Këmbënglja ameikane ka bërë Kosovën me ushri duke pasur kundër edhe Sekretarin e Përgiithshëm të TO-s, Stoltenberg. Mirënjohja shkon në këtë rast për Presidentin Trump dhe Shtetet e Bashkuara.
Me shumicë votash, parlamenti i Kosovës miratoi tri ligje: atë për ministrinë e Mbrojtjes, për Forcën e Sigurisë së Kosovës dhe ligjin për shërbimin në këtë forcë, duke i hapur rrugë procesit të themelimit të ushtrisë së saj.
Forca e Sigurisë së Kosovës e cila do të vazhdojë më emrin e njëjtë, pritet të ketë 5 mijë trupa aktiv dhe 3 mijë rezervë, të armatosur lehtë.
Votimi i sotëm u cilësua historik nga përfaqësuesit politik të Kosovës por edhe ambasadori amerikan, Philip Kosnett i cili pak para votimit tha se “se siguria e një vendi varet nga cilësia e marrëdhënieve të tij të sigurisë, marrëdhëniet paqësore dhe bashkërisht të dobishme me fqinjët e saj, por edhe nga forca dhe profesionalizmi i forcave të saj të armatosura.
Menjëherë pas votimit, ambasada amerikane lëshoi një komunikatë në të cilën theksohet se “Shtetet e Bashkuara të Amerikës ripohojnë mbështetjen e tyre për tranzicionin gradual të Forcës së Sigurisë së Kosovës në forcë me mandat mbrojtës territorial, siç është e drejta sovrane e Kosovës.
Votimi i sotëm në parlament është hapi i parë në zhvillimin e këtij kapaciteti. Këto ligje nuk sjellin asnjë ndryshim të menjëhershëm në strukturën, misionin apo operacionet e forcës, por, përfaqësojnë fillimin e punës praktike e të vazhdueshme për ndërtimin e një force transparente, shumetnike dhe të ndërveprueshme me NATO-n që iu shërben të gjitha komuniteteve të Kosovës, në pajtim me planin dhjetëvjeçar për tranzicion të qeverisë së Kosovës.
I bëjmë thirrje Qeverisë së Kosovës për të vazhduar bashkërenditjen e ngushtë me aleatët dhe partnerët e NATO-s dhe për tu angazhuar në punën afruese në terren me komunitetet pakicë tani dhe gjatë tërë procesit të gjatë shumëvjeçar. Presim që do të vazhdojnë aranzhimet ekzistuese me KFOR-in për lëvizjet dhe operacionet e forcave në Kosovë.

Të gjithë hisedarët brenda dhe jashtë Kosovës duhet t’i mbështesin dhe t’i nxisin qytetarët e komuniteteve pakicë të Kosovës për të marrë pjesë në forcat e saj të sigurisë, për dobinë e komuniteteve të tyre dhe të vendit. Shtetet e Bashkuara të Amerikës janë të zotuara për të punuar me FSK-në për promovimin e zhvillimit profesional dhe evolucionit organizativ, i cili do t’i kontribuojë paqes dhe stabilitetit në Kosovë dhe në rajon.
Stabiliteti rajonal kërkon që Kosova të bëjë përpjekje të njëmendta për normalizimin e marrëdhënieve me fqinjin e saj, Serbinë, dhe i nxisim të dy palët që të ndërmarrin hapa të menjëhershëm për të zbutur tensionet dhe për të krijuar kushte për përparim të shpejtë në dialog. Qëllimi për të arritur një marrëveshje të leverdishme për të dy palët që do të rrisë paqen, qëndrueshmërinë dhe përparimin në Kosovë dhe në rajon, gjithashtu paraqet përparësinë më të lartë për Shtetet e Bashkuara të Amerikës. U bëjmë thirrje të gjithë hisedarëve që t’i ri-përqendrojnë energjitë e tyre dhe të angazhohen në mënyrë serioze dhe konstruktive për arritjen e këtij qëllimi”, thuhet në komunikatën e ambasadës amerikane.
Shtetet e Bashkuara dhe Britania e Madhe i dhanë mbështetje votimit të sotëm, ndërsa sekretari i përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg, shprehu keqardhjen për votimin e sotëm në parlamentin e Kosovës “me gjithë shqetësimet e shprehura nga NATO-ja”
“Ndonëse tranzicioni i Forcës së Sigurisë është në parim çështje e Kosovës që të vendosë, ne e kemi bërë të qartë se kjo po ndodhë në një kohë të papërshtatshme. NATO-ja e mbështetët zhvillimin e Forcës së Sigurisë në mandatin e saj aktual. Me ndryshimin e mandatit, Këshilli Veri-atlantik duhet të shqyrtojë shkallën e angazhimit të NATO-s me Forcën e Sigurisë së Kosovës”.
Ai tha se NATO-ja mbetet e përkushtuar nëpërmjet KFOR-it për një mjedis të sigurt në Kosovë dhe qëndrueshmërinë gjithandej Ballkanit Perëndimorë.

“Të gjitha palët duhet të sigurohen që vendimet e sotme të mos shtojnë më tej tensionet në rajon. Të gjithë përgjegjësit politik në rajon duhet të jenë të përqendruar në përparimin në reforma dhe në dialog. E ritheksoj thirrjen time për Prishtinën dhe Beogradin që të qëndrojnë të qetë dhe të përmbahen nga cdo veprim apo deklaratë që mund të çojë në përshkallëzim. NATO-ja vazhdon të mbështesë bisedimet e ndërmjetësuara nga Bashkimi Evropian, si zgjidhje e vetme afatgjate për rajonin”, thuhet në deklaratën e sekretarit Stoltenberg.
Votimi nxitit zemërimin e Beogradit, i cili shfaqë frikën se qëllim kryesor i ushtrisë së Kosovës është që “të marr veriun e Kosovës me shumicë serbe dhe të dëbojë serbët prej andej”.
Presidenti serb, Aleksandër Vuçiç, është zhvendosur në afërsi të kufirit me Kosovën për të ndjekur siç thuhet, zhvillimet në Kosovë.
Prishtina i ka siguruar serbët e Kosovës se ushtria nuk është e drejtuar kundër asnjë qytetari të saj dhe se pohimet tjera janë “propagandë e qëllimshme nga ana e Serbisë”.
Pak pas votimit presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, tha se “Ushtria e Kosovës është nderi, siguria dhe mirëqenia e Republikës së Kosovës. Pas dy dekadash shumë të mundimshme, më në fund po e përmbyllim procesin e shtetndërtimit. Në Kuvendin e Kosovës, me shumicë absolute, përtej dallimeve politike, si rrallëherë të zgjedhurit e popullit miratuan pakon ligjore për themelimin e Ushtrisë së Kosovës. Si shoqëri dhe shtet e kemi dëshmuar se jemi të guximshëm, të përgjegjshëm dhe dimë të qëndrojmë të bashkuar për t’i mbrojtur interesat e popullit dhe shtetit tonë. Krijimi i Ushtrisë së Kosovës dhe Ministrisë së Mbrojtjes është dhurata më e mirë për festat e sivjetme të fundvitit”
Autoritetet në Kosovë pohojnë se krijimi i ushtrisë do të jetë një proces që do të zgjasë 10 vjet dhe nuk do të zëvendësojë forcat e NATO-s që vazhdojnë të kenë rreth mijë trupa, disa qindra prej të cilëve janë amerikanë.
NATO-ja u vendos në Kosovë në vitin 1999 në përfundim të ndërhyrjes së saj ajrore për t’u dhënë fund mizorive të forcave serbe në Kosovë.
Nëntë vjet pas ndërhyrjes, në shkurt të vitit 2008, Kosova shpalli pavarësinë e saj më mbështetjen e Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe vendeve kryesore të Bashkimit Evropian.
Serbia vazhdon të kundërshtojë pavarësinë e saj por është përfshirë në një proces normalizimi marrëdhëniesh me Kosovës si kusht për integrimet evropiane. Por bisedimet për këtë normalizim kanë ngecur dhe një krizë e re i ka përfshirë ato pas vendimit të Kosovës për t’u vendosur një tarifë prej 100 për qind mallrave serbe si kundërpërgjigje ndaj siç thuhet, fushatës agresive të Serbisë kundër shtetësisë së Kosovës.

Pak mbas orës nëntë, pas darkës njëorëshe të përbashkët, kryeministrja britanike me pardesynë blu dhe çantën e vogël të dorës, u largua nga vendi, ku u mbajt takimi i nivelit të lartë, në ndërtesën e lartë të Europës në Bruksel. Ajo nuk qeshi, nuk tha asnjë gjë, duke mbajtur vështrimin mbi tapetin e kuq hipi në limuzinën prodhim gjerman dhe u zhduk në drejtim të hotelit. Nga largimi i shpejtë i kryeministres së lodhur, që nuk ka shumicën e parlamentit britanik për marrëveshjen e Brexitit, nuk mund të dallohej nëse pjesa tjetër e 27 kryetarëve të shteteve dhe të qeverive do ta plotësojnë dëshirën e saj, për sqarim dhe siguri të marrëveshjes së Brexitit. Që me mbërritjen e saj në Bruksel, Theresa May-it iu bë e qartë se në këtë takim të ri të nivelit të lartë për Brexitin, duhet të ulte shpresat e mëdha, me të cilat kishte ardhur prej Londrës. Sepse marrëveshja e Brexitit, e arritur në takimin e nivelit të lartë dy javë më parë u quajt si “më e mira e mundshme”. Theresa May tha, se nuk pret ndonjë kthesë të madhe, pa e thënë tamam çfarë do të ishte kthesa e madhe.
BE nuk lëviz nga vendi
Ajo duhet të ketë pasur të drejtë. Takimi i nivelit të lartë të BE, përsëriti pak pas mesnate në një konkluzion me shkrim atë që ishte e qartë: Bisedime të reja nuk do të ketë. Nuk bëhet fjalë për ndonjë tekst të detyrueshëm për rregullat e interpretimit të kufirit irlandezo- irlandezoverior. Presidenti i BE, Dondald Tusk tha: “Ne duam të kemi partneritet sa më të ngushtë me Britaninë e Madhe. Bisedimet për një marrëveshje të re, duhet të fillojnë direkt mbas daljes nga BE”. Nuk është synim i BE që të shfrytëzojë “sigurimin” e “suportit”, që do të mbante Irlandën e Veriut dhe Britaninë e Madhe në një union doganor me BE. “Kjo do të ishte ajo ç’ka BE kërkon ta shmangë, në rast se nuk do të ekzistonte asnjë marrëveshje e re për të ardhmen e marrëdhënieve”, tha Tusk.
Presidenti i Komisionit të BE, Jean- Claude Juncker e lëvdoi Theresa May-in për forcën dhe guximin me të cilin lufton për marrëveshjen e daljes, por “ne nuk kemi parë ende asnjë rezultat deri tani.”
Dipomatë të BE thanë, se qëndrimi i ashpër i 27 kryetarëve të shteteve dhe të qeverive mund të jetë edhe pjesë e taktikës së bisedimeve. Nuk lejohet dhënia e parakohshme e drejtimit, në mënyrë që të mos vazhdojnë kërkesat e tjera nga Dhoma e Ulët britanike për të bërë ndryshime. “E gjitha është çështje kohe,” tha një diplomat i BE. E pavendosur, prandaj Theresa May ka mundësi të vijë edhe një herë për të folur në Bruksel në fillim të janarit. Votimi për marrëveshjen e Brexitit në parlamentin britanik është lënë për në fillim të janarit.

Jo bisedime të reja
Shumë kryetarë të shteteve dhe qeverive e patën bërë të qartë para darkës së përbashkët, se teksti i marrëveshjes së daljes së britanikëve nga BE nuk do të ndryshojë më. “Është e rëndësishme, të pengohet çdo lloj dykuptimësie. Nuk mund të ketë bisedime pas bisedimesh, sepse bisedimet kanë zgjatur muaj të tërë,” tha për shembull presidenti francez, Emmanuel Macron.
Kancelarja gjermane Angela Merkel tha, se marrëveshja e Brexitit është “vendosur dhe në fuqi”. Ajo donte një marrëveshje për marrëdhëniet e ardhshme, në mënyrë që të mos vendoset një kufi i ashpër midis Irlandës, anëtare e BE dhe Irlandës së Veriut, që i takon Mbretërisë së Bashkuar, mbas Brexitit dhe në fund të fazës kalimtare më 2021.
Britanikët duan të kufizojnë Backstop
Diplomatët britanikë patën shpresuar prej klimës së butë në takimin e nivelit të lartë që mbahej para Krishtlindjeve, BE do i përgjigjej kryeministres britanike me kërkesat e saj. Sepse, pa marrëveshjen e Brexitit me aprovimin e Dhomës së Ulët në Londër, më 29 mars 2019 do të vendoset automatikisht një kufi i ashpër për ishullin irlandez, gjë që BE kërkon ta shmangë me çdo kusht. Në sigurimin e kthimit mbrapsht të Irlandës së Veriut, BE nuk do të mos humbasë asgjë. Ajo thotë se e gjithë Mbretëria e Bashkuar do të mbetet në një bashkim doganor me BE dhe për Irlandën e Veriut, rregullat do vendosen vetë nga tregu i brendshëm i BE, për sa kohë që kjo marrëveshje nuk zëvendësohet nga një tjetër midis BE dhe shtetit të tretë, Mbretërisë së Bashkuar. Në këtë gjë këmbëngulin deputetët e Parlamentit Britanik, sepse britanikët do të vazhdonin të mbeteshin të lidhur ngushtë me BE, pa patur të drejtën e fjalës në bashkimin doganor dhe marrëveshjen e tregëtisë.
Fundi i durimit?
Presidentja lituaneze, Dalia Grybauskaite nuk është e vetmja në rrethin e 27 shteteve të BE, që po e humbet ngadalë durimin. Ajo lëshon twitter për takimin e nivelit të lartë me dëshirën e Krishtlindjeve: “Vendosni më në fund, çfarë doni. Kështu që Plaku i Vitit të Ri do ua sjellë atë që doni”.
Drama e vështirë për Brexitin dhe marrëveshjen e daljes nga BE do të ketë një episod tjetër javën e ardhshme në Londër. Aty kryeministrja britanikë do i raportojë deputetëve. Për Theresa May, takimi i nivelit të lartë në Bruksel ishte vetëm fillimi i bisedimeve. Deri për krishtlindje ka mbetur shumë pak kohë për ta shkruajtur edhe një herë nga e para letrën me dëshira dhe për ta nisur në Bruksel.
Përveç Brexitit…
Për dëshirat britanike u diskutua në fillim të takimit të nivelit të lartë. Menjëherë u morën edhe vendimet: BE dënoi ashpër agresionin e fundit të marinës ruse kundër Ukrainës dhe zgjati me një zë sanksionet ekonomike dhe sanksionet kundër qytetarëve rusë. Po ashtu u vendos programi për bisedimet e buxhetit për vitet 2021- 2027. Deri në vjeshtën tjetër do të jetë mbledhur kuadri afatmesëm financiar prej 1,3 bilionë eurosh. E diskutueshme është aktualisht kush do e mbyllë “boshllëkun e Brexitit”, pra kontributet që nuk do pagugen nga Britaina e Madhe. Shumë taksapagues refuzojnë rritjen e kontributeve, vetëm Gjermania është treguar e gatshme.