Thuajse 30 vite nga rënia e murit simbol të Luftës së Ftohtë, mbi Europë “zbresin” perde të tjera, prej kristali më shumë sesa të hekurta, për të përdorur një përkufizim të Economist. Barriera që ngadalësojnë realizimin e plotë e projektit europian të unitetit dhe të kohezionit. Parimi përfshirës që ka frymëzuar rrugëtimin e integrimit European e ka humbur forcën shtytëse dhe tërheqëse, edhe pse hyrja në institucionet e Bashkimit nuk krijon imunitet nga kriza dhe përçarje të reja. Përkundrazi, edhe duke qenë pjesë e Bashkimit Europian, kufijtë mund të ngurtësohen apo të rilindin.
Ekzistojnë të paktën tri kokëçarje me të cilat duhet të përballet Brukseli në brendësi të zonës së tij komunitare, me përqindje të lartë integrimi dhe mbikombëtariteti falë qarkullimit të lirë të mallrave, kapitaleve, njerëzve dhe shërbimeve. Një krizë që do ta zgjasë me vite, një krizë që demokracia referendare e ka krijuar dhe një krizë që as e drejta ndërkombëtare nuk arrin ta zgjidhë (provë e prekshme e faktit që aderimi në Bashkimin Europian nuk është shkopi magjik për të gjitha të këqijat).
Nga komplikacionet kufitare që Brexit ka sjellë me vete, duke kaluar nëpër linjën e demarkacionit që përshkon Qipron, deri në konfliktin detar midis Sllovenisë e Kroacisë, panorama paraqet skenarë të vjetër e të rinj ende të pazgjidhur. Pa marrë në konsideratë atë që ndodh në kontinentin europian jashtë kufijve të Bashkimit Europian. Ndërsa debati lidhur me emigrantët ndahet midis mikpritjes dhe refuzimit, midis zgjidhjeve të përkohshme dhe (pak) vizioneve afatgjata, histori muresh e kufijshëm kthehen që të rëndojnë mbi të ardhmen komunitare si një paralajmërim (tjetër) frakturash të thella. Një tenxhere me presion që mund të shpërthejë, nëqoftëse nuk mbahet mirë nën kontroll.

Nyja irlandeze
Një kufi prej afërsisht 500 kilometrash, që përpara vitit 1998 përbëhej nga barriera, kulla kontrolli, garnizonesh ushtarake, kontrolle në hyrje dhe në dalje, rrezikon që të kthehet në jetë pothuajse 20 vite nga rrëzimi. Qe pikërisht në prillin e 1998 që Good Friday Agreement rregulloi në mënyrë të dakordësuar raportet midis Londrës dhe Irlandës së Veriut, marrëveshje më pas e ratifikuar me një modifikim të njëkohshëm kushtetues nga Parlamenti i Republikës së Irlandës: kufiri midis Irlandës së Veriut dhe Republikës së Irlandës qysh atëhere ka ndryshuar rrënjësisht.
Çështja futet në kontekstin e traktativave lidhur me divorcin midis Mbretërisë së Bashkuar dhe Bashkimit Europian. Negociatat mezi arrijnë që të bëjnë rrugë, pasi asnjëra nga palët e përfshira nuk e pranon një zgjidhje kompromisi. Gjëja e vetme e sigurtë është se këtë vijë ndarëse, tashmë e bërë thuajse e padukshme falë bashkimit doganor dhe dhe tregut të përbashkët, nuk e do asnjeri nga irlandezët. Theresa May, kryeministrja britanike, përqëndrohet mbi çështjen politike Londër – Bruksel dhe anashkalon dimensionin lokal Londër – Belfast. Sipas një sondazhi të kohëve të fundit të BBC-së, më pak se gjysma e veriirlandezëve ndjehet britanike dhe shumica preferon të quhet irlandez apo europian. Midis tyre, më shumë se një e katërta thekson se vendimi i Britanisë së Madhe nga Bashkimi Europian e ka bërë më të mundshme një votë të tyre në favor të një Irlande të bashkuar.
Nga ana tjetër, përvoja e drejtpërdrejtë ka qenë shumë instruktuese: pas dekada trazirash (të shpërthyera më 1968 në Ulster të Irlandës së Veriut midis pakicës katolike unioniste dhe shumicës protestante nacionaliste, e dëshiruar që të qëndronte në Mbretërinë e Bashkuar), nga viti 1998 është sikur ky kufi të mos ekzistonte edhe për shkak të shtëpisë së përbashkët europiane.
Referendumi që ka çuar tek Brexit i ka ndryshuar letrat në tryezë. Marsin e kaluar është arritur në një marrëveshje të pjesshme, që parasheh qëndrimin e Mbretërisë së Bashkuar në Bashkimin Europian deri më 29 mars 2019 dhe një periudhë tranzicionit deri më 31 dhjetor 2020, pas së cilës do të ndodhë dalja efektive dhe e plotë. Në tekstin ligjor të dakordësimit midis Londrës dhe Brukselit për diskutimin kufitar flitet për “backstop plan”, një plan sigurie 1 vjeçar për menaxhimin e kufirit. Plani parasheh që Irlanda e Veriut do t’u nënshtrohet rregullave të Bashkimit Europian, por për shkak të integritetit kushtetuës të Mbretërisë së Bashkuar kjo do të vlejë edhe për të gjithë territorin. Në thelb, Irlanda e Veriut do të vazhdojë të jetë pjesë e tregut të përbashkët dhe e bashkimit doganor (sipas një zgjidhjeje tranzitore teorikisht e kufizuar në vetëm një vit, por me aplikim të zgjatshëm) nëqoftëse nuk do të gjenden zgjidhje të reja, me mundësinë që e përkohshmja të transformohet në të përhershme, siç ka ndodhur për marrëveshjen akoma në fuqi midis Norvegjisë dhe Bashkimit Europian të nënshkruar në 1994.
Nëqoftëse do të mbizotërojë propozimi “hard border” i Theresa May, midis Irlandës së Veriut dhe Republikës së Irlandës do të ktheheheshin infrastrukturat paraekzistuese vitit ’98. Një rikthim në të kaluarën më shumë sesa një vështrim drejt së ardhmes.

Kufiri midis Sllovenisë dhe Kroacisë
Ka kaluar më 29 qershor 1 vit nga nga vendimi i Gjykatës së Përhershme të Arbitrazhit (CPA) të Hagës, që teorikisht do të duhej t’i jepej fund grindjes për kufirin tokësor e detar midis Sllovenisë e Kroacisë. Një debat që shtyhet nga shpalljet e pavarësisë së të dyja vendeve, kur Komisioni i Arbitrazhit të Konferencës mbi Jugosllavinë, i kryesuar nga nga juristi francez Robert Badinter, midis viteve 1991 e 1993 formuloi 15 këshilla lidhur me temat më të mëdha juridike që qenë krijuar më shpërbërjen e vendit. Komisioni Badinter vendosi që kufijtë midis shteteve të pavarura duhej të ishin ato të republikave të vjetra jugosllave dhe kufijtë midis shteteve të pavarura do të mund të ndryshoheshin vetëm me marrëveshje të konkluduara vullnetarisht, ndërsa kufijtë e vjetër do të ruheshin nga e drejta ndërkombëtare.
Për asgjë nuk kanë shërbyer marrëveshjet e ndryshme lidhur me trafikun transkufitar për të lehtësuar kalimin për banorët e këtyre zonave. Në mënyrë të veçantë, situata e kufirit detar është bërë çështje e së drejtës ndërkombëtare,, përveçse strategjike, pasi në lojë për Slloveninë është mundësia e një aksesi të drejtpërdrejtë në ujërat ndërkombëtarë. Përpara shpërbërjes së Jugosllavisë nuk ekzistonin kufij detarë midis republikave federale, kështu që nuk kishte as midis Sllovenisë dhe Kroacisë. Në vitin 1993 Parlamenti i Lubjanës miratoi një memorandum që përshkruante aksesin në det të hapur nëpërmjet Gjirit të Piranit, tërësisht slloven, ndërsa Zagrebi këmbëngulte që kufiri detar të kalonte nëpërmjet mesit të gjirit.
Pas tentativash të shumta të përfunduara në asgjë për gjetjen e një marrëveshjeje bilaterale, edhe vendimi i CPA-së duket i destinuar që të vazhdojë në rrugën e mossuksesit. Vendimi përcakton se kufiri tokësor midis Sllovenisë e Kroacisë ndjek rrjedhën e Lumit Dragogna, ashtu siç sanksionohet nga kufijtë e kristalizuar në qershorin e vitit 1991 në momentin e pavarësisë sllovene, për yë përfunduar në mes të Kanalit të Shën Odorikut. Nga njëra anë, nëqoftëse ky kufi ndjek një rrjedhë natyrale në tokë, në det bëhet shumë më kompleks. Në fakt, gjykatësit e CPA-së kanë imponuar një linjë që nga derdhja e Dragogna arrin Gjirin e Piranit, që për ¾ i takon Sllovenisë, të cilës i lejon një korridor të gjatë 2.5 milje detare. Kjo do t’u mundësonte anijeve sllovene që të arrijnë ujërat ndërkombëtare pa kaluar nëpër ato kroate.
Kroacia ka thënë se nuk e ka ndërmend ta respektojë vendimin. Qysh në verën e vitit 2015 Zagrebi e kishte braktisur procedurën e arbitrazhit pas një rrjedhjeje lajmesh se kishte zbuluar kontakte midis një gjykatësi anëtar i gjykatës dhe një përfaqësuesi të qeverisë sllovene. Nga ana e saj, Sllovenia bën apel për respektimin e së drejtës ndërkombëtare dhe Komisionit Europian për të bërë zbatohet vendimi i CPA-së, që ka një rëndësi strategjike për Portin e Capodistria.

Kufiri midis dy Qiprove
Kapitulli që ka të bëjë me Qipron është më paradoksali midis këtyre të treve të marrë në konsideratë. Në fakt, ishulli mesdhetar përfaqëson zonën e vetme kushinetë të mbikëqyrur nga Kombet e Bashkuara në territorin e Bashkimit Europian: organizata ndërkombëtare par excellance regjistron misionin e saj më jetëgjatë pikërisht në territorin europian, të cilin e konsiderojmë sinonim të paqes, stabilitetit dhe begatisë.
180 kilometrat e territorit të çmilitarizuar që shërbejnë për të mbajtur larg uniformat e republikës greko – qipriotë, e njohur ndërkombëtarisht dhe vend anëtar i Bashkimit Europian, nga ato të entitetit turko – qipriot në veri janë tashmë një botë më vete. Situata e tensionit dhe nganjëherë me konflikt të armatosur është artikuluar në faza të ndryshme duke filluar nga viti 1963 dhe vjen, e pazgjidhur, deri në ditët tona me një ndarje de facto që i mban trupat ushtarake turke të gatshme për një konfrontim me ato të një shteti europian dhe të ndara vetëm nga një mision të helmetave blu të Kombeve të Bashkuara.
Në letër, misioni i Kombeve të Bashkuara duhet të garantojë respektimin e armëpushimit në pritje që politika të arrijë ta zgjidhë çështjen. Nga njëra anë është e vërtetë se në ishull nuk qëllohet më asnjë e shtënë qysh nga viti 1974, viti i pushtimt turk që rrëzoi Arqipeshkëvin greko – ortodoks Makarios, por nga ana tjetër pikërish prania masive e ushtrisë turke dhe çështjet e shumta të pazgjidhura do ta bënin të rrezikshëm një hap prapa të misionit ndërkombëtar.
Viti i mbarë në kontinentin europian është 2018, por akrepat duket se kanë mbetur në vitet ’60 dhe tensionet nuk duken të destinuara që të gjejnë shpejt një zgjidhje.

Përgatiti
ARMIN TIRANA

Pas fitores së Movimento 5 Stelle dhe të Lega në zgjedhjet parlamentare të marsit, mediat kryesore kanë evokuar «fundin e një ere» për politikën italiane. Nuk është se suksesi ishte i papritur. Politika tradicionale kishte humbur terren pranë një elektorati, elitat e të cilit kishin bërë shumë pak për të përballuar problemet e përditshme të njerëzve. Më keq akoma, partitë e mëdha kishin përfunduar duke u treguar si të paafta për zgjidhjen e problemeve, por edhe si vetë problem. Një skenar i ngjashëm me zgjedhjet presidenciale të 2016 në Shtetet e Bashkuara, në të cilat Donald Trump ka fituar pse ka qenë në gjendje që të kapë hendekun në rritje midis klasës drejtuese dhe një fete të mirë të votuesve amerikanë.
Megjithatë, faktorët që shkaktojnë ndryshime politike nuk është se domosdoshmërisht shkaktojnë të tjerë të markës gjeopolitike. Deri më tani, presidenca Trump qëndron për ta demonstruar. Marrëdhëniet e Shteteve të Bashkuara me botën janë të përcaktuara nga interesi kombëtar amerikan. Ato me Italinë janë të fiksuar nga imperativët gjeopolitike të të dyja vendeve, jo nga ndryshimet respective politike. imperative Italian është që të ruajë një nivel të mjaftueshëm uniteti midis rajoneve të veta për të parandaluar shpërbërjen, duke ruajtur ndërkohë një shkallë të caktuar kontrolli mbi territoret mesdhetare për të shmangur rrezikun e një pushtimi. Në këtë optikë, Roma ka përdorur përkatësinë e saj në Bashkimin Europian dhe në NATO për të balancuar presionet e brendshme e të jashtme. Më të parën funksionale në përballimin e problemeve të natyrës socioekonomike dhe të dytën për të menaxhuar kërcënimet ndaj sigurisë të ardhura nga brigjet e Afrikës Veriore.
Roli i Italisë në çështjet euroamerikane ia fikson rëndësitë në sytë e Uashingtonit. Duke qenë qasja e Shteteve të Bashkuara ndaj Europës e përqëndruar mbi sigurinë, marrëdhëniet midis Romës dhe Brukselit vlejnë në masën që lejojnë të kapen frakturat e Bashkimit Europian, që nga ana e tyre derdhen mbi NATO-n, shtyllë e pranisë amerikane në kontinentn. Në të njëjtën kohë, idetë që emetohen nga Italia – domethënë nga politikat dhe nga prononcimet zyrtare, pse jo edhe nga gjestikulacionet e botës politike – mbi mbi mënurën me të cilën Bashkimi Europian duhet të përballojë krizën ukrainase dhe migratore janë indikatorë të dobishëm për të kuptuar sesi Roma pozicionet në brendësi të Aleancës Atlantike.

Diskutimi më i rëndësishëm aktualisht në zhvillim midis Italisë dhe Brukselit është me natyrë socio – ekonomike. Vendi është ende duke e marrë veten nga kriza e shpërthyer në 2008: PBB-ja vazhdon të rrijë në vend, papunësia të jetë e lartë – sidomos midis të rinjve – dhe sektori banker të vuajë, anipse numri i kredive të këqija është zvogëluar gjatë 5 viteve të fundit. Italia e ka ndërtuar strategjinë e saj mbi premisën se është “too big to fail”. Duke qenë ekonomia e tretë e Bashkimit Europian, Roma është mbështetur mbi faktin që autoritetet brukselase do t’i vinin gjithmonë në ndihmë. Veç të tjerash, as pa imponuar shumë rregulla që do ta pengonin të ruante të paprekur mënyrën e saj e të menaxhuarit të gjësë publike.
Jo rastësisht, Italia i refuzon kërkesat e jashtme për t’i shkkurtuar më tej shpenzimet, duke i perceptuar problemet e saj sociale si akoma të vogla sa për të shkuar tek gërshëra. Por ndërkohë negocion në mënyrë konstante me Bashkimin Europian mbrojtjen e sektorit banker. Për shembull, ka rënë dakord me Brukselin dhe Bankën Qendrore Europiane për të shpëtuar disa institute kreditimi duke mos zbatuar rregullat e vendosura nga kjo e fundit në këtë aspekt. Megjithatë, marrëveshje të ngjashme demonstrojnë sesa joefikase mund të jetë BQE-ja. Bile edhe sa lideri faktik i Bashkimit Europian – Gjermania – nuk është vërtet në gjendje që ta imponojë vullnetin e tij mbi Eurozonën, duke qenë e detyruar që të negociojë çdo herë që stabiliteti i monedhës së përbashkët vihet në diskutim. Italia përfiton nga këto procese negociuese, që e ndihmojnë të gjejë zgjidhje më të përshtatshme ndaj problemeve të saj specifike.
Por ka dosje në të cilat negociatat nuk duhen shumë. E para nga të gjitha ajo e krizës së refugjatëve, me Italinë e zhgënjyer nga përparimet e pakta e Bashkimit Europian lidhur me çështjen. Roma e ka mbështetur Berlinin në tentativën e këtij të fundit për të gjetur një zgjidhje që t’i përfshinte të gjithë shtetet anëtarë. Pa sukses, pasi çështja e emigracionit nuk ka për europianët e Lindjes të njëjtën rëndësi që ka ajo pë rata të Perëndimit. Edhe pse shumica dërrmuese e refugjatëve bën kërkesë për azil në vendet perëndimore dhe aya lindorë nuk shikojnë pse duhet të ndajnë barrën e një problemi që nuk u takon. Anasjelltas, Perëndimi nuk ndaj vizionin e Lindjes lidhur me politikën e Bashkimit Europian kundrejt Rusisë. Italia nuk do t’i rinovojë sanksionet ndaj kësaj të fundit, për arësye kryesisht tregëtare dhe strategjike. Në ndryshim nga vende si Rumania dhe Polonia, nuk ndjehet e kërcënuar nga Moska dhe, në ndryshim nga Gjermania, nuk është e interesuar në zonat që Kremlini i percepton si zonat e tij të influencës. Veç kësaj, Rusia është një destnacion i rëndësishëm për eksportin italian, nga ajo vjen rreth 30% e gazit natyror dhe kompanitë energjitike e të dyja vendeve operojnë bashkë në disa projekte nëpër botë.

Rrallë interesat strategjike të Romës dhe Moskës konfliktuojnë njëra me tjetrën. Italia është e preokupuar nga paqëndrueshmëria e Libisë, nga e cila vijnë valë masive refugjatësh që përplasen mbi brigjet e gadishullit. Duke pasur parasysh edhe nevojën e saj energjitike, Roma shpreson që ta mbajë në sferën e saj të influencës vendin veriafrikan, i pasur me hidrokarbure. Për këtë arësye mbështet traktativat e Kombeve të Bashkuara midis fraksioneve ndërluftuese libiane dhe kërkon që t’i çlirojë çdo herë që vihen në ngërç. Italia do të donte që edhe Rusia t’ia ofronte mbështetjen e saj procesit negociues, për shkak të interesave të saj në Afrikën veriore dhe sidomos të marrëdhënieve të saj të ngushta me Libinë. Por për Moskën stabilizimi i rajonit, aq më pak reduktimi i flukseve migratore, nuk është prioritet. Nëse, do të pëlqente ta zgjeronte aksesin e saj në Mesdhe dhe të vendoste një prani në një sferë të konsoliduar influence europiane, duke reduktuar kështu lirinë e manovrës ushtarake e Shteteve të Bashkuara. Por, për momentin, për rusët Afrika Veriore mbetet thjesht një mundësi ekonomike, një vend ku të shesin armë dhe të lidhin partneritete në kuadrin energjitik.
Për Rusinë është shumë më e rëndësishme që të rifitojë influencë në Ukrainë dhe të ruajë kontrollin mbi zonat kushinetë në lindje. Nga ana e tyre, Shtetet e Bashkuara duan që ta pengojë të avancojë në Europë dhe, për t’ia arritur, mbështesin forcimin e Intermariumit, linjës së frenimit që shkon nga Balltiku deri në Detin e Zi. Dhe ndërsa vazhdon me intensitet të ulët konflikti në Ukrainën lindore, Uashingtoni negocion me Bashkimin Europian ruajtjen e sanksioneve ndaj Rusisë. Italisë i janë bërë presione me qëllim që të akordohej me pozicionet zyrtare euroamerikane, por vazhdon që të predikojë maturi dhe moderim në marrjen e pasave ndëshkuese. Gjithsesi, bëhet fjalë për një çështje tej kontrollit të Romës.
Në Uashington deklaratat diplomatike e ardhura nga Roma apo nga çdo kryeqytet tjetër i Bashkimit Europian lexohen vetëm nëpërmjet prizmit të fragmentimit të mundshëm të Bashkimit Europian dhe të impaktit ndaj kohezionit të NATO-s. Vështrimi amerikan mbi Europë kufizohet në konsiderata sigurie, ndërsa kuptueshëm marrëdhëniet midis fuqive të ndryshme kontinentale bazohen mbi faktorë të tjerë dhe më kompleksë. Për shembull, Shtetet e Bashkuara kanë dhënë premtimin e mbrojtjes së Europës Lindore, nga vendet balltike tek Rumania, në kuadrin e strategjisë së frenimit të Rusisë. Kurse një vend si Gjermania i mbështet raportet e veta me Europën Qendro – Lindore edhe në bazë të interesave ekonomike, të normave të Bashkimit të Europian dhe të opinioneve politike që distancojnë Berlinin nga Varshava, Bukureshti apo Budapesti. Nga manifestimet diplomatike mbi politikën e Bashkimit Europian ndaj Rusisë, Uashingtoni kërkon të kuptojë se cilat vende europiane janë në favor të axhendës së tij, cilat mund të alokojnë resurse ushtarake në eventualitetin që ana lindore e NATO-s të mbrohet dhe cilat nuk do të donin të kishin të bënin me gjithë këtë.

Një aspekt tjetër i rëndësishëm për Shtetet e Bashkuara janë pasojat potenciale e fluksit të refugjatëve nga Lindja e Mesme dhe Afrika Veriore mbi kapacitetet e organizatave terrorisye në nivel global – jo vetëm europian. Uashingtoni është shumë i goditur nga fakti që vendet e Kontinentit të Vjetër nuk kanë arritur të koordinohen dhe të dislokojnë forcat e nevojshme për të patrulluar Mesdheun. Ky dështim flet shumë për përgatitjen e europianëve për ta marrë mbi vete në mënyrë koherente sigurinë e tyre, domethënë që përfshin një planifikim dhe ekzekutim të saktë. Veç të tjerash, kur anëtarët e Bashkimit Europian i kanë kërkuar NATO-s që të merret me disa aspekte të krizës migratore, Uashingtoni është ndjerë i prekur. Aleanca Atlantike ka caktuar edhe ndonjë anije, por amerikanët e shikojnë me preokupim ekosistemin kaotik gjeopolitik që ua ka pamundësuar europianëve marrjen e masave efikase lidhur me një çështje kaq urgjente për sigurinë e kontinentit.
Problemi është se fragmentimi i Bashkimit Europian dhe procesi i tij allasoj vendimmarrës po kanë një impact ndaj NATO-s. Gjatë Luftës së Ftohtë, misioni ishte i thjeshtë dhe konsensusi politik nuk mungonte. Pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik, Aleanca kishte humbur qëllim, duke u kufizuar kryesisht që të mbështeste impenjimet jashtë zone të Shteteve të bashkuara dhe të integronte vendet e Europës Lindore. Por tani problemi i koordinimit euroamerikan është bërë i rëndësishëm me rishfaqjen e fuqisë ruse dhe problemeve të shkaktuara nga kriza e refugjatëve, që shkojnë nga ndalimi detar tek politikat e antiterrorizmit. Amerikanë dhe europianë duhet të përballojnë problemet e NATO-s e të Bashkimit Europian dhe duhet ta bëjnë sëbashku. Nocioni i një aleance transatlantike mbetet një prej themeleve konceptualë të politikave të mbrojtjes të Shteteve të Bashkuara, pavarësisht vullnetit të tyre për të kryer operacione unilaterale. Reziston supozimi që, në rrethana ekstreme, e gjithë NATO do të veprojë bashkë. Në Irak, Uashingtoni nuk është mbështetur mbi Aleancën Atlantike, por mbi një koalicion vullnetarësh. Britanikët ishin, por tani që po dalin nga Bashkimi Europian, amerikanët frikësohen se mos dobësimi i marrëdhënieve midis dy brigjeve të Lamanshit do të krijojë vështirësi edhe në NATO.
Shpesh harrohet se Shtetet e Bashkuara kanë qenë patroni i parë i madh i integrimit europian, duke e konsideruar qysh nga fillimi pjesë të Planit Marshall. Por sot përçarjet e Kontinentit të Vjetër janë reale. Kështu, për Uashingtonin është e rëndësishme të kuptojë sesi, për shembull, Italia dhe Gjermania divergjojnë për çështje financiare dhe për të ardhmen e bashkimit banker. Ashtu siç është e rëndësishme të kapen diferencat mbi dosjen ruse midis Romës dhe, për shembull, Bukureshtit. Frika më e madhe e Shteteve të Bashkuara është që marrëdhëniet transatlantike që përkufizojnë strategjinë amerikane të shemben nën goditjet e copëzimit europian. Ja pse e vëzhgojnë Italinë – dhe vendet e tjera të kontinentit – për të kuptuar nëse interesat e aleatëve përputhen dhe ku divergjojnë.
(Antonia Colibasanu është Senior Analyst dhe Director for Strategic Relations tek Geopolitical Futures)

Përgatiti
ARMIN TIRANA