Industria e automobilëve është industri kryesore në Gjermani. “Ne kemi nevojë për një industri të fuqishme dhe inovative automobilësh, por edhe të ndershme”, tha zëdhënësja e qeverisë gjermane, Ulrike Demmer, në fillim të javës në lidhje me takimin që do të zhvillohet mes përfaqësuesve të industrisë së prodhimit të automjeteve dhe atyre të qeverisë gjermane. Ajo tha se vërtet gjërat që janë për t’u kritikuar, duhet të kritikohen, por gjithmonë me vetëdijen se kjo është një industri me rëndësi strategjike për Gjermaninë”.
Shifrat janë të njohura: industria e automobilëve në Gjermani ofron 800.000 vende direkte pune dhe ajo kontribuon me pothuajse një të pestën e numrit të përgjithshëm të eksporteve. Këtyre u shtohen edhe më shumë se gjysmë milioni vende pune indirekte që varen nga prodhimi i automjeteve. Në rastin e Gjermanisë mund të thuhet se pa koncernet automobilistike si Volkswagen, Mercedes dhe BMW, Gjermania nuk do të ishte më shtet drejtues në ekonomi.
Në këtë kontekst nuk janë të rralla rastet kur ish-ministra dhe zyrtarë të lartë të qeverive gjermane janë bërë lobistë kryesorë të industrisë së automobilëve ose janë anëtarë të bordeve drejtuese të këtyre koncerneve. Ose anasjelltas që ish-lobistët apo anëtarët e bordeve të koncerneve automobilistike të kenë marrë poste të rëndësishme në qeveri.
Ministrja e Ambietit, Barbara Hendricks, tha para takimit me përfaqësues të industrisë së prodhimit të automjeteve se në të kaluarën “shteti shpesh nuk ka ruajtur distancë prej industrisë së prodhimit të automjeteve”.
Koncernet e prodhimit të automjeteve janë edhe sponsorizues të rregullt të partive. Për shembull, në muajin prill koncerni Daimler Benz u dhuroi dy partive të mëdha CDU dhe SPD nga 100.000 euro, gjë që e bën prej vitesh. Por edhe partitë e tjera si Të Gjelbërit kanë marrë sponsorizime prej koncerneve të industrisë së prodhimit të automjeteve.

Politika u vjen shpesh në ndihmë koncerneve
Sipas organizatës “Greenpeace” kjo ka bërë që politika t’u vijë shpesh në ndihmë koncerneve të industrisë së prodhimit të automjeteve, duke u krijuar kushte favorizuese për prodhimin e automjeteve të motorë të fuqishëm, që sjellin edhe shumë përfitime për koncernet, por dëmtojnë ambientin.
Kjo ka bërë që Gjermania të jetë tepër larg qëllimit që deri në vitin 2020 në Gjermani të jenë në përdorim rreth një milion makina elektrike. Tani që janë shtuar problemet me ndotjen e ambientit të shkaktuar nga gazrat e automobilëve, qeveria gjermane dhe koncernet e industrisë së prodhimit të automjeteve do të diskutojnë për mundësitë për minimizimin e emisioneve të gazrave dhe të filtrave për automjetet dhe se si mund të realizohet kalimi nga automjetet tradicionale me naftë apo bezinë, në automjete me bateri elektrike.

Presidenti serb, Aleksandar Vuçiç ka hapur kohët e fundit “një dialog brenda Serbisë” për Kosovën. Shumë besojnë se ai po përpiqet në këtë mënyrë që ta ndajnë përgjegjësinë për një njohje de facto të Kosovës me të gjithë kombin. Por dëgjohen edhe sugjerime të tjera – për shembull, në qarkullim është përsëri modeli i marrëveshjes ndërmjet Gjermanisë Lindore dhe Perëndimore e vitit 1972. A është ky një model i mirë?
Sipas politologut dhe ekspertit për Ballkanin, Werner Weidenfeld, gjendja është e tillë që ndoshta askush nga palët e mëdha në konflikt nuk do të heqë dorë nga qëndrimi i vet krejtësisht. Është si dikur mes Gjermanisë Perëndimore dhe Gjermanisë Lindore: dy pikëpamje të ndryshme, askush në thelb nuk heq dorë në parim, por ka një interes për përmirësimin praktik të situatës. Të gjitha palët vazhdojnë në parim pozicionin e tyre, por përtej tij ka një përmirësim të situatës praktike. Nëse ato janë të interesuara për kontakte më të mira, për shembull, në heqjen e pengesave për qarkullimin, atëherë modeli i marrëveshjes ndërmjet Gjermanisë Lindore dhe Perëndimore mund të shërbejë sigurisht si model. Por në një marrëveshje të tillë nuk duhet të përfshihet çështja e statusit të Kosovës.
Këtë model unë e kam sugjeruar, për shembull, për zgjidhjen e konfliktit në Lindjen e Mesme. Nëse negociatat në konfliktin e Lindjes së Mesme fillojnë direkt me sqarimin e statusit të Jeruzalemit, ato nuk do të shkojnë kurrë përpara. Në konfliktin Lindje-Perëndim gjërat u bënë ndryshe dhe pati përparime të mëdha.

Çështjet e statusit nuk duhen bërë patjetër element thelbësor i bisedimeve
Modeli i marrëveshjes ndërmjet Gjermanisë Lindore dhe Perëndimore u propozua që nga viti 2007 nga Wolfgang Ischinger, por Beogradi e hodhi asokohe poshtë këtë propozim. Tani status quo-ja është një tjetër dhe kjo duhet të jetë baza, për të cilën mund të diskutohet. Një prej pasojave të marrëveshjes mes RDGJ-së dhe RFGJ-së ishte që të dyja shtetet u bënë anëtare të OKB-së. Kurse Kosova nuk është anëtare e OKB-së ndër të tjera edhe prej rezistencës së Rusisë. Sipas mendimit të Werner Weidenfeld nëse synohet të arrihet përparim në këtë drejtim nuk duhet që bisedimet të rëndohen me një barrë të tillë kaq të madhe. “Çështjet e statusit nuk duhen bërë patjetër element thelbësor i bisedimeve të mëtejshme. Ato mund të diskutohen pasi të jenë arritur zhvillime pozitive. Një marrëveshje e tillë do të çonte dhe në mënjanimin e çështjes së kufijve, si dikur mes RDGJ-së dhe RFGJ-së. Vendet e Ballkanit duan të integrohen në BE, por ato kanë tensione mes tyre dhe duhet të punojnë për t’i ulur ato”.

Të gjitha idetë duhen diskutuar
Në lidhje me hedhjen në qarkullim të idesë së vjetër për ndarjen e Kosovës nga ministri i Jashtëm i Serbisë Daçiç, sipas së cilës Serbia duhet të marrë veriun e Kosovës dhe Kosova rajonin e Preshevës, politologu dhe eksperti për Ballkanin Weidenfeld, mendon se duhen mbledhur dhe diskutuar të gjitha idetë që gjërat të shkojnë përpara. Gjëja më e mirë është që palët të thonë, se cilat janë sipas tyre idetë më të mira dhe pastaj të diskutojnë me ndihmën e ndonjë ndërmjetësi, për shembull, presidentit të Këshillit të Evropës.

Prof. Dr. Werner Weidenfeld është profesor për sistemet politike dhe integrimet evropiane në Universitetin e Mynihut dhe drejtor i Qendrës për Hulumtime të Politikave të Aplikuara. Ai është autor i shumë librave dhe ekspert për politikën ndaj Ballkanit. Nga viti 1987 deri 1999 ai ishte koordinator i qeverisë gjermane për bashkëpunimin gjermano-amerikan.

Partia Demokratike e Kosovës nën udhëheqjen e kreut të saj, Kadri Veselit dje gjatë ditës ka mbajtur takim me deputetët e zgjedhur të kësaj partie për të diskutuar për seancën e sotme konstituive të Kuvendit të Kosovës. Pas përfundimit të mbledhjes para gazetarëve ka folur nënkryetari i PDK-së, Memli Krasniqi. Krasniqi ka deklaruar se mediat kanë keqinterpretuar deklaratat e tij lidhur me kandidimin e Veselit për kryetar të Kuvendit.
Ai të mërkurën për “Express” është shprehur se, koalicioni PAN nuk ka kandidat tjetër pos Veselit për kryetar Kuvendi. Thotë se zyrtarizimin e Veselit do ta bëjnë sot.
“Duket se deklarata ime sot nuk është interpretuar drejt dhe ndoshta është nxjerrë jashtë kontekstit! Kadri Veseli e ka mbështetjen e plotë të të gjitha strukturave të PDK-së, si dhe të koalicionit tonë, për të qenë kryetar i Kuvendit të Republikës së Kosovës edhe në mandatin e ardhshëm. Kandidimi i tij do të zyrtarizohet nesër në seancë, meqë kështu edhe parashihet proceduralisht”, ka deklaruar nënkryetari i PDK-së.
“Z. Veseli është lideri që i duhet kësaj legjislature dhe nga pozita e kryetarit të Kuvendit do të vazhdojë të jetë shtylla e koalicionit tonë të përbashkët”, ka shtuar ai.

LDK deklaron votën kundër Kadri Veselit

Lidhja Demokratike e Kosovës përmes Kryesisë mbrëmë vendosi që shef i Grupit parlamentar të saj në Kuvendin e Kosovës të jetë Avdullah Hoti. Nga kjo mbledhje, partia e dytë më e madhe në vend vendosi edhe një herë që të mos bashkëpunojë në asnjë formë me koalicionin PAN.
Nënkryetari i LDK-së, Haki Rugova në një bisedë për Gazetën Observer ka thënë se, zgjedhja e Avdullah Hotit në krye të deputetëve të LDK-së nuk ka ndonjë lidhje me të ardhmen e partisë sa i përket koalicionit të mundshëm me Vetëvendosjen.
“Nuk besoj që kjo ka lidhje me ndonjë koalicion të mundshëm. Ne mbajmë të drejtën për me caktu shefin e Grupit parlamentar dhe varësisht prej situatave ai mund të ndërrohet”, tha Rugova.
Ai ka thënë se deri më tani një gjë është e sigurtë, që nuk do të ketë koalicion me PAN-in, ndërsa bashkëpunimi me LVV nuk është diskutuar.
“Vendimi i qartë i LDK-së është që nuk do të shkojë në koalicion me PAN-in. Për momentin nuk është duke u diskutuar bashkëpunimi me Vetëvendosjen, këto gjëra bëhen hap pas hapi. Ky është hapi i parë, jo bashkëpunim me PAN-in”, deklaroi Rugova.
Nënkryetari i LDK-së ka lënë të kuptohet që partia e Isa Mustafës do të qëndrojë në opozitë, sepse sipas tij këtë e deshën të gjitha partitë e tjera.
“Realisht, ata që u bashkuan që të rrëzojnë qeverinë dhe kryeministrin Mustafa, le ta bëjnë qeverinë vetë. Neve na qitën në opozitë, me një fjalë, të gjitha partitë”, theksoi Rugova.
I pyetur rreth mundësisë për ta votuar ndonjë deputet i LDK-së Kadri Veselin për kryetar të Kuvendit, Rugova thotë se nuk beson se do të ndodhë një gjë e tillë. Ai tha se qëndrimi politik i LDK-së është të mos votohet Kadri Veseli, ndërsa nëse ndodh e kundërta, do ta diskutojnë brenda partisë këtë çështje për të marrë masa ndaj atyre deputetëve.

Në prag të mbledhjes konstituive të Kuvendit të Kosovës, mbetet ende mjaft e paqartë se, a do të mund të krijohet shumica parlamentare dhe a do të mund të zgjidhet kryetari i ri i Kuvendit, të cilin pritet ta propozojë koalicioni i Partisë Demokratike të Kosovës, Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës dhe Nismës për Kosovën, i njohur si koalicioni PAN.
Mbledhja konstituive e Kuvendit të Kosovës pritet të mbahet të enjten, më 3 gusht. Pjesëmarrjen në këtë mbledhje tashmë e kanë konfirmuar subjektet parlamentare.
Memli Krasniqi, anëtar i Kryesisë së Partisë Demokratike të Kosovës, ka thënë se koalicioni PAN është i përkushtuar që gjithçka të rrjedhë mirë në seancën konstituive të Kuvendit. “Ne e kemi mbështetjen e mjaftueshme për ta votuar edhe qeverinë, për ta konstituar edhe Kuvendin dhe besojmë që gjithçka do të shkojë dhe do të rrjedhë në mënyrën më të mirë të mundshme. Ky edhe është përkushtimi ynë si koalicion”.
I nominuari për kryeministër i Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti, ka thënë se të gjithë deputetët e këtij subjekti politik, do të jenë të pranishëm në mbledhjen konstituive të Kuvendit të Kosovës. Ai ka kritikuar koalicionin PAN për, siç ka thënë ai, mënyrën se si po përpiqet ta krijojë shumicën parlamentare.
“PAN-i po orvatet që ta krijojë shumicën parlamentare nëpërmjet një qeverie, e cila do të varet nga partia e Beogradit në Kosovë dhe nga blerja e ndonjë deputeti. I bën shtetndërtimit dhe demokracisë në Kosovë, por nuk ju bën nder edhe atyre”, ka thënë Kurti.
Koalicioni PAN, që më parë kanë paralajmëruar se për kryetar të Kuvendit do ta propozojë liderin e PDK-së, Kadri Veselin, i cili ka mbajtur këtë post edhe në legjislaturën e kaluar.
Këtë e ka konfirmuar edhe Krasniqi, ndonëse sipas tij, kjo ende nuk është zyrtare.
“Ka një mbështetje të plotë për kryetarin e Partisë Demokratike të Kosovës dhe për liderin e koalicionit tonë, për zotin Kadri Veseli. Por, unë sot nuk mund t’ua them këtë si fakt të kryer. Vendimin zyrtar do ta publikojmë me kohë”.
Kryetari i Kuvendit zgjidhet me shumicën e thjeshtë, që nënkupton me 61 vota të deputetëve.
Kurti ka thënë se 32 deputetët e Lëvizja Vetëvendosje, nuk do ta votojnë Kadri Veselin për kryetar të Kuvendit.
“Të enjten, Kuvendi i Republikës së Kosovës duhet ta zgjedhë për kryetar një person, një figurë politike, i cili duhet të jetë sa më gjithpërfshirëse e kurrsesi kontroverse. Ky deputet që do të bëhet kryetar i Kuvendit, në legjislaturën e 6 duhet të jetë shumë më i mirë se sa kryetari i Kuvendit në legjislaturën e pestë”.
Në anën tjetër, njohësi i zhvillimeve politike, Imer Mushkolaj, duke folur për Radion Evropa e Lirë, vlerëson se problemet për krijimin e shumicës parlamentare, por edhe për votimin e kryetarit të ri të Kuvendit, janë mëse evidente, pavarësisht deklaratave të deritashme të koalicionit PAN, se ekzistojnë votat e nevojshme për këto, raporton REL.
“Unë pres – të paktën duke u bazuar edhe në disponimin e përgjithshëm të partive politike, por edhe në përgjithësi deklaratat që janë bërë publike – që zgjedhja e kryeparlamentarit të dështojë. Kjo do të çonte pastaj në një situatë të re, në kuptimin që po ashtu koalicioni PAN mund të provojë edhe herëve të tjera të njëjtin kandidat ose kandidat tjetër. Por, prapëseprapë ekziston rreziku që kryetari i Kuvendit të mos zgjidhet dhe rrjedhimisht edhe Kuvendi të mos konstituohet”.
Mushkolaj shton se një situatë e tillë do ta çonte vendin në zgjedhje të reja të parakohshme parlamentare, gjë që sipas tij, nuk do të ishte zgjidhje e duhur.
“Nëse ndodh kështu, bëhet vetëm për inate personale, për shkak se unë konsideroj se ekzistojnë mundësi të tjera. Do të mund të ishte, ta zëmë, caktimi i një kandidati tjetër nga koalicioni PAN, një kandidati të pranueshëm për rivalët politikë që nuk janë në koalicionin PAN, që të paktën të konstituohet Kuvendi dhe pastaj të kalohet në çështjen e krijimit të qeverisë”.
Sidoqoftë, menjëherë pas konstituimit të Kuvendit, fillon edhe faza prej 15 ditëve për formimin e qeverisë së re. Duke u bazuar në rezultatet e zgjedhjeve, edhe formimi i qeverisë i takon koalicionit PAN, por kërkohet që ky koalicion të sigurojë minimumin prej 61 votave.