15.5 C
Tirana
E diel, 15 Qershor, 2025

Helmim masiv në një shkollë në Pukë, asnjë i ndaluar për ngjarjen

Një ngjarje e rëndë ka ndodhur paraditen e djeshme në Njësinë Administrative Gjegjan të Bashkisë së Pukës. Rreth 40 nxënës të shkollës 9-vjeçare të këtij fshati janë helmuar gjatë orëve të mësimit. Mësohet se, shkak i helmimit mund të jetë bërë hedhja e një dezinfektuesi nëpër klasa. Theksojmë se ende deri tani nuk ka asnjë informacion zyrtar nga policia lokale apo nga Drejtoria Arsimore. Fëmijët janë dërguar në spital dhe po u jepet ndihma e parë mjekësore. 3 fëmijë janë në gjendje më të rëndë dhe janë dërguar në Spitalin e qytetit të Pukës dhe afro 4 të tjerë janë në ambulancën e fshatit Gjegjan.
Deri tani nuk ka asnjë të ndaluar për këtë ngjarje të rëndë. Policia bëri të ditur se, rreth orës 9:00 ka ardhur një telefonatë në sallën e komandimit Pukë se tek Shkolla Mesme në Gjegjan, Pukë janë helmuar disa nxënës. Nga informacionet paraprake bëhet me dije se janë dizinfektuar ambjentet e shkollës, dje me datë 03.10.2017 në orën 14:00 nga Shërbimi i Shendetit Publik me klor në kuadër të dezinfektimit të shkollave. “Pasi kanë filluar procesin mësimor kanë shfaqur probleme shëndetësore disa nxënës, të cilët kanë shkuar për ndihmë mjekësore në Qendrat Shëndetësore më të afërta. Momentalisht bëhet me dije se janë 10 nxënës, nga të cilët kanë shkuar në Qendrën Shëndetësore në Rrëshen 3 fëmijë, në Qendrën Shëndetësore në Pukë 3 fëmijë, dhe në Qendrën Shëndetësore në Gjegjan 4 fëmijë, ku nuk paraqesin probleme për jetën. Nga ana Policisë po kryehen veprimet me grup hetimor për sqarimin e rrethanave të plota të kësaj ngjarje”, thuhet në njoftimin e Policisë.

SHBA: Luftë qeverive të korruptuara në Ballkan

Ndihmës/Sekretari Amerikan i Shtetit për Europën dhe Euroazinë, Wess Mitchell ka lëshuar një paralajmërim të fortë dje, ndaj të gjithë krerëve të qeverive të Ballkanit përfshirë edhe Shqipërinë, ndërsa i ka akuzuar drejtpërdrejtë ato për korrupsion dhe autoritarizëm. Ky mesazh i fortë i Mitchell dëshmon për rëndësinë që Presidenti Donald Trump i jep situatës në Ballkanin Perëndimor si dhe në Shqipëri gjithashtu.
Vetë kreu i Shtëpisë së Bardhë është kujdesur të emërojë njeriun e ri që nga dita e djeshme ka marrë në duar drejtimin e diplomacisë së re amerikane në rajon.
Wess Mitchell është Ndihmës/Sekretari i ri Amerikan i Shtetit që pason në detyrë paraardhësit e tij, Viktorja Nuland, e dorëhequr me 25 janar 2017 sapo Trump erdhi në krye të Shtëpisë së Bardhë, e pasuar në këto muaj nga Hot Bryan Yee.
Zoti Yee në koordinim me ambasadorët aktualë në Shkup dhe Tiranë arriti të zgjidhë krizat e brendshme politike, ndërsa pasuesit të tij Michelll i mbetet barra që t’i çojë përpara interesat amerikane në këtë rajon.
Duke folur për vendet e ish-bllokut komunist, Ndihmës Sekretari i ri i Shtetit për Çështjet Evropiane dhe të Euroazisë, Wess Mitchell ka kritikuar qeverisjet autoritare dhe korrupsionin në rritje.
“Në një farë mënyre ne dhe Perëndimi në përgjithësi, është në luftë me ata që kanë realizuar në praktikë idetë e tyre për qeverisje autoritare në disa shtete në Europë dhe Azi. Ata i kanë krijuar mundësi të përdorin forma hibride të qeverisjes. Korrupsioni në çdo shtet në tranzicion mbetet një problem i sigurisë tonë kombëtare. Ka faktorë të jashtëm gjeopolitikë që po përpiqen të shfrytëzojnë problemet e qeverisjes në këto shtete. Do t’i kërkoj Moskës t’i japë fund aktiviteteve destabilizuese në Ballkan” është shprehur Wess Mitchell, Ndihmës/Sekretari Amerikan i Shtetit.
Deklarata e Mitchell vjen në një kohë kur prezenca dhe shqetësimi i Shteteve të Bashkuara të Amerikës mbi keqqeverisjen në shumë vende të Ballkanit përfshirë edhe Shqipërinë është rritur si kurrë më parë.
Me ardhjen në detyrë në administratën Trump të shefit të ri për Ballkanin duket se kanë nisur edhe orientimet e reja ndaj zhvillimeve politike në këto shtete. Në Shqipëri ambasadori Lu, në detyrë që nga dhjetori 2014 kërkoi publikisht nga qeveria aktuale të reagojë ndaj 4 klaneve dhe 20 familjeve që kontrollojnë trafikun e drogës dhe të dënohen peshqit e mëdhenj që po pengojnë vettingun. Por krahas kësaj, një deklaratë tjetër të fortë Lu e përcolli pak ditë më parë edhe ndaj të rinjve shqiptarë, ku i ftoi ata të ngrihen në rrëzimin e qeverisë, në rast se kjo e fundit nuk përmbush kërkesat e tyre legjitime për të jetuar si çdo qytetar europian.

Kush është Wess Mitchell

Wess Mitchell është emëruar si Asistent Sekretar i Shtetit për Evropën dhe Euroazinë. Mitchell ka zëvendësuar në këtë post, Victoria Neuland. E gjithë karriera e tij e mëparshme ka të bëjë me çështjet e Europës Qednrore dhe Lindore. Para se të merrte pozitën e tij aktuale, Mitchell ka qenë president dhe Drejtor Ekzekutiv i Qendrës për Analizën e Politikave Evropiane. Më 19 korrik 2017, Presidenti Donald Trump e caktoi Mitchellin si Ndihmës Sekretar të Shtetit për Çështjet Evropiane dhe Euroaziatike. Ai u konfirmua nga Senati i Shteteve të Bashkuara në shtator 2017. Para se të bashkohej me Qendrën për Analizën e Politikave Europiane në 2004, ai ishte një bashkëpunëtor hulumtues në Qendrën Kombëtare për Analizën e Politikave. CEPA është një institut hulumtimi publik jo-fitimprurës i politikës publike që studion Evropën Qendrore dhe Lindore.
Mitchell, i cili përshkruhet si një ekspert për NATO dhe marrëdhëniet transatlantike. Ai themeloi CEPA në 2005 dhe ka qenë president i saj që nga viti 2009. Sipas faqes së internetit të CEPA, ai shërbeu në ekipin e sigurimit kombëtar për fushatën e kandidatit republikan Mitt Romney gjatë vitit 2012 në SHBA në zgjedhjet presidenciale. Ai është i njohur për qëndrimin e tij të ashpër ndaj Rusisë, të cilën ai e quan një “vend revizionist”. Në vitin 2012, ai ishte një konsulent i ekipit të tranzicionit të sigurisë kombëtare për fushatën presidenciale Mitt Romney. Mitchell është bashkëautor i dy librave, paqetë Frontier: Aleatët e cenueshme, rivalët në rritje dhe kriza e fuqisë amerikane me Jakub J. Grygiel dhe The Godfather doktrinën: një shëmbëlltyrë Politikë të Jashtme me John Hulsman. Ai shërben në këshillat e Institutit Richard G. Lugar për Diplomaci dhe Kongres, Komisionin Atlantik Sllovak, Iniciativës Atlantike dhe Shoqërisë Alexander Hamilton.

Supertaksat ndaj biznesit të vogël

Biznesi i vogël do të taksohet dhe do të paguajë 20% të TVSH-së. Ky është vendimi i fundit i Ramës, i cili paralajmëron një rritje të fortë taksash vitin e ardhshëm, duke nisur nga taksa për biznesin e vogël. Një tjetër taksë që do të nisë eksperimentimin për shqiptarët është ajo për pronën. Taksa do të nisë të eksperimentohet në Tiranë dhe më pas në të gjithë Shqipërinë. Barra e taksave do të vijë duke u rritur për shkak të borxheve të larta që qeveria Rama ka marrë në katër vitet e para të qeverisjes. Shlyerja e këtyre taksave do të rëndojë mbi qytetarët të cilët duhet të paguajnë për shpenzimet e luksit të Ramës dhe për koncesionet e klientelës së tij.
Shqiptarët duhet të paguajnë shtrenjtë haremin politik të Ramës, ku paratë nuk shkojnë për investime publike, por për koncesione për Vilmat e qeverisë dhe tenderat për klientelën e Ramës, pas të cilës fshihen edhe banda ndër më të rrezikshmet në vend.
Tatimi mbi Vlerën e Shtuar do të shtrihet në të gjithë biznesin e vogël. Lajmin e dha dje Kryeministri i vendit Edi Rama, gjatë një prononcimi live në ERTV në kudër të konsultimit publik për buxhetin dhe paketën fiskale 2018.
Kryeministri tha se të gjitha subjektet e biznesit të vogël do të përfshihen në TVSH.
“Do t’i kërkojmë biznesit të vogël të bëhet pjesë e luftës kundër informalitetit. Të gjitha subjektet, edhe subjektet e biznesit të vogël do të përfshihen në TVSH. Nuk është e vërtetë që do të ketë rritje taksash për biznesin e vogël. Ne e kemi bërë zero dhe do të vazhdojë të mbetet zero. Ne do ta përfshijmë në regjimin e TVSH, por kjo nuk do të thotë se do të ketë rritje taksash. Çdo biznes i vogël do të sillet në mënyrë të strukturuar”, ka pohuar sot Rama në Fier, teksa ka nisur diskutimet për projektbuxhetin 2018.
Më herët bizneset e mëdha i kanë kërkuar kryeministrit të përfshijë bizneset e vogla në TVSH si mënyra më e mirë për të parandaluar evazionin që krijonte përshkallëzimi.
Aktualisht bizneset e vogla lëshojnë faturë të thjeshtë tatimore, për çdo blerës të tatueshëm që merr furnizimin. Ndërsa për çdo blerës individ konsumator final, është i detyruar të lëshojë kupon tatimor nga pajisja fiskale.
Çdo blerje të tyre janë të detyruar ta justifikojnë me faturë tatimore me TVSH, kur blerja është kryer te personat e regjistruar si tatimpagues të TVSH-së.
Por ky vendim i qeverisë do të krijojë një tranzicion të ri në mesin e bizneseve të vogla, të cilat kanë një nivel të pamjaftueshëm njohurish dhe burimesh njerëzorë për t’u përfshirë në TVSH.
Në fund të vitit 2015, qeveria shqiptare vendosi që të heqë taksën e biznesit të vogël për xhiro deri në 5 milionë lekë (që ishte 25 milionë lekë në vit), ndërsa për fashën nga 5 në 8 milionë lekë tatimi u ul në 5%, ndërsa për bizneset që kanë një qarkullim vjetor më të lartë sesa 8 milionë lekë, tatim fitimi është 15%. Plani është të taksohen bizneset me xhiro mbi 2 milionë lekë, por deri tani nuk është vendosur se sa do të jetë niveli.
Vendimi u mor, pasi aksioni antiinformalitet që u zhvillua me agresivitet në shtator-dhjetor 2015 dhe u përqendrua fillimisht tek biznesi i vogël, krijoi pakënaqësi të mëdha dhe uli popullaritetin e politikave të qeverisë.
Por ky përjashtim u konstatua shumë shpejt që u bë burim evazioni. Heqja e taksave dhe vendosja e kufijve të xhiros bëri që prodhuesit të gjendeshin para refuzimit të tregtarëve për të marrë faturë. Kjo do të sillte rritje të xhiros së sipërmarrjeve të vogla, deri në kalimin e tyre në të mesme e të mëdha, pra duke i bërë një biznes objekt taksash.
Të ardhurat nga biznesi i vogël zbritën në rreth 600 milionë lekë në vitin 2016, nga 2 miliardë lekë që ishin në vitin 2015, para se të hiqej taksa për subjektet me xhiro deri në 5 milionë lekë. Pesha që zënë të ardhurat nga tatimi mbi biznesin e vogël në buxhet është e papërfillshme, përkatësisht 0.5% dhe 0.1% e totalit në 2015 dhe 2016, por shqetësimi kryesor lidhet me shkëputjen e zinxhirit të deklarimit për shkak të mungesës së interesit të subjekteve të vogla për të marrë faturë.
Ndërsa në buxhet, pesha e të ardhurave të biznesit të vogël është e papërfillshme, ajo ishte e rëndësishme për pushtetin lokal (që përdorte të ardhurat nga kjo taksë), i cili u detyrua ta kompensonte përmes shtimit të taksave të tjera si ajo e pastrimit, hapësirës, pronës etj.
Mësohet se ndërkohë, në kuadër të aksionit antiinformalitet që ka nisur nga 1 tetori, tatimet po kalojnë shumë subjekte të vogla në biznese me TVSH.

Enton DACI

1 miliard euro koncesione për pastrimin e parave të drogës

Konsesionet janë borxhe të pastra për shtetin dhe shoqërinë, por qeveria nuk i regjistron si borxh menjëherë. Skema tipike e pastrimit të parave që vijnë nga ekonomia e zezë dhe kriminale kërkon një kontratë, shërbim, koncesion apo PPP me qeverinë, një bankë që të jetë garante dhe një shtet të paralizuar për t’u mbrojtur nga ndjekja penale
Dyshimet dhe akuzat ndaj këtij projekti lidhen me faktin se, Rama përmes kësaj mënyre i krijon vetes një shteg për të marrë borxhe jashtë sistemit të borxhit publik
Alarmi i FMN për rreziqet që po kërcënojnë ekonominë shqiptare me theksin tek projekti i shpallur nga Rama për 1 miliard euro konçesione është më shumë se sa një shqetësim i ngritur në parim. Deklarata e Ramës që një vit më parë për dhënien e 1 miliard euro konçesioneve shkaktoi jo pak debate dhe ngriti shumë dyshime. Dyshime të cilat fondi Monetar Ndërkombëtar i përforcoi edhe më shumë mbrëmjen e së hënës. Shqetësimi i FMN vjen pas vizitës së zhvilluar jo më larg se një javë më parë në Shqipëri, ku takime të veçanta mes drejtuesve të lartë të FMN u zhvilluan me liderët kryesorë politikë dhe institucionalë në vend. Në takimin me kreun e PD, Basha denoncoi para drejtuesve të FMN skemat korruptive të konçesioneve dhe projektit prej 1 miliard euro. “Shqetësues është dhe projekti i 1 miliard euro koncesione që qeveria ka lançuar, ku do të kemi përqendrim të fondeve publike dhe në më pak duar, por ajo që është akoma më shqetësuese është ndikimi që do të ketë tek borxhi publik”, është shprehur Basha. Dyshimet dhe akuzat ndaj këtij projekti lidhen me faktin se, Rama përmes kësaj mënyre i krijon vetes një shteg për të marrë borxhe jashtë sistemit të borxhit publik. Konsesionet janë borxhe të pastra për shtetin dhe shoqërinë, por qeveria nuk i regjistron si borxh menjëherë. Sipas një denoncimi të Ylli Manjanit në lidhje me këtë projekt, kjo skemë e ngritur nga Rama nuk është gjë tjetër veçse një mënyrë për të pastruar paratë e krimit dhe drogës. Sipas tij, skema tipike e pastrimit të parave që vijnë nga ekonomia e zezë dhe kriminale kërkon një kontratë (shërbim, Koncesion apo PPP) me qeverinë, një bankë që të jetë garante dhe një shtet të paralizuar (për t’u mbrojtur nga ndjekja penale). “Oferta në shuma të tilla u vijnë gjithmonë qeveritarëve. Njerëz të ndryshëm me ose pa kravatë shfaqen gjithmonë nëpër zyra ministrash e kryeministrash me ofertën “kam para, por dua t’i investoj, mundësisht në infrastrukturë”. Deri më sot, qeveritë tona i kanë refuzuar këto oferta, sepse ishin pastrim parash”, shprehet Manjani në lidhje me projektin e Ramës për dhënien e 1 miliard eurove koncesione.

Plani i Ramës për koncesionet me rrugët

Rama e ka mirëmenduar gjithë skemës se si do të ndajë 1 miliard euro koncesionet, ndërsa të gjitha i ka kopsitur në një plan projektet që kanë të bëjnë kryesisht me ndërtimin e akseve të ndryshme rrugore. Plani i qeverisë për të investuar në infrastrukturë rreth 1 miliard euro nëpërmjet formës koncesionare me Partneritet Publik-Privat, flitet se do të përfshijë të paktën pesë projekte të mëdha rrugore. Sipas burimeve të “Monitor” nëpërmjet kësaj skeme do të financohet ndërtimi i rrugës së “Arbrit”, rruga Kardhiq-Delvinë, aksi Durrës-Plepa, dhe aksi Thumanë-Vorë-Rrogozhinë. Pjesë e kësaj paketë është edhe ndërtimi i unazës së madhe të Tiranës. Katër nga pesë projektet kanë nisur të paktën 6 vite më parë, por punimet kanë ngelur në fillesa, pasi qeveritë nuk kanë mundur të përballojnë me fonde buxhetore financimin e tyre. Nga ana tjetër, borxhi i lartë publik mbi 70 për qind të PBB kufizon mundësitë e qeverisë për të ndërtuar këto vepra me kredi të huaja. Vitin e kaluar kompania “Gjoka Construction” ka propozuar të përfundojë të gjithë pjesën e mbetur të rrugës së “Arbrit”, dhe jo vetëm 27 kilometra të saj, për një vlerë prej 190 milionë dollarësh. Një komision i ngritur në Ministrinë e Transporteve është duke marrë në shqyrtim këtë ofertë, e cila me sa duket do të jetë fituesja e ndërtimit e rrugës së “Arbrit”. Kompania Gjoka është duke ndërtuar tashmë dy lote të kësaj rruge nga ura e Vlashës deri në Bulqizë me një gjatësi prej 2 kilometrash dhe ka ndërtuar 4 më parë 4 kilometra të tjera të saj. Vetëm në vitet 2013-2015 qeveria aktuale ka investuar 6 miliardë lekë, ndërkohë që kërkohen edhe mbi 200 milionë euro për të përfunduar segmentin kryesor prej 26.7 km të kësaj rruge. Ky projekt është iniciuar në vitin 2008, dhe parashikon një gjatësi prej 72 km, krahasuar me lidhjen e vjetër ekzistuese që është rreth 130 km, rreth 50 km më e shkurtër. Ka një gjerësi të planifikuar prej 10.5 m, një pjerrësi maksimale 6,99%. Projekti i dytë, sipas financave, është ai i rrugës Kardhiq-Delvinë, ndërtimi i të cilës është braktisur prej vitesh. Sipas burimeve nga financat ka oferta nga disa kompani për këtë segment, që janë në shqyrtim, dhe projekti nuk pritet të kushtojë më shumë se 150 milionë dollarë. Kjo rrugë do ta shmangte Gjirokastrën dhe Qafën e Muzinës, duke bërë distanca Tiranë-Sarandë të përshkohej normalisht për 3-3.5 orë, duke e shkurtuar atë me 50 km. Përpjekjet për ndërtimin e këtij aksi kanë nisur që në vitin 2003, në kohën e qeverisë Nano. Gjatësia e saj është 28 km, një pjesë e të cilës është e ndërtuar. Pjesa më e vështirë është ndërtimi i një tuneli 1 km të gjatë.

Skema e financimeve

Sipas skemës që ka zbardhur ministri i Financave, Arben Ahmetaj njoftohet se sipërmarrësit që do të bëhen pjesë e realizimit të këtyre investimeve duhet të financojnë 20 për qind të vlerës së projektit nga kapitalet e veta. Ministria ka shpjeguar se buxheti i shtetit do të nisë të shlyejë investitorët vetëm, pasi të jetë bërë 50 për qind e investimit, por këto hollësi do të jenë të sqaruara në kontratat individuale që do të lidhen për secilin nga projektet. Nga ana tjetër, qeveria synon të shlyejë kompanitë gjatë një periudhë 10-15-vjeçare. Ndërtuesit e kontaktuar nga “Monitor” e kanë mirëpritur nismën e qeverisë. Arben Dervishi, sekretar i Shoqatës së Ndërtuesve, pohon se nëpërmjet kësaj forme qeveria do të plotësojë nevojat infrastruktore të vendit, ndërsa kompanitë e ndërtimit do të mund të aktivizojnë fondet të lira në këto projekte. Bankat gjithashtu do të kenë një front të ri kreditimi më të sigurtë, duke qenë se garant në këto projekte është qeveria. Mirëpo, sipas ndërtuesve që skema të mos jetë me rrezik duhet që qeveria të lëshojë garanci sovrane për kompanitë që do të ndërtojnë objekte me kredi bankare.

PD e ka lidershipin e duhur

Hamit TAKA

Kori i arrivistëve, anarshistëve, revanshistëve, diversionistëve, pesimistëve, nihilistëve, fatalistëve, paragjykuesve, me zë apo pa zë, me emër e pa emër, me fytyrë e pa fytyrë, brenda e jashtë saj, trumbetojnë me të madhe se Partisë Demokratike i mungon lidershipi konkurues. Një tentativë kjo sa spekulative aq edhe provokuese, për të realizuar atë që dëshirojnë, ambiciet e tyre ose zbehjen e rolit të partisë së parë opozitare në zhvillimet demokratike të vendit. Për ata pak, që mund ta besojnë me naivitet këtë teori të dështuar, problemi ka të bëjë edhe me vetë mënyrën se si shtrohet. Disa bëjnë të diturin e të habiturin: More, po kjo PD është parti e djathtë apo e majtë? Disa të tjerë, me gjasme të shqetësuar: Po pse me këta buzëqumështit e Bashës do fitojë zgjedhjet PD?
PD e ka përcaktuar qartë pozicionin e saj që në programin themelues, më 12 dhjetor 1990, si parti e qendrës së djathtë. Por ne nuk kemi ende mendësi atavike nga diktatura dhe vazhdojmë t’i konceptojmë të majtën e të djathtën, duke u bazuar në rreshtimin e forcave gjatë e pas Luftës së Dytë Botërore: partizanë e ballistë, besnikë të partisë dhe armiq të popullit. Domethënë, në demokracinë tonë ala shqiptarçe, e majta evidentohet me bazë ish-partizanët, ish-komunistët dhe punonjësit e organeve të sigurisë (domethënë të ndëshkimit), kurse e djathta evidentohet me ish-ballistët, ish-të pasurit para 1944-ës dhe me të burgosurit politikë-armiqtë e partisë e të popullit.
Historikisht, mendimi politik botëror është ndarë në dy ideologji kryesore: E majta dhe e djathta. Bazuar në këto parime janë ndërtuar më pas politikat ekonomike e financiare, arsimore, shëndetësore, politikat e emigracionit etj. Por ka kohë që shumica e studiuesve, analistëve apo vëzhguesve të politikës mendojnë se, dallimet e majtë-e djathtë në politikë apo partitë politike, janë zbehur ose janë bërë gati të padukshme. Kjo vihet re thuajse në të gjitha partitë politike të vendeve të Europës dhe të Amerikës së Veriut, vende ku këto dallime dikur kanë qenë të thekshme. Duke patur parasysh se në Shqipërinë e ‘90-ës demokracia e fillonte nga zeroja, varfëria ishte ekstreme, në shoqërinë uniforme nuk ekzistonin më klasat tradicionale, por zyrtarisht struktura e saj përbëhej nga dy klasat “mike”, punëtoria (në drejtim) dhe fshatarësia, PD ishte e detyruar të ndërmerrte edhe praktika majtiste, sidomos të karakterit ekonomik e social. Mendja ta thotë se, jo më qytetarët e thjeshtë, por edhe shumica e politikanëve aktivë dhe deputetëve, nuk janë të vetëdijshëm për këto këndvështrime apo bindje, se çfarë është e majta dhe e djathta, nga ku burojnë idetë e tyre, çfarë është njeriu, shoqëria, shteti, e drejta dhe si këto ide përkthehen në politika.
Ndryshimi kryesor mes të majtës dhe të djathtës qëndron tek ekonomia. E majta mendon se, shteti duhet të ketë një rol më të madh në rishpërndarjen e të ardhurave. Të pasurit duhet të taksohen më shumë, ndërsa të varfërit më pak. E djathta kërkon taksa sa më të ulëta, pasi mendon se, sa më pak të ndërhyjë shteti në ekonomi, aq më mirë do të ishte. Njerëzve u duhen krijuar kushte të barabarta gare, e më pas të lihen të lirë për të ndërtuar kapitalin, pasi kapitalisti e ndërton pasurinë në bazë të meritës. Le të ndalemi te programi i Lulzim Bashës gjatë fushatës elektorale. Pika mb “i” e gjithë sa thamë e thuhet ishte taksa e ulët 9 për qind për të gjithë taksapaguesit.
Eshtë e vërtetë se e djathta klasike mendon se “supë falas nuk ka”, ndaj programet sociale janë shumë të reduktuara, ndërsa taksat që qytetarët duhet të paguajnë janë shumë të ulëta. Kjo, pasi e djathta mendon se njeriu duhet të ketë lirinë për ta shpenzuar apo investuar vetë kapitalin e tij. Por, e detyruar nga gjendja ekonomike e shqiptarëve, PD ka ndjekur deri sot politika më sociale nga e majta shqiptare, e cila duhej të promovonte paketën e ndihmës sociale, ç’ka do të thotë se pensionet sociale apo mbështetja e shtetit ndaj individit duhej të ishte shumë më e madhe. Por ajo në fakt, gjatë katër viteve të qeverisë Rama, pensionistët i katandisi në pikë të hallit dhe ngriu rrogat e nëpunësve. Ndërsa PD gjatë 8 vjetëve qeverisje i dyfishoi pensionet dhe rrogat, ndërsa taksën e mbajti 10 për qind. Ndërkohë e djathta ende premton rritje të ndihmës sociale, kur e majta i ka minimizuar ato, duke pretenduar se ka bërë një reformë të thellë në këtë sektor.
Dallime ka edhe në politikat shëndetësore dhe ato arsimore. PD, që nga fillimi deri tani, ka pasur një model social, ku studimi në universitetet shtetërore ishte pothuaj falas. Me miratimin e Reformës në Arsim nga e majta, Shqipëria shkon drejt një modeli anglo-sakson, të ndikuar nga teoritë e Milton Fridmanit, sipas së cilit “paraja ndjek studentin”. E thënë ndryshe, studentët do të paguajnë më shumë, prandaj edhe protestojnë.
Gjithsesi, me zhvillimin e globalizmit dallimet mes këtyre dy ideologjive, e majta dhe e djathta, po shkojnë drejt minimizimit, pasi sot është shumë e vështirë që një parti në pushtet të hartojë vetëm politika të djathta apo vetëm të majta.

O, perëndi, pse lindëm kaq vonë?
Problemi i dytë i shtruar mos më keq, mosbesimi ndaj të rinjve në lidership, është një atavizmë sa historike aq edhe e aplikuar gjatë diktaturës moniste, kur një veterani analfabet i besohej mijëra herë më shumë në drejtimin e punëve të partisë-shtet se një të riu universitar. Kjo mendësi haset gjithandej edhe sot, bile tek intelektualë, që i mbajmë si korifej të mendimit. Sa për ilustrim po sjell dy shembuj nga mediat më të mëdha në orët më të shikuara.
Në një debat televiziv, një pjesëmarrës i ri, i studiuar jashtë vendit, përballë një akademiku dhe dy “korifejve” të diskursit publik, u gjend para një sulmi frontal. Në një moment, kur ishte rritur tensioni i bashkëbisedimit për një temë “të nxehtë”, i riu iu drejtua akademikut: le të diskutojmë si akademikë. Nuk kuptohej se, bashkëbiseduesi i ri e quante edhe veten akademik apo e ftonte bashkëbiseduesin të debatonte si akademik, por kjo ishte fare e parëndësishme. Në çast akademiku iu hodh tërë mllef e përbuzje: Ti akademik?! Po ti s’je asgjë, mo, ti je një hiç. Në të vërtetë nuk i shkonin hiç debatit publik këto fjalë të akademikut. Pse akademiku i moshës së tretë e konsideronte zero propabilitetin e të riut për t’u bërë nesër akademik? Harrojnë akademikët e sotëm se shkollimi i tyre që nga leximi i abetares e deri tek ato pasuniversitare përshkohej nga boshti ideologjik i marksizëm-leninizmit, që na çoi atje ku na çoi dhe mbi këtë bazë merrnin edhe tituj shkencorë? Harrojnë ata se të rinjtë e sotëm, që mbarojnë shkollat e larta, brenda apo jashtë vendit, kanë filluar të hyjnë në jetën e qytetëruar të njerëzimit dhe nuk mund të shkëputen më nga asnjë lëvizje e përgjithshme mendore, siç na ndodhi neve për gjysëm shekulli?
Po kaq i ngjashëm ishte dhe një rast në “Opinion”. Një ish-deputet i PD, pas një panegjiriku për zotin Ruçi, iu drejtua një editorialisti të ri të një gazete të pavarur, që nuk ishte i një mendimi me të: Po, hë, pa na thuaj ti, je pro apo kundër Ruçit si Kryetar i Parlamentit? Gazetari i ri iu përgjigj thjeshtë e qetë: Zoti Ruçi mund të jetë burrë zotëri, siç thoni ju, por përgjigjja ime është jo, për funksionet e tij para proçeseve demokratike dhe imazhit të tij. Pa e dëgjuar mirë përgjigjen, ish-deputeti dhe publicisti i vjetër iu përgjigj fare pa etikë: Po ti je i ri, ku di gjë ti… Në të vërtetë gazetari nuk ishte aq i ri dhe dinte shumë gjëra. Të dy rastet janë shfaqje e refleksit të kushtëzuar të mosbesimit te brezi i ri.
E sa shembuj të tillë mosbesimi ndaj të rinjve mund të ndeshësh me zë e me shkrim në mediat, portalet e forumet e diskursit publik. I ndesh shpesh në komentet e gazetave, me që i konsideroj si palestra, ku forcojnë muskujt qytetarët e sotëm e të nesërm. Efekti katarsis në këto kontekste banale realizohet nëpërmjet rrëzimit të “monumentit” të atij që flet nga podiumi ose katedra. Duke u nisur nga kjo frymë mitizimi të së vjetrës e mohimi të së resë, të rinjtë e sotëm duhet të thërrsin: O Zot, pse lindëm kaq vonë?!…

Lidershipi do vizionarë të rinj e të vjetër
Një midis të rinjve të mirëshkolluar e vizionarë u prezantua para 12 viteve dhe lideri i sotëm i PD-së, zoti Basha. Në krye të KOP-it para zgjedhjeve legjislative të qershorit 2005, ai i bindi shqiptarët, të djathtë e të majtë, se do të ishte një nga liderët e së ardhmes në Shqipëri. Të gjithëve na kujtohet qartësia, qetësia, elokuenca dhe eleganca e tij në debatet publike. Në personalitetin e tij rrezatohej qartë, jo vetëm inteligjenca dhe temperamenti i përmbajtur, por edhe qytetaria dhe kultura perëndimore, e fituar nga shkollimi në Europën Perëndimore. Personaliteti i tij bëri që mjaft të rinj shqiptarë të ëndërronin për t’u bërë politikanë. Kështu, ai paraqiti formatin dhe modelin e një politikani të ri, të pranueshëm si lider. Përvoja e fituar gjatë detyrave në organizma ndërkombëtarë, të ngarkuara nga Organizata e Kombeve të Bashkuara, si këshilltar ligjor në Departamentin e Drejtësisë së Administratës së Kombeve të Bashkuara në UMNIK etj., dhe ajo gjatë 8 viteve të PD-së në pushtet, ishte kohë e mjaftuesme për të marrë drejtimin e një partie, por edhe për mirëqeverisjen e vendit në kushte e një demokracie liberale. Këtu mbase qëndron “dobësia” e Bashës, pasi ne shqiptarët jemi kultivuar për të pranuar liderë të ashpër, reminishencë e viteve të diktaturës.
Eshtë e dukshme asimetria e mjaft politikanëve të formuar në periudhën parademokratike, të cilët shtiren si të djathtë apo demokratë dhe sillen e veprojnë si të majtë e komunistë tipikë. Kjo ndodh se ata deshën të hidhnin në vena gjak të ri pa pastruar nga llumrat gjakun e vjetër. Prandaj ishte dhe mbetet e nevojshme dhe e domosdoshme nga ana e zotit Basha afrimi dhe përgatitja e një brezi të ri në politikë, që të krijojnë klimën dhe institucionet e mirëfillta demokratike, i cili do të jetë një lidership konkurues i së ardhmes. Gjëja më normale sot do të ishte se, ndodhi çfarë ndodhi, tani e tutje demokratët e rinj vizionarë dhe ata me përvojë të bashkohen rreth një vizioni të ri për shëndoshjen e situatës në PD, me besim e vendosmëri për fitoren në zgjedhjet e radhës, qofshin ato vendore apo legjislative.

Krimi fshihet pas Skënderbeut

Frrok ÇUPI

Këtij viti ia vunë emrin “i Skënderbeut”. Mirë, askush nuk mund të thotë ‘pse?’.
Por kjo është edhe arsyeja pse ia vunë këtë emër. Sikur dikush të dalë të pyesë ‘pse?’, atëherë ky quhet ‘tradhëtari i kombit’. Nuk ka vlerë arsyeja pse ai tjetri e tha ‘pse, vëlla, Skënderbeun?’. Ai mund të jetë i uritur; mund të ketë fëmijët pa shkollë; mund të mos ketë shtëpi për këtë dimër (ose edhe po të ketë-njerëzit nuk i ka në shtëpi; disa i kanë ikur në Gjermani, ose ndoshta edhe fëmijët e gënjejnë se ku janë). Ose mund të jetë një i sëmurë mendor.
Të gjitha këto janë arsyet pse shteti, pa pyetur fare, ia vuri emrin këtij viti “i Skënderbeut”, sepse të gjitha arsyet e mësipërme janë nga ato që shteti i përdor lehtësisht kundër individit e mund t’i thotë tjetrit ‘ik ore antikombëtar’, ‘i marrë’. Dhe i mbyll gojën.
Ka edhe një arsye tjetër pse shteti e vuri emrin ‘Vit i Skënderbeut’ ashtu pa pyetur fare, sepse e di se në popull, me një fjalë u mbyll gojën të gjithëve. Vijmë nga sistemi i egër i diktaturës dhe për njerëzit ‘një emër’ zë gjithë hapësirën, nuk mund të ketë edhe ‘vit i Skënderbeut’ edhe vit i varfërisë”, edhe “vit i mollëve”… brenda një viti. Jo, pas Njëshit nuk ka Njësh tjetër.
Një pyetje jashtë “rregullit”:
Pse ky vit nuk u emërtua edhe “Vit i Skënderbeut”, edhe “Vit i Krimit”, edhe “Vit i mollëve”, për shembull?!
Shtetet e Bashkuara, përmes Departamentit të Shtetit, i kanë sugjeruar qeverisë shqiptare që këtë vit ta kthejë në ‘vit kundër krimit’ të organizuar. Nëse nuk ndodh realisht që viti dhe…, muaji, dhe dita të kthehen në ‘sahat’ i fundit për krimin, atëherë ç’vlerë kanë emërtimet e tjerë?! Shtetet e Bashkuara, përmes ambasadorit, tha se kur klani kriminal ekziston përballë, atëherë nuk mund të ketë as gjykatës, as prokuror, as ministër, as qeveri…, madje as pastrues qyteti-të pakorruptuar.
Pak më lart se kaq:
Në një shtet të tërhequr nga krimi, cila është vlera e Skënderbeut?! Skënderbeu-Gjergj Kastriot, është fatmirësisht figura më e lartë simbolike e kombit. Por nëse shteti ka krim, cila mund të jetë vlera reale e kombit?
Kjo është çështja. Përdoret lustra, demagogjia, fasada, ironia, fotografia me Donald Trump, ecejaket në BE, triumfi ose hendeku në zgjedhje… Në rastin tonë, ‘Skënderbeu’ po përdoret nga politika për të fshehur ‘vitin e krimit’: “Thua ti që të mos nderojmë Skënderbeun? Antikombëtar!”.
Kombi ka ardhur në një pikë vërtet delikate. Në atdheun e vet nuk ka drejtësi dhe shtet kombëtar; ekonominë ia ‘ushqejnë’ ose ia masin në fyt 20 familje kriminale. 4 për qind e njerëzve mbajnë në duar 90 për qind të pasurisë kombëtare. Pasuri kombëtare jona quhet malli që helmon fëmijët tanë dhe europianët…
Jashtë atdheut të vet, kombi përgojohet: “Ai shqiptari, krimineli i ftohtë”.
Ndërsa në planin botëror, aleatët tanë strategjik, të paktë-natyrisht, nuk mund të bëjnë asnjë hap në drejtim të mbështetjes së kombit tonë para se rruga të jetë pastruar nga krimi. Këtu do të kalojnë akset politike e strategjike; këtu do të kalojnë blloqet e mëdha dhe aleancat; këtu do të kalojnë traktatet e rendit të ri botëror. Në një klimë të inkriminuar nuk mund të kalojnë asnjë nga këto “ushtri’ përparimtare të botës; madje më lehtësisht kalonin në shekullin 19 ushtritë e Napoleonit në Luftën patriotike kundër Rusisë.
Aq më pak, patriotizmi ynë, do të ndihej i qetë nëse shteti është nën krim.
Atëherë pse e venë “Patriotizmin” në rrugë për të mbuluar mijëra emra të tjerë që kemi, që nga emri i Heroit Kombëtar, deri te emrat rreth varfërisë apo begatisë? Kjo është çështja. Po mbushet një shekull që kemi provuar hidhët çfarë fshihet pas “Skënderbeut” (Patriotizmit). Është fshehur diktatura, dhuna, mungesa e lirisë, shembja e besimit, izolimi, varfëria, e padrejta për të jetuar… Ky ishte krimi i atëhershëm. Edhe atëherë kishim Skënderbe, kishim komb (madje të lavdëruar prej nesh), kishim flamur dhe Parti, por… pa liri, pa mirëqenie, pa lëvizje, pa të drejta.
Mendo sa i rëndë është për ne krimi në shtet!, aq i rëndë sa të gjitha çfarë numërova më lart; dhe ca më i rëndë. Nuk ka gurë piedestali që e mban në shesh…

Një tjetër kullë 26 katëshe me 55 mijë metra katrorë ndërtim

Ditët e fundit, zona mes Rrugës së Durrësit dhe Rrugës së Kavajës, në anën perëndimore të Sheshit Skënderbej, është rrethuar gati për tu kthyer në një kantier ndërtimi.
Me mbarimin e rindërtimit të Sheshit Skënderbej, Kryebashkiaku Veliaj njoftoi nisjen e një faze të dytë punimesh, gjatë së cilës sipërfaqe të mëdha përreth sheshit do të kthehen në kantiere ndërtimi duke siguruar ndotjen e vazhdueshme dhe bllokimin e trafikut në një prej arterieve kryesore të qytetit.
Kulla që do të ndërtohet mes dy rrugëve quhet “Sytë e Tiranës”. Ajo është projektuar nga kompania daneze Henning Larsen Architects dhe është fituesja e një konkursi arkitekture në vitin 2003, organizuar nga ish-Kryebashkiaku Edi Rama. Ndërtimi duhet të kishte filluar në vitin 2005 dhe të kishte mbaruar në vitin 2007, por projekti u shty me 10 vjet. Sipas projektit:
“Ndërtesa do të ketë banesa, zyra dhe dyqane në një sipërfaqe totale prej 55,000 metrash katrorë dhe një kullë 26 katëshe. E ndodhur në qendër të qytetit, ndërtesa do të jetë rezultati i parë i dukshëm i një masterplani ambicioz në shkallë të gjerë për Tiranën.”
Masterplani për të cilin flitet në projekt nuk është ai i miratur së fundimi, i hartuar nga italiani Stefano Boeri, por është masterplani i parë për Tiranën, hartuar në vitin 2003 nga Architecture Studio. Me fjalë të tjera, kulla “Sytë e Tiranës” është pjesë e masterplanit të vjetër të Ramës dhe nuk ka fare të bëjë me pretendimet e fundit të shprehura nga Kryebashkiaku Veliaj për “pyjet orbitale” dhe shtimin e sipërfaqeve të gjelbëruara – pretendime të cilat tashmë i dimë që janë të rreme.
Kulla “Sytë e Tiranës” do të ndërtohet nga Edil Al-It, dhe punimet parashikohen të fillojnë në 2018. Edil Al-It, një kompani në pronësi të vëllezërve Dulaku, është po ashtu, një ndër më të afërtat me Kryeministrin Edi Rama. Kohët e fundit , Edil Al-It fitoi edhe tenderin për rinovimin e Teatrit të Operas dhe Baletit në qendër të Tiranës. Dy vëllezërit Dulaku janë gjithashtu pronarët e kanalit televiziv Vizion Plus, e si të tillë kanë sulmuar sistematikisht gazetarë të pavarur.

Berisha e denoncoi i pari inkriminimin e Gjetanit

Partia Demokratike ka kërkuar nga KQZ-ja që të verifikohet deputeti socialist i zonës së Kurbinit, Gjetan Gjetani. Kërkesa është bërë në lidhje me të kaluarën e tij. Ish-kryeministri Sali Berisha e ka denoncuar Gjetan Gjetanin që në datën 9 qershor, 16 ditë para zgjedhjeve parlamentare. Më 9 qershor, 16 ditë para zgjedhjeve parlamentare, ish-Kryeministri Sali Berisha publikoi denoncimin e një qytetari nga fshati Mali i Bardhë, ku Gjetani akuzohej për korrupsion. Për më tepër, Berisha e quante edhe narko-trafikant. Berisha shkruante se kandidati i PS-së në Lezhë, Gjetan Gjetani, ka marrë 5 milionë lekë për një çertifikatë dhe për këtë shkak i kanë anuluar një takim në fshatin Mali i Bardhë. Qytetari i kërkoi t’i kthente mbrapsht lekët në të kundërt nuk do të zhvillohej takimi. Ja çfarë shkruante ish-kryeministri Sali Berisha: Narko-kandidati nuk pranohet në fshatin Mali i Bardhë! “Ai ndëshkohet për korrupsionin e tij! Qytetari dixhital denoncon: Narko-kandidatin e Lezhës, Gjetan Gjetani, një fshatar, të cilit i kishte marrë 5 milionë lekë për t’i dhënë çertifikatën e verdhë, i zënë rrugën tek shkonte në takim elektoral në fshatin Mali i Bardhë. Takimi u anulua! Lexoni mesazhin e qytetarit dixhital!. “Zoti Berisha para 3 ditësh kandidati i PS, Gjetan Gjetani në Qarkun Lezhë kishte takim në fshatin Mal-Bardhë të Kurbinit, por dikush nga fshati ju zuri rrugën dhe nuk i lejoi të hynin në fshat; ai i kërkoi kandidatit 5 milionë lekët që i kishte marrë për t’i dhënë çertifikatën e verdhë. Pas shumë debatesh takimi u anulua. Respekte zoti Berisha”.

Prokuroria: Rama na kërkoi takim për deputetin Rakipi

Prokurori i Përgjithshëm, takim me Kryeministrin për ligjin “Për dekriminalizimin”
Prokurori i Përgjithshëm, zoti Adriatik Llalla, ka zhvilluar një takim me Kryeministrin e Republikës së Shqipërisë, zotin Edi Rama, me kërkesë të kreut të qeverisë.
Në fokus të takimit ishte diskutimi mbi kërkesën e subjektit politik, Partia Demokratike, lidhur me verifikimin e thelluar në kuadër të ligjit të njohur si “Për dekriminalizimin”, për deputetin e Kuvendit të Shqipërisë, zotin Aqif Rakipi.
Zoti Llalla vuri në dijeni Kryeministrin se Prokuroria e Përgjithshme ka nisur verifikimin e thelluar ndaj deputetit Aqif Rakipi disa muaj më parë. Procedura e verifikimit për këtë subjekt është ende në zhvillim, pasi Sektori i Posaçëm për “Dekriminalizimin” në Prokurorinë e Përgjithshme është ende në pritje të përgjigjeve nga ana e disa prej autoriteteve të huaja, të cilave u është kërkuar informacion.
Në takim, zoti Llalla shprehu garancitë e plota se Prokuroria e Përgjithshme do të vijojë të kryejë verifikimet e thelluara për të gjitha rastet që do i paraqiten me kërkesë të subjekteve të njohur nga ligji, si edhe me iniciativën e saj, kur informacioni sigurohet nga të dhënat që përpunon institucioni i Prokurorisë.
Gjithashtu, Prokurori i Përgjithshëm theksoi se, po vijon bashkëpunimi me autoritetet e tjera që kanë për detyrë verifikimin paraprak të subjekteve të ligjit “Për dekriminalizimin”, ku veçoi Komisionin Qendror të Zgjedhjeve (KQZ), si institucioni që kryen përpunimin paraprak të personave të zgjedhur në pushtetin qendror dhe lokal.

Denoncimi për Rakipin

Nga të dhëna të bëra me dije në rrugë informale, ekziston dyshimi i arsyeshëm se subjekti Aqif Rakipi ndodhet në kushtet e ndalimit për të kandiduar dhe për t’u zgjedhur në një funksion të lartë publik, në kuptim të nenit 2 të Ligjit Nr. 138/2015, për shkak të rekordeve kriminale në shtetin italian. Për këtë arsye, kërkojmë nga ana juaj që në zbatim të detyrimit të parashikuar nga neni 8 i këtij ligji, të bëni verifikimin e plotë të të dhënave. Kjo është kërkesa jonë, bëhet në kushtet kur pavarësisht fakteve të njohura botërisht, institucioni juaj nuk ka kërkuar verifikimin e plotë të të dhënave kryesisht, në përputhje me pikën 4 të nenit 8 të Ligjit nr. 138/2015.