26.5 C
Tirana
E mërkurë, 30 Prill, 2025

“Si emigrantët shqiptarë pushtuan tregun e kanabisit në Britani?”- The Telegraph artikull për ‘shtëpitë e barit’: Çfarë u zbulua nga zbërthimi i mesazheve në Telegram, grupi ‘Kusho’ me 700 anëtarë

Qindra shqiptarë që kaluan Kanalin me varka të vogla kanë ndihmuar bandat e tyre të drogës të sigurojnë kontroll të plotë në tregun e kanabisit në Britani.

 

Ata janë rekrutuar si punëtorë në “fermat” ilegale të kanabisit të ngritura në shtëpi me qira ose ndërtesa industriale të pashfrytëzuara për të prodhuar kultura me vlerë deri në 2 milionë paund, bimë të cilat mund të rriten dhe korren në vetëm 12 javë.

Shkalla industriale e prodhimit të kanabisit është zbuluar nga një hetim i fshehtë në një kanal sekret në shërbimin e koduar të mesazheve Telegram. Përdoret nga më shumë se 700 shqiptarë për të shkëmbyer informacione mbi operacionet e tyre të kanabisit.

Bisedat midis anëtarëve të grupit përqendrohen në kimikatet më të mira për rritjen e bimëve, mënyrën më efektive për të korrur bimët e kanabisit, ekonominë e sigurimit të pronave për prodhimin e drogës dhe pse harqet janë më të mira se armët për të mbrojtur të korrat e tyre nga bandat rivale.

Anëtarët e grupit rrëfejnë grabitjet ku punëtorëve të “fermës” së kanabisit u janë prerë gishtat dhe pronarët kanë kërkuar pjesë 5-fish të fitimeve.

Agjencia Britanike e Krimit (NCA) tha se profesionalizmi i pamëshirshëm që kanë sjellë shqiptarët në kultivimin e kanabisit, u ka mundësuar atyre të zhvendosin vietnamezët si ofruesit kryesorë vendas të drogës në Britani.

Bandat shqiptare të specializuara më parë për kokainën u shpërngulën në kanabis sepse ishte “me rrezik shumë, shumë të ulët”.

Ajo rezulton një fitim i mirë për shkak të kërkesës së lartë, britanikët konsumojnë 240 ton drogë, me vlerë 2.4 miliardë paund, në vit,  dhe nuk kërkon transport të rrezikshëm ndërkufitar, sepse është prodhim vendas, sipas NCA.

Rritja e numrit të shqiptarëve që kalojnë Kanalin në vitin 2022, kur 12,685 arritën në Britaninë e Madhe me varka të vogla, ka siguruar furnizimin e gatshëm të punëtorëve të paligjshëm, të aftë në teknologjinë hidroponike që kërkohet për të rritur bimët në dhomat e errëta të shtëpive ku të gjitha dritaret janë vendosur.

Capture

Kjo ka çuar në rritjen e fokusit të policisë në prodhimin vendas të kanabisit. Rreth 29 shqiptarë u dënuan vetëm në korrik për prodhim të paligjshëm të drogës. Kjo u pasua nga 24 shqiptarë të tjerë që u paraqitën para gjykatave në gusht.

Rreth 101 emigrantë të paligjshëm shqiptarë u dënuan me më shumë se 300 vjet burg në tre muaj në fund të vitit të kaluar. Tre të katërtat e tyre u dënuan për vepra të lidhura me prodhimin e kanabisit në të gjithë Anglinë dhe Uellsin në ferma të brendshme.

Shumë nga emigrantët e paligjshëm u rekrutuan nga bandat pasi një goditje e qeverisë ndaj punës së ekonomisë së zezë e bëri të vështirë për ta gjetjen e punës.

Gjobat për bosët që punësojnë emigrantë të paligjshëm janë trefishuar deri në 60,000 £ për punëtor, për ta bërë praktikën aq të dëmshme ekonomikisht, saqë mund t’i “lënë jashtë biznesit”.

Policia është e shqetësuar se Telegram është kthyer në një platformë të përshtatshme për kriminelët. Ka 900 milionë përdorues, por vetëm rreth 100 punonjës. Pavel Durov, themeluesi i Telegram me origjinë ruse, u arrestua në Francë këtë verë për dështimin e pretenduar të saj për të luftuar përdorimin e shërbimit për krim, duke përfshirë përhapjen e materialit për abuzim seksual të fëmijëve .

Kanali i shqiptarëve shkon me emrin Kusho, që do të thotë “kushëri” dhe është pseudonimi që shqiptarët i drejtohen njëri-tjetrit.

Aktualisht ka 703 anëtarë që ndajnë informacione se si të prodhohet sasia maksimale e kanabisit nga fara në bimë të rritura.

Postimet në kanal u mblodhën nga një reporter shqiptar i cili u infiltrua në grup. “Të gjithë, ju duhet të dini se si të rritni ‘trëndafila’”, tha një nga organizatorët e kanalit.

Në diskutimet se si të mbroheshin “fermat”, një shqiptar shpjegoi se ishte më mirë të shpenzoje 337 £ për një hark me fuqi të lartë sesa një armë, sepse kapja në zotërim do të kishte një dënim më të vogël.

Disa dukeshin më pak të shqetësuar se policia do të zbulonte operacionet e tyre të paligjshme sesa sulmet dhe grabitjet nga bandat rivale.

“Shumica e grabitjeve në shtëpitë e kanabisit po ndodhin në Leicester. I kanë prerë gishtat një punëtori shqiptar”, tha një anëtar i grupit.

“Policia nuk është problemi i madh,” tha një shqiptar me bazë në Londër duke përdorur pseudonimin Deni.

“Problemi kryesor janë grabitësit që tani po përdorin dron për të identifikuar shtëpitë. Ata zbulojnë nxehtësinë nga bimët përmes çatisë së shtëpive.”

Të tjerë u ankuan se pronarët po i paguanin për përdorimin e pronave të tyre ose kërkonin një ulje të fitimeve.

“Pronarët në Londër po paguajnë 4000 £ në muaj për një shtëpi. Nuk ia vlen fare”, tha njëri.

Një tjetër tha: “Deri më tani kam investuar 31,000 £ në një shtëpi, duke përfshirë 12 mijë për mbylljen e saj dhe 12 mijë për dritat. Nuk e di nëse do t’i kthej paratë e mia. Agjencia që më ka marrë me qira shtëpinë po kërkon 9,000 paund kur produkti të jetë gati për korrje.”

Verën e kaluar, policia nisi Operacionin Mille për të synuar fermat e kanabisit në Mbretërinë e Bashkuar. Mes të burgosurve ishte Nard Nidri, 34 vjeç, i cili hyri ilegalisht në Mbretërinë e Bashkuar në vitin 2022 dhe jetoi në Birmingham, më pas u transferua në Sëansea, ku punoi në një lavazh makinash, përpara se të rekrutohej për një fermë kanabisi.

Ai ishte një nga katër “kopshtarët” të burgosur për një total prej gjashtë vjetësh në gusht, pasi policia i arrestoi ata në një pronë në Neath, në Uellsin jugor. Dy dhoma dhe papafingo ishin përshtatur dhe izoluar për të rritur bimë me një vlerë rruge prej 85,000 £.

Duke i dënuar ata, gjykatësi Geraint Walters tha se fermat e kanabisit që drejtoheshin nga bandat kriminale shqiptare kishin arritur “nivele epidemike” dhe, sipas gjykimit të tij, “ishin kthyer në një industri”.

Ai sugjeroi që autoritetet duhet të shikojnë sektorin e banesave me qira, duke vënë në dukje se ndërsa të ashtuquajturit “fermerë” të kanabisit shpesh paraqiteshin në gjykatë, pronarët dhe të tjerët që merrnin para nga qiraja e pronave që përdoreshin për operacionet në rritje, rrallë e bënin këtë./The Telegraph 

BE e thote hapur se ligji i Investimeve Strategjike eshte korruptiv

Shqipëria duhet të kapërcejë disa pengesa madhore para se të bëhet pjesë e Bashkimit Europian, veçanërisht korrupsionin dhe krimin e organizuar. Në një takim në Tiranë me gazetarë europianë që mbulojnë çështjet e BE-së,  ambasadori Silvio Gonzato, i kushtoi vëmendje të veçantë reformës në drejtësi. Një ndër temat ku ai vuri theksin, ishte dhe çështja e të drejtës së pronës në vend.

“Kuadri ligjor i investimeve në Shqipëri duhet të përafrohet me standardet e BE -së, duhet të jetë i drejtë dhe i barabartë, gjithashtu edhe për investitorët e huaj. I ashtuquajturi “ligj i investimeve strategjike” i jep status preferencial atyre që konsiderohen investitorë strategjikë, të cilët më pas përfitojnë tokë në kushte shumë preferenciale ose ndonjëherë edhe me çmim shumë të ulët, nën çmimin e tregut. I gjithë procesi që çon në përzgjedhjen e investitorëve strategjikë është disi jotransparent, veçanërisht në jug të vendit” – tha Gonzato. 

Ligji i investimeve strategjike është një ndër ligjet më të debatueshme në Shqipëri. Ndër rastet e hetuara është ai i investitorit strategjik Artan Gaçi, bashkëshortit të deputetes dhe njëkohësisht ish-ministres së Mbrojtjes dhe të Punëve të Jashtme, Olta Xhaçka. Gaçi, gjithashtu ish-deputet socialist, u shpall investitor strategjik nga qeveria për ndërtimin e një kompleksi turistik në Himarë, në vlerën rreth 5.5 milionë euro.

Reformat, të domosdoshme

Bashkimi Europian është një ndër investitorët më të mëdhenj të reformës së drejtësisë në Shqipëri. Duke folur për prioritetet që çojnë drejt anëtarësimit, ambasadori Gonzato u ndal edhe tek rezultatet e SPAK, strukturë të cilën e përshkroi si të ngjashme me “Anti-mafian” italiane. 

“Reforma e vitit 2016 ka filluar të japë frytet e saj por në të njëjtën kohë ka krijuar dhe tensione mes palëve, pasi opozita e konsideron SPAK si të njëanshëm dhe si një mjet në duart e qeverisë që përdoret për t’i mbyllur gojën opozitës”. Kjo sipas Gonzatos, çon në rritjen e polarizimit të situatës politike në vend.

Duke folur për reformat në tërësi në të cilat po kalon vendi, ambasadori Gonzato vuri në dukje përmirësimet që po ndodhin brenda një kohe shumë të shkurtër, pavarësisht “trajektores jo-lineare, por me zigzage”. “Ekzistojnë grupe interesi që nuk kanë interes për të parë reformat e ndërmarra në kuadër të anëtarësimit në vend, të cilat po përparojnë shumë shpejt. Prandaj ne jemi këtu në Tiranë, dhe së bashku me Brukselin i mbajmë këto zigzage brenda kufijve”.

Shqipëria nuk ka plan B”

Delegacioni i BE-së në Shqipëri është shumë optimist kur vjen puna tek rruga e mbetur për vendin, deri në hapjen përfundimtare të derës së Unionit. Gonzato tha se “Shqipëria nuk ka plan B, dhe rruga Euro-Atlantike është e vetmja që shqiptarët kanë zgjedhur”.

Deklarata e tij u bë dy ditë pasi Shqipëria u nda zyrtarisht nga Maqedonia e Veriut në rrugën drejt BE-së. Gonzato deklaroi para gazetarëve se vendi ka kapacitetin e nevojshëm për t’iu bashkuar Malit të Zi në radhën e anëtarësimit.

Në datën 15 tetor, Bashkimi Europian dhe Shqipëria do të mbajnë Konferëncën e dytë Ndërqeveritare në Luksemburg për të diskutuar “grupin e parë të kapitujve”.
DW

“Ndërsa u dukën eshtrat e para, shtriva plastmasin duke renditur çdo kockë që nxirrnim! Më pas dy kafka”- Dëshmia e trishtë e ish-të burgosurit politik: Ushtoi vaji i bijës që qante të atin dhe…

Tash në pleqëri, ndjej detyrim të rrëfej të vërtetën time, ashtu siç e jetova. Të flas për burrat modestë, që s’u mburrën ndonjëherë me bëmat e tyre dhe për të tjerët që regjimi u mbylli gojën e, i groposi në skërkat pa emra. Në asnjë rast s’marr përsipër, të uzurpoj monopolin e së vërtetës apo, të pretendoj dafinat për një ngjarje, ku qeshë i pranishëm rastësor, ndonëse u rreka me shpirt të ndihja sadopak miqtë e mi, që më shmangën me takt dhe me dashamirësi: “Byrazer, hap sytë… mos u përzje… se edhe dy muaj e pak të kanë mbetur”! Merak që m’u qep si hajmali, nga mëngjesi i datës 21, 22 dhe 23, maj 1974, madje më ndoqi edhe muajt në vijim, gjersa më liruan. Sidoqoftë, gjithë ç’ pashë dhe dëgjova ato tri ditë, s’do doja t’i merrja në varr.

 

 “Vend kemi plot”! – ndërhyri Faiku.

“Jo, do nisemi nga pragu i shtëpisë. Nesër më shtatë te ura e Vodicës”, – i dha udhë Muharremi.

“Duam të dalim nga dera e babait”! – e mbështeti mbesa.

Pasi u ndamë shkova në Komisariat, takova I-në dhe i fola për ç’u vendos.

Të nesërmen u takuam në Vodicë me familjarët e Aliut, pimë kafet në Mbrakull, pa vajtur ora shtatë dhe hodhëm lumin në va. Nga zalli i Osumit, morëm përpjetë ullishtën për Malinat, në bregun e Trëndafilit.

I.-ja, sugjeroi të ndalnim dhe vetë u fut grykës së përroit e humbi mes mareve. Pas pak bëri zë t’i afroheshim: “Çunat me kazma, të vijnë pas meje, të tjerët prisni aty”!

Katër vetë zbritën zabelit, kurse ne zumë kojkën dhe i ndiqnim nën mjegullën si bashkë leshi, që na lëbyri pamjen.

“E-e-ej, ejani poshtë”! – uturiu lugu i përroit.

Zbritëm dy-tri tarraca, rreth njëzet metër të gjata e, tri-katër të gjera. I.-ja këqyrte vendin, si strategu sheshbetejën e ardhshme, diku u shkëput nga grupi, kaloi në krahun e kundërt dhe u zhduk në marishte, nga ku doli me një deng thuprash, kërceu dy tarraca njëra pas tjetrës dhe ndali ku qe së pari. Çapiti në një anë, nguli një purtekë, eci në të kundërt, duke kthyer kryet, si gjeometri kur piketon themelet e godinës, nguli edhe një thupër, pastaj vuri dorën strehë:

“Këtu ka qenë përrua, para se ta tarraconin”! – pëshpëriti si të bindte veten, se s’kishte gabuar koordinata. Në mezhdë shquhej, një hulli e shkëputur nga sheshet, që po ta bashkoje në një vijë imagjinare, do përftoje përroin e dikurshëm.

“Ngjatjeta burra”! – përshëndetën që sipër dhe tri silueta u varën teposhtë.

“Ua bëftë Zoti dritë”! – uroi më i vjetri, që mbahej mbi dorak.

“Amin”! – iu fal Muharremi.

“Kam prurë çunat t’u ndihmojnë”! – plaku drejtoi gishtin nga dy të rinj, me kazmë dhe lopatë.

“Ta paça borxh”! – ia ktheu Muharremi.

“Kemi detyrim, or mik”! – u hodh i porsaardhuri. – “Ishallah e gjejmë, se ka ndryshuar vendi”! Nga ana tjetër u afrua I.-ja dhe u përshëndet si mik i vjetër me plakun:

“Si je, o Shako”?

“Mirë me hirin e Zotit! Po ti komandant, si ja ke çuar këto vite”?

“Të falem nderit”! – ia ktheu I.

“Je akoma në bukë të qeverisë”!

“Se mos di të bëj tjetër”!

“Jo, je burrë i mirë ti, të kemi pasur krahë”.

“Edhe unë s’e harroj bukën e vjetër” – qeshi I. – “A të kujtohet vendi Xha Shako”?

“Eh-u, ka ndryshuar që atëherë. E shpyllëzuan, u hapën tarracat dhe u bë prapë pyll”.

“Ke të drejtë, është shpërfytyruar”! – pohoj I.

“Këtu ka qenë përroi” – plaku tregoi mezhdën.

“Dhe monopati që ngjitej në bregun e Trëndafilit”, – rrëfeu një hulli, që s’ ngjiste me asnjë udhëz, veçse shkurret ishin pak më të rralla.

“Po, kështu ka qenë”! – ia përforcoi I.

“Dhe këtu gropa ku gjetën merhumin”, – me majën e bastunit shënoi cepin e tarracës. – “Mbi këtë sop, bënte roje qeni. Po tashti s’duket se ka shkarë”, – shtriu shkopin në boshllëk.

“Ke të drejtë, atje e gjetëm të ngordhur”.

“Të vrarë thuaj”! – e kundërshtoi plaku.

“Si të urdhërosh zotërote”!

“Ashtu, e kam parë me këtë dritë”! – plaku vuri gishtat mbi sy.

“Xhaxha, kujtohu ku mund ta kenë varrosur”? – ndërhyra unë.

“Ça kanë varrosur, ore?! S’varroset robi ndër gropa pylli! E groposën, o djalë”! – m’u hakërrye, si të isha xhahil i prapësive të vjetra.

“Më fal, u shpreha gabim”! – kërkova ndjesë.

“Kam ngulur dy kunja, një këtu e një atje”, -I.-ja u spostua pranë piketave, që kishte futur në dhe.

“Mirë, po sikur je zgjeruar shumë”! – e qortoi plaku.

“S’ka problem, të nisim, pa po qe nevoja, e ngushtojmë rrezen”, – ndërhyra së dyti.

“Edhe dy të tjera, një këtu, tjetrën pesë çapa më tej”, – plaku shtriu dy hapa dhe qëndroi. – “Nëse s’i kanë nxjerrë bishat, apo qentë, do t’i gjejmë”! – dha verdiktin dhe heshti.

Dy djemtë ngulën purtekat ku shënjoi plaku dhe morën kazmat të rrëmihnin.

“Ngadalë çuna”! – ai hoqi këpucët, mori drejtqëndrim me fytyrë nga mendonte se binte Meka dhe nisi mërmërimat, duke kthyer kokën sa në një krah në tjetrin, thirri tri here; “bëjani hallall”, priti ta përsëritnim, veshi këpucët, çoi në ajri edhe një “Zoti kabull” dhe urdhëroi:

“Na qoftë për hair”!

Tashmë valoi kazma; një rrëmihte, të tjerët pastronin me lopatë, kurse ne prisnim me ankth.

Me të fshatit, u bashkuan katër-pesë tanët, po punimet ecnin avash, ndërsa dielli sa vinte e nxehej. Plaku udhëzonte si brigadierët e qëmotit:

“S’ka qenë vendi shesh, dikur ishte grope”, – llomotiste dhe hynte e dilte nga maret.

Gjer në mesditë, dherat e mënjanuar formuan do bregore mes gropës së dikurshme. Prej thellësisë, dolën kërcunj gjysmë të kalbur, po eshtra s’po dukeshin. Na kaploi padurimi, sidomos të bijën që logoriste me ankth dhe I.-ja që gulçonte, linte kazmën dhe i sulej lopatës, si i ndërkryer.

“Pusho pak”! – e këshillova, kur pashë se po i shkonin djersët çurkë.

“S’ka mundësi”! – ngulte kazmën si i ndërkryer. – “Po, ka qenë grope”! – shfrente.

“Do ta gjejmë”! – i jepja kurajë.

“Jam i sigurt”! – mbase donte të bindte veten. – “Xha Shako, të kujtohet apo jo”?

“Si jo ore”! – ia kthente plaku.

“Po kanë kaluar gjithë ato vite”! – sikur ngushëllohej I.

“Vendi s’ka luajtur, veç në i paçin nxjerrë bishat”! – përsëdyti plaku.

Nga dreka ja behu një karvan me dy hajvanë. Dy gratë diç folën me plakun dhe tendosën një sofrabezë, mbi ca degëzash mare dhe gushturice. Na shtinë të lanim duart nga një bidon që kishin sjellë me vete dhe zumë vend rreth drekës mortore, të Likes së ngratë.

Plaku bëri adetin e zotit të shtëpisë, me një aranxhatë rakie:

“Gëzuar dhe Zoti na ndihtë! Aliut i gjetët rahmet xhani, ku ka rënë”!

“Edhe qenit”! – më shpëtoi.

U stepa kur e kapa që fola profka. Po kërkoja një rrugëdalje, i bindur se lëndova ndjenjat e familjarëve, por e bija më nxori nga sikleti:

“Vetëm ai i mbeti besnik, gjetët rahmet, në pastë xhenet për kafshët”!

Pas saj, s’u ndje njeri. Balua fitoi statusin e martirit, të cilin ia kisha atribuar para shumë vitesh, ditën që e ndesha te burimi.

Mirëkuptimi mes qenit dhe të zot, ma shumëfishoi bindjen.

“Qasu biro, është miku im qy-o”! më oshtinë fjalët e Aliut dhe ham-hamet qenërishte, më shpuan timpanin.

Ktheva kokën, pas meje luante bishtin një qen i zi, në shenjë mirënjohje. Kur i hidhnin ndonjë kockë, ai e kullufiste dhe priste me gjuhën jashtë.

“U plakëm nashti Balo! Ruhu se vetëm ti më ke mbetur nga të gjallët, Balo xhani”! – si t’i fliste një robi, zefiri sillte këshillat e Aliut.

“Ham-hum-hëëëm” e butë, gjuha një pëllëmbë jashtë dhe sytë e Balos dritëzonin. – “Biro, fli se je lodhur gjithë natën”! e ledhatonte Likja.

“Qeni yt është ky?”- pyeta asohere.

“Vetëm qy më ka mbetur nga të gjallët, s’më tradhton Balua im”! dhe kujtova çastin e fundit, kur i zoti më tundi dorën dhe qeni bishtin e humbën në shkurre.

“Do t’i gjejmë se s’bën”! – thashë pa vetëdije.

“Kë, o”! – pyeti plaku.

“Të dy”! – ia ktheva me mendjen gjetkë.

“Hajt gëzuar”! – më pa me keqardhje, si të isha ndonjë ufo i mbirë nga planet tjetër.

“Të pyeti si jeni njohur”! –I.-ja më shpoi në brinjë.

“Ç’thatë, s’e pata mendjen”! – kërkova ndjesë.

“Që s’e ke mendjen s’do kallauz, po ku gjezdis xhanëm”? – bëri ironikun plaku. Duket shpërqendrimi im, e bëri plakun të mendonte se isha i shkarë nga binarët.

“Në kohët e lashta, xhaxha”!

“S’po më dukesh aq i moçëm, or çun”?!

“Mbase jo aq, sa do dëshiroje zotrote, po fati më dënoi të isha bashkëvuajtës dhe mik, me Aliun”!

“Si the”? – plakut iu shtua kërshëria dhe m’u kthye ballazi.

Kur të pranishmit i pohuan njohjen, plaku kurioz e zhvendosi vëmendjen drejt meje. S’m’u nda edhe kur rinisi puna, pyeste dhe priste, t’i tregoja edhe imtësi pa rëndësi. Kur shtresa u hollua, shterën edhe shpresat, nëse do t’i gjenim mbetjet në atë thellësi.

“Spostohuni më djathtas”! – urdhëroi I.-ja, ata që i dolën krye tarracës.

“Një copë shajaku”! – se kush tha.

“Ndalni”! – urdhëroi plaku.

“Do pastrojmë me dorë”! – shtoi I.

“Për Allah, i groposën siç ishin”! – plaku kaptoi pirgun dhe doli matanë.

“Avash, janë kilotat e Aliut”!

Tani punimet avanconin me hapin e breshkës. Pasi zhvendosën koren e epërme, rroba e shajaktë po merrte formë. Ca centimetra më thellë, u dukën do eshtra, të nxira nga koha.

“Ja ku janë”! – tha dikush.

“Ato mbi shajak”?! – vërejti një tjetër.

“Padyshim, duhet të jenë të Balos”! – ndërhyra unë.

“Po, të qenit janë”! – pohoi I.

“Avash, me kujdes”! – shtriva plastmasën dhe u vara mbi gropë, duke renditur çdo kockë që nxirrnim. Pas ndonjë ore, u dukën edhe opingat pa prishur, përveçse të deformuara nga koha.

Dy kafka pranë njëra-tjetrës.

“Jetuan bashkë, u tretën bashkë, ohi-ohi”! – ushtoi vaji i bijës që qante atin dhe qenin!

Kafka e qenit, ish shprishur në pjesën e prapme, si ta kishin shkalafitur me çekun e kazmës, ndërsa eshtrat e mikut, të shtresuara nën shajakun e dalë boje, si nën një savan të pakalbshëm Egjipti.

I seritëm si arkeologët, sarkofagët e lashtë, ndërsa në xhepin e brendshëm të jelekut, gjetëm një portofol meshini të ngrirë, që ish ngjitur pas cohës së kalbur.

E ndërpreva kuturinë nga droja, mos më mbetej në dorë. Mbaruam në perëndim të diellit.

“Do kthehemi në fshat”, – se kush tha.

“Sot jeni tek unë”! – urdhëroi plaku.

“Zakoni e kërkon, që i vdekuri ta gdhijë natën në shtëpinë e vet”! – ngulmoi Muharremi.

“I vdekuri, jo kockat”! – kundërshtoi plaku.

Tashmë errësira pllakosi lugjet dhe kodrat përreth, ndehu savanin e zi në horizont.

“Muharrem, do vazhdonim nesër, po të mos e kishim gjetur”? – pyeti plaku me djallëzi.

“Patjetër”! – u gjegj tjetri.

“Epo zëre se s’i gjetëm”!

“E gjetëm, o Shako”! – ngulmoi Muharremi.

“Tani jemi sagllam, do na zërë gjumi rehat”! – dhe urdhëroi: – “Ngarkoni hajvanët, se na zuri nata”! Djemtë s’pritën, hodhën thasët mbi samar, i lidhën pas koces dhe u vunë në udhë.

Natë.

Konturet u shkrinë me terrin.

“Hu-hu, hu-hu”!- cihati një hut. “Hu-hu, hu-hu”!,- ia kthyen nga shpati përbri, kurse qeni nisi t’i lehte hënës, “ham-ham, ham-ham”.

Terr… shpirtrat kërkojnë qetësi! 1

Na ndanë në fis, mua më mbajti xha Shakua.

Pimë kafenë mbi një minder demode dhe u kotëm në gjumë, ndërsa njerëzit e shtëpisë, eshperonin majë gisntave, mos të na zgjonin.

Në sfond m’u fanit Likja dhe Balua, njeriu këmbëkryq me shaminë ndehur mbi dheun e rrahur nga mijëra këmbë dhe kosoren mbi gjunje, qeni majë bishtit, me gjuhën jashtë.

Robi këqyrte vrenjtur nga poshtë vetullave, kafsha përgjonte sy kapsitur. “Fol o”! – “Ham-hum-hëmm”!

“Ta kanë kyçur të shkretën”? – “Ham-hëm”!

“Ç’kemi balo”? – iu drejtova qenit, meqë njeriu rrinte i ngrysur.

“Ham-hum, jemi bukuri këtu”!

“Si the”? – më çuditi qeni gojëtar.

“Shurdh je, o”! – ham-hëmmm

“Kujtoja se dije vetëm qenërishte, që kur e paske mësuar gjuhën tonë”?!

“Qëkur mileti po llapin qenërishte, Balua mësoi njerëzishten”! – m’u shkreh Aliu.

“Ngadalë o Like, pse nxehesh”? – u orvata ta merrja me të mirë.

“S’ta kam borxh të më fyesh djalin, o”!

“Pardon, se dija që e kishe djalë”!

“Ham-hum-hëmmm, ç’kemi nga të gjallët, o”?

“Hiq e mos këput”!

“Me ç’merreni ju”?

“Bëjmë pulitikë, o”!

“Politikë”!?

“S’ta mbush synë, o”?

“Syrin ma mbush, po mendjen s’ma mbush dot”!

“Po ta kishe mendjen sagllam, s’vije këtu, o”!

“Ku”?

“Në dynjanë e përtejme”!

“S’erdha vetë”.

“E di! Po pse të prunë, o”?

“Ku ta di unë”?!

“Ta thotë Likja, për haxhika”.

“Tani me kë agjiton, o Like”?

“Me Balon, o evlat”! – ham-ham, hum-hum, hëmmm

“Sollën darken”! – dëgjova nëpër tym.

“Ende s’qenka gdhirë”?

“Me ke po flisje, or mik”? – plaku më pa me merak.

“Axhitacon e prupagradë, se s’të rri buçja rehat ty”!

“Me Liken”!

“Qenke me hënë, shok-o”?

“Me Balon”!

“Thashë mos flisje me melaqetë”!

Plaku kish të drejtë, flisja me eshtrat në thes.

“Pi, se kemi gëzim, gjetëm eshtrat e Likes”! – desh të më nxiste plaku.

“Edhe të Balos”!

U këndellka robi, kur nxjerr relikte të groposura në kohën e nëmur! Homo-democraticus, iu gëzohet eshtrave të homo-politicus, të zhdukura nga homo-komunistus, si të ketë zbuluar misteret e botës!

“Kur do bëhet varrimi”? – pyeti plaka.

“Rivarrimi”!

“Rivarrimi makari”! – përsëriti mekanikisht, me siguri e dëgjonte së pari këtë fjalë.

“S’e di, duhen pyetur familjarët”!

“Me ç’pashë, them se je më familjar nga familjarët”! – u hodh plaku.

“E mbarova detyrën, u takon atyre të vendosin”! – ngulmova në timen.

“Ke qenë i afërt me qyqin Like”? – u interesua plaka.

“Kam qenë nja tre vjet”! – dhe iu ktheva plakut.

– “Xha Shako ç’di për vdekjen e Likes”? “Hiç o, i erdhi dhe vdiq”!

“Por vdiq garip i mjeri, pa njeri”! – ndërhyri plaka.

“Kishte Balon”!

“Qen besnik, e ruajti të zone, tri ditë mbi ledh”! – pohoi plaku.

“Si ndodhi”?

“E vranë, o”?

“Kë, Alinë”?

“Jo, qyqi Ali aq e pat, qenit i futën çiften në gojë”!

“Si”?!

“Për Perëndi! Ruante xhenazenë zavalli! E kujtoi në gjumë dhe e ruajti si përherë. Gjahtarët i binin atij shtegu, po s’i linte Balua. Aliu i vdekur në gropë, Balua bekçi mbi ledh. U qasën se ndjenë erë kërme, po gati i shqeu me çatallë. Dikur hipën mbi ledh, kur ç’të shohin? Në gropë një kufomë e buhavitur. Bënë t’i qasen, po Balua qe bërë ujk, ca se s’po i fliste i zoti, ca nga të pangrënët.

Kur i sulmoi gojëçapëlyer gjahtarët, e kujtuan të tërbuar dhe e mësynë, njëri ia shkrehu grykën e armës dhe qeni ra me kafkën copa-copa. I çuan haber policisë; u dhanë urdhër t’i mbulonin edhe robin edhe qenin. “Një armik më pak, mirë i bëhet Partisë”, i madhi solli ca hajdutë dhe i urdhëroi t’i groposnin.

Vendi u tarracua dhe u shpërfytyrua, njeri s’i kërkoi dhe u kalbën, o xhan i Shakos! E paçë mik dhe duheshim për kiamet, por na ndau lufta e klasave, or bir”! – përfundoi plaku. E gdhimë atë natë roje pranë thesit me “kokallat” e Likes dhe të Balos.

Pas ca ditësh, majë kodrës hapën dy varre, ku futën eshtrat e Aliut me shajak dhe portofolin ngjitur, si dhe të Balos, me kafkën shqyer nga saçmat. Dy miqtë e pandarë prehen pranë e pranë, nën tokën e lehtë! Memorie.al

Nga hidratimi te rregullimi i presionit të gjakut, përftimet që merrni nga konsumi i kungullit

Duke qenë se vjeshta po na vjen mirë dhe me të vërtetë ditët kanë filluar të bëhen më të freskëta, është koha për të konsumuar kungull.

 

Ky frut unik (po, është frut) nuk është vetëm një simbol i vjeshtës, por edhe një burim lëndësh ushqyese që bëjnë mrekulli për shëndetin tonë. Le të shohim së bashku cilat janë përfitimet e kungullit dhe si mund të bëhet aleati më i mirë në dietën tonë!

  1. I pasur me lëndë ushqyese

Kungulli është plot me vitamina dhe minerale. Është një burim i shkëlqyer i vitaminës A, e cila është thelbësore për shëndetin e syve tanë dhe funksionimin e duhur të sistemit imunitar. Ai përmban gjithashtu vitamina C dhe E, të cilat ndihmojnë në forcimin e sistemit imunitar dhe ofrojnë mbrojtje antioksiduese.

  1. I ulët në kalori, i pasur me aftësi

Nëse po përpiqeni të kujdeseni për dietën tuaj, kungulli është aleati i përsosur! Është i ulët në kalori dhe i pasur me fibra, gjë që e bën atë ideal për funksionimin e mirë të sistemit tonë të tretjes. Fibrat ju ndihmojnë të ndiheni të ngopur, duke reduktuar dëshirën për të ngrënë mes vakteve.

  1. Mbështet shëndetin e zemrës

Kungulli është i pasur me kalium dhe fitosterole, të cilat ndihmojnë në rregullimin e presionit të gjakut dhe uljen e kolesterolit. Kjo e bën atë një zgjedhje ideale për ata që dëshirojnë të kujdesen për zemrën e tyre dhe të mbajnë shëndetin e tyre në gjendje të mirë.

  1. Fuqia hidratuese

Me një përmbajtje 90% ujë, kungulli është ideal për hidratim, veçanërisht në muajt e vjeshtës kur mund të harrojmë të pimë mjaftueshëm ujë. Hidratimi është i rëndësishëm për ruajtjen e shëndetit të lëkurës dhe funksionimin e duhur të të gjitha sistemeve organike.

  1. Kreativiteti në kuzhinë

Kungulli është tepër i gjithanshëm në gatim. Mund ta shtoni në supa, sallata, rosto apo edhe ta përdorni në ëmbëlsira dhe pasta. Provoni supë me kungull, byrek me kungull apo edhe kungull në furrë me erëza për një pjatë të shijshme dhe të shëndetshme.

  1. Vetitë antioksiduese

Kungulli është plot me antioksidantë, si karotenoidet, të cilat ndihmojnë në luftimin e radikaleve të lira dhe inflamacionit në trup. Kjo do të thotë se mund të ndihmojë në parandalimin e sëmundjeve kronike dhe promovimin e shëndetit të përgjithshëm.

Pamplona, arena e përballjes mes më të mirëve në shtëpi kundër Barcelonës

Pamplona, qyteti ku ka selinë e vet Osasuna, njihet në të gjithë botën për festën e “San Fermin” ose përplasjet mes demave. Festival, i cili ka zënë vend edhe në librin e të madhit Ernest Heminguej: “Kur lind dielli”. Por sot, Pamplona dhe më saktë stadiumi i saj “El Sadar” do të jetë arena e përballjes mes Osasunës vendëse dhe Barcelonës kryesuese e kampionatit spanjoll.

 

Në fund do të jenë, Osasuna, skuadra më e mirë vendëse dhe Barcelona, skuadra më e mirë në La Liga. Skuadra nga Navarra e ka nisur sezonin me 10 nga 12 pikët e mundshme në fushën e vet në La Liga, teksa duke llogaritur dhe takimet e sezonit të kaluar numëron 6 ndeshje radhazi pa humbje. Nga ana tjetër, Barcelona skuadra më e mirë në la Liga në këtë sezon me 7 fitore në 7 javët e para dhe me ekipin e Hansi Flik në ndjekje të rekordit të Barçës së Tata Martinos (2013-2014) me 8 fitoreve radhazi në 8 javët e para në La Liga.

Më poshtë janë disa nga pikantet e përballjes së sotme.

– Osasuna ka humbur pesë takimet e fundit në Liga kundër Barcelonës. Asnjëherë më parë nuk ka humbur 6 ndeshje radhazi;– Barcelona ka tetë ndeshje radhazi që nuk mundet në Pamplona kundër Osasunës, duke regjistruar 5 fitore dhe 3 barazime. Sot do të kërkojë fitoren e tretë radhazi në Pamplonë, diçka që nuk ndodh nga sezoni 1986-1987;

– Lamin Jamal ka dhënë 5 pasime për gol (asist) në 7 javët e para të kampionatit spanjoll, po aq sa kishte bërë gjatë gjithë sezonit të kaluar;

– Sulmuesi i Barcelonës, Robert Levandovski, ka shënuar 9 gola në 9 ndeshjet e fundit, po aq sa kishte shënuar në 19 takimet e mëparshme;

– Barcelona ka shënuar 23 gola në 7 javët e para të sezonit të ri në Liga, gjashtë më shumë se ndjekësi më i afërt në 5 kampionatet më të rëndësishme në Europë (17 gola nga PSG-ja).

Rusia bombardon një spital ukrainas, vriten 9 persona

Rusia i kreu dy sulme të shtunën kundër një spitali në rajonin kufitar të Ukrainës, Sumi, duke i vrarë së paku nëntë njerëz dhe duke i plagosur 12 të tjerë.

 

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, i dënoi sulmet, duke thënë se Rusia “po kryen luftë kundër spitaleve”.

Ai shkroi në X se ekipet ukrainase të shpëtimit “janë duke bërë gjithçka për t’u ofruar ndihmën e nevojshme qytetarëve tanë”.

Ministri i Brendshëm ukrainas, Ihor Klymenko, fillimisht tha se gjashtë njerëz u vranë, përfshirë një zyrtar policor.

“Si pasojë e sulmit të parë, një person u vra dhe disa kate të spitalit u shkatërruan”, tha Klymenko në Telegram, duke shtuar se ekipet e shpëtimit po i evakuonin pacientët nga spitali, Rusia kreu edhe një sulm tjetër.

Më herët, Forcat Ajrore të Ukrainës thanë se mbrojtja e tyre ajrore rrëzoi 69 nga 73 dronët e lëshuar nga Rusia në rajonet ukrainase në mëngjesin e 28 shtatorit.

Rusia gjithashtu lëshoi dy raketa balistike dhe dy raketa lundruese në Ukrainë, thanë Forca Ajrore, duke shtuar se dy raketat e lundrimit u rrëzuan.

Administrata ushtarake e Kievi tha se 15 dronë rusë u rrëzuan në periferi të kryeqytetit ukrainas.

Vala e re e sulmeve ruse ndodhi një ditë pasi presidenti Zelensky u takua me kandidatin republikan për president dhe ish-presidentin e SHBA-së, Donald Trump, në mes të tensioneve mbi atë që kritikët e quajnë qëndrimin prorus të ish-presidentit.

“Një takim shumë domethënës me Donald Trump”, shkroi Zelensky në Telegram pas bisedimeve më 27 shtator në Trump Tower në Nju Jork.

“I paraqita atij Planin e Fitores. Ai shpjegon në detaje situatën në Ukrainë dhe pasojat e luftës për popullin tonë. Diskutuam shumë detaje”, shtoi ai.

Duke qëndruar pranë Zelenskyt para bisedimeve, Trump tha se nëse zgjidhet në nëntor “do të punojmë me të dyja palët” për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë.

“[Kam] marrëdhënie shumë të mira [me Zelensiny], dhe gjithashtu kam marrëdhënie shumë të mira, siç e dini, me presidentin Putin”, tha Trump./rel

Solidariteti i çiltër i Bashës për Ervinin dhe shpura e atyre që Salianjin e groposën natën dhe tani e “qajnë” ditën!

NGA BATO KOSOVA

Ata që s’kanë guxim të sulmojnë qeverinë dhe pazarin e Sali Berishës me Edi Ramën, që me të njëjtët gjyqtarë që mori vulën, dënon Salianjin, kanë nisur sulmet ordinere ndaj Lulzim Bashës. Lulzim Basha është ndryshe nga shpurra e këtyre që ditën të qajnë e natën të vrasin.

Siç e tha dhe vetë Salianji, ai ka marrë mesazh, (dhe pse nuk e bëri të qartë nëse kanë folur në telefon, apo me mesazhe), nga Lulzim Basha. Pra, ai ka treguar solidaritetin e tij larg propagandës dhe përdorimit të kësaj ngjarje të rëndë për Salianjin.

Disa pseudo-media që paguhen nga Rama dhe Berisha, ata që dënuan në të vërtet Salianjin, mesa duket kanë marrë dhe pagesën kundër Bashës.
Sot, këto media nuk flasin asnjë fjalë për hetimin që Senati po i bën Ramës, për investimin e familjes “Trump”.

Nuk flasin asnjë fjalë për korrupsionin e Berishës dhe si ka mundësi që e njëjta trupë që i dha vulën Berishës, dënon Salianjin.

Nuk flasin për “5D” e Erjon Veliajt, por janë shqetësuar pse Basha nuk del në media dhe të përdorë fatkeqësinë e Salianjit.

Këtyre nuk u intereson Salianji, por edhe në fatkeqësin e tij, duan ta përdorin atë për pagesën e rradhës nga Berisha, Rama dhe të tjerë, për të përfituar politikisht mbi fatkeqësin e tij.

DW/ “Rishikoni ligjin për investitorët strategjikë”- Ambasadori Silvio Gonzato: Krimi i organizuar dhe korrupsioni, pengesat që duhet të kapërcejë Shqipëria para se të hyjë në BE

Ambasadori i Delegacionit të Bashkimit Europian në Tiranë, Silvio Gonzato thotë se Shqipëria duhet të kapërcejë disa pengesa madhore si korrupsioni apo krimi i organizuar, para se të hyjë në BE.

Silvio Gonzato]

Shqipëria duhet të kapërcejë disa pengesa madhore para se të bëhet pjesë e Bashkimit Europian, veçanërisht korrupsionin dhe krimin e organizuar. Në një takim në Tiranë me gazetarë europianë që mbulojnë çështjet e BE-së,  ambasadori Silvio Gonzato, i kushtoi vëmendje të veçantë reformës në drejtësi. Një ndër temat ku ai vuri theksin, ishte dhe çështja e të drejtës së pronës në vend.

“Kuadri ligjor i investimeve në Shqipëri duhet të përafrohet me standardet e BE -së, duhet të jetë i drejtë dhe i barabartë, gjithashtu edhe për investitorët e huaj. I ashtuquajturi “ligj i investimeve strategjike” i jep status preferencial atyre që konsiderohen investitorë strategjikë, të cilët më pas përfitojnë tokë në kushte shumë preferenciale ose ndonjëherë edhe me çmim shumë të ulët, nën çmimin e tregut. I gjithë procesi që çon në përzgjedhjen e investitorëve strategjikë është disi jotransparent, veçanërisht në jug të vendit” – tha Gonzato.

Ligji i investimeve strategjike është një ndër ligjet më të debatueshme në Shqipëri. Ndër rastet e hetuara është ai i investitorit strategjik Artan Gaçi, bashkëshortit të deputetes dhe njëkohësisht ish-ministres së Mbrojtjes dhe të Punëve të Jashtme, Olta Xhaçka. Gaçi, gjithashtu ish-deputet socialist, u shpall investitor strategjik nga qeveria për ndërtimin e një kompleksi turistik në Himarë, në vlerën rreth 5.5 milionë euro.

Reformat, të domosdoshme

Vdiq në mënyrë të mistershme në spitalin në Paris, raportet sekrete të drejtorit të klinikës speciale: Hysni Kapo kaloi një infarkt të miokardit dhe sëmundja u zhvillua, por në gusht, kur u lejua të shkonte në Vlorë…

Nga Dashnor KALOÇI/ Më 23 shtator të vitit 1979, 45 vite më parë, ndërroi jetë në një klinikë mjekësore të Parisit, Hysni Kapo, anëtar i Byrosë Politike dhe sekretar i Komitetit Qendror të PPSh-së, i cili që nga mesi i viteve ’50-të, (kur Enver Hoxha eliminoi fizikisht apo, burgosi e internoi disa prej bashkëpunëtorëve të tij më të ngushtë), konsiderohej figura nr. 2 e regjimit komunist, pas Enver Hoxhës. Hysni Kapo, apo “Besniku i Partisë”, siç i pëlqente Enverit ta quante në librat dhe veprat e tij, (kryesisht pas vdekjes) , në shtatorin e vitit 1979,  ishte i shtruar për vizita e mjekime në klinikën e Parisit, shoqërohej nga Ramiz Alia, ndërsa një vit më parë, në periudhën tetor-dhjetor 1978, kur ai ishte po për vizita dhe mjekime në Paris, e shoqëronte Kadri Hazbiu. Vdekja e Hysni Kapos, ishte e dyta që ndodhte në radhët e udhëheqjes së lartë të PPSh-së, (pas asaj të Gogo Nushit në 1970-ën), dhe ajo vdekje është përfolur gjatë, madje që ato ditë, kur Vito Kapo, bashkëshortja e tij, i tha ministrit të Brendshëm, Kadri Hazbiut: “…Na e vranë Hysninë…”?! Dhe Hazbiu aty për aty, iu përgjigj: “Pse më thua mua…, drejtoju atij”, – duke i bërë shenjë me dorë, nga vila e Enver Hoxhës.

hysni kapo enver hoxha vdekje varrim

Ky fakt, apo kjo dëshmi lidhur me bisedën e Vito Kapos me Kadri Hazbiun, është bërë e ditur publikisht, nga ish-kuadri i lartë i Zbulimit Shqiptar, Hasan Luçi (që mbulonte mërgatën politike shqiptare në Perëndim), në një intervistë (në fillimin e viteve 2000, në “Gazeta Shqiptare”), ku ai ka hedhur dyshimet e tij, se vdekja e Hysni Kapos, nuk ishte natyrale, nga ajo që u tha zyrtarisht, “kanceri në pankreas”! Nuk dihet me saktësi, nëse Vito Kapo, e kishte biseduar me njeri tjetër, atë që i tha Kadri Hazbiut, por dy tre ditë më pas, ajo u thirr në një takim nga Enver Hoxha, ku ai, (Enveri), pas i bëri të ditur edhe njëherë Vitos, variantin zyrtar të vdekjes së Hysniut, i kërkoi që; “të kishte besim te Partia” dhe; “të mos besonte fjalët që përhapte armiku”! Pra; “të mos kishte asnjë dyshim për vdekjen e Hysniut, për të cilën Partia bëri të pamundurën”!

Takimin që bëri me Vito Kapon, Enveri e ngriti dhe në një mbledhje të Byrosë Politike, duke u bërë me dije “shokëve të Byrosë”, “lidhur me fjalët që përhapte armiku për Hysninë, gjë të cilat fatkeqësisht, i merrnin si të mirëqena, edhe familjarët e tij, madje deri te shoqja Vito”! Po kështu, dyshime, apo rezerva, mbi vdekjen e Hysni Kapos, kanë hedhur edhe disa nga pjesëtarët e grupit të tij të shoqërimit, që gjendeshin në Paris. Dyshimet e tyre, ata i kanë dhënë me shkrim dhe me gojë, pranë grupit operativ special që kryesohej nga Zylyftar Ramizi, (Drejtor i Sigurimit të Shtetit dhe njëkohësisht zv/ministër i Punëve të Brendshme në atë kohë), i cili u ngrit në vitin 1982, menjëherë pas arrestimit të “Grupit armiqësor” të Kadri Hazbiut e Feçor Shehut. Si p.sh., Nexhip Pajo, shoqëruesi i Hysni Kapos, i cili në letrën drejtuar ministrit të Brendshëm, Hekuran Isai, më datën 29 tetor 1982, midis të tjerash i shkruan: “Jam Nexhip Pajo, ish-oficer i Drejtorisë së Dytë të Ministrinë së Punëve të Brendshme, tani pensionist. Në vitin 1979, kur shoku Hysni Kapo ishte në Paris (Francë) për t’u kuruar, unë bëja pjesë në grupin e oficerëve shoqërues të tij.

Mbas vdekjes së tij, kur u kthyem që andej, unë kam informuar në Komitetin e Partisë së Ministrisë, ish-sekretarin e atij Komiteti, Bato Karafili, për disa të meta dhe veprime të dënueshme në drejtim të shërbimit ndaj udhëheqësit Hysni Kapo dhe familjes së tij, që ndodhej atje në Paris, nga ana e ish-zv/drejtorit të Drejtorisë së Dytë, për shërbimin tonë atje, Servet Backa, të Fejzo Bijos, zv/drejtorit të Drejtorisë së Pritjes, të Llambi Ziçishtit, përgjegjës për Shëndetësinë. Ditën e fundit të konkluzioneve që do të bënim në zyrën e Feçor Shehut, mua më ka marrë në telefon nga shtëpia e shokut Hysni Kapo, Kadri Hazbiu, i cili më kishte kërkuar me urgjencë, duke lënë porosi të personeli i shtëpisë, që unë ta merrja në telefon. Me të më njoftuar, unë e mora Kadriun në telefon dhe ai menjëherë, m’u drejtua: “Dëgjo, sot ju keni atë mbledhjen e fundit, lidhur me shërbimin tuaj në Paris, prandaj ki kujdes dhe tregohu më i arsyeshëm dhe më me partishmëri, për ato që ke ngritur, sepse i ke fryrë shumë dhe në mënyrë tendencioze”.

Atëhere iu përgjigja po në telefon: – Nga i keni verifikuar këto, që nuk qenkan të vërteta? “Unë i di mirë këto, e njoh shumë mirë Servet Backën, se ai është komunist i ndershëm dhe i sprovuar dhe nga ana tjetër, ai i biri i botës (d.m.th., Serveti), është bërë si i çmendur dhe vjen e më qan në zyrë si fëmijë”, – m’u përgjigj ai. – Do të ishte mirë që ai të mos qante aty në zyrën tënde, por të qante atje në Paris, ku qanim të gjithë ne, për fatkeqësinë që na kishte gjetur, por ne atje qanim dhe pinim lot, ndërsa Servet Backa, Feçor Shehu, Fejzo Bijo dhe Llambi Ziçishti, pinin raki dhe hanin bërxolla”.

Të gjitha sa më sipër, (si dhe letra e Nexhpip Pajos që është botuar e plotë nga Memorie.al), apo të tjera dëshmi ku flitet apo bëhet e ditur mbi vdekjen e Hysni Kapos, janë të njohura nga dokumentet arkivore të ish-Komitetit Qendror të PPSh-së, (që gjenden në Arkivin Qendror të Shtetit, fondi 14, aparati dhe organet drejtuese), të cilat janë botuar në shtyp, pas viteve ’90-të dhe ndër të vetmet gjëra që nuk janë bërë publike deri më sot, janë letra e Kadri Hazbiut drejtuar Enver Hoxhës, (25 faqe me makinë shkrimi), për shërbimin që kishte bërë në Paris pranë Hysni Kapos, si dhe dosja voluminoze me kartelën përkatëse mjekësore të Hysni Kapos, e konsideruar dhe cikluar, si; “Tepër sekret, e një rëndësia të veçantë” e cila fillon në 16 maj të vitit 1959 dhe mbyllet më 23 shtator 1979, ditën që ai vdiq.

Ndërsa letra e Kadri Hazbiut, dërguar Enver Hoxhës në janarin e vitit 1979, pas kthimit nga Franca bashkë me Hysni Kapon (në fund të saj, midis të tjerash ai ka shkruar: “Disa gjëra nga shërbimi im në Francë, me urdhër epror, nuk i kam pasqyruar në këtë raport-informacion…”!), thuhet se nuk gjendet në Arkivin e Shtetit, Memorie.al, ka siguruar dhe e disponon të plotë (në frëngjisht dhe në shqip), dosjen mjekësore të Hysni Kapos, të cilën po e publikojmë pjesërisht, në disa numra, bashkë me faksimilet përkatëse, ku ndodhen kartela dhe raporte mjekësore, nga mjekë shqiptarë dhe të huaj, shënime të ndryshme, epi-kriza, elektrokardiogram, rezultate dhe përgjigje analizash, konsulta mjekësh, etj., etj.

Po ashtu, aty ndodhen dhe shënimet e Enver Hoxhës, të cilat po i publikojmë bashkë me faksimilet dhe fotot përkatëse, që ruhen në Arkivin Qendror të Shtetit, si ato të bërë në Paris, ashtu dhe ato të bëra në aeroportin e Rinasit, kur u soll arkivoli me trupin e tij, si dhe varrimin e tij, ku mori pjesë Enver Hoxha dhe e gjithë udhëheqja e lartë e PPSH-së.

RAPORT-INFORMACIONET E MINISTRIT TË SHËNDETËSISË, LLAMBI ZIÇISHTI, TË VITIT 1978, MBI GJENDJEN E RËNDË SHËNDETËSORE TË HYSNI KAPOS DHE REKOMANDIMET E MJEKËVE, PËR KURAT DHE DIETËN 

                                                           INFORMACION

     Mbi gjendjen shëndetësore të shokut Hysni Kapo

Nga të dhënat e konsultës mjekësore të datës 26.6.1978, nga ora 8.00. Gjatë 24 orëve të fundit, gjendja e pacientit ka qenë e qëndrueshme. Ka pasur vetëm një orë temperaturë 37.5, gjatë natës. Janë regjistruar vetëm 6 ekstrasistola.

Tensioni arterial dhe pulsi, janë mbajtur në shifrat e djeshme. Në ekzaminimin elektrokardiografik, reparti mbetet njësoj si ai i djeshmi. Si konkluzion mendojmë, se në krahasim me 24 orët e kaluara, gjendja mbetet e qëndrueshme.

Tiranë                                                                                          MINISTRI I SHËNDETËSISË

26.6.1978                                                                                     Llambi Ziçishti

                                                            INFORMACION

                                        Mbi gjendjen shëndetësore të shokut Hysni Kapo

Gjendja e pacientit gjatë 24 orëshit që kaloi, ka qenë si vijon:

Gjatë gjithë ditës, ka qenë pa temperaturë, ndërsa prej orës 22.00, temperatura u ngjit deri në 38 gradë dhe vazhdoi deri në orën 2.00, të datës 27.6.1978.

Tensioni arterial, ka qenë 120/70 mmhg, dhe në këto shifra, është dhe sot në mëngjes.

Pulsi është luhatur, nga 104, gjatë orëve me temperature, në 86, në orët e tjera.

Elektro kardiograma e sotme, tregon evolucionin e zakonshëm të infarktit.

Gjatë ditës së djeshme, pati një thellim të insuficiencës kardiake, të cilat sot janë tërhequr.

Tiranë                                                                                  MINISTRI I SHËNDETËSISË

27.8.1978                                                                                 Llambi Ziçishti

                                                  INFORMACION

                   Mbi gjendjen shëndetësore të shokut Hysni Kapo

Gjendja e përgjithshme është stacionare. Gjatë natës ka qenë relativisht i qetë, ka fjetur me ndërprerje, nuk ka pasur dhembje. Temperatura ka arritur deri në 37.7, pulsi është luhatur nga 86, në 104 (në kohën e gjendjes febrile).

Frekuenca e frymëmarrjes ka ndryshuar, nga 22 – 28 herë, në minutë. Tensioni arterial, është ruajtur në shifra normale, 120/70 mmhg. Sot i sëmuri është afebril. Në mbrëmjen e datës 27.6.1978, u dëgjuan disa rale staze në mushkri. Sot ato, nuk konstatohen më.

Megjithatë konsulta mendon, se në potencë është e pranishme një gradë e lehtë e insuficiencës kardiake, e cila nuk ka nevojë për masa të veçanta. Në regjistrimin elektrokardiografik, të bërë sot, konfirmohet edhe interesimi i murit inferior, që është dyshuar që në ditët e para të sëmundjes. Por nuk është fjala për një nekrozë të re, të kësaj zone.

Bilanci hidrik, është normal. Leukocitoza, paraqet tendencë drejt normalizimit. Si konkluzion, konsulta është e mendimit se kjo gjendje e qëndrueshme, është e favorshme në drejtim të ecurisë klinike të pacientit.

 Tiranë                                                                                           MINISTRI I SHËNDETËSISË 

28.6.1978                                                                                          Llambi Ziçishti       

                                                          INFORMACION

                                 Mbi gjendjen shëndetësore të shokut Hysni Kapo

Gjendja e përgjithshme e pacientit, sot konsiderohet e kënaqshme.

Dje mbas dite, ka pasur dhimbje të lehta koke. Gjatë 24 orëve të fundit, ka qenë pa temperaturë.

Frekuenca e pulsit, është luhatur 80-90, në minutë. Tensioni arterial, mbahet në shifrat 120/70 mmhg.

Frymëmarrja, ka qenë 23-24 në minutë.

Ekzaminimi klinik në zemër, nuk vë në dukje ndonjë ndryshim të ri. Në mushkri, respiracioni normal pa rale.

Bilanci hidrik, është normal.

Elektro kardiograma, pa ndryshime nga dita e djeshme.

Analiza laboratorike transaminazat dhe leukocitoza, tregojnë një përmirësim, në krahasim me analizat e tjera të fundit.

Konkluzion: Konsulta mjekësore është e mendimit se gjendja e përgjithshme e pacientit gjatë 24 orëve të fundit, është e kënaqshme.

 Tiranë                                                                                       MINISTRI I SHËNDETËSISË

29.8.1978                                                                                        Llambi Ziçishti

                                                            INFORMACION

                             Mbi gjendjen shëndetësore të shokut Hysni Kapo

Gjendja e pacientit vazhdon të jetë si dje.

Gjatë natës pati ngritje të temperaturës, 37.7, e cila zgjati 2-3 orë dhe u normalizua pas marrjes së cibalginës.

Të gjithë treguesit e tjerë klinikë dhe para-klinikë, mbeten njëlloj si ato të djeshmet.

Konsulta mjekësore është e mendimit, se sëmundja po ndjek ecurinë e saj të zakonshme.

Tiranë                                                                                         MINISTRI I SHËNDETËSISË

30.8.1978                                                                                         Llambi Ziçishti         

                                                          INFORMACION

                                    Mbi gjendjen shëndetësore të shokut Hysni Kapo

Gjatë 24 orëve, gjendja ka qenë e kënaqshme. Pacienti ka fjetur gjatë natës, i qetë. Ka qenë pa temperaturë. Pulsi ka qenë, 80-90, në minutë. Tensioni arterial, 120/70 mmhg, respiracioni 22-23, në minutë. Nuk vihet re asnjë komunikacion, deri më sot. Elektro kardiograma, është në gjendje stacionare, me ndryshimet që ka pasur këto ditët e fundit.

                               MINISTRI I SHËNDETËSISË

                                Llambi Ziçishti

RAPORT-INFORMACIONI I DREJTORIT TË KLINIKËS SPECIALE, DR. PAVLLO MILO, I DATËS 27 SHTATOR 1978, MBI GJENDJEN SHËNDETËSORE TË HYSNI KAPOS DHE REKOMANDIMET E EKIPIT MJEKËSOR

                                                               RAPORT-MJEKËSOR

                                               Mbi gjendjen shëndetësore të shokut Hysni Kapo

Konsulta mjekësore e mbledhur në datë 27.9.1978, duke vlerësuar gjendjen e shokut Hysni Kapo, del në këto konkluzione:

Shoku Hysni Kapo, në datën 22 Qershor të këtij viti, bëri një infarkt të gjerë të miokardit, me shtrirje anteriore dhe posteriore. Dekursi i sëmundjes u zhvillua, pa komunikacione madhore. Periudha një mujore e sëmundjes, u kalua në kushte stacionare në shtëpi.

Në fund të Korrikut, filloi periudhën e konvaleshencës në Durrës, gjatë së cilës u vazhdua rehabilitimi i tij gradual, i mëtejshëm.

Në fund të Gushtit, u lejua të bëjë një udhëtim deri në Vlorë, ku qëndroi një muaj. Treguesit klinikë dhe para-klinikë të sëmundjes gjatë kësaj periudhe konvaleshence, shkuan drejt stabilizimit të vazhdueshëm. Të dhënat subjektive, kanë qenë të mira.

Diabeti ka qenë i ekuilibruar mirë, por elektro kardiograma, nuk është normalizuar akoma plotësisht. Theksojmë se në datën 23 Shtator, u shfaq një aritmi ekstrasistolike ventrikulare e cila, i zgjati 20 orë, dhe u dominua plotësisht, me mjekimin e përshtatshëm.

Duke pasur parasysh sëmundjen që kaloi, dhe faktorët e tjerë riskanë, si; diabetin, koronarosklerozën, si dhe aritminë, që u shfaq në periudhë qetësie, mendojmë që i sëmuri të mbahet nën mbikëqyrje mjekësore të afërt, të fillojë punën nga data 1 Tetor, me orar të reduktuar, 2 orë në ditë, për 3 muaj, dhe pas këtij afati, të rivlerësohet mundësia e zgjatjes graduale të kohës së punës.

Pacienti duhet të mënjanojë gjatë kësaj periudhe, të gjitha lodhjet fizike, sipas rekomandimeve të konsultës mjekësore.

 Tiranë                                                                                                DREJTORI I KLINIKËS

28.9.1978                                                                                              Dr. Pavllo Milo

RAPORT-INFORMACIONET E MINISTRIT TË SHËNDETËSISË, LLAMBI ZIÇISHTI, NË MUAJIN NËNTOR 1978, MBI GJENDJEN E RËNDË SHËNDETËSORE TË HYSNI KAPOS

                                                             INFORMACION

Mbi gjendjen shëndetësore të shokut Hysni Kapo

Gjatë ditës së sotme nga ora 10.00 deri në orën 17.00 pacienti ka pasur katër kriza onginoze (stenokardie). Regjistrimet e fundit elektrokardiografike, evidentojnë një mikroinfarkt në murin diafragmal, i cili me gjithë mjekimin intensiv, ka tendencë për shtrirje. Ndërlikime deri tani nuk ka, por gjendja mbetet kërcënuese.

        Tiranë

    17.11.1978                                                                                Llambi Ziçishti 

                                                                 INFORMACION

                                           Mbi gjendjen shëndetësore të shokut Hysni Kapo

Sot pasdite u rishfaqën dhimbjet stenokardike të zgjatura. Në ekzaminimin elektrokardiografik, të orës 17.50, u konstatua se ndryshimet janë bërë më të thella dhe se infarkti ka përfshirë tërë trashësinë e murit të pasëm të zemrës.

Në auskultim, kanë filluar të evidentohen gjithashtu shenja staze, që flasin për fillimin e një insuficense kardiake. Gjendja është më e rëndë nga ditët e tjera, megjithëse pulsi, tensioni arterial, dhe frymëmarrja, mbeten në kufijtë e normës. Memorie.al

Një botë në kaos, ka urgjentisht nevojë për një OKB të reformuar

Asgjë tjetër nuk mund të kishte ofruar një sfond më të keq për çeljen e punimeve të Asamblesë së 79-të të Përgjithshme të OKB-së në Nju Jork këtë javë, sesa lajmi i fillimit të fushatës së gjerë të bombardimeve nga Izraeli kundër Hezbollahut, milicisë libaneze të lidhur me Iranin.

Fotot por dhe pamjet televizive nga transmetimet e drejtpërdrejta, treguan predhat dhe raketat izraelite që binin mbi Libanin jugor. Në vetëm 24 orët e para, këto sulme vranë më shumë se 500 njerëz dhe plagosën qindra të tjerë. Ky zhvillim, nënkupton se rreziku i një lufte gjithëpërfshirëse në Lindjen e Mesme mund t’i shtohet listës së gjatë të konflikteve, fatkeqësive dhe sfidave të tjera që po shpalosen në planetin tonë.

Nga ana tjetër, kjo ngjarje dëshmon ndoshta se rendi ndërkombëtar ka rënë tashmë, dhe se organizata si OKB-ja po duken gjithnjë e më të tepërta, teksa besimi midis fuqive të mëdha ka rënë në nivelin më të ulët historik. Sot po jetojmë në një botë akoma më të përçarë, e ndarë midis vendeve perëndimore dhe aleatëve të tyre në njërën anë, dhe nga ana tjetër Rusisë së bashku me shumë vende të tjera, përfshirë Kinën.

Sigurisht, të gjithë diplomatët po punojnë gjatë gjithë kohës në Nju Jork, në përpjekje për të de-përshkallëzuar këtë dhe konflikte të tjera. Por me sa duket, OKB-ja është përfshirë në përçarjen globale, ndaj ka pak ose aspak ndikim, qoftë mbi Izraelin apo Hezbollahun.

Mbetet e paqartë se çfarë mund të arrihet për të qetësuar situatën në Liban, sepse përpjekjet për të ndërmjetësuar një armëpushim në Gaza, të cilin Izraeli e ka bombarduar pa mëshirë që nga tetori i vitit të kaluar, kanë dështuar gjatë 11 muajve të fundit.

Gjatë dy dekadave të fundit, është bërë e qartë se pavarësisht punës vendimtare të disa prej agjencive të saj, OKB-ja si organizatë po bëhet e parëndësishme për shkak të dështimit të saj për të orkestruar, projektuar dhe madje imponuar paqen. Hera e fundit që bota u bë bashkë për të zgjidhur një krizë, ishte ndoshta kriza financiare e vitit 2008.

Dhe ato përpjekje u drejtuan kryesisht nga G20, të ndihmuara nga disa agjenci të OKB-së dhe grupime të tjera. Ishin dy kriza kryesore të mëvonshme, të cilat në mënyrë indirekte mbollën “farat” e mosmarrëveshjes brenda rendit ndërkombëtar.

E para, revolucioni libian kundër Muammar Gaddafit në vitin 2011, dhe rezoluta pasuese e OKB-së që autorizoi përdorimin e forcës për të mbrojtur civilët. Ajo shqetësoi fuqitë kryesore, konkretisht Rusinë, e cila i pa sulmet ajrore perëndimore si katalizatorin që çoi në rënien e regjimit të Gaddafit.

Dhe e dyta, paaftësia e OKB-së dhe fuqive globale për të ngritur një front të bashkuar kundër regjimit sirian në të njëjtën periudhë, edhe pas përdorimit të dukshëm të armëve kimike dhe jo konvencionale kundër popullit të tij. Kjo ishte një katastrofë tjetër, që mund të ketë çuar në gërryerjen e mëtejshme të besimit në organizatë.

Deklarata e fortë e Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së Antonio Guterres, që këtë javë paralajmëroi se mosndëshkimi, pabarazia dhe pasiguria po krijojnë një “botë të paqëndrueshme”, do të kalojnë pa dyshim pa u vënë re nga shtetet dhe njerëzit.

Ndarjet e thelluara gjeopolitike, luftërat pa fund, ndryshimet klimatike, kërcënimet bërthamore dhe fusha e parregulluar në të cilën zhvillohet teknologjia, vazhdojnë ta shtyjnë njerëzimin drejt “të paimagjinueshmes, si një fuçi baruti që rrezikon të përfshijë gjithë botën”, shtoi Guterres.

Por nuk është vetëm lufta e Izraelit për të dëbuar Hamasin nga Gaza dhe pasojat e saj, ato që po kërcënojnë sot paqen dhe stabilitetin. Në të është përfshirë “Boshti i rezistencës”, i mbështetur nga Irani në Liban, Irak, Jemen dhe Siri, që po shënjestrën Izraelin dhe mbështetur Hamasin.

Huthët në Jemen kanë sulmuar anijet tregtare në Detin e Kuq pa u ndëshkuar, ndërsa bota ka dështuar sërish të ofrojë një parandalim të unifikuar për të ndihmuar në sigurimin e zinxhirëve të furnizimit dhe tregtisë botërore. Nga ana tjetër, vazhdon konflikti në Sudan, që ishte në krye të agjendës së OKB-së të vitit të kaluar, krahas luftës së Ukrainës, e cila nuk duket se ka ndonjë fund në horizont.

Dhe kjo është vetëm një pjesë e historisë së zakonshme, me të cilën merren delegatët në këtë takim vjetor, pasi vazhdojnë të rriten nevojat globale humanitare, teksa zvogëlohen fondet për t’i trajtuar ato, gjë që do të thotë se rreth 2 miliardë njerëz jetojnë në zonat e prekura nga konfliktet.

Shumë prej tyre vendosin të kërkojnë një jetë më të mirë si refugjatë apo emigrantë në vende më të qëndrueshme, ku shpesh shndërrohen në një barrë dhe rrezikojnë të nxisin destabilitet si rezultat i fluksit të madh të tyre. Edhe “Samiti i së Ardhmes”, mbajtur para mbledhjes vjetore

të Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së, që supozohej të ofronte njëfarë shprese, nuk ishte detyrues dhe i mungoi shtysa për të bërë bashkim kombet për të trajtuar sfidat e shekulli XXI-të si ndryshimet klimatike, Inteligjenca Artificiale, barazia dhe të drejtat e grave.

Ashtu si shumë nisma të tjera, projekti i tij ka të ngjarë të mbetet dokument i radhës i depozituar në arkivat e OKB-së. Megjithatë, ka ende shpresë. Ndërsa bota vazhdon të ecë drejt përplasjeve më të mëdha dhe më shumë konflikteve si të ishte një tren pa frena, nuk është e paarsyeshme të kërkohet një samit apo një takim që të marrë në shqyrtim thelbin e Kartës së OKB-së.

Ky dokument u miratua në konferencën e San Franciskos në vitin 1945. Por ndoshta ka ardhur koha të analizohet nëse ato themele, që i shërbyen shumë njerëzimit pas Luftës së Dytë Botërore, janë ende aktuale. Në kohën kur u themelua gati 80 vjet më parë, ndryshimi i motos nga “forca bën të drejtën” në “e drejta bën forcën” nga presidenti amerikan Harry Truman, u përfshi në Kartën e OKB-së.

Por parime të tilla fisnike, nuk po shfaqen më në një botë të përçarë midis forcave të saj ultra-liberale dhe despotike, dhe teksa ka një rikthim të qartë tek motoja “forca bën të drejtën” si narrativa dominuese. Nëse OKB-ja, multilateralizmi dhe diplomacia do të ketë një histori të re suksesi si një forcë për të mirën, udhëheqësit botërorë duhet të ripërtërijnë besimin e tyre tek organizata si një mjet për të siguruar paqen, dhe jo thjesht të flasin për të.

Shumica e 8 miliardë banorëve të botës, ka të ngjarë të bien dakord me idenë që ne jemi dëshmitarë të rënies më të keqe të rendit dhe qeverisjes botërore që nga krijimi i sistemit shtetëror modern. OKB-ja ka qenë për pjesën më të madhe të 8 dekadave, një banak bisedash për fuqitë konkurruese.

Për të shmangur konfliktet globale dhe pasojat e tyre katastrofike, nevojitet një organizëm botëror efektiv për të promovuar paqen dhe prosperitetin. OKB-ja aktuale tejet e plakur, mund të ripërtërihet vetëm nëse superfuqitë do të arrijnë në një përfundim të tillë./“Arab News”