-Zoti president, cilat janë pritjet tuaja nga kjo fazë e dialogut dhe cilat janë temat që do të shqyrtoni?
Nuk është specifikuar për këtë takim ndonjë temë e veçantë, por unë do të kërkoj nga zonja Mogherini që të jetë e qartë dhe e saktë në raport me Beogradin. Beogradit duhet t’i bëhet presion i fuqishëm që të mos cënojë edhe më tutje sovranitetin dhe integritetin territorial të Kosovës. Beogradi duke parë heshtjen e Brukselit, po inspirohet edhe më shumë në planet e tij për aneksimin e pjesës veriore të Kosovës dhe bashkangjitjen e saj me Serbinë. Diçka e tillë nuk do të ndodhë, sepse Kosova do t’i përgjigjet me fuqinë e saj kushtetuese dhe ligjore çdo pretendimi për agresion të Serbisë.

-Ju keni thënë se nga kjo fazë e dialogut nuk pritet shumë. Pse?
Unë dua që të ndodhë një marrëveshje e madhe politike, që do të çonte deri tek normalizimi i raporteve Kosovë–Serbi, si shtete dhe të ndodhë procesi i pajtimit shqiptaro–serb. Por në të njëjtën kohë ne si Kosovë duhet të jemi të përgatitur që t‘i përgjigjemi planeve ogurzeza të Serbisë, për aneksimin dhe ndarjen e Kosovës. Beogradi është bërë sërish epiqendër e destabilizimit të Ballkanit Perëndimor, me pretendimin për krijimin e Serbisë së Madhe. Mendoj se është momenti që BE të tregojë zotësi, sepse Serbia nuk mund të jetë pjesë e familjes evropiane dhe të sillet me idetë, mendimet dhe pretendimet e Sllobodan Millosheviçit.

-Cilat tema duhet të trajtohen në këtë fazë të dialogut, sepse marrëveshjet e arritura deri tani nuk janë realizuar?
Marrëveshja e arritur në prill të vitit 2013, ka qenë një marrëveshje e paqës. Shumica e marrëveshjeve janë realizuar, por tani është momenti që ky proces të avancohet në nivelin më të lartë dhe të përmbyllet procesi i normalizimit të marrëdhënieve mes shteteve tona.

-Mendoni se ka ardhur koha e trajtimit të njohjes së Kosovës si shtet nga Serbia, apo kanë mbetur edhe gjëra të tjera që kanë prioritet?
Nuk kemi çfarë të bisedojmë për gjëra të tjera. Jemi dy vende sovrane dhe për gjërat tona të brendshme nuk do të bisedojmë me Serbinë në asnjë rrethanë. Nuk do të lejojmë që Serbia të manipulojë dhe viktimizojë serbët e Kosovës për qëllime të veta politike apo ekspansioniste. Ata janë qytetarët tanë. Por unë mbetem ithtar i dialogut dhe bashkëpunimit, me qëllim që këto shtete të jenë pjesë e NATO-s dhe BE-së. Pa fqinjësi dhe bashkëpunim të mirë mbi bazat e vlerave demokratike nuk mund të ketë anëtarësi  në këto organizma.

-Kohët e fundit është kërkuar shumë ndërprerja e dialogut me Serbinë, sepse nuk ka dhënë rezultatet e duhura. Kjo është thënë në veçanti në kuadër të debatit pas arrestimit të Ramush Haradinaj. Do të trajtohet edhe çështja e fletëarresteve në këtë dialog?
Askush nuk duhet të presë që unë të ndikojë tek Begoradi për fletëarreste, sepse edhe unë vetë jam në fletëarrestet e Serbisë, jam ndaluar sikur dhe shumë komandantë dhe bashkëluftëtarë të mi. Këtë autoritet e ka vetëm BE-ja, e cila duhet të jetë e prerë në kërkesat që Serbia të ndërpresë provokimet ndaj Kosovës dhe të ndërpresë axhendën për destabilizimin e Kosovës. Ndaj BE-ja duhet të jetë më e fokusuar në kërkesat që Beogradi të heqë ato fletëarreste, sepse janë nga periudha e Sllobodan Millosheviçit dhe janë nga koha kur Serbia ka kryer gjenocid në Kosovë. Por e përsëris, Serbia e ka humbur luftën në Kosovë, e ka humbur betejën në negociata dhe sot Kosova është shtet i pavarur dhe sovran. Tani Serbia pretendon që ta prezantojë Kosovën para botës si një shtet i dështuar. Kosova është shtet i konsoliduar, storje suksesi dhe Serbia do ta humbë edhe këtë betejë.

-Kohët e fundit në Kosovë kanë ndodhur disa gjëra jo të këndshme, siç ishte muri në Mitrovicë, treni laraman, arrestimi i Haradinajt… Ka pasur madje edhe spekulime për konflikte të armatosura. Sa realist është ky skenar?
Të gjitha këto incidente janë të njëpasnjëshme dhe të lidhura mes vete, të provokuara direkt nga Beogradi – muri, arrestimet dhe treni. Muri është çështje e Kosovës dhe Kosova duhet ta heqë në tërësi këtë mur. Nuk guxon të ekzistojë një mur i këtillë në Mitrovicë dhe këtë çështje nuk do ta diskutojmë fare me Beogradin. Sa i përket trenit, ai ishte me motive të qarta provokuese për Kosovën dhe i inspiruar me modelin rus, por vendosmëria e Kosovës bëri që ai tren të mos i afrohet kufirit të Republikës së Kosovës. Ndryshe, sikur të afrohej, nuk mund të them se nuk do të fillonte ndonjë konflikt i armatosur. Kosova ka qenë e gatshme t’i përgjigjet në mënyrë shtetërore këtij provokimi. Ne kemi informacione se në tren ka pasur armatim dhe njerëz paramilitarë me qëllim që të futen në Kosovë dhe destabilizojnë Kosovën. Njëkohësisht e njohim edhe planin serb për ndarjen e Kosovës, por e dimë po ashtu se Serbia po i armatos serbët në veri.

-Keni ju dëshmi konkrete për këto pohime, për armatimin e serbëve të Kosovës, sepse një gjë e tillë është shumë e rrezikshme dhe vërtetë mund të çojë deri te konfliktet?
Definitivisht, Serbia është duke përdorur modelin rus në Ukrainë. Po dërgon civilë, por edhe njerëz me uniforma në Veri dhe është duke armatosur serbët me armë dore, por edhe me armë të tjera, në mënyrë që të jenë të përgatitur për t‘u mbrojtur nga kinse sulmet shqiptare. Por unë i ftoj serbët që të mos bien pre e politikës nacionaliste të Beogradit, të një politike, e cila i ka shkaktuar dhimbje të mëdha serbëve edhe më parë. Në vend të thirrjeve të Serbisë për luftë, unë serbëve të Kosovës ju bëj thirrje për paqë dhe dialog. Në vend të thirrjeve për ndarje etnike dhe territoriale, unë ju bëj thirrje për integrime në NATO dhe BE.

-Këto ditë edhe nga intelektualë të njohur në Kosovë janë dëgjuar propozime për ndarjen e Kosovës. Ekziston ky skenar si mundësi?
Jo, ne jemi kundër ndarjeve, sepse ndarjet janë vetëm hyrje në koncepte të rrezikshme që mund të përfshijnë tërë Ballkanin Perëndimor. Kosova angazhohet për ruajtjen e sovranitetit dhe integritetit të saj territorial.

-Heqja e murit ka qenë e parashikuar për datën 20 janar, por kjo nuk ka ndodhur. Kur do ta hiqni murin në Mitrovicë dhe a keni frikë se atje mund të ketë konflikte?
Muri duhet të hiqet, është dashur të hiqet dje, por duhet të hiqet sa më parë që është e mundur, sepse nesër mund të jetë vonë.

-Kur do të krijohet Asociacioni i komunave me shumicë serbe, sepse këtë obligim e keni marrë Ju në Bruksel?
Kosova i ka marrë obligimet e veta dhe kjo është pika e parë në marrëveshjen e arritur në vitin 2013. Asociacioni është e drejtë kushtetuese dhe ligjore, për të cilin e ka dhënë mendimin edhe Gjykata Kushtetuese. Me rëndësi për ne është të respektojmë ligjet dhe Kushtetutën. Ky asociacion nuk do të ketë fare mandat legjislativ dhe ekzekutiv, por do të mundësojë bashkëpunimin e komunave, sikur që mundëson edhe asociacioni i komunave me shumicë shqiptare.

-Kur do të themelohet ky asociacion, sepse kjo marrëveshje është kundërshtuar shumë në Parlament dhe në rrugë?
Ne shtetin nuk mund ta ndërtojmë vetëm me hapa elektoral apo politikë ditore. Ne shtetin do ta konsolidojmë vetëm, duke marrë vendime madhore në interes të vendit dhe qytetarëve të Kosovës, pa dallim etnike për një Kosovë demokratike dhe multietnike. Asociacioni i komunave me shumicë serbe nuk e rrezikon Kosovën. Përkundrazi formimi e rrezikon axhendën e Serbisë dhe futjen e serbëve të Kosovës në axhendat e Beogradit.

-Çfarë prisni nga BE dhe Gjermania për zgjidhjen e këtyre tendosjeve në Ballkan, sepse tendosje ka jo vetëm në Kosovë, por edhe në Bosnje, Maqedoni dhe vende të tjera?
BE nuk është duke treguar lidership dhe vizion në raport me Ballkanin Perëndimor. Brukseli është duke u vonuar dhe këtë hapësirë po e shfrytëzojnë elementët antievropianë. Ndërsa, Gjermania ka luajtur një rol të jashtëzakonshëm pozitiv, konkret dhe vizionar. Mendoj se BE duhet të ketë një politikë kohezive përballë sfidave në Ballkan. Pikërisht kjo vonesë e BE ka krijuar pakënaqësi dhe e ka ngritur tonin nacionalist në Beograd, ndërsa ne duhet t’i përgjigjemi atij si vend i pavarur dhe sovran. BE duhet përfundimisht të fillojë të trajtojë Kosovën si vend sovran.

-Zoti president, si do të ndikojë marrja e postit të presidentit të SHBA nga Donal Trump, sepse ka zëra që thonë se ai do të tërheqë trupat nga Ballkani dhe këtë rajon do ta lë nën influencën ruse?
Unë pak ditë më parë kam qenë në Uashington dhe kam biseduar me senatorë, kongresmenë dhe miq të Kosovës. Kam biseduar edhe me njerëz nga administrata e Presidentit Trump. Një gjë mund të konfirmoj dhe të siguroj qytetarët e Kosovës: SHBA punon si një sistem dhe mbi bazën e vlerave. Neve na kanë konfirmuar se SHBA do të vazhdojë të ketë vëmendjen tek Ballkani dhe Kosova. Dhe në asnjë mënyrë, gjithë ai investim i viteve të fundit nuk do të vihet në pyetje. Përkundrazi, do të kemi një pragmatizëm të qartë sa i përket ruajtjes së paqes, stabilitetit dhe fuqizimit të frymës euroatlantike në Ballkanin Perëndimor, ku Kosova do ta ketë një theks të veçantë.

-Do të thotë ky është një premtim dhe jo supozim? Keni ju premtime nga administrata amerikane se nuk do të tërhiqen trupat nga Ballkani dhe Kosova?
Unë kam besim të plotë dhe kam pasur diskutime serioze, ku është thënë se SHBA do të vazhdojë interesimin e fuqishëm për Kosovën dhe Ballkanin Perëndimor dhe nuk do të lejohet hapësira, të cilën e ka lejuar BE për elementë antievropianë në këtë rajon.

Në Veri të Kosovës janë futur edhe rusë

-Sa e fuqishme është influenca ruse aktualisht në Veri të Kosovës, sepse ditët e fundit ka pasur informacione madje edhe për kapjen e spiunëve rusë atje?
Serbia është duke shfrytëzuar stilin, metodat dhe format ruse sikur në Ukrainë. Dhe atje janë futur edhe rusë, të cilët janë duke bashkëpunuar ngushtë me Beogradin dhe janë duke përgatitur njësi paramilitare, ende pa uniforma, por të armatosur me armë moderne të dorës. Kjo po bëhet direkt nga autoritetet e Beogradit. Unë e kam ngritur këtë shqetësim edhe në BE dhe heshtja e tyre është shqetësuese. Një vonim i tillë ka ndodhur dikur edhe në Bosnje në vitet ‘90-të, një heshtje e tillë ka ndodhur edhe në Kroaci dhe Kosovë dhe i kemi parë pasojat. Ndaj BE duhet të kujtojë sjelljet e Beogradit nga kohërat e mëparshme, të cilat nuk dallojnë nga ato të sotmet.

-Këto informacione janë nga shërbimet e Kosovës apo dhe shërbime të tjera?
Këto janë informacione të sakta, të vërtetuara dhe të konfirmuara. Këto informaicone i kanë edhe autoritetet evropiane në Kosovë. Ndërsa përveç uniformës së NATO-s në Kosovë, ne çdo uniform tjetër do ta konsiderojmë si pushtuese dhe armiqësore dhe do ta marrë përgjigjen kushtetuese dhe ligjore dhe me forcën e shtetit.

-Zoti president, homogu juaj serb, Tomisllav Nikoliq ka paralajmëruar se në rast vrasjeje të ndonjë serbi, do të dërgojë ushtrinë në Kosovë. Keni frikë nga konfliktet ushtarake?
Presidenti Nikoliq ka ardhur në Kosovë edhe në vitin 1999, por ka ikur me bisht nën shalë. Çdo ardhje e trupave serbe në Kosovë do të përfundojë siç ka përfunduar edhe ushtria dhe policia e Sllbodoan Millosheviçit. Në asnjë mënyrë nuk do të lejojmë cënimin e sovranitetit të Kosovës.

Tre ditë pas çlirimit të Kosovës u 10- fishuan ushtarët e UÇK-së

-Zoti president, prej fillimit të këtij viti ka nisur punën edhe Gjykata Speciale. Do t’i përgjigjeni ju kërkesave për bashkëpunim me këtë Gjykatë?
Qëndrimi i shtetit të Kosovës është i qartë: Ne nuk kemi asgjë për të fshehur. Këtë barrë të rëndë Kosova duhet ta largojë nga vetvetja dhe duhet të bashkëpunojë edhe me këtë institucion. Politika duhet të largohet nga ky proces dhe duhet t’i hapë rrugë drejtësisë.

-Mendoni se të gjithë do t’i përgjigjen këtij bashkëpunimi, sepse në opinion spekulohet se edhe Ju jeni në listën e të akuzuarve të mundshëm?
Unë mendoj se ka qenë vendim i drejtë për shtetin që të krijohet kjo Gjykatë, ndonëse i kuptoj ata që e kundërshtojnë. Ky proces nuk duhët të individualizohet, sepse është përgjegjësi shtetërore e çdo qytetari të Kosovës që të jetë i përgjegjshëm për sfdidat që na presin. Por ne duhet t’i besojmë drejtësisë. Ne kemi përvojën e bashkëpunimit me Tribunalin e Hagës dhe me gjykatat në Kosovë. UÇK ka bërë luftë të drejtë dhe e ka çliruar Kosovën.

-Si njeri që keni qenë në të gjitha proceset e dy dekadave të fundit, mendoni se vërtetë ka pasur trafikim organesh gjatë luftës?
Në asnjë rrethanë nuk mund të them që ka ndodhur një gjë të tillë, por nuk mund të them se nuk ka pasur keqpërdorime të uniformës së UÇK. Dua të them se në ditën e parë pas luftës në Prizren, ka pasur vetëm rreth 400-500 ushtarë. Ndërsa vetëm tri ditë pas çlirimit të Kosovës kanë arritur rreth 5000 persona me uniforma nga Shqipëria. Kështu që ka pasur sjellje të pa pranueshme dhe të pa pëlqyeshme, aspak etike për normat e procesit demokratik.

Wesley MARTIN

Maqedonia ka hyrë vrullshëm në vitin 2017, duke e vënë veten në një pozitë të fortë globale me zgjedhjen e politikanit me përvojë, Nikola Gruevski, si kryeministër të vendit, së fundmi. Megjithatë, vendi i vogël ballkanik vazhdon të përballet me fluksin e emigrantëve nga Lindje e Mesme duke korrur jostabilitet në Evropë, si dhe me qëllimet e diskutueshme të Fondacionit të George Soros brenda shoqërisë civile në Maqedoni. Përkundër ndërrimit të udhëheqësisë në SHBA, qartazi Maqedonia vazhdon të përballet me sfida, të brendshme dhe të jashtme. Më shumë se një milion njerëz kanë ardhur prej Turqisë dhe përmes Greqisë në tentim për të mbërritur në Bashkim Evropian. Edhe pse Maqedonia nuk është destinacioni final, vendi ia ka dalë ta menaxhojë situatën dhe miliona njerëz të prekur, duke iu ofruar kalim të sigurt përmes rrugës së Ballkanit Perëndimor drejt Greqisë.
Maqedonia e ka dëshmuar se është një komb i fortë dhe i qëndrueshëm gjatë kësaj periudhe të rrëmujës masive përgjatë një rajoni kyç në Evropë. Me krizën e refugjatëve sirianë që e kanë bërë të ardhmen e Evropës të pasigurt, Maqedonia ka ndërhyrë duke e luajtur një rol udhëheqës e lehtësues, si dhe është duke e bërë pjesën e vet në luftë kundër terrorizmit dhe kërcënimit të ISIS-it. E ardhmja e anëtarit të NATO-s – me gjithë faktin se është e vogël në madhësi – ka vepruar si rrugë primare tranziti për refugjatët që kanë ikur nga vendet e shkatërruara nga lufta si, Siria, duke marrë masa të jashtëzakonshme për t’i adresuar çështjet e sigurisë dhe shqetësimet humanitare të shkaktuar nga kriza e refugjatëve. Për më tepër, përkundër faktit se është e rrethuar nga tri vende anëtare të NATO-s dhe BE-së dhe me jo stabilitet politik në rritje, Maqedonia është lënë e vetme që të merret me këtë krizë.
Maqedonia e ka luajtur një rol të madh në adresimin e një çështjeje globale, e cila ishte lënë në pragun e derës së saj. Dhe si rezultat i qartë i marrjes me këto sfida, Maqedonia iu ka rezistuar atyre. Por, përpjekjet kanë ndihmuar që ky vend i ndodhur nën radar, të bëhet një aleat jetësor në luftë kundër ISIS-it dhe në luftë kundër terrorizmit në përgjithësi.
Ndërkohë, Maqedonia është duke e luftuar një armik tjetër brenda kufijve të vet: miliarderin George Soros dhe fondacionin e tij. Soros dhe organizata e tij, të maskuar si një partnere ndërkombëtare e shoqërisë civile, janë duke u përzier në Maqedoni dhe politikën e saj për vite të tëra. Gjatë 25 viteve të këtij shekulli, ky grup amerikan i ka derdhur miliona dollarë gjithmonë duke e sulmuar partinë VMRO/DPMNE, pavarësisht se a ka qenë në opozitë apo qeveri dhe gjithmonë duke e përkrahur SDSM-në – ish-partinë komuniste të Maqedonisë. Ky është një rast i qartë i një tentimi për ta blerë ndikimin, për ta futur veten në mediat dhe politikat maqedonase dhe për të krijuar jo stabilitet nëpër vend dhe rajon.
Siç ka thënë edhe kryeministri i Maqedonisë, Nikola Gruevksi, kur e ka përshkruar Sorosin dhe fondacionin e tij: “Fondacioni i tij është fondacioni më i fuqishëm në botë, në aspektin e financave dhe burimeve njerëzore dhe ka synime politike. Soros vendosi që ta përdorë pasurinë e vet për të ushtruar ndikim në dy drejtime – atë ideologjik për të krijuar të ashtuquajturën ‘Shoqëri të Hapur’ dhe atë financiar, përmes spekulimeve dhe rezultateve të njohura politike të së kaluarës në vende të caktuar për të përfituar në bursa. Pas ca kohe, të gjitha institucionet, ministrat, e mbase edhe qeveritë dhe shërbimet e tyre inteligjente, ndikohen nga pikëpamjet e tij, nga ideologjia e tij; synimet dhe mendimet e tij”.
Duhet të shihet qartë se kryeministri Gruevski është lideri i parë evropian që flet hapur dhe drejtpërdrejt kundër George Soros. Pushteti i Soros është aq i madh në Evropë saqë shumë persona ia kanë frikën që edhe emrin t’ia përmendin. Pse saktësisht një biznesmen amerikan do të interesohej në shpenzimin e miliona dollarëve në Maqedoni?
Arsyet kryesore janë interesat ideologjike dhe financiare. George Soros ka për qëllim që ta dobësojë qeverinë maqedonase; të ushtrojë ndikim në zgjedhjet në vend dhe ta dobësojë Evropën duke e shfrytëzuar krizën e refugjatëve në Maqedoni, në mënyrë që ta ulë vlerën e monedhës evropiane përmes spekulimeve. Soros punoi me ambasadorin amerikan në Maqedoni dhe figura të tjera me ndikim, për t’i zbatuar planet e veta dhe për ta minuar sistemin politik të Maqedonisë.
Për fat të mirë, rezultati i zgjedhjeve ka treguar se George Soros dhe paratë e tij nuk mund dhe s’do të mund të fitojnë. Maqedonasit nuk do ta lejonin një gjë të tillë. Qytetarët e vendit votuan për udhëheqësinë politike dhe shumë qartë treguan se çfarë vendi dëshirojnë të kenë – dhe jo atë që Soros dhe miqtë e tij preferojnë. Populli ka folur: Maqedonia do ta kontrollojë të ardhmen e Maqedonisë. Ama, Soros nuk do të ndalet këtu dhe me kaq – mediat dhe njerëzit me ndikim të financuar nga instituti i tij për Shoqëri të Hapur po bëjnë një fushatë intensive me qëllimin kryesor që Gruevski të mos krijojë koalicion me partnerin e vet, BDI, i cili përfaqëson pakicën shqiptare. Ekziston një rregull i pashkruar në Maqedoni, i cili thotë se fituesi i zgjedhjeve gjithmonë e formon koalicionin me partinë, e cila ka më së shumti deputetë nga komuniteti shqiptar, i cili përfaqëson 25% të popullsisë në vend. Kjo i jep harmoni etnike Maqedonisë, si shtet i rëndësishëm për stabilitetin në rajon. Soros është duke e sulmuar principin me qëllim që të krijojë jo stabilitet në tërë rajonin. Por, populli ka folur dhe tani i takon Gruevskit dhe partnerit të tij shqiptar në koalicion, BDI-së, që ta respektojnë vullnetin e popullit: që t’i japin fund me Sorosin dhe të sjellin stabilitet në tërë rajonin.
Në fjalët e kryeministrit Nikola Gruevski, “Soros nuk mund të ketë sukses, sepse drejtësia është në anën tonë. Pavarësisht motiveve të tij, lufta jonë është e ndershme dhe e drejtë. Dhe s’do të ndalojë asnjëherë; dhe ai nuk mund të na largojë nga qëllimet tona dhe rruga e vërtetë. Ai nuk do të na largojë nga Maqedonia”.
Më 15 janar, diaspora maqedonase në SHBA u mblodh në Nju Jork, para “Trump Tower” për ta përkrahur zgjedhjen e presidentit Trump dhe luftën e tij kundër Soros. Ata i kërkuan presidentit të zgjedhur që ta ndihmojë Maqedoninë po ashtu në luftën e saj. Presidenti i zgjedhur e ka një ndjekës dhe aleat në Maqedoni në këto sfida të konsiderueshme, siç është kriza evropiane me refugjatë dhe lufta për sektor të lirë civil.
Kjo luftë e drejtë dhe ndershme do të jetë e suksesshme.

(Autori është kolonel i pensionuar i ushtrisë amerikane)