Frank Riberi nuk i trembet Borussia Dortmundit. Sulmuesi anësor i Bayernit të Mynihut shpesh i kritikuar për një temperament disi të vështirë në fushën e blertë, është shprehur optimist përpara sfidës ndaj verdhezinjve të Thomas Tuchel. Sipas Riberi ndeshjet kundër Dortumundit janë gjithmonë emocionuese, por pavarësisht këtij fakti ai do të dijë të tregohet i vetëpërmbajtur.
“Të përballesh me Borussia Dortmund është gjithmonë bukur. Është nga ato sfida ku përqendrimi duhet të jetë maksimal, pasi gabimi më i vogël mund të na penalizojë. Në aspektin personal shpesh jam vënë në qendër të vëmendjes si një futbollist me temperament disi të ashpër, e pranoj që duhet të tregohem disi më i kujdesshëm, nga ana tjetër jam i sigurt që në takimin kundër ekipit të Thomas Tuchel, Bayerni nuk do të ketë probleme”, u shpreh Riberi.
Më tej Riberi u shpreh se për Bayernin kjo ndeshje është si një derbi dhe presioni është i lartë. Pavarësisht kësaj francezi është besimplotë që kampionët e Gjermanisë do të dalin me tre pikë nga “Signal Iduna Park”. “Është e vërtetë që në disa takime ne kemi pësuar gola, por kjo nuk na shqetëson aspak. Ekipi gëzon një formë të mirë fizike dhe jam i sigurt që do të dalim triumfues”, tha ai. Ndërkohë që Frank Riberi ka pranuar ofertën e drejtuesve të klubit gjerman për të rinovuar kontratën. Nga marrëveshja e re, sulmuesi do të jetë pjesë e bavarezëve deri në vitin 2018.
Në “Signal Iduna Park”, Borussia e Dortmundit pret Bayern Mynih në një duel që gjithmonë ka prodhuar spektakël dhe emocione të shumta. Dortmundi aktualisht numëron 6 pikë më pak se bavarezët e Carlo Ancelottit në tabelën e klasifikimit, por në një sfidë të tillë nuk ka favoritë dhe diçka të tillë e lanë të kuptohet në intervistat e tyre, mbrojtësi brazilian i Bayern-it, Rafinha, por edhe kapiteni Philip Lahm, i cili vlerësoi maksimalisht Dortmundin. Nëse skuadra e Thomas Tuchel vjen në këtë sfidë pas fitores bindëse me shifrat 5-2 ndaj Hamburgut në transfertë, Bayerni shkon në Westfali pas barazimit zhgënjyes ndaj Hoffenheim-it në shtëpi, hap fals ky që i lejoi debutuesve të Leipzigut t’i bashkoheshin ekipit të Ancelottit në kuotën e 24 pikëve në krye të Bundesligës.
Megjithatë problemet janë të shumta për Bayernin në vigjilje të klasikes së futbollit gjerman. Përveç Jerome Boateng trajneri Carlo Ancelotti për arsye dëmtimi nuk mund të ketë në dispozicion tre lojtarë të tjerë me peshë për këtë sfidë. Kështu Arjen Robben, Arturo Vidal dhe Javi Martinez janë në dyshim të madh për duelin e kësaj të shtune. Të tre futbollistët nuk u stërvitën me grupin këtë të enjte dhe me shumë gjasa do të mungojnë ndaj Borussias së Dortmundit. Robben dhe Martinez kanë probleme fizike, ndërsa Vidal u largua i dëmtuar nga sfida mes Kilit dhe Uruguay-it. Drejtuesit e Bayern-it i kishin kërkuar Federatës kiliane të Futbollit të mos e aktivizonte lojtarin në atë sfidë pasi Vidal kishte probleme, por këta të fundit nuk pranuan dhe tashmë pasojat duhet t’i vuajë Bayerni.
Riberi nuk frikësohet nga Dortmund
Mesazhet që po jep Basha
Fatmir TERZIU
Ajo që kryetari i PD-së, Lulzim Basha, argumentoi në emisionin “Top Story” të gazetarit Sokol Balla, kishte në thelb “austeritetin”. Më saktë atë të lidhur me situatën e politikës shqiptare. Ishte kjo si një “dëshmi” e kësaj politike, që ka arritur kulmin me vitet dhe kohën e qeverisjes Rama. Dhe thelbi është tek paraja. Paraja që kontrollon çdo gjë, dhe sigurisht paraja e krimit dhe ajo e lidhur me të si një dëshmi reale. Kjo “dëshmi”, që qartësohet me “austeritetin politik”, duket se ia ka marrë frymën jetës në vend dhe se mbi këtë fakt ka humbur shpresa e vetë jetës së shqiptarëve, të cilët duan vetëm të ikin nga sytë këmbët, pasi aty “nuk respektohet talenti, i zoti, konkurrenca e ligjshme… dhe se aty në dorë fatet dhe ekonominë e kanë një grusht pushtetarësh dhe një grusht oligarkësh”.
Në fakt kjo është një anë me të cilën Basha reagon dhe komenton realitetin tek austeriteti, i cili kap pikën e vet më delikate. Pikën tek e cila është paraja dhe tek e cila varet vetë politika, më tej vetë ekonomia. Në thelbin e argumentit të z. Basha, shumë probleme kuptohen se kanë lidhjen mes vetë masave “shtrënguese” dhe faktit të ndikimeve të tjera, që sjellin në debat austeritetin. Por çfarë saktësisht është kjo fjalë? Pse rrethrrotullohen mjaft dilema rreth kësaj fjale?
Fjalorët e ndryshëm dhe përkufizimet në lidhje me këtë japin argumente që variojnë dhe ndryshojnë. Merriam-Webster e përkufizon atë si: “Një situatë në të cilën nuk ka të holla dhe është shpenzuar vetëm në gjëra që janë të debatueshme”, ose “sforcim apo ekonomi ekstreme”, që në fakt të shpie tek paraja që kalkulohet nga ardhje të paligjshme. Dhe këto ardhje janë dhe faktori bashkë me produktin e asaj që lidhet me vetë politikën. Politika?!
Kjo natyrisht del nga një pyetje që drejtuesi i emisionit, Sokol Balla, i drejtoi zotit Basha, për rezolutën: “Nëse më 15 dhjetor nuk e marrim, sigurisht që fajin e ka qeveria, por ju a ndjeni përgjegjësi?” dhe mirëkuptohet nga përgjigjja që Basha jep: “BE do të vazhdojë të ekzistojë, ndërsa ne do të vazhdojmë të përballemi me një situatë ku krimi është shtrirë në mbarë vendin, droga po shkatërron shoqërinë shqiptare dhe paratë e saj rrezikojnë zgjedhjet e ardhshme”. Pra, qartësia e të vërtetës shkon tek paratë e drogës, që sipas kryedemokratit, tentojnë të mbajnë peng jo vetëm politikën, por tërë vendin.
Më tej përgjigjja tjetër “Po ta kisha në dorë, firmosja që nesër hapjen e negociatave”, e cila jo vetëm vërtetoi të vërtetën në lidhje me lajmin e trilluar nga Partia Socialiste, se opozita kërkoi në Bruksel që Shqipërisë mos t’i hapen negociatat, por hapi dhe një sipar të ri të rrjedhës politike, që në fakt bazohet tek të vërtetat nga “politika e re” e modelit Basha, e cila duket qartë se jep shpresat e para, ato shpresa të munguara, për të luftuar austeritetin këtë fakt të dukshëm e të padukshëm që vret prosperitetin dhe shpresën pa u ndjerë.
Kjo është dhe një lojë mes absurditetit dhe trillit. Kryetari i opozitës shqiptare e theksoi qetë dhe prerë se, “PD nuk ka asnjë vendimmarrje për hapjen e negociatave, por kjo gjë i takon vendeve anëtare të Bashkimit Europian”. Dhe e vërteta është kështu sipas z Basha: “Komisioni ndërparlamentar Shqipëri-BE nuk ka asnjë rol në vendimmarrjen për hapjen e negociatave”, duke theksuar gjithashtu se nëse kjo çështje do të varej nga kryetari i PD, do të firmoste menjëherë hapjen e negociatave.
Në të vërtetë, trillimi me të cilën Kryeministri Rama përdor, duket se është “ilaç” turbullues për të shmangur krizën dhe një mjet ku ai shfryn nervozizmin e tij, më saktë ka të bëjë edhe me faktin e krizave të shumta të qeverisjes së tij, kjo si një mënyrë e qartë që tregon se pajtohet me atë, të cilën e kritikon opozita, sidomos me shqetësimin e situatës për drogën në vend. Gjatë emisionit në fjalë, Basha shprehu shqetësimin për situatën e drogës në vend dhe për zgjedhjet e ardhshme parlamentare. Lulzim Basha akuzoi qeverinë se me paratë e kanabisit po përgatitet shkatërrimi i zgjedhjeve, për të blerë votat e qytetarëve.
E që të luftohen fenomene të tilla, që rrethkapen tek austeriteti dhe paraja, Basha shkon më tej, tek politika, madje tek vetë partia që drejton. Basha tha se do të propozojë që zgjedhjet për kryetarin e PD-së të bëhen çdo dy vjet, për t’u dhënë mundësi të gjithëve të krijojnë alternativa dhe ta konkurrojnë, por duke lënë pa thënë dhe atë më të rëndësishmen që nënkuptohet, për të mënjanuar e ngushtuar mundësitë e mbajtjes peng të politikës mes parasë së lartcituar. “Unë kam nisur ta bëj këtë. Kam vendosur votën në themel të strukturave të PD. Jam i vendosur që të eci në rrugën e vlerave dhe PD do të jetë partia e parë që do të aplikojë një anëtar një votë edhe për kandidatët për deputetë. Ne do të kufizojmë pushtetin e kryetarit duke propozuar katër mandate nga dy vjet, çdo dy vjet kryetari të jetë në test dhe do ta bëj të lehtë që ata që duan të kandidojnë le të kandidojnë”, tha Basha.
Por, ndërsa austeriteti, e sidomos ai politik, është më shumë se thjesht, një eksperiment laboratorik për teorinë makroekonomike, ajo që synon Basha duket se është vetë “politika e re” e modelit të tij, që rreket nga e vërteta.
Ajo është ndërtuar mbi instinktet mes elektoratit rreth sigurisë, po aq edhe drejtësisë, që janë zbehur nga krizat e këtyre viteve të demokracisë dhe tranzicionit, të cilat, sipas leximit të ideve të Bashës, besoj se kanë arsye faktike për të dhënë tjetër shpresë, tjetër jetë me këtë një politike të re në “vend”, që nis dhe nga pranimi i gabimeve në të shkuarën. Kjo në fakt dhe kuptimi i saj ka qenë shumë i ngadaltë për të kuptuar rëndësinë e vendit të diskursit politik pas ideve të hedhura me kohë nga z. Basha. Kjo politikë e re, së pari përshkruan karakterin e politikës së Bashës dhe tregon se si e ka riformatuar të drejtën për të justifikuar atë që ai e thekson si të drejtë për ata që mishërojnë axhendën e tyre të angazhimeve në politikën reformiste. Basha duket qartë se ka tashmë projektin më të qartë që i duhet politikës, Shqipërisë, e pse jo të ardhmes.
Korrupsioni në sistem
Gjergji PAPA
Projektligji “Kodi hekurudhor i Republikës së Shqipërisë”, nuk shërben për asgjë tjetër veçse për përafrimin e legjislacionit kombëtar të transportit hekurudhor në Shqipëri me legjislacionin e Bashkimit Europian.
Nuk shërben për asgjë tjetër, sepse transporti hekurudhor në Shqipëri është katandisur në një gjendje të mjerueshme.
Të thuash që ky projektligj do të nxitë zhvillimin e një transporti hekurudhor efikas, të sigurt, të aksesueshëm nga të gjithë dhe miqësor me mjedisin është anakronike, sepse hekurudhat janë jashtë përdorimit dhe transporti hekurudhor nuk funksionon.
Në një kohë kur, kjo qeveri, në 4 vjet qeverisje, nuk bëri asgjë për këtë sektor, është fare pa kuptim të thotë se ky projektligj synon përmirësimin e efikasitetit të sistemit hekurudhor dhe integrimin e tij në tregun rajonal dhe transevropian të shërbimeve të transportit.
Me bindje të plotë them se ky projektligj nuk do të ndikojë fare në zhvillimin real të këtij sektori.
Por kjo qeveri dhe Kryeministri Rama nuk e ka për gjë t’i hedhë hi syve këtij populli. Ajo po zëvendëson gënjeshtrat e vjetra me gënjeshtra të reja.
Qeveria rrit nga viti në vit shpenzimet operative, dëshmi mjaft e qartë kjo e filozofisë së saj, për të rritur shpenzimet e luksit dhe jo shpenzimet për investime publike, të cilat sjellin edhe rritje ekonomike.
92 milionë dollarë të shqiptarëve janë shpenzuar vetëm për zyra, makina, orendi dhe bileta avionësh.
Por nuk ka fonde për investime publike në rrjetin hekurudhor sepse 2.2 miliardë euro u janë vjedhur taksapaguesve shqiptarë, nga mosrealizimi i të ardhurave dhe nga shkelje të disiplinës financiare.
Nuk ka fonde për investime publike sepse 88 milionë dollarë u janë dhënë nëpër tendera 11 miqve, ndërtuesve dhe bashkëpunëtorëve të Edi Ramës.
Qeveria e ka ngritur korrupsionin në sistem. Këtë e vërteton edhe raporti për korrupsionin, i publikuar këto ditë nga “Transparency International”, ku shkalla e mitmarrjes në Shqipëri, për vitin 2016, rezulton me 34%, më e larta, jo vetëm në Ballkan, por në të gjithë Europën.
Dhe shembulli më i mirë i ngritjes të korrupsionit në sistem nga kjo qeveri, janë koncesionet.
Rilindja ka hedhur në treg një lloj të ri grabitjeje, atë përmes koncesioneve, një fushë e pamatë për abuzim.
Por për ta hequr shijen e hidhur te abuzimit, që po u lë qytetarëve shqiptarë fjala koncesion, Rilindja po përpiqet për ta zëvendësuar fjalën koncesion, me togfjalëshin partneritet publik privat.
Janë dhënë rreth 765 milionë euro koncesione dhe planifikohen të jepen të tjera koncesione në shëndetësi, transporte, dogana, tatime, në rrugë dhe në shërbime të tjera publike, për miqtë dhe klientët e Kryeministrit dhe qeveritarëve, duke e dorëzuar shtetin tek një oligarki e dyshimtë dhe duke e rënduar disa herë xhepin e qytetarëve shqiptarë, të cilët paguajnë edhe administratën publike nga njëra anë, që nuk është ulur aspak në numër, edhe privatët nga ana tjetër, për të njëjtin shërbim.
Mesa duket, mazhorancës po i bëhen presione nga grupet oligarke brenda saj, për të marrë koncesione për t’u shpërblyer për kontributin që kanë dhënë, që kjo mazhorancë të vijë në pushtet dhe të kontribuojnë financiarisht edhe në zgjedhjet e vitit të ardhshëm.
Qeveria po gjen rrugën më të lehtë për të hequr nga vetja ato shërbime, që ajo i ka për detyrë t’ua garantojë qytetarëve të saj.
Kur ishte në opozitë, PS deklaronte se do të rishikonte, madje edhe do t’i anulonte marrëveshjet koncesionare të qeverisë Berisha.
Por sot, pas rreth 4 vjet qeverisje, numri i koncesioneve po rritet frikshëm.
Kjo dëshmon jo vetëm paaftësinë e atyre që qeverisin, por edhe faktin që koncesionet janë kthyer në një parajsë financiare për një grusht klientësh të qeverisë, të cilët grabisin me leje, pasurinë e shqiptarëve.
Këto 765 milionë euro koncesione, të kaluara në xhepat e privatëve, klientë të Kryeministrit, do ta kishin përmirësuar sadopak jetën e qytetarëve shqiptarë, sikur të kishin kaluar për investime publike, për të rritur punësimin dhe të ardhurat e tyre.
Rekordin e koncesioneve e mban ministri i Shëndetësisë, Ilir Beqaj, me 300 milionë euro koncesione të dhëna, për check up-in, për sterilizimin e pajisjeve kirurgjikale dhe për hemodializën.
Koncesioni i check up-it, ose i thënë shqip, koncesioni i kontrollit mjekësor falas, vazhdon të mbetet koncesioni më abuziv.
Kontrata e firmosur me koncesionarin është abuzive, pasi është përcaktuar një dysheme prej 475 mijë qytetarësh për të cilët koncesionari paguhet, pavarësisht nëse qytetarët i bëjnë apo jo analizat.
Shifra e vendosur në kontratë (475 mijë) është abuzimi real. Nuk është e bazuar në asnjë studim apo analizë shkencore.
Duke pranuar që në një vit e gjysmë nuk janë bërë 475 mijë analiza të check-up, por paratë janë dhënë për aq, Rama ka pranuar vjedhjen e 5 milionë euro më shumë në vit.
Ku kanë shkuar këto para? A do t’u kthehen shqiptarëve apo tashmë janë ndarë si plaçkë mes Ramës dhe donatores së tij?
Dhe sikur të mos i mjaftonin megaskandalet e korrupsionit me tenderat dhe koncesionet, dje, Ilir Beqaj u akuzua edhe për shpërdorim detyre. Ai pushon menjëherë nga puna drejtorin e tij, vetëm se nuk mori pjesë në një mbledhje të PS.
Shikoni se çfarë terror psikologjik dhe presion ka administrata publike nga Rilindja dhe sa lehtë, ata mund të pushohen nga puna, nëse nuk aktivizohen në aktivitetet politike të PS.
Ai duhet të japë menjëherë dorëheqjen dhe të largohet sa më parë nga detyra e ministrit.
Nga ana tjetër, Kryeministri Rama duhet ta shkarkojë nga detyra, në rast të kundërt vërtetohet që është ai dirigjuesi i të gjitha këtyre skandaleve.
Kryeministri thotë që ne shpifim dhe hedhim baltë.
Por le t’i referohemi FMN.
FMN i ka vlerësuar koncesionet si një nga rreziqet më të mëdha fiskale, duke pohuar se ato tashmë zënë 7% të PBB dhe të tjera janë përfshirë në proces.
Në një raport të posaçëm për transparencën fiskale, FMN thekson se qeveria shqiptare nuk është transparente në dhënien e koncesioneve, pasi nuk bën publike kostot dhe përfitimet nga koncesionet.
Vendi ynë ka një historik të dështuar të dhënies të disa shërbimeve me koncesion, të cilat nuk kanë sjellë gjë tjetër veçse kosto të shtuara për biznesin dhe qytetarët, si rasti i “Crown Agents” me doganat.
Kompania koncesionare u pagua me 8.2 milionë euro, për të mbledhur 100 milionë euro më shumë në dogana. Tashmë të gjithë e dinë dështimin e bujshëm të këtij objektivi.
Prandaj kalimi i të gjitha shërbimeve tek privati, jo vetëm nuk është i dobishëm, por e dëmton ekonominë.
Për arsyet që përmenda më lart nuk ka fonde për investime publike.
Nuk ka fonde jo vetëm për të ndërtuar hekurudha të reja dhe rrugë të reja, por as për të siguruar një qarkullim normal në rrugët ekzistuese.
Rruga kombëtare Librazhd-Elbasan, prej një viti është dëmtuar në Xibrakë, nga prurjet e lumit Shkumbin. Duke qenë aktualisht me një kalim, deri tani, atje janë bërë mbi 50 aksidente dhe askush nuk po kujtohet të verë dorë për riparimin e saj.
Rruga kombëtare Qafë Thanë-Lin-Pogradec, nuk po thotë më kush, të përfundojë, por të paktën të bëhet e kalueshme për automjetet në hyrje të qytetit të Pogradecit.
Punimet janë braktisur fare nga kontraktori dhe rruga është në gjendje të mjerueshme. Por askush nuk pyet që u shkatërruan të gjitha autoveturat dhe kamionët e shumtë që kalojnë në drejtim të Korçës dhe Greqisë.
Rruga Korçë-Ersekë, e filluar që në vitin 2011. Vetëm 40 milionë lekë janë planifikuar në projektbuxhetin e vitit 2017.
Me kaq pak fonde, kjo rrugë nuk ka për të përfunduar kurrë. Dhe gjithë qeveria ka zbarkuar në Kolonjë, për zgjedhjet e parakohshme lokale dhe vazhdon të mashtrojë kolonjarët, duke ju premtuar atyre parajsën.
Ju kërkojnë votën kolonjarëve, ndërkohë kur në 25 vite qeverisje lokale socialiste, e kanë lënë qytetin e Ersekës, i pasur me burime ujore, vetëm me dy orë ujë të pijshëm në ditë.
Dhe tallen me qytetarët kolonjarë, kur ju thonë: “Na jepni votën, se nuk vijmë më, nëse nuk bëhet ujësjellësi”.
Kandidati i të djathtës nuk po garon me rivalin e tij të majtë, por me të gjithë qeverinë. Pothuajse të gjithë ministrat socialistë dhe të gjithë drejtorët rajonalë, kanë zbarkuar në Kolonjë dhe në kundërshtim flagrant me Kodin Zgjedhor, mbledhin punonjësit e administratës së tyre, në prezencë të kandidatit socialist, duke ju bërë presion të hapur për të votuar për të.
Sa turp.
Por sikur të mos mjaftonte kjo, gjithë Bashkia e Korçës, ka lënë punën dhe është nisur drejt Kolonjës në ndihmë të kandidatit socialist.
Çdo funksionar rilindas, nga Korça, me origjinë nga Kolonja ose me lidhje familjare ose shoqërore prej andej, me urdhër, sipas një plani dhe grafiku të detajuar, nga qeveritarët kombëtarë dhe lokalë, ka shkuar në Kolonjë këto ditë, nga “malli” për të takuar miqtë dhe të afërmit, që ata të votojnë me çdo kusht për kandidatin socialist.
Ja pra pse PD kërkon një qeveri teknike, sepse me Edi Ramën dhe qeverinë e tij as që mund të priten zgjedhje të lira dhe të ndershme, vitin e ardhshëm.
Trump e ka nisur siç duhet
Holman W. Jenkins
E dinim se në Shtetet e Bashkuara ekzistonte dëshira për ndryshim, por produkti i zgjedhjeve presidenciale të 8 nëntorit është rezultat edhe i dy të panjohurave të rëndësishme. E para, ishte nëse votuesit do të kishin kurajën për të marrë parasysh një rrezik të paprecedent si zgjedhja e Donald Trump. E dyta, nëse do të duronin agresionet e furishme e mjeteve të informimit. Siç e demonstroi ecuria e titujve të bursës pas 8 nëntorit, Trump e ka nisur mirë, duke i siguruar tregjet mbi faktin se zgjedhja e tij nuk përbën fundin e botës. Presidenti i zgjedhur mund të hedhë gjithçka në erë dhe bile me shpejtësi nëse do të vendoste që t’i tërhiqte Shtetet e Bashkuara në një luftë raprezaljesh dhe hakmarrjesh me partnerët e mëdhenj tregtarë e Shteteve të Bashkuara. Por ndjesia është se nuk do ta bëjë një gjë të tillë.
Premtimi më popullor i tij, ndërtimi i një muri në kufirin me Meksikën për të penguar hyrjen e emigrantëve, do të jetë i vështirë për t’u realizuar. Trump do të tregojë genplane, modele dhe projekte, por ndërkohë do të negociojë me Meksikën një rishikim (që mund të jetë i dobishëm) të NAFTA-s, traktatin e shkëmbimit të lirë midis Meksikës, Kanadasë dhe Shteteve të Bashkuara dhe në fund do të thotë se ka arritur atë që donte. Për sa u përket raporteve me Kinën, Trump do të kënaqet që të fitojë çështjet lidhur me importimin e çelikut dhe të aluminit tashmë në proces në gjykatat amerikane dhe ndërkombëtare. Për të realizuar të paktën një prej premtimeve të fushatës së tij elektorale, ka probabilitet që në 6 muajt e parë Trump do të bëjë diçka kundër emigrantëve të parregullt. Por qysh përpara se të zgjidhej, Trump po ndërtonte një imazh të ri, atë të njeriut që do të rilançonte rritjen ekonomike. Vetë fakti që është zgjedhur i jep fund luftërave të kryera me goditje ligjesh nga Barack Obama kundër sektorëve të gjerë të ekonomisë amerikane. Një reformë fiskale e frymëzuar nga idetë klasike të Partisë Republikane, me përqindje interesi më të ulëta dhe me më pak “shtigje dalëse”, mund të jetë lajm i mirë. Ata që teorizojnë një ekonomi përjetësisht në depresion nuk gabojnë të preokupohen për sfidat e ngritura nga ndryshimet demografike dhe nga borxhi. Por nëse me ligjet fiskale dhe politikat në fuqi kemi pasur një rritje prej 2 për qindësh, me politika fiskale më të mira do të mund të shkonim pa problem tek 3 për qindëshi. Trump duhet ta kapë këtë rast të shkëlqyer. Për të shmangur që presidenca e tij të flaket tej nga skandali i parë apo nga fantazma e parë e së kaluarës, duhet të kërkojë që të arrijë një sukses në frontin e rritjes ekonomike.
Gjithsesi, ekziston një paqartësi e madhe që i detyrohet debitimit të ekonomive europiane, të Kinës dhe të Japonisë, që mund të shpërthejë një krizë financiare globale në çdo moment. Ilaçet populiste, të cilave Trump mund t’u drejtohet për të forcuar presidencën e tij, të shkaktojnë të rrëqethura. Mike Mayo, analist i sektorit bankar i grupit të investimeve Credit Lyonnais Securities Asia, ka deklaruar se rezultati i 8 nëntorit i ka dhënë fund krizës financiare të 2008, në kuptimin që ka mbyllur epokën e veprimeve ndëshkuese të qeverisë ndaj biznesit. Siç do të duhej ta kishin mësuar qysh në vitet tridhjetë të shekullit të kaluar, këto veprime nuk bëjnë gjë tjetër veçse e zgjasin vuajtjen. Fatkeqësisht, vlerësimi i Mayo mund të jetë i parakohshëm. Nëse realizohen, shumë prej premtimeve të bëra nga Trump në fushatë elektorale do të ishin kundërprodhuese: nisja e një lufte tregtare me Kinën, kundërvënia ndaj delokalizimit të fabrikave me të cilat kompani amerikane si Ford dhe Carrier kërkojnë të ruajnë kompetitivitetin e tyre në nivel global, bllokimi i shkrirjes midis AT&T dhe Time Warner, sulmimi i Amazon për shkak të një rrengu misterioz që kreu i kompanisë Jef Bezos i ka bërë Trump. Për këtë arsye, bumi i tregut të bursës që ka mirëpritur presidentin e ri është i rëndësishëm. Do të inkurajonte impenjimin e Trump në favor të rritjes më shumë sesa dëshirën e tij për hakmarrje.
Duke imagjinuar se Trump nuk është aspak gallof, rreziku kryesor në këtë moment shprese mund të vijë nga demokratët, të cilët të larguar nga pushteti në Uashington dhe në vështirësi të madhe edhe në shtete të veçantë, mund të vendosin të adoptojnë qasje obstruksioniste. Objektivi i tyre: interesat financiare të Trump dhe denoncimet që rëndojnë mbi të, të cilat Partia Demokrate do t’i shfrytëzojë për të paralizuar komandantin e përgjithshëm të ri. Edhe pas fitores elektorale, Trump sulmohet akoma pse nuk ka bërë publike deklarimin e të ardhurave të tij. Por e vërteta është se asnjë president i Shteteve të Bashkuara nuk ka pasur ndonjëherë ndonjë deklarim të të ardhurave si ai i Trump, nga mund të shkosh në pjesëmarrjet e tij në qindra aktivitete biznesore. Dhe nuk ka pasur kurrë president si ai, sipas vlerësimeve të “USA Today”, të përfshirë në 75 procese në ngarkim të lidhur me aktivitetet biznesore të tij. Jo të gjithë këto procese janë të parëndësishme. Për shembull, prokurori i New York, haptazi i anshëm, do të shtyjë një aksion ligjor kundër pronarit të Trump University. Ky është efekti i padëshiruar, të cilin votuesit nuk e kishin menduar. Do të jetë një test i rëndësishëm për të kuptuar nëse shoqëria amerikane, me tepritë burokratike dhe rregullimin e saj, është një vend ku një njeri që ka kaluar një jetë interesante jashtë politikës mund të bëjë ose jo Presidentin.
“The Wall Street Journal”
Përgatiti
ARMIN TIRANA
Qeveria shkurton fondet për Presidencën me 9 milionë lekë
Të dhënat zyrtare nga Ministria e Financave tregojnë se nga 483 milionë lekë që ishte në vitin 2013, buxheti i Kryeministrisë vitin e ardhshëm do të arrijë në 3.7 miliardë lekë.
Ky është rekordi më i madh buxhetor i qeverisë së majtë. Rritja e buxhetit të institucionit që drejton ka qenë një nga politikat më të preferuara të Edi Ramës. Nëse analizon të gjithë buxhetet e Kryeministrisë në katër vitet e fundit, trajektorja është e njëjtë: fondet vetëm rriten, ndërkohë që institucionet e tjera kryesore të shtetit nuk e kanë këtë fat. Për Presidencën, fondet nga buxheti do të ulen me 900 mijë lekë në vlerë nominale, nga 201.9 milionë lekë që janë këtë vit në 201 milionë lekë vitin e ardhshëm.
Përfaqësuesi i institucionit të Presidentit kërkoi në Komisionin e Ligjeve që t’i rritet buxheti, pasi nuk ka fonde për të organizuar aktivitete. Teksa u ankua para ligjvënësve në Kuvend dhe kritikoi qeverinë, për sa i përket trajtimit financiar nga buxheti i shtetit, Nishani, nëpërmjet sekretarit të Përgjithshëm të Presidencës, paralajmëroi se nëse nuk i miratohet fondi, atëherë do ta ankimojë buxhetin në Gjykatë Kushtetuese.
“Ne filluam vitin 2016 me një borxh të akumuluar prej 14 milionë lekësh të reja, të mbartura, nga aktivitetet e vitit 2015. Kjo situatë na ka detyruar t’i drejtohemi disa herë Ministrisë së Financave edhe për avancim fondesh, edhe për rialokim fondesh, por edhe për fonde shtesë”, deklaroi sekretari i Përgjithshëm i Presidencës, Florjan Nuri, në Komisonin parlamentar të Ligjeve.
Por kërkesa e Presidentit shkaktoi reagime të forta tek deputetët e mazhorancës. Erjon Braçe e akuzoi Presidentin për shantazh pse kërkoi 20 milionë lekë shtesë, ndërkohë që shefi i tij politik në qeveri i ka 8-fishuar buxhetin vetes.
Fitimet e KESH ranë me 7% për 9-mujorin
Korporata Elektroenergjetike Shqiptare shënoi një fitim neto prej 797 milionë lekësh gjatë periudhës 9-mujore, me një rënie vjetore prej 7%. Rënia e fitimeve lidhet me uljen e të ardhurave nga shitja e energjisë elektrike.
Sipas të dhënave zyrtare të kompanisë, të ardhurat e periudhës ishin 13.3 miliardë lekë me një ulje 31% krahasuar me 9-mujorin e 2015-s.
Nga këto të ardhura, KESH shpenzoi 8.1 miliardë lekë për blerjen e energjisë dhe mbi 1 miliard lekë për shpenzimet e personelit. Gjithashtu zhvlerësimi i aseteve të kompanisë shënoi një vlerë negative prej 2.1 miliardë lekësh.
Korporata Elektroenergjetike Shqiptare (KESH) është prodhuesi publik dhe në të njëjtën kohë, prodhuesi më i madh i energjisë elektrike në Shqipëri. KESH ka nën administrim impiantet kryesore të prodhimit të energjisë elektrike në vend. Këto asete përbëhen nga hidrocentralet e Kaskadës së Drinit, (HEC Fierzë, HEC Koman dhe HEC Vau i Dejës) me një fuqi të instaluar prej 1,350 MW, dhe TEC Vlora me fuqi të instaluar prej 98 MW.
Kaskada e ndërtuar mbi pellgun e lumit të Drinit është më e madhja në Ballkan, si për nga kapaciteti i instaluar ashtu edhe nga madhësia e veprave hidroteknike. Duke pasur në funksionim 79% të kapaciteteve prodhuese në vend, KESH furnizon rreth 70-75% të kërkesës për energji elektrike të klientëve tariforë, siguron energjinë e nevojshme për mbulimin e humbjeve në sistemin e transmetimit, si dhe nëpërmjet energjisë balancuese e shërbimeve ndihmëse garanton sigurinë e sistemit energjetik shqiptar. Gjithashtu, KESH ka përgjegjësinë për administrimin, operimin korrekt dhe garantimin e sigurisë teknike e operacionale të veprave energjetike që administron. KESH, jo vetëm është një nga prodhuesit e energjisë elektrike nga burimet hidrike më të rëndësishëm në rajon, por konsiderohet edhe një faktor me ndikim rajonal për sa i përket sigurisë së veprave hidrike.
Ministri i Jashtëm i shokuar nga Trump
Ministri i Jashtëm i Shqipërisë deklaron se është i shokuar nga zgjedhjet në SHBA dhe fushata e zhvilluar atje. Ditmir Bushati nuk ka shprehur asnjë urim për Presidentin e zgjedhur të Shteteve të Bashkuara, Donald Trump. Ai mungoi në pritjen e ambasadës amerikane një ditë pas daljes së rezultatit të zgjedhjeve, duke iu bashkuar kështu mungesës së shefit të tij në Kryeministri.
Qeveria Rama në të vërtetë po vazhdon me kokëfortësi të mos pranojë de fakto rezultatin e zgjedhjeve në Shtetet e Bashkuara.
I pyetur se si do të ndikojnë deklaratat e Ramës ndaj Trump ai është shprehur me fjalët se, Europa është e shokuar nga fushata në Shtetet e Bashkuara dhe se ajo ishte e paprecdent.
Gazetarja: Zoti Ministër, duket se një temë e nxehtë e debatit kanë qenë zgjedhjet amerikane. Sa do të ndikojnë deklaratat përpara zgjedhjeve të zotit Rama në marrëdhëniet me administratën e re të zotit Trump?
Ditmir Bushati: Besoj se kjo është një çështje krejt e qartë së cilës Kryeministri Rama i është përgjigjur. Ne kemi parë një fushatë thuajse të paprecedentë në SHBA, që me të drejtë ka shokuar apo ka sjellë në vëmendje të opinionit publik kryesisht në Europë, por edhe në vende të tjera që kanë një partneritet tradicional me SHBA, për shkak të temave të nxehta dhe të paeksploruara deri më sot me të cilën janë trajtuar këto tema. E kemi fjalën kryesisht për çështjet e sigurisë, raportet e SHBA dhe familjes europiane, çështje që kanë të bëjnë me partneritetin ekonomik dhe tregtar, me raportet e reja që pritet të jenë me Rusinë dhe aktorë të tjerë globalë, çështje që kanë të bëjnë me ekstremizmin e dhunshëm, fetë, emigracionin. Pra, kanë qenë disa tema jashtëzakonisht të nxehta, të cilat kanë rrokur mendjen dhe zemrat e shumë njerëzve, politikanëve apo liderëve europianë, për të komentuar rreth platformave të dy kandidatëve në zgjedhjet presidenciale në Amerikë. Por do të duhet të presim administratën e re me qetësi dhe ajo çka unë do të dëshiroja të siguroja opinionin publik shqiptar përmes RTSH është që për Shqipërinë SHBA mbetet një partner i pazëvendësueshëm jo vetëm thjesht në planin bilateral, por edhe në këtë kënd të Europës adriatike dhe për ne është mjaft e rëndësishme që SHBA të vijojnë të luajnë atë rol stabilizues dhe të jenë sponsorit kryesorë të stabilizimit dhe integrimit euroatlantik të rajonit tonë.
Deklaratat e ministrave të Jashtëm konsiderohen mjaft të rëndësishme në periudhën e tranzicionit të pushteteve në Shtetet e Bashkuara. Gjuha diplomatike shkon zakonisht drejt amortizimit të deklaratave politike të forta që mund të kenë bërë shefat e qeverisë, ndërsa në Shqipëri ndodh e kundërta. Ministri i Jashtëm nuk gjen kohë për asnjë vlerësim të zgjedhjeve në Shtetet e Bashkuara. Nuk ka asnjë urim për fituesin e zgjedhjeve. Për më keq akoma Bushati nuk i konsideron Shtetet e Bashkuara si partnerin kryesor të vendit, por mjaftohet me termin një “parner i pazëvendësueshëm”. Natyrisht që çdo partner është i pazëvendësueshëm në peshën dhe rolin që ka, por e reja në këtë deklaratë të Bushatit është se qeveria e Ramës nuk i konsideron Shtetet e Bashkuara si partnerin kryesor të Shqipërisë.
Është e qartë krisja mes Ramës dhe Trump për shkak të deklaratave të tij që mund t’i bëjë vetëm një kamikaz politik që keqpërdoret për llogaritë politike të Trump, por ajo që është e palejueshme është fakti se Rama në rrugën drejt gremisjes nga pushteti nuk mund të marrë me vete marrëdhëniet diplomatike mes Shqipërisë dhe Shteteve të Bashkuara. Është e vërtetë se Rama kishte paralajmëruar se fitorja e Trump do të ndikonte në marrëdhëniet mes dy vendeve, por kjo deklaratë në fakt duhet kuptuar ndryshe. Rama është shumë i vogël që për qëllim të llogarive të tij politike të mund të ndikojë në marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara. Ajo që është e vërtetë në këtë rast është fakti se fitorja e Trump i shkurton atij ditët në krye të qeverisë.
Bushati si një pinjoll i regjimit diktatorial, i biri i sekretarit të parë Sul Bushati nuk mund të jetë një dashamirës i politikave republikane që më ‘90 rrëzuan regjimin e të atit të tij.
Arben Shahini
Diaspora shqiptare në Belgjikë refuzon Ramën
Ramadan GJANAJ
I nderuar Z. Kryeministër!
Para 3 muajsh mora një ftesë nga ana Juaj, për të marrë pjesë në Samitin e parë kushtuar “Diasporës shqiptare”, që do të tubohet në Tiranë në datat 18-20 nëntor 2016. Fillimisht kjo iniciativë më gëzoi pa masë, ndaj dhe u përgjigja pozitivisht pranë ambasadores së Shqipërisë në Bruksel, zj. Suela Janina. U përgjigja pozitivisht ngaqë ky eveniment përkonte edhe me 60-vjetorin e ardhjes në Belgjikë të refugjatëve politikë shqiptarë, në mënyrë masive dhe të organizuar, teksa ishin larguar nga atdheu dhe trojet e të parëve nën trysninë e plumbave dhe terrorit të diktaturës famëkeqe sllavokomuniste.
Jam i prirur të besoj se gjatë fazës përgatitore të këtij “samiti”, njerëzit Tuaj këtu në Belgjikë ju kanë bërë me dije për zanafillën e mërgatës shqiptare të Belgjikës, e cila është vendosur në këtë vend mikpritës qysh në vitet të para pas LDB, si pasojë e persekutimit në vendlindje për shkak të bindjeve politike antikomuniste dhe kombëtariste, për një Shqipëri të lirë, të bashkuar dhe demokratike.
Edhe pse shumica e këtyre mërgimtarëve politikë kishin marrë rrugën e një ekzili të vështirë dhe të mundimshëm, duke braktisur gjithçka për të shpëtuar jetën, nderin dhe dinjitetin, ata nuk i braktisën asnjëherë gjuhën, kulturën, traditat më fisnike shqiptare, bindjet dhe vlerat morale të mbartura brez pas brezi, si dhe besimin se një ditë historia do t’u jepte të drejtë.
Në shërbim të këtyre bindjeve nacionaliste dhe patriotike ata nuk rreshtën kurrë së vepruari denjësisht në dobi të çështjes kombëtare dhe të atdheut, duke organizuar aktivitete politike për rrëzimin e diktaturës komuniste, vendosjen e demokracisë, rifitimin e lirisë dhe pavarësimin e të gjithë trojeve etnike, edukimin e brezave për trashëgimin e vlerave dhe referencave kombëtariste si qëllim madhor.
Ndryshimet e fillimviteve ’90 ngjallën shumë shpresa tek emigracioni politik shqiptar dhe trashëgimtarët, që gjithmonë e kanë konsideruar veten si pjesë e pandarë e kombit dhe popullit shqiptar, e fateve dhe halleve të vendit, duke ndarë gëzimet dhe hidhërimet me bashkatdhetarët.
Por sot, 26 vite pas ndryshimeve pluraliste parademokratike në Shqipëri, bilanci i ndryshimeve për mërgatën politike shqiptare dhe trashëgimtarët tanë, është i papërfillshëm:
Asnjë nga persekutorët dhe xhelatët që kryen krime dhe terror gjatë diktaturës nuk u dënua! Asnjë dosje e shefave dhe bashkëpunëtorëve të Sigurimit famëkeq nuk u hap! Lustracioni duket sikur pritet qëllimisht të kryhet vetëm nga natyra dhe Zoti!
Madje krimet të llahtarshme nuk u dënuan as simbolikisht, qoftë edhe me ndonjë rezolutë formale të Kuvendit të Shqipërisë, prej të cilit në të gjitha legjislaturat paspluraliste u injoruan edhe shqyrtimi, miratimi dhe zbatimi i rezolutave të ndryshme të Këshillit të Europës!
Përkundrazi, simbolet e regjimit gjakatar komunist vazhdojnë të ruhen me kokëfortësi dhe fanatizëm, por edhe duke u shfaqur gjithkund, sipas axhendave dhe nevojave politike, ndërkohë që pushtetet dhe qeveritë i përdorin për qëllime klienteliste, teksa heshtin me vetëkënaqësi triumfuese ose brohorasin për të mbuluar me zhurmë mosveprimin e tyre formal.
Viktimat e djeshme të diktaturës vuajnë ende pasojat e një diskriminimi perfid apo të hapur, dhe për këtë arsye kur flasim për një Samit të diasporës, nuk mund të lemë pa përmendur se pinjollët dhe bijtë e mërgatës politike edhe sot e kësaj dite nuk gëzojnë asnjë të drejtë, madje kalohet në heshtje nga shteti shqiptar edhe vetë ekzistenca jonë.
Kjo e vërtetë e dhembshme konstatohet edhe në dokumentet zyrtare dhe websitin e MPJ shqiptare, por edhe në websitin e Kryeministrisë dhe të platformave të ndryshme kushtuar këtij Samiti, ku edhe pse flitet për “diasporën”, nuk gjendet i shkruar asnjë rresht i vetëm për mërgatën politike në pasazhet dedikuar “historisë” së të ashtuquajturës diasporë.
Madje si dëshmi e këtij realiteti absurd dhe të papranueshëm, sot në Shqipëri janë akoma në fuqi një mori ligjesh antikushtetuese që pengojnë dhe diskriminojnë trashëgimtarët e mërgatës politike nga fitimi vetiu i shtetësisë shqiptare dhe për rrjedhojë, edhe i të drejtave dhe detyrimeve respektive, si çdo shtetas tjetër.
Shumica e të mërguarve politikë, fatkeqësisht, kanë humbur pronat dhe pasuritë e trashëguara, të cilat edhe sot e kësaj dite ndahen me tapi tek të tretë aspak hallexhinj të papronë, por zaptues e përfitues si klientelë politike e për qëllime elektorale, në garën pompoze e mburrjet butaforike se cila forcë politike dhe qeverisje ka ndarë më shumë tapi mbi pronat e pronarëve legjitimë!!?
“Diaspora” vuan plot dhembje realitetin shqiptar të shkeljes nga skalionet politike katoviciane të të gjitha parimeve dhe standardeve të gjithpranuara të kartave ndërkombëtare dhe konventave ku Shqipëria është nënshkruese dhe palë.
Zhvillimet aktuale e kanë përjashtuar realisht mërgatën politike dhe mbarë “diasporën” nga e drejta për të zgjedhur dhe për t’u zgjedhur me votë demokratike e për të kontribuar me përfaqësim politik për drejtimin dhe zhvillimin e vendit apo për investime me lehtësira e bonuse, sikurse ftohen investitorët e huaj joshqiptarë, që joshen me insistim me anë të praktikave preferenciale administrative e ligjore.
Ky injorim dhe ky mohim të drejtash themelore të “diasporës” nga ana e autoriteteve shqiptare, nuk mund të ketë arsye tjetër përveçse diferencës së frikshme në botëkuptim, vlera, referenca, koncepte, standarde e kritere bazike midis shqiptarësh brenda dhe jashtë shtetit amë për sa i përket shtetit, kombit, lirisë dhe drejtësisë.
Prandaj, duke u nisur nga këto vlerësime e në pritje që shteti shqiptar të përafrojë veprimet me deklaratat zyrtare nëpërmjet korrigjimit të kursit ndaj mërgatës politike (gjithnjë në raport me pritshmëritë tona të sipërpërmendura), unë personalisht nuk mundem të marr pjesë, për dekor apo kontorno, në këtë “Samit të diasporës”, dhe madje as ta konsideroj këtë mbledhje si të tillë.
Kam bindjen e thellë e të patundur se një qëndrim i imi i ndryshëm do të kuptohej vetëm si një përkrahje apo mbështetje ndaj ndonjë axhende politike momentale, në mos më keq, si një mohim, prej meje, i vlerave dhe idealeve të trashëguara nga të parët.
Duke shpresuar në mirëkuptimin Tuaj, uroj që me këtë “Samit” t’i realizoni axhendën dhe synimet e planifikuara.
Autori, kryetar i National Albanian European COUNCIL
Rrëfimi i Xhorxh Soros për veten: Jam për të bërë para si spekulant
Dje ka mbërritur në Tiranë Riccardo Hausman, ai është një profesor i Harvardit, por njëkohësisht drejton një grup nëpunësish që këshillojnë qeverinë Rama për reformat dhe koncesionet. Instituti i Hausmanit është një partner zyrtar i qeverisë shqiptare. Hausman përfaqëson një nga strategët kryesorë të konglomeratit financiar të drejtuar nga George Soros.
Por paralelisht me zhvillimet në Tiranë, disa organizata të huaja, kanë nxjerrë në dritë një rrëfim të pazakontë të vetë Sorosit. Bëhet fjalë për një intervistë të tij të dhënë në vitin 1998, por që ishte zhdukur nga qarkullimi. Pjesët kryesore të kësaj interviste ishin përshtatur në një dokumentar të realizuar enkas për rolin e Soros. Në dokumentar shfaqet dhe zonja Hillary Clinton krah financierit Soros, në një vizitë të bërë në Afrikën e Jugut në vitin 1997.
Por çka është më e rëndësishmja, është fakti se pohimet që Soros ka bërë në këtë intervistë janë spektakolare dhe tepër të sinqerta. Ai pranon rolin e tij si spekulant dhe flet për sulmet që u ka bërë tregjeve apo dhe për detaje mbi fëmijërinë e tij.
EPISODI 1- Lojtari
George Soros: Njerëzit kanë idenë sikur çdo gjë shkon shumë mirë. Por e vërteta është se sistemi është krisur. Dhe duhet riparuar.
Gazetari: Mos vallë ajo që duhet të bëjmë është që të forcojmë rregullat për ta mbrojtur botën nga njerëz si puna juaj?
George Soros: Epo… unë jam një lojtar. Unë mendoj se të gjithë lojtarët duhet t’i nënshtrohen një sistemi rregullash loje.
EPISODI 2- Kolapsi
Gazetari: Ju jeni akuzuar si personi përgjegjës për kolapsin financiar të disa shteteve në Azi. Si për shembull në Malajzi, Indonezi, Japoni dhe në Rusi madje.
George Soros: Për të gjitha këto u akuzokam unë, hë?
Gazetari: A jeni vërtet kaq i fuqishëm?
George Soros: Jo, unë mendoj se kemi të bëjmë me një keqkuptim të madh.
Gazetari: Kryeministri i Malajzisë për shembull…
George Soros: Po?
Gazetari: Ai është shprehur se rajonit iu deshën 40 vite të mëkëmbte ekonominë, derisa vjen një hajvan si Soros, me pare pa fund dhe merr fund gjithçka. Ai ju ka quajtur një kriminel juve zoti Soros…
George Soros: Po ai e ka më të thjeshtë që të akuzojë një faktor të jashtëm, se sa të pranojë keqmenaxhimin që i ka bërë ekonomisë së vendit të tij dhe monedhës së vendit. Po edhe ministri i Financave në Francë ka deklaruar se spekulatorët e tregut duhen varur tek shtyllat e ndriçimit në rrugë.
EPISODI 3 – Suksesi
George Soros: Unë mendoj se nuk kanë lënë ndonjë gjë pa më akuzuar. Unë jam këtu për të bërë pare. Unë nuk mund dhe nuk shoh pasojat që shkakton kjo gjë në shoqëri.
Gazetari: Mua më duket sikur në disa raste ju keni dalë hapur dhe keni sulmuar monedhën e disa shteteve. Këto vende ju bëjnë përgjegjës…
George Soros: Është një përgjegjësi e jashtëzakonshme në fakt. Ka qenë një përvojë poshtëruese për mua, sepse unë në fakt përpiqem të bëj gjënë e duhur, por ndonjëherë ajo që unë bëj, shkakton pasoja negative, të cilat unë nuk i kam pasur si synim, siç ndodhi në Rusi për shembull.
EPISODI 4 – Kontradiktori
Gazetari: Duket sikur personi George Soros përfaqëson një kontradiktë tepër të madhe.
George Soros: Ç’kontradiktë na qenka kjo?
Gazetari: Po ju nga njëra anë ju jeni ai kapitalisti që nuk do t’ia dijë për pasojat që shkakton në shoqëri, por nga ana tjetër, ju jeni një filantropist që duket sikur i ka me shumë merak kauzat shoqërore. Si ja del që i bën të dyja?
George Soros: Si një garues në treg, unë kam për qëllim që të fitoj. Por si qenie njerëzore, unë jam i shqetësuar për shoqërinë në të cilën jetoj dhe vetë.
Gazetari: Cilin Soros po intervistoj unë tani, Sorosin me moral apo Sorosin amoral?
George Soros: Është i njëjti njeri. I njëjti njeri, që në një kohë të caktuar, angazhohet në aktivitete amorale, por pjesën tjetër të kohës bën përpjekje të ketë moral.
EPISODI 5 – Fëmijëria, nazizmi
Gazetari: Ju jeni një hebre i Hungarisë, që në Luftën e Dytë Botërore u maskuat sikur ishit i krishterë…
George Soros: Ëhë…
Gazetari: Ju keni parë shumë njerëz që kanë përfunduar në kampet e vdekjes naziste…
George Soros: Unë isha 14 vjeç në atë kohë. Unë mendoj se pikërisht në atë kohë u brumos karakteri im.
Gazetari: Me çfarë brumi?
George Soros: Ti duhet të kuptosh, duhet të marrësh masa, t’i paraprish ngjarjeve dhe… ëëë … je nën kërcënim… ishte një kërcënim i tmerrshëm i djallit dora vetë. Dua të them që kjo ishte një përvojë e vërtetë personale me vetë djallin.
Gazetari: Protektorët tuaj ju adoptuan gjasme si fëmijën tuaj. Këta protektorë në fakt u implikuan në konfiskimin e pronave të hebrejve.
George Soros: Ekzakt… po.
Gazetari: Po kjo tingëllon si një nga ato përvojat që do t’i bënte shumë njerëz të shkonin në psikiatri. A ka qenë e vështirë për ju?
George Soros: Ë..ë… jo dhe aq në fakt. Jo dhe aq… mbase kur je fëmijë nuk i sheh ato lidhjet e padukshme, por këtë gjë nuk e kam pasur dhe aq problem.
Gazetari: Asnjë ndjenjë faji?
George Soros: Jo.
Gazetari: Për shembull, mendime të tipit, unë jam hebre dhe vetë, po shoh hebrejtë e tjerë që i çojnë atje; edhe unë mund të isha atje… për këto lloj mendimesh e kam fjalën.
George Soros: Hmmm… ëëëë…. patjetër që dhe unë mund të isha “në anën tjetër”, mund të më kishin marrë dhe mua, ëëë… por… ëëë… shiko, për ironi kjo punë është siç ndodh dhe në tregje. Edhe sikur të mos isha unë, dikush tjetër do ta bënte. Në një mënyrë ose një tjetër pronat do t’ua kishin zhvatur. Unë nuk kam asnjë rol në zhvatjen e atyre pronave. Prandaj nuk kam dhe ndonjë ndjenjë faji.
Gazetari: Jeni fetar?
George Soros: Jo.
Gazetari: Besoni në Zot?
George Soros: Jo.
EPISODI 6 – Spekulanti, kopuku
George Soros: Një herë Presidenti Mandela, më kërkoi se si mund ta mbronte veten Afrika e Jugut nga spekulantët si puna ime. Unë ia thashë atij, unë i shkrova një memo. U përpoqa që t’i ofroja atij këshillat më të mira që dija, se si mund të reduktohej sa më shumë ekspozimi i Afrikës së Jugut nga sulmet spekulative.
Gazetari: Pra, po e instruktoje se si të mbrohej para se ta “vrisje” sërish? Po i thoshe se çfarë duhet të bënte për të të ndalur ty apo jo?
George Soros: Shiko, unë apo dhe të tjerë bëjmë ato gjërat që ndodhin në tregje. Rezultati do të jetë i njëjtë. Unë nuk ndihem fajtor, sepse jam i angazhuar në një aktivitet amoral ku është e ndaluar të përjetosh ndjenja faji.
Gazetari: Pse qytetarëve amerikanë u ndalohet të investojnë në kompaninë tuaj “Quantum Found”, e cila është e regjistruar në parajsa fiskale?
George Soros: Sepse fondi im (kompania), nuk është e regjistruar në Komisionin Shtetëror të Këmbimeve dhe Sigurisë. Pra… ëëë… ne nuk jemi të regjistruar aty.
Gazetari: Pra, nuk keni licencë për të bërë biznes në SHBA sepse…
George Soros: Sepse (qesh)… ne nuk jemi të regjistruar në Komisionin Shtetëror të Këmbimeve dhe Sigurisë. Sepse për ne është më e leverdisshme të veprojmë në këtë mënyrë.
Gazetari: Pra, në njëfarë mënyre e ke bërë për t’iu shmangur rregullave?
George Soros: Po, ekzakt.
Gazetari: Por ju jeni ulur këtu, përballë meje dhe pretenduat më parë se kishte nevojë për të forcuar rregullat…
George Soros: Po… (qesh) dhe ato rregulla që do të na imponohen, ne do t’u bindemi. Ne ndërkohë jemi konform rregullave.
Gazetari: Një nga menaxherët e tu më tha se për të, ti ishe Zoti dora vetë.
George Soros: (Qesh) Nëse luan në tregje financiare dhe shkon me mendimin se je Zoti, është e sigurt që rezultati do të jetë dështimi dhe humbja. Fakti që unë nuk humb, tregon se mua nuk më gënjen mendja se jam Zoti.
Hashtag.al
Zyrtare, BE rikthen “vizat”? Lëvizje vetëm me “autorizim”
Komisioni propozoi dje krijimin e një Sistemi Evropian Informacioni dhe Autorizimi për Udhëtimet (ETIAS) për të forcuar kontrollet e sigurisë për udhëtarët pa viza. Kjo pason njoftimin e bërë në shtator nga Presidenti Juncker në fjalimin e tij mbi gjendjen e BE-së 2016 dhe është rezultati i parë i përparësive për veprimet e identifikuara në Planin e Veprimit të Bratislavës. ETIAS do të mbledhë informacion mbi gjithë ata që udhëtojnë pa viza në Bashkimin Evropian për të lejuar kontrolle të avancuara për migrimin e parregullt dhe sigurinë. Kjo do të kontribuojë për një menaxhim më efikas të kufijve të jashtëm të BE-së dhe do të përmirësojë sigurinë e brendshme, ndërsa do të lehtësojë në të njëjtën kohë udhëtimet e ligjshme përmes kufijve Schengen.
Zëvendëspresidenti i parë, Frans Timmermans tha: “Sigurimi i kufijve tanë dhe mbrojtja e qytetarëve tanë është prioriteti ynë i parë. ETIAS do të mbyllë një hendek informacioni duke verifikuar informacionin e aplikantëve të përjashtuar nga vizat kundrejt gjithë sistemeve tona të tjera. Njëkohësisht, sistemi i ardhshëm ETIAS do të jetë i lehtë, i shpejtë, i lirë dhe efektiv”.
Komisioneri për Migracionin dhe Punët e Brendshme, Dimitris Avramopoulos tha: “ETIAS është hallka e munguar në menaxhimin tonë të kufijve, që lidh pikat me politikat tona të migrimit dhe sigurisë dhe forcon hyrjen Schengen për të paktën 95% të udhëtarëve pa viza. Hapja e Evropës nuk vjen me koston e sigurisë së saj”.
Komisioneri për Bashkimin për Sigurinë, Julian King tha: “Terroristët dhe kriminelët nuk merakosen shumë për kufijtë kombëtarë. E vetmja mënyrë për t’i mposhtur ata është duke punuar së bashku në mënyrë efektive. ETIAS do të ndihmojë për ta bërë këtë: duke pikasur individualë problematikë dhe duke i ndaluar të hyjnë ne do të forcojmë sigurinë e brendshme të Evropës”.
Autorizimi ETIAS nuk është vizë; ai është një regjim më i lehtë dhe më miqësor me vizitorët. Shtetasit e vendeve me liberalizim të vizave sërish do të mund të udhëtojnë pa viza, por do të duhet të marrin një autorizim të thjeshtë udhëtimi para se të udhëtojnë në zonën Schengen. Kjo do të ndihmojë për të identifikuar personat që mund të paraqesin risk për migrim të parregullt apo risk sigurie para se ata të mbërrijnë në kufi, si dhe forcon shumë sigurinë e kufijve të jashtëm. ETIAS do të bashkojë gjithashtu një hendek ekzistues informacioni mbi udhëtarët pa viza, duke mbledhur informacion që mund të jetë jetik për autoritetet e shteteve anëtare para se ata të mbërrijnë në kufirin Schengen. Prandaj ETIAS është një hap përpara me rëndësi drejt sistemeve më të forta dhe më të zgjuara të informacionit për kufijtë dhe sigurinë. ETIAS do të lehtësojë gjithashtu kalimin e kufirit të jashtëm nga shtetas të vendeve të treta të përjashtuar nga vizat. Udhëtarët do të kenë një tregues të hershëm të qëndrueshëm të hyrjes në zonën Schengen, çka do të reduktojë kështu shumë numrin e refuzimeve të hyrjes.
Me qëllim që të vendoset të jepet apo të refuzohet një kërkesë për udhëtim në BE, një sistem i automatizuar do të kryejë kontrolle paraprake, në përputhje të plotë me të drejtat themelore dhe mbrojtjen e të dhënave personale. Ndonëse vendimi përfundimtar për të lejuar apo refuzuar një hyrje do të merret gjithnjë nga rojat kombëtare të kufirit që kryejnë kontrollet kufitare në kuadrin e Kodit të Kufijve Schengen, verifikimet paraprake të të gjithë udhëtarëve do t’i lehtësojnë kontrollet kufitare dhe do të sigurojnë një vlerësim të koordinuar dhe të harmonizuar të shtetasve të vendeve të treta të përjashtuar nga vizat.
ETIAS do të menaxhohet nga Roja Evropiane e Kufirit dhe Brigjeve në bashkëpunim të ngushtë me autoritetet kompetente të shteteve anëtare dhe Europol-in. Agjencia eu-LISA do të hartojë dhe sigurojë menaxhimin teknik të këtij sistemi informacioni.
Funksionet kyçe të ETIAS do të jenë të:
Verifikojë informacionin e paraqitur nga shtetasit e vendeve të treta të përjashtuar nga vizat (si informacion lidhur me identitetin, dokumentin e udhëtimit, informacionin mbi rezidencën, detaje kontakti, etj.), përmes një aplikimi online para udhëtimit të tyre në kufijtë e jashtëm të BE-së, për të vlerësuar nëse paraqesin risk për migrim të parregullt, për sigurinë apo shëndetin publik;
Përpunojnë automatikisht çdo aplikim të paraqitur përmes një uebsajti apo një aplikim me celular kundrejt sistemeve të tjerë të informacionit të BE-së (si SIS, VIS, baza e të dhënave e Europol-it, baza e të dhënave e Interpol-it, EES, Eurodac, ECRIS), një listë të dedikuar sigurie të ETIAS (përcaktuar nga Europol) dhe rregulla kontrolli të shënjestruara, proporcionale dhe të përcaktuara qartë për të vendosur nëse ka tregues faktikë apo baza të arsyeshme për të lëshuar apo refuzuar një autorizim udhëtimi;
Lëshojnë autorizime udhëtimi. Në rastet kur nuk identifikohen të dhëna apo elementë që kërkojnë analizë të mëtejshme, autorizimi i udhëtimit lëshohet automatikisht disa minuta pas paraqitjes së aplikimit.
Autorizimi do të merret përmes një procedure që është e thjeshtë, e lirë dhe e shpejtë; në shumicën e rasteve, një autorizim duhet dhënë brenda pak minutave. Autorizimi, aplikimi për të cilin nuk do të duhet më shumë se dhjetë minuta për t’u plotësuar dhe që kërkon vetëm një dokument të vlefshëm udhëtimi, do të jetë i vlefshëm për një periudhë pesëvjeçare dhe për shumë udhëtime. Një tarifë aplikimi prej vetëm 5 € do të aplikohet për të gjithë aplikantët mbi 18 vjeç.
Çfarë është Sistemi Evropian i Informacionit dhe Autorizimit për Udhëtimet (ETIAS)?
ETIAS do të jetë një sistem i automatizuar IT i krijuar për të identifikuar çdo risk që lidhet me një vizitor të përjashtuar nga viza që udhëton në zonën Schengen. Gjithë shtetasit e vendeve të treta të përjashtuar nga viza, që planifikojnë të udhëtojnë në zonën Schengen, do të duhet të aplikojnë për autorizim udhëtimi përmes sistemit para udhëtimit të tyre. Informacioni i mbledhur përmes sistemit, në respekt të plotë me të drejtat themelore dhe mbrojtjen e të dhënave do të mundësojë verifikim të avancuar të risqeve potenciale për sigurinë apo migrimin e parregullt.
Autorizimi ETIAS nuk është vizë. Shtetasit e vendeve me liberalizim të vizave sërish do të mund të udhëtojnë pa viza, por do t’u kërkohet, si kusht i detyrueshëm për hyrje në zonën Schengen, që të marrin një autorizim para udhëtimit të tyre.
Me qëllim që të vendoset nëse do të jepet apo refuzohet një kërkesë për të udhëtuar në BE, sistemi do të kryejë kontrolle të mëparshme dhe do të japë apo refuzojë autorizimin e udhëtimit. Ndonëse vendimi përfundimtar për të lejuar apo refuzuar një hyrje do të merret gjithnjë nga rojat kombëtare të kufirit që kryejnë kontrollet kufitare në kuadrin e Kodit të Kufijve Schengen, verifikimet paraprake të udhëtarëve të vendeve të treta të përjashtuar nga vizat do t’i lehtësojnë kontrollet kufitare dhe do të sigurojnë një vlerësim të koordinuar dhe të harmonizuar të riskut të shtetasve të vendeve të treta, si dhe do të reduktojnë shumë numrin e refuzimeve të hyrjes në pikat e kalimit të kufirit.
Si do t’i trajtojë ETIAS hendeqet ekzistuese të informacionit?
Aktualisht autoritetet kompetente të kufirit dhe zbatimit të ligjit kanë pak informacion mbi ata që janë të përjashtuar nga vizat – ndërsa kanë informacion mbi njerëzit që udhëtojnë me viza.
Duke siguruar që gjithë vizitorët të kontrollohen para mbërritjes së tyre dhe që një autorizim i vlefshëm udhëtimi kërkohet për gjithë shtetasit e vendeve të treta të përjashtuar nga vizat, ETIAS do të identifikojë personat që mund të paraqesin risk për sigurinë apo për migrim të parregullt para se ata të mbërrijnë në kufi dhe do ta trajtojë këtë hendek informacioni mbi udhëtarët pa viza duke mbledhur informacion që mund të jetë jetik për autoritetet e kufirit dhe zbatimit të ligjit të shteteve anëtare.
Si i plotëson ETIAS sistemet ekzistuese të informacionit për kufijtë dhe sigurinë?
Në përputhje me strategjinë e ndërveprimit të propozuar në Komunikatën mbi Sisteme Informacioni më të Fortë dhe më të Zgjuar për Kufijtë dhe Sigurinë e datës 6 prill 2016, ETIAS është planifikuar të jetë ndërveprues me sistemet ekzistues, si dhe sistemet aktualisht ende në zhvillim, si sistemi i hyrje-daljeve (EES).
Sa më shumë të jetë e mundur dhe kur është teknikisht e arritshme, Sistemi i Informacionit ETIAS do të ripërdorë komponentët harduerë dhe softuerë të EES dhe infrastrukturën e tij të komunikimit. Gjithashtu do të vendoset ndërveprim me sisteme të tjera të informacionit që do të konsultohen nga ETIAS, si Sistemit i Informacionit të Vizave (VIS), të dhënat e Europolit, Sistemi i Informacionit Schengen (SIS), Eurodac dhe Sistemi Evropian i Informacionit për Dosjet Penale (ECRIS).
ETIAS dhe EES do të ndajnë një depozitë të përbashkët të dhënash personale të shtetasve të vendeve të treta, me të dhëna shtesë nga aplikimi ETIAS (për shembull, informacion mbi rezidencën, përgjigje për pyetje mbi të kaluarën, adresën IP) dhe dosjet hyrje-dalje të EES të ruajtura veçmas, por të lidhura me këtë dosje të përbashkët dhe të vetme identifikimi.
Kundrejt cilave baza të dhënash do t’i verifikojë ETIAS të dhënat e udhëtarëve?
Kur verifikon dhe vlerëson informacionin e paraqitur nga udhëtarët e përjashtuar nga vizat me qëllim që t’u jepet apo mohohet një autorizim udhëtimi, sistemi do të verifikojë automatikisht çdo aplikim kundrejt:
Sistemeve përkatës ekzistues të informacionit të BE-së;
Sistemit të Informacionit Schengen (SIS);
Sistemit të Informacionit të Vizave (VIS);
Të dhënave të Europolit;
Bazën e të dhënave Eurodac;
Sistemeve të propozuar të ardhshëm të informacionit të BE-së:
Sistemi Hyrje/Dalje (EES);
Sistemi Evropian i Informacionit për Dosjet Penale (ECRIS).
Bazave përkatëse të të dhënave të Interpolit:
Bazën e të dhënave të Dokumenteve të Vjedhura dhe të Humbura të Udhëtimit të Interpolit (SLTD);
Dokumentet e Udhëtimit të Interpolit të shoqëruara me bazën e të dhënave të njoftimeve (TDAWN);
Si dhe një listë të dedikuar mbikëqyrjeje të ETIAS (që do të krijohet nga Europoli).
Si do ta përmirësojë ETIAS sigurinë e qytetarëve të BE-së?
Duke siguruar informacion jetik mbi sigurinë, migrimin e parregullt dhe risqet për shëndetin publik para mbërritjes së një personi në kufirin Schengen, ETIAS do të kontribuojë shumë për mbylljen e hendeqeve ekzistues të informacionit mbi sigurinë dhe do t’u sigurojë informacionin jetik të nevojshëm autoriteteve të shteteve anëtare për t’i ndihmuar të piketojnë individët potencialisht problematikë, si dhe për të marrë masa para se ata të mbërrijnë në kufijtë e jashtëm Schengen.
Në mënyrë më specifike, një identifikim më i mirë dhe më i saktë i risqeve potenciale për sigurinë e shtetasve të vendeve të treta të përjashtuar nga vizat para se të mbërrijnë në kufirin e jashtëm të zonës Schengen do të përmirësojë zbulimin e trafikimit të qenieve njerëzore (veçanërisht në rastin e të miturve), do të ndihmojë për t’i bërë ballë kriminalitetit ndërkufitar, si dhe përgjithësisht do të lehtësojë identifikimin e personave prania e të cilëve në zonën Schengen mund të përbëjë kërcënim për sigurinë. Kështu ETIAS kontribuon në përmirësimin e sigurisë së qytetarëve në zonën Schengen dhe rrit sigurinë e brendshme të BE-së.
Të dhënat e ruajtura në ETIAS, në respekt të të drejtave themelore dhe mbrojtjes së të dhënave, mund të vihen gjithashtu në dispozicion të autoriteteve kombëtare të zbatimit të ligjit dhe Europolit, nëse është e nevojshme për parandalimin, zbulimin dhe hetimin e krimeve terroriste apo vepra të tjera penale serioze, si dhe për identifikimin e autorit të një vepre terroriste apo krimi tjetër serioz.
Cili është ndryshimi mes një vize Schengen dhe një autorizimi për udhëtim ETIAS?
Para së gjithash, ETIAS nuk është vizë. Një udhëtar pa vizë sigurisht që nuk ka nevojë për vizë për të hyrë në zonën Schengen. ETIAS nuk do ta ndryshojë këtë. ETIAS është një sistem më i lehtë, shumë më i lirë, më i shpejtë dhe më miqësor me vizitorët që në më shumë se 95% të rasteve do të rezultojë me një përgjigje pozitive brenda pak minutave. Nuk mund të krahasohet me një vizë Schengen. ETIAS është një hap procedural i nevojshëm dhe i vogël për gjithë udhëtarët e përjashtuar nga vizat, që do t’u mundësojë atyre të shmangin burokracinë dhe vonesat kur paraqiten në kufij. Prandaj ETIAS jo vetëm që do të respektojë plotësisht statusin pa viza, por edhe do të lehtësojë kalimin e kufirit të jashtëm Schengen për qytetarët e vendeve të treta të përjashtuar nga vizat dhe do t’u mundësojë vizitorëve pa viza të gëzojnë plotësisht statusin e tyre.
Një autorizim udhëtimi ETIAS nuk nënkupton kërkesat e një vize.
Kryesore
Continue to the category
