Flakët “djegin” qeverinë
Situata ka dalë jashtë kontrollit. Zjarret masive kanë pushtuar vendin nga Veriu në Jug e kanë shndërruar Shqipërinë si një “zonë të vërtetë lufte”. Përballë kësaj situate të vështirë, e cila ka shkrumbuar mijëra sipërfaqe pyjesh e kullotash e që po rrezikon seriozisht banesat dhe jetët njerëzore shteti është tërësisht inekzistent.
Në çdo vend të botës, një situatë e tillë alarmante do të kishte mobilizuar gjithë shtetin në mënyrë urgjente, e po me aq urgjencë do të ishte shpallur gjendja e emergjencës civile e Shtabi i Emergjencave Civile do të ishte aktivizuar menjëherë. Në Shqipëri, prej një muaji flakët e zjarrit kanë zhdukur mijëra hektarë pyjesh, duke shkatërruar parqe kombëtare e duke vënë përpara kullota, vreshta e ullishte.
Aktualisht, rezulton se nga 61 bashki në vend, shërbim zjarrfikës ofrojnë vetëm 38 prej tyre, ndërsa në 23 bashki shërbimi zjarrfikës nuk është funksional. Shqipëria prej një muaji është përfshirë nga flakët. Vetëm në 24 orët e fundit nuk është shënuar asnjë shuarje e vatrave të zjarrit, të cilat vijojnë të mbeten ende tani një kërcënim për të gjitha qarqet e vendit. Situata më e vështirë duket se është në Parkun Kombëtar të Llogarasë në fshatin Dukat.
Për shkak të terrenit, ndërhyrja e forcave dhe automjeteve zjarrfikëse ka qenë e pamundur. Në kushtet kur qeveria shqiptare është inekzistente dhe e paaftë në përballimin e situatës, duke mos garantuar dot i është drejtuar për ndihmë vendeve të Bashkimit Europian.
Banorët thirrje për ndihmë, askush nuk përgjigjet
Të gjitha qarqet janë nën pushtetin e flakëve. Pyjet e Tiranës, Shkodrës, Kukësit, Lezhës, Durrësit, Beratit, Korçës, Gjirokastrës, Elbasanit thuajse janë asgjësuar. Dje, një tjetër vatër zjarri ka rënë në fshatin Kallarat në Vlorë. Pavarësisht përmasave të mëdha, ende askush nuk ka shkuar në vendngjarje për të shuar zjarrin. Banorët janë të tmerruar, pasi zjarri është shumë pranë banesave. Ndërkohë që banorët bëjnë thirrje për ndihmë të menjëhershme, pasi zjarri mund të shkrumbojë banesat.
Forcat e pakta të angazhuara nga shteti për shuarjen e zjarrit që kishte përfshirë Kodër Krastën në Elbasan dukeshin si qesharake. Të pamundura në shuarjen e flakëve ato sbënë gjë tjetër veçse i hapën rrugën flakëve të përpinin gjithçka që u dilte para. “Në fshatin Krastë të Bashkisë Elbasan, ka rënë zjarr në një sipërfaqe me shkurre dhe pisha, i favorizuar dhe nga era e fortë. Zjarri ka qenë aktiv gjatë gjithë natës dhe po punohet për shuarjen e tij”, informon përmes një njoftimi për shtyp Zyra e Emergjencave Civile, por ende zjarret vijojnë të mbizotërojnë këtë zonë dhe forcat e angazhuara nuk kanë bërë asnjë përparim drejt fikjes së flakëve.
Për të dalë nga situata dhe për të shpërqendruar vëmendjen e banorëve të shqetësuar, deputeti socialist Taulant Balla ka ngritur pretendime të paqena se zjarri ka qenë i qëllimshëm, ndërsa për të justifikuar mos ndalimin e flakëve, ai ka thënë se duhen më shumë forca të ushtrisë dhe zjarrfikëseve. Flakët e zjarrit kanë përfshirë një hapësirë të gjerë në Pogaj të Hasit. Mjetet zjarrfikëse nuk mund të hyjnë në zonë për shkak të terrenit të thyer. Vatra e zjarrit ka nisur në pjesën e përtej kufirit në Kosovë, duke u përhapur në fshatin Pogaj.
Ndërkohë, zjarri ka përfshirë edhe kodrat e fshatit Metoh në Mallakastër. Flakët e zjarrit kanë përfshirë një sipërfaqe me shkurre dhe pisha. Prefekti i Qarkut Vasil Bregu tha se zjarrfikëset e kanë të vështirë të ndërhyjnë për shkak të terrenit malor. Megjithatë, forcat e zjarrfikëses si dhe banorët e fshatra po angazhohen për shuarjen e zjarrit me mjete rrethanore dhe se zjarri po shkon drejt shuarjes. Fshati Metoh ndodhet në kufi me fshatrat e Beratit.
Fier, vendgrumbullimi i mbetjeve tre ditë në zjarr, nuk ka asnjë reagim
Zjarri që përfshiu fushën e grumbullimit të mbetjeve urbane në Fier pak ditë më parë ka humbur intensitetin, por tymi që vazhdon të ngrihet në zonë ka detyruar banorët të lënë shtëpitë e tyre dhe të largojnë fëmijët. Zjarrfikësit, përveç ujit, po përdorin dheun për të mbuluar zjarrin. Shumë familje kanë larguar fëmijët nga banesa, ndërsa të tjerë janë larguar duke mbyllur shtëpinë apo biznese deri sa të mos ketë tym në ambjent. Banorët ankohen se këto plehra duhet të largohen. “Plehrat po bëjnë tre ditë që janë ndezur dhe nuk i fik njeri. Shikoni si është gjendja”. Bashkia Fier ka mbi një vit që e ka mbyllur fushën e depozitimit të plehrave urbane, duke shpallur emergjencën për ngritjen e një landfildi tjetër. Por planet e Bashkisë për fushë mbeturinash nuk janë konkretizuar edhe për shkak se banorët kanë kundërshtuar që landfildi të ngrihet pranë fshatrave të tyre.
Fondi i Emergjencave 1.2 milionë, euro por shpenzimet kryeministrore 30 milionë euro
Qeveria e Ramës ka lënë në mëshirë të fatit vendin nga rënia e zjarreve. Ky fakt vërtetohet po të shikosh fondet e qeverisë për Emergjencat Civile. Ndërsa në vitet 2013-2014 fondi i Emergjencave Civile ishte më shumë se 6 milionë euro, ose 775 milionë lekë, por për vitin 2017 ky fond u la nga Rama vetëm 164 milionë lekë. Ulja e tij filloi në vitin 2015, kur nën dirigjimin e Ramës, Fondi i Emergjencave u ul në 144 milionë lekë, ose rreth 1 milion euro, ndërkohë që Rama i shtoi këtij fondi dhe 20 milionë lekë të tjera gjatë përmbytjeve që ndodhën në janar-shkurt të këtij viti, duke e çuar në total në 164 milionë lekë.
Kjo është shuma që është parashikuar nga qeveria për Emergjencat Civile, ndërsa Shqipëria është përfshirë nga zjarret. Një shumë qesharake, sa gjysma e parave që Rama harxhoi për ekspozita në New York, Berlin apo Kinën e Largët, si pjesë e pasionit të hershëm të rinisë së tij, por që po e promovon sot, duke përfituar nga benefitet që i jep pushteti dhe administrimi i parave publike.
Por në rast se është treguar dorështrënguar për fondet e emergjencës për njerëzit në nevojë, Rama nuk shfaqet i tillë, përsa i përket shpenzimeve vetiake në Kryeministri. Në rast se për tre milionë banorë, ai ka akorduar vetëm 1.2 milionë euro për emergjencat e vitit 2017, për Kryeministrinë ka akorduar 30 milionë euro. Shpenzimet janë bërë për fusha tenisi në Kryeministri, kondicionerë (plot 530 mijë euro), 6.7 milionë euro për karrige dhe tavolina, se helbete këto që janë s’ia mbushin syrin liderit global, makina, rikonstruksion të vilës së Mehmet Shehut, që ai përdor për gjumin e drekës, dhe të tjera si këto. Pra, Rama shpenzon 30-fishin e fondit që jep për Emergjencat Civile, pasi më emergjente konsideron ngritjen e fushës së tenisit apo vendosjen e kondicionerëve të rinj nëpër ambjentet, ku rri ai dhe detashmenti i tij, ndërkohë që Shqipëria ndodhet në flakë.
Kryeministri harxhon rreth 45 mijë euro për çdo person në Kryeministri, ndërkohë që me ato para mund të shuheshin flakët e zjarreve, duke marrë mjete të specializuara nga jashtë shtetit.
Britania: Kriminelët shqiptarë të lidhur me mafian latine
Përfaqësuesit shqiptarë të botës së krimit në Britani të Madhe po rrisin së tepërmi influencën e tyre brenda botës së krimit të organizuar në ishull, sipas Agjencisë britanike të Luftës kundër Krimit, NCA. Sipas kësaj agjencie, grupet kriminale shqiptare që operojnë në Britani janë të lidhura ngushtë me trafikantët e drogës në Amerikën e Jugut. Trafikantët shqiptarë kanë vendosur lidhje të drejtpërdrejta me furnizuesit e tyre me kokainë nga Amerika Latine. NCA është në dijeni të këtyre lidhjeve të grupeve të strukturuara kriminale shqiptare që kanë mbërritur së fundmi në ishull.
Këto grupe, sipas NCA, po e zgjerojnë rrjetin e influencës brenda botës së krimit të organizuar në Mbretërinë e Bashkuar. Këto konkluzione të agjencisë, e njohur si FBI-ja britanike, publikohen në kohën kur shtypi vendas shkruan edhe për depërtimin e trafikantëve të seksit në Britani, të cilët reklamojnë pasuritë dhe të ardhurat e tyre kriminale në rrjetet sociale si Facebook dhe Instagram.
Tabloidët e mëdhenj britanikë si “The Sun” dhe “Daily Mail” kanë botuar foto të ndryshme shqiptarësh të dënuar që janë arrestuar pasi janë mburrur tek miqtë dhe familjarët e tyre duke hedhur në rrjetet sociale foto me dëngje parash, produkt i veprimtarisë kriminale në Britani.
Ministri i dënuar britanik adhuron Edi Ramën
Kryeministri Edi Rama ka filluar ditët e fundit një fushatë reklamimi të vetes para publikut evropian. Ndërsa në Shqipëri është duke konsoliduar me dorë të fortë pushtetin e tij personal, ai po tregohet, si gjithmonë, i kujdesshëm që këto përpjekje autokratike të paketohen për opinionin e huaj politik si reforma modernizuese dhe europiane. Në këtë fushatë të fundit Edi Rama ka riaktivizuar rrjetin e tij të klientëve të huaj, përfshi ish-politikanë të lartë europianë, shumica prej të cilëve janë paguar apo vazhdojnë të paguhen prej tij si këshilltarë, konsulentë apo në forma të tjera.
Para tre ditësh ishte Alistair Campbell- ish-drejtori i komunikimit i Tony Blair -i cili publikoi në faqen e tij personale një artikull të tejmbushur me lavde dhe himne ndaj Ramës. Artikulli u përcoll si lajm kryesor dhe u propagandua në mënyrë të ethshme nga të gjitha mediat vendase, të cilat tashmë kontrollohen pothuajse të gjitha nga Edi Rama. Edhe pse Campbell në artikullin e tij e bën të qartë që ka punuar si konsulent politik personal i paguar nga Rama, mediat shqiptare nuk e përmendin fare këtë fakt dhe i referoheshin atij vetëm si drejtor i komunikimit dhe këshilltari i ish-kryeministrit Tony Blair. Në fakt, vetë Blair dhe gruaja e tij janë paguar për disa vite nga qeveria e Edi Ramës si konsulentë.
Sot ishte radha e politikanit të diskredituar Denis MacShane, ish-ministër për Çështjet e Europës, po në qeverinë e Tony Blair. MacShane ka botuar në gazetën kryesore franceze “Le Monde” një artikull ku lëvdon Edi Ramën duke e portretizuar si politikani që po shpëton fatet e socialdemokracisë europiane.
Artikulli ka të njëjtën strukturë dhe përmbajtje që kanë prej vitesh artikujt që Rama porosit në shtypin e huaj: përshkruan stilin në veshje të Ramës, thekson faktin që Rama ka qenë artist dhe sporist i arrirë, thekson arritjet e mëdha transformuese si kryebashkiak i Tiranës duke mos harruar lyerjen historike të mureve të pallateve, thekson që si kryeministër Rama po emancipon dhe po modernizon Shqipërinë. Nëse nga njëra anë MacShane është i mirinformuar në detaje për reformat që ka kryer apo sapo ka shpallur Kryeministri Rama, nga ana tjetër duket se ai ka vështirësi me faktet pasi artikulli i tij është mbushur me pasaktësi faktike, informacione të shtrembëruara deri gënjeshtra të hapura. Natyrisht, artikuli është i tejmbushur me lavde dhe komplimente ndaj Ramës.
Me qasjen e zakonshme të Ramës, që në mëngjes ka filluar propagandimi i ethshëm i artikullit nga makinera e propagandës e Edi Ramës, propagandë që filloi me postimin e artikullit nga vetë Rama në faqen e tij në Facebook.
Ndërsa Campbell ka vite që punon për Ramën, MacShane është aktivizuar vitin e fundit. Në maj, pak para zgjedhjeve të qershorit, MacShane shkroi një artikull në faqen informative “Euroactiv” me anë të të cilit ai lëvdonte në ekstrem Ramën dhe sulmonte ashpër kryetarin e opozitës, Lulzim Basha si rrezik për Shqipërinë për shkak të qasjes së tij populiste. Artikulli, i mbushur gjithashtu me keqcitime dhe me pohime të pazakonta për një politikan europian, u përcoll nga mediat pro qeveritare dhe u propagandua e përforcua nga komentatorët mediatikë të lidhur me qeverinë si një artikull serioz nga një personalitet politik. Duke theksuar faktin se MacShane ka qenë ministër për Evropën, si një veçori që i jep besueshmëri dhe seriozitet artikullit të tij.
Ato që mediat nuk raportuan atëherë dhe tani është një fakt i rëndësishëm që do t’i interesonte lexuesve për shkak të qëndrimit të njëanshëm politik të autorit. Denis MacShane është një ish-politikan karriera e të cilit mori fund për shkak të korrupsionit, përfshi pagesa të paligjshme, falsifikim faturash për shpenzime qeveritare. Në vitin 2013 ai u dënua me 6 muaj burg për falsifikimin e 19 faturave shpenzimesh për të përfituar rimbursim nga shteti në shumën rreth 18 mijë euro. Në deklarimin e tij fajtor, gjykatësi u shpreh se MacShane dëshmon një mungesë totale besimi dhe respekti për sistemin demokratik.
Tani, MacShane është duke i shërbyer Edi Ramës me artikuj servilë, që është e arsyeshme të besohet se bëhen përmes pagesës, pasi një person që falsifikoi dhe tentoi të mashtronte Parlamentin anglez për pak mijë dollarë të bëjë shërbim falas ndaj Edi Ramës.
Exit.al
Evazioni fiskal kap majat, 52% e refuzojnë kuponin
Një muaj përpara takimeve propagandistike me tregtarë e qytetarë, kryeministri bënte këtë paralajmërim në një takim me drejtorët e Tatimeve të mbledhur në zyrën e tij, në temperaturat e larta të gushtit 2015.
“Ky operacion nuk ka në fokusin e vet më të vegjëlit, por më të mëdhenjtë. Paralajmërimi i hapur për të gjithë ju: Sepse dihet botërisht që informaliteti nuk është thjesht produkt i atyre që merren me biznes, por dhe i administratës tatimore, për shkak të sjelljes e veprimeve të paligjshme. Nuk është betejë kundër biznesit, por për të mbrojtur konsumatorin e biznesin shqiptar. Do vëmë në dispozicion adresa, numra komunikimi apo rrjete sociale, ku të bëhen publike çdo shfaqje të padenjë të Administratës Tatimore e Doganore. Do marrim masa ndaj tatimorëve dhe do japin shpegimet e duhura”.
Por sondazhin rajonal për praktikat e ekonomisë së fshehur në Maqedoni dhe Shqipëri zbulon se, avazioni i ekonomisë shqiptare është në nivelet më të larta historike. Plot 84.3% e kompanive të anketuara kanë konfirmuar se tentojnë të fshehin të ardhurat vazhdimisht, në të shumtën e rasteve, ose qoftë edhe ndonjëherë. Për Maqedoninë të dhënat janë shumë më të ulta në krahasim me Shqipërinë. 54.4% e bizneseve konfirmojnë se përdorin vazhdimisht ose në mënyrë sporadike praktikat e ekonomisë së fshehur.
Sondazhi është kryer nga Qendra për Kërkime dhe Politikëbërje (CRPM) në Maqedoni dhe Instituti për Demokraci dhe Ndërmjetësim (IDM) në Shqipëri. Metdologjia e përdorur është identike në të dy rastet. Periudhat janë të ndryshme. Në Maqedoni sondazhi u krye në fund të vitit 2016 dhe në Shqipëri në mes të pranverës 2017 (prill).
Në raport theksohet fakti se, fshehja e xhiros me qëllim për të shmangur taksat është në nivele domethënëse në Shqipëri.
Në një sondazh të mëparshëm rajonal, 52% e shqiptarëve deklaruan se nuk merrnin kuponin tatimor, përkundër 17% në Maqedoni dhe 29% në Kosovë.
Revista “Monitor” publikoi edhe metodat që përdorin bizneset për të shmangur taksat ose për t’i manipuluar ato.
Metodat më të zakonshme:
Të punësosh një person pa kontratë ose me kontratë me klauzola të fshehura;
Raportimi i të ardhurave më të ulëta;
Mospagimi i detyrimeve, taksave dhe akcizës;
Dhënia dhe marrja e ryshfetit
Mos lëshimi i faturave
Këmbëngulja në pagesat cash
Kryerja e prokurimeve pa tender
Ekzekutimi i marrëveshjeve të caktuara
Flukset dalëse ose hyrëse ilegale të aseteve
Manipulimi me pagesën e TVSH-së
Përdorimi i trukeve të kontabilitetit në mënyrë që të paguhen më pak taksa
Një tjetër metodë është manipulimi me TVSH-në, thuhet në raport. 60% e bizneseve në Shqipëri konfirmuan se, manipulimi me TVSH-në përdoret vazhdimisht, në pjesën më të madhe të rasteve, ose ndonjëherë, kundrejt 31% që e konfirmuan këtë metodë në Maqedoni.
Të dhënat e këtij sondazhi janë treguesi më i mirë se ku përfundoi një tjetër “betejë” e madhe e qeverisë Rama, ashtu si ajo për lojërat e fatit, ku kazinotë po lulëzojnë në katet e para të pallateve dhe ku ligji që do t’i ndalonte u shty nga mazhoranca e drejtuar nga Edi Rama deri në vitin 2019.
Gropa në dogana, 10 milionë dollarë më pak për muajin korrik
Menjëherë pas përfundimit të zgjedhjeve, doganat shqiptare duket se kanë ulur traun. Edhe pse të dhënat zyrtare nuk janë bërë ende publike. Mediat kanë publikuar dje të dhëna se në muajin korrik, Administrata Doganore ka mbledhur 1.1 miliardë lekë ose gati 10 milionë dollarë më pak se plani. Në gjashtë muajt e parë të vitit, doganat pretenduan se mblodhën rreth 4.6 miliardë lekë më shumë se sa e njëjta periudhë e një viti më parë. Një shifër e dyshimtë kjo për fryrje artificiale nga strkturat përkatëse, të cilat në zbatim të urdhrit të Ramës për të rritur performancën e doganave përcjellin shifra të rreme dhe jo reale mbi të ardhurat nga doganat. Por menjëherë pas përfundimit të zgjedhjeve, rendimenti i Administratës Doganore është përkeqësuar, duke çuar në mosrealizim prej 1.1 miliardë lekësh. Burime konfidenciale për Syri.net nga brenda institucionit thonë se një nga arsyet për këtë defiçit është shpërndarja e pabarabartë e planit përgjatë muajve. Sipas tyre, në gjysmën e dytë të vitit, plani është dukshëm më i lartë nga ai që ishte në gjysmën e parë, çka do të thotë se edhe gjatë muajve në vijim, doganat do të kenë vështirësi në realizimin e të ardhurave. Por shpërndarja e planit nuk duket arsyeja e vetme. Një raport i publikuar pak kohë më parë mbi korrupsionin në dogana ngrinte shqetësimin e vjedhjeve që ndodhin në magazinat doganore, për të cilat nga ana e institucionit nuk mbahet përgjegjësi. “Për disa tregtarë pagesat informale janë të fiksuara në disa nivele për shembull 5 mijë lekë apo 40 dollarë për ngarkesë. Për të tjerë, shuma varet në vlerën e të mirave dhe mallrave që vihen në pikëpyetje për t’u kaluar. Sa më e lartë vlera aq më e lartë edhe shuma e pagesës nën dorë që mund të variojë nga 15 deri në 50 euro për ngarkesë dhe në këto raste, autorizimi për të kaluar doganën reduktohet në vetëm gjysmë dite. Për më tepër, një pjesë tregtarësh kanë tërhequr vëmendjen se në disa raste mallrat humbasin ose vidhen kur vendosen në magazinë doganore, të cilat nuk janë të siguruara siç duhet. Tregtarët gjithashtu ankohen se dogana refuzon që të marrë përsipër përgjegjësinë për rastet apo vjedhjet”, thuhet në raport. Kjo nuk është hera e parë që biznesi denoncon pagesat nën dorë për punonjës të veçantë të administratës në përgjithësi dhe jo vetëm tek Doganat. Pak ditë më parë ish-Kryeministri Sali Berisha denoncoi për vjedhje masive në dogana, ku sipas tij janë përfshirë drejtuesit më të lartë të këtij institucioni, përfshirë familjarë të drejtoreshës së përgjithshme. Vjedhja masive në dogana bëhet nga një një grup i fuqishëm zyrtarësh me në krye drejtoreshën e Doganave dhe drejtorin e Antikontrabandës. Denoncimi është bërë nga ish-Kryeministri Berisha pas një mesazhi të marrë nga një doganier. “Vjedhje të mëdha në doganat e vendit! Doganieri dixhital denoncon: Rrjet kontrabande të fuqishme të një grupi zyrtarësh, ku përfshihet drejtoresha e Doganave, drejtori i Antikontrabandës, Mirjam Prifti, burri i drejtoreshës, biznesmenë, agjensi doganore etj. Lexoni mesazhin e tij!”, paralajmëronte Berisha në Facebook. Ish-Kryeministri Berisha publikoi mesazhin e një doganieri, i cili shkruante se, kontrabanda e kafesë bëhet nga bashkëshorti i drejtoreshës së Përgjithshme të Doganave. “Kontrabandën e kafesë e bën bashkëshorti i ndrikullës drejtore e Përgjithshme e Doganave! Doganieri dixhital denoncon bashkëshortin e ndrikullës, drejtoreshë e Përgjithshme e Doganave, për kontrabandën e madhe të kafesë, me të cilin ai e menaxhon së bashku me drejtorët Zharin dhe Marjan të Doganave të Kakavijës dhe Beratit, të cilët përdorin edhe emrin e zv/ministres së Financave! I bëj thirrje Prokurorisë të nisë sa më shpejt hetimin për këtë rrjet të mafies shtetërore që po iu grabit shqiptarëve dhjetëra milionë euro me kontrabandën e kafesë dhe po shkatërron tregun e saj”, shkruan Berisha.
Jo vetëm zjarre por edhe krizë energjetike
Situata në kaskadën e Drinit mbetet kritike. Thatësira ka detyruar KESH që të ulë në minimum prodhimin, duke plotësuar vetëm pjesën e humbjeve në transmetim dhe 1600 Mwh në ditë për OSHEE. Të dhënat zyrtare të së mërkurës (2 gusht) tregonin se aktualisht liqeni i hidrocentralit të Fierzës ishte në nivelin 269.80 metra një nivel me një rënie krahasuar me pak ditë më parë. Ndërkohe që prurjet janë vetëm 25m3/s. Korporata bëri me dije se do të rishikojë programet e saj ditore dhe mujore të prodhimit në mënyrë që të garantohet operim i vazhdueshëm dhe i sigurt i sistemit, ndërkohë që parashikimet në periudhën afatshkurtër nuk janë aspak optimiste dhe prurjet natyrale mbeten në minimum.
Reagimi i KESH
Në kushtet e domosdoshmërisë, për të mos cenuar sigurinë dhe stabilitetin e sistemit energjetik, me nivelin aktual të prurjeve në basenin e Fierzës, Korporata Elektroenergjetike Shqiptare arrin të përmbushë plotësisht vetëm detyrimet në kuadër të kontratave prioritare që ka me Operatorin e Sistemit të Transmetimit (furnizimin e energjisë elektrike për mbulimin e humbjeve në rrjetin e transmetimit, si dhe furnizimin e energjisë së mjaftueshme për balancimin e sistemit) dhe të furnizojë OSHEE sh.a/ FSHU me jo më shumë se 1600 Mwh/ditë energji elektrike për furnizimin e klientëve tariforë sipas marrëveshjes së dakorduar mes palëve. Në përputhje me parashikimet dhe kuadrin ligjor e rregullator në fuqi, pjesa tjetër e nevojave të klientëve që përfitojnë nga shërbimi universal i furnizimit duhet të plotësohet nga tregu i parregulluar.
Furnizim në vend
Aktualisht furnizimi në vend po bëhet përmes importeve të siguruara një javë më parë nga Operatori i Shpërndarjes së Energjisë Elektrike. Vetëm për gushtin OSHEE bleu 434 mijë kwh energji me një vlerë prej rreth 30 milionë euro. Ky është muaji i dytë që furnizimi i vendit me energji mbështetet tek importet dhe procedurat përfundon OSHEE edhe pse pritej një përfshirje e KESH përmes kredisë të Bankës Botërore në nivelin 22.4 milionë euro, por që do të vijohet në një moment të dytë.
Pushuesit në rrezik, bregun e pushtojnë “jet-ski”-të, më 2016 u 15-fishuan importet
Ka një ofertë tipike që e gjen në bregdetin shqiptar gjatë sezonit veror dhe që nuk ka munguar as këtë vit. Bëhet fjalë për një shëtitje me jet-ski apo motorë uji që kushtojnë 5 mijë lekë për 30 minuta.
Ajo që vihet re këtë vit në bregdet është që shumica e atyre që e ofrojnë këtë si shërbim janë të gatshëm të negociojnë duke bërë lëshime edhe me 3 mijë lekë për 30 minuta. Dikur çmimi që të jepej ishte në euro dhe nuk zbriste poshtë 100 euro ora.
Kjo rënie duket se e ka pas edhe një arsye. Numri i motorëve të ujit ka ardhur në rritje, sidomos ata që u importuan gjatë vitit 2016 që ka shënuar edhe rekordin.
Të dhënat zyrtare tregojnë se në total u importuan 2023 mjete lundruese sportive ku bëjnë pjesë dhe jet ski-të, 15 herë më shumë se një vit më parë. Vlera e tyre në dollarë është rreth 290 mijë dollarë.
Në vitin 2015 u importuan vetëm 137 mjete me një vlerë mbi 521 mijë dollarë dhe akoma më pak më 2014 kur u regjistruan vetëm 105 mjete me vlerë 310 mijë dollarë.
Rreziku nga mjetet sportive lundruese
E ndërsa mjetet lundruese shihen si një pjesë plotësuese e gjithë ofertës turistike të bregdetit duket se ato operojnë tërësisht të pakontrolluara.
Për shërbimin që japin nuk lëshojnë asnjë faturë tatimore dhe garancia jote pasi hipën në motor është një jelek uji, kurse për atë që është duke notuar në breg mbrojtësi më i madh është fati.
Në këtë përfundim arrin nëse sheh atë çka ndodh nga Ksamili në Velipojë ku motorët e ujit afrohen pa problem në breg dhe në shumë raste me manovra të rrezikshme. Por në fakt nuk janë vetëm motorët e ujit që lundrojnë në spontanitet total dhe pa respektuar distanca.
Kjo ka bërë që jo në pak raste të kemi edhe incidente që kanë përfunduar në tragjedi. Rasti i turistes ruse në Ksamil ishte edhe më i fundit.
Ditëve të fundit nisur dhe nga ky incident ka pasur edhe një nismë për ndalimin e mjeteve lundruese çka u shoqërua me kundërshtime sidomos në Durrës.
Për një vend që ka një vijë bregdetare për t’u pasur zili ndalimi dhe moratoriumi duket se nuk janë zgjidhja finale ajo që kërkohet është rregullimi ligjor i tij.
Rritja e kostos, subvencion për vjedhësit
Guximi i Bashkisë së Tiranës që premton 24 orë ujë të pijshëm për kryeqytetin, ndonëse në këto kohë moderne duket grotesk, në një vend si Shqipëria ku për ujin janë thurur legjenda, është një ambicie që duhet vlerësuar me seriozitet të plotë.
Por opinioni i bashkisë së kryeqytetit për të zgjidhur këtë çështje përmes rritjes së çmimit për konsumatorët mbi 40 për qind, ka nxehur më shumë se vapa, atmosferën sociale. Bashkia mendon se do t’i freskojë e zbusë temperaturat e pakënaqësisë, pas pesë vjetësh kur të garantojë furnizim pa ndërprerje. Ajo thotë se duhen rreth 220 milionë euro investime për të realizuar këtë projekt, por nuk thotë asgjë se nga ka ardhur te ky rezultat, nga ka dalë kjo shumë dhe si do të përdoret sipas zërave, sepse qytetarët kanë nevojë të dinë se si janë përdorur dhe do të përdoren paratë e tyre.
Bashkia thotë se ujësjellësi ka një fitim vjetor prej 5 milionë eurosh, por ai nuk është i aftë të marrë kredi si shoqëri anonime për të realizuar këtë investim, pa ia ngarkuar qytetarit përmes rritjes së çmimit. Bashkia thotë se humbjet në rrjetin hidrik janë rreth 65 për qind, por nuk ka treguar asnjë plan se si t’i reduktojë ato dhe si dhe sa kjo masë ndikon pozitivisht duke i rritur financat e ujësjellësit. Ka dhe shumë pyetje dhe disa punë të tjera për të bërë më parë bashkia përpara se të shkojë te vendimi për rritjen e çmimit dhe që duhet t’u përgjigjet qytetarëve.
Ne mendojmë se uji është një pasuri po aq strategjike dhe jetike sa dhe energjia, ndaj edhe qasja ndaj problemit duhet të jetë po kaq strategjike. Nga ana tjetër, kriza e furnizimit me ujë në Shqipëri ngjan si dy pika uji me krizën energjetike që ka pasur dhe që ende nuk është zgjidhur në mënyrë të plotë, sepse arsyet mbeten të njëjta.
Kriza energjetike është ricikluar në Shqipëri për këto shkaqe:
– burime të pamjaftueshme hidrike dhe mungesë investimesh për to;
– rrjet të amortizuar transmetimi dhe shpërndarjeje;
– vjedhje dhe mosarkëtime mjaft të larta;
– kërkesë më të lartë në rritje kundrejt ofertës.
Edhe kriza e ujit është për të njëjtat arsye. Historia deri në kufijtë e tragjikes me sektorin e energjisë, fatmirësisht mund t’i ndihmojë vendimmarrësit të orientohen drejt zgjidhjes së problemit. Por në asnjë rast çmimi nuk ka qenë zgjidhja finale, se ashtu si tek energjia, rritja e tij ka dënuar shtresat më të varfra të popullatës, nuk ka ulur humbjet dhe në fakt, ka qenë subvencion për vjedhjen. Duke e ditur mirë se çfarë ndodhi me energjinë, tani e dimë mirë se çfarë do të ndodhë me ujin: rritja e çmimit nuk është zgjidhja, por është vetëm një kamerdare ndihme për ata që qeverisin dhe keqmenaxhojnë, sepse burimi i problemit është pikërisht keqmenaxhimi.
Po pse shkruajmë vetëm për Tiranën, përveç Korçës, të gjitha qytetet e tjera janë në krizë me ujin e pijshëm. Për Tiranën ia vlen të ndalesh jo vetëm se është kryeqyteti e këtu pijnë ujë si qytetari më periferik edhe kreu më i lartë i shtetit, por edhe se është kampioni më përfaqësues i problemit, për shkak të faktorëve shoqërorë, socialë dhe ekonomikë që ajo ka. Ndaj zgjidhja e Tiranës është zgjidhja për gjithë Shqipërinë.
Por zgjidhja përmes çmimit mund të përkëdhelë sedrën e bashkisë për të zhdukur një legjendë, por kurrsesi nuk mund ta kthejë çmimin e rritur në një mit dhe as në dorë të disa këshilltarëve bashkiakë që luhaten mes lojërave politike apo të kapur nga përftimet e vogla individuale. Por qëndron te qeverisja më e mirë në nivelin më të lartë të saj.
Vasili shpërthen ndaj Ramës: Shqipëria në flakë, ku është qeveria?
Petrit Vasili, kreu i Grupit parlamentar të LSI-së, i ka mëshuar sërish situatës alarmante me zjarret në vend dhe ka ngritur alarmin se pse qeveria ende nuk po shpall gjendjen e jashtëzakonshme. Vasili ka shkuar më përtej, duke shigjetuar Kryeministrin. “Situatë e jashtëzakonshme, Shqipëria në flakë, shkruan Vasili. Zjarre të frikshme që po asgjësojnë pasuri natyrore dhe prona të qytetarëve. Aleanca e kryeministrit me qytetarët thjesht një demagogji mizore, hipokrite, frikacake.
1. Ku është qeveria?
2. Pse nuk shpallet gjendja e jashtëzakonshme?
3. Ku është shtabi qeveritar i emergjencës?
4. Ku është shteti që, në këto ditë të rënda, duhej të ishte i gjithi në këmbë?
Apo le të digjet vendi dhe pastaj vjen kryeministri për ngushëllim dhe qan me kujë? Shqipëria digjet, kryeministri krihet. “Deri kur kështu ma?”, thoshte Migjeni i madh”.