Një shqiptar është arrestuar, pasi u kap me plot 47 kilogramë kokainë, si dhe 250.000 paund të thata, në Essex të Anglisë. Mark Gorini, 25 vjeç, u arrestua fillimisht pasi iu gjetën dokumente të rreme italiane. Kur oficerët e Agjencisë Kombëtare të Krimit dhe Shërbimit Policor Metropolitan të Shërbimit të Krimit të Organizuar kontrolluan makinën që po përdorte Gorini, ata gjetën dy pako kokainë të fshehura në bagazh.
Në total rezultoi se sasia e kokainës ishte 47 kilogramë, vlera e së cilës shkonte deri në 4.9 milionë dollarë. Gorinit iu gjet gjithashtu një makinë numërimi parash dhe pajisje që kanë të bëjnë me shpërndarjen e klasit A të drogës.
25-vjeçari është akuzuar për shpërndarje të kokainës, posedimit të dokumenteve të rreme, pastrim parash dhe drejtim të makinës pa asnjë sigurim. Ai është mbajtur në paraburgim deri në seancën e tij të ardhshme.
Kapet shqiptari me 47 kg kokainë në Angli
Dy shqiptarë kapen me 6 kg kokainë në Itali
Policia italiane në Asti ka arrestuar 2 të rinj shqiptarë ditën e mërkurë, pasi u kapën me 6 kilogramë kokainë. Ata janë A.L. 26 vjeç dhe P.A. 27 vjeç për shpërndarje të lëndëve narkotike. Ata janë ndaluar, pasi janë pikasur nga forcat policore si të dyshuar gjatë kohës që ishin duke ecur me një makinë me targa franceze.
A.L. gjatë momentit të kontrollit ka shfaqur nervozizëm dhe nuk ka justifikuar arsyen pse ishte në qytet, ndërsa P.A. dha disa justifikime jo bindëse në lidhje me praninë e tij në të njëjtën makinë me A.L. Kjo bëri që policia të bënte një kontroll më të imtësishëm të makinës, nga ku arritën të gjejnë 6 kilogramë kokainë të paketuar dhe me mbishkrimin “ASTI”, e cila ishte destinuar të shitej në disa qendra dhe sheshe qytetesh.
Ndërkohë, Policia italiane ka arrestuar një çift italian dhe një shqiptar për shpërndarje të lëndëve narkotike. 37-vjeçarit shqiptar me iniciale E.N policia arriti t’i sekuestronte në shtëpinë e tij 2 kilogramë kokainë të fshehura në dhomën e gjumit, të cilat i kishte ndarë në dy pako të ndryshme. Gjithashtu, policia siguroi si prova materiale edhe një pistoletë, 55 plumba dhe 9 mijë euro.
Ndërsa çiftit italian, 27-vjeçares V.R., si dhe bashkëshortit të saj G.C. policia arriti t’i sekuestronte në total 12 kilogramë marijuanë dhe 20 mijë euro. Policia arriti të vinte në gjurmët e të arrestuarve në momentin që agjentët kishin vënë re në Corvetto një “Nissan” të zi të dyshimtë me dy persona brenda. Më pas ka qenë shqiptari, i cili me një motor ka shkuar të takonte çiftin italian.
Policia arrestoi shqiptarin gjatë kohës që po ecte në San Guiliano. Aty, ata i sekuestruan 2 mijë euro që i kishte me vete dhe tre celularë, ndërsa më pas kanë shkuar në shtëpinë e tij ku i gjetën drogën, pistoletën, paratë dhe një makinë që numëronte paratë.
Mësohet se shqiptari E.N, përveç shpërndarjes së lëndëve narkotike kishte edhe precedentë të mëparshëm kriminalë si rrëmbim personi në vitin 1999 dhe për një vrasje.
4 të vdekur në tre aksidente brenda dy orësh ditën e djeshme
Aksidentet rrugore vazhdojnë të marrin jetë njerëzish. Vetëm ditën e djeshme humbën jetën 4 persona në tre aksidente brenda dy orësh. Rreth orës 15:00, një makinë përplasi dy persona që po udhëtonin me motor, duke shkaktuar vdekjen e të dyve, në aksin rrugor Bilisht-Korçë. Njëri prej personave që lëviznin me motor vdiq në vendin e ngjarjes, ndërsa tjetri që mbeti i plagosur rëndë u transportua në Spitalin Rajonal të Korçës, ku nuk arriti t’u mbijetojë plagëve të marra. Policia ka nisur hetimet për zbardhjen e plotë të shkaqeve dhe rrethanave të aksidentit, si dhe ka shoqëruar drejtuesin e “Benz-it”, 55-vjeçarin me inicialet P.G.
Një tjetër aksident ndodhi pasditen e djeshme rreth orës 16:20 minuta në autostradën Levan-Tepelenë, ku ka gjetur vdekjen shtetasi me iniciale A.M, 48 vjeç, banues në fshatin Cakran të Fierit, drejtuesi i mjetit “Benz”. Policia ka shoqëruar në Komisariatin e Policisë, shtetasin me iniciale A.A, 55 vjeç, banues në Vlorë, drejtues i mjetit tjetër. Grupi hetimor po punon për zbardhjen e shkaqeve dhe rrethanave të ngjarjes.
Po ashtu një aksident ka ndodhur pasditen e djeshme në afërsi të “Shkollës së Baletit”, ku një automjet tip “Benz” ka përplasur një të moshuar, duke e lënë të gjakosur pa ndjenja në rrugë. I moshuari nuk ka arritur dot t’i mbijetojë plagëve dhe ka humbur jetë në spital.
Drejtoria e Policisë Rrugore iu kërkon të gjithë drejtuesve të mjeteve që të udhëtojnë me mjetet e tyre në këto orë të shtojnë kujdesin gjatë drejtimit të mjetit të tyre. Në orët në vazhdim, si rezultat i rëndimit të kushteve të motit dhe rënies së shirave në mjaft zona rrugore të vendit kanë ndodhur tre aksidente rrugore me pasojë humbjen e jetës së tre shtetasve.
Paraprakisht Policia Rrugore ka identifikuar si shkak të ndodhjes së tyre shkeljen e rregullave të qarkullimit nga drejtuesit e mjeteve të përfshirë në këto aksidente dhe sidomos shpejtësinë tej normave të lejuara dhe parakalimin e gabuar.
Me qëllim shmangien e aksidenteve rrugore dhe parandalimin e tyre dhe ruajtjen e jetës së shtetasve, Policia Rrugore kërkon rritjen e vëmendjes në drejtimin e mjeteve, respektimin në maksimum të normave të sjelljes, përdorimin sidomos të rripave të sigurimit dhe vendosjen e kaskove mbrojtëse nga drejtuesit e automjeteve. Të evitohet me çdo kusht përdorimi i celularëve gjatë drejtimit të mjeteve. Shërbimet e Policisë janë në akset rrugore, për të parandaluar aksidentet dhe për të dhënë çdo ndihmë drejtuesve të mjeteve.
OSBE rrëzon zgjedhjet, votat u blenë, votuesit nën kërcënim
Shitblerja e votës, deformimi i vullnetit të lirë të qytetarëve dhe cënimi i rezultatit të zgjedhjeve ka shtyrë misionin e OSBE/ODHIR të kërkojë me urgjencë nisjen pa humbur kohë të Reformës Zgjedhore. Pas rreth 3 muajsh OSBE/ODIHR ka publikuar raportin final për zgjedhjet e 25 qershorit.
OSBE thirrje qeverisë dhe politikanëve të refuzojnë mbështetjen financiare nga individë me një të kaluar kriminale. Misioni kërkon gjithashtu luftën kundër abuzimit të burimeve shtetërore dhe presionet lidhur me punësimin për votuesit.
Ndër të tjera në këtë raport thuhet se, në bazë të marrëveshjes mazhorancë-opozitë u zhvillua një fushatë e lirë, ku u respektuan liritë themelore. Marrëveshja politike e 18 majit krijoi sfida për administratën zgjedhore, e cila rezultoi me një aplikim selektiv dhe të papajtueshëm me ligjin.
Sipas raportit politizimi i vazhdueshëm i organeve dhe institucioneve të lidhura me zgjedhjet, si dhe akuzat e gjera për blerjen e votave dhe presionin ndaj votuesve, hoqën besimin e publikut në procesin zgjedhor.
Ndërsa vlerëson se dita e zgjedhjeve ka qenë e rregullt, raporti vë në dukje edhe moszbatimin e plotë të disa procedurave në disa prej qendrave të votimit, ku theksohet se ka pasur vonesa në fillimin e procesit.
OSBE ka ngritur shqetësimin se, “shtyrja me një orë e votimit nuk ka pasur bazë ligjore, ndërsa ka shkaktuar pështjellim te votuesit”.
Në raport thuhet se, “ditën e zgjedhjeve janë vërejtur parregullsi e mosveprime procedurale”. “Janë vërejtur votime në grup dhe ndërhyrje nga aktivistë partiakë”. Të ndryshojë ligji për grupet e numërimit, nuk duhet të jenë politike. Shqetësim i OSBE, i theksuar edhe në raportin final të zgjedhjeve është edhe shitblerja e votës. OSBE rekomandon zgjidhjen e këtij fenomeni përmes mekanizmave ligjorë.
Në rekomandimet kryesore të OSBE është edhe hartimi i një reforme të re zgjedhore gjithëpërfshirëse. “Të thellohet depolitizimi i administratës publike”, thuhet gjithashtu në raportin e OSBE. Shqetësim i OSBE, i theksuar edhe në raportin final të zgjedhjeve është shitblerja e votës. OSBE/ODIHR evidenton se forcat politike të PD dhe LSI kanë denoncuar rastet e shitblerjes së votave, por sipas këtij raporti rastet e denoncuara nuk ndryshojnë rezultatin. “Rastet për shitblerjet e votave të paraqitura nga PD dhe LSI, nuk ndryshojnë rezultatin”, thuhet në raportin e OSBE. OSBE rekomandon zgjidhjen e këtij fenomeni përmes mekanizmave ligjorë. Në raport thuhet se, “ditën e zgjedhjeve janë vërejtur parregullsi e mosveprime procedurale”. “Janë vërejtur votime në grup dhe ndërhyrje nga aktivistë partiakë”. OSBE rekomandon “të ndryshojë ligji për grupet e numërimit, të cilat nuk duhet të jenë politike, por trupa të pavarura”. Në raportin e OSBE vlerësohet se marrëveshja politike e 18 majit krijoi sfida për administratën zgjedhore, e cila rezultoi me një aplikim selektiv dhe të papajtueshëm me ligjin. Në rekomandimet kryesore të OSBE është edhe hartimi i një reforme të re zgjedhore gjithëpërfshirëse. “Të thellohet depolitizimi i administratës publike”, thuhet gjithashtu në raportin e OSBE.
Vota nuk ishte sekrete, procesi i kompromentuar
Në raportin final për zgjedhjet e 25 qershorit 2017, Misioni i Vëzhguesve OSBE/ODIHR thekson më shumë se sa vitet e shkuara problemet me sekretin e votës, presionin e partive politike dhe aftësinë e militantëve për të lidhur votën e hedhur me votuesin.
Mungesa e sekretit të votës së hedhur si pasojë e aftësisë së makinerive politike për të identifikuar votuesit dhe votat pothuajse një për një, qe një nga shqetësimet kryesore të shprehura në raportin final të zgjedhjeve të 25 qershort të grupit të vëzhguesve ndërkombëtarë të misionit të OSBE/ODIHR. Raporti 37 faqësh u publikua më 28 shtator në faqen zyrtare të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Europë, OSBE dhe është produkt i Misionit të Vëzhguesve të Zyrës për Institucione Demokratike dhe të Drejta të Njeriut.
“Njerëz të paautorizuar qenë të pranishëm në 10 për qind të qendrave të votimit të vrojtuar dhe vëzhguesit vërejtën ndërhyrje në proces nga vëzhguesit partiakë në 8 për qind të vrojtimeve”, thuhet në raport.
Vëzhguesit e vlerësuan procesin e votimit negativisht në 7 për qind të qendrave të votimit të vrojtuara.
Zgjedhjet e 25 qershorit u zhvilluan pas një krize politike disa mujore të shkaktuar nga bojkoti i shpallur dhe protesta e vazhdueshme e opozitës në shesh, bojkot që u mbyll me një marrëveshje politike mes Edi Ramës dhe Lulzim Bashës më 18 maj.
Vota e identifikuar
Raporti vëren se sekreti i votës, themeli më i rëndësishëm në demokraci, mund të jetë kompromentuar në një masë jo të vogël, pjesërisht për shkak të mjediseve të ngushta të votimit dhe pjesërisht për shkak të vëzhguesve partiakë, të cilët mbanin shënime se kush hyri e kush doli dhe se cilët votues morën një fletë votimi të caktuar. Kjo është mekanizmi kryesor i dyshuar në Shqipëri për presion nga ana e partive politike, kryesisht atyre në pushtet, për të identifikuar se për kë parti ka votuar një shqiptar i caktuar.
“Fletët e votimit vijojnë të kenë një bar kod me një numër serial vijues, gjë që jep mundësinë teknike për të lidhur një votë të caktuar me një votues specifik”, thuhet në raport.
Sipas kësaj skeme, vëzhguesit partiakë qëndrojnë brenda ose pranë mjediseve të votimit, duke u ndihmuar nga komisionet e qendrave të votimit, të cilat përbëhen gjithashtu nga militantë partiakë, për të dëgjuar numrin e kartës së identitetit të votuesit, numër që lexohet me zë të lartë nga komisionerët, dhe pastaj për të mbajtur shënim radhën e votuesve një nga një krahas numrave serialë të fletëve të votimit.
“Vëzhguesit e misionit vunë re shumë raste kur vëzhguesit e partive mbanin shënim se kush votoi, duke regjistruar numrat e tyre siç shënoheshin në listat e votuesve. Ky proces ndihmohej nga komisionerët të cilët njoftonin me zë të lartë numrat e identitetit të votuesve”, shkruhet në raport.
Skema e identifikimit të një vote specifike mund të ngjajë si film me spiunazh, nëse kemi parasysh se në Shqipëri ka mbi 3.4 milionë shtetas me të drejtë vote dhe se në 25 qershor u hodhën 1.6 milionë vota. Gjithsesi, efikasiteti i një skeme të tillë identifikimi të votës ka shumë pak rëndësi në krahasim me faktin që votuesit dinë se vota e tyre mund të mos jetë sekrete. Mjafton që votuesit të dyshojnë se sekreti i votës së tyre është i pagarantuar që standardet e kartës së Kopenhagës të konsiderohen të shkelura dhe zgjedhjet të konsiderohen pa standarde.
“Shteti duhet të garantojë të drejtën për zgjedhje të lirë dhe sekrete. Çdo formë presioni për të zbuluar se si kanë synuar votuesit të votojnë ose se si kanë votuar ata duhet të parandalohet. Çdo lidhje mes votuesit dhe një vote duhet të bëhet e pamundur”, thuhet në raport.
Sipas raportit, në 4 për qind të qendrave të vrojtuara sekreti i votës “mund të jetë kompromentuar” për shkak se mjediset qenë të papërshtatshme për kryerjen e votimit për shkak se qenë të vogla dhe të mbingarkuara, ndërsa sekreti nuk konsiderohet i garantuar edhe në 10 për qind të vrojtimeve të tjera për shkak të plotësimit të votës jashtë kuadratit të votimit nga votuesit apo të mospalosjes së votës siç kërkohet nga ligji.
Partitë politike shqiptare kanë zhvilluar përgjatë viteve makineri politike përmes grumbullimit të të dhënave personale të votuesve si dhe krijimit të mekanizmave të gjithëfarëllojshëm të presionit, nga identifikimi i vendeve të punës te identifikimi i problemeve të ndryshme ligjore si pasja e një prone të palegalizuar apo një prone pa titull pronësie të rregullt.
Krijimi i përshtypjes se vota mund të identifikohet dhe nuk është tërësisht sekrete, përbën një mekanizëm të fuqishëm presioni nga partitë politike te votuesit./BIRN
Rekomandimet, shkëputje politikës nga krimi
Autoritetet duhet të ndërmarrin Reforma Zgjedhore që janë gjithëpërfshirëse për të adresuar rekomandimet e OSBE/ODHIR. Dispozitat për ligje të ndryshme lidhur me zgjedhjet duhet të harmonizohen, veçanërisht në lidhje me fushatën, financimin e fushatës dhe mediat.
Përpjekje të forta janë të nevojshme për të adresuar çështjen e vazhdueshme të blerjes së votave, nëpërmjet një fushate ndërgjegjësimi dhe ndjekjeve penale, në mënyrë që të rritet besimi në procesin zgjedhor.
Duhet angazhim konkret nga partitë politike për të luftuar praktikat e blerjes së votës.
Përveç kësaj, një refuzim publik nga ana e politikanëve për të pranuar mbështetje financiare nga individë me një të kaluar kriminale do të ndihmonte në ndërtimin e besimit të publikut në integritetin e zgjedhjeve.
Qeveria duhet të analizojë efektivitetin e përpjekjeve të mëparshme për të luftuar abuzimin e burimeve shtetërore dhe presionet lidhur me punësimin për votuesit.
Qeveria duhet të konsiderojë krijimin e një organi transparent, të pavarur dhe gjithëpërfshirës, me detyrën dhe kompetencën për të vepruar nëse raste të tilla vihen re në periudhën para dhe pas zgjedhjeve. Një strukturë e tillë mund të përsëritet në nivel rajonal dhe të krijohet në kohën e duhur para zgjedhjeve të ardhshme.
Ligji mund të ndryshohet për të lejuar emërimin jopartiak të komisionerëve të zgjedhjeve dhe anëtarëve të grupeve të numërimit. Kodi Zgjedhor duhet të ndryshohet për të ndaluar zëvendësimin e anëtarëve të KZAZ-së duke nominuar palët.
Duhet gjithashtu të merret në konsideratë futja e mekanizmave alternativë për emërimin e KQV-së dhe anëtarëve të ekipit të numërimit, kur partitë politike nuk propozojnë kandidatët e tyre.
Presionet mbi procesin e Vettingut
Vendimi i deputetëve socialistë për të futur në ujë propozimet e institucioneve të vetingut për numrin e punonjësve ndihmës i dha një kthesë të papritur zbatimit të Reformës në Drejtësi këtë shtator, kur prioriteti kyç i mandatit të parë të Ramës u retushua nën argumentin e nevojës për të kursyer. Mazhoranca parlamentare vendosi t’i japë tre institucioneve të vetingut 40 për qind më pak staf mbështetës nga sa qe kërkuar, ndërsa premtimi tjetër për paga të larta u prit me zhgënjim nga komisionerët dhe u shoqërua me akuza nga partitë politike në opozitë, ndërkohë që shkaktoi habi mes mbështetësve të Reformës në Drejtësi në radhët e Shoqërisë Civile.
“Edhe sikur ta çoja në ‘ad absurdum’ fantazinë, nuk mund ta imagjinoja që avancimi i Reformës në Drejtësi të degradonte në një çështje monetare”, tha Arjan Vasjari, pedagog i Filozofisë së të Drejtës dhe analist politik për BIRN. Ndërsa e quan racional një ballafaqim mes analizës ekonomike dhe parimit të autonomisë së institucioneve, Vasjari thekson se qëndrimi politik nuk përligjet as nga fryma dhe gërma e ligjit dhe as nga rëndësia përcaktuese që ky proces ka sipas tij për të gjitha ingranazhet e sistemit. “Ka mjaft institucione që mund të futen në dietë financiare, institucionet e vetingut nuk mund të jenë kurrsesi ndër ato”, shtoi ai.
Në dy raunde të tensionuara diskutimesh përballë Komisionit të Çështjeve Ligjore, drejtuesit e Komisionit të Pavarur të Kualifikimit, Kolegjit të Posaçëm të Apelimit dhe Komisionerët Publikë, argumentuan pa sukses se stafi mbështetës prej 185 punonjësish në total ishte i domosdoshëm për efikasitetin e procesit. Ata këmbëngulën se kishin studiuar strukturat e institucioneve të ngjashme ekzistuese të drejtësisë; Gjykata Kushtetuese ka 54 punonjës, Avokati i Popullit 56 dhe Këshilli i Lartë i Drejtësisë 50 të tillë. Shumica e kartonëve në Komisionin e Ligjeve i cilësoi të ekzagjeruara kërkesat, ndërsa vendosi të miratojë 110 punonjës në total për të tria institucionet dhe një pagë mesatare për komisionerët që kap vlerën bruto të 302 mijë lekëve. Vasjari nuk është i vetëm në argumentin se shkurtimet janë të papërligjura.
Drejtori i Institutit të Studimeve Politike, Afrim Krasniqi, kritikon gjithashtu sjelljen e mazhorancës si pronare të fondeve publike dhe përdorimin e mandatit të saj për të kushtëzuar mbështetjen financiare për organet e vetingut. “Logjika e përdorimit të mandatit të shumicës parlamentare për të kushtëzuar mbështetjen financiare për organet e pavarura në tërësi është logjikë politike, jo institucionale dhe një formë indirekte presioni”, tha Krasniqi për BIRN.
Operacioni Ndërkombëtar i Monitorimit-me të cilin si institucionet e rivlerësimit ashtu edhe Komisioni i Ligjeve thanë se ishin konsultuar për buxhetin, preferoi të qëndronte jashtë këtij debati. Në përgjigje të pyetjeve të BIRN, ONM u shpreh se është përgjegjësi e autoriteteve shqiptare të shpërndajnë burimet e duhura njerëzore dhe financiare për institucionet e vetingut. “Ne mbështetemi te Parlamenti për të bërë çfarë është e nevojshme në sigurimin e burimeve të mjaftueshme financiare dhe njerëzore për strukturat vendase, për të kryer detyrat e tyre dhe për të filluar operacionet sa më shpejt që të jetë e mundur”, deklaroi ONM.
Rokada e përplasjes politike
Tre projekt-vendimet për strukturën dhe nivelin e pagave të tre institucioneve të vetingut pritet të zënë pjesën kryesore të debatit në seancën e së enjtes në Kuvend, ku janë parashikuar për t’u votuar. Partia Demokratike dhe Lëvizja Socialiste për Integrim në opozitë-të shigjetuara që të dyja në të shkuarën nga kryeministri Rama për tentativa bllokuese ndaj reformës nxituan t’i kthejnë reston, duke kërkuar mbështetjen pa asnjë rezervë të kërkesave të shtruara nga institucionet. Zëvendëskryetari i Komisionit të Çështjeve Ligjore, Eduard Halimi i tha BIRN se, Parlamenti nuk ka të drejtën që t’u caktojë buxhetin këtyre institucioneve, por të miratojë propozimet e tyre.
“Qëllimi i vërtetë është që këto institucione të lihen pa kapacitete dhe pa mundësi për të realizuar vetingun, në mënyrë që këtë ta bëjnë më pas institucionet ndihmëse të kontrolluara nga Rama”, tha Halimi. Kryetarja e LSI-së, Monika Kryemadhi ngriti gjithashtu alarmin për një minim të procesit të vetingut, përmes një letre drejtuar ambasadorëve Donald Lu dhe Romana Vlahutin, të cilën ajo e publikoi mbrëmjen e së mërkurës në Facebook. “Si mund të vlerësohet pasuria e 800 gjyqtarëve dhe prokurorëve nga 9 këshilltarë ekonomikë, ndërkohë që ILDKPKI ka përfshirë në këtë proces të gjithë strukturën e saj”, pyet Kryemadhi në letrën për ambasadorët.
“Qartazi nga ana e mazhorancës ka një tendencë të hapur për t’i kapur këto institucione kushtetuese…”, shton ajo. Vendimi i shumicës është konsideruar i papranueshëm edhe nga dy prej 3 institucioneve të vetingut. Kryetarja e Kolegjit të Apelimit, Natasha Mulaj tha se, propozimet e tyre reflektonin ligjet e miratuara nga deputetët dhe se shkurtimet po cenojnë efikasitetin e procesit. “Ne nuk duam luks. Ne duam një strukturë që procesi të jetë efikas. Po e reduktuat dhe e çuat në këtë numër strukturën e Kolegjit të Apelimit, unë mendoj se ju po cenoni pavarësinë..”, tha Mulaj më 25 shtator në Komisionin e Ligjeve.
I pyetur nga BIRN nëse shkurtimet në staf dhe paga do të dëmtonin procesin e vetingut, kryetari i Komisionit të Çështjeve Ligjore u përgjigj se, “në të vërtetë ka rritje dhe jo ulje”. “Kemi miratuar çdo kërkesë të përcaktuar nga nenet 18, 19, 29 të ligjit pa ceduar shërbimin ligjor të këtyre institucioneve”, tha Manja. Në një mbledhje të përbashkët mes deputetëve dhe ministrave të Partisë Socialiste, Manja theksoi se është garantuar funksionimi normal i këtyre institucioneve për strukturën dhe klasën e pagës dhe se Kuvendi nuk është për të përcaktuar masën e shpërblimit mbi pagën. Fryma e këtij qëndrimi është mbështetur edhe nga Kryeministri Rama në të njëjtën mbledhje, teksa tha se është respektuar principi bazë i reformës për mbështetje ekstra financiare. “Asnjë institucion, qoftë edhe pa dashje nuk do të bjerë në formën e tepsisë….E rëndësishme është që të përdoret eficensa maksimale dhe jo të ekzagjerohet me masa që sjellin efektet e kundërta.
Marrë nga BIRN
Basha: Raporti i OSBE konfirmon kërcënimet, dhunën dhe blerjen e votave
Kryetari i PD, Basha deklaroi mbrëmë se raporti përfundimtar i OSBE/ODIHR konfirmoi blerjen e votave në zgjedhje, kërcënimet ndaj votuesve dhe dhunën e ushtruar nga pushteti. Basha tha se zgjedhjet u zhvilluan në një klimë të mosbesimit të thellë që qytetarët kishin ndaj procesit zgjedhor.
Raporti e ka cilësuar votimin krejtësisht negativ në të paktën 7 për qind të qendrave të votimit.
“Raporti i sapopublikuar i OSBE-ODIHIR për zgjedhjet e qershorit konfirmon se në këto zgjedhje vota e qytetarëve u kërcënua, u dhunua dhe u ble. OSBE pohon se zgjedhjet u zhvilluan në një klimë të mungesës së thellë të besimit të qytetarëve tek procesi zgjedhor dhe mbajtja e zgjedhjeve të ndershme dhe liria. Raporti nxjerr në pah se votimi i 25 qershorit shënoi shumë parregullsi themelore, që kanë ndikuar direkt rezultatin e zgjedhjeve.
Në mënyrë të veçantë raporti thekson marrjen e masave urgjente për:
– Ndalimin e dukurisë së përhapur të shitblerjes së votës
– Ndalimin e financimeve kriminale të zgjedhjeve
– Ndalimin e presionit ndaj punonjësve publike dhe përdorimin e burimeve publike në zgjedhje
Të dhënat që ofron raporti tregojnë se, praktikisht votimi është shtrembëruar në mënyrë të ndjeshme: mos verifikim të bojës shënuese në mbi 25 për qind të rasteve të vëzhguara; mos vendosjen e bojës në gisht në 12 për qind të rasteve të vëzhguara; votim në grup në rreth 11 për qind të rasteve të vëzhguara; votim për të tjerë në 5 për qind të rasteve të vëzhguara; hedhje firmash identike në 5 për qind të rasteve të vëzhguara; mosrespektim të rregullave për votimin e ndihmuar që shpeshherë u bë nga të njëjtët persona për shumë individë të ndryshëm që kërkuan ndihmë për të votuar; ndërhyrje nga aktivistë partiakë. Raporti thekson se, votuesit u trembën dhe u kërcënuan nga grupe aktivistësh të vendosur pranë apo përreth qendrave të votimit.
Mbi 10 për qind e personave që kanë ndërhyrë në qendrat e votimit si vëzhgues apo përfaqësues të partive politike kanë qenë persona të paautorizuar.
Raporti e ka cilësuar votimin krejtësisht negativ në të paktën 7 për qind të qendrave të votimit.
OSBE nxjerr në pah se, mbulimi mediatik ka favorizuar PS-në. Jo vetëm që koha televizive ka qenë në favor të PS-së, në disa media kombëtare i është dhënë PS gati dy herë më shumë kohë se PD-së, por PS është përcjellë pothuajse gjithmonë pozitivisht, ndërsa opozita është përcjellë me tone negative dhe kritike nga mediat kryesore.
OSBE bën thirrje për kryerjen e një reforme të thellë elektorale, e cila do të reflektojë të gjitha rekomandiemt e OSBE/ODIHR të viteve 2013, 2015 dhe 2017.
Në mënyrë të veçantë thekson marrjen e masave urgjente për:
– Ndalimin e dukurisë së përhapur të shitblerjes së votës
– Ndalimin e financimeve kriminale të zgjedhjeve
– Ndalimin e presionit ndaj punonjësve publikë dhe përdorimin e burimeve publike në zgjedhje”, u shpreh Basha në deklaratën pas daljes së raportit përfundimtar të OSBE/ODIHR.
Qendrimi i Ramës për transmetimin e Kuvendit bie ndesh me Gjykatën e Strasburgut
Televizioni Shqiptar, i cili paguhet me paratë publike të marra direkt nga qytetarët-ndërpreu sot furnizimin e sinjalit të drejtpërdrejtë tek televizionet e tjera, gjatë punimeve të Kuvendit. Arsyeja e ndërprerjes ishte kërkesa e TVSH-së që televizionet e tjera të paguajnë për sinjalin që marrin prej tij, sepse TVSH nuk do e ofrojë atë më falas. Në momentin e parë u duk thjesht një veprim absurd që TVSH të sillet në këtë mënyrë arbitrare dhe të mos e ndjekë këtë çështje në mënyrë formale e dinjitoze si institucion publik. Por, duke ditur varësinë e thellë politike të këtij televizioni u dyshua që në fillim se ky veprim ishte koordinuar politikisht me qeverinë. Kjo gjë u konfirmua, pa kaluar shumë kohë. Kryeministri Rama, i cili jo vetëm mbështeti qëndrimin e TVSH-së, por njoftoi se në të ardhmen nuk do lejohen kamerat e asnjë televizioni, por Kuvendi duhet të investojë në teknologjinë e regjistrimit, dirigjimit dhe furnizimit me sinjal televiziv të punimeve. Për ta justifikuar këtë gjë, Kryeministri solli shqetësimin e tij që televizionet private harxhojnë burime financiare për gazetarë, kamera dhe makina për të ndjekur punimet e Kuvendit, kur sinjali i punimeve mund t’u vejë direkt në regji nga ana e vetë Kuvendit. Përtej absurdit që në emër të Kuvendit flet Kryeministri, apo të absurdit që qeveria do të harxhojë para publike për të kursyer privatët, qëndrimi i Kryeministrit duket se bie ndesh me vendimet e Gjykatës së Strasburgut. Në çështjen Selmani dhe të tjerët kundër ish-Republikës Jugosllave të Maqedonsië, në maj të këtij viti Gjykata e të Drejtave të Njeriut në Strasburg ka mbajtur një qendrim për rastet kur gazetarët nuk lejohen që të ndjekin dhe transmetojnë direkt nga salla e Parlamentit. Ajo vendosi se largimi i gazetarëve nga galeria e Kuvendit nga forcat e sigurisë ishte shkelje e të drejtave të tyrë të shprehjes, duke theksuar se media ka një rol të rëndësishëm mbikëqyrës, sidomos në situata të veçanta të debatit parlamentar. Mbi të gjitha, Gjykata e Strasburgut u shpreh se, gazetarët kanë të drejtën të përjetojnë direkt ngjarjet që raportojnë, duke qenë të pranishëm. Ndjekja e ngjarjeve përmes transmetimit të kontrolluar të ngjarjeve-si për shembull transmetimi i sinjalit nga vetë Parlamenti-i privon gazetarët nga ky element i rëndësishëm. Gjashtë gazetarë maqedonas-Naser Selmani, Toni Angelovski, Biljana Dameska, Frosina Fakova, Snežana Lupevska, and Nataša Stojanovska-së bashku me gazetarë të tjerë të akredituar, po raportonin nga galeria e Parlamentit të Maqedonisë, ndërsa në sallë zhvillohej debati mbi buxhetin e vitit 2013. Debati midis shumicës dhe opozitës qe i tensionar dhe jashtë godinës së Parlamentit kishte grumbullime protestuesish. Një grup deputetësh të opozitës krijuan problem në sallë, ndërsa rrethuan kryetarin e Parlamentit dhe godisnin me grushta tavolinën para tij, ndërsa të tjerë bllokuan podiumin, duke mos lejuar vazhdimin e diskutimeve. Forcat e sigurisë filluan largimin me forcë të deputetëve nga podiumi për të rikthyer normalitetin, ndërsa disa oficerë u kërkuan gazetarëve të dilnin jashtë nga godina. Disa gazetarë refuzuan të largoheshin, duke theksuar se ishte detyra e tyre të informonin publikun për çfarë po ndodhte në Parlament. Për këtë arsye, ata u larguan me forcë nga salla. Forcat e sigurisë më vonë deklaruan se largimi i tyre u bë për arsye sigurie, për të mbrojtur jetën e tyre, por gazetarët mohuan që t’u ishte bërë e ditur arsyeja për largimin e tyre. Gazetarët u ankuan në Gjykatën Kushtetuese, duke pretenduar se ishte shkelur e drejta e lirisë së shprehjes gjatë debatit parlamentar për një çështje me interes publik. Ata i kërkuan Gjykatës Kushtetuese që të zhvillonte dëgjesë publike për këtë çështje. Gjykata Kushtetuese bëri një këshillim me dyer të mbyllura, pa pjesëmarrjen e palëve, dhe vendosi që largimi i gazetarëve ishte në përputhje me Ligjin e Parlamentin dhe Rregulloren e Parlamentit dhe se largimi i gazetarëve ishte pjesë e largimit të të gjithë pjesëmarrësve nga salla, përfshi të gjithë deputetët. Dhe ishte bërë për një arsye të ligjshme, sigurinë e të gjithë të pranishmëve, në prani të akteve të dhunshme përfshi hedhjen e objekteve në sallë dhe në drejtim të galerisë ku ishin gazetarët. Më pas gazetarëve u ishte dhënë e drejta të ndiqnin direkt punimet përmes transmetimit të sinjalit të ofruar nga kamerat e vetë Parlamentit, duke mos penguar kështu detyrën e tyre të raportimit dhe informimit të publikut. Gazetarët apeluan në Gjykatën e të Drejtave të Njeriut në Strasburg, e cila vendosi në favor të tyre dhe kundër Maqedonisë. Gjykata u shpreh se gjykimi i çështjes në Gjykatën Kushtetuese të Maqedonisë pa dëgjuar palët ishte shkelje e Nenit 6 të Konventës Europiane e të Drejtave të Njeriut, që garanton “të drejtën për një proces të rregullt” si dhe e Nenit 10 që garanton “lirinë e shprehjes”. Një nga vërejtjet kryesore të Gjykatës në arsyetimin e vendimit të saj ishte: Largimi i ankimuesve [gazetarëve] nga galeria e Parlamentit i kishte privuar ata nga e drejta të merrnin informacion bazuar mbi përjetimet e tyre vetiake të ngjarjeve që po ndodhnin në sallë. Kjo do të thotë se, transmetimi i punimeve nga kamerat dhe regjia e Parlamentit shkel të drejtën e gazetarëve për t’u njohur direkt me ngjarjen përmes vëzhgimit të tyre vetiak.
Raporti: Shqiptarët jetojnë 0.23 vite jetë më pak nga ajri i ndotur
Ndotja e ajrit është rreziku më i madh për shëndetin mjedisor për njerëzit, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, por si përkthehet ky rrezik? Hulumtuesit kanë përpiluar një hartë të bazuar në gjetjet e reja që tregojnë, varësisht se ku jetoni, sa vite jetë po ju merr ajri i ndotur.
Sipas këtyre të dhënave, shqiptarët do të jetonin 0.23 vite jetë/person më shumë në qoftë se vendi ynë do të reduktonte ndotjen e ajrit në përputhje me standardin e OBSH-së. Nga vendet e tjera të rajonit, duket se Shqipëria po i rrezikon më pak jetën banorëve sa i përket ndotjes, ndërsa në Kosovë do të kishim 0.37 jetë/person, Serbi 0.73 jetë/person, Maqedoni 0.59 jetë/person dhe Mali i Zi 0.26 jetë/person.
Shkencëtarët konkluduan se jetëgjatësia e jetës zvogëlohet për rreth shtatë muaj me çdo 10μg/m³ shtesë të PM10 në ajër. “Rezultatet tregojnë rastet kur ekspozimi afatgjatë ndaj ajrit të ndotur shkakton një reduktim të konsiderueshëm të jetëgjatësisë”, tha Michael Greenstone, autor i publikimit dhe drejtor i Institutit të Politikave të Energjisë (EPIC) në Universitetin e Çikagos.
Nga një raport i bërë publik një vit më parë, vendi ynë rezultonte në një zonë ku ndotja ishte e konsiderueshme, duke marrë në konsideratë matjet e bëra për përpilimin e indeksit të OBSH.
Evazioni tek bizneset VIP arrin në 60%
Më 1 tetor qeveria shqiptare ka lajmëruar një aksion masiv kundër informalitetit në ekonomi, teksa Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve ka bërë gati një analizë për riskun në pagesën e detyrimeve tatimore në sektorët VIP të biznesit.
Sipas analizës së tatimeve në bizneset e mëdha, botuar në raportin vjetor 2016, sektori i tregtisë me shumicë është evidentuar si evazori më i madh. Në këtë linjë biznesi risku në mospagesën e TVSH-së vlerësohet 54.07%, ndërsa risku në mospagimin e tatimit mbi fitimin 44%. Detyrimet që kishin të bënin me tatimet e pagave dhe të tjerat kanë përqindje më të ulët rreziku për mospagesë.
Ndërtimi është sektori i dytë që krijon më së shumti evazion fiskal në sektorin VIP. Sipas analizës, bizneset VIP të ndërtimit janë riskoze me 62.08% të detyrimeve të TVSH-së dhe 35 për qind në pagesën e tatimit mbi fitimin. Risku është më i ulët në tatimet e tjera.
Tregtia e karburantit është evidentuar si sektori i tretë me evazionin më të lartë në bizneset VIP. Bizneset në këtë fushë paraqesin 53 për qind rrezik për mospagesën e TVSH dhe 44.28% risk në mospagesën e tatimit mbi fitimin.
Industria e plastikës, qelqit dhe tullave është konsideruar sektori i katërt me evazionin më të lartë në biznesin VIP. Për TVSH rreziku i mospagesës është 73.19% dhe në Tatimin mbi fitimin 23.80%.
Në shërbimet financiarë rreziku është më i ulët në pagesën e TVSH me 28% sipas përllogaritjeve të tatimeve dhe më i lartë në pagesën e tatimit mbi fitimin me mbi 70%.
Edhe pse qeveria shqiptare i ka kushtuar mjaft vëmendje luftës ndaj informalitetit, vendi vijon të ketë rendimentin më të ulët fiskal në rajon. Në fund të vitit 2016, të ardhurat në raport me PBB arritën në 26 për qind, ndërsa Rajoni mbledh së paku 35% të PBB të ardhura nga taksat dhe tatimet.
Ministri i Financave, Arben Ahmetaj lajmëroi më herët këtë javë se aksioni antiinformalitet do të nisë në fillim të muajit të ardhshëm do të përfshijë të gjitha linjat e biznesit.
Në një letër të hapur drejtuar sipërmarrjes ai lajmëroi se strukturat në varësi të Ministrisë së Financave dhe Ekonomisë, Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve, Drejtoria e Përgjithshme e Doganave dhe inspektorati i Punës, do të organizohen në grupe të përbashkëta, të orientuara nga analiza e profileve të riskut të sektorëve dhe bizneseve brenda tyre, duke pasur në fokus të gjithë zinxhirin e transaksioneve nga biznesi i madh deri tek konsumatori final. Punësimi e siguria në punë, do të kenë një vëmendje të posaçme brenda aksionit.
Si ndryshon ligji për përmbaruesit
Në kuadër të paketës që rishikon gjithë kuadrin ligjor të lidhur me sistemin e drejtësisë janë bërë edhe përmirësime tek ligjet specifike që kanë shfaqur ngërçe në zbatim. Një prej tyre duket se është ai “Për shërbimin përmbarimor gjyqësor privat”. Sipas relacionit që shoqëron ndryshimet janë disa arsyet që kanë çuar në këtë hap.
“Analiza e Sistemit të Drejtësisë evidenton se ka mangësi në shërbimin përmbarimor shtetëror dhe privat, zgjatje të pajustifikuara në ekzekutimin e titujve ekzekutivë, mungesë transparencë dhe përkushtimi në ushtrimin e detyrave, si dhe vonesa të mëdha në ekzekutim. Veprimtaria e përmbaruesve gjyqësorë nuk karakterizohet më së shumti nga profesionalizmi dhe paanshmëria në procesin e ekzekutimit të titujve të detyrueshëm”, thuhet në relacion.
Projektligji i ri
Një nga nenet me të rëndësishme që ndryshon në ligj lidhet me llogarinë e veçantë të përmbaruesit, duke i shërbyer transparencës, por edhe rritjes së eficencës përgjatë procesit të ekzekutimit të vendimeve të gjyqësorit. Në draft parashikohet se paratë nga debitori tek kreditori duhet të kalojnë brenda 10 ditëve. Pjesa që lidhet me llogarinë e veçantë sanksionohet në 9 pika, por më poshtë po rendisim katër më të rëndësishmet.
Llogaria bankare e veçantë për procedurat e ekzekutimit, shënohet në çdo akt të veprimit procedural dhe deklarohet në fillim të aktivitetit sipas kërkesave të parashikuara.
Nëse një ose disa përmbarues gjyqësorë privatë të organizuar në shoqëri tregtare, përdorin një ose disa llogari të rregullta për aktivitetin e shoqërisë përmbaruese private, llogaria e veçantë për procedurat e ekzekutimit deklarohet dhe mban emrat e përbashkët të të gjithë përmbaruesve gjyqësorë privatë të punësuar, ortak, aksionar apo administrator i shoqërisë.
Përmbaruesi gjyqësor transferon shumat nga llogaria bankare e veçantë, për në llogarinë e kreditorit, brenda ditës së dhjetë të vijimit të punës, pas kryerjes së ekzekutimit përmbarues, kur janë përftuar shuma prej procesit përmbarimor dhe/ose prej sekuestrimit të llogarisë së debitorit apo palëve të lidhura me të.
Nëse detyrimi në të holla është paguar në një llogari tjetër të rregullt dhe/ose është paguar direkt te përmbaruesi gjyqësor privat apo në llogarinë e veçantë kanë kaluar gabimisht të holla që nuk lidhen me veprimin përmbarues, përmbaruesi gjyqësor privat do të transferojë këtë shumë brenda dhjetë ditëve të marrjes dijeni.
Kontrolli ndaj përmbaruesve
Drafti duket se parashikon edhe zgjerimin e mundësive të kontrollit të institucioneve shtetërore si Ministria e Drejtësisë ndaj përmbaruesve. Në nenin 49 sanksionohet se çdo përmbarues duhet të raportojë në bazë tremujore. Por vetë ministria mund të nisë një kontroll nëse ka dyshime ose me kërkesë të palëve të interesuara. Në çdo rast, Ministria e Drejtësisë ka si detyrim të kalojë në “sitë” një herë në tre vjet çdo përmbarues gjyqësor.