12.1 C
Tirana
E mërkurë, 14 Maj, 2025

Ish-oficeri i Antidrogës që dëshmoi kundër Tahirit, i rrezikuar në Holandë

Ish-oficeri i antidrogës Antonio Nazëraj i cili së bashku me Dritan Zaganin ishte pjesë e njësisë Antidrogë të Policisë së Fierit dhe kryen ndalimin e Habiljave, kushërinjve të ish-ministrit të Brendshëm Saimir Tahiri në aksin Levan-Tepelenë u ka bërë thirrje autoriteteve holandeze që të mos e dëbojnë në Shqipëri pasi siç duket autoritetet këtij vendi do ta dëbojnë për në Shqipëri duke e konsideruar si një vend të sigurtë.
Siç shkruan media holandeze “Eenvandaag”, Nazëraj ish-polici shqiptar rrezikon të dëbohet por ka frikë për jetën e tij
“Kur të kthehem, jam 100 për qind e vdekur”, mësohet të ketë deklaruar Nazëraj për “Eenvandaag”.
“Ministri ndaj të cilit drejtohej hetimi doli të ketë lidhje me kriminelët e drogës dhe që atëherë ka dhënë dorëheqjen”, shkruan media vendase duke treguar për frikën e ish-agjentit shqiptar të antidrogës.
Më tej në shkrim media holandeze shkuan “ Është e habitshme që gjyqtari në Zëolle i tha Shërbimit të Imigracionit të shikonte përsëri dhe më mirë rastin e këtij oficeri të policisë, Antonio Nazeraj”.
“Këshilli i Shtetit vendosi dy javë më parë që Nazeraj dhe familja e tij duhet të largohen nga Holanda”, vijon artikulli.
“Shqipëria duhet të jetë e sigurt për Nazërajn. Kjo ka të bëjë me Shqipërinë që është shpallur një vend i sigurt”, thotë avokati Maartje Terpstra.
Ish-agjenti thotë se “Unë nuk e shoh Shqipërinë si një vend të sigurt për veten time, kam frikë nga grupet kriminale që unë kam hetuar më parë, të cilët kanë marrë kontrollin e trafikut të drogës dhe po marrin mbështetje të fortë politike!”.
Në artikull flitet edhe për zbulimin e Antonio Nazëraj dhe kolegëve të tij të antidrogës për ish-ministrin e Brendshëm Saimir Tahiri, ku makina e të cilit u përdor “Gjerësisht për trafikun e drogës”.
Anëtarë të tjerë të ekipit të drogës, kolegët e Nazairej, gjithashtu ndiheshin të pasigurt dhe ikën në Zvicër. Ata tani kanë marrë azil”, thuhet në shkrim.
Ndërkohë Nazeraj dhe avokati i tij po planifikojnë të fillojnë një procedurë të re azili dhe të përpiqen përsëri për të parandaluar dëbimin.

“Fax-news”

Berisha denoncon: Vjedhje klamoroze me rrugët, 1 km rrugë kushton sot 11 herë më shumë se në 2009

Ish-kryeministri Sali Berisha përmes një statusi në ‘Facebook’ ka reaguar për investimet e qeverisë ‘Rama’ për ndërtimin e rrugëve. Berisha tha se qeveria në këtë sektor po bën vjedhje klamoroze, ndërsa shton se është dhjetëfishuar çmimi i rrugëve. Ai tha se në 2009-ën një km autostradë me 4 korsi kushtonte 1 milion euro, ndërsa sot do të kushtojë sipas tij mesatarisht 10-11 milionë euro.
Te dashur miq, në vitin 2009, një kilometër autostradë me katër korsi, me gjerësi 25 metër, me trotuare dhe ndriçim, ka kushtuar 135 milionë lekë ose, 1 milion euro, ndërsa një e tillë me projektin “One Billion” per terene te ngjashme sipas te dhenave zyrtare te ministrise se financave do të kushtojë mesatarisht 10-11 milionë euro. Pra rritja eshte 10 here apo 1000% nderkohe qe indeksi i çmimeve ne ndertim po sipas te dhenave zyrtare eshte rritur vetem me 4,8%. Kostoja me të cilën do të ndërtohen rrugët e projektit “One Billion” rezulton të jetë gati e njëjtë me koston me të cilën u zhvilluan punimet në tunelin e Kalimashit, në Rrugën e Kombit!?!?!
Ketu me poshte keni ne analize te plote te kesaj vjedhje klamoroze! sb
“PPP-të / Kostot e dhjetëfishuara të autostradave në një dekadë?
Kostot për një kilometër rrugë janë dhjetëfishuar gjatë dekadës teksa indeksi i çmimeve në ndërtim është rritur me vetëm 4.8%, plus pagat. Ekspertët dhe institucionet ndërkombëtare pohojnë se kostot e larta nuk i justifikojnë përfitimet, që do sjellin këto projekte në ekonomi dhe se nuk janë në përputhje me prioritetet kombëtare
Në dy dekadat e fundit, kosto për një kilometër autostradë është rritur në mënyrë të frikshme, teksa indeksi i çmimeve në ndërtim, inflacioni dhe rritja e pagave nuk i justifikojnë vlerat e larta që po “fluturojnë” pa logjikë vit pas viti.
Në vitin 2009, një kilometër autostradë me katër korsi, me gjerësi 25 metër, me trotuare dhe ndriçim, ka kushtuar 135 milionë
lekë ose, 1 milion euro, ndërsa një e tillë me projektin “One Billion” do të kushtojë mesatarisht 10-11 milionë euro, sipas të
dhënave që janë publikuar nga Ministria e Financave në raportet vjetore të monitorimit ndaj Ministrisë së Transporteve. Ndërsa

sipas INSTAT, indeksi i çmimeve në ndërtim nga viti 2008 deri më 2017 është rritur me vetëm 4.8%.
Kostoja me të cilën do të ndërtohen rrugët e projektit “One Billion” rezulton të jetë gati e njëjtë me koston me të cilën u zhvilluan punimet në tunelin e Kalimashit, në Rrugën e Kombit, vepra më e kushtueshme e infrastrukturës rrugore deri më sot. Në fillim të vitit 2000, autostradat në Shqipëri me katër kalime nga Durrësi në Rrogozhinë dhe nga Tirana në Shkodër, kushtuan 1 milion euro për kilometër, por situata shihet të ketë ndryshuar në mënyrë dramatike pas vitit 2008 e në vijim. Punimet në Rrugën e Kombit dhe kontraktimi i kompanisë turko-amerikane Bechtel-Enka e çoi vlerën e punimeve në 92 miliardë lekë për 63 kilometra, por pjesa më e madhe e këtij aksi përbëhet nga tuneli i Thirrës dhe urat, kurse ato pak kilometra trase kanë çarë dhe zhbërë malet.
Pas vitit 2009, shpenzimet në infrastrukturën rrugore janë shfrenuar totalisht, teksa 2 miliardë euro (të dhëna nga buxheti 2010-2018) të tjera janë investuar, por mungojnë kilometrat. Kulmi arriti në vitin 2016, ku qeveria shqiptare shpenzoi 11 miliardë lekë, për të ndërtuar vetëm 5.6 kilometër rrugë nacionale, duke i çuar shpenzimet për një kilometër në 15 milionë euro.
Por paketa 1 miliard euro, e cila është në kulmin e vet, parashikon ta çojë koston për kilometër në 6.2 milionë euro. Katër segmentet e para, që janë në proces implementimi dhe prokurimi (Milot-Balldren, Orikum-Dukat, Thumanë-Kashar, Rruga e Arbrit) përfshijnë një gjatësi totale prej 105 kilometrash, për të cilat qeveria ka vënë në dispozicion 676 milionë euro.
Mirëpo ekspertët e sektorit janë shprehur me skepticizëm ndaj paketës, e cila, sipas tyre, është trefishi i kostove reale, dhe nuk përputhet me një strategji zhvillimi të qëndrueshme të vendit. Arben Meçe, një inxhinier me përvojë në sektor, thotë se kosto reale e segmenteve të para nga paketa “One Billion” nuk është më shumë se 250 milionë euro. Sipas tij, kostot e tjera përbëhen nga interesat bankare dhe praktika të tjera korruptive. Meçe thotë se ndërtimi i rrugëve të reja, gjithmonë është në interes të kombit dhe qytetarëve, mirëpo, nëse ato nuk përputhen me një strategji të qëndrueshme zhvillimi afatgjatë, nuk do të jenë rentabël për shoqërinë.

Ekonomisti i njohur, Sherefedin Shehu, argumenton se nga paketa 1 miliard euro, realisht do të investohet shumë pak. Një kredi 13-vjeçare, me 12%, interes që paguhet me 13 këste të barabarta vjetore, kushton 2.2 herë më shumë se vlera e kredisë që merret sot. “Ndryshe mund të thuhet: për çdo para që biznesi do të investojë ‘veresie’ sot, do të marrë mbrapsht 2.2 lekë ose më shumë se dyfish. Pra fatura e projekteve të ndërtuara ‘veresie’ nga biznesi është dy herë më e madhe se sa kostoja e tyre” – tha Shehu.
Banka Botërore i dha kartonin e kuq Shqipërisë në vitin 2011, pasi pa se kostoja e kontratave në rrugë ishte rritur me gati 20% gjatë zbatimit. Në një vlerësim që u bëri kostove të rrugëve në vendin tonë, banka gjeti fryrje të tyre që nga momenti i ofertimit deri në ndërtimin e plotë të rrugëve, ndërsa proceset e tenderit ishin të shoqëruar me praktika korruptive.
Inxhinierë të njohur të sektorit, të cilët nuk guxuan të prononcohen me emër, për shkak të konfliktit të interesit me qeverinë, pohuan për Monitor, se kostot e projektit 1 miliard janë shumë të larta dhe fakti që po bëhen shumë segmente, në një kohë të shkurtër me PPP, rrezikon të minojë perspektivën e Shqipërisë për dekadat në vijim. PPP, si mënyrë investimi, janë guri i fundit që Shqipëria po përdor për financimin e rrugëve, pasi metodat tradicionale kanë shteruar.
Si u frynë me 2.5 herë kostot për Thumanë–Kashar, 11 milionë euro për kilometër
Në fund të viteve 2000, qeveria shqiptare renditi si prioritet një autostradë në pjesën qendrore të vendit, përkatësisht në Thumanë-Rrogozhinë për të lidhur autostradën e re të Veriut me Jugun, sipas një varianti më të shkurtër dhe për të shmangur trafikun në këtë zonë të ngarkuar tashmë.
Pjesa e parë e këtij segmenti prej 20 kilometrash, Thumanë-Kashar u përfshi në 13 projektet parësore të strategjisë sektoriale të transportit për periudhën 2016-2020.
Dokumenti, që ka marrë miratimin e qeverisë, parashikonte një kosto 92 milionë euro për 20 kilometrat por tani, dy vite më vonë nga strategjia në fuqi, qeveria shqiptare e kontraktoi segmentin për ndërtimin nëpërmjet koncesionit me PPP kundrejt 225 milionë eurove. Koncesionin e fitoi kompania Gener 2, pasi bëri ofertën më të ulët. Kostoja me të cilën do të ndërtohet rruga është 2.5 herë më e lartë se parashikimi i qeverisë në dokumentin që vetë miratoi vitin e kaluar.
Një kilometër nga autostrada Thumanë-Kashar do të kushtojë mbi 11 milionë euro. Ekspertët e sektorit vlerësuan se kjo është shumë e lartë, pasi autostrada kalon në një pjesë fushore ku disa pjesë të segmentit janë të shtruara. Ndërsa veprat e artit janë katër kilometër ura dhe tre nyje nënkalimesh dhe mbikalimesh.

Sipas këtyre rezultateve, Shqipëria futet ndër vendet me kosto të larta në ndërtimin e rrugëve.
Sipas vlerësimit të Ëorld Highëays, koston më të lartë të ndërtimit të autostratave për 1 kilometër e ka Austria me mbi 12 milionë euro për kilometër, Hungaria me 11 milionë euro dhe Gjermania me mbi 8 milionë euro. Kostoja e lartë e këtyre autostradave në këto shtete vjen nga terreni i vështirë, pasi në rrugët e zonave malore, kosto për kilometër në Gjermani dhe Austri është mbi 25 milionë euro për kilometër.
Inxhinierë të sektorit janë të shqetësuar se, kontraktimi i një së tretës së autostradës Thumanë–Rrogozhinë do t’i bëjë investimet nul. Gjithsej, aksi është 72 kilometër por qeveria ka kontraktuar me koncesion vetëm 20 kilometra për kilometrat e mbetura nga Kashari në Rrogozhinë, qeveria ka programuar të shpenzojë 41 miliardë lekë ose 308 milionë euro. Gjithsej, kostoja e aksit llogaritet 533 milionë euro. Një raport i Bankës Islamike, që është financues i rrugëve në Shqipëri, llogariti se kostoja e Thumanë–Rrogozhinë 320 milionë euro.
Kostot e Milot-Balldren rriten me 43%
Në listën e gjashtë segmenteve të programuara për t’u dhënë me koncesion PPP, këtë vit, të publikuara nga Ministria e Financave të cilat shoqëruan buxhetin 2018 gjatë diskutimeve në Kuvend, rruga Milot-Balldren do të kushtojë 14.2 miliardë lekë, por Ministria e Energjetikës i ka dhënë bonusin kompanisë A.N.K. kundrejt vlerës 20 miliardë lekë, me të cilat do të shtrohen pak më shumë se 18 kilometra.
Sipas të dhënave zyrtare, projekti ka si objekt projektimin, ndërtimin dhe mirëmbajtjen e segmentit rrugor Milot-Balldren, e cila shtrihet përgjatë aksit të rrugës që lidh Milotin me qytetin e Lezhës dhe devijohet si rrugë plotësisht e re, nga nyja e qytetit të Lezhës deri në Balldren, ku më pas lidhet me rrugën ekzistuese në drejtim të Shkodrës. Mendohet se kjo rrugë do të jetë strategjike për vitet e ardhshme të zhvillimit të zonës së bregdetit. Kosto për kilometër e projektit do të jetë 8.8 milionë euro, disafish më e lartë se kostoja për autostradën që lidh kryeqytetin me Shkodrën. Rruga është e kategorisë A me gjerësi 25 metra.
Ky aks lehtëson gjithashtu komunikimin me pjesën tjetër të veriperëndimit në Shqipëri dhe me shtetin fqinj, Malin e Zi. Kjo rrugë njëkohësisht realizon dhe baypass-in e qytetit të Lezhës që është shumë i domosdoshëm për këtë qytet.

Blerina Hoxha/ Monitor

“The Washington Post”: Trump nuk po e sulmon NATO-n, por po e forcon atë

NATO Secretary General Jens Stoltenberg (R) and US President Donald Trump take a seat during a working dinner meeting at the NATO (North Atlantic Treaty Organization) headquarters in Brussels on May 25, 2017 during a NATO summit. / AFP PHOTO / POOL / Matt Dunham (Photo credit should read MATT DUNHAM/AFP/Getty Images)

Marc A. Thiessen

Duke parë se Presidenti Trump ka vënë në bangën e të akuzuarve Gjermaninë dhe aleatët e tjerë, për shkak të ngurrimit të tyre për ta financuar NATO-n në masën e duhur me nevojat e mbrojtjes, demokratët në Uashington kanë nxituar të vihen në krah të Gjermanisë. Siç kanë deklaruar në një komunikatë të përbashkët Nancy Pelosi dhe Charles Schumer, respektivisht dy liderët e demokratëve në Dhomën e Përfaqësuesve dhe në Senat, “fyerjet shpifarake dhe të pafytyra që Presidenti Trump ka lëshuar në adresë të Gjermanisë, një prej aleatëve më besnikë të Shteteve të Bashkuara, janë vërtet të turpshme”.
Më vjen keq që t’ju kundërshtoj, por Trump ka të drejtë.
Motivi i vërtetë i turpit është se Gjermania, një prej vendeve më të pasura europiane, shpenzon thuajse 1.24% të PBB-së së saj për mbrojtjen, duke u renditur në mesin e më kurnaceve midis të gjitha vendeve të NATO-s (Shtetet e Bashkuara shpenzojnë 3.5% të PBB-së në sektorin ushtarak).
Një kërkim i realizuar nga McKinsey vëren se rreth 60% e avionëve Eurofighter e Tornado, si edhe 80% e helikopterëve Sea Lynx në përdorim të aviacionit gjerman, faktikisht janë të papërdorshme. Sipas kanalit televiziv publik “Deutsche Welle”, një investigim i Parlamentit të Berlinit ka zbuluar se “në fund të 2017, asnjë nëndetëse dhe asnjë prej 14 avionëve transportues të aeronautikës ushtarake gjermane nuk janë në gjendje të fluturojnë, duke u gjendur të bllokuar për riparime” dhe se, sipas një raporti të Ministrisë së Mbrojtjes, “trupat gjermane nuk kanë një numër të mjaftuar tutash mbrojtëse, uniformash dimërore dhe çadrash fushimi që të mund të marrin pjesë në mënyrën e duhur në një mission të rëndësishëm të NATO-s”.
Mungojnë çadrat??? Është e pabesueshme.
Për t’ju përmbajtur detyrimeve të veta në gjirin e Aleancës Atlantike, Gjermania do të duhet t’i shtojë 28 miliard dollarë buxhetit

ushtarak vjetor të saj. në pamje të parë, Gjermania nuk duket në gjendje ta përballojë një shpenzim të tillë të mëtejshëm, por me sa duket është jashtëzakonisht e aftë që t’i dërgojë miliarda dollarë Rusisë – vend për t’u mbrojtur nga i cili është krijuar NATO – me qëllim që të blejë gaz natyror dhe të kontribuojë në ndërtimin e një gazsjellësi që do ta bënte Gjermaninë dhe vendet e Europës Lindore akoma edhe më të dobëta ndaj Moskës.
Fatkeqësisht, Gjermania nuk është një rast i izoluar. Belgjika, që mirëpret selinë qendrore të NATO-s, shpenzon thuajse 0.9% të PBB-së së saj për mbrojtjen dhe, brenda kësaj shifre modeste, 1/3 e parave është e destinuar për pagimin e pensioneve. Të gjithë sëbashku, aleatët europianë të NATO-s kanë rreth 1.8 milion ushtarë, por më pak se 1/3 e tyre është e përdorshme në operacione në terren dhe afër 6% e tyre është në gjendje të përballojë operacione për një periudhë të zgajtur.
Kur Donald Trump thotë se NATO është “demode”, pa kurrfarë dyshimi që ka të drejtë.
Por ky problem nuk ka lindur dje. Jam ndodhur në Pentagon më 11 shtator të 2001 dhe e kujtoj shumë mirë se kur erdhi momenti për të vepruar kundër Afganistanit, vetëm një grup i vogël vendesh aleate kishte mjetet e kërkuara ushtarake për të përballuar fazat e para të vështirë të Operacionit “Enduring Freedom”. Në samitin e NATO-s të mbajtur në vitin 2002 në Pragë, aleatët europianë premtuan se do t’i zgjidhnin këto mangësi duke u impenjuar që të investonin të paktën 2% të PBB-së së tyre në sektorin ushtarak, me gadishmërinë për të alokuar fonde sidomos për teknologji dhe pajisje vërtet performuese. Në të vërtetë, fondet europiane në mbrojtje kanë zbritur nga 1.9% e PBB-së në periudhën 2000 – 2004, në 1.7% 5 vite më pas, me një ulje të mëtejshme në1.4% në vitin 2015.
Asnjë surprizë për faktin që kur NATO ndërhyri në Libi 10 vite pas 11 shtatorit, “The Washington Post” shkroi kështu: “Thuajse
1 muaj nga fillimi i operacioneve në Libi, NATO rezulton e privuar nga bombat e saktësisë, duke evidentuar vështirësitë e
Mbretërisë së Bashkuar, Francës dhe të aleatëve të tjerë europianë në përballimin e një ndërhyrjeje relativisht të vogël në një

hark kohor relativisht të gjatë”. Një aleancë qëllimi kryesor i së cilës është të parandalojë një aggression ushtarak ruse, po demonstrohej e paaftë të kryente një seri të kufizuar bombardimesh kundër një kundërshtari jashtëzakonisht më të dobët.
Presidenti Obama i quajti aleatët e NATO-s “free riders”, ndërsa Presidenti George W. Bush i ftoi europianët që t’i rrisnin shpenzimet e tyre ushtarake. Asnjë prej të dy presidentëve arriti kushedi se çfarë. Por sapo Presidenti Trump refuzoi vitin e kaluar që të konfirmojë se Shtetet e Bashkuara do ta respektonin Nenin 5 të NATO-s – me anë të të cilit çdo vend duhet të ndihmojë çdo aleat që sulmohet – europianët pranuan menjëherë që t’i rrisin shpenzimet e tyre ushtarake me një total prej 12 miliard dollarësh. Por kjo nuk është përveçse një pikë në det: McKinsey ka llogaritur se aleatët europianë duhet të shpenzojnë 107 miliard dollar më shumë çdo vit, në mënyrë që t’u përmbahen impenjimeve që duhet të përmbushin të gjithë. Duke parë se nxitjet e bëra nga paraardhësit e tij nuk kanë funksioniar, Trump ka reaguar me ashpërsi: në samitin e NATO-s ka kërkuar që çdo vend i Aleancës të dyfishojë investimet e tij ushtarake, për të arritur në 4% të PBB-së.
Në ndryshim nga sa kanë thënë disa kritikë, kjo nuk është aspak një dhuratë për Rusinë. Gjëja e fundit që Putini dëshiron është që Trump të arrijë të sigurojë një impenjim më të madh financiar të NATO-s. dhe nëse aleatët e Shteteve të Bashkuara janë të frikësuara nga ngurtësimi ndaj Rusisë, ka një rrugëdalje të thjeshtë: të investojnë më shumë resurse për ta rritur fuqinë parandaluese të Aleancës dhe kapacitetrin e saj për të përballuar një agresion eventual nga ana e Rusisë.
Pozicionimet drastike nga ana e Presidentit Trump nuk do të thonë se ai e konsideron NATO-n sit ë tejkaluar. Nëse Trump do të mendonte vërtet se nuk hyn më në punë, nuk do të humbiste kohë me një muhabet të tillë. Por është e qartë se nëse aleatët europianë nuk kërkojnë që të ngrenë një sistem ushtarak më robust, atëhere NATO do të bëhet vërtet e kotë. Një aleancë që nuk është në gjendje të luftojë atëhere kur një prej anëtarëve të saj përfundon nën sulm apo që i mbarohen municionet mu në mes të një ndërhyrjeje operative, me definicion bëhet një strukturë e kotë.
NATO ka nevojë vetëm për vëmendjet e duhura dhe Presidenti Trump po ua kushton.
Në fund, falë tij Aleanca Atlantike do të dalë e forcuar.

Përgatiti
ARMIN TIRANA

Mungojnë 75 milionë USD nga paratë e taksapaguesve, shkurtohen fondet për të përndjekurit, të papunët dhe pagat

Kryeministri Rama ka firmosur Aktin Normativ si arnimin e radhës për ekonominë e lënguar të vendit që është futur në një rrugë të vështirë dhe pa vizion. Për vitin aktual mungojnë 75 milionë USD në arkën e shtetit si pasojë e mosmbledhjes së taksave por edhe mbylljes së bizneseve.
Borxhi publik e rendit Shqipërinë ndër 15 vendet me borxhin me te larte. Kontratat koncesionare e kanë rritur borxhin publik në 83 përqind.
Firma e pamëshirshme e Ramës mbi më të varfrit, shkurton fondet për të përndjekurit, të papunët dhe pagat
Sopata e Ramës mbi fondet e investimeve shkurton fondet për rrugët, hekurudhën, menaxhimin e mbetjeve, arsimin dhe rininë, shëndetësinë dhe asistencën.
E vetmja rrugë për të rikthyer edhe një herë ekonominë në binarët e duhura ekonomike është një taksë e shteshtë që do të stimulojë ekonominë dhe do jetë promotori i rritjes së të ardhurave.
Deklarata e Jorida Tabakut
Dy gjëra janë të sigurta në buxhetin e qeverive socialiste dhe mbi të gjitha qeverisë Rama “mosmbledhja e taksave dhe akti normativ”. Këto të dyja janë kolonat mbi të cilat lartohet qeveria e tepsisë Rama, e cila edhe këtë vit dështoi të prodhonte një buxhet real dhe eficent në lidhje me sfidat e ekonomisë shqiptare.
Prandaj, kryeministri Rama ka firmosur Aktin Normativ si arnimin e radhës për ekonominë e lënguar të vendit që është futur në një rrugë të vështirë dhe pa vizion. Sado që kryeministri përpiqet të mbulojnë dështimin ekonomik me arnime të njëpasnjëshme dhe arritje imagjinare ekonomike, e vërteta ulëret të kundërtën.
Për vitin aktual mungojnë 75 milionë USD në arkën e shtetit si pasojë e mosmbledhjes së taksave por edhe mbylljes së bizneseve.

KONSUMATORËT:
Dita ditës paguajnë gjithnjë e më shumë para për ushqime, veshmbathje dhe arsimim, çmime të rritura rreth 20% krahasuar me një vit më parë.
Pagujnë gjithnjë e më shumë për arbitraritetin në shërbimet publike me anë të korrupsionit të përhapur nëçdo qelizë të strukturave shtetërore.
Shqiptarët kërkojnë punë por nuk e gjejnë atë.
Qytetarët po harxhojnë edhe ato pak kursime që kanë vendosur me shumë mund ndër vite, 150 milionë dollarë kanë rënë depozitat e shqiptarëve në vetëm 1 vit.
Për më tepër, e ardhmja vlerësohet e zymtë.
Po sipas Bankës së Shqipërisë, besimi i tyre për të ardhmen është negativ, rënie e besimit me 1.8 pikë përqindje. Kjo rënie ka ardhur si pasojë e:
Përkeqësimit të “situatës së pritur të familjeve”, -3.8pp.
Përkeqësimit të “situatës së të ardhurave dhe shpenzimeve”, -2.6 pp.
Përkeqësimit të “situatës së përgjithshme ekonomike e pritshme në vend”, -0.3pp.
BIZNESET:
Ka rënë besimi në të gjithë sektorët e ekonomisë, rënie besimi prej 9.9 pikë përqindje.
Industria, -3.7 pikë përqindje.
Ndërtimi, -1.9 pikë përqindje.
Shërbimet, -8.9 pikë përqindje,
Tregtia, -3.3 pikë përqindje.

Sipas të dhënave të BSH kredia për investime është në rënie megjithëse norma e interest është më e ulët. Sipas të dhënave nga BSH raporti i kredisë për investime është më i ulët edhe se një vit më parë.
Totali i krediseper bizneset qershor 2018, rezulton te jete 3.7% me i ulet sesa stoku i qershorit te vitit paraardhes (-120 mlndollare).
Kjo situatë e kredisë bie në kundërshti me PPP-të që qeveria ka dhënë deri më sot. Sipas grafikut të PPP-ve bizneset duhet të kishin rritur kërkesat dhe kreditë në raport pasi edhe kostot e PPP janë rritur.
Numri i bizneseve që kalojnë në gjendjen pasiv janë duke u rritur. Sipas të dhënave 45 biznese në ditë mbyllen në Shqipëri ndërsa në total në këto katër vite që janë rritur taksat janë kaluar në pasiv 68.731 biznese.
Korrik 2018 kane kaluar ne status pasiv 1272 biznese, ose pothuajse 65% me shume sesa korriku 2017 (i cili rezultonte 771 biznese).
Janar-Korrik 2018 kane kaluar ne status pasiv 8143 biznese, ose pothuajse 49% me shume sesa e njejta periudhe e vitit te kaluar (e cila shenontevleren 5568 biznese).
Sic u vertetua, futja ne TVSH e biznesit te vogel (11.500 subjekte), nuk ishte performalizimin e ekonomise, por per favorizimin e disa subjekteve te medha qe operojne ne sektorin e tregtise. Sic vihet re, TVSH e brendshme perperiudhen prill – qershor 2018, rezulton te jete 5.5 milionedollare me e ulet sesa ajo e arketuar gjate te njejtes periudhe te vitit te kaluar.
Kjo shumë sot i mungon buxhetit të shtetit edhe sepse qeveria është treguar e shtrenjtë në bizneset e vogla por tolerante ndaj bizneseve të mëdha, të cilat duke qenë pjesë e tregut oligark tolerohen në kontrollet tatimore, ndërkohë që sot cdo biznes I vogël ndjen kërbacin e qeverisë.
Klima e perkeqesuar e te berit biznes thuhet qarte edhe ne Raportin e DASH, i vili evidenton problemet e korrupsionit, PPP-ve dhe ndërhyrjes së qeverisë në treg që ka larguar investimet e huaja në vend.

Shtresa e ish te perndjekurve politike:
Eshte harruar nga qeveria.
Ne 6 muajt e pare 2018, perkete shtrese jane alokuar 2.3 mln dollare, 4 here me pak sesa planifikimi 6-mujor i cili ishte ne masen 9.4 mlndollare.
Akoma me alarmante qershori. Ne muajin qershor jane paguar vetem 90 mije dollareper kompensimin e kesaj shtrese (20 here me pak sesa planifikimi qeveritar per qershor 2018).

Ky Akt Normativ vjen në një moment ku qeveria gjendet e zbuluar përpara abuzimeve me koncesionet dhe PPP që kanë rritur borxhin publik. Borxh, të cilin qeveria e fsheh duke mos i deklaruar PPP-të si detyrime në kundërshtim me kërkesat e Bashkimit europian. Sakaq, borxhi publik në nivelet aktuale e rëndit Shqipërinë përpara Gjermanisë ndër 15 vendet me borxh me te larte. Shqiperiaeshte e para në rajon per borxhin me 70 perqind dhe nqs llogarisim ketu dhe komtratatkoncesionare shkon me 83 perq.
E vetmja rrugë për të rikthyer edhe një herë ekonominë në binarët e duhura ekonomike është një taksë e shteshtë që do të stimulojë ekonominë dhe do jetë promotori I rritjes së të ardhurave.
Ne besojmë se një ekonomi e qendrueshme arrihet kur qeveria investon dhe nuk prodhon oferta të pakërkuara si e si për t’i dhënë para publike një privati që kurrë nuk bën punën.
Ne besojmë që një ekonomi e lirë, një treg I çliruar nga dara e oligarkisë mundet të prodhojë punësimin, rritjen ekonomike dhe një buxhet më të pasur në të ardhura.
Partia Demokratike beson se vetëm një ekonomi që prodhon mundet të ulë borxhin publik dhe të prodhojë një ekonomi të qendrueshme për vendin.
Ndërsa vendi zhytet në kaosin e pastrimit të parave dhe mungesës së rendit, buxheti I shtetit dëshmon lëngimin e një qeverie të inkriminuar dhe pa vizion. Ka ardhur koha që ekonomia të ndryshojë rrugëtimin e saj dhe ky ndryshim mund të vijë vetëm falë vizionit të Partisë Demokratike për ekonominë dhe shqiptarët.

FJALA E PLOTË E KËSHILLTARIT PËR ÇËSHTJE EKONOMIKE, DORIAN TELITI
Performanca fiskale e qeverise rezulton larg pritshmërive dhe kapaciteteve të ekonomisë shqiptare.
Te ardhurat totalerezultojne me mosrealizim prej plot 75 mlndollare (-3.4%), e shkaktuar kjo nga performanca e dobet e tatimeve&doganave te cilat kane shkaktuar nje mungese te ardhurash ne arken e shtetit prej plot 78 mlndollare (-5.1%).
Konkretisht nga doganat mungojne 40 mlndollare, ndersa nga tatimet mungojne 38 mlndollare.
Me ne detaje verehet se:
• TVSH(tregues i konsumit) rezulton me mosrealizim prej 43 mlndollare (-5.9%), ku vetem ne qershor mungojne 14 mlndollare.
• Tatim fitimi (tregues i ecurise se biznesit) rezulton me mosrealizim prej 10 mlndollare (-5.4%).
•Akcizat (tregues i korrupsionit) rezultojne me mosrealizim prej 12 mlndollare (-5.5%), ku vetem ne qershor mungojne 4.8 mlndollare.
•TAP(tregues i punesimit dhe nivelit te pagave) rezulton me mosrealizim prej 10 mlndollare (-5.6%).
• Taksatdoganorerezultojne me mosrealizim prej 2.4 mlndollare (-7.7%).
Te ardhurat tatimore (tatim doganat, pushteti vendor dhe fondet speciale) jane rritur me 3.1% krahasuar me 6-mujorin e vitit paraardhes, nderkohe qe vetem nga rritja ekonomike dhe rritja e cmimeve, te ardhurat duhej te rriteshin me te pakten 6% (pa marre parasysh elementin e permiresimit te administrimit fiskal, gje e cila do kontribuonte akoma edhe me shume ne rritjen e mbledhjes se te ardhurave).

Investimet publike:
Rezultojne 40 mlndollare me te ulta sesa planifikimi 6-mujor, ose 12% me pak. Qeveria ka zgjedhur qe inevstimet publike ti fokusoje vetem ne PPP klienteliste.
Nderkohe qe ka kaluar gjysma e vitit, jane paguar vetem 35% e fondit vjetor te parashikuar per financimin e investimeve publike.
Mosrealizimi i investimeve per 6-mujorin i atribuohet kryesisht muajit qershor, pasi ne kete muaj jane paguar vetem 28 mlndollare investime, nderkohe qe planifikimi mujor ishte 67 mlndollare (-58%).
Akti normativ i ndermarre nga qeveria nuk e permiresonsituaten.
4 gjera jane te sigurta ne buxhetet e qeverise Rama:
Deshtimi ne mbledhjen e taksdave te rritura.
Abuzimet me fondet buxhetore (KLSH).
Shpenzimet e luksit dhe shpenzimet klienteliste.
Perdorimi i akteve normative disa here cdo vit.
Këto të dyja janë kolonat mbi të cilat lartohet qeveria e tepsisë Rama, e cila edhe këtë vit dështoi të prodhonte një buxhet real dhe eficent në lidhje me sfidat e ekonomisë shqiptare.
Prandaj, kryeministri Rama ka firmosur Aktin Normativ si arnimin e radhës për ekonominë e lënguar të vendit që është futur në një rrugë të vështirë dhe pa vizion. Sado që kryeministri përpiqet të mbulojnë dështimin ekonomik me arnime të njëpasnjëshme dhe arritje imagjinare ekonomike, e vërteta ulëret të kundërtën.

Akti Normativ:
• NUK ESHTE REALIST persa i perket parashikimit te te ardhurave (edhe vete qeveria ne relacionin shoqerues te Aktit Normativ, shprehet: “…….administrata fiskale po punon intensivishtper rikuperimin e deficitit…”).
• Nuk do te kete rritje pagash peradministraten publike (buxhetore), hiqet fondi prej 10 mlndollare i planifikuar fillimisht per rritjen e pagave.Eshte harruar rroga e 13 e premtuar nga Rama disa vite me pare.
• Krijohet fond i vecantepershperblimin e pensionisteve ne masen 30 milionedollare(thjeshte perceshtjepropogande, pasi edhe vitet e meparshme qe nuk ka qene ze i vecante, shperblimieshteperballuar nga fondet e ISSH-se).
• Krijohet fond i vecantepershperblimin e familjeve ne nevoje (edhe kjo thjesht per propagande, pasi vitet e kaluara eshteperballuar nga fondi rezerve i KM).
Te ARDHURAT TOTALE praktikisht nuk ndryshojne, pasi rriten me 45 mlndollarepritshmeriteper mbledhjen e te ardhurave nga sigurimet shoqerore dhe shendetesore (perkatesisht +39 mlndollare dhe 6 mlndollare). Ama vlen per tu theksuar se vetem gjate 6-muajve te pare te vitit mungojne plot 75 mlndollare krahasuar me planifikimin fillestar te bushetit 2018.
Te ardhurat nga tatimet & doganatrezultojne me ulje, 45 mlndollare me pak sesa planifikimi fillestar, e shkaktuar kjo nga:
Ø Ulja me 35 mlndollare te te ardhurave nga TVSH (nderkohevetem ne 6 muajt e pare mungojne plot 43 mlndollare (mungese te cilen qeveria e justifikon me uljen e kurseve te kembimit)).
Ø Ulja me 5 mlndollare te te ardhurave nga Tatim Fitimi (nderkohe qe vetem ne gjysmen e pare te vitit mungojne plot 10 mlndollare te ardhura nga ky ze).
Ø Ulja me 5 mlndollare te te ardhurave nga Tatimi mbi te Ardhurat Personale (nderkohe qe vetem gjate 6-mujave te pare mungojne 10 mlndollare te ardhura).

SHPENZIMET:
Rriten me mbi 10 mln dollare shpenzimet operative &mirembajtjes te qeverisjes qendrore. (nuk mjaftonin 18 milione dollare shpenzime luksi).
Pergjysmohet fondi perdemshperblimin e ish te perndjekurve politike. 10 mlndollare me pak do te jepet per demshperblimin financiar te kesaj shtrese te pervuajtur (ishte 20mln dollare ne buxhetin fillestar 2018).
Perinfo: perkete shtrese, gjate gjysmes se pare te vitit jane paguar vetem 2.3 mlndollare.
Ulet me 3 mlndollare fondi perpagesen e papunesise (nga 8 mln qe ishte), me justifikimin se fondi qe mbetet eshte i mjaftueshemper vitin 2018, pasi te papunet po futen ne tregun e punes (po ulet papunesia). Nderkohe qe fondi mund te perdorej shume mire per rritjen e pageses mujore te papunesise.
INVESTIMET PUBLIKE.
1. Nuk ka liste investimesh nga qeveria, duke e bere te pamundur analizen ne projekte te vecanta (cilat shtohen e cilat pakesohen), por mbetemi ne analize te pergjithshme ne nivel programesh buxhetore
2. Ndonese ne nivel total fondet e investimeve publike nuk jane ne ulje (madje jane te rritura me 5 mlndollare), verehendisa programe buxhetore qe rezultojne me ulje fondesh buxhetore, perkatesisht:
Ø Ulen me 5 mlndollare fondet per investimet e “rrugeve nacionale” (-2.2 %).
Ø Ulen me 6.6 mlndollare investimet ne “sistemin hekurrudhor” (-78 %).
Ø Ulen me 5.5 mlndollare investimet ne “manaxhimin e mbetjeve urbane” (-21.4 %).
Ø Ulen me 0.7 mlndollare investimet ne “arsimin baze” (-4 %).
Ø Ulen me 0.4 mlndollare investimet ne “arsimin e mesem” (-4 %).
Ø Ulen me 0.4 mlndollare investimet ne “arsimin universitar (-8%).
Ø Ulen me 0.8 mlndollare investimet ne “fondet e shkences” (-50 %).
Ø Ulen me 0.7 mlndollare investimet ne “zhvillimi i sportit dhe rinise” (-23 %).
Ø Ulen me 1.1 mlndollare investimet ne “kujdesin paresor” (-15 %).
Ø Ulen me 1.4 mlndollare investimet ne “kujdesin dytesor” (-8 %).
Ø Ulen me 0.1 mlndollare investimet ne “sherbiminkombetar te urgjences” (-4%).
Ø Ulen me 0.3 mlndollare investimet ne “perkujdesin social” (-17 %),

Thaçi po kërkon referendum në Preshevë për të legjitimuar referendumin e serbëve në Veri të Kosovës?

Presidenti Hashim Thaçi ndodhet sërish në konferencë për median dhe reagon ndaj deklaratës së Ramush Haradinajt
“Koha e luftës ka përfunduar nuk do të ketë ndarje shkëmbim. Korigjim mund të ketë nëse ndodh pajtueshëmëri e dy anshme. …
Edhe kështu shqiptarët e Medvegjes e Bujanovcit janë duke ardhur në Kosovë. Janë shpërngulur mbi 12 mijë shqiptarë dhe kanë ardhur në Kosovë. “Jam i përkushtuar për arritje të marrëveshjes dhe pas kërkesës së përfaqësuesve të Preshevës kam propozuar korrigjimin e kufirit me Serbinë, si mundësi e vetme për të legjitimuar kërkesat e shqiptarëve atje. Kjo nënkupton jo ndarje për Kosovën , jo autonomi për serbët”.
“Korrigjimi i kufijve nënkupton bashkëngjitjen e plotë në tërësi të Preshevës, Medvegjës dhe Bujanocit me Republikën e Kosovës. Duhet të jetë proces transparent dhe paqësor mes Kosovës dhe Serbisë”, tha presidenti.
Thaçi në fakt tregon vetëm njërën anë të medaljes atë të referendumit në Preshevë dhe këtu ai kërkon të shfaqet si patriot I madh sikur po bën gjithçka për të bashkuar Preshevën me Kosovën. Pikërisht këtu qëndron edhe plani për ndarjen e Kosovës. Duke legjitimuar referendumin në Preshevë, gjë e cila pritet të pranohet nga Beogradi si I ligjshëm, atëhere hapet Kutia e Pandorës me referendumin në Veri të Kosovës nga serbët. Përfundimi pastaj dihet. Beogradi do të njohë referendumin e Preshevës dhe Prishtina atë të serbëve në Veri të Kosovës. Kjo është ndarja e Kosovës që kanë planifikuar Rama-Thaçi-Vuçiç.
Ky është plani me ogurzi për Kosovën dhe më i pabesi. Kërkohet të përfshihen në planet e tyre edhe qytetarët për të fshehur kështu pas tyre planin e ndarjes së Kosovës.

Janë çmendur, Gramoz Ruçi tender 300 milionë lekë për 3 makina!

Agjencia e Prokurimit Publik ka njoftuar se Kuvendi i Shqipërisë ka shpallur tenderin për blerjen e 3 makinave me vlerë 295 milion lekë të vjetra.
Në njoftim thuhet se automjetet duhet të jenë tip ‘Sedan LËB’, (1) dhe SUV (2).
Në përshkrimin e specifikave të automjeteve thuhet se ata duhet të jenë me kilometrazh zero dhe dhe me vit prodhimi 2017 ose 2018.
Lajmi është bërë i ditur nga Departamenti i antikorrupsionit, aksesit ne sherbime dhe transparences në Partisë Demokratike në të cilin shkruhet:
RUÇI: DERRKUCI ME FUSTAN QË ZHGRRYHET NË MAKINA QINDRA MILIONËSHE
295 milion lekë për 3 autovetura:
Një automjet, Sedan LËB, 113 milion lekë; 2 fuoristrada SUV, 91 milion lekë copa.
Edhe Ruçi nuk mbetet pas shokëve për shpërdorim milionash në autovetura, me specifikime superluksi, ndërkohë që shumica e qytetarëve që i kanë zgjedhur, nuk mbyllin dot muajin, braktisin shkollat, vendin, vetëvriten nga dëshpërimi i kushteve migjeniane.
Ky është modeli që mbolli e lulëzoi me Ramën, shpërdoro miliarda e miliarda përvetëso për vete e për një grusht miqsh, ky është modeli që e mban peng vendin.

SHBA kundër ndryshimit të kufijve: Jo marrëveshje Kosovë-Serbi që sjell paqëndrueshmëri në rajon!

Departamenti Amerikan i Shtetit i bëri thirrje Kosovës dhe Serbisë që të shmangin retorikën negative dhe të punojnë së bashku për një marrëveshje që siguron qëndrueshmëri për të dyja vendet dhe rajonin.
Një zëdhënës i Departamentit të Shtetit i tha Zërit të Amerikës se: ‘politika e kësaj administrate është e qëndrueshme: thelbi i çdo marrëveshjeje për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë duhet të vijë nga vetë palët.
Ne do të vazhdojmë të mbështesim të dyja palët dhe Bashkimin Evropian si lehtësues. Kosova dhe Serbia duhet të arrijnë një marrëveshje që është e zbatueshme, e qëndrueshme dhe nuk krijon paqëndrueshmëri në asnjërin vend apo në rajon.
Kjo do të kërkojë largpamësi dhe elasticitet nga të dyja anët. Ne inkurajojmë palët që të marrin pronësinë e plotë të procesit, të ulin retorikën negative dhe të punojnë së bashku në mënyrë konstruktive’.
Reagimi I Shteteve të Bashkuara duket se I jep fund qëndrimeve të deritanishme të Thaçit, I cili është shprehur për një rishikim të kufijve. Me një gjuhë diplomatike, SHBA e ka bërë të qartë se është kundër zgjidhjeve që sjellin paqëndrueshmëri në rajon. Çfarë nënkupton kjo deklartë e SHBA? Eshtë e qartë se ndryshimi I kufijve në vija etnike do të sillte pasoja domino në një sërë vendesh të tjera të rajonit si në Bosnje, Maëedoni, Mal të Zi dhe për pasojë do të kishte rritje të tensioneve politike dhe një krizë të thellë që mund të çonte drejt destabilzimit.
Ditëve të fundit janë shtuar idetë për ndarjen tokësore të Kosovës, shkëmbimin e territoreve apo “korrigjimin e kufirit” në kuadër të procesit të normalizimit të marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.
Bisedimet pritet të rifillojnë në shtator dhe do të duhej të çonin në një marrëveshje gjithëpërfshirëse detyruese ligjore për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës që ka hyrë në vitin e 11-të pavarësisë dhe Serbisë që vazhdon ta kundërshtojë atë.
Marrëveshja është kusht për të dyja palët që të përparojnë në rrugën e tyre drejt integrimit në Bashkimin Europian.

Vitaminë D për të luftuar artritin

Hulumtimet e reja të prezantuara në Takimin Vjetor Shkencor të Kimikateve Klinike (AAÇ) në Çikago, sugjerojnë se marrja e vitaminës D mund të jetë vendimtare për zbutjen e disa simptomave të artritit reumatoid (RA).
RA është një sëmundje autoimune që prek një pjesë të gjerë të njerëzve. Artriti reumatoid është sëmundja më e shpeshtë nga grupi i sëmundjeve që prek sistemin muskuloskeletik, e cila prek 1 deri në 3% të popullatës mbi 15 vjeç. Është sëmundje kronike, multisistemike, deri tani me shkaqe jo të njohura mirë.
Një ekip i udhëhequr nga Dr. Tomas De Haro Muñoz, i Spitalit Universitar Campus de la Salud në Spanjë, ka publikuar gjetje të reja në lidhje me vitaminën D dhe lidhjen e saj të mundshme me simptomat e RA.
Ata krahasuan nivelet e vitaminës D në 2 grupe njerëzish. Grupi i parë ishin të shëndetshëm dhe grupi i dytë me RA. Studiuesit zbuluan se vetëm 33 për qind e njerëzve me RA treguan nivele të kënaqshme të vitaminës D dhe nivelet ishin më të ulëta për ata që kishin RA aktive dhe përjetuan simptoma më të rënda.
“Mungesa e vitaminës D shoqërohet me veprimtarinë klinike të sëmundjes”, shkruan autorët. “Kuantifikimi i niveleve të serumit 25 (OH) D dhe rrjedhimisht, plotësimi i vitaminës D, duhet të merret parasysh në menaxhimin e pacientëve me RA”.
Ndërsa ky është studimi i parë për të parë se si nivelet e vitaminës D të një personi mund të ndikojnë në rrjedhën e trajtimit RA të tij, lidhja mes vitaminës D dhe sëmundjes është e njohur, tha Dr Daniel Small, një reumatolog në Klinikën Mayo.
Ai i tha Healthline se që ngaqë vitamina D është “shumë e rëndësishme” për sistemin imun, trurin dhe eshtrat e një personi, nivelet e ulëta janë zakonisht të lidhura me “një prognozë më të keqe në shumë të gjitha sëmundjet që prekin këto sisteme”.

Situatat që mund t’ju shtyjnë drejt depresionit

Ka disa shkaqe të mundshme të depresionit. Trauma e fëmijërisë së hershme mund të shkaktojë depresion. Kjo ndodh sepse disa ngjarje ndikojnë në mënyrën se si trupi reagon ndaj frikës dhe situatave stresuese. Disa njerëz zhvillojnë depresionin për shkak të gjenetikës së tyre, pra do të keni më shumë gjasa të prekeni nga depresioni nëse keni një histori familjare me të njëjtën situatë.
Shkaqe të tjera të zakonshme përfshijnë:
Struktura e trurit
Kushtet mjekësore, të tilla si një sëmundje kronike, pagjumësi, dhimbje kronike
Abuzimi me drogën dhe alkoolin
Vetëbesimi i ulët ose duke qenë vetëkritik
Historia personale e sëmundjes mendore
Medikamente të caktuara
Ngjarje stresuese, të tilla si humbja e një të dashuri, probleme ekonomike, ose divorc
Diagnoza e depresionit
Nuk ka një test të vetëm për të diagnostikuar depresionin. Megjithatë, doktori juaj mund të bëjë një diagnozë të bazuar në simptomat tuaja dhe një vlerësim psikologjik. Në shumicën e rasteve, mjeku juaj do të bëjë një seri pyetjesh në lidhje me gjendjen tuaj, oreksin, gjumin, nivelin e aktivitetit dhe mendimet. Ndonjëherë problemet e tiroides ose mungesa e vitaminës D mund të shkaktojnë simptoma të depresionit.

Hipertensioni mund të jetë shkaktar i Alcajmerit

Është dokumentuar se presioni i lartë i gjakut rrit rrezikun e sëmundjeve të zemrës. Studimet e reja sugjerojnë se hipertensioni mund të ndikojë seriozisht në trurin tuaj, ndoshta deri në pikën e shfaqjes të disa prej shenjave të sëmundjes Alcajmer.
Ndonëse secili rast i Alcajmerit është unik për çdo individ, ka shumë simptoma të përbashkëta. Simptomat më të hershme të vëzhguara, shpesh ngatërrohen si probleme të lidhura me moshën, ose stresin. Në periudhat e hershme, simptoma më e njohur është paaftësia për të mbajtur mend kujtime të reja, si p.sh vështirësia për të mbajtur mend fakte të vëzhguara në kohët e fundit. Kur sëmundja përparon, simptomat përfshijnë ngatërresën, acarim dhe agresion, ndryshim humori, përçartje fjalësh, humbje të kujtesës afatgjatë dhe humbje të aftësisë së shqisave.
Hulumtimi i ri i botuar kohët e fundit në revistën Neurologji tregon se të moshuarit me presion të lartë të gjakut në krahasim me bashkëmoshatarët e tyre me nivele normale të presionit të gjakut, kanë më shumë gjasa të preken nga sëmundja Alcajmer.
Çfarë tregoi studimi?
Studimi përfshiu 1,288 pjesëmarrës të moshës 65 vjeç e lart. Rreth dy të tretat ishin gra. Pjesëmarrësit bënë kontrollet vjetore të presionit të gjakut dhe testimin kognitiv.
Pjesëmarrësve u kërkohej që të lejonin një autopsi të trurit pas vdekjes për të kërkuar shenja të plakjes së trurit.
Hulumtuesit zbuluan se njerëzit që kishin më shumë presion të lartë se mesatarja kishin më shumë inde të dëmtuara në tru.
James Hendrix, PhD, drejtor i iniciativave shkencore globale në Shoqatën Alcajmer, vërejti se dëmi i shkaktuar nga proteinat toksike është vetëm një pjesë e problemit. “Mungesa e rrjedhjes së duhur të gjakut në tru mund ta bëjë trurin më pak të aftë për të punuar rreth rikuperimit të indeve të dëmtuara”, tha Hendrix .
Hendrix theksoi se për shkak se ky hulumtim i fundit ishte një studim vëzhgimor, gjetjet nuk vërtetojnë se presioni i lartë i gjakut shkakton sëmundjen Alcajmer. Sidoqoftë, ai bie dakord që “Ky studim ka gjetur një lidhje mes presionit të lartë të gjakut dhe shenjave të Alzheimerit”. Ai gjithashtu thotë se është e rëndësishme të studiohen mirë marrëdhëniet midis presionit të lartë të gjakut dhe funksionimit kognitiv