10.5 C
Tirana
E mërkurë, 30 Prill, 2025
type here...

Bashkim sindikalist në aksionin për të ndalur oligarkinë në pushtet

Lulzim BASHA
Muajt e fundit kemi përkujtuar e festuar me krenari përvjetorët e disa prej ngjarjeve më të mëdha që ndryshuan historinë tonë në vitin 1990 dhe në fillim të vitit 1991: 8-dhjetorin e shpërthimit të Lëvizjes Studentore për Liri e Demokraci, 11-dhjetorin e fitores së pluralizmit politik dhe themelimit të Partisë Demokratike, që theu monopolin gjysëmshekullor të shtetpartisë komuniste të punës, 20 shkurtin e rrëzimit të monumentit të Enver Hoxhës, si simboli i diktaturës me të egër në Europë.Themelimi i Bashkimit të Sindikatave të Pavarura qëndron denjësisht në piedestalin e këtyre ngjarjeve madhore si për nga guximi dhe largpamësia e themeluesve të saj, ashtu edhe për nga rëndësia dhe kontributi i jashtëzakonshëm në përmbysjen e diktaturës. Veç e veç në fillim dhe të bashkuara pak më vonë, sindikatat e pavarura të Shqipërisë zbritën në arenën e kohës si një fuqi e re e pazëvendësueshme e përshpejtimit të ndryshimeve demokratike në vend. BSPSH ishte protagoniste në sa e sa ngjarje, nisma dhe kauza vendimtare, që përmes forcës së bashkimit, organizimit, grevave dhe protestave që nuk i kishte njohur historia jonë, zhvlerësuan përpjekjet e diktaturës komuniste për të mbijetuar, duke i marrë anën demokracisë. BSPSH u bë zëri i ri përfaqësues i një mase shumë të madhe punëtorësh anembanë vendit që donin ndryshimin. Ajo hyri dhe është në histori. BSPSH është Solidarnosti ynë. Lëvizja Studentore e Dhjetorit, Partia Demokratike dhe BSPSH, janë tre forcat simotra që hapën rrugën e lirisë dhe demokracisë në Shqipëri 25 vite më parë. Ne jemi të “një gjaku” në kuptimin që edhe PD, edhe sindikatat e pavarura i ka lindur Liria. Ne jemi lidhur që prej fillimit e në vazhdimësi nga respekti për vlerat e përbashkëta që janë të shenjta për ne dhe për ju: puna, dinjiteti i individit të lirë, i punëtorit, i qenies njerëzore, i shqiptarit.Ju jeni demokratë kur predikoni dhe luftoni për këto vlera. Ne jemi sindikalistë gjithashtu, duke luftuar këto vlera.

Oligarkia i kërkon sindikatat të vdekura
Partia Demokratike vlerëson faktin se BSPSH ka dhënë dhe vazhdon të japë një kontribut të madh për të mbajtur qeveritë nën presionin e fortë të kërkesave për zbatimin e ligjeve që mbrojnë punëmarrësit, për ndryshimin dhe përmirësimin e këtyre ligjeve sa herë paraqitet nevoja. BSPSH vazhdon të jetë e angazhuar në luftën kundër korrupsionit, paaftësisë dhe papërgjegjshmërisë në qeverisje, që janë shkaku kryesor i shpunësimit, i rënies së konsumit, i uljes de fakto të rrogave, i varfërisë në rritje. BSPSH është gjallë dhe e fortë edhe pse oligarkia në pushtet e do të vdekur. Kush nuk e kujton batutën e kryeministrit shqiptar për të ashtuquajturat avantazhe joshëse të Shqipërisë për investitorët italianë. Nuk janë taksat që i kemi më të lartat në rajon. Nuk është klima e biznesit që e kemi të fundit në rajon dhe në fund të listës botërore. Ne kemi një avantazh tjetër, sipas Ramës. Apo më saktë nuk kemi diçka tjetër që, sipas tij duhet të na bëjë punë. Nuk kemi sindikata! Kjo ishte batuta dhe oferta e Ramës për investitorët italianë. Kryeministri italian ka qenë në siklet edhe ta dëgjonte e jo më ta mendonte. Si është e mundur që kryeministri i një qeverie që vetëquhet e majtë, ambalazhon me një shaka të pakripë gëzimin dhe dëshirën e tij që vendi të mos ketë sindikata?  Ka mundësi, sepse ai dhe kupola që qeveris sot vendin nuk kanë lidhje as me të majtën, as me të djathtën, por vetëm me interesat e tyre të ngushta. Urrejnë opozitën, urrejnë shtypin e lirë, urrejnë organizatat e pavarura të Shoqërisë Civile, urrejnë institucionet e pavarura, urrejnë sindikatat e pavarura, urrejnë gjithçka që nuk e kapin e nuk e kanë nën kontrollin e tyre.Kjo kupolë pasurohet për vete me tendera e konçesione korruptive, me kontrabandë dhe trafiqe, por nuk ka asnjë qëllim, nuk e ka as në mendje, t’i shërbejë punës dhe punësimit, mirëqenies dhe sigurisë së qytetarëve, familjarëve, kryefamiljarëve, të papunëve. Bilanci i saj në këto fusha jetike nxin ngado që ta shikosh.

Në një muaj u pushuan 75 mijë punonjës, vendi në kthetrat e varfërisë

Papunësia reale, edhe sipas INSTAT-it nën kontroll qeveritar është në rritje të pandalshme. Në  fund të vitit 2015 ky tregues u ngjit zyrtarisht në nivelin 17.7%, por faktikisht siç e dimë të gjithë ne, siç e dini mirë ju, qëndron shumë më lart. Aksionet e ndërmarra nga qeveria në luftën kundër informalitetit kanë qenë e janë kryekëput klienteliste dhe kanë pasur si pasojë pushimin nga puna të mbi 75 mijë punonjësve vetëm gjatë periudhës shtator–tetor të vitit 2015. Biznesi i vogël, por edhe ai i mesëm, po përjeton ditë shumë të vështira për shkak të taksave dhe gjobave dhe arbitraritetit të hordhive inspektuese që shkojnë e vijnë si miza kali, çfarë i detyron shumë prej tyre të reduktojnë aktivitetin ose të mbyllen. E gjitha kjo bie në kurriz të vetëpunësuesve, të punëmarrësve dhe punëdhënësve. Problemin më të madh që ka sot vendi, atë të papunësisë dhe shpunësimit, qeveria i qaset me shpotinë e propagandës dhe aksione mediatike. 30 mijë vende vakante pune deklaroi Kryeministri. 200 mijë ia priti ministri i Mirëqenies Sociale dhe Rinisë. Me këtë ritëm, vendet imagjinare të punës pas pak javësh do të tre-katërfishohen. Por eksodi masiv i shqiptarëve nuk lë hapësirë për humorin e zi të shifrave të qeverisë. Për shkak të papunësisë, korrupsionit, për shkak të krimit të veshur me pushtet dhe pushtetit të veshur me krim, për shkak të errësimit të perspektivës në të gjitha drejtimet, shqiptarët e larguar gjatë vitit të fundit janë sa popullsia e Gjirokastrës apo Beratit. Ky eksod në këto përmasa përkeqëson direkt gjendjen në tregun e punës, sepse rriskun e emigracionit e merr pjesa vitale e shoqërise, e cila ka edhe potencialin më të madh për t’u bërë pjesë e zhvillimit ekonomik të vendit. Mosrritja për tre vite me radhë e pagës minimale është pjesë e një politike që e ka sjellë ekonominë në deflacion, pasi fuqia blerëse ka rënë ndjeshëm. Në uljen e nivelit të jetesës ka ndikuar direkt edhe rritja e pashpirt e cinike e çmimit të energjisë elektrike, e cila ndikon më së shumti në shtresat e varfëra. Po ashtu, rritja e çmimit të transportit publik me 33% ka një ndikim të madh në xhepat e popullsisë me të ardhura të ulëta, të cilët janë edhe konsumatorët e parë të këtij lloj shërbimi. Ju, sigurisht, i keni në qendër të vemendjes dhe aksionit tuaj sindikalist këto probleme e shumë të tjera që rëndojnë gjendjen e punëmarrësve. Ne si opozitë i kemi në qendër të aksionit dhe programit tonë politik. Ne jemi në të njëjtën anije në përpjekjen tonë për nxjerrjen e vendit nga kthetrat e korrupsionit, krimit dhe krizës. Politika jonë fiskale që ka në boshtin e saj uljen dhe thjeshtimin maksimal të taksave do të sjellë më shumë investime dhe vende pune dhe vende pune me paga më të mira, do të reduktojë informalitetin dhe do të krijojë hapësira për një zhvillim ekonomik të qëndruesheëm, si rruga e vetme e reduktimit të varfërisë.

Programi i PD, mundësi reale për rritjen e pagave

Dua t’ju njoftoj se departamentet e PD-së kanë përfunduar sipas fushave projektprogramet e zhvillimit, që ne do t’i konsultojmë me grupet e interesit, me partnerët socialë, me BSPSH-në, me organizatat e punëmarrësve dhe punëdhënësve. Po kalkulojmë mundësitë reale të rritjes së pagave, sidomos të pagës mininale, e cila është praktikisht një referencë edhe për pagat e tjera.
Zoti Kalaja, unë e marr si shenjë besimi dhe vlerësimi apelin tuaj në emrin të Sindikatave të Pavarura të Shqipërisë dhe ju përgjigjem sot nga kjo sallë, se PD do të jetë në nivelin e pritshmërive të sindikatave sot si opozitë dhe alternativë krah për krah jush për zgjidhjen e problemit të madh të papunësisë dhe varfërisë përveç politikave që do të nxisin zhvillimin ekonomik, investimin, rritjen e konsumit , rritjen e pagës minimale. Ne presim që së bashku të luftojmë e të punojmë për t’i arritur këto objektiva përmes zgjedhjeve të lira e të ndershme. Sigurisht presim që pas kësaj, siç kemi qenë dhe jemi aleatë në vlera, ne si qeverisje të jemi ballë përballë me njëri-tjetrin për të garantuar zbatimin e tyre.
BSPSH kanë shënuar tranzicionin shqiptar deri në ditët tona dhe unë besoj fort se, pavarësisht vështirësive, ky bashkim sindikalist me emër dhe kontribute të mëdha do të forcohet, do të tregojë se është gjallë dhe jo i vdekur siç uron oligarkia në pushtet, do të ridalë fuqishëm në skenën e kohës, duke shtuar radhët, duke intensifikuar aksionin në shembullin e fillimeve heroike të 25 viteve më parë dhe të sindikalizimit bashkohor perëndimor gjithashtu. Shqipëria ka nevojë për ju. Hallet, dhimbjet dhe nevojat e njerëzve të thjeshtë kanë nevojë për sindikatat dhe sindikalizmin. Liria ka nevojë për ju. Jam i bindur se BSPSH nuk do t’u mungojë këtyre pritshmërive.

Shqipëria humb 2-1 me Austrinë

Shqipëria humbi 2-1 miqësoren me Austrinë, me Lenjanin që shënoi të parin gol në ndeshjet e kuqezinjve të luajtura në Vjenë. Shqipëria zhvilloi një 90 minutësh me dy fytyra përballë një prej kombëtareve më të mira në Europë për momentin, duke shfaqur probleme në mbrojtje në 45 minutat e para, që mund të kthehen në problem në një kompeticion të rëndësishëm, por duke treguar karakter në pjesën e dytë e mbi të gjitha forcë reagimi në një situatë përballë së cilës mund të gjendemi dhe në Europian. Në Vjenë kuqezinjtë veshën për herë të parë dhe fanellat e reja, në një ndeshje ku nuk ishin aspak të vetmuar dhe kjo u kuptua dhe në momentin e këndimit të Himnit, kur pas tyre qëndronte një mur i madh shqiptarësh, zëri i të cilëve kumboi madje në “Ernst Happel”.
Sa i përket formacionit, De Biasi luajti me rreshtimin 4-5-1, ku spikasnin, Kaçe e Lila titullar, por dhe Mavraj, që rikthehej pas plot një viti me Kombëtaren pas një mungese të gjatë, gjë që u ndje sidomos në minutat e para, ku austriakët hapën disa herë në qendër mbrojtjen tonë përpara se të shënonin në të 6-ën pikërisht me Jankon, që shfrytëzoi një gabim në vendosje në mbrojtje të tanëve. Goli nuk uli ritmin e austriakëve që në të 9-ën rrezikuan sërish me Jankon, ndërsa 3 minuta më pas provoi Mavraj në krahun tjetër me kokë, por jo saktë. Në të 13-ën, një top i gjatë i portierit Almer, shërbeu si asist për Harnik pas një gabimi të Mavrajt, që nuk vuri re lojtarin vendas, duke e lënë këtë të fundit të vraponte i vetëm drejt portës për golin e 2-0. Në disavantazhin 0-2 Shqipëria u gjet përpara një situate që duhet të tregonte se si do të sillej nëse do t’i ndodhte diçka e ngjashme dhe në Europian dhe kuqezinjtë u përpoqën të ndryshonin ritmin me Austrinë që u tërhoq paksa. Në të 22-ën Balaj provoi me kokë, por Almer priti, ndërsa 2 minuta më pas Lenjani lëshoi një goditje të fortë, por jashtë kuadratit.
Gjithsesi loja ishte paksa e ngadaltë nga ana e kuqezinjve dhe qëndrimi i De Biasit, që ishte zhytur në stol dukej sikur e konfirmonte. Pjesa e parë u mbyll me rezultatin 2-0 për vendasit pasojë dhe e gabimeve në mbrojtjte të Shqipërisë. Pjesa e dytë nisi me ndryshime te Shqipëria, me De Biasin që hodhi në fushë Roshin e Cikalleshin për Lilën e Balajn. Lëvizje që dha efekte, pasi pas vetëm 2 minutash, Cikalleshi shërbeu për Lenjain, që shkurtoi diferencën me një silur në portë, duke i dhënë një arsye kuqezinjve në tribuna për të festuar. Gjithsesi problemet në mbrotjen tonë u bënë të dukshme në të 57-ën kur Arnautoviç shfrytëzoi një tjetër hapje, duke lënë në qendër për Jonuzoviçin që nuk devijoi dot për në rrjetë. Me fat ishte dhe Austria pak sekonda më pas kur Cana i vetëm përballë Almer nuk zgjodhi kohën e duhur për të goditur nga dy hapa. Në të 69-ën, Roshi mori sërish mirë krahun, por askush nuk mundi të devijojë në qendër.
Shqipëria vazhdoi të hapej mirë nga krahët, por pa arritur dot te goditja. Në të 78-ën, kuqezinjtë mbetën me 10 vetë pas daljes me të kuq të Kaces. De Biasi megjithatë nuk hoqi dorë nga sulmi, duke nxjerrë Lenjanin për Sadikun, me Shqipërinë që kaloi në rreshtimin 4-3-2. Në të 85-ën, Shqipëria rrezikoi të pësonte në kundërsulm, por këtë herë kuqeznjtë treguan se i kishin mësuar gabimet e pjesës së parë dhe mbyllën mirë zonën. Ndërsa në të 93-ën ishte Berisha që shpëtoi golin e 3-të. U mbyll 2-1 për Austrinë, një test miqësor mëse i vlefshëm për kuqezinjtë, që ditën të mësojnë brenda një ndeshje të vetme nga gabimet e saj, duke i dhënë dhe De Biasit disa tregues mbi të cilët duhet të punojë.

Studimi i Altax: Shqipëria rritje taksash mbi mesataren e rajonit

Gjatë vitit 2015, pjesa më e madhe e vendeve të Ballkanit i rritën taksat, por Shqipëria dhe Serbia zbatuan norma më të larta rritje se mesatarja e Rajonit. Ky është një ndër përfundimet e studimit të Altax, të publikuar në Ditën e Lirisë fiskale në Shqipëri. Studimi evidenton se vendi ynë ka një nivel më të ulët të barrës tatimore krahasuar me një pjesë të fqinjëve, megjithëse vitet e fundit barra fiskale është rritur. Taksat po rriten në të gjitha vendet e Ballkanit, me përjashtim të Bosnje – Hercegovinës dhe Malit të Zi, por Shqipëria dhe Serbia janë dy vendet që po zbatojnë norma rritje më të larta se mesatarja e rajonit. Ky është konkluzioni i studimit për barrën fiskale, i realizuar nga Altax në ditën e lirisë fiskale në Shqipëri, 2016. Studimi evidenton se barra tatimore në rajonin e Ballkanit në vitin 2015 është mesatarisht sa 31,5 përqind e Prodhimit të Brendshëm Bruto. Ndërsa një vit më parë kjo ngarkesë fiskale ishte 31.2%. Barra tatimore rezulton më e ulët në Kosovë  me 23,8%, Shqipëri me 24,1% dhe Maqedoni me 26,2%. Ndërsa barra tatimore më e lartë gjendet në Mali i Zi, Kroaci dhe në Greqi. Studimi vë në dukje se Shqipëria dhe Serbia janë në vendet që kanë një miratuar politikë fiskale, e cila i ka dhënë ngarkesë fiskale sistemeve të tyre tatimore mbi mesataren e rajonit ballkanik. Gjatë viteve të fundit, niveli i taksave ka pësuar rënie në Kosovë, Malin e Zi, Rumani dhe Greqi. Ndërsa në Shqipëri, Serbi, Kroaci dhe Maqedoni shikohet rritje e ngarkesës fiskale. Ndërkohë, pas raportit “Doing Business 2016”, edhe Banka Botërore kritikoi qeverisë shqiptare, jo vetëm për taksimin më të lartë në rajon, por edhe e akuzon atë hapur për evazion në lidhje me arkëtimin e taksave. Sipas raportit më të fundit të BB për pagesën e taksave, vendi ynë është thuajse i fundit në rajon (lëmë pas vetëm Serbinë). Raporti i BB vlerëson se, Shqipëria ka zbritur 11 vende në Indeksin për pagesën e taksave. Ne renditemi në vendin e 142, ndërsa një vit më parë mbanim pozicionin e 131. Ndërkaq, sipas raportit të BB-së, Shqipëria është vendi që ka njohur rritjen më të madhe në normën totale të taksave në harkun e një viti. Për taksat që paguajmë, ne lëmë pas vetëm Serbinë. Ndërsa të gjitha vendet e tjera të rajonit vihet re se kanë bërë përmirësime.  Shqipëria është jo vetëm vendi me taksat më të larta në rajon, por edhe rivalizon Serbinë në këtë drejtim. Raporti i  BB-së citon qartë se, shqiptarët  paguajnë më shtrenjtë TVSH–në, tatim fitimin dhe kontributet e sigurimeve shoqërore, siç rezulton nga një tabelë krahasuese e raportit “Doing Business” të Bankës Botërore.  Shqipëria ka ndër nivelet më të larta të taksës në rajon për kontributet shoqërore që paguhen nga punëdhënësit. Megjithatë rezulton me rendimentin më të ulët fiskal, çka ngre dyshime se me këtë taksë kryhet evazion i lartë. Tabela krahasuese, tregon se Shqipëria dhe Serbia kanë nivelin më të lartë të taksave në përqindje ndaj fitimit, përkatësisht 36.5% Shqipëria dhe 39.7% Serbia. Sidomos në kontributet që paguhen nga punëdhënësit, Shqipëria ka ndër nivelet më të larta të taksës në rajon, por rendimentin më të ulët fiskal.  Shqipëria, së bashku me Serbinë kanë nivelin më të lartë të taksave në rajon, në TVSH, kontributet e sigurimeve, që paguhen nga punëdhënësi dhe tatimin mbi korporatat. Jo më kot, të dy këto shtete kanë nivelin më të lartë të taksave në përqindje ndaj fitimit, përkatësisht 36.5% Shqipëria dhe 39.7% Serbia.  Sipas një tabele të nxjerrë nga të dhënat e Bankës Botërore, Shqipëria dhe Serbia kanë nivelin më të lartë të TVSH-së, në 20%. Në Maqedoni, niveli më i lartë i TVSH-së është 18%, ndërkohë që vendi ka dhe një TVSH të reduktuar prej 5% për produkte ushqimore, produkte mjekësore, makineri bujqësore, publikime, shitja e parë e ndërtesave dhe apartamenteve si dhe transporti dhe akomodimi. Mali i Zi e ka TVSH-në 19%, Bosnja 17% dhe Kosova në nivelin më të ulët prej 16%. E gjitha kjo vjen në një kohë, kur i gjithë rajoni u fut në një garë të ethshme se kush i ulte sa më shumë taksat dhe zbatonte taksë të sheshtë në nivelin e afër 10%, me përshkallëzimin e krizës ekonomike, rezulton se, vetëm Serbia dhe Shqipëria e rritën taksën mbi korporatat në 15%. Shtetet e tjera vazhduan të ruajnë norma të ulëta të tatimit që paguajnë sipërmarrjet. Mali i Zi ka aktualisht nivelin më të ulët të kësaj takse në rajon, në 9%, ndërsa Maqedonia, Kosova dhe Bosnja e kanë atë në 10%.

Çfarë është poezia

Octavio Paz

Zëri i saj është tjetër sepse është zëri i dëshirave dhe vizioneve. Është zë i një tjetër bote dhe zë i asaj bote, është i lashtë dhe është i sotëm, lashtësi pa kronologjira. Poezi heretike dhe skizmatike, poezi e pafajshme dhe perverse, e qartë dhe e baltosur, e ajërt dhe e nëndheshme, poezi e shkretimit dhe e barit tek këndi, poezi e prekshme dhe përherë poezi e së përtejmes që është pikërisht këtu. Të gjithë poetët, në këto çaste të mëdha ose të vogla, të përsëritura ose unike, në të cilat janë në të vërtetë poetë, dëgjojnë zërin tjetër. Është i tyre dhe është i huaj, nuk i takon askujt dhe u takon të gjithëve. Asgjë nuk e veçon poetin nga burrat dhe gratë e tjera, përveçse atyre – të rralla megjithëqë janë të shpeshta – ku vërtet ai vetë është dikush tjetër. Pushtim i çuditshëm forcash dhe pushtetesh, gufmim i një thellësie shpirti varrosur në të brendshmen e vet, apo dhunti e rrallë të kombinojë fjalë, imazhe, tinguj, trajta? Nuk është e lehtë t’u përgjigjemi këtyre pyetjeve. Ndërkaq, nuk besoj se bëhet fjalë vetëm për një dhunti. Por edhe nëse është kështu, prej nga vjen? Ose njëra, ose tjetra. E sigurta është që, e veçanta themelore e fenomenit poetik, na bën të mendojmë se bëhet fjalë për një sëmundje që pret akoma diagnostikimin e mjekut. Mjekësia e lashtë – siç edhe filozofia, me Platonin të parin – e pa dhuntinë poetike në këndvështrimin e një turbullimi psikik. Ishte një mani, domethënë një zemëratë e shenjtë, një entuziazëm, një ekstazë. Ndërkaq, mania nuk është veçse njëri nga polet e turbullimit. Tjetri është absentia, boshi i brendshëm, ajo “gogësima melankolike” për të cilën flet poeti. Plotëri dhe boshësi, fluturim dhe rënie, entuziazëm dhe melankoli: poezi. Veçantia psikike dhe shoqërore e poetit, theksohet menjëherë sapo të trajtohet për nga prejardhja e tij shoqërore. Të gjithë poetët modernë, përveç një gjysmë duzine aristokratësh, bënin pjesë në klasën e mesme. Të gjithë kishin formim universitar. Disa ishin avokatë dhe gazetarë, të tjerë ishin mjekë, mësues, diplomatë, reklamues, bankierë, tregtarë, burokratë të vegjël ose të mëdhenj. Pak, si Verleni dhe Rembo, ishin parazitë dhe rebelë. Por Verleni kishte një të ardhur të vogël dhe Rembo ishte një drop-out i klasës borgjeze të provincës. Përgjithësisht, të gjithë ishin produkt i krijimit të madh historik të modernizmit: të klasës borgjeze. Prandaj dhe të gjithë pa përjashtim ishin pozicionuar armiq të modernizmit. Armiq dhe viktima. Kështu – një tjetër paradoks – ishin krejtësisht modernë. Heterodoks si Elioti kur himnizojnë klasën ose kur bëjnë shpeshherë kryqin (për t’u falur) si Klodeli, ose kur himnizojnë litani leniniste, si Brehti dhe Neruda. Liberalë si Paundi kur mbajnë temjanin për të lajkatuar një demagog të kamufluar si Çezar… Të gjithë, poetë me uniformë ose leckamanë, gra poete ose burra poetë, poetë të të gjitha racave dhe i asnjë race, i të gjithë profesioneve, bindjeve, partive dhe dogmave, poetë të endur nëpër katër pikat e horizontit dhe poetë që kurrë nuk kanë braktisur qytetin e tyre, lagjen e tyre ose dhomën e tyre, të gjithë kanë dëgjuar, jo nga jashtë, por brenda nga vetë qenia e tyre (gjëmim, gërgërimë, përrua uji) zërin tjetër. Kurrë zërin e “këtu dhe tani”, të sotmin, por zërin përtej, larg, tjetrin, zërin e fillimit. Veçantia e poezisë moderne nuk konsiston tek idetë ose veprimet e poetit: konsiston në zërin e tij. Ose më mirë: në tonin e zërit të tij. Është një theksim i papërcaktuar, i dallueshëm dhe i cili fatalisht e bën tjetër. Është vula jo e mëkatit fillestar, por e ndryshimit fillestar. Antimodernizmi i modernizmit të poezisë sonë, shpërthyer ndërmjet revolucionit dhe fesë, luhatur ndërmjet të qarit si Herakliti apo të qeshi si Demokriti, është një transhendencë e njëmendët. Por një transhendencë pothuajse përherë e pavullnetshme që paraqitet pa e dashur poeti. Transhendenca rimbin, siç edhe tashmë kam thënë, nga një ndryshim zanafillor. Nuk është një vijim konsekuent, as dhe një element shtesë, por vetë mënyra e qenies së poezisë në epokën moderne. Shkaku i kësaj veçantie është historik. Një poezi mund të jetë moderne nga temat e saj, gjuha e saj, forma e saj, por nga thellësia e natyrës së saj është një zë antimodern. Poezia shpreh të vërteta të huaja kah modernizmit, botë shpirtrash dhe sfera që jo vetëm janë tepër të lashta, por dhe të papërshkueshme prej ndryshimeve të historisë. Që prej epokës paleolitike, poezia ka qenë në simbiozë me të gjitha shoqëritë njerëzore. Nuk ka ekzistuar shoqëri që të mos ketë njohur njërën ose tjetrën formë të poezisë. Edhe nëse është e lidhur me një terren dhe një histori, është përherë e hapur në çdo shfaqje të tyre, në një dia-historik të përtejmë. Nuk aludoj një të përtejmë fetar: flas për konceptin e anës tjetër të realitetit. Është një përvojë e përbashkët për të gjithë njerëzit, në të gjitha epokat dhe e cila më duket paraardhëse e të gjitha feve dhe filozofive.
Në një botë që rregullohet nga logjika e tregut, në vendet komuniste nga logjika e efikasitetit, poezia është një veprimtari me rendiment ekonomik zero. Prodhimet e saj shiten pak dhe kanë vlefshmëri të vogël (përveç rasteve që vlejnë si propagandë në diktatura dhe totalitaritetet ideokratike). Për mentalitetin modern, megjithëqë në të njëjtën mënyrë nuk e pranon, poezia është energji, kohë dhe talent që shndërrohen në tepri objektesh. Vjershë: trajtë lektike me vlefshmëri të vogël dhe çmim të ulët. Poezi: shpenzim, harxhim, shkapërderdhje. Megjithatë, kundër erës dhe baticës, poezia qarkullon dhe lexohet. Duke protestuar kundër sistemit të tregut, pothuajse nuk ka çmim. Nuk ka rëndësi: shkon nga goja në gojë, si ajri dhe uji. Çmimi dhe vlera e saj nuk mund të maten: një lypës mund të jetë i pasur në poezi. As nuk është e mundur që dikush të depozitojë poezi, duhet t’i shpenzojë. Domethënë që t’i thotë. Mister i madh: vjersha përmban poezi me kushtin që të mos e mbajë për veten e vet. Është e bërë për ta shpërhapur dhe ta shpërndajë si kana që derdh verën dhe ujin. Të gjitha artet, veçanërisht piktura dhe skulptura, duke u formësuar, bëhen gjëra, prandaj mund të ruhen, të shiten dhe të metamorfozohen në objekte spekulimi financiar. Poezia është gjithashtu gjësend, por është një gjë shumë e vogël: është e bërë nga fjalë, një frymëmarrje ajri që nuk zë vend në hapësirë. Në rrjedhë të anasjelltë nga tabloja e pikturës, poezia nuk tregon figura, as trajta: është një komplot fjalësh që bën të shpërthejë tek lexuesi ose tek dëgjuesi një tablo me imazhe shpirtërore. Poezia dëgjohet me veshë, por shikohet me të kuptuarit e mirë dhe të thellë. Imazhet e saj janë disa plazma amfibe: janë ide dhe janë forma, janë tinguj dhe janë heshtje. Përpara se të përfundoj, më duhet të përsëris atë që thashë. Konflikti ndërmjet poezisë dhe modernizmit nuk është i rastësishëm, por rrënjësor. Kundërshtia midis tyre paraqitet që prej fillimeve të epokës sonë me romantikët e parë. Paradoksi është se kjo mungesë kompromisi është një nga karakteristikat e njohura, ndoshta themelorja, e poezisë moderne, për më tepër, kjo mungesë kompromisi e bën të pranueshme nga ana e lexuesit që shikon tek kjo një imazh të gjendjes së tij. Vetëm poetët modernë mund të jenë kaq totalisht dhe kaq skizmatikisht antinovatorë, siç qenë poetët tanë të mëdhenj. Modernizmi i bazuar tek kritika, lind në një mënyrë të natyrshme kritikën e vetvetes. Poezia është një nga shfaqjet më aktive dhe të gjalla të kësaj kritike. Por kritika e saj nuk ishte as racionale dhe as filozofike, por u bë me pasion dhe në emër të realiteteve që injoron ose mohon epoka moderne. Poezia i ka bërë rezistencë modernizmit dhe duke mos e pranuar e ka rigjallëruar. Ka qenë kundërthënia dhe antidoti i tij. Duke mbërritur në këtë pikë, kthehem në fillim të mendimit tim. Sot jemi dëshmitarë, konform gjithë shenjave, të një ndryshimi tjetër të madh. Nuk dimë nëse jetojmë fundin apo ripërtëritjen e modernizmit. Në këtë kthim të kohëve, kush do të mund të ishte roli i poezisë? Nëse, siç besoj dhe shpresoj, lind një politikë e re mendimi, krijuesit e saj do të duhet të dëgjojnë zërin tjetër. Nuk e dëgjonin ideologët revolucionarë të shekullit tonë dhe kjo shpjegon, pjesërisht të paktën, dështimin e madh të planeve të tyre. Do të ishte shkatërrimtare që filozofia e re politike të injoronte këto të vërteta, të fshehura dhe të varrosura nga njeriu i sotëm. Përgjatë kohës së dy shekujve të fundit, roli i poezisë ishte të na kujtonte ekzistencën e këtyre realiteteve. Poezia e nesërme dhe roli i saj nuk do të mund të jetë i ndryshëm. Misioni i saj nuk do të konsistonte në atë që, të furnizonte me ide mendimin, por t’i rikujtonte, siç edhe tani, atë që me idhnim ka harruar që prej tre shekuj. Poezia është kujtesa që bëhet imazh dhe imazhi që shndërrohet në zë. Zëri tjetër nuk është zëri që del nga varri: është zëri i njeriut që fle në thellësi të çdo njeriu. Është mijëravjeçar dhe ka moshën tonë dhe ende nuk ka lindur. Është gjyshi ynë, vëllai ynë, stërnipi ynë.

Nuk mund të arratisesh nga jeta

Le CLEZIO

Nuk mund të arratisesh nga jeta. Unë nuk jam i qetë, jo, nuk jam i qetë. Unë jetoj, jam në jetë, lëviz, hedh fuzhnjat dhe shigjetat e mia, gjuaj, përgjoj nga lukthi i territ. Shkrimi im është një labirint pa rrugëdalje e aty vdes edhe vetë. Shkrimi im është gjithandej, nuk mund të reshtë. Ai është më i gjerë së fleta që e mbart, më i gjatë se gjurma e bojës së lapsit që e shkruan. Unë shkruaj me të dyja këmbët e mia kur eci, me dhëmbët e mi kur ha. Unë shkruaj me të gjithë trupin tim, me shtatin e grave, me dhembjen, kënaqësinë, me frymën time. Dhe shkruhem gjatë gjithë kohës nga bota, pa mundur të them jo… Ajri ka kaluar mbi këtë truall dhe shiu ka rrjedhur shpesh nëpër këto lugje. Ç’gjë të shkruar ka atje? Çfarë është shënuar në këtë rrasë? Emrat e të vdekurve, afërmendsh dhe gjurmët spirale të gishtërinjve të të gjallëve. Edhe nënshkrimet. Datat e ditëve e shifrat e orëve, numrat e viteve, fazat e hënës, erërat, baticat, shpërthimet diellore. Numri i gjetheve të drurëve. Luspat e gjarpërinjve, gjymtyrët e shumëkëmbëshave. Hala peshqish, mbetje të moçme, mbeturina gostie, thërrime, sa shumë thërrime! Pikërisht kjo është prona ime, burgu im. Nuk do të dal prej këtej; por dua të numëroj kokrrizat e rërës e t’i vë secilës një emër, meqë kjo është e vetmja arsye e jetës sime. Asgjë nuk më shkatërron dot më përnjimend. Gjithçka që ndodh, ndodh shumë larg, si në një botë tjetër. Unë jam i ulur, ndoshta përballë përjetësisë. Aksidente, pasione, dëshira, drojë, të gjitha këto janë brenda meje, lëvizin, gjallërohen, vazhdojnë të luftojnë. Brenda vetes vështroj; mbruj. Shfaqje aq e zakonshme, saqë bëhet joshpërfillëse, por krijon. Si t’i shpëtosh romanit? Si t’i shpëtosh gjuhës? Si t’i shpëtosh, qoftë edhe një herë të vetme, qoftë edhe fjalës thikë?
Nuk mund të arratisesh nga jeta. Sa herë që dikush dëshiron të shkruajë, ja se çfarë duhet të bëjë: duhet të blejë një pako me letër të bardhë 21 x 27 dhe një stilolaps të zi. Del nga shtëpia ndonjë ditë, aty rreth orës tre e dhjetë të pasdrekes dhe çapitet nëpër rrugë midis turmës së zhurmshme. Zbret dy shkallë, u bie mes për mes disa kopshtijeve, ecën me kilometra përgjatë trotuaresh të përhime, ku bie pluhuri. Kapërcen më këmbë lumenjtë e makinave, duke shmangur gomat me vizatime gllabëronjëse. U hedh një vështrim semaforëve me dritë të kuqe a të gjelbër, që shkëlqejnë majë shtyllash çeliku, si dhe dritave portokalli që pulsojnë nëpër kryqëzime.
Ai ecën me këmbët e veta nëpër gjurmë të padukshme, bën përpara me trupin paksa të hepuar, me duart që i tunden në përfund krahëve. Vështron fytyrat dhe këmbët e grave, qëndron, niset sërish, çik paksa veshje, rrëshqet përgjatë pasqyrash, shumë i zbehtë, ose më mirë kridhet në pasqyrimet e metalit të zi, yll i errët që tretet në pafundësi. Ecën përmbi hijen e vet të lehtë. Përpara një dyqani me farfuri të rëndomta e ëmbëlake, ai ndez një cigare me dy-tri fije shkrepësesh prej druri. Dielli i ka qëndruar në qafë, e djeg qetësisht dhe i nxjerr ca bulëza vocërrake djerse.
Herë-herë, nga moria njerëzore në lëvizje, ia beh një fytyrë e brengosur, me sy përpirës, me flegrat dihatëse të hundës. Mandej ajo largohet, ngritur majë supeve porsi emblemë. Ajri është i tejdukshëm, ajri është i rëndë, të hyn në mushkëri porsi një rrënjë me brirthë të lëngët. Zhurmërimat vërshojnë, shpërthime të pakuptueshme që çajnë udhët e tyre me kratere. Rrugët zhyten thellë nëpër murana pallatesh të bardheme; në të vërtetë, ato nuk të çojnë kurrkund. Sheshet janë të pamata, më të gjera se aeroportet, më të shkreta se rrafshinat akullnajore. Aty sipër duhet ecur, kalamendur, rendur.
Pikërisht këto emra duhen gërmëzuar, këto fytyra duhen njohur, këto fjalë duhen thënë. Nuk ka vend për trill, nuk ka mundësi për të vërtetë, as për gënjeshtër. Është vetëm ky vis, gjatë gjithë kohës, nga njëri horizont në tjetrin.

* * *
Loja nuk ndërpritet.
Tashmë shkrimtaria po ecën, është në veprim. Ajo e ka marrë rrugën e saj përmes rrënojave të qytetërimit, po numëron të plagosurit e të vdekurit. Nëse po i largohem diçkaje, këtë e bëj për ta njohur më mirë. Hepuar kah toka, pllakë balte me plasaritje të thara, kur dielli është pikërisht pingul. Aty-këtu, valëzime luginash e kodrinash, hone, gryka, vidhima të thepisura shkëmbore, aty më tej një pemë, një cullufe fieri, një xhufkë bari me fije të pluhurosura, një guralec i thyer me majën e ngritur përpjetë kah qielli.
Ca shenja, pa dyshim, shkrime, ca kaligrame të moçme skalitur në koren e ashpër. Rrudha, kryqëzime udhësh të shënuara me shumë tëholli, edhe krisje që kanë përshkuar sipërfaqen e brishtë të qelqit. Disa vrima të thella që i ka mbushur era, me kanale që duhet të futen thellë në rropullitë e tokës, ndoshta gjer te lukthi përvëlonjës. Miniatura, fytyra vogëlane të pikturuara brenda medalionesh, trëndafil zbukurues i skalitur, pah, nyje, eshtra të thyera gishtërinjsh që mbulojnë tokën pas një shtrëngate duarsh e këmbësh, lajle-lule, vrraja vocërrake shkaktuar nga miliona vorbullime. Ajri ka kaluar mbi këtë truall dhe shiu ka rrjedhur shpesh nëpër këto lugje. Ç’gjë të shkruar ka atje? Çfarë është shënuar në këtë rrasë? Emrat e të vdekurve, afërmendsh dhe gjurmët spirale të gishtërinjve të të gjallëve. Edhe nënshkrimet. Datat e ditëve e shifrat e orëve, numrat e viteve, fazat e hënës, erërat, baticat, shpërthimet diellore. Numri i gjetheve të drurëve. Luspat e gjarpërinjve, gjymtyrët e shumëkëmbëshave. Hala peshqish, mbetje të moçme, mbeturina gostie, thërrime, sa shumë thërrime!

* * *
Pikërisht kjo është prona ime, burgu im. Nuk do të dal prej këtej; por dua të numëroj kokrrizat e rërës e t’i vë secilës një emër, meqë kjo është e vetmja arsye e jetës sime. Asgjë nuk më shkatërron dot më përnjimend. Gjithçka që ndodh, ndodh shumë larg, si në një botë tjetër. Unë jam i ulur, ndoshta përballë përjetësisë. Aksidente, pasione, dëshira, drojë, të gjitha këto janë brenda meje, lëvizin, gjallërohen, vazhdojnë të luftojnë. Brenda vetes vështroj; mbruj. Shfaqje aq e zakonshme, saqë bëhet joshpërfillëse, por krijon.
Si t’i shpëtosh romanit? Si t’i shpëtosh gjuhës? Si t’i shpëtosh, qoftë edhe një herë të vetme, qoftë edhe fjalës thikë?

* * *
Në gjithë shtrirjen e rrafshët të botës është vendosur dialogu. Është një çorbë gjuhe dhe çdo fjalë është në vendin e vet, ndërsa ai zëzëllin porsi mizë e palëvizur përmbi llokmën e mishit. Mijëra gojët vocërrake të sendeve e të njerëzve kumbojnë së bashku. Unë jam secila nga këto ngjarje, unë mbart brenda vetes vilen e vezëve të fjalëve që do të mposhtin. Ajo çka them, ajo çka mendoj, ajo çka jam është e shenjuar në ushtrinë e shenjave që përparojnë. Jam fluturim mizash, lakadredha e mushkonjave të acaruara. Jam barbarozë e burgosur te vazoja e kuqe, që nuk do të pëlcasë kurrë. Jam lëvizja budallaqe, dridhja e mbytur, duarlëvizje e dëshirës, çast i etjes, i urisë, i pllenimit, i jashtëqitjes, i gjumit, i fjalës. Jam shpalimi, mandej tkurrja. Muskuli dhe në krye të krahut me vena të shtendosura, është grushti që shtrëngon thikën e mprehtë. Jam ngrohtësia e diellit, 100.000 vite dritë nga njëri breg në tjetrin i Udhës së Qumështit. Shpina e gruas rioshe hepohet, ndërsa dora e saj mban penelin e hollë që shkruan në ngjyrë trëndafili te thonjtë e gishtave të këmbës. Vetëtima çan qiellin që nxihet befas, ndërsa sinjali i saj lëbyrës do të thotë diçka të tmerrshme, që nuk mund të përkthehet.
Aty janë, shkruar kuturu nëpër mure, copat e letrave të shqyera, shpina e zarfave, mbulesat e tavolinave, paketat e cigareve, numëratorët e telefonave, gazetat, librat, biletat e avionit, etiketa birre.

* * *
Nuk arratisem nga jeta që di të shkruaj.
Muret janë ngritur, dyert e dritaret janë mbyllur. Tavani, dyshemeja, qilimat, mbulesat janë gatitur. Letrat janë ngjitur, xhamat përtypur, tablotë të varura. Gjithçka është aty, gati dhe asgjë nuk mungon. Qelia. Dhoma hermetike, e kotë, hapësirë e mbrame torturash, vend që nuk braktiset kurrë. Nga kupa e tavanit varet llamba e zhveshur elektrike me rreze vdekjeprurëse. Shtrati është rregulluar. Çdo gjë në vendin e vet, çdo hi në taketuken e vet. Enë, vazo të përjetshme, kuti që hapen mekanikisht, për të parë dhe ekziston gjithmonë një kuti e re, ende, sërish. Gazeta që hapim, vazhdimisht në faqe të reja. Ka kaq shumë për të lexuar, kaq shumë fjalë të reja, histori të botës së paprerë. Askush nuk rri në paqe. Gjithçka që jeton është duke shkruar, me dorën, zërin, kthetrat, dhëmbët, me thumbat e tij plot helm të fshehur.
Universi është një fletë e bardhë gjigante që të gjithë bëjnë çmos më kot për ta ndotur. Nuk ka asgjë, asnjë situatë a veprim, që të mos ketë shenjën e vet, shkronjën, kllapën katrore a pikën e zezë. Gishtërinj, janë gishtërinj mbërthyes, që kërkojnë të mbyllen përmbi prenë e panjohur. Bota arratiset dhe rifillon porsi uji, por çdo pikë e këtij uji është një kurth i ngrehur.

* * *
Unë nuk jam i qetë, jo, nuk jam i qetë. Dhe unë ia shtoj liqenet e mia ngatërrimit të përgjithshëm, jo për të çliruar, jo për të kuptuar, por për të përpirë, edhe unë, me të gjitha thimthat e mia me thitha të hapura. Unë jetoj, jam në jetë, lëviz, hedh fuzhnjat dhe shigjetat e mia, gjuaj, përgjoj nga lukthi i territ.
Shkrimi im është një labirint pa rrugëdalje dhe aty vdes edhe vetë. Shkrimi im është gjithandej, nuk mund të reshtë. Ai është më i gjerë së fleta që e mbart, më i gjatë se gjurma e bojës së lapsit që e shkruan. Unë shkruaj me të dyja këmbët e mia kur eci, me dhëmbët e mi kur ha. Unë shkruaj me të gjithë trupin tim, me shtatin e grave, me dhembjen, kënaqësinë, me frymën time. Dhe shkruhem gjatë gjithë kohës nga bota, pa mundur të them jo.
Gjithsesi, sa herë që dikush do të shkruajë, ja se ç’duhet të bëjë: lipset të çapitet përmes rrugëve të qytetit, midis turmës lëvizëse, deri te shitorja e madhe plot najlon e dritë. Me të holla duhet të blejë një pako 100 fletëshe letre të bardhë shtypi 21 x 27. Po i mbeti ndonjë qindarkë, duhet të shkojë pak më tej dhe i përkulur mbi banak, të zgjedhë një stilolaps të zi, me mbishkrimin REYNOLDS, a diçka e këtillë. Atëherë gjithçka është gati, i mbetet vetëm të rikopjojë…

Koreja e Veriut kërcënon Amerikën me armë bërthamore

This handout released by Iranian Defense Ministry shows the new Iranian ground-to-ground missile named Qiam-1 (Uprising) as it lifts off at an undisclosed location in Iran on 20 August 2010. The missile was tested one day before the opening of Iran_s first nuclear power plant in the Persian Gulf port of Bushehr in southern Iran and amid speculations that the plant might be attacked before becoming operational. EPA/Handout (ATT: DPA/EPA HAS NO WAY OF INDEPENDENTLY VERIFYING THE CONTENT, LOCATION OR DATE OF THIS IMAGE) +++(c) dpa - Bildfunk+++

Kim Jong-un ka lëshuar një video propagandistike shqetësuese të bombave bërthamore duke goditur Amerikën.

Pamjet tregojnë një nëndetëse e cila lëshon një raketë vrasëse dhe një bombë duke u lëshuar në Uashington.

Videoja katër minutëshe me titull ‘Shansi i fundit’, është prodhuar nga zyrtarët më të lartë ushtarak në Korenë e Veriut dhe u publikua në faqen e internetit të Qeverisë, DPRK.

“Nëse imperialistët amerikanë të lëvizin një inç afër nesh, ne menjëherë do t`i godasim ata me bomba bërthamore“, u shpreh Kim Jong-un.

Bruksel, anulohet “Marshimi kundër frikës” për arsye sigurie

Organizatorët kanë anuluar “Marshimin kundër frikës”, të planifikuar për të dielën në Bruksel, pasi autoritetet u kanë bërë thirrje qytetarëve që të mos mblidhen për arsye sigurie.

“Siguria e qytetarëve është një prioritet absolut. Për këtë arsye, ne i bashkohemi plotësisht autoriteteve në propozimin e tyre për shtyrjen në një ditë tjerët. Ne i kërkojmë, nga ana jonë, qytetarëve që të mos mblidhen këtë të dielë në Bruksel”- bënë të ditur organizatorët përmes një deklarate.

Kryebashkiaku i Brukselit dhe ministri i Punëve të Brendshme i kërkuan popullsisë të mos marrë pjesë në këtë manifestim, për arsye të numrit të limituar të forcave të rendit, për shkak të prioritetit që i është dhënë hetimit të atentateve

Organizatorët kanë thënë se marshimi synon të tregojë se Brukseli dhe shteti refuzojnë të frikësohen nga terrorizmi, pas sulmeve të 22 marsit në këtë vend, të cilat kanë lënë të vrarë 31 persona dhe të plagosur rreth 270.

SHBA, Clinton dhe Sanders përballen në tre shtete

Bernie Sanders do të përpiqet të zvogëlojë epërsinë e Hillary Clintonit në garën për nominimin e Partisë Demokratike për president të Shteteve të Bashkuara.
Zgjedhjet paraprake mbahen të shtunën në tre shtete: Uashington, Havaje dhe Alaska.
Sanders mbetet një ndjekës i vendosur, edhe pse Clinton ka 1,691 nga 2,383 delegatët e nevojshëm për të fituar.
Ai vazhdon të tërheqë dhjetëra-mijëra njerëz në tubimet e tij dhe të premten ka bërë thirrje për “revolucion politik”.
Clinton ka thënë se ka “2.6 milionë vota më shumë se Sanders”. Votimet e së shtunës janë vetëm për nominimin demokratik.
Uashingtoni ka çmimin më të madh me 101 delegatë, Havajet kanë 25 dhe Alaska 16.
Te Partia Republikane favorit është miliarderi Donald Trump. Zgjedhjet presidenciale në SHBA do të mbahen më 8 nëntor.

Nishani: Kapja politike po minon Reformën në Drejtësi

– Zoti President, keni bërë një vizitë zyrtare në Strasburg ku keni takuar shumë personalitete dhe autoritete të Bashkimit Evropian. Cilat kanë qenë çështjet kryesore që keni diskutuar? Cilët kanë qenë shqetësimet e tyre që ju kanë paraqitur?
Vizita në Strasburg pranë Këshillit të Evropës ishte e një rëndësie të veçantë, pasi Këshilli i Evropës është një nga organizatat më të rëndësishme jo vetëm të familjes evropiane, por edhe të vendeve të cilat nuk janë anëtare të Bashkimit Evropian, por që janë të angazhuara në Konventën Evropiane. Janë të angazhuara në parimet kryesore që vetë Këshilli i Evropës si organizatë i mbron dhe i promovon, të cilat janë demokracia, shteti ligjor dhe të drejtat e njeriut. Të tria këto kolona, të cilat janë kolonat e Këshillit të Evropës dhe të vetë frymës evropiane në tërësi përbëjnë sfida të rëndësishme edhe për shtetin shqiptar, qoftë në aspektin e demokracisë shqiptare, qoftë në aspektin e ndërtimit dhe të funksionimit të shtetit ligjor në Shqipëri, ashtu edhe në respektimin dhe mbrojtjen e lirive dhe të drejtave themelore të njeriut. Takimi i rëndësishëm ishte ai me sekretarin e Përgjithshëm të Këshillit të Evropës, me të cilin së pari ndamë vlerësime të përbashkëta për bashkëpunimin e derimëtanishëm mes Shqipërisë dhe Këshillit të Evropës në të gjitha fushat dhe aspektet që unë përmenda; angazhimet që ka marrë Shqipëria që pas anëtarësimit të saj në Këshillin e Evropës; angazhimet që ka marrë Shqipëria duke u përfshirë në konventat e ndryshme evropiane që përfaqësojnë ruajtjen dhe mbrojtjen e lirive dhe të drejtave themelore të njeriut, të shtetit ligjor dhe të demokracisë si shtyllat kryesore të veprimtarisë së Këshillit të Evropës. Takimi shumë i veçantë ishte me Presidentin e Kongresit të Autoriteteve Lokale, i cili ndau njëkohësisht me mua jo vetëm angazhimet, por edhe disa shqetësime dhe një vëmendje të veçantë që Kongresi i Autoriteteve Lokale po i kushton reformës së decentralizimit dhe reformës së pushtetit vendor dhe administratës vendore në Shqipëri. Tashmë jemi njohur me disa shqetësime konkrete pas ndërtimit dhe bërjes së një harte të re të ndarjes territoriale administrative në Shqipëri, e cila për fatin e keq nuk është pasuar me akte ligjore dhe me hapa të tjera që do të fillonin procesin e demokratizimit, decentralizimit dhe dhënies së kompetencave reale pushtetit vendor me qëllim ofrimin e shërbimeve më cilësore, më të afta dhe të drejtpërdrejta të administratës vendore për qytetarët. Autoritetet e Kongresit u angazhuan për të vijuar bashkëpunimin dhe monitorimin e Shqipërisë në këtë proces në bashkëpunim kuptohet në radhë të parë, me përfaqësuesit e pushtetit vendor dhe pastaj me të gjitha institucionet dhe instrumentet e tjera të shtetit në Shqipëri.
Takimi me Presidentin e ri të Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut kishte një veçori dhe një dimension shumë të rëndësishëm përsa u takon proceseve të shumta që gjykata evropiane po shqyrton në zgjidhje të konflikteve midis qytetarëve shqiptarë dhe shtetit shqiptar dhe agjencive dhe institucioneve të ndryshme të shtetit shqiptar. Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut është mekanizmi kryesor i garancisë së ruajtjes së dimensionit të të drejtave dhe lirive themelore, ndaj unë vlerësova, përshëndeta dhe falënderova edhe në emër të të gjithë qytetarëve shqiptarë dhe shoqërisë shqiptare, të popullit shqiptar, punën e jashtëzakonshme që ka bërë Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut në këto vite duke garantuar liritë dhe të drejtat themelore të qytetarëve shqiptarë, të cilat kanë rezultuar të shkelura në një formë apo në një formë tjetër nga institucione apo instrumente dhe mekanizma të shtetit shqiptar. Ashtu siç garantova që qytetarët shqiptarë, unë personalisht për institucionin që përfaqësoj, do të vazhdojmë të mbetemi një vokal i lartë përsa i takon rëndësisë që ka mbrojtja e të drejtave dhe lirive themelore të njeriut në Shqipëri.

– Besoj një çështje e rëndësishme pikërisht për Gjykatën Evropiane të të Drejtave të Njeriut është edhe ajo e pronave. Keni diskutuar për këto?
Çështja e njohjes, kthimit dhe kompensimit të pronës së sekuestruar nga regjimi i kaluar komunist në Shqipëri është një çështje shumëdimensionale jo vetëm në Shqipëri, por është në radhë të parë në shpirtin, standardin dhe frymën evropiane. Padyshim që Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut një nga çështjet më të shpeshta që ka shqyrtuar ka qenë pikërisht mbrojtja e të drejtave dhe lirive të individit në Shqipëri në raport me pronën. Ndava me të shqetësime shumë serioze pasi jo vetëm që nga pikëpamja administrative gjatë këtyre tri viteve të fundit, agjencia përkatëse ka bllokuar tërësisht procesin e njohjes dhe kthimit të pronës te pronari i ligjshëm duke refuzuar zbatimin e Kushtetutës, duke refuzuar zbatimin e ligjeve çka përbën një abuzim të pastër dhe të rëndë me detyrën.
Por ajo që është më shqetësuese ka të bëjë me faktin e ligjit të ri, të miratuar nga qeveria shqiptare, i cili është një ligj ku për herë të parë, zyrtarisht dhe publikisht, përfaqësohet dhe shprehet një qëndrim antievropian të një qeverie në Shqipëri. Pse e them “një qëndrim antievropian”? Për këdo ka qenë e pabesueshme që sot ne të prodhojmë e të kemi një ligj, i cili parashikon dhe kërkon që një trupë dhe një agjenci administrative qeveritare të rishikojë dhe të ndryshojë vendimet e Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut. Besoj se çdo njeri normal që do të marrë në konsideratë këtë lloj realiteti jo vetëm që do të tronditet, por do ta ketë të vështirë që të reagojë pa e konsideruar këtë si një qëndrim antievropianist. Praktikisht duke vendosur që një agjenci administrative rishikon dhe ndryshon vendimet e Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut do të thotë që Shqipëria, qeveria shqiptare praktikisht ka abroguar dhe nuk njeh më Konventën Evropiane.
Për më tepër që çështja e njohjes dhe kthimit të së drejtës së pronës te pronari është një nga pesë përparësitë kyçe të procesit të integrimit të Shqipërisë. Është një nga pesë detyrat, një nga pesë detyrimet që Bashkimi Evropian i ka vënë Shqipërisë për të plotësuar në procesin e integrimit evropian për hapjen e negociatave. Refuzimi që bëhet përmes ligjit aktual për të njohur dhe për të kthyer të drejtën e pronës te pronari automatikisht ka refuzuar zbatimin e njërës prej këtyre pesë përparësive dhe pesë kërkesave kryesore që Bashkimi Evropian i ka adresuar Shqipërisë si kushte për hapjen e negociatave dhe vazhdimin e procesit të integrimit të Shqipërisë. Që do të thotë aktualisht me këtë ligj është një shprehje e refuzimit të ecurisë së mëtejshme të Shqipërisë në rrugën e integrimit evropian. Kjo për mua është shumë e rëndë. Ky është një shqetësim shumë i madh, sepse është një vullnet dhe një shprehje politike e një qeverie të caktuar. Natyrisht kjo bëhet përmes një akti ligjor, por në fund të fundit janë aktet ligjore ato, të cilat përcjellin frymën politike, përcjellin qëndrimin politik. Është padyshim një çështje, e cila kërkon një reflektim shumë të thellë, shumë të rëndësishëm nga të gjithë aktorët e shoqërisë. Presidenti i Republikës do të vazhdojë të mbrojë frymën evropianiste të Shqipërisë. Presidenti i Republikës do të vazhdojë të këmbëngulë dhe t’u bëjë thirrje qytetarëve të Shqipërisë se vetëm rruga e integrimit evropian është rruga dhe alternativa e vetme për Shqipërinë dhe shqiptarët. Për shqiptarët dhe Shqipërinë nuk ka alternativë tjetër përveçse procesit të integrimit në Bashkimin Evropian. Kushdo që do të mendojë ta pengojë Shqipërinë, të ndryshojë rrugëtimin e saj evropian, jam i bindur se do të dështojë në radhë të parë për shkak të vullnetit dhe orientimit perëndimor dhe evropian të popullit në tërësi.

– Zoti President, ju e keni dërguar ligjin e pronave pikërisht në Gjykatën Kushtetuese dhe pritet që kjo gjykatë të marrë një vendim, por ndërkohë qeveria me anë të ministrit të Drejtësisë, Ylli Manjani thotë që ligji është vënë në zbatim dhe Gjykata Kushtetuese nuk duhet ta pezullojë këtë ligj. Ju e keni konsideruar këtë si presion ndaj Gjykatës Kushtetuese.
Nuk ka asnjë diskutim dhe argument që e hedh poshtë faktin se ky është një presion i hapur jo vetëm politik, por në këtë rast është një presion publik përderisa kurajoja e presionit ndaj Gjykatës Kushtetuese, e cila deri më tash ishte konsideruar si një gjykatë që kishte ruajtur një standard pavarësie dhe integriteti, e cila aktualisht po refuzon të marrë një vendim për pezullimin e këtij ligji që përcjell përveç të tjerash, edhe frymën antievropiane të atyre që e kanë prodhuar dhe paraqitur këtë ligj, tregon që kapja politike e gjykatës po kthehet në një shqetësim serioz dhe mbërritja deri te kapja politike e Gjykatës Kushtetuese komprometon shumë rëndë procesin e Reformës në Drejtësi. E minon realisht procesin e Reformës në Drejtësi. E bën tërësisht të pabesueshëm çdo angazhim dhe çdo deklamim për të reformuar sistemin e drejtësisë. Pra, ndodhemi në një situatë shumë serioze. Ndodhemi në një situatë shumë shqetësuese në mënyrë të tillë që kjo kërkon një qëndrim të drejtpërdrejtë të aktorëve shqiptarë, por natyrisht të gjithë aktorët e përgjegjshëm të shoqërisë shqiptare duhet të bashkëpunojnë ngushtësisht me instrumentet ndërkombëtare dhe evropiane veçanërisht, të cilët janë garantët e demokracisë, janë garantët e standardeve të lirive dhe të drejtave themelore të njeriut që janë garantët e rrugës evropianiste të Shqipërisë dhe shqiptarëve.

– Megjithatë duket se ditët e fundit palët politike, mazhoranca dhe opozita për Reformën në Drejtësi, duket sikur u ndanë përsëri. Prapë nuk po gjejnë konsensusin për Reformën në Drejtësi. Ditët e fundit, atëherë kur u duk se pikërisht këto po shkonin drejt miratimit të reformës, nuk po ndodh kështu. Ka çështje ku ndahen me njëra-tjetrën. Ju keni cytur shpeshherë që konsensusi, bashkëpunimi duhet të mbizotërojë mbi ndarjet politike le të themi?
Politikisht dhe publikisht është shprehur nga të gjithë aktorët politikë në Shqipëri domosdoshmëria, nevoja dhe gatishmëria për t’u përfshirë në procesin e reformës së sistemit të drejtësisë, i cili ka nevojë të reformohet, por reforma nis te depolitizimi. Reforma nis te largimi i ndikimit tërësisht politik të grupit politik, të klasës politike mbi sistemin e drejtësisë. Rekomandimet që erdhën nga Komisioni i Venecias ishin padyshim një pikë shumë e mirë orientuese, e cila duhet të vazhdojë të mbetet si pikë orientimi për Parlamentin shqiptar, për partitë politike në Parlamentin shqiptar për të qasur parimet e eficencës, të pavarësisë dhe të përgjegjësisë dhe të përgjegjshmërisë të sistemit të drejtësisë në raport me qytetarin dhe në raport me ligjin. Por kur shohim që kapja politike shkon deri te Gjykata Kushtetuese, atëherë kjo e minon besimin që mund të ketë një proces kaq i rëndësishëm dhe kaq jetik. E komprometon rëndë jo vetëm qëllimin, por edhe vetë përfshirjen e aktorëve të veçantë e të caktuar në atë që ne kërkojmë si reformë në sistemin e drejtësisë.

– Ju thoni që duhet depolitizimi i sistemit, por një faktor që do të mundësonte depolitizimin është Byroja Kombëtare e Hetimit, e cila do të hetonte korrupsionin në nivele të larta, por gjithashtu edhe do të ndikonte pikërisht tek depolitizimi. A jeni edhe ju dakord që ky organizëm duhet të jetë i pavarur?
Padyshim që në radhë të parë duhet menduar që mekanizma të tillë realisht të jenë të pavarur. Byroja Kombëtare e Hetimit është një mekanizëm dhe një gjetje e një propozimi pozitiv në gjykimin tim që qoftë grupimet dhe partitë politike, qoftë edhe partnerët tanë e kanë rekomanduar dhe e kanë fokusuar si një zgjidhje, e cila do të japë. Dhe unë besoj se një instrument i tillë profesional, tërësisht i pavarur dhe jashtë influencave dhe ndikimeve politike do të japë vërtet rezultate pozitive në luftën kundër krimit të organizuar, që është bërë shqetësues, shumë serioz gjatë kohëve të fundit në Shqipëri, por edhe korrupsionit në nivelet më të larta, të administrimit të pasurive vlerësuese, ekonomike dhe financiare të vendit. Natyrisht që ndërtimi i një mekanizmi të tillë duhet të garantojë në radhë të parë profesionalizmin. Duhet të garantojë së dyti paanshmërinë dhe duhet të garantojë patjetër edhe integritetin e atyre anëtarëve, të cilët do të jenë pjesë e funksionimit të këtij mekanizmi. Unë besoj se janë të gjitha mundësitë për të ndërtuar një mekanizëm të tillë. Tashmë padyshim që i mbetet një lloj përgjegjshmërie dhe përgjegjësie në angazhim vendimmarrjes së Parlamentit shqiptar, të grupeve parlamentare, të cilët në frymën e rekomandimeve të Komisionit të Venecias duhet të gjejnë edhe zgjidhjen përfundimtare të kësaj çështjeje. Dhe unë besoj se do të kenë mbështetjen e plotë të Presidentit të Republikës në këtë rrugëtim.

Benzema te Interi?

Karim Benzema te Interi në rast largimi të Mauro Icardit. Është ky lajmi i bujshëm që raportojnë mediat italiane dhe më konkretisht gazeta “Corriero Dello Sport”. Për momentin, ngjason më shumë me diçka të pamundur sesa me një operacion merkatoje, por sipas të përditshmes në fjalë presidenti i zikaltërve Eric Thohir për të kënaqur tifozët e Interit me një goditje në stilin Moratti në merkato po mendon seriozisht për sulmuesin francez të Realit të Madridit. 28-vjeçari me shumë gjasa do të largohet nga Los Blancos verën e ardhshme, pasi Reali ka planifikuar të bëjë një revolucion të vërtetë në skuadër, dhe Interi mund të ishte një opsion i mirë për të vijuar karrierën. Por sa kushton aktualisht Karim Benzema dhe a ka realisht financa klubi nga Milano për të bërë të mundur transferimin e tij në stadiumin “Giusseppe Meazza”.
Një sulmues që ka shënuar 24 gola në 26 ndeshje mes La Ligas dhe Championsit mund të vlejë nga 50 deri në 60 milionë euro, megjithatë duke parë problematikat që ka patur ish-lojtari i Lyonit jashtë fushës së blertë, drejtuesit e Los Blancos mund të bëjnë një skonto dhe ta shesin atë për jo më shumë se 40 milionë euro. Shifër të cilën Interi mund ta arkëtojë nga largimi i Mauro Icardit që pëlqehet nga Manchester United, Atletico Madrid e Paris Saint Germain. Objektivi i parë i drejtuesve të Interit për sulmin është bomberi polak i Ajaxit, Arkadiuz Milik, tek i cili mund të arrihet shumë më lehtë se te Benzema, megjithatë nuk është çudi që të jetë francezi goditja e madhe e klubit zikaltër në merkaton e ardhshme.
Ndërkohë, Interi është hedhur në sulm edhe për sulmuesin e Lacios, Antonio Candreva. Sulmuesi i Lazios po zhvillon një tjetër sezon pozitiv, çka ka bërë që presidenti i Interit, Eric Thohir të planifikojë blerjen e tij në merkaton e verës. Lojtari bardhekaltër ka shprehur dëshirën për të nisur një aventurë të re larg Lazios dhe presidenti Claudio Lotito synon t’ia plotësojë dëshirën, por me kushtin e një oferte joshëse për klubin roman.
Sipas “Corriere Dello Sport”, paraqitjet e javëve të fundit nga ana e sulmuesit e kanë bindur Interin të vihet në lëvizje për të marrë miratimin e Lazios dhe lojtarit. Zikaltërit nuk arritën ta finalizonin blerjen e lojtarit italian në merkaton e dimrit, pasi Lazio kërkoi plot 28 milionë euro për kartonin e tij. Gjithsesi, kohët kanë kaluar dhe klubi bardhekaltër mendon të pranojë një ofertë jo më të ulët se 22 milionë euro, kjo për shkak edhe të moshës së lojtarit, i cili ka mbushur 29 vjeç. Në krahun tjetër, Thohir ka shprehur gadishmërinë për të paguar shumën e kërkuar nga Lotito, por më parë duhet të shesë një emër të madh për të mbushur arkën. “Corriere Dello Sport” thekson se, pagesa do të bëhet në dy këste për të ulur sa më shumë shpenzimet vjetore, pasi Interi është në telashe me UEFA-n për fair play financiar.

1...8 2568 2578 258...8 265Faqja 8 257 nga 8 265

Kryesore

Continue to the category
Më shumë
© 2024 Rilindja Demokratike Euroatlantike