21.9 C
Tirana
E mërkurë, 14 Maj, 2025

Edhe Xhamia e Et’hem Beut me kullë? Qeveria thotë se do t’i bëjë rikonstruksion

A do të jetë një rikonstruksion me kullë edhe për xhaminë historike të Et’hem Beut në TIranë? E vërteta është se mbyllja e xhamisë përkon edhe me publikimin e projektit për dy kulla të reja në krah të Xhamisë dhe pas sahatit të madh që është pranë Xhamisë.
Xhamia historike e Et’hem Beut në qendër të Tiranës, ka mbyllur dyert përkohësisht pasi do t’i nënshtrohet procesit të restaurimit.
Kjo është konfirmuar nga Myftiu i Tiranës Ylli Gurra, i cili i pyetur nga “Gazeta Shqiptare” theksoi se xhamia e Et’hem Beut do t’i nënshtrohet pas kaq shumë vitesh restaurimit, si pjesë e marrëveshjes mes Ministrisë së Kulturës dhe Komunitetit Mysliman Shqiptar.
Gurra nënvizoi po ashtu se procesi i restaurimit do të nisë zyrtarisht të hënën, dhe pritet të zgjasë deri në dy vite. Gjatë kësaj kohe, në këtë xhami nuk do të ketë as shërbesa fetare.
Marrëveshja e firmosur javën e kaluar mes Ministres Mirela Kumbaro dhe kreut të KMSH-së Skënder Bruçaj, parashikon restaurimin e 5 monumenteve kulture të besimit islam dhe konretisht:

– Xhamia Mbret, Berat;
– Xhamia e Beqarëve, Berat;
– Teqeja e Helvetive, Berat;
– Xhamia e Et’hem Beut, Tiranë;
– Xhamia e Pazarit, Gjirokastër;
Në këtë mënyrë, xhamia e Et’hem Beu do mbyllet sërish pas një periudhe 27-vjeçare, ku u rihap pas lejimit të ushtrimit të besimit nga regjimi komunist, me ardhjen e erës demokratike.
Që nga 1967 e deri më 1991, Et’hem Beu mbeti një monument kulture që ruhej nga shteti, pa iu ndryshuar funksioni, siç ndodhi me të tjera xhami të cilat u shndërruan në vatra kulture apo magazina.
Sakaq, xhamia e Et’hem Beut, njihet ndryshe edhe si simbol i kryeqytetit shqiptar, pasi veç funksionit bazë, atë të kryerjes së ritualeve për besimtarët, kjo xhami përbën dhe një objekt me një vizitueshmëri të lartë turistike.
Për Tiranën dhe qendrën e saj, ajo mbetet si një nga vendet më të tërheqës së masës së atyre që vizitojnë kryeqytetin, të huaj apo shqiptarë nga trojet e tjera.

Çfarë ishte shiriti në xhaketën e Pep që alarmoi policinë, kontrollohet dy herë avioni i tij privat

Trajneri i Manchester City, Pep Guardiola, është akuzuar nga Federata Angleze e Futbollit se ka shkelur kodin e veshjesh dhe se ka mbajtur një simbol që përfaqëson një mesazh politik. Federata ka bërë të ditur në një deklaratë për shtyp se shiriti i verdhë i mbajtur nga ish-trajneri i Barcelona-s në xhaketën e tij, në mbështetje të të burgosurve politikë katalanas është një shkelje e kodit të veshjes. Guardiola, ekipi i të cilit do të ndeshet me Arsenal në finalen e Kupës së Ligës të dielën, ka kohë deri të hënën, në orën 19:00, për t’ju kundërpërgjigjur akuzës.
Por problemet e trajnerit spanjoll nuk kanë mbaruar me kaq. Policica spanjolle, në fakt, ka kontrolluar të paktën dy herë në javët e fundit avionin e tij privat pasi mendohej se aty ishte fshehur ish-presidenti katalanas, Carles Puigdemont, i cili është arratisur prej tre muajsh në Belgjikë dhe për të cilin qeveria spanjolle ka nxjerrë një urdhër arresti pasi ai deklaoi pavarësinë e Barcelona-s.
Guardiola, ish-trajner dhe trajner i “Blaugrana”-ve, me të cilët ka fituar tri herë Champions League, është një mbështetës i bindur i pavarësisë së Katalonjës. Sipas “Rac1”, radioja iberike që ka dhënë lajmin, Guardia Civil ka kontrolluar edhe makinën e vajzës së Guardiola-s në aeroportin e Barcelona-s, “El PRat”, gjithmonë për të parë nëse mund të ishte i fshehur presidenti katalanas.

Conte sfidon Mourinhon
Pas një muaji janar të mbushur me polemika dhe akuza, të dielën pasdite Jose Mourinho dhe Antonio Conte do të kenë mundësi të përballen dhe hakmerren sërish mes njëri-tjetrit, këtë herë jo me deklarata por në fushë. Në “Old Trafford” do të luhet sfida më e rëndësishme e kësaj jave në Premier League, mes Manchester United dhe Chelsea, dy skuadra që duelojnë për një vend në Champions League. Por, mbi të gjitha, do të përballen dy trajnerë që nuk e duan aspak njëri-tjetrin dhe që muajt e fundit nuk kanë përtuar të përdorin fjalorin e rëndë mes tyre.
Por çdo të ndodhë të dielën, para se të nisë sfida? Antonio Conte është i qartë: “Ajo që ka ndodhur i përket të shkuarës, çfarë kishim për të thënë i thamë. T’i jap dorën Mourinho? Nuk më intereson kjo çështje”, tha trajneri italian i Chelsea. Mjaft diplomat edhe Muorinho, që nga ana e tij tha: “Nuk dua të flas për atë çështje. Chelsea ka një trajner të mirë, një skuadër fantastike dhe kjo ka më shumë rëndësi për mua”, tha portugezi. Pra, asnjë akuzë apo fyerje në prag të duelit të madh, situata duket e qetë edhe pse është e qartë që Conte dhe Mourinho e urrejnë njëri-tjetrin.

Ademi dënon përjashtimin e familjeve nga skema ekonomike

Në mbledhjen e Këshillit Bashkiak Shkodër ka nisur të diskutohet për skemën e re të ndihmës ekonomike. Kryebashkiakja e Shkodrës Voltana Ademi u shpreh e indinjuar për përjashtimin e 2461 familjeve nga ndihma ekonomike. Ademi tha se, “asnjë nga familjet e përjashtuara nga skema e ndihmës ekonomike nuk rezulton me gabime nga vitet e mëparshme.Të gjitha ato familje janë trajtuar në mënyrë të drejtë me ndihmë ekonomike. T’u thoni njerëzve të riaplikojnë është mashtrimi më i madh që mund t’i bëhet një familjeje të varfër. Pse duhet të riaplikojnë 2461 familje?! Pse duhet të sorollaten?! Ku vendoset pragu se ku janë pikët minimale e maksimale që duhet të marrë një familje që të fitojë ndihmën ekonomike?!
Pra, nuk ka transparencë në këtë proces. Po flasim për familje ekstremisht të varfëra. Vlen që të bërtasim fort. Në dy letra të dërguara Gramoz Ruçit dhe Kryeministrit e kryetarëve të grupeve parlamentare me të njëjtën kërkesë e rëndësi për vëmendje. Skema ose duhet të ndryshojë, ose do të bëjmë luftë, pasi nuk shoh situatë më të rëndë se kjo”, deklaroi i indinjuar Ademi.

Një incenerator i katërt në Prrenjas, ja kush do ta ndërtojë

Përveç Elbasanit, Fierit dhe Tiranës, një incenerator i katërt pritet të ndërtohet në qytetin e Prrenjasit. Janë investitorët britanikë, ata që kanë marrë projektin në duar, duke shqyrtuar mundësitë e financimit, ndërkohë që vlera e tij arrin në 10 milionë euro.
Gjithçka është bërë me dije nga kreu i Dhomës Britanike të Tregtisë dhe Industrisë, Zenel Hoxha, i cili ishte i ftuar në studion e “Tv Scan” për të folur mbi takimin e zhvilluar me përfaqësues të bashkive në vend dhe parlamentarëve e investitorëve britanikë. “Shqipëria ka hedhur hapa të rëndësishëm sa i përket menaxhimit të mbetjeve urbane dhe unë mendoj që duhet të shikohen zona periferike, sepse kudo banojnë qytetarë dhe mbetjet janë prezente. Tashmë teknologjia krijon mundësinë pavarësisht nga volumi i mbetjeve mund të përpunohen edhe ato në volume më të vogla, sepse thashë në qytete të vogla ke më pak se sa bëhet fjalë për Fierin, Elbasanin, Tiranën.

Kështu që është parë me interes dhe ata po shikojnë një nga projektet më interesante për ta është në Bashkinë e Prrenjasit. Kam parasysh teknologjinë që përdoret në zemër të Londrës, pra në disa zona të saj ku askush nuk sheh se çfarë ndodh atje. Bëhet fjalë për një teknologji shumë të lartë. Më lejoni të theksoj se ku është prezenca britanike është teknologjia më e lartë dhe shqetësimet pothuajse zero për çfarëdolloj iniciative që marrin ata për të investuar. Kështu që as nuk bëhet fjalë. Vlera e këtij projekti shkon në dhjetë milionë euro”, tha ai.
Ndërtimi i inceneratorëve, si një mënyrë për gjenerimin e energjisë përmes djegies së mbetjeve urbane është konsideruar nga ekspertët si rrezik për ambientit, por edhe për industrinë e riciklimit. Por, këto akuza janë hedhur poshtë nga ministri i Financave dhe ai i Energjisë, duke shtuar se këto projekte janë të çertifikuar ndërkombëtarisht.

 

Si po tretet popullsia e Shqipërisë

Popullsia në Shqipëri ka filluar të tkurret me ritme të shpejta në vitet e fundit. Për shkak të ndryshimeve demografike, shtimi natyror i popullsisë ka pësuar rënie të vazhdueshme. “Monitor” ka përllogaritur numrin e vdekjeve dhe të lindjeve për 1000 banorë sipas qarqeve, bazuar në të dhënat e publikuara nga INSTAT.
Gjirokastra është qarku me numrin më të lartë të vdekjeve për 1000 banorë në vend. Sipas të dhënave të përpunuara, për vitin 2017 numri i vdekjeve për 1000 banorë në Gjirokastër ishte 13, ndërsa lindjet vetëm 9. Qarku i Gjirokastrës ka hendekun më të gjerë për sa u përket lindjeve dhe vdekjeve natyre për 1000 banorë. Treguesi i shtesës natyrore të popullsisë për këtë qark është negativ.
Qarku i Gjirokastrës përfshin këto bashki: Bashkia e Dropullit; Bashkia e Gjirokastrës; Bashkia e Këlcyrës; Bashkia e Libohovës; Bashkia e Memaliajt; Bashkia e Përmetit; Bashkia e Tepelenës. Qarku i dytë me shtesë natyrore negative është Korça, ku gjatë vitit 2017, vdekjet për 1000 banorë ishin 10, ndërsa lindjet 9. Në Qarkun e Korçës përfshihen këto bashki: Bashkia e Devollit; Bashkia e Kolonjës; Bashkia e Korçës; Bashkia e Maliqit; Bashkia e Pogradecit; Bashkia e Pustecit. Me diferencë negative të shtesës natyrore ishte dhe Qarku i Vlorës, ku për çdo 9 vdekje për 1000 banorë, kanë lindur vetëm 8 foshnje.
Qarku i Beratit renditet i treti për numër më të lartë të vdekjeve për 1000 banorë. Gjatë 2017-s vdekjet për 1000 banorë ishin 10, po aq sa dhe lindjet. Qarku me numrin më të ulët të vdekjeve për 1000 banorë është Tirana. Gjatë 2017-s për çdo 1000 banorë ndërruan jetë 6, ndërsa lindjet ishin 11.

Qarqet me lindjet më të larta për banorë

Kukësi dhe Dibra janë qarqet, të cilat kanë shënuar numrin më të lartë të lindjeve për 1000 banorë. Gjatë 2017-ës, ky tregues për të dy këto qarqe ishte 14, ndërsa vdekjet për 1000 banorë ishin 8. Shtesa natyrore e këtyre qarqeve është më e larta.
Lezha është një tjetër qark ku lindjet për 1000 banorë kanë qenë relativisht të larta, krahasuar me qarqet e tjera. Për 1000 banorë gjatë 2017-ës janë regjistruar 12 lindje dhe 8 vdekje. Qarqet e tjera me normë të lartë lindshmërie janë: Tirana, Durrësi dhe Elbasani, ku ky tregues ishte 11 lindje për 100 banorë.

Si po tretet popullsia sipas INSTAT

Në vitin 1990, në Shqipëri u regjistruan 82 mijë lindje dhe 18 mijë vdekje. Shtesa natyrore e popullsisë ishte rreth 64 mijë persona, sipas statistikave të INSTAT. Vdekjet arritën në 22 mijë, me një rritje prej 22% në raport me 1990. Si rrjedhojë e rënies së lindjeve dhe rritjes së vdekjeve, shtesa natyrore e popullsisë ra në mënyrë dramatike në vetëm 8,637, që është niveli më i ulët historik, të paktën 100 vitet e fundit, që nga viti 1920, kur është kryer censusi i parë në Shqipëri. Në krahasim me vitin 1990, shtesa natyrore e popullsisë ka rënë me 86.5%.

Kriteret e reja, Bankat ndryshojnë rregullat për dhënien e kredive

Banka e Shqipërisë po harton disa ndryshime të pritshme rregullative, që do të sanksionojnë përdorimin vetëm të dokumentacionit zyrtar financiar të subjektit që kërkon hua, në analizën që bëjnë bankat gjatë procesit të miratimit të huasë. Një çështje e tillë është diskutuar në mbledhjen e Grupit Këshillimor të Stabilitetit Financiar (GKSF). Në këtë mbledhje morën pjesë Ministri i Financave dhe Ekonomisë (MFE), Guvernatori i Bankës së Shqipërisë (BSh), Kryetari i Bordit të Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare (AMF), Drejtori i Përgjithshëm Ekzekutiv i AMF-së, Drejtori i Përgjithshëm i Agjencisë së Sigurimit të Depozitave (ASD) dhe përfaqësues të tjerë të këtyre institucioneve.
Të pranishmit vlerësuan se përdorimi i dokumentacionit zyrtar financiar në procesin e analizës së huasë i shërben formalizimit të ekonomisë, mbështet konkurrencën e drejtë dhe ul rrezikun në veprimtarinë e kreditimit të sektorit bankar. Ata vlerësuan se rënia e nivelit të kredive me probleme, duhet të krijojë kushte më të favorshme për një angazhim më të madh të sektorit bankar drejt veprimtarisë së kreditimit, mbështetur në kujdesin e nevojshëm përsa i takon treguesve të përqendrimit të kredisë dhe kërkesave të tjera mbikëqyrëse.

Kredia me probleme u ul nga fshirja dhe ristrukturimi

Në prezantimin mbi ecurinë financiare dhe vlerësimin e rreziqeve për sektorin bankar deri në fund të vitit 2017, përfaqësuesit e Bankës së Shqipërisë theksuan se vijoi rritja e aktivitetit bankar edhe gjatë tremujorit të fundit të vitit të kaluar, ndonëse me ritme më të ulëta, ndikuar nga rritja më e ulët e depozitave. Kreditimi i ekonomisë mbeti i moderuar, ku kontributin pozitiv vijoi ta japë kreditimi në lekë. Kredia me probleme shënoi rënie të dukshme, me gati 30.2 miliardë lekë gjatë vitit të kaluar. Si rezultat, në fund të vitit 2017, raporti i kredive me probleme zbriti në 13.2%, kundrejt 18.3% një vit më parë. Krahas fshirjes nga bilancet e bankave të kredive të humbura (write-off), në rënien e kredive me probleme kontributin kryesor e dhanë faktorët e tjerë, ku përfshihen ristrukturimet, shlyerjet etj. Gjatë vitit të kaluar, sektori bankar përmirësoi ndjeshëm rezultatin financiar, ku ndikimin kryesor e dha rënia e ndjeshme e nivelit të rezervave (provigjioneve) për rrezikun e kreditit. Gjendja e likuiditetit të sektorit bankar mbetet mjaft e mirë. Gjatë vitit të kaluar, raporti i mjaftueshmërisë së kapitalit u rrit me 0.2 pikë përqindje, duke shënuar 16.6% në fund të vitit. Këto zhvillime tregojnë se gjendja e sektorit bankar mbetet e qëndrueshme, me tregues të mirë të likuiditetit, të rezultatit financiar dhe të kapitalizimit.

Bashkëpunim për euron

Përfaqësuesit e BSH-së informuan gjithashtu mbi paketën e masave për nxitjen e përdorimit të monedhës kombëtare në veprimtarinë e bankave, miratuar nga Këshilli Mbikëqyrës i BSH-së në mbledhjen e datës 7 shkurt 2018. Të pranishmit, konfirmuan nevojën e këtyre masave dhe angazhimin e tyre për të vepruar në mënyrë të harmonizuar, në përputhje me përcaktimet në Memorandumin e Bashkëpunimit të datës 18 prill 2017.

Do nxitet tregu sekondar i titujve të borxhit

Më tej, përfaqësuesit e BSH-së njohën të pranishmit mbi punën e përbashkët të MFE-së dhe të BSH-së në drejtim të ndërmarrjes së disa veprimeve përgatitore, të natyrës rregullative dhe operacionale, për të nxitur zhvillimin e transaksioneve të titujve të borxhit të qeverisë, pas emetimit të tyre, në atë që njihet zakonisht me emrin ‘treg sekondar’. Zhvillimi i këtij tregu mbetet një sfidë e rëndësishme për të gjithë operatorët që veprojnë në këtë treg, dhe është një proces që do të kërkojë kohë. Ky proces do të zhvillohet në konsultim të rregullt me Bankën Botërore, Fondin Monetar Ndërkombëtar dhe Bankën Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim. Të pranishmit vlerësuan nevojën e këtij procesi dhe sugjeruan shkëmbimin e rregullt të informacionit rreth ecurisë së tij.

Sigurimet, ecuri pozitive

Për tregun e sigurimeve, duke iu referuar tremujorit të tretë të vitit të kaluar, përfaqësuesit e AMF-së evidentuan vijimin e rritjes së primeve bruto për sigurimet e jetës dhe të jojetës, si edhe të raportit dëme/prime neto për shoqëritë e sigurimit të jojetës. Gjithashtu, rezultati financiar neto i shoqërive të sigurimit shfaq përmirësim të dukshëm. Nga ana tjetër, AMF-ja është angazhuar për të trajtuar disa problematika që lidhen me përmbushjen e kërkesave rregullative tek disa shoqëri sigurimi. Në tregjet e kapitaleve, aktivet neto të fondeve të investimit dhe numri i kuotave, kanë shënuar rritje gjatë vitit 2017. Investimet kryesore të fondeve të investimit, në varësi të monedhës, janë në tituj borxhi publikë dhe privatë, si edhe tituj të kapitalit të subjekteve të huaja private. Edhe fondet e pensioneve vullnetare kanë shënuar rritje të mirë të aktivitetit gjatë vitit të kaluar. Megjithatë, baza e ulët e nisjes, dikton peshën e tyre shumë të vogël në tërësinë e mjeteve të sistemit financiar.

Interes për tregun e kapitaleve

Përfaqësuesit e AMF-së evidentuan si zhvillime të rëndësishme të tregut të kapitaleve gjatë vitit të kaluar, rritjen e interesit të subjekteve private në emetimin e titujve afatshkurtër të borxhit me ofertë private, licencimin e Bursës Shqiptare të Titujve – ALSE, shtimin e numrit të institucioneve financiare që shërbejnë si ‘depozitat’ për fondet e investimit dhe shtimin e atyre që shërbejnë si ‘kujdestar’ për titujt e emetuar nga subjektet private. Të pranishmit vlerësuan që këto zhvillime kontribuojnë në thellimin e tregut të kapitaleve, dhe theksuan nevojën që baza ligjore dhe rregullative të kontribuojë që këto zhvillime të jenë të qëndrueshme. Në këtë drejtim, të pranishmit mbështetën sugjerimin e përfaqësuesve të AMF-së për të nisur një proces rishikimi të praktikave të bashkëpunimit mes autoriteteve për trajtimin e situatave të simuluara të stresit në sistemin financiar./Monitor

Partnerët evropianë të shqetësuar për krimin dhe drogën në Shqipëri

Partnerët evropianë të Shqipërisë shprehen të shqetësuar për nivelin e krimit dhe trafikut të drogës nëShqipëri. Deputetja demokrate, Jorida Tabaku ka bërë të ditur në një postim në profilin e saj në rrjetin social Facebook, mbi një takim të zhvilluar mes deputetëve demokratë dhe ish-kryeministrin e Suedisë, Carl Bild.
“Me kryetarin e opozitës takuam Carld Bild ish-kryeministrin e Suedisë, një njohës shumë i mirë i Shqipërisë dhe mbështetës i rëndësishëm i rrugëtimit euroatlantik të vendit tonë.
Sot miqtë dhe partnerët tanë janë në vështirësi, pasi krimi, droga dhe korrupsioni janë shndërruar në shqetësim të madh për vendet anëtare të BE. Rruga drejt BE nuk shkon me fjalime dhe dëshira, por me rezultate.
E ndërsa ndanim shqetësimin për kriminalizimin e shtetit dhe kapjen e drejtësisë vjen dhe raporti i Transparency International ku Shqipëria fatkeqësisht ra me 8 vende në perceptimin e korrupsionit.
Korrupsioni është kthyer në sistem dhe sot jo vetëm mungon vullneti politik për ta luftuar, por ekziston dëshira që paratë e taksapaguesve përmes aferave korruptive të shkojnë në xhepat e një grushti njerëzish të lidhur me qeverinë.
Në shëndetësi, në adminsitratë, në polici e kudo shqiptarët përballen me korrupsion që po sjell mjerim dhe varfëri. Shqipëria nuk e meriton të renditen me Swaziland, ne e kemi vendin në Europë!”, shprehet Tabaku në reagimin e saj.

 

Gjermania dhe vende të BE kanë rezerva për Shqipërinë

Bernd Riegert

Me këtë turne rrufe në Maqedoni, Shqipëri, Serbi, Mal të Zi, Bosnjë-Herzegovinë dhe Kosovë, Junckeri synon të “japë kurajë”, siç e quan ai. Në strategjinë e prezantuar para do kohe, ai kishte përmendur për herë të parë një datë për anëtarësim të mundshëm në BE, konkretisht vitin 2025. Por kjo datë nuk do të thotë se pas shtatë vjetësh të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor do të bëhen anëtare të BE-së. “Kjo është vetëm një datë inkurajuese”, tha Junckeri para vizitës.
Gjashtë qeverive të anëtarëve potencialë të BE-së duhet t‘u kërkohet që të bëjnë më shumë reforma, të bëjnë më shumë për shtetin ligjor, të luftojnë korrupsionin, të garantojnë lirinë e medias, të nxisin ekonominë dhe të zgjidhin konfliktet me njëri-tjetrin.
Vetëm nëse kjo do të bëhet në masën e duhur dhe nëse plotësohen disa kritere, do të ketë anëtarësime, thonë burime nga zyra e Juncker-it në Komisionin e BE-së. Vullneti i BE-së për anëtarësim ekziston dhe këto vende kanë një perspektivë të vërtetë.

Shqipëria dhe Maqedonia mund të fillojnë negociatat

Pak para se presidenti i Komisionit të niset për Ballkan, Komisioneri i BE-së, Johannes Hahn, ka thënë se Shqipëria dhe Maqedonia së shpejti mund të fillojnë negociatat formale të anëtarësimit. Në verë, tha Hahn, do të caktohet një datë konkrete. Deri tani negociata formale kanë filluar vetëm me Serbinë dhe Malin e Zi, dhe Mali i Zi, i cili është anëtar i NATO-s ka bërë përparimet më të mëdha.
“Këtu kemi të bëjmë me 18 milionë njerëz në gjashtë shtete të rajonit që ndodhen ende në situata delikate. Prandaj është në interes të BE-së, që t’i ndihmojë këto shtete dhe këta njerëz e t’u japë një perspektivë”, pat thënë Johannes Hahn gjatë prezantimit të strategjisë më të fundit për Ballkanin.

Probleme të pazgjidhura nga e kaluara

Gjatë udhëtimit të tij në Ballkan, kryetari i Komisionit, Jean-Claude Juncker, do të haset me një sërë konfliktesh të pazgjidhura ndërmjet shteteve. Atë më të madhin e ka për momentin Kosova, e cila nuk njihet nga të gjitha shtetet e BE-së dhe para së gjithash nga Serbia. Para se Serbia ose Kosova të bëhen dikur anëtare të BE-së, ky problem duhet të zgjidhet.
Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, përpiqet që t’i parapërgatisë shtetasit e vet se në fund duhet ta njohin Kosovën. “Për ta parë veten në Europë, na duhet të paguajmë një çmim nga e kaluara”, tha Vuçiçi gjatë vizitës së tij në Komisionin Europian, dy javë më parë. Bashkimi Europian përpiqet prej katër vjetësh të arrijë një pajtim ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, deri tani pa sukses bindës. Junckeri do të ndërmarrë një përpjekje të re për ndërmjetësim në udhëtimin e tij në Ballkan, thonë qarqe diplomatike nga Brukseli.
Jo vetëm pasojat e luftës së Kosovës, por edhe pasojat e luftërave civile në ish-Jugosllavi do të merren me presidentin e Komisionit të BE-së. Kroacia, tashmë anëtare e BE-së, dhe Serbia kanë disa llogari të hapura për shkak të reparacioneve të luftës. Bosnja-Hercegovina vazhdon të jetë e ndarë etnikisht mes kroatëve, serbëve dhe myslimanëve dhe thuajse e paaftë për të funksionuar. Kryeministri i Kroacisë, Andrej Plenkoviç, gjatë një vizite në Bruksel, tha se ekzistojnë “interesa të përbashkëta” mes Kroacisë dhe Serbisë për të bashkëpunuar ekonomikisht dhe politkisht në kuadër të BE-së. Por, sipas tij, ka shumë çështje të hapura në lidhje me reparacionet e dëmeve të luftës.

Juncker do të sqarojë dhe do të kërkojë durim

“Ne mund të ndikojmë këtu, duke sqarur dhe duke ua bërë të qartë se problemet duhet të zgjidhen, përndryshe vetëm sa humbim kohë”, tha Jean-Claude Juncker disa ditë para nisjes në Ballkan. Veç kësaj në Europë duhet durim, tha Juncker. “Marrëveshja e reparacioneve të luftës ndërmjet Gjermanisë dhe Luksemburgut u arrit vetëm pas 45 vjetësh”, tha Junckeri, i cili më parë ka qenë kryeministër i Luksemburgut.
Nga vera, ose nga fillimi i vjeshtës, Komisioni i BE-së do të publikojë itineraret konkrete për secilin prej gjashtë vendeve që synojnë anëtarësimin në BE. Itineraret do të marrin parasysh rrethanat në secilin vend, tha një zëdhënës i Komisionit të BE-së. Më parë, kryetarja e radhës së BE-së, Bullgaria, e pati ftuar BE-në nëSofje për një samit mbi Ballkanin Perëndimor. Bullgarët duan t’u japin patjetër një hov të ri negociatave me shtetet e tyre fqinje në Ballkan. Ndërsa, Gjermania dhe vendet e tjera perëndimore në BE kanë shumë rezerva. Kancelarja federale, Angela Merkel, për shembull, nuk e ka përmendur kurrë vitin 2025 si datë të mundshme për anëtarësim.
Shefi i komisionit të BE-së, Juncker, e ka thënë vazhdimisht se sa kohë që ai është në detyrë, pra deri në shtator të vitit 2019, nuk do të ketë zgjerim. Për këtë refuzim kategorik ai është kritikuar nga miqtë e Ballkanit si shkurajues. Tani Juncker po kalon në një kurs më pozitiv, por anëtarësimin konkret prapëseprapë preferon t‘ua lërë pasuesve të tij, në vitin 2025 e më pas.

Hahn: “Gjermania dhe Franca kritika të mëdha ndaj Tiranës”

European Union Commissioner designate for Regional Policy Johannes Hahn from Austria is seen during his hearing at the European Parliament in Brussels, Thursday Jan. 14, 2010. (AP Photo/Thierry Charlier)

Komisioneri i BE-së, Johannes Hahn, i tha gazetës gjermane “Die Welt” se shqiptarët vuajnë nga imazhi i tyre për avancimin drejt BE-së.Duket se kryeministri Edi Rama nuk është më i “përkëdheluri” i kancelares Merkel dhe këtë gjë e konfirmon Hahn duke u shprehur se, Gjermania ka rezerva ndaj Shqipërisë. “Komisioni Evropian do t’u rekomandojë së shpejti shteteve anëtare – me shumë gjasa deri në verë – që të nisin negociatat e anëtarësimit me Shqipërinë dhe me ish-Republikën Jugosllave të Maqedonisë…
Në fund të fundit do të jenë shtetet anëtare që do të vendosin se kur do të nisin bisedimet e anëtarësimit.
Franca, por para së gjithash Gjermania, kanë rezerva të mëdha në rastin e Shqipërisë.Shqiptarët natyrisht që vuajnë nën një imazh të caktuar”, thotë Hahn. Por Shqipëria ka bërë “shumë veçanërisht në luftën kundër krimit të organizuar”, përfundon Johannes Hahn.

 

Ikja masive e shqiptarëve, as INSTAT nuk fsheh dot më shifrat

Shqiptarët po largohen përditë nga vendi. Këtë e tregojnë edhe shifrat zyrtare të bëra publike nga INSTAT. Sipas të dhënave zyrtare vetëm në muajin janar të 2018, nga Shqipëria janë larguar 74997 qytetarë. Numri i qytetarëve shqiptarë të dalë nga territori i Shqipërisë, gjatë muajit janar 2018, është 448.103. Krahasuar me janar 2017, ky numër është rritur 20.8%.
Hyrjet e qytetarëve shqiptarë dhe të huaj në muajin janar 2018, në rrugë tokësore zënë peshën më të madhe të hyrjeve gjithsej me 79,8%, ndërsa hyrjet në rrugë ajrore zënë 16,6% dhe detare zënë 3,6%. Numri i qytetarëve shqiptarë dhe të huaj të hyrë në vend, në muajin janar 2018 është 605.444, duke u rritur 29,3%, krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë.
Numri i qytetarëve të huaj të hyrë në vend në muajin janar 2018 është 232.338, krahasuar me janar 2017, ky numër është rritur me 34,5%. Në janar 2018, hyrjet nga Maqedonia kanë patur rritjen më të madhe me 47,2%, në krahasim me të njëjtën periudhë të një viti më parë.
Qytetarët shqiptarë dhe të huaj të dalë nga vendi, gjatë muajit janar 2018, janë 726.463 duke shënuar një rritje me 30,2%, krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë.

Refuzimet e kërkesave të shqiptarëve

Fluksi i lartë i azilkërkuesve mund të mos ketë bërë që shqiptarëve t’u anulohet lëvizja e lirë në hapësirën Schengen, por padyshim që ka dhënë efekte negative. Gjatë vitit që lamë pas, u është mohuar hyrja mbi 32 mijë shqiptarëve. Të dhënat janë të pasqyruara në raportin e “Frontex” mbi analizën e riskut për vitin 2018. Shqiptarët janë kombësia e tretë më e përjashtuar nga Europa, pas ukrainasve me 37 mijë hyrje të mohuara dhe rusëve me 36 mijë hyrje të mohuara. Arsyeja kryesore është ashpërsimi i politikave të Greqisë për kalimin e kufirit. Ndonëse kontrollet e rrepta të dokumentacionit për shqiptarët kanë nisur që në vitin 2014, vitin e shkuar Greqia e dyfishoi numrin e refuzimeve. Pavarësisht se shqiptarët janë një ndër grupet kryesore të kombësive që tentojnë të kalojnë me dokumente të falsifikuara, kjo nuk ka qenë baza për refuzimet: Ndër 32 mijë raste, gati 11 mijë shqiptarë janë refuzuar për shkak se nuk kanë dokumentacionin përkatës që justifikon qëllimin dhe kushtet e vizitës. 9,331 shqiptarë janë refuzuar në kufijtë europianë për shkak se janë gjykuar si pa mjetet e duhura për të qëndruar në periudhën e deklaruar dhe pa para për t’u rikthyer në vend.

8,363 shqiptarë, ndërkohë kanë qenë në listën e alarmit për refuzimin e hyrjes në regjistrin kombëtar. 1,945 shqiptarëve u është mohuar hyrja për shkak se kishin qëndruar mbi 3 muaj gjatë periudhës 6-mujore në territorin e shteteve të BE, një fakt që flet mbi ndërgjegjësimin e ulët të qytetarëve mbi rregullat e lëvizjes së lirë. Numri i lartë i refuzimeve ka ndikuar në shtimin e rasteve të kalimit të paligjshëm të kufirit me 22%, duke arritur në 6500 kalime ilegale, më shumë se çdo shtet tjetër sa i takon kufijve tokësorë. Po ashtu, ka qenë i lartë edhe numri i zyrtarëve shqiptarë në kufij që ndihmojnë shqiptarët të shkelin ilegalisht në Europë.
Kjo e dhënë mbështetet nga raportimet e herëpashershme të Ministrisë së Punëve të Brendshme për shpërdorim detyre nga ana e punonjësve kufitarë. Krahas këtyre problematikave, Shqipëria renditet si grupi i parë edhe për kthimet në atdhe, megjithëse 84% kanë patur një kthim të forcuar, me mbi 21 mijë raste (4-fishi në raport me shtetin tjetër në renditje). Gjithashtu, Shqipëria renditet shteti i tretë, pas Ukrainës dhe Marokut, me numrin më të lartë të qëndrimeve të paligjshme në një shtet të Bashkimit Europian.