15.3 C
Tirana
E hënë, 12 Maj, 2025
type here...

Shkatërrimi mjedisor nuk ndalet, gati edhe katër HEC-e të tjera

Katër kërkesa të reja për hidrocentrale deri në 2 MW janë dorëzuar në Ministrinë e Infrastrukturës dhe Energjisë në dy ditët e fundit të tetorit. Ashtu sikurse e kërkon procedura aplikimet janë shpallur në faqen e ministrisë për të pritur reagimet nga ndonjë palë interesi ose kundërshtime në rast se ka. Kërkesat edhe pse të formuluara në katër aplikime përfshijnë në fakt ndërtimin e shtatë hidrocentraleve. Por kush janë në fakt subjektet që kanë aplikuar për zhvillimin e këtyre projekteve dhe zonat që parashikohen të ndërtohen në rast se merret miratimi.

Aplikimet

HEC “Empier” është aplikimi i parë i bërë nga “Anesti Jaupllari/Eralda Intimo” me një kapacitet prodhues deri në 2 MW, në pellgun ujëmbledhës të burimeve të Moglicës, degë të lumit Devoll, Bashkia Maliq, Qarku Korçë.
HEC “Agolli”, me kapacitet prodhues deri në 2 MW, në pellgun ujëmbledhës të përroit të Goces, Gjyrasit dhe Bickës, degë të lumit Devoll, Bashkia Maliq, Qarku Korçë është projekti i dytë, aplikuar nga Ervin Kita/Taverna Agolli.
Aplikimi i tretë është për HEC “Emanueli”, me kapacitet prodhues deri në 2 MW, në pellgun ujëmbledhës të përroit të Vomësit, degë e lumit Gjadër, Qarku Lezhë. Shoqëria që ka aplikuar është shoqëria “Gjoni Kalivac” sh.p.k., është një shoqëri me përgjegjësi të kufizuar me objekt të aktivitetit: Ndërtime civile, industriale, turistike, bujqësore, rrugore.
Aplikimi i katër për tri hidrocentrale “Bena, Bena 1 dhe Bena 2”, me kapacitet prodhues deri në 2 MW, në pellgun ujëmbledhës të përroit të Benës, degë e lumit Drin, Qarku Shkodër është i shoqërisë “Marjakaj” sh.p.k., është një shoqëri me përgjegjësi të kufizuar me objekt të aktivitetit: Prodhimi dhe tregtimi i energjisë elektrike në H/C Bene, Komuna Shllak, Shkodër.
Ministria edhe më herët ka bërë të qartë se të gjitha kompanitë kanë të drejtë të aplikojnë, por kjo nuk i bën ato automatikisht kompani që mund të zhvillojnë projektin. Nëse propozimet e tyre nuk përmbushin kushtet ligjore atëherë ato refuzohen. Deri më 15 shtator të këtij viti në ministri janë paraqitur mbi 200 aplikime, por që kishin marrë miratim final vetëm 22.

Shqiptarët shpenzojnë 45.2% të të ardhurave për blerje ushqimesh

Familjet shqiptare përdorin pjesën më të madhe të të ardhurave mujore vetëm për blerjen e produkteve ushqimore. Raporti i INSTAT për 2016 tregon se grupi “Ushqime dhe pije joalkoolike” ka peshën kryesore në buxhetin familjar me 45.2%. Pavarësisht kësaj, në krahasim me një vit më parë, familjet shqiptare kanë ulur shpenzimet për ushqime me 3.5%, duke rritur ato për arsim. Gjirokastra dhe Elbasani janë qytetet me shpenzimet më të ulëta për konsum. Pjesa më e madhe e të ardhurave mujore në një familje shqiptare përdoren për blerjen e ushqimeve. Raporti i INSTAT për shpenzimet e familjeve gjatë 2016 tregon se grupi “Ushqime dhe pije joalkoolike” ka peshën kryesore në buxhetin familjar me 45.2%. Peshën më të madhe në shpenzimet për ushqim e zënë artikujt si qumësht me nënproduktet e tij dhe vezë, bukë dhe mish, ndërsa frutat dhe perimet renditen të fundit. Por nga të dhënat e INSTAT, konstatohet se shqiptarët po i kushtojnë gjithmonë e më shumë vëmendje arsimit pasi shpenzimet për këtë zë janë rritur me 2.3% gjatë 2016. Rritja e tarifave në sektorin e arsimit shpjegohet me faktin se gjatë vitit 2016 patëm një rritje të tarifave mesatarisht me 10 për qind për kategorinë master niveli i parë dhe i dytë. Në vitin 2016, shpenzimet mesatare mujore për konsum në një familje me 4 persona janë mbi 73 mijë lekë në muaj. Qarqet që paraqesin shpenzimet mesatare më të larta për konsum pas Qarkut të Tiranës, janë Durrësi dhe Shkodra, ndërsa me nivel më të ulët të shpenzimeve janë Qarku i Gjirokastrës dhe i Elbasanit.

Institucionet japin 7.2 milionë euro për makina me qira

Institucionet e Kosovës do t’i japin 7.2 milionë euro për shfrytëzim të 358 automjeteve me qira për 66 muaj. Për shfrytëzimin e një veture “Dacia SANDERO Ambiance” institucionet do t’i paguajnë 247 euro në muaj, derisa për shfrytëzimin e një automjeti “Renault Megan” do t’i paguajnë 347 euro në muaj, shkruan Gazeta “Zëri”.
Institucionet e Kosovës do t’i shpenzojnë më shumë se 7.2 milionë euro për 358 vetura, të cilat ata do t’i marrin me qira për 66 muajt e ardhshëm.
Në bazë të dokumenteve që ka siguruar gazeta “Zëri” shihet se përmes një tenderi publik të zhvilluar nga Agjencia Qendrore e Prokurimit (AQP) kompania “Automita” ka fituar 4 lote të tenderit “Shfrytëzimi afatgjatë i automjeteve me qira”, e ku vlera e të gjitha loteve është mbi 7.2 milionë euro, derisa kontrata mes autoritetit kontraktues dhe kompanisë fituese është nënshkruar më 16 dhe 24 tetor të këtij viti.
Në bazë të dokumenteve të siguruara nga gazeta shihet se për një veturë “Dacia SANDERO Ambiance” institucionet që do ta përdorin atë do ta paguajnë një qira mujore prej 247 eurosh apo në total më shumë se 16 mijë euro.

Dyndje tifozësh zikaltër për ndeshjen me Torinon

Interi i Spallettit vijon të vendosë rekorde në fushën e lojës, ndërsa tifozët po tentojnë të bëjnë të njëjtën gjë në shkallët e stadiumit. Zikaltrit janë skuadra më e ndjekur në stadium, me një mesatare prej më tepër se 55 mijë tifozësh për ndeshje, duke lënë pas Juventusin e Milanin, por kjo shifër premton të rritet edhe më shumë.
Tregues i qartë i këtij fakti është ndeshja me Torinon, ku drejtuesit e klubit njoftojnë se janë shitur tanimë rreth 70 mijë bileta dhe janë hedhur në shitje edhe ato për unazën e 3-të të ‘San Siro-s’.
I vetmi takim ku zikaltrit e mbushën stadiumin, ka qenë ai në derbin me Milanin, por aty u futën edhe shumë tifozë kuqezinj, ndërsa pjesëmarrja e madhe në ndeshjen që do të luhet mesditën e të dielës ndaj Torinos, ngroh atmosferën dhe motivon skuadrën zikaltër.

Bankat përballen me rritje të kërkesave për kredi

Bankat në Kosovë gjatë gjysmës së parë të vitit 2017 kanë shënuar rritje të kërkesave për kredi, krahasuar me po të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.
Nga Raporti i Bankës Qendrore në Kosovë deri në tremujorin e dytë të vitit 2017, sektori bankar thuhet të jetë karakterizuar me rritje të përshpejtuar të aktivitetit kreditues 10.0 për qind, kryesisht si rezultat i lehtësimit të kushteve të kreditimit nga ana e bankave dhe rritjes së kërkesës për kredi.
Për të mbuluar kërkesat për kredi, sipas këtij raporti, rritja e këtyre kërkesave vazhdon të financohet qëndrueshëm nga depozitat e mbledhura brenda ekonomisë së vendit, të cilat në këtë periudhë shënuan një rritje vjetore prej 7.2 për qind, krahasuar me tremujorin e dytë të vitit të kaluar.
Krahas rritjes së kërkesave për kredi, është zvogëluar norma mesatare e interesit në kredi në 6.8 për qind, përderisa norma mesatare e interesit në depozita ka shënuar rritje të lehtë në 1.1 për qind. Ndërkaq, norma e kredive joperformuese ka vazhduar të përcjellë trend rënës, duke zbritur në 3.9 për qind deri në qershor 2017, përderisa raporti flet për nivele të kënaqshme të treguesve të shëndetit financiar.
Raporti i Bankës Qendrore nxjerr me rritje të aktivitetit edhe segmente të tjera të sistemit financiar, si sektori pensional, sektori i sigurimeve dhe sektori mikrofinanciar. Për sa i përket performancës, është sektori pensional që realizoi kthim nga investimet dukshëm më të lartë se periudhën e njëjtë të vitit paraprak. Po ashtu, edhe sektori mikrofinanciar dhe sektori i sigurimeve u karakterizuan me rritje të profitit në qershor 2017 kundrejt periudhës së njëjtë të vitit paraprak.

Barcelona tremb Interin

Milan Skriniar është surpriza më e bukur e këtij fillim sezoni në Serinë A italiane. Sllovaku i transferuar gjatë verës nga Sampdoria te Interi për 23 milionë euro është shndërruar në liderin e ri të prapavijës zikaltër. 22-vjeçari me paraqitjet e tij fantastike i ka dhënë një tjetër dimension mbrojtjes së Interit, ndërsa ka rezultuar deçiziv edhe me dy gola me peshë ndaj Crotones dhe Sampdoria. Skriniar ka qenë thjeshtë i pakalueshëm në këto 11 javë të para dhe këtë gjë e kanë provuar lojtarë të tillë si Mertens, Andre Silva e Edin Dzeko. Për sllovakun kanë nisur të interesohen shumë klube të mëdha dhe për Interin nuk do të jetë një mision i thjeshtë ta mbajë në ekip edhe vitin e ardhshëm. Barcelona po mendon seriozisht për sllovakun, të cilin e shikon si partnerin ideal të Gerard Pique në qendër të mbrojtjes edhe pse francezi Samuel Umtiti po paraqitet mirë në këtë sezon.

Dhoma amerikane denoncon: Draft buxheti, antikushtetues

Dhoma Amerikane e Tregtisë, në cilën janë të anëtarësuar të gjithë bizneset kryesore të vendit, ka bërë publike komentet e saj për paketën fiskale 2018 në Ministrinë e Financave, bën të ditur Revista” Monitor”.
Përveç komenteve teknike dhe mendimeve për mundësi ekonomike, si ajo e mungesës së stimujve realë për biznesin, ekspertët dhe anëtarët e Dhomës, kanë denoncuar metodën e papranueshme, dhe sipas tyre në kundërshti me normat kushtetuese, me të cilat qeveria ka vendosur të menaxhojë ndryshimet fiskale të lidhura me buxhetin, pra ato ligje të zbatueshme që ndryshojnë kriteret e taksimit dhe shpenzimeve për të arritur parashikimet e rritjes ekonomike.
Pa hyrë në teknicizma të ndërlikuara, koncepti është që qeveria, ka parashikuar në projekt vendimin e buxhetit të delegojë me një VKM të mëvonshme përcaktimin e shumë ndryshimeve në sistemin fiskal, si përcaktimin e “kritereve , kushteve dhe proceduarave për zbatim”, pa përcaktuar qartësisht principet që duhet të ndjekë qeveria në përgatitjen e një dekreti të tillë.
Sipas Dhomës Amerikane të Tregtisë një interpretim i saktë i Kushtetutës thotë se niveli i taksimit duhet të përcaktohet qartë në ligj.
Ndërsa në projektligjin e buxhetit 2018 parashikohet një delegim tek qeveria për të përcaktuar kufirin e zbatueshmërisë së TVSH-së dhe heqjen nga taksat të kategorive të caktuara ose për përcaktimin e subjekteve që mund të përfitojnë nga ulja me 5 për qind e taksës mbi të ardhurat mbi aktivitetin e prodhimit të software-ve.
Në fakt sipas nenit 155 të Kushtetutës “Taksat, tatimet dhe detyrimet financiare kombëtare e vendore, lehtësimi ose përjashtimi prej tyre i kategorive të caktuara të paguesve, si dhe mënyra e mbledhjes së tyre caktohen me ligj”, pra jo me një VKM.
Parashikimi i ndryshimeve thelbësore në sistemin e taksimit përmes një dekreti, në rast të një padie të pranuar nga Gjykata Kushtetuese, mund të ngjallë kaos në financat publike, duke krijuar hapësira të paqarta në zbatim, pra në pagesat ndaj shtetit.
Një sistem ekonomik ka nevojë për ligje të qarta, të zbatueshme në mënyrë koherente, dhe të qëndrueshme në kohë, ndërsa qeveria Rama gjatë legjislaturës së saj ka ndryshuar shumë herë sistemin fiskal, ndonjëherë në valën e nevojave urgjente të kasës dhe herë të tjera nën valën e protestave të gjeneruara nga ligjet e dobëta, duke shkaktuar një klimë paqartësie që në të vërtetë krijon më shumë dëm se sa një taksim i lartë.
Nisma për t’i kërkuar qeverisë vendimin se çfarë dhe se si të taksojë rrit rreziqet e diskrecionit në zbatueshmërinë e taksës, mjafton të mendosh për përcaktimin, mesa duket i deleguar tek Ministria e Financave (që mbulon edhe një pjesë të mirë të turizmit), të atyre që janë hotel me pesë apo katër yje sipas standardeve ndërkombëtare, të cilët përfitojnë nga përjashtimi nga të gjitha taksat për 10 vjet.

Trajtimi me fokus të veçantë i biznesit të vogël

“Në këtë paketë fokusohet sektori i turizmit në lidhje me TVSH dhe teknologjia në lidhje me tatim fitimin, të cilat si sektorë japin më shumë incentiva për të ardhmen. Ndërkohë që Shqipëria si vend i vogël që është mendojmë se duhet t’i kushtojë më tepër rëndësi bizneseve, të cilat japin ndikim në afatshkurtër siç janë profesionet e lira. Bizneset e vogla me këtë ligj që pritet të zbatohet vitin tjetër, do të kalojnë si subjekte me TVSH dhe do të duhet të paguajnë çdo muaj përveç sigurimeve shëndetësore dhe shoqërore, tatimit në burim edhe TVSH. Nga kjo nënkuptohet që këto biznese do të duhet të nxjerrin më shumë lekë nga xhepi i tyre. Mirë do ishte që të mendohej dhe për këtë fakt, pasi si biznese të vogla, me tërë këto shpenzime për një muaj, dihet fundi i tyre. Kjo nënkupton që duhet t’u kushtohej rëndësi edhe këtyre lloj subjekteve që të mos përfundojnë ciklin e jetës së tyre pa nisur akoma”, vijon drafti.

 

Propozimi për uljen e kufirit të regjistrimit të TVSH-së

Sipas Dhomës Amerikane të Tregtisë, ulja e kufirit të regjistrimit në TVSH duhet të ketë parasysh parimet e mëposhtme: lehtësimi i procedurave të deklarimit të TVSH nga bizneset e vogla me deklarime tre-mujore, heqje gjobash për vonesë në deklarim etj., si dhe mos futja në TVSH e bizneseve shumë të vogla. “Shqetësim për anëtarët tanë përbën kapaciteti i Administratës Tatimore (dhe sistemit e-tax) për manaxhimin e një numri të madh subjektesh në TVSH. Kostoja e administratës për menaxhimin dhe kontrollin e këtyre subjekteve duhet të justifikohet me të ardhurat që ata do të sjellin në buxhet. Shqetësimi tjetër ka lidhje me faktin se fokusi i Administratës Tatimore nuk duhet të zhvendoset tek tatimpaguesit e vegjël, pasi dëmi më i madh në buxhet shumicën e rasteve bëhet nga të mëdhenjtë”, evidentohet në dokumentin me propozime. Nga ana tjetër, iniciativa në uljen e kufirit të TVSH duhet të shoqërohet me masa të tjera në kuadrin e tatimit të thjeshtuar mbi fitimin apo tatimin mbi fitimin. Ndërsa evidenton problematikën e deklarimit të xhiros nga bizneset, Dhoma sugjeron që, ministria të propozojë ndryshimin e ligjit për tatimin mbi të ardhurat dhe atë për taksat vendore që të vendosë një mënyrë dhe masë tatimi që iu lejon këtyre bizneseve të vogla formalizimin e tyre pa barrë fiskale të ekzagjeruar. “Në këtë këndvështrim, duhet të trajtohen veçmas aktivitetet e shitjes se mallrave dhe ato të shërbimeve. Si rrjedhojë, Dhoma sugjeron se në këtë rast zgjidhja më e mirë do të ishte që klasifikimi i biznesit të bëhet në bazën e fitimit.

Propozime për ndryshime të papërfshira në Paketën Fiskale

(Ligji për tatimin mbi të ardhurat/Zgjatja e periudhës së mbartjes për humbjet tatimore) “Legjislacioni shqiptar, sipas Ligjit për “Tatimin mbi të Ardhurat” nr. 8438 datë 28.12.1998, i ndryshuar, parashikon që humbjet tatimore mund të barten dhe shfrytëzohen për një periudhë jo më shumë se 3 vjet. Duhet pasur parasysh fakti se vendet e BE-së, si p.sh Italia, u japin shoqërive një periudhë të pacaktuar kohore për shfrytëzimin e humbjeve tatimore të krijuara gjatë 3 viteve të para të investimit. Në këtë drejtim, si dhe me qëllim krijimin e një mjedisi tërheqës për investimet e huaja direkte që kryejnë investime Greenfield, rekomandohet së tepërmi që periudha 3-vjeçare e përcaktuar në ligjin “Për Tatimin mbi të Ardhurat”, të zgjatet minimalisht 10 vjet”, propozon Dhoma
(Ligji për TVSH/Vonesat në rimbursimin e TVSH) “Për të shmangur shtimin e shumave të TVSH të parimbursuara nga Administrata Tatimore, sugjerojmë si më poshtë:
Të përcaktohet shprehimisht në ligj që në rast të kredive tatimore qoftë për TVSH apo tjetër tatim, pavarësisht se mund të jenë të pakontrolluara, të mund të përdoren për të kompensuar detyrime të tjera tatimore. Kjo gjë do të shfryjë efektin nga vonesat në kontroll dhe rimbursim të TVSH;
-të lejohet kompensimi me detyrime doganore (tarifë doganore, TVSH apo taksa kombëtare të pagueshme në doganë);
-interesi për rimbursim me vonesë të TVSH të përllogaritet automatikisht nga sistemi e-tax” sugjeron Dhoma.

Njohja e borxhit të keq

“Borxhi i keq duhet të njihet në momentin kur provohet pamundësia e këtij arkëtimi. Kjo pamundësi provohet nga shoqëritë përmbaruese, të cilave ligji iu ka dhënë atributin e mbledhjes së borxhit, ose të shpalljes së tij si të pambledhshëm në kushte të caktuara”, sugjeron Dhoma.

Ligji për taksat vendore
Taksat e Përkohshme

“Ligji për Taksat Vendore (Neni 33) parashikon që Këshilli Bashkiak, kur gjykon të domosdoshme, vendos taksa me karakter të përkohshëm, në interes të përgjithshëm të komunitetit, në territorin brenda juridiksionit të tij. Sidoqoftë, nuk jepet asnjë specifikim tjetër në ligj lidhur me kufizimet e këtij autoriteti, arsyetimin e domosdoshëm që duhet të mbështesë vendimin për vendosjen e këtyre taksave, si dhe qartësimin se çfarë do të ishte e domosdoshme për komunitetin, për qëllimet e vendosjes së këtyre taksave. Kjo e lë Këshillin Bashkiak një autoritet që tejkalon vetë ligjin dhe krijon pasiguri për të ardhmen”, sipas Dhomës. Ndaj rekomandohet që për të shmangur ekspozimin e paparashikueshëm dhe të pajustifikuar financiar të operatorëve të biznesit, Ligji duhet të përcaktojë qartësisht dhe Këshillat Bashkiakë duhet të përcaktojnë dhe parashikojnë qartësisht në vendimet e tyre, gjatë vendosjes së taksave të tilla të përkohshme, me arsyetimin e mjaftueshëm mbi: -nevojat përkatëse të komuniteteve për përfitimin e të cilëve aplikohen këto taksa; -kushtet dhe kriteret për llogaritjen dhe implementimin e këtyre taksave. Gjithashtu, këto taksa nuk duhet -të aplikohen më shumë se 2 vjet rresht dhe të mos përsëriten brenda periudhës 5- vjeçare, duke filluar nga viti i fundit i zbatimit të këtyre taksave; -të tejkalojnë në vit 50% të taksave të përgjithshme lokale vjetore në buxhetin e Bashkisë.

Heqja dhe ulja e tarifave doganore për disa produkte

“Ne e vlerësojmë faktin që Ministria e Financës dhe e Ekonomisë ka propozuar ndryshime të tarifave dhe taksave doganore në lidhje me produktet IT dhe kancelarike. Me qëllim që kompanitë IT në Republikën e Shqipërisë të jenë të konkurueshme në rajon do të sugjeronim uljen tarifore edhe për “42029219 42029298- Çantë për lap top.- Taksa doganore 15%”. Këto produkte kanë vlerë të vogël në blerje dhe ndërkohë në vendet e BE e kanë taksën doganore 2.7%. Kjo do të ndihmonte në një unifikim të taksave dhe tarifave doganore”, propozon Dhoma.

Njohja e shpenzimeve të zbritshme për individët

Sipas Dhomës Amerikane, përfshirja në shpenzime të zbritshme për qëllime të të ardhurave personale (vjetore) të më shumë shpenzimeve, përgjithësisht ato lloj shpenzimesh për të cilat të ardhurat zakonisht shkojnë të patatueshme nga ofruesit e këtyre shërbimeve (psh. shërbimet dentare dhe shëndetësore, riparimet e automjeteve, kurset trajnuese ose kurseve jashtëshkollore, qirasë së shtëpive etj) . “Rimbursimi i tatimit për këto lloj shpenzimesh do të zëvendësohej në buxhet nga tatimi që do u merrej furnizuesve”, evidenton Dhoma.

BB: Shqipëria në listën e 5 vendeve me pagat më të ulëta

Raporti më i fundit i Bankës Botërore të të bërit biznes vendos një fokus të veçantë te tregu i punës, pasi mban titullin: reformim për të krijuar vende pune.
Pjesë e raportit të Bankës Botërore është edhe një tabelë me të dhëna të ndryshme mbi tregun e punës në të 190 ekonomitë e botës që merren në vlerësim nga institucioni me bazë në Washington.
Këto të dhëna shërbejnë si një bazë e mirëfilltë krahasuese dhe tregojnë diferencën e theksuar mes ekonomive. Nga këto të dhëna, rezulton se, Shqipëria është një ndër 5 vendet me pagat më të ulëta në rajon.
Si referencë merret puna e një shitësi ose shitëseje, rreth 19 vjeç dhe me një eksperiencë 1-vjeçare pune. Rezulton se, për vendin tonë, kjo pagë fiksohet në 182.3 dollarë, çka përkthehet në 24 mijë lekë të pagës minimale ligjore në vendin tonë.
Kjo shifër e vendos Shqipërinë në listën e pesë vendeve me pagën minimale më të ulët në Europë, si dhe vendin e parafundit në rajon. Më keq se vendi ynë është Bjellorusia me 156.9 dollarë në muaj, Kosova me 150 dollarë në muaj, Ukraina me 133.8 dollarë në muaj, si dhe Moldavia me 110.5 dollarë në muaj.
Në rajon, Shqipëria dhe Kosova janë vendet me pagat më të ulëta, ndërkohë që në Mal të Zi, paga minimale fiksohet në 218.9 dollarë në muaj, Maqedoni, 242.5 dollarë, Serbi 212 dollarë dhe Bosnje-Hercegovinë 232.5 dollarë në muaj.

Me pagat më të ulëta

Përveçse kanë rrogat më të ulëta në rajon, punonjësit shqiptarë janë përballur me përkeqësimin e standardeve të jetesës gjatë viteve të fundit. Banka Botërore deklaroi se rrogat në Shqipëri kanë rënë për katër vite me radhë, duke rrudhur të ardhurat e punonjësve me një intensitet të paprecedentë as për ekonomitë e zhytura në krizë të thellë. “Pagat nominale vazhduan rënien, e cila ka filluar që në fund të vitit 2013, por ky trend duhet të lehtësohet në vitin 2017 nga përfundimi i ngrirjes së rrogave në sektorin publik”, thuhej në një raport të publikuar kohë më parë nga BB. Rënia e pagave nominale nënkupton se punëtorët në Shqipëri po përballen me një krizë të paprecedentë të ardhurash. Kjo pasi, përveç rënies së rrogave në vlerë nominale, niveli i tyre i mirëqenies është përkeqësuar edhe nga rritja e çmimeve.

Shkelje e të drejtave

Kodi i Punës i parashikon një sërë të drejtash për punonjësit që nga ditët e detyrueshme të pushimeve dhe deri tek pagesat shtesë, që ata duhet të përfitojnë për orët shtesë apo ditët e festave. Por këto të drejta duket se i gëzojnë vetëm punëtorët e shtetit, ndërsa pjesa më e madhe e atyre që punojnë në sektorin privat përballen me shkeljen e tyre. Sipas Kodit të Punës në Shqipëri janë 20 ditë pune leje vjetore apo 28 ditë kalendarike. Ndërsa festa zyrtare numërohen 12. Megjithatë në Shqipëri bizneset private nuk e respektojnë tërësisht Kodin e Punës dhe jo të gjithë punonjësit e marrin të plotë lejen vjetore prej 20 ditësh, ndërsa shumë prej tyre detyrohen të dalin në punë edhe gjatë fundjavës. Në ditët e festave dhe të pushimit punojnë dhe të vetëpunësuarit, që përbëjnë rreth një të tretën e totalit të të punësuarve në sektorin privat.

Drama e fëmijëve të Bulqizës

Gazetarët e emisionit “Le Iene” kanë ardhur në Shqipëri, ku kanë realizuar një reportazh për kushtet e vështira në të cilat jetojnë banorët në Bulqizë, ndërsa në fokus është varfëria e kësaj zone. Sipas “Le Iene”, fëmijët 10-13-vjeçarë lënë shkollën për të mbledhur krom dhe për të siguruar bukën e gojës. Frigoriferët bosh, infrastruktura që lë për të dëshiruar dhe fëmijët në kërkim të kromit janë ato që italianëve iu bëjnë më së shumti përshtypje. E sigurisht dhe fakti që vetëm nga miniera e Bulqizës nxirren çdo vit rreth 120 mijë tonë krom që kapin shifrën e 40 milionë eurove, por banorët e kësaj zone sërish jetojnë në skamje.
“Fëmijët që po shikoni nuk janë duke luajtur, ata punojnë që të ndihmojnë familjet e tyre. Ata kërkojnë krom. Janë fëmijë të moshës 10 deri në 13 vjeç dhe në vend që të jenë duke studiuar si të gjithë moshatarët e tyre e kalojnë kohën në këtë mënyrë”, këto janë fjalët e para të gazetares italiane për reportazhin e realizuar në qytetin e Bulqizës.
“Të gjithë banorët e Bulqizës punojnë me kromin. Kjo grua është nënë e dy fëmijëve që punojnë në mbledhjen e kromit. Ajo na tregon kushtet në të cilat jeton. Shtëpia është gati duke rënë dhe ajo mezi ia del të ketë me çfarë të ushqejë fëmijët. E vetmja gjë që ka në frigorifer janë disa bidona ujë, pasi uji vjen vetëm 2 orë në ditë dhe disa perime të konservuara. Gesti në vend që të shkojë në shkollë, mbledh krom”, vijon më tej rrëfimi. Duke u ndalur te familjet dhe frigoriferët bosh të tyre, gazetarja italiane ndalet për darkë në një prej tyre, madje ka gatuar për ta.
Timi tregon: “Unë kur të rritem dua të bëhem si babi. Ai i bën të gjitha, murator, elektriçist. Ai do të lumturohet shumë nëse bëhem si ai, e kam ëndërr. Në këtë qytet nuk ka shumë gjëra për të bërë, por ka edhe fëmijë që nuk shkojnë për krom. Atyre nuk u tregoj se shkoj për krom, por për të kaluar kohën. Po ta dinin do të më thoshin ‘i ky s’ka bukë për të ngrënë’”.
Timi është i lodhur ndaj e lemë të shkojë për të fjetur sepse nesër e pret ditë e rëndë. Është ora 7 e gjysmë dhe Timi duhet të zgjohet, prindërit kanë shkuar në punë dhe për mëngjesin e tij mendon e motra, Mia.
Vjen Blero dhe së bashku vendosin në cilin mal të shkojnë për të mbledhur krom. Ende pa mbaruar së ngrëni, veshin këpucët, marrin kovat dhe shkojnë të thërrasin mikun e tyre Gestin. Ai vonon pak, por në fund vjen dhe djemtë nisen drejt malit. Janë fëmijë dhe e kalojnë ditën në kërkim të gurëve që shkëlqejnë më shumë, në kërkim të kromit. Duart e këtyre fëmijëve tregojnë punën që bëjnë këtu çdo ditë. Kur kovat nuk kanë më vend, ata e marrin kromin në bluza.
Ndërsa pasi djemtë janë lodhur nga puna dhe duhet të pushojnë pak, gazetarja i pyet për sportin.
“Gazetarja: Ju pëlqen futbolli?
Fëmijët: Po.
Gazetarja: Për kë bëni tifo?
Fëmijët: Leo Messi, Barcelona.
Gazetarja: Shqipëri-Itali fituam ne.
Fëmijët: Po fituat, po mbrojtësi jonë Basha e kishte fajin, por ne prapë do të luajmë me ju dhe do u mundim.
Më pas nisemi për në shtëpi. Ne me kamera të fshehur shoqërojmë fëmijët kur shesin kromin. Ata paguhem me një çmim shumë qesharak. Nga dora e fëmijëve kromi kalon tek sipërmarrës më të mëdhenj dhe më pas shpërndahet nëpër botë. Fëmijët tanë nga e gjithë kjo kanë fituar disa qindarka. Ata me një ditë kaq të lodhshme pune mundën të çojnë në shtëpi një pako makarona dhe një kile miell…”.
E në fund kur ata shkojnë në banesë prindërit e sfilitur nga mundi i japin një buzëqeshje… tek e fundit ajo është e gjitha çfarë kanë.

Takaj: Shpresoj që gjithçka të shkojë mirë!

Partizani i Beogradit, gjatë vizitës dyditore në Shqipëri, nuk hasi problemin më të vogël. Tani është koha për bardhezinjtë, që në kthim të bëjnë të njëjtën mikpritje për Skënderbeun. Presidenti i të vetmit klub shqiptar në “Europa League”, Ardian Takaj, në një intervistë me “News”, shpreh bindjen se çdo gjë do të jetë në rregull.
– A keni qenë ndonjëherë në Beograd dhe çfarë prisni nga vizita në kryeqytetin tonë?
Kam qenë disa herë në Beograd, kam qenë gjithmonë shumë komod këtu dhe kam një mendim shumë të mirë për kryeqytetin tuaj.
– Kampioni serb ishte shumë i mirëpritur në Shqipëri, nuk kishte as edhe problemin më të vogël. A prisni diçka të ngjashme tani?
Partizani është një emër i madh, të cilin ne e dimë nga ish-RSFJ. Ne u përpoqëm të fitonim ndaj këtij rivali në mënyrën që na duhej dhe bëjmë çmos që të ndiheshin si në shtëpi. Besoj se ishim në gjendje ta bënim këtë. Jam i kënaqur që presidenti i Partizanit, Milorad Vucelic, ishte i kënaqur të largohej nga Shqipëria me atë mikpritje. Shpresoj që edhe ne do të ndihemi ashtu.
– Cilat janë prioritetet tuaja para se të luhet ndeshja me Partizanin?
Është shumë e rëndësishme për ne që të sigurojmë kushte të mira përpara kësaj ndeshjeje dhe përparësia jonë është pikërisht që gjithçka të shkojë mirë, siç ishte rasti në Shqipëri. Rezultati i Elbasanit ishte i kënaqshëm për klubin tonë, sepse e dinim se po luanim kundër një ekipi shumë të mirë dhe të organizuar në çdo aspekt.
– Si mendoni për Partizanin si klub dhe për cilësinë e ekipit?
Partizani është ekipi i famshëm dhe rezultatet që ka arritur në rrjedhën e historisë. Me cilësinë që zotëron tani, e shikoj si një nga pretendentët kryesorë për kalimin e këtij grupi.
– Me çfarë rezultati do të ishit të lumtur të dilni nga Beogradi?
Besojmë se do të jetë një lojë e vështirë për ne dhe është e sigurt se do të jemi të lumtur me një pikë.
– Cilat do të jenë dy skuadrat që do të kenë pranverë europiane nga Grupi B?
Do të isha shumë i kënaqur nëse dy skuadrat tona do të shkonin më tej. Do të ishte bukur.
– Cilat janë ambiciet e Skënderbeut në të ardhmen e afërt?
Ka shtatë vjet që ekipi ynë dominon futbollin në Shqipëri dhe ambiciet tona po rriten çdo vit. Ne duam të arrijmë sa më shumë në Europë dhe të promovojmë lojtarët e rinj. Kemi bërë një qendër sportive në Korçë, në reputacionin e klubeve të mëdha europiane, dhe jemi të dhënë shumë në drejtimin e infrastrukturës.

1...6 2896 2906 291...8 302Faqja 6 290 nga 8 302

Kryesore

Continue to the category
Më shumë
© 2024 Rilindja Demokratike Euroatlantike