23.5 C
Tirana
E mërkurë, 30 Prill, 2025

Thaçi në Shtëpinë e Bardhë, takim me Mike Pence

????????????????????????????????????

Zëvendëspresidenti amerikan Michael Pence do të presë të premten paradite Presidentin e Kosovës Hashim Thaçi në Shtëpinë e Bardhë, konfirmoi zyra e nënpresidentit të SHBA.
Zyrtarët në Prishtinë thanë se zoti Thaçi do të kërkojë vazhdimin e mbështetjes amerikane për forcimin e pozitës ndërkombëtare të Kosovës, zhvillimin e saj ekonomik dhe integrimin e saj në institucionet euroatlantike.
Presidenti Thaçi do të kërkojë edhe përfshirjen e SHBA në fazën e fundit të procesit të dialogut Kosovë-Serbi, si garanci për paqen dhe qëndrueshmërinë në rajon, tha zyra e tij.
Të enjten, Presidenti i Kosovës u prit në Vatikan nga Papa Françesku. Sipas zyrës së Presidentit, në bisedimet me Papën ai kërkoi njohjen e Kosovës nga Vatikani.
Ai tha se është i lumtur dhe mirënjohës që Kosova ka ndërtuar marrëdhënie miqësore me Selinë e Shenjtë, por shtoi se “do të dëshironim që këto të ngrihen në nivel të njëjtë që e gëzojnë të gjithë popujt e tjerë të botës”.
Sipas zyrës së Presidenit, zoti Thaçi e informoi Atin e Shenjtë për konsolidimin e shtetit të Kosovës, për bashkëjetesën ndërmjet komuniteteve dhe feve të ndryshme. “Kosova është shembull i dialogut ndërmjet komuniteteve dhe bashkëjetesës fetare”, tha ai.

 

Kotzias: Greqia, kushte Shqipërisë për në BE

Ministri i Jashtem Ditmir Bushati, gjate nje konference te perbashket shtypi me Ministrin e Jashtem te Greqise, Nikos Kotzias, i cili ndodhet per nje vizite zyrtare ne Tirane. /r/n/r/nGreek Foreign Minister Nikos Kotzias during a press konference with Albanian Foreign Minister Ditmir Bushati, after their meeting in Tirana on July 15, 2015.

Ministri i Jashtëm grek, Nikos Kotzias tha paraditen e kësaj të enjteje për Televizionin publik grek se është gabuar me mbështetjen pa kushte ndaj Shqipërisë.”Siç duhet ta dini, Shqipëria është vend kandidat për anëtar në BE. Për fat të keq, këto kandidatura u dhanë pa kushte nga qeveritë e mëparshme greke”, u shpreh Kotzias.
Ministri grek tha se kjo çështje duhet të marrë zgjidhje tanimë që kërkohet mbështetja për hapjen e negociatave, ku një nga kushtet e vëna nga Greqia fqinje është edhe mbrojtja e të drejtës së pronës për gjithë minoritetin.
“Që të hapen negociatat për anëtarësim, duhet që këto vende të plotësojnë disa kërkesa. Shqipërisë, KE-ja i vuri si kusht reformën e sistemit gjyqësor. Dhe ne i shtuam edhe 4 të tjera”, deklaroi Kotzias.
Sipas tij, nuk mund të vazhdohet me reformën e Enver Hoxhës që njihte si minoritarë vetëm ata që banonin në dy zona. Dhe nëse ai zhvendosej nga fshati i tij në një tjetër qytet apo Tiranë, nuk e gëzonte më këtë status. Por, kjo gjë tani ka jo vetëm vëmendjen e qeverisë greke, por edhe mbështetjen e BE-së dhe SHBA-së.
“Greqia po punon që t’u jepen titujt e pronësisë, në mënyrë që të jenë të sanksionuara edhe ligjërisht të drejtat e atyre që duan të shesin apo ua shtetëzon shteti për nevojat e tij. Se këtu nuk shqetësohemi për sekuestrimin e pronave të himariotëve, por ngaqë nuk po flitet për kompensim”, tha ministri i Jashtëm i Greqisë.
Kotzias konfirmoi masën drastike për heqjen e nënshtetësisë greke të kryebashkiakut të Himarës: “Politikanët që nuk respektojnë të drejtat e minoritetit grek nuk mund të kenë nënshtetësinë greke. Për fat të keq, nuk e di se çfarë kanë bërë qeveritë e mëparshme dhe kanë marrë nënshtetësinë greke edhe tipa të çuditshëm, ndër ta edhe kryebashkiaku i Himarës. Ne ia hoqëm nënshtetësinë, sepse nuk mund të jesh shtetas grek dhe në të njëjtën kohë të shkelësh të drejtat e minoritetit grek”.

Albin Kurti-Ramës; Kosova nuk ka tokë për të falur

Albin Kurti, ish-Kryetar i Lëvizjes Vetëvendosja në një postim në Facebook i është përgjigjur deklaratave të Kryeministrit Rama mbi rishikimin e marrëveshjes së demarkacionit Kosovë-Mali i Zi.
Zoti Kurti shkruan se:
[N]dërkohë që përparimet në këtë aspekt janë tepër të ngadalta, e më shpesh ceremoniale se sa përmbajtësore, ne dëgjuam se zoti Rama po i kërkon zotit Haradinaj, kryeministrit aktual të Kosovës, që të ndërrojë qëndrim për demarkacionin me Malin e Zi.
Zoti Rama pra po kërkon që, kundër asaj që dëshmohet në harta, në dokumente zyrtare, nga profesionistët ekspertë, në mbamendje institucionale, në kujtesë popullore dhe me peticionin masiv qytetar, të përkrahet një marrëveshje e padrejtë që ia heq Kosovës 8.200 ha të territorit.
Më tej, ish kryetari i Vetëvendosjes shprehet se Kryeministri i Shqipërisë bën mirë të merret me realizimin e marrëveshjes Kosovë-Shqipëri dhe të mos flasë për demarkacionin. Ai shkruan se:
Me 32 deputetët e saj tash Lëvizja VETËVENDOSJE! është partia më e madhe në vend e në Kuvend. Në mënyrën më meritore ne do të merremi me Marrëveshjen e Demarkacionit Kosovë-Mal i Zi. Nga kryeministri ynë Edi Rama presim që të merret me realizimin e marrëveshjeve Shqipëri-Kosovë. Dhe, po ashtu presim që ai të kontribuojë në lartësimin e social-demokracisë e të bashkimit të kombit. Nuk kemi kohë për të humbur e as tokë për të falur.
Pavarësisht se zoti Kurti i lavdëron përpjekjet e qeverisë së Kosovës dhe Shqipërisë për bashkëpunim, ai thotë se deri më tani asgjë nuk është zbatuar.
Marrëveshjet ishin të fushave të rëndësishme për ndërtimin e politikave të përbashkëta, në ekonomi e tregti, në fushat e energjisë, infrastrukturës, arsimit, kulturës dhe mjedisit, etj. Afatizimi i detyrave i jepte ngjyrë konkrete atyre marrëveshjeve. Shumë prej detyrave konsiderohej se do të realizoheshin brenda dy muajve.
Por ku jemi sot, pas më shumë se një viti, me ato marrëveshje? Askush nuk është mbajtur përgjegjës për moszbatimin e afateve, e as për ngadalësimin deri në ngecje të marrëveshjeve e detyrave. Askush nuk është pushuar nga puna. Ndërkohë, realiteti kërkon një dinamikë krejt tjetër: afatizime, përgjegjësi, moral e vullnet për punë.

Hakmarrja primitive e Ramës ndaj Strasburgut

Qeveria shqiptare ka djegur afatin e vendosur nga Asambleja Parlamentare e Këshillit të Europës (PACE) për propozimin e tre kandidaturave nga të cilat do të zgjidhet gjykatësi shqiptar në Gjykatën e të Drejtave të Njeriut në Strasburg (GjDNj).
Mosparaqitja e kandidaturave rrezikon që të vonojë çështjet në pritje të gjykimit në Gjykatën e Strasburgut, që përfshijnë Shqipërinë. Afati i vendosur nga PACE ishte brenda gushtit 2017. Gjykata e Strasburgut është Gjykata më e lartë për vendet anëtare të Këshillit të Europës, përfshi Shqipërinë, e cila merr në gjykim çështjet që kanë shteruar të gjitha shkallët e gjykimit të vendeve anëtare. Procedura për zgjedhjen e gjykatësit shqiptar në GjDNj ka më shumë se një vit që zvarritet. Më 6 tetor 2016, Komiteti i PACE-s për Zgjedhjen e Gjykatësve në Gjykatën Europiane të të Drejtave të Njeriut i rekomandoi PACE-s rrëzimin e të gjitha kandidaturave të paraqitura nga qeveria Rama duke deklaruar:
Komiteti rekomandon që Asambleja të mos pranojë listën e kandidatëve për shkak se, procedurat kombëtare për përzgjedhjen e tyre nuk ishin në përputhje me standardet e kërkuara nga Asambleja dhe Komiteti i Ministrave. Mbi këtë rekomandim, më 11 tetor 2016, PACE rrëzoi në bllok listën e kandidatëve, që përfshinte Sokol Berberin, Gent Ibrahimin dhe Ina Ramën, e cila ndërkohë është bërë anëtare e Kolegjit të Apelimit të Vetingut. Përpjekja e dytë nga qeveria shqiptare për të propozuar kandidatët u bë më 14 mars 2017. Këtë herë qeveria propozoi Aurela Anastasin, Sokol Berberin dhe Aleksandër Muskajn. Të tre kandidatët u intervistuan nga Komiteti më 6 prill, i cili rekomandoi:
Duke qenë se asnjë nga kandidatët nuk është mjaftueshëm i kualifikuar, Komiteti rekomandon rrëzimin e listës nga Asambleja dhe t’i kërkohet qeverisë së Shqipërisë të paraqesë një listë të re kandidatësh. Më 13 prill 2014, PACE rrëzoi sërish tre kandidatët e paraqitur nga Shqipëria. Është e qartë se qeveria preferon zgjedhjen e Sokol Berberit, por duket se ka vështirësi për gjetjen e dy kandidatëve të tjerë që të jenë alternativë e mirë përballë tij. Berberi është ish-gjykatës i Gjykatës Kushtetuese, i cili dha dorëheqjen më 15 shtator 2016, ndërkohë që mandati i tij kishte mbaruar që në prill, por vazhdoi të qëndronte në detyrë në pritje të zgjedhjes së zëvendësuesit të tij nga Kuvendi. Sidoqoftë, ai vendosi të dorëhiqet, kur vërejti se “institucionet qendrore” treguan “mungesë vullneti” për zgjedhjen e pasuesit të tij.
Tani duket se qeveria po tregon “mungesë vullneti” për të zgjedhur një gjykatës të ri në Gjykatën e Strasburgut. Ky është rasti i parë në historinë e Gjykatës së Strasburgut, që një vend dështon të zgjedhë gjykatësin e tij në Gjykatën e Strasburgut edhe pas tre raundesh. Edhe me dy refuzimet e para, Shqipëria kishte hyrë në një grup të vogël vendesh, kandidaturat e të cilit ishin refuzuar dy herë rrjesht nga PACE. Tani, Shqipëria ka bërë histori duke qenë i vetmi vend që ka dështuar tre herë.

Kapet shqiptari me 47 kg kokainë në Angli

Një shqiptar është arrestuar, pasi u kap me plot 47 kilogramë kokainë, si dhe 250.000 paund të thata, në Essex të Anglisë. Mark Gorini, 25 vjeç, u arrestua fillimisht pasi iu gjetën dokumente të rreme italiane. Kur oficerët e Agjencisë Kombëtare të Krimit dhe Shërbimit Policor Metropolitan të Shërbimit të Krimit të Organizuar kontrolluan makinën që po përdorte Gorini, ata gjetën dy pako kokainë të fshehura në bagazh.
Në total rezultoi se sasia e kokainës ishte 47 kilogramë, vlera e së cilës shkonte deri në 4.9 milionë dollarë. Gorinit iu gjet gjithashtu një makinë numërimi parash dhe pajisje që kanë të bëjnë me shpërndarjen e klasit A të drogës.
25-vjeçari është akuzuar për shpërndarje të kokainës, posedimit të dokumenteve të rreme, pastrim parash dhe drejtim të makinës pa asnjë sigurim. Ai është mbajtur në paraburgim deri në seancën e tij të ardhshme.

Dy shqiptarë kapen me 6 kg kokainë në Itali

Policia italiane në Asti ka arrestuar 2 të rinj shqiptarë ditën e mërkurë, pasi u kapën me 6 kilogramë kokainë. Ata janë A.L. 26 vjeç dhe P.A. 27 vjeç për shpërndarje të lëndëve narkotike. Ata janë ndaluar, pasi janë pikasur nga forcat policore si të dyshuar gjatë kohës që ishin duke ecur me një makinë me targa franceze.
A.L. gjatë momentit të kontrollit ka shfaqur nervozizëm dhe nuk ka justifikuar arsyen pse ishte në qytet, ndërsa P.A. dha disa justifikime jo bindëse në lidhje me praninë e tij në të njëjtën makinë me A.L. Kjo bëri që policia të bënte një kontroll më të imtësishëm të makinës, nga ku arritën të gjejnë 6 kilogramë kokainë të paketuar dhe me mbishkrimin “ASTI”, e cila ishte destinuar të shitej në disa qendra dhe sheshe qytetesh.
Ndërkohë, Policia italiane ka arrestuar një çift italian dhe një shqiptar për shpërndarje të lëndëve narkotike. 37-vjeçarit shqiptar me iniciale E.N policia arriti t’i sekuestronte në shtëpinë e tij 2 kilogramë kokainë të fshehura në dhomën e gjumit, të cilat i kishte ndarë në dy pako të ndryshme. Gjithashtu, policia siguroi si prova materiale edhe një pistoletë, 55 plumba dhe 9 mijë euro.
Ndërsa çiftit italian, 27-vjeçares V.R., si dhe bashkëshortit të saj G.C. policia arriti t’i sekuestronte në total 12 kilogramë marijuanë dhe 20 mijë euro. Policia arriti të vinte në gjurmët e të arrestuarve në momentin që agjentët kishin vënë re në Corvetto një “Nissan” të zi të dyshimtë me dy persona brenda. Më pas ka qenë shqiptari, i cili me një motor ka shkuar të takonte çiftin italian.
Policia arrestoi shqiptarin gjatë kohës që po ecte në San Guiliano. Aty, ata i sekuestruan 2 mijë euro që i kishte me vete dhe tre celularë, ndërsa më pas kanë shkuar në shtëpinë e tij ku i gjetën drogën, pistoletën, paratë dhe një makinë që numëronte paratë.
Mësohet se shqiptari E.N, përveç shpërndarjes së lëndëve narkotike kishte edhe precedentë të mëparshëm kriminalë si rrëmbim personi në vitin 1999 dhe për një vrasje.

4 të vdekur në tre aksidente brenda dy orësh ditën e djeshme

Aksidentet rrugore vazhdojnë të marrin jetë njerëzish. Vetëm ditën e djeshme humbën jetën 4 persona në tre aksidente brenda dy orësh. Rreth orës 15:00, një makinë përplasi dy persona që po udhëtonin me motor, duke shkaktuar vdekjen e të dyve, në aksin rrugor Bilisht-Korçë. Njëri prej personave që lëviznin me motor vdiq në vendin e ngjarjes, ndërsa tjetri që mbeti i plagosur rëndë u transportua në Spitalin Rajonal të Korçës, ku nuk arriti t’u mbijetojë plagëve të marra. Policia ka nisur hetimet për zbardhjen e plotë të shkaqeve dhe rrethanave të aksidentit, si dhe ka shoqëruar drejtuesin e “Benz-it”, 55-vjeçarin me inicialet P.G.
Një tjetër aksident ndodhi pasditen e djeshme rreth orës 16:20 minuta në autostradën Levan-Tepelenë, ku ka gjetur vdekjen shtetasi me iniciale A.M, 48 vjeç, banues në fshatin Cakran të Fierit, drejtuesi i mjetit “Benz”. Policia ka shoqëruar në Komisariatin e Policisë, shtetasin me iniciale A.A, 55 vjeç, banues në Vlorë, drejtues i mjetit tjetër. Grupi hetimor po punon për zbardhjen e shkaqeve dhe rrethanave të ngjarjes.
Po ashtu një aksident ka ndodhur pasditen e djeshme në afërsi të “Shkollës së Baletit”, ku një automjet tip “Benz” ka përplasur një të moshuar, duke e lënë të gjakosur pa ndjenja në rrugë. I moshuari nuk ka arritur dot t’i mbijetojë plagëve dhe ka humbur jetë në spital.
Drejtoria e Policisë Rrugore iu kërkon të gjithë drejtuesve të mjeteve që të udhëtojnë me mjetet e tyre në këto orë të shtojnë kujdesin gjatë drejtimit të mjetit të tyre. Në orët në vazhdim, si rezultat i rëndimit të kushteve të motit dhe rënies së shirave në mjaft zona rrugore të vendit kanë ndodhur tre aksidente rrugore me pasojë humbjen e jetës së tre shtetasve.
Paraprakisht Policia Rrugore ka identifikuar si shkak të ndodhjes së tyre shkeljen e rregullave të qarkullimit nga drejtuesit e mjeteve të përfshirë në këto aksidente dhe sidomos shpejtësinë tej normave të lejuara dhe parakalimin e gabuar.
Me qëllim shmangien e aksidenteve rrugore dhe parandalimin e tyre dhe ruajtjen e jetës së shtetasve, Policia Rrugore kërkon rritjen e vëmendjes në drejtimin e mjeteve, respektimin në maksimum të normave të sjelljes, përdorimin sidomos të rripave të sigurimit dhe vendosjen e kaskove mbrojtëse nga drejtuesit e automjeteve. Të evitohet me çdo kusht përdorimi i celularëve gjatë drejtimit të mjeteve. Shërbimet e Policisë janë në akset rrugore, për të parandaluar aksidentet dhe për të dhënë çdo ndihmë drejtuesve të mjeteve.

OSBE rrëzon zgjedhjet, votat u blenë, votuesit nën kërcënim

Shitblerja e votës, deformimi i vullnetit të lirë të qytetarëve dhe cënimi i rezultatit të zgjedhjeve ka shtyrë misionin e OSBE/ODHIR të kërkojë me urgjencë nisjen pa humbur kohë të Reformës Zgjedhore. Pas rreth 3 muajsh OSBE/ODIHR ka publikuar raportin final për zgjedhjet e 25 qershorit.
OSBE thirrje qeverisë dhe politikanëve të refuzojnë mbështetjen financiare nga individë me një të kaluar kriminale. Misioni kërkon gjithashtu luftën kundër abuzimit të burimeve shtetërore dhe presionet lidhur me punësimin për votuesit.
Ndër të tjera në këtë raport thuhet se, në bazë të marrëveshjes mazhorancë-opozitë u zhvillua një fushatë e lirë, ku u respektuan liritë themelore. Marrëveshja politike e 18 majit krijoi sfida për administratën zgjedhore, e cila rezultoi me një aplikim selektiv dhe të papajtueshëm me ligjin.
Sipas raportit politizimi i vazhdueshëm i organeve dhe institucioneve të lidhura me zgjedhjet, si dhe akuzat e gjera për blerjen e votave dhe presionin ndaj votuesve, hoqën besimin e publikut në procesin zgjedhor.
Ndërsa vlerëson se dita e zgjedhjeve ka qenë e rregullt, raporti vë në dukje edhe moszbatimin e plotë të disa procedurave në disa prej qendrave të votimit, ku theksohet se ka pasur vonesa në fillimin e procesit.
OSBE ka ngritur shqetësimin se, “shtyrja me një orë e votimit nuk ka pasur bazë ligjore, ndërsa ka shkaktuar pështjellim te votuesit”.
Në raport thuhet se, “ditën e zgjedhjeve janë vërejtur parregullsi e mosveprime procedurale”. “Janë vërejtur votime në grup dhe ndërhyrje nga aktivistë partiakë”. Të ndryshojë ligji për grupet e numërimit, nuk duhet të jenë politike. Shqetësim i OSBE, i theksuar edhe në raportin final të zgjedhjeve është edhe shitblerja e votës. OSBE rekomandon zgjidhjen e këtij fenomeni përmes mekanizmave ligjorë.
Në rekomandimet kryesore të OSBE është edhe hartimi i një reforme të re zgjedhore gjithëpërfshirëse. “Të thellohet depolitizimi i administratës publike”, thuhet gjithashtu në raportin e OSBE. Shqetësim i OSBE, i theksuar edhe në raportin final të zgjedhjeve është shitblerja e votës. OSBE/ODIHR evidenton se forcat politike të PD dhe LSI kanë denoncuar rastet e shitblerjes së votave, por sipas këtij raporti rastet e denoncuara nuk ndryshojnë rezultatin. “Rastet për shitblerjet e votave të paraqitura nga PD dhe LSI, nuk ndryshojnë rezultatin”, thuhet në raportin e OSBE. OSBE rekomandon zgjidhjen e këtij fenomeni përmes mekanizmave ligjorë. Në raport thuhet se, “ditën e zgjedhjeve janë vërejtur parregullsi e mosveprime procedurale”. “Janë vërejtur votime në grup dhe ndërhyrje nga aktivistë partiakë”. OSBE rekomandon “të ndryshojë ligji për grupet e numërimit, të cilat nuk duhet të jenë politike, por trupa të pavarura”. Në raportin e OSBE vlerësohet se marrëveshja politike e 18 majit krijoi sfida për administratën zgjedhore, e cila rezultoi me një aplikim selektiv dhe të papajtueshëm me ligjin. Në rekomandimet kryesore të OSBE është edhe hartimi i një reforme të re zgjedhore gjithëpërfshirëse. “Të thellohet depolitizimi i administratës publike”, thuhet gjithashtu në raportin e OSBE.

Vota nuk ishte sekrete, procesi i kompromentuar

Në raportin final për zgjedhjet e 25 qershorit 2017, Misioni i Vëzhguesve OSBE/ODIHR thekson më shumë se sa vitet e shkuara problemet me sekretin e votës, presionin e partive politike dhe aftësinë e militantëve për të lidhur votën e hedhur me votuesin.
Mungesa e sekretit të votës së hedhur si pasojë e aftësisë së makinerive politike për të identifikuar votuesit dhe votat pothuajse një për një, qe një nga shqetësimet kryesore të shprehura në raportin final të zgjedhjeve të 25 qershort të grupit të vëzhguesve ndërkombëtarë të misionit të OSBE/ODIHR. Raporti 37 faqësh u publikua më 28 shtator në faqen zyrtare të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Europë, OSBE dhe është produkt i Misionit të Vëzhguesve të Zyrës për Institucione Demokratike dhe të Drejta të Njeriut.
“Njerëz të paautorizuar qenë të pranishëm në 10 për qind të qendrave të votimit të vrojtuar dhe vëzhguesit vërejtën ndërhyrje në proces nga vëzhguesit partiakë në 8 për qind të vrojtimeve”, thuhet në raport.
Vëzhguesit e vlerësuan procesin e votimit negativisht në 7 për qind të qendrave të votimit të vrojtuara.
Zgjedhjet e 25 qershorit u zhvilluan pas një krize politike disa mujore të shkaktuar nga bojkoti i shpallur dhe protesta e vazhdueshme e opozitës në shesh, bojkot që u mbyll me një marrëveshje politike mes Edi Ramës dhe Lulzim Bashës më 18 maj.

Vota e identifikuar

Raporti vëren se sekreti i votës, themeli më i rëndësishëm në demokraci, mund të jetë kompromentuar në një masë jo të vogël, pjesërisht për shkak të mjediseve të ngushta të votimit dhe pjesërisht për shkak të vëzhguesve partiakë, të cilët mbanin shënime se kush hyri e kush doli dhe se cilët votues morën një fletë votimi të caktuar. Kjo është mekanizmi kryesor i dyshuar në Shqipëri për presion nga ana e partive politike, kryesisht atyre në pushtet, për të identifikuar se për kë parti ka votuar një shqiptar i caktuar.
“Fletët e votimit vijojnë të kenë një bar kod me një numër serial vijues, gjë që jep mundësinë teknike për të lidhur një votë të caktuar me një votues specifik”, thuhet në raport.
Sipas kësaj skeme, vëzhguesit partiakë qëndrojnë brenda ose pranë mjediseve të votimit, duke u ndihmuar nga komisionet e qendrave të votimit, të cilat përbëhen gjithashtu nga militantë partiakë, për të dëgjuar numrin e kartës së identitetit të votuesit, numër që lexohet me zë të lartë nga komisionerët, dhe pastaj për të mbajtur shënim radhën e votuesve një nga një krahas numrave serialë të fletëve të votimit.
“Vëzhguesit e misionit vunë re shumë raste kur vëzhguesit e partive mbanin shënim se kush votoi, duke regjistruar numrat e tyre siç shënoheshin në listat e votuesve. Ky proces ndihmohej nga komisionerët të cilët njoftonin me zë të lartë numrat e identitetit të votuesve”, shkruhet në raport.
Skema e identifikimit të një vote specifike mund të ngjajë si film me spiunazh, nëse kemi parasysh se në Shqipëri ka mbi 3.4 milionë shtetas me të drejtë vote dhe se në 25 qershor u hodhën 1.6 milionë vota. Gjithsesi, efikasiteti i një skeme të tillë identifikimi të votës ka shumë pak rëndësi në krahasim me faktin që votuesit dinë se vota e tyre mund të mos jetë sekrete. Mjafton që votuesit të dyshojnë se sekreti i votës së tyre është i pagarantuar që standardet e kartës së Kopenhagës të konsiderohen të shkelura dhe zgjedhjet të konsiderohen pa standarde.
“Shteti duhet të garantojë të drejtën për zgjedhje të lirë dhe sekrete. Çdo formë presioni për të zbuluar se si kanë synuar votuesit të votojnë ose se si kanë votuar ata duhet të parandalohet. Çdo lidhje mes votuesit dhe një vote duhet të bëhet e pamundur”, thuhet në raport.
Sipas raportit, në 4 për qind të qendrave të vrojtuara sekreti i votës “mund të jetë kompromentuar” për shkak se mjediset qenë të papërshtatshme për kryerjen e votimit për shkak se qenë të vogla dhe të mbingarkuara, ndërsa sekreti nuk konsiderohet i garantuar edhe në 10 për qind të vrojtimeve të tjera për shkak të plotësimit të votës jashtë kuadratit të votimit nga votuesit apo të mospalosjes së votës siç kërkohet nga ligji.
Partitë politike shqiptare kanë zhvilluar përgjatë viteve makineri politike përmes grumbullimit të të dhënave personale të votuesve si dhe krijimit të mekanizmave të gjithëfarëllojshëm të presionit, nga identifikimi i vendeve të punës te identifikimi i problemeve të ndryshme ligjore si pasja e një prone të palegalizuar apo një prone pa titull pronësie të rregullt.
Krijimi i përshtypjes se vota mund të identifikohet dhe nuk është tërësisht sekrete, përbën një mekanizëm të fuqishëm presioni nga partitë politike te votuesit./BIRN

Rekomandimet, shkëputje politikës nga krimi

Autoritetet duhet të ndërmarrin Reforma Zgjedhore që janë gjithëpërfshirëse për të adresuar rekomandimet e OSBE/ODHIR. Dispozitat për ligje të ndryshme lidhur me zgjedhjet duhet të harmonizohen, veçanërisht në lidhje me fushatën, financimin e fushatës dhe mediat.
Përpjekje të forta janë të nevojshme për të adresuar çështjen e vazhdueshme të blerjes së votave, nëpërmjet një fushate ndërgjegjësimi dhe ndjekjeve penale, në mënyrë që të rritet besimi në procesin zgjedhor.
Duhet angazhim konkret nga partitë politike për të luftuar praktikat e blerjes së votës.
Përveç kësaj, një refuzim publik nga ana e politikanëve për të pranuar mbështetje financiare nga individë me një të kaluar kriminale do të ndihmonte në ndërtimin e besimit të publikut në integritetin e zgjedhjeve.
Qeveria duhet të analizojë efektivitetin e përpjekjeve të mëparshme për të luftuar abuzimin e burimeve shtetërore dhe presionet lidhur me punësimin për votuesit.
Qeveria duhet të konsiderojë krijimin e një organi transparent, të pavarur dhe gjithëpërfshirës, me detyrën dhe kompetencën për të vepruar nëse raste të tilla vihen re në periudhën para dhe pas zgjedhjeve. Një strukturë e tillë mund të përsëritet në nivel rajonal dhe të krijohet në kohën e duhur para zgjedhjeve të ardhshme.
Ligji mund të ndryshohet për të lejuar emërimin jopartiak të komisionerëve të zgjedhjeve dhe anëtarëve të grupeve të numërimit. Kodi Zgjedhor duhet të ndryshohet për të ndaluar zëvendësimin e anëtarëve të KZAZ-së duke nominuar palët.
Duhet gjithashtu të merret në konsideratë futja e mekanizmave alternativë për emërimin e KQV-së dhe anëtarëve të ekipit të numërimit, kur partitë politike nuk propozojnë kandidatët e tyre.

Presionet mbi procesin e Vettingut

Vendimi i deputetëve socialistë për të futur në ujë propozimet e institucioneve të vetingut për numrin e punonjësve ndihmës i dha një kthesë të papritur zbatimit të Reformës në Drejtësi këtë shtator, kur prioriteti kyç i mandatit të parë të Ramës u retushua nën argumentin e nevojës për të kursyer. Mazhoranca parlamentare vendosi t’i japë tre institucioneve të vetingut 40 për qind më pak staf mbështetës nga sa qe kërkuar, ndërsa premtimi tjetër për paga të larta u prit me zhgënjim nga komisionerët dhe u shoqërua me akuza nga partitë politike në opozitë, ndërkohë që shkaktoi habi mes mbështetësve të Reformës në Drejtësi në radhët e Shoqërisë Civile.
“Edhe sikur ta çoja në ‘ad absurdum’ fantazinë, nuk mund ta imagjinoja që avancimi i Reformës në Drejtësi të degradonte në një çështje monetare”, tha Arjan Vasjari, pedagog i Filozofisë së të Drejtës dhe analist politik për BIRN. Ndërsa e quan racional një ballafaqim mes analizës ekonomike dhe parimit të autonomisë së institucioneve, Vasjari thekson se qëndrimi politik nuk përligjet as nga fryma dhe gërma e ligjit dhe as nga rëndësia përcaktuese që ky proces ka sipas tij për të gjitha ingranazhet e sistemit. “Ka mjaft institucione që mund të futen në dietë financiare, institucionet e vetingut nuk mund të jenë kurrsesi ndër ato”, shtoi ai.
Në dy raunde të tensionuara diskutimesh përballë Komisionit të Çështjeve Ligjore, drejtuesit e Komisionit të Pavarur të Kualifikimit, Kolegjit të Posaçëm të Apelimit dhe Komisionerët Publikë, argumentuan pa sukses se stafi mbështetës prej 185 punonjësish në total ishte i domosdoshëm për efikasitetin e procesit. Ata këmbëngulën se kishin studiuar strukturat e institucioneve të ngjashme ekzistuese të drejtësisë; Gjykata Kushtetuese ka 54 punonjës, Avokati i Popullit 56 dhe Këshilli i Lartë i Drejtësisë 50 të tillë. Shumica e kartonëve në Komisionin e Ligjeve i cilësoi të ekzagjeruara kërkesat, ndërsa vendosi të miratojë 110 punonjës në total për të tria institucionet dhe një pagë mesatare për komisionerët që kap vlerën bruto të 302 mijë lekëve. Vasjari nuk është i vetëm në argumentin se shkurtimet janë të papërligjura.
Drejtori i Institutit të Studimeve Politike, Afrim Krasniqi, kritikon gjithashtu sjelljen e mazhorancës si pronare të fondeve publike dhe përdorimin e mandatit të saj për të kushtëzuar mbështetjen financiare për organet e vetingut. “Logjika e përdorimit të mandatit të shumicës parlamentare për të kushtëzuar mbështetjen financiare për organet e pavarura në tërësi është logjikë politike, jo institucionale dhe një formë indirekte presioni”, tha Krasniqi për BIRN.
Operacioni Ndërkombëtar i Monitorimit-me të cilin si institucionet e rivlerësimit ashtu edhe Komisioni i Ligjeve thanë se ishin konsultuar për buxhetin, preferoi të qëndronte jashtë këtij debati. Në përgjigje të pyetjeve të BIRN, ONM u shpreh se është përgjegjësi e autoriteteve shqiptare të shpërndajnë burimet e duhura njerëzore dhe financiare për institucionet e vetingut. “Ne mbështetemi te Parlamenti për të bërë çfarë është e nevojshme në sigurimin e burimeve të mjaftueshme financiare dhe njerëzore për strukturat vendase, për të kryer detyrat e tyre dhe për të filluar operacionet sa më shpejt që të jetë e mundur”, deklaroi ONM.
Rokada e përplasjes politike
Tre projekt-vendimet për strukturën dhe nivelin e pagave të tre institucioneve të vetingut pritet të zënë pjesën kryesore të debatit në seancën e së enjtes në Kuvend, ku janë parashikuar për t’u votuar. Partia Demokratike dhe Lëvizja Socialiste për Integrim në opozitë-të shigjetuara që të dyja në të shkuarën nga kryeministri Rama për tentativa bllokuese ndaj reformës nxituan t’i kthejnë reston, duke kërkuar mbështetjen pa asnjë rezervë të kërkesave të shtruara nga institucionet. Zëvendëskryetari i Komisionit të Çështjeve Ligjore, Eduard Halimi i tha BIRN se, Parlamenti nuk ka të drejtën që t’u caktojë buxhetin këtyre institucioneve, por të miratojë propozimet e tyre.
“Qëllimi i vërtetë është që këto institucione të lihen pa kapacitete dhe pa mundësi për të realizuar vetingun, në mënyrë që këtë ta bëjnë më pas institucionet ndihmëse të kontrolluara nga Rama”, tha Halimi. Kryetarja e LSI-së, Monika Kryemadhi ngriti gjithashtu alarmin për një minim të procesit të vetingut, përmes një letre drejtuar ambasadorëve Donald Lu dhe Romana Vlahutin, të cilën ajo e publikoi mbrëmjen e së mërkurës në Facebook. “Si mund të vlerësohet pasuria e 800 gjyqtarëve dhe prokurorëve nga 9 këshilltarë ekonomikë, ndërkohë që ILDKPKI ka përfshirë në këtë proces të gjithë strukturën e saj”, pyet Kryemadhi në letrën për ambasadorët.
“Qartazi nga ana e mazhorancës ka një tendencë të hapur për t’i kapur këto institucione kushtetuese…”, shton ajo. Vendimi i shumicës është konsideruar i papranueshëm edhe nga dy prej 3 institucioneve të vetingut. Kryetarja e Kolegjit të Apelimit, Natasha Mulaj tha se, propozimet e tyre reflektonin ligjet e miratuara nga deputetët dhe se shkurtimet po cenojnë efikasitetin e procesit. “Ne nuk duam luks. Ne duam një strukturë që procesi të jetë efikas. Po e reduktuat dhe e çuat në këtë numër strukturën e Kolegjit të Apelimit, unë mendoj se ju po cenoni pavarësinë..”, tha Mulaj më 25 shtator në Komisionin e Ligjeve.
I pyetur nga BIRN nëse shkurtimet në staf dhe paga do të dëmtonin procesin e vetingut, kryetari i Komisionit të Çështjeve Ligjore u përgjigj se, “në të vërtetë ka rritje dhe jo ulje”. “Kemi miratuar çdo kërkesë të përcaktuar nga nenet 18, 19, 29 të ligjit pa ceduar shërbimin ligjor të këtyre institucioneve”, tha Manja. Në një mbledhje të përbashkët mes deputetëve dhe ministrave të Partisë Socialiste, Manja theksoi se është garantuar funksionimi normal i këtyre institucioneve për strukturën dhe klasën e pagës dhe se Kuvendi nuk është për të përcaktuar masën e shpërblimit mbi pagën. Fryma e këtij qëndrimi është mbështetur edhe nga Kryeministri Rama në të njëjtën mbledhje, teksa tha se është respektuar principi bazë i reformës për mbështetje ekstra financiare. “Asnjë institucion, qoftë edhe pa dashje nuk do të bjerë në formën e tepsisë….E rëndësishme është që të përdoret eficensa maksimale dhe jo të ekzagjerohet me masa që sjellin efektet e kundërta.

Marrë nga BIRN