aq shumë e ndiente lavdinë ato kohë Frroku, sa, në një intervistë të shumë viteve më vonë. bën një përqasje modeste mes vetes së vet dhe heroit Sali Nivica:

‘Kishte pasur një rast tjetër, dikur para diktaturës komuniste, aty nga viti 1920, kur një patriot i madh dhe gazetar, Sali Nivica, nxori gazetën Populli, edhe kjo një gazetë e lirë për kuptimin e kohës. Sali Nivica ishte shpallur nder i Kombit dhe Mësues i Popullit. Ishte kohë e turbullt, kur liria nuk kishte institucion as ligj. Pas numrit të tretë të gazetës, kryeredaktorin e gazetës, Sali Nivica, e vranë. Edhe atëherë ishte janar, data 10, 1920. Ka qenë një koincidencë: Unë banoja në rrugën me emrin ‘Sali Nivica’. ‘Pardesytë e bardha, intervistë me Frrok Çupin’.

Me të tilla mendime-shkreptima jetonte Frroku ato ditë. Le të vdiste për vatanin si antikomunist, si martir i fjalës së lirë, si rilindasi i parë i kohës së dytë! Jo më kot fati e kishte çuar në rrugën ‘Sali Nivica’!

Nëse duhet të kërkojmë rrënjët e shkatërrimit frrokian duhet të shkojmë bash atje, 30 vjet më parë…

Megjithatë, Frroku nuk e turpëroi veten edhe në ditët e vështira (për të) të pushtetit absolut të Berishës. Ai zgjodhi rrugën e përballjes dhe ishte një ndër penat e spikatura të gazetës më të famshme antiberishë, të përditshmes ‘Koha Jonë’. Për arsye parimore apo për mllef personal, Frrok Çupi ishte ndër më meritorët e shtypit që çuan në rënien e pushtetit të Berishës.

Nëse nuk do t’i shkruaja këto paragrafe nuk do isha i ndershëm me veten dhe të vërtetat që kam përjetuar në ato kohë.

Me luftën civile të ’97 mbaruan edhe ditët e lavdisë së Frrok Çupit.

***********

Këtu siç duket filloi drama e vërtetë e Frrokut, mosvëmendja. Si ato gratë e shkuara nga mosha, hiret e së cilave kanë bërë namin dikur, edhe Frroku e pati të vështirë këtë jetesë pa lavdi. Pushtetarët e rinj kishin hallet e veta. Në hierarkinë e re Çupi përfundoi si Drejtor i Agjensisë Telegrafike Shqiptare, dmth bënte ato lajmet e drunjta pa lëng që as nuk i lexon e as nuk u referohet kush. Sidomos në kohët e arta të lulëzimit mediatik të atyre viteve. Imagjino, në kohët e PD-së, këtë post e mbajti një ish-magazinier peshku.

Jam në gjendje sot të kuptoj gjendjen e Frrokut të atëhershëm. Nga lavdia e ëndërruar si ‘Sali Nivicë i kohëve moderne’ te vendi i ish magazinierit të peshkut që radhiste lajme zyrtare që nuk i lexonte kush. Gjatë asaj kohe u farkëtua në nënvetëdijen e Frrokut urrejtja ndaj të gjithëve, të majtë e të djathtë, u akumulua një maraz e vrer që do i mjaftonte deri në fund të jetës.

Keqpërdorja e parë i takon Berishës. Unë nuk i di rrethanat sesi u takua Berisha i dytë(2005-2013) me Çupin por jam i sigurtë që motivet e atij takimi nuk kanë qenë fisnike. Ndër sundimtarët modernë kanë ikë kohët e ndëshkimit me burg, papunësi apo forma të vjetra të dala boje. Tani ata të ndëshkojnë me poshtërim, të detyrojnë të lëpish ato që ke pështyrë për ta.

Frroku diku duhet ta zbraste marazin e vrerin që po ia helmonin shpirtin. Për këtë u sajuan punët ashtu të shante Edi Ramën nëpër televizione të dorës së dytë si NTV, Shijak TV e të tjera si këto. Në intervistat-muhabet me gazetarët Bejdo Malo dhe Artur Nura, ai akuzonte Kristaq Ramën si vrasësin e poetit Avzi Nela, si Nënkryetar i Komitetit të Dëbim Internimeve dhe mbante flamurin e berishizmit si askush në media.

Unë besoj se ky ishte momenti kur Frroku vendosi të ndahej nga mendimi i tij. Mendimi i tij u përzie keqaz me atë që duhej të thoshte dhe nuk dihej saktë ku mbaronte i pari e ku fillonte i dyti. Për të shpëtuar nga kjo kakofoni zërash, ai vendosi të largojë mendimet e veta dhe të popullojë kokën vetëm me mendimet që duheshin. Me vullnet ia arriti, siç ia arrin një pijanec të heqë gotën, një duhanxhi cigaren edhe Frroku ia doli të heqë mendimet e veta keqbërëse.

I duhej ky ndryshim për punën e re që kishte marrë përsipër: ‘Servilin në dispozicion të të gjitha pushteteve’

Ky është Frroku i kohëve tona.

Qysh nga ajo kohë ai është frelëshuar sa herë del nëpër studio. Ai nuk pyet për mendimin e tij të deridjeshëm neveritës, vrasës, për Kristaq Ramën por shkruan:

‘vjershat e një poeti nga Kukësi që u var tragjikisht në regjimin komunist, dhe që këta duan t’ia ngarkojnë Kristaqit’.

Poeti nga Kukësi ishte heroi i tij i dikurshëm, emrin e të cilit e bërtiste me pathos të veçantë kur sikteriste Kristaqin vrasës.

Asgjë nuk ka ndryshuar nga atëherë. Përveç Frrokut.

Njerëzit e dëgjojnë e qeshin. Jo pa keqardhje, të paktën unë. Një ditë doli në televizion dhe e akuzoi njërin se ‘motra jote ka qenë kurvë’, një ditë tjetër shkroi një shkrim mizogjin me epitete mashkullore për një gazetare të njohur, një ditë fyeu një politikane të opozitës duke i thënë ‘ti je një fjalë e vogël’…

Të nesërmen e daljes televizive të Frrokut do kemi se s’bën deklarata proteste të shoqatave të njerëzve. Në vend të ankohen pse pushteti po keqtrajton Frrokun merren me keqtrajtimet që Frroku u bën njerëzve.

Nga Red VARAKU

Ushtruesja e detyrës së Presidentes së Kosovës Vjosa Osmani mbajti një fjalim historik në kuvendin e Shqipërisë, jehona e të cilit nuk po shuhet pavarësisht përpjekjeve të mëdha dhe të liga të propagandistëve pranë qeverisë shqiptare për ta relativizuar fuqinë e tij.
Në fakt kjo jo dhe aq për faj të aftësisë së tyre sesa prej fuqisë së të vërtetave që ajo artikuloi qartazi dhe në mënyrë të drejtëpërdrejtë.

Të vërteta që lidhen drejtëpërdrejtë me aspiratat tona më të larta kombëtare dhe që do të prodhojnë jo vetëm zhvillim, por njëkohësisht dhe rifaktorizim të shqiptarëve në Ballkan.
Ajo evidentoi disa arsye që kanë çuar në dobësimin e Kosovës dhe rrjedhimisht dhe në defaktorizimin e shqiptarëve në Ballkan dhe njëkohësisht ofroi dhe një zgjidhje për situatën ku ndodhet kombi shqiptar.

Arsyeja e parë që ajo sjell në vëmendjen tonë si shkaktare të dobësimit tonë si komb është mungesa e një qëndrimi të unifikuar shqiptar në lidhje me çështje me interes të pastër kombëtar.

Ideja e saj për unifikimin e qëndrimeve të të gjithë faktorit shqiptar, nuk është thjesht një kërkesë, por është domosdoshmëri për egzistencën tonë. Ajo e ilustroi atë me simbolikën e heqjes së traut që është kthyer në simbol të ndarjes dhe përçarjes kombëtare.

Arsyeja e dytë është pjesëmarrja në projektin rus të Mini-Jugosllavisë. Refuzimi i këtij projekti është me interes jetik për kombin. Ky refuzim nuk është thjesht një përpjekje për të ndalur revanshin ekonomik të Serbisë, por është një përpjekje e qartë për të ndalur projektin rus që synon ta kthejë Beogradin në kryeqytet të Ballkanit dhe shqiptarët në vasalë të tij.

Arsyeja e tretë që ajo thekson është mungesa e qartë e një qëndrimi kombëtar në lidhje me gjenocidin serb mbi shqiptarët e Kosovës. Miratimi i rezolutës për gjenocidin serb në Kosovë nga Parlamenti Shqiptar është një akt që nuk synon vetëm të risjellë në kujtesë fytyrën e vërtetë të Serbisë, por dhe të rikthejë në vëmendje faktin që në Kosovë nuk është tharë ende gjaku që kanë derdhur çetnikët serbë.

Gjithashtu, miratimi i kësaj rezolute synon të korigjojë dhe risjellë në korniza reciprociteti dhe marrëdhënien e Shqipërisë me Serbinë, e cila me Ramën njohu kulmin dhe u kthye në një thikë pas shpine mbi Kosovën, duke bërë një dëm të pallogaritshëm, aq sa u tentua ndarja e territoreve të saj.

Fjalimi i saj ishte aq i qartë sa deri tani përveç sulmeve të ulëta personale mbi të, askush nuk ia ka dalë ta rrëzojë me argumente dhe të parashtrojë një qëndrim alternativ më të mirë në lidhje me çka ajo paraqiti si zgjidhje.

Vetëm se skaneri që ajo i bën situatës aktuale të kombit, përveç se evidenton problemet propozon dhe zgjidhjen për ringritjen tonë si faktor kryesor në Ballkan.

Ajo sugjeron një ndryshim radikal kursi, e cila nuk mund të realizohet pa një operacion strukturor.

Një operacion që do të prodhojë në mënyrë të pashmangshme largimin dhe eliminimin e elitave të korruptuara si në Kosovë ashtu dhe në Shqipëri.

Në fakt ky operacion strukturor për eliminimin e agjentëve politikë të shitur dhe të korruptuar është aktualisht në proces. Në Kosovë mbaron në janar, ndërsa në Shqipëri në prill.

Dhe këtë më së pari duket se e kanë ndjerë minjtë.