Lёvizja pёr njё pavarёsi tё Katalonjёs sipas anketimeve mund tё humbasё shumicёn nё Parlament nё zgjedhjet nё dhjetor. “Rroftё Spanja”, thёrrisnin pёrkrahёsit e unitetit, duke manifestuar nё rrugёt e Barcelonёs.
Rreth 300.000 vetё, sipas tё dhёnave tё policisё, marshuan nё rrugёt e kryeqytetit katalonjas pёr unitetin e Spanjёs. Me protestёn e tyre masive nё Barcelonё kundёr separatistёve katalonjas, ata pёrbёjnё njё shumicё, sipas sondazheve, qё po dёshmon njё kthesё aktuale tё opinionit në rajon.

Kёrcёnon njё dёshtim nё zgjedhje
Nё bazё tё kёtyre sondazheve nё zgjedhjet mё 21 dhjetor pёrkrahёsit e pavarёsisё nga Spanja duhet tё llogarisin me njё humbje tё shumicёs nё parlamentin rajonal. Nёse tani do tё votohej, partitё qё synojnё pavarёsinё mund tё merrnin maksimumi 42,5 pёr qind tё votave e kёsisoj vetёm 65 vende, sikurse del nga njё anketim i publikuar tё dielёn (29.10) realizuar me porosi tё gazetёs “El Mundo” nga Instituti prestigjioz “Sigma Dos”. Pёr shumicёn absolute nё Barcelonё janё tё nevojshme 68 mandate parlamentare.
Kundёrshtarёt e shkёputjes nga pushteti qendror nё Madrid, sipas kёtij sondazhi, mund tё shpresojnё pёr rreth 43,4 pёr qind tё votave. Pёr realizimin e anketimit janё marrё nё pyetje 1000 qytetarё nga e hёna deri tё enjten.
Kohёt e fundit sondazhet vazhdimisht rezultonin, qё shumica e 5,3 milionё qytetarёve katalonjas me tё drejtё vote janё kundёr shkёputjes nga Spanja. “Rroftё Spanja”, “Barcelona i pёrket Spanjёs” dhe “Unё jam spanjoll”, thёrrisnin tё dielёn demonstruesit duke marshuar nё rrugёt e Barcelonёs. Ata kёrkuan arrestimin e presidentit rajonal tё shkarkuar nga qeveria qendrore Carles Puigdemont.

Pajtim dhe paqe?
Pёr manifestim kishte bёrё thirrje lёvizja pro spanjolle Sociedad Civil Catalana (SCC) nёn moton “Ne jemi tё gjithё Katalonja!”. Nё njё njoftim kjo organizatё vё nё dukje, se do tё punojё qё tё arrihet njё pajtim mes unionistёve dhe separatistёve, nё mёnyrё qё nё tё ardhmen nё rajon tё mbizotёrojё arsyeja dhe bashkёjetesa paqёsore.
Qeveria qendrore nё Madrid nёn kryeministrin konservator Mariano Rajoy tё shtunёn (28.10) e vendosi komunitetin autonom tё Katalonjёs nёn administrimin e detyrueshёm, pasi Parlamenti rajonal nё Barcelonё shpalli pavarёsinё. Rajoy, sikurse njoftojnё mediat, ngarkoi zёvendёsen e tij Soraya Sáenz de Santamaría me drejtimin nё rajon.

Azil nё Belgjikё pёr Puigdemont?
Presidenti i rrёzuar rajonal Puigdemont mund tё arrestohet dhe tё akuzohet. Nёse ai dёnohet pёr kryengritje kundёr shtetit ose pёr “rebelim”, atё e kёrcёnojnё deri nё 30 vjet burg. Sekretari i shtetit tё Belgjikёs pёr azilin dhe migracionin e sugjeron vendin e tij si vendstrehim tё mundshёm pёr separatistёt. Katalonjasit, qё ndihen tё pёrndjekur politikisht, mund tё kёrkojnё azil nё Belgjikё, vend i BE-sё, tha Theo Francken nё televizionin flamand VTM News. “Belgjika mund tё jetё edhe njё rrugёdalje e mundshme pёr Puigdemont”, tha politikani i partisё nacionaliste flamande N-VA.

Separatistёt tё pёrҁarё
Baza e ithtarёve tё pavarёsisё pёrreth Carles Puigdemont sё fundi dukej e dobёsuar. Ajo u shpёrbё nё dy kampe: njё krah i moderuar, qё nё fund kёrkonte zgjedhje tё parakohshme rajonale, dhe njё pjesё e pa kompromis, qё kёrkon hiҁ mё pak se shpalljen e pavarёsisё nё mёnyrё unilaterale. Veҁanёrisht pёrҁarja doli nё pah, kur Puigdemont para dy javёsh deklaroi pavarёsinё dhe menjёherё e suspendoi atё.
Nga njёra anë ky ishte njё lёshim ndaj partisё radikale tё majtё CUP (Kandidatura e Unitetit Popullor), qё siguroi shumicёn nё Parlament. Nga ana tjetёr, ky ishte njё sinjal i lёshimit ndaj pjesёs sё moderuar benda partisё sё tij PDeCat (Partia Europiane Demokratike e Katalonjёs).
Ndarja nё dy kampe doli qartё nё pah tё premten, kur ministri pёrgjegjёs pёr sipёrmarrjet Santi Vila dha dorёhejen pёr protestё kundёr vendimeve tё presidentit rajonal dhe e komentoi vendimin e tij nё Twitter: “Pёrpjekjet e mia pёr dialog sёrish kanё dёshtuar”.
“Nё bllokun e pavarёsisё ka ende njё pёrҁarje”, thotё eksperti Oriol Bartomeus. “Tani kjo nuk ёshtё e dukshme, por do tё jetё evidente nё ditёt e ardhshme, kur tё diskutohet, nёse pёrkrahёsit duhet tё marrin pjesё nё zgjedhje mё 21 dhjetor ose jo”.
Kёto mosmarrёveshje pasqyrohen edhe nga fryma nё rrugёt e Barcelonёs. Lёvizja fillimisht homogjene e pavarёsisё u shpёrbё nё kampe tё ndryshme: Nga njёra anё pёrkrahёsit e flaktё tё pavarёsisё e kanё ndryshuar mendimin qёkurse nisёn tё tёrhiqen nga Katalonja bankat dhe sipёrmarrёsit. Njerёz kёta, qё nё fillim dёshironin njё statut mё tё fortё autonomie pёr Katalonjёn dhe pёr protestё dhanё votёn e tyre “po” nё referendum.
Por ka edhe katalonjasit e tjerё, tё cilёt shfaqen nё demonstratat mё tё spikatura dhe kёrkojnё vetёm pavarёsinё. Kёtё pavarёsi, ata e patёn tani – edhe pse fare shkurt.

Ndoshta jo patjetёr tё shkon mendja tek Papa, nёse kёrkon njё referent pёr njё kongres mbi tё ardhmen. Por fjalimi qё mbajti Franҁesku nё njё konferencё nё Vatikan, ishte udhёrrёfyes pёr tё ardhmen.
Me apele pёr njё fillim tё ri nё Europё dhe njёkohёsisht pёr njё reflektim ndaj vlerave tё pёrbashkёta u mbyll kongresi “(Re) thinking Europe” nё Vatikan. Kongresi dyditor u organizua nga Komisioni i ipeshkёve tё BE-sё, COMECE. Papa Franҁesku i tёrhoqi vёmendjen politikёs, qё tё nxisё njё kulturё tё re dialogu. Gjithashtu, ai theksoi solidaritetin si parim themelor i BE-sё dhe bёri thirrje pёr tё qenё mё tё hapur.
Kontributi i parё e “ndoshta mё i madh” i kristianёve pёr Europёn e sotme ёshtё tё kujtojnё, “qё ajo nuk ёshtё njё grumbull shifrash apo institucionesh, por qё ajo pёrbёhet nga njerёz”, theksoi Papa nё fjalimin e tij. Ai njёkohёsisht kritikoi njё “shoqёri tё ҁrrёnjosur” nё sfondin e tendencave individualiste dhe kritikoi po ashtu lёvizjet ekstremiste e populiste. Kёto protestёn e kthejnё nё mesazhin e tyre thelbёsor, pa ofruar alternativa politike konstruktive. Nё vend tё dialogut shfaqen “kundёrthёnie tё tmerrshme” ose njё epёrsi politike, qё pengon demokracinё e vёrtetё. “Nё njё rast shkatёrrohen urat dhe nё njё rast tjetёr ngrihen mure”, tha Franҁesku.

“Mё shumё njё burim se sa njё barrё”
Shprehimisht Papa u bёri thirrje qeverive nё Europё tё jenё tё hapura pёr imigrantёt dhe kulturёn e tyre. Migrantёt janё “mё shumё njё burim se sa njё barrё”. Nё sfondin e dramёs sё refugjatёve nuk duhet tё harrojmё, qё kemi tё bёjmё me njerёz. Kёta “nuk duhet tё zgjidhen sipas qejfit apo tё seleksionohen”. Po ashtu, duhet qё politika e migracionit tё konceptohet me “menҁuri”. Europa duhet tё gjejё sёrish solidaritet dhe njё ndarje tё drejtё tё barrёs, theksoi Franҁesku. Nuk shkon qё disa tё sakrifikojnё dhe tё tjerё tё mbrojnё privilegjet.
Presidenti i COMECE, kardinali Reinhard Marx, kryetari i Konferencёs sё Ipeshkёve gjermanë, propozoi njё Konventё tё re Europiane tё tё gjitha vendeve anёtare tё BE-sё, lidhur me ҁёshtjet e sё ardhmes. Ai tha, se kontineti ndodhet nё njё pikё vendimtare; shtrohet pyetja, nёse Europa do tё shpёrbёhet apo do tё gjejё forcё pёr njё fillim tё ri. – Nё takimin dyditor nё Vatikan morёn pjesё rreth 350 pёrfaqёsues nga politika, kisha dhe shoqёria. Ndёr ta edhe Antonio Tajani, president i Parlamentit Europian.

Sipas tё dhёnave zyrtare vitet e fundit janё zbuluar mbi 5000 tё dyshuar tё IS-it. Tani autoritetet nё Turqi njoftojnё pёr njё sukses tjetёr. Policia turke nё njё aksion nё shkallё tё gjerё ka arrestuar 143 tё dyshuar si milicё terroristё tё “Shtetit Islamik” (IS). Disa tё dyshuar akuzohen pёr pёrgatitje të sulmeve nё “ditёn e republikёs”, njofton agjencia shtetёrore e lajmeve “Anadolu”. Tё dielёn (29.19) nё mbarё vendin u kremtua 94-vjetori i themelimit tё republikёs nga Mustafa Kemal Atatyrk.
Policia, sipas agjencisё “Anadolu”, bёri kontrolle nё tetё provinca. Nё kryeqytetin Ankara u arrestuan 49 nga 55 tё huaj qё ishin nё kёrkim, nё metropolin Stamboll u ndaluan katёr tё dyshuar tё tjerё tё IS-it. Nё makinёn e tё arrestuarve nё Stamboll u gjetёn bomba tё konstruktuara vet. Gjatё kontrolleve nё dy shtёpi tё tё dyshuarve, policia e anti-terrorit sekuestroi material pёr konstruktim bombash.
Udhёheqja turke e bёn pёrgjegjёs IS-in pёr njё sёrё sulmesh nё vend, i fundit atentat u krye natёn e Vitit tё Ri nё klubin e Stambollit “Reina”. Ngy ky sulm gati njё vit mё parё gjetёn vdekjen 39 vetё. Sipas tё dhёnave zyrtare vitin e kaluar janё arrestuar mbi 5000 tё dyshuar si pёrkrahёs tё IS-it dhe janё ekstraduar gati 3300 militantё tё huaj nga 95 vende tё ndryshme.

Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, po mban një kurs mjaft të ashpër të retorikës politike karshi qasjes së Bashkimit Evropian ndaj Kosovës, në veçanti ndaj kushtëzimit të liberalizimit të vizave dhe proceseve integruese.
Këto ditë, Thaçi ka kritikuar Komisionin Evropian, duke e cilësuar si të padrejtë vendosjen e kushtit të ratifikimit të Demarkacionit të kufirit me Malin e Zi me procesin e liberalizimit të vizave për Kosovën. Sipas tij, një qasje e tillë e Brukselit, ndikon në luhatjen e besimit që qytetarët e Kosovës e kanë në Komisionin Evropian.
Për këto deklarata, por edhe kritikat e vazhdueshme të Presidentit Thaçi drejtuar BE-së, analistët politikë në Prishtinë kanë mendime të ndryshme.
Analisti Agron Bajrami, kryeredaktori i gazetës “Koha Ditore”, thotë për Radion “Evropa e Lirë”, se Presidenti në këtë formë, duke kritikuar, po përpiqet të shmangë përgjegjësinë që kishte dhe ka për qytetarët lidhur me liberalizimin e vizave, apo edhe çështje tjera.
“Ato [deklaratat] duken qartë sikur një përpjekje e zotit Thaçi për t’i shpërlarë duart nga përgjegjësitë që i ka pasur vetë në arritjen e marrëveshjeve, pikërisht me Bashkimin Evropian me pajtimin rreth kushteve për liberalizim të vizave. Mos të harrojmë se demarkacioni si kusht është inkorporuar në listën e kushteve me pajtimin e qeverisë, në të cilin Thaçi ka qenë fillimisht kryeministër dhe me vonë zëvendëskryeministër dhe ministër i Jashtëm. Mendoj se kjo është e padrejtë dhe e pajustifikueshme që në këtë mënyrë të përpiqet të shmangë përgjegjësinë”, thotë Bajrami.
Bajrami thotë se në kohën kur i janë vënë Kosovës kushtet për liberalizimin e vizave, të cilat nuk kanë ekzistuar për shtetet e tjera, ishte ngritur zëri nga Shoqëria Civile, por jo edhe nga Thaçi dhe zyrtarët tjerë të institucioneve.
“Aso kohe nuk e kemi dëgjuar as zotin Thaçi, e as të tjerët që të reagojnë apo të pajtohen me ato kritika, po ata kanë pranuar kushte dhe kanë ecur përpara. Dhe, tani besoj se është paksa hipokrite kjo mënyrë e kritikës që Presidenti e bën në drejtim të Bashkimit Evropian”, thekson Bajrami.
Ai shton se, deklaratat kritike dhe konfrontimi me BE-në, nuk mund të sjellë ndryshim të qasjes dhe politikave nga Bashkimi Evropian karshi Kosovës.
“Mund të ndodhë vetëm e kundërta, sepse BE-ja nuk i ka vendosur në mënyrë të njëanshme këto kushte. Një qasje e tillë konfrontuese vetëm sa do t’i irritojë, të them ashtu, raporte jo vetëm të zotit Thaçi apo Presidencës me BE-në, po të gjitha institucioneve të Kosovës më BE-në”, vlerëson Bajrami.
Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, ka deklaruar se Komisioni Evropian është i fokusuar vetëm në Serbi dhe është i shqetësuar vetëm për Serbinë, por jo edhe për shtetet e tjera të Ballkanit Perëndimor.
“BE-së i duhet lidership kur janë në pyetje politikat e integrimit dhe të zgjerimit”,kishte thënë Thaçi.
Ndërkohë, analisti dhe kryeredaktori i të përditshmes “Epoka e Re”, Muhamet Mavraj, pajtohet që Bashkimi Evropian po tregon standarde të dyfishta kur është fjala për Kosovën dhe rrugën e saj integruese.
“Ju po i shihini qëndrimet e Bashkimit Evropian me shtetet e tjera, sidomos me shtetet fqinje, dhe në këtë rast në mënyrë speciale me Serbinë, dhe po e shihni zvarritjen që i bëhet Kosovës përmes kritereve të vazhdueshme, dhe në veçanti me këto kriteret e fundit për demarkacionin, si kusht për liberalizmin e vizave”, thotë Mavraj.
Mavraj nënvizon se, me kritikat që është duke i bërë Presidenti Thaçi, Kosova nuk humb asgjë, e as nuk mund të fitojë, por siç thekson ai, çështja e liberalizimit të vizave duhet të rimendohet.
“Pra, unë mendoj se asgjë nuk humb Kosova me kritikat që i bën Thaçi, por e di që as nuk fiton shumë. Kritikat e tilla nuk janë të vonuara dhe as nuk sjellin dëme, po gjithashtu mendoj se përsëritja e tyre e vazhdueshme dhe mosmarrja parasysh nga Bashkimi Evropian, neve na bën joserioz”, shprehet Mavraj.
Kosova mbetet vendi më i izoluar në Evropë. Lëvizjet e qytetarëve të Kosovës nëpër vendet e BE-së iu nënshtrohen procedurave të gjata dhe të vështira të marrjes së vizave. Përderisa edhe perspektiva integruese e Kosovës në BE, mbetet ende e paqartë, ngaqë pesë shtete anëtare të BE-së, nuk e njohin atë si shtet.
Analistët politikë dhe njohësit e integrimeve evropiane kanë pohuar se Brukseli e ka lënë anash Kosovën, duke i dhënë përparësi të dukshme integrimit të Serbisë, çka ka ndikuar me rritje frustrimesh në Kosovë.
Sidoqoftë, Presidenti Thaçi është shprehur i bindur se perspektiva evropiane e Kosovës është e qartë, por ka kërkuar nga zyrtarët e Bashkimit Evropian që ta shohin Kosovën me syrin e suksesit.

Lidhja Social Demokrate dhe Bashkimi Demokratik për Integrim po festojnë fitoren pas balotazhit të së dielës në zgjedhjet vendore.
BDI-ja shpalli fitoren e kandidatëve të saj për kryetarë komunash në Tetovë, Strugë, Çair, Dibër të Madhe, Likovë, Tearcë, Dollnen, ndërsa në raundin e parë fitoi Kërçovën dhe Pllasnicën, një komunë të vogël pranë Kërçovës.
Aleanca për shqiptarët ka fituar Gostivarin dhe komunat rurale të Zhelinës, Bogovinës e Vrapçishtës në Perëndim të Maqedonisë.
Lëvizja “Besa”, e cila ishte në koalicion balotazhi me Aleancën për shqiptarët është ankuar për një sërë parregullsish dhe incidentesh në proces. Kryetari i saj, Bilall Kasami garonte për kreun e Tetovës, ku Teuta Arifi e BDI-së me përkrahësit po festojnë tashmë fitoren.
Partia Demokratike Shqiptare ka arritur ta mbajë komunën e Stundeniçanit, në Jug të Shkupit.
Ndërkaq, Lidhja Social Demokrate ka fituar edhe tre komuna në kuadër të qytetit të Shkupit, duke marrë kështu shumicën dërrmuese të 81 komunave sa ka Maqedonia.
Por, partia opozitare VMRO-DPMNE nuk i njeh këto zgjedhje. Kryetari i saj, Nikolla Gruevski u tha mediave se kishte pasur një mori parregullsish në zgjedhje dhe se Komiteti Ekzekutiv i Partisë ka vendosur të mos i njohë fare zgjedhjet. Ai vuri disa kushte, si: organizimi nga një qeveri teknike i zgjedhjeve të parakohshme parlamentare, ndërrimi i drejtorit të Agjencisë së Shërbimeve audio-vizive, dorëheqja e kryetarit të Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve dhe të dy institucionet t’i drejtojnë kuadro të VMRO-së, hetime për pretendimin e përgjimeve të paligjshme të funksionarëve të saj nga shërbimi i sigurimit, lirimin pa kusht të personave të paraburgosur dhe të akuzuar në lidhje me ngjarjet e dhunshme në Parlamentin e vendit dhe kushte të tjera.
Këto zgjedhje të politizuara kanë zgjuar interes edhe në Bruksel dhe mbarëvajtja e tyre pritet ta diktojë rrugën e Maqedonisë drejt integrimit në strukturat euro-atlantike.
Balotazhin e ndoqën 470 vëzhgues të huaj, të misionit ODIHR të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë, të Asambleve të disa organizatave evropiane dhe nga ambasadat perëndimore në Shkup, si dhe mbi pesë mijë vëzhgues vendas, të organizatave joqeveritare.
Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve pritet t’i shpallë të hënën rezultatet e para.

Ka nisur raundi i shtatë i bisedimeve të Sirisë për paqe, në kryeqytetin e Kazakistanit, Astana.
Dy sesione të takimeve për paqe do të mbahen në përpjekje për t’i dhënë fund luftës civile 6-vjeçare në Siri.
Kombet e Bashkuara kanë propozuar që përpos bisedimeve në Astana, takimet të mbahet edhe në Gjenevë, në kërkim të një zgjidhje të përbashkët politike.
Takimet në Kazakistan janë të mbështetura nga Rusia, Irani dhe Turqia, të cilat fokusohen në armëpushim dhe fushëbeteja.

Talebanët afganë thonë se profesori amerikan i rrëmbyer në Kabul, vitin e kaluar është në gjendje “të rëndë” shëndetësore dhe i duhet ndihmë e shpejtë mjekësore.
Zëdhënësi i talebanëve, Zabihullah Mujahid ka thënë se Kevin King po vuan nga sëmundja e zemrës dhe veshkave.
“Sëmundja e tij është intensifikuar, ai nganjëherë është pa vetëdije dhe gjendja e tij po përkeqësohet çdo ditë e më shumë”, ka njoftuar Mujahid përmes një komunikate.
Kevin King, është njëri nga dy profesorët nga Universiteti Amerikan në Afganistan, që ishte rrëmbyer afër kampusit në vitin 2016-të.
Rrjeti terrorist Haqqani, me bazë në Pakistan, të cilët kanë lidhje me talibanët, besohet se qëndrojnë pas këtij rrëmbimi.