Presidenti i Republikës, Bujar Nishani bëri homazhe për viktimat e akteve terroriste në Bruksel pranë Delegacionit të Bashkimit Evropian në Shqipëri, ku u prit nga Shefi i Sektorit Politik, Ekonomik dhe të Informacionit, Jan Rudolph, i cili e konsideroi këtë vizitë si shprehje dhe simbol i solidaritetit të sinqertë e të palëkundur të popullit shqiptar. Kreu i Shtetit shqiptar nënshkroi Librin e Ngushëllimeve të hapur në Delegacionin e Bashkimit Evropian në Tiranë në homazh të viktimave të ngjarjeve tragjike të Brukselit duke lënë këtë mesazh: “Gjendem këtu për të shprehur personalisht, në emër të vendit tim si dhe të mbarë qytetarëve shqiptarë ngushëllimet tona më të ndiera për viktimat dhe familjet e tyre dhe solidaritetin e palëkundur me popullin dhe autoritetet belge, pas veprimeve çnjerëzore e të pashpirt që ndodhën të martën në aeroportin dhe metronë e Brukselit. Terrorizmi katil dhe ekstremizmi pa kufij, egërsia dhe vrazhdësia e paprecedent ndaj vlerave dhe parimeve të lirisë dhe demokracisë nuk do të na mposhtin dot kurrë, edhe pse ato po na godasin në zemër të kontinentit tonë evropian, i cili sot është më i bashkuar se kurrë. Këto ditë ndjenja jonë e dhimbjes së thellë dhe e përkrahjes është e pakursyer për popullin belg dhe familjarët e viktimave të pafajshme, ashtu siç ishte disa muaj më parë për popullin francez dhe për këdo tjetër që është goditur padrejtësisht nga barbarizmi i terroristëve, ideologjia e dështuar e të cilëve nuk do të na vërë kurrsesi përfund. Kjo është një ndjenjë e sinqertë dhe po aq i patjetërsueshëm mbetet edhe qëndrimi ynë i bashkuar për të sfiduar dhe mundur këtë kërcënim serioz dhe vdekjeprurës në shekullin XXI. Aleanca e botës së civilizuar kundër terrorizmit dhe ekstremizmit të çfarëdolloj forme apo ngjyre nuk do të dorëzohet kurrsesi dhe jam i bindur se do të dalim fitimtarë nga kjo betejë të gjithë bashkë! Iu prehtë shpirti në paqe viktimave të akteve barbare e të pakuptimta terroriste të Brukselit dhe Zoti iu dhëntë forcë dhe kthjelltësi familjeve e të afërmve të tyre, ashtu edhe autoriteteve të Evropës së Bashkuar për ta përballuar me sukses këtë situatë tragjike!”
Rama i jep 500 mijë euro kompanisë gjermane për konsulencë
Kompania gjermane do të sigurojë ekspertizën e nevojshme për koordinim dhe bashkëpunim në nivel politik, ndërmjet qeverisë shqiptare dhe qeverive të shteteve të Ballkanit Perëndimor, për bashkëpunimin në zonat kufitare strategjike në fushën e transportit. Kompania gjermane e konsulencës “Roland Berger” është e njohur në qarqet e qeverisë shqiptare, pasi ka ofruar shërbimet e saj gjatë negociatave për gazsjellësin Trans Adriatic Pipeline ( deri në vitin 2013). Por, këtë herë është qeveria “Rama” që ka kërkuar shërbimet e kompanisë gjermane për një periudhë 6-mujore e për të cilën do të paguhet 480 mijë euro ( pa TVSH) për llogari të Ministrisë së Transportit dhe Industrisë. Vendimi që tashmë është zyrtarizuar edhe me hyrjen në fuqi në Fletoren Zyrtare parashikon që studioja konsulente “Roland Berger” të zhvillojë një kuadër ligjor, kontraktual dhe bashkëpunimi në nivele kombëtare ndërkombëtare, së bashku me një vlerësim paraprak për 3-4 projekt propozime të infrastrukturës së transportit, të cilësisë së lartë, tërësisht të vlerësuara e të përshtatshme për përpunim të mëtejshëm, në propozime për t’u investuar. Kompania gjermane do të sigurojë edhe ekspertizën e nevojshme për koordinim dhe bashkëpunim në nivel politik, ndërmjet qeverisë shqiptare dhe qeverive të shteteve të Ballkanit Perëndimor, për bashkëpunimin në zonat kufitare strategjike në fushën e transportit. Kjo vlen edhe në lidhje me realizimin e bashkëpunimit ndërmjet shtetit shqiptar dhe vendimmarrësve kryesorë të Bashkimit Evropian, me secilin shtet anëtar, veçanërisht me Republikën Federale të Gjermanisë,por edhe me çdo donator e partner publik të huaj, me qëllim gjetjen e financimit për projektet e cilësuara si prioritare. Këtu bëhet fjalë për angazhimet që qeveria shqiptare ka marrë në kuadër të asaj që njihet si “Procesi i Berlinit”, i krijuar gati një vit më parë me inicitivën e kancelares gjermane Angela Merkel. Shqipëria synon të bëhet pjesë e projektit të madh infrastrukturor që njihet si “Korridori i Kaltër” e që zbret nga Kroacia, në të gjithë bregdetin, Malin e Zi dhe Shqipëri e deri në pjesën veriore të Greqisë, në Igumenicë (Autostrada Adriatiko–Joniane). Ky është një projekt shumë i rëndësishëm, i cili u miratua përfundimisht në Samitin e Vjenës dhe vjen si një zgjatim i korridoreve europiane, që njihen me emërtesën “Ten T”.
KE kundër reformës së re territoriale: Ka krijuar konfuzion
Reforma territoriale dhe administrative në Shqipëri, e cila ndryshoi hartën e vendit, duke reduktuar 400 njësi në 61 të tilla, po implementohet me ngadalësi dhe ka krijuar konfuzion. Ky është konkluzioni i misionit të Kongresit të Autoriteteve Lokale dhe Rajonale që e vizitoi Shqipërinë në muajin shkurt. Ky mision – pjesë e Këshillit të Europës – e vizitoi vendin për të vëzhguar progresin e reformës së miratuar në korrik 2014 dhe situatën pas zgjedhjeve lokale të 2015–ës në 61 bashki të reja. Raporti i misionit që kryhesohej nga raportuesi holandez, Jos Wienen, zëvendëspresident i Komitetit të Monitorimit të Kongresit, të cilin “BIRN” ka mundur ta shohë, thotë: “Pavarësisht përpjekjeve për të siguruar mbështetje të përfaqësuesve të rinj të zgjedhur përmes Agjencisë së Zbatimit të Reformës Territoriale, zbatimi i procesit në nivel lokal duket të jetë i ngadalshëm dhe ndonjëherë i pavolitshëm. “Konfuzioni në lidhje me kompetencat dhe burimet financiare duket gjerësisht mes të zgjedhurve të rinj, duke kërcënuar zbatimin në kohë të reformës”, thuhet në raport. Raporti është gjithashtu kritik edhe kur bëhet fjalë për burimet financiare të alokuara për të mbështetur këtë reformë. Pavarësisht se qeveria alokoi 3.2% të GDP-së më 2016-ën për qeverisjen vendore, niveli më i lartë i dhënë ndonjëherë, ai sërish është konsideruar i pamjaftueshëm. “Për shkak të delegimit të kompetencave të reja dhe strukturës së re administrative-territoriale, buxheti i vitit 2016 nuk korrespondon me një rritje neto në burimet e të ardhurave të autoriteteve lokale”, thuhet në raport. Raporti vë në dukje edhe akuzat e opozitës për dhënie në mënyrë të njëanshme të granteve për financimin e projekteve të veçanta në nivel lokal. “Transparenca e procesit të dhënies së granteve është një çështje shqetësuese sepse ‘Fondi i Zhvillimit të Rajoneve’ menaxhohet nga qeveria qendrore dhe kështu ajo dyshohet për favorizim politik”, thuhet në raport. Raporti vë në dukje shqetësimet e opozitës në lidhje me mënyrën se si janë vendosur kufijtë e njësive të reja territoriale dhe thotë se akuzat për manipulim të zgjedhjeve janë hedhur poshtë nga qeveria. “Megjithatë, disa kufij të qarqeve elektorale janë dukshëm të shtrembëruara (veçanërisht në komunat e Tiranës dhe Shkodrës), pa arsye të dukshme empirike”, thuhet në raport. Në përgjithësi, raporti vlerëson reformën e pushtetit lokal shqiptar të jetë në një fazë tranzicioni dhe në moment të vështirë. “Delegacioni ka marrë raporte mbi probleme të konsiderueshme në tranzicion në komunat e reja të formuara. Kryesisht ato janë për mungesën e informacionit rreth kompetencave të reja, reduktimin e konsiderueshëm të fuqisë punëtore, pasigurisë buxhetore dhe ngarkesa e trashëguara financiare në nivel lokal”, përfundoi ai.
Skandali, bizneset do paguajnë disa herë taksën e arsimit
Faturat e taksave të Bashkisë për biznesin e mesëm e të madh, që po dalin këto ditë po nxjerrin në pah absurditetet e tjera të taksimit të bizneseve nga Bashkia e Tiranës. Këtë herë bëhet fjalë për taksën e përkohshme të arsimit, që përveçse është antikushtetuese, (pasi me Kushtetutë arsimi është falas), bizneset që punojnë me NIPT-e sekondare do të duhet ta paguajnë disa herë atë.
Fatura në foto i përket një biznesi të madh që ka tre NIPT-e sekondare, por vepron si një subjekt i vetëm. Ky subjekt duhet të paguajë tre herë taksën e përkohshme për infrastrukturën arsimore, në total 81 mijë lekë në vit (për biznesin e mesëm njësi me shumë e prodhimi, taksa e arsimit është 27 mijë lekë në vit). Ky është një taksim krejtësisht absurd dhe në shkelje të vetë vendimit të Bashkisë, që përcakton se “Taksës së përkohshme për infrastrukturën arsimore i nënshtrohen të gjitha familjet, personat fizikë ose juridikë, vendas ose të huaj, që banojnë dhe ushtrojnë veprimtari ekonomike brenda territorit të Bashkisë së Tiranës”.
Pra, pavarësisht se biznesi nga tatimet konsiderohet si një subjekt i vetëm juridisk apo fizik, ai po detyrohet të paguajë disa herë taksën e përkohshme për infrastrukturën arsimore. (Të ashtuquajturat NIPT-et sekondare sipas ligjit të TVSH-së duhen për “Për ata persona të tatueshëm që si pjesë të veprimtarisë së vet ekonomike, kryejnë shitje me shumicë dhe shitje me pakicë, vendi i veprimtarisë të secilës shitje duhet të jetë i ndarë, dhe çdo vend veprimtarie duhet të pajiset me çertifikatë NIPT-i me numra të ndryshëm serialë”).
Të gjitha bizneseve, që veprojnë me NIPT-e sekondare po u vijnë faturat, ku specifikohet se duhet të paguajnë taksën e arsimit për çdo NIPT. Faturat nuk kanë dalë ende për të gjithë subjektet dhe sidomos për rrjetet e tregtisë, apo supermarketeve pritet që kjo taksë, për vetë palogjikshmërinë e saj, të ngjall shumë reagime. Në aksionin e fundit, tatimorët u kanë kërkuar shumë bizneseve që të pajiseshin me NIPT-e sekondare edhe për zyra që mund ishin ngjitur me njëra-tjetrën.
Në total, biznesi në fjalë me tre NIPT-e sekondare duhet të paguajë 495 mijë lekë taksa bashkie në vit: 414 mijë lekë tarifë pastrimi për tre njësitë (për dy njësi nga 170 mijë lekë dhe për një 74 mijë lekë) dhe 81 mijë lekë për arsimin. Në krahasim me një vit më parë, tarifat e pastrimit janë dyfishuar, ndërsa e arsimit është taksë e re. Në total biznesit i janë rritur taksat me 139%.
Bashkia planifikon të mbledhë 5 milionë euro nga taksa e arsimit
Janë rreth 5 milionë euro (650 milionë lekë) që familjet e Tiranës dhe bizneset do të paguajnë për llogari të Bashkisë për taksën e përkohshme për infrastrukturën arsimore në vitin 2016.
Shifra bëhet e ditur në projektbuxhetin e vitit 2016 të Bashkisë Tiranë, ku nga 650 milionë lekë që planifikohen të mblidhen, 320 milionë lekë do i paguajnë familjarët dhe 330 milionë lekë subjektet tregtare. Në vitin 2017, planifikohen të mblidhen 690 milionë lekë dhe në 2018-ën rreth 720 milionë lekë. Në total, për periudhën 2016-2018 pritet të derdhen në arkën e Bashkisë rreth 2 miliardë lekë, apo rreth 15 milionë euro, të ndara pothuajse përgjysmë nga familjarët dhe bizneset.
Sipas relacionit të Bashkisë, taksës së përkohshme për infrastrukturën arsimore i nënshtrohen të gjitha familjet, personat fizikë ose juridikë, vendas ose të huaj, që banojnë dhe ushtrojnë veprimtari ekonomike brenda territorit të Bashkisë së Tiranës.
“Të ardhurat nga kjo taksë e përkohshme do të përdoren me qëllimin për të cilën është vendosur, për rikonstruksionin e objekteve arsimore, shkolla e kopshte si dhe të infrastrukturës arsimore të Bashikisë së Tiranës, e cila e ka të domosdoshme ndërtimin e shkollave e kopshteve të reja dhe ndërhyrjet për rikonstruksionin e atyre ekzistuese”, thuhet në relacionin e Bashkisë.
Vendosja e taksës së përkohshme për 7 vjet për arsimin ka ngjallur shumë debate, pasi cenon parimin kushtetues që arsimi fillor dhe i mesëm është falas. Taksa do të jetë 1800 lekë në vit për familjet dhe do të mblidhet në faturën e ujit, ndërsa për bizneset varion deri në 4 mijë lekë 37 mijë lekë në vit për VIP-at, sipas tabelës më poshtë.
Raporti Global i Financës: Shqiptarët më të varfërit në rajon, s’kanë fuqi blerëse
Shqipëria u radhit si një nga vendet më të varfëra të rajonit, duke lënë prapa vetëm Bosnjë Hercegovinën për nga fuqia blerëse. Një indeks i Global Finance që mat nivelin e varfërisë në mbi 180 vende të botës e rendit Shqipërinë në vendin e 95 në rang botëror, duke përdorur si njësi matëse paritetin e fuqisë blerëse (PPP). Mali i Zi u rendit në vendin e 75, Maqedonia në vendin e 84, Serbia në vendin e 89 dhe Kroacia në vendin e 60. Në vendin e fundit në Rajon renditet Bosnja, e cila në listën globale të fuqisë blerëse zë vendin e 104. Global Financë sqaron se në përgjithësi, ka dy metoda standarde për të përcaktuar vendet më të pasura dhe ato më të varfëra të botës. Zakonisht merret në konsideratë Prodhimi i Përgjithshëm Bruto dhe ndarja e tij për frymë. Megjithatë përkufizimi më real dhe më i pranuar mes ekspertëve, por edhe nga vendet e pasura është përcaktimi se sa i pasur është rezidenti i një vendi. Për këtë arsye, metoda më e mirë për të përcaktuar nivelin e varfërisë është fuqia blerëse. Global financë ka rënë dakord se, kjo është metoda ndoshta më e dobishme për të krahasuar dallimet e përgjithësuara në standardet e jetesës në mes të kombeve. Kjo për shkak se fuqia blerëse merr parasysh koston relative të jetesës dhe normat e inflacionit të vendeve. Global Finance e ka bërë renditjen e vendeve, duke marrë si bazë valutën amerikane dollarin, duke korrigjuar edhe efektet e kursit të këmbimit me monedhat vendase. Edhe një studim i fundit i Fondit Monetar Ndërkombëtar për ecurinë e varfërisë në rajon ka gjetur se, Shqipëria dhe Mali i Zi panë rritje të mprehtë të varfërisë në krahasim me vendet e tjera të Ballkanit pas krizës financiare të vitit 2008. Në një analizë të gjatë për fenomenin, Fondi vë në dukje se, varfëria aktuale dhe pritshmëritë për të ardhurat në të ardhmen ka të ngjarë të ndikojë në rritjen e migrimit nga rajoni, duke i cilësuar si më të prekurat Shqipërinë, Kosovën dhe Serbinë. Karakteristikat e varfërisë kanë ndryshime të thella mes vendeve. Të anketuarit në Maqedoni, Mal të Zi dhe Serbi të ndjehen statistikisht në mënyrë të konsiderueshme më të varfër se ata në Shqipëri (të nxitur nga opinionet shumë negative mbi të ardhurat në të ardhmen). Ekspertët e Fondit kanë vërejtur se ballkanasit e perceptojnë varfërinë më të lartë se sa gjendja e tyre reale. Në rajon të gjitha qeveritë janë trashëgimi e së kaluarës. Por teksa roli i shtetit për të vepruar si një stimul për familjet dhe ekonominë është tkurrur, zhvillimi i sektorit privat nga ana tjetër ka mbetur prapa, siç pasqyrohet në normat e larta të papunësisë. Gjatë krizës dhe pas saj, të ardhurat e qeverive janë ulur, duke vënë nën presion shpenzimet, duke përfshirë pagat, pensionet dhe mbrojtjen sociale. Bumi i fillimit të viteve 2000 solli një rritje të qëndrueshme në të ardhura në të gjithë rajonin. Varfëria ra ndjeshëm, si në aspektin e numrave absolute, megjithatë rritja e shpejtë ka sjellë edhe pabarazi në shpërndarjen e përfitimeve. Edhe në raportin e Vlerësimit të Transparencës Fiskale (FTE) për Shqipërinë, raport i kryer me kërkesë të qeverisë së Shqipërisë nga një ekip nga Departamenti i Çështjeve Fiskale të Fondit në qershor 2015, FMN ka shprehur shqetësime në lidhje me ecurinë e ekonomisë së vendit. Në shumë fusha Shqipëria performon sipas standardeve të përcaktuara me Kodin e Transparencës Fiskale të FMN-së. Rreth 10 parime të Kodit nga 36 gjithsej janë renditur si ose “mirë” ose “të avancuar” dhe 14 parime janë vlerësuar si “bazike”. Megjithatë, në tetë fusha kërkesat themelore të Kodit “nuk plotësohen”. Në raport me tri shtyllat e Kodit, FMN konstaton se raportet fiskale mbulojnë pjesën më të madhe të të ardhurave të përgjithshme të qeverisë, shpenzimet, financimin dhe borxhin, por ofrojnë pak informacion në lidhje me elemente të tjerë të bilancit, duke përfshirë një vlerësim rreth 83 për qind të PBB-së në asetet fikse dhe financiare dhe 7 për qind të PBB në detyrimet e partneriteteve publiko-private (PPP). Sektori i korporatave publike të Shqipërisë, me aktivet dhe pasivet që zënë rreth 29 për qind të PBB-së, është gjithashtu jashtë raporteve të konsoliduara fiskale. Raportet fiskale përfshijnë disa, por jo të gjitha kontrollet e integritetit dhe mospërputhjet në fluksin e rrjedhjes së parasë kanë qenë të mëdha (rreth 1 për qind e PBB-së), në vitet e fundit. Parashikimi fiskal dhe buxhetimi rregullohet nga legjislacioni gjithpërfshirës dhe një kornizë fiskale afatmesme. Megjithatë, parashikimet zyrtare kanë mbivlerësuar dukshëm si GDP (me 1.5 për qind) dhe të ardhurat (nga 2 për qind të PBB-së) gjatë dekadës së kaluar. Si rezultat, buxheti i miratuar shpesh është reduktuar ndjeshëm gjatë vitit për shkak të mungesës së të ardhurave, duke minuar besueshmërinë e tij.
Maskat masakrojnë dy pleq dhe ju marrin 1 milionë lekë
Dy persona të maskuar grabitën gjatë natës një cift të moshuarish në fshatin Arapaj në Durrës. Policia ka dhënë vetëm inicialet e tyre. Ata janë A.K. 80 vjeç dhe M.K. 76 vjeçe (bashkëshortë). Autorët fillimisht i kanë rrahur të moshuarit duke i goditur më shkopinj dhe më pas kanë arritur të marrin rreth 100 000 lekë të reja.
Efektivat e Policisë kanë bërë të mundur shoqërimin e 9 personave si të dyshuar për ngjarjen. Specialistët për Krimet vijojnë intensivisht punën për zbardhjen dhe dokumentimin e plotë të ngjarjes.
Berisha: Rama vazhdon betonizimin e Parkut në dhunim të 5 ligjeve
Ish-Kryeministri Berisha ka reaguar sot kundër betonizimit të Parkut të Liqenit nga Rama. Në një psotim në Facebook, Berisha shkruian se ky betonizim bëhet në kundërshtim të 5 ligjeve. “Edi Rama, bazuar ne ligjin e xhepit, vazhdon betonizimin e Parkut në dhunim të 5 ligjeve të vendit! Sb”, shkruan Berisha në Facebook.
Byroja Kombëtare e Hetimit, arrihet kompromisi për pavarësinë nga qeveria
Komisioni i Posacëm i Reformës në Drejtësi arriti sot kompromisin që Byroja Kombëtare e Hetimit (BKH) të jetë në varësi të Prokurorisë. Ky është kompromisi i parë mes mazhorancës dhe opozitës lidhur me reformën në drejtësi pavarësisht se të dy palët deklarojnë se pranojnë Raportin dhe rekomandimet e Komisionit të Venecias për krijimin institucioneve të reja të drejtësisë dhe gjyqësorit.
Lidhur me BKH ka një rekomandim të Venecias që është mbrojtur fort nga opozita që Byroja nuk duhet të jetë në varësi të gjyqësorit.
Përgjatë debatit është folur dhe më pas është arritur konsensusi për varësinë e BKH. Është zgjidhur se kush nuk duhet të emërojë drejtuesin e BKH por nuk është zgjidhur se cila zyrë duhet ta emërojë atë.
Pra do të jetë Prokurori i Përgjithshëm apo një institucion tjetër i hetimit i baraslarguar jo vetëm nga qeveria por edhe nga Prokuroria.
Sot dhe nesër do të vijojë tryeza politike për të vijuar më pas me tryezat e ekspertëve. Palët janë afruar në qëndrime falë asistencës ë ambasadorit të SHBA në Tiranë, Donald Lu.
Dëshmia për avionët me drogë në Akërni të Vlorës: Pilotët njoftohen me anë të zjarrit
Banorët në Akërni të Vlorës thonë se kanë dëgjuar herë pas here zhurmat e avionëve që ulen. Sipas tyre, zhurmat e avionëve dëgjohen herët në mëngjes pa u zbardhur mirë dita. “Pilotët njoftohen me anë të zjarrit se ku duhet të ulin avionët. Pasi më parë është kontrolluar terreni nga trafikantët, ata e japin garancinë e uljes së avionit me anë të zjarrit.
Me sa duket, pilotët ulen në fushë për t’u ngarkuar, vetëm kur shohin në ajër zjarrin e ndezur. Këto mund të jenë kode të trafikantëve me pilotët. Shpeshherë dëgjojmë zhurma avionësh gjatë natës dhe në orët e para të mëngjesit”, shprehen banorë të Akërnisë.
Banorët thonë se kanë parë zjarre të ndezur në distancë, e më pas kanë dëgjuar zhurmat e avionëve të vegjël që ulen afër fshatit. Ka të tjerë që pohojnë se i kanë parë avionët, të bëjnë ulje në këtë zonë.
Dede Ahmeti, historia e rrallë e një shenjtori!
Nga Agron SEJAMINI
Të shkruash për një shenjt është gjëja më e lehtë në botë. Mbarësia dhe lehtësia nuk do të lodhë për të gjetur fjalinë e bukur… Mjafton të përshkruash thjesht e me vërtetësi, atë udhë hyjnore. Po, po! Hyjnore! Madje, që në bark të nënës…
Ishte shtatzënë, Miroja, gruaja e Myftar Ahmatajt nga Brataj i Vlorës. Cikma e dimrit kishte kohë që kishte filluar dhe nga oxhaku i asaj shtëpie, ende nuk kishte filluar të dilte tym. Kishin mbetur pa një cop dru, pasi i zoti i shtëpisë, punonte larg. Ndaj një ditë, pa u zbardhur ende, Miroja vendos të ngjitej vetë në mal për të bërë dru. Bashkë me të edhe Baloja, qeni laraman i shtëpisë. Pas gjysëm ore, lëshon përdhe litarët bashkë me sëpatën dhe merr pak frymë. Më pas, çohet dhe i drejtohet një peme disi e vetmuar. Mirëpo sa iu afrua për ta prerë, i pritet fuqia për të ngritur sëpatën. Nuk po arrinte të kuptonte se ç’po i ndodhte. Ulet e pafuqishme dhe e mjegulluar. Befas, mendja i shkoi te historia që kishte dëgjuar për një pemë të paprekshme. Në këtë pyll vinte e bënte dru i gjithë fshati, por një nga drurët ishte i veçantë, i kishte shpëtuar sëpatës dhe kishte vite që rrinte krenar mes drurëve të tjerë. Pema i largonte fshatarët nga vetja dhe kurora e saj nxirrte ca lebeti. Vetëm legjenda tregoheshin për të, pasi u mësua se askush nuk mundi ta presë… Deri në këtë ditë, pasi askushit tani iu gjet emri. Quhej Miro! Këtë ditë, ky dru nuk i shpëtoi dot sëpatës së kësaj shtatzëne. Në këtë dimër të acartë, pas shumë të rënave, ai dru magjik u shemb. Tek përkulej pak nga pak, nuk rreshtën për asnjë çast hungërimat drithëruese të qenit. Për një çast, Miroja shtangu. Trupi i saj po ndjente drithërima. Një lëmsh iu mblodh në grykë dhe vendi iu errësua. Trupi iu bulëzua në djersë. Që të mos ftohej, nxitoi, bëri gati litarët, ngarkoi drutë dhe u nis për në shtëpi. Ecte dhe më shumë se ajo peshë në shpinë po e lodhte një zë i brendshëm: “Po, ç’bëre moj korbë, ç’bëre!”. Përplaste edhe më fort hapat, për të shurdhuar atë zë, por ai përsëri e shqetësonte. Ajo lodhje e mundimshme, e vuri shpejt në gjumë. Po aq shpejt, iu shfaq edhe ëndërra… Përsëri ai zë, por tani, më shumë fjalë trishtuese: “Ti preve atë dru e do të ikësh nga kjo botë. Do të ikësh, pasi nga barku yt do të lindësh evlianë. Ti në bark po rrit një shenjt! Kur djali të ketë mbushur tre vjeç, ti nuk do jetosh më!”. Vijuan ditët, javët e muajt me halle dhe andralla aq sa Miroja, atë ëndërr edhe mund ta kishte harruar. Por… kur djali mbushi tre vjeç, e djegur dhe e zhuritur nga dashuria për dy djemtë dhe burrin, ajo iku nga kjo jetë!
Jeta vazhdoi. Gruaja e dytë e Myftar Ahmatajt, jo vetëm që nuk u bë nënë për ata jetimë, por u tregua më e keqja njerkë e kësaj bote. E pabesueshme ligësia e saj. Një ditë, kur lumi i Shushicës ishte i tërbuar nga shirat që kishin rënë gjithë natën, hedh në të shportën prej xunkthi, brenda së cilës ndodhej një fëmijë. Njerka i kthen kurrizin lumit dhe largohet rrëmbimthi. Fëmija tjetër, Kadriu, i kthen kurrizin shpirtkeqes dhe gjithë ankth, shoqëron me sy vëllanë që rrjedha e lumit e përpiu me vete, por nuk po e mbyste. Qante dhe thërriste në ndihmë shpirtin e nënës, për të shpëtuar të vëllanë. E ndërsa, lëvizte pa i shkëputur shikimin, për një çast sytë i mjegullohen nga lotët çurk dhe i rrëshqet këmba… Kur mendoi se u mbyt edhe ai, dora i preku shportën e dëshiruar… Uji i rrëmbyer e flaku vogëlushin me gjithë shportë, te disa degë rrapi. U kap fort, ndali, u tërhoq zvarrë dhe për çudi bashkë me shportën, doli në breg… Nuk ndjente të ftohtë, por zjarr! Pushtoi shportën me puthje dhe lot gëzimi… Ai e shpëtoi vëllanë apo vëllai i vogël shpëtoi atë?! Të dy bashkë, i madhi Zot!
Të drobitur dhe të bërë qull, rendën të kapur dorë për dore drejt shtëpisë. Priste një fëmijë, ajo ligësi, por hapet porta dhe hynë… dy!
I shpëtoi lumit, por pas disa muajsh do i shpëtonte edhe pusit. Nuk dihet saktësisht kush e shtyu, për ta mbytur përsëri me ujë, por klithma e bashkëmoshatarëve të tij, kur panë atë skenë rrënqethëse, tronditi mëhallën. E nxorën nga pusi pa ndjenja prej ujit, që kishte pirë dhe goditjeve që kishte pësuar në trup. Për çudinë e të gjithëve, ai vogëlush u përmend shumë shpejt… Tashmë, ai fëmijë duhej shkëputur një orë e më parë nga kthetrat e asaj njerke, që Zoti nuk e bëri kurrë nënë! Me interesimin e kryepleqësisë së fshatit, Ahmeti, u dërgua për t’u rritur në jetimoren e Vlorës. Pasi mbaroi shkollën 5-vjeçare, u dërgua në Shkollën Tregtare, në të cilën dalloi për sjelljen shembullore dhe rezultatet e larta në mësime. Mbushi moshën për ushtar dhe Bashkia e qytetit, nisur nga rrethanat e tij, e rregulloi që shërbimin ta kryente në Streblevë të Peshkopisë, me dy napolona flori në muaj. Mes shokësh ishte më i thjeshti, më i dashuri, më i ëmbli. Por tjetër gjë e bëri të veçantë në këtë shoqëri. Nuk përtonte dhe kishte aftësi, për t’u dhënë zgjidhje të gjitha problemeve që shfaqeshin në atë postë kufitare. Por, ajo që bëri bujë, ishte ndodhia në një familje fshatare. E shqetësuar vjen në repartin ushtarak, një grua plakë dhe pyet nëse dikush nga ushtarët merr vesh nga veterinaria. Buzëqesh, komandanti për këtë lloj ndihme që ju kërkua, por edhe më shumë e çudit gatishmëria e ushtar Ahmet Ahmatajt, për ta ndihmuar. Pas disa minutash, mbërrijnë te ahuri i kafshëve aty ku lopa e sëmurë ishte e shtrirë dhe rënkonte nga dhimbjet.
– Më sillni një enë me ujë dhe një brisk, ishin fjalët e para të Ahmetit.
– Nëse është puna për ta therur, e therim vetë, ia ktheu plaka.
Nuk u tërhoq në atë që kërkoi dhe me gjakftohtësi ia nisi nga puna. I preu një copë të vogël nga veshi, i ra disa herë me një thupër të vogël për të dalë sa më shumë gjak. Mori tasin me ujë, i këndoi një lutje dhe me atë ujë i fërkoi kokën dhe kurrizin, pastaj ia vuri lopës për ta pirë. Ndodhi mrekullia. Lopa menjëherë u çua në këmbë… Jehona e ndodhisë, u përhap në të gjithë fshatin. Ditët në vazhdim, ai ushtar fitoi emrin dhe lavdinë e një gjenerali… Dora dhe mendja e tij bënin mrekulli! Shenjat e para që të tjerët e kuptuan se ishte shënjtëri. Tashmë, komandanti e hoqi edhe nga kryerja e shërbimive, duke u lënë i lirë për të zgjidhur të gjitha shqetësimet e familjeve fshatare. Nuk gatuhej më në atë postë kufitare, por i gjithë reparti ushqehej me dhuratat që i vinin Ahmetit. Ëmbëlsira dhe frutat ishin të përditshme. Dy napolonat flori, ia la repartit, për t’i përdorur për nevojat e brendshme. Mirësia, bollëku, përgëzimet dhe falenderimet i adresoheshin vetëm atij…
Pas shërbimit ushtarak, kur të gjithë iu drejtuan me gëzim familjeve të tyre, për Ahmet Ahmetajn, nënë e babë, motër e vëlla u bë teqeja bektashiane e Bllacës. Mes ngrohtësisë dhe përzemërsisë së Baba Zenelit, veshi petkun e klerikut.
Shumë besimtarë, ngarkuar me halle, sëmundje, shqetësime e probleme të ndryshme, për gjëra që pranohen në arsye e praktikohen nga Kurani qerim, kanë marrë qetësinë mistike për hallet që i kanë kumtuar Dede Ahmetit dhe kanë gjetur shërim në sëmundje të ndryshme.
Ja pse tani, merr fund rrëfimi ynë për t’i lënë vend, disa prej qindra rasteve që shpalosin shënjtërinë e Dede Ahmetit…
Shemsi Çela: Ishim të internuar në Drizar të Mallakastrës.
Një natë dimri të trazuar ku errësira, përtypi të gjitha dritëndriçimet, nuk kishim ushqim për të ngrënë.
Unë, Dede Ahmeti, Dervish Reshati, ishim në dhomën që e kishim bërë vetë dhe në dritare, në vend të xhamave, kishim vendosur beze. Po hanim disa krodha të forta bukë misri, thatë, duke i ngjyer me kripë aty, pranë zjarrit. Shkoi ora dhjetë e natës, njëmbëdhjetë, dymbëdhjetë. Pritnim që Dede Ahmeti të na thoshte që të shkonim për të fjetur. Por, në një çast, m’u drejtua:
– Bir i babës!
– Urdhëro, ejvallah! – i thashë unë. Kurrë s’ia bëja fjalën dysh.
– Ora e pritjes në shtëpinë e hynqarit nuk ka kohë! Merr fenerin, bir, e dil te qafa se kanë humbur njerëzit rrugën e nuk po e gjejnë dot teqenë. Vijnë për herë të parë, janë nga Kruja dhe Tirana. Fjala e Tij, asnjëherë nuk vihej në dyshim. Ndeza fenerin dhe dola menjëherë te Qafa e Drizarit. Pashë disa njerëz, të cilët digjnin gazeta e vinin rrotull. Dëgjova zërat e tyre:
– Për atë Sari Salltëjk, osht knej rruga!
– Por jo, mor jahu! – ia priste tjetri.
Nga dialekti e kuptova që ishin krutanë e tiranas, siç më tha dedei.
– Aty rrini se erdha! – u fola nga lart. Shkova, i mora e i prura në teqe. Kishin sjellë me vete një furnizim të tërë me ushqime, që nga kripa, buka, mishi e çdo gjë që na mungonte.
Ndërkohë dedei na u drejtua, mua dhe Dervish Reshatit: – Më falni, bijtë e mi, që ju lashë të hanit atë bukë të thatë e ju nuk nxorët zë. Më falni!
Gonxhe Mezini: … Fëmija u tremb. Ajo ishte duke luajtur me të vëllanë e nuk po fliste më, vetëm e shikonte në sy. Prindërit u shqetësuan dhe nuk lanë doktor e mjek popullor pa e vizituar vajzën e vetme, por asnjë përmirësim nuk pati për të.
Një ditë, ata morën rrugën për te Dede Ahmeti, t’i qanin hallin që i kishte gjetur. I priti me buzëqeshje dhe shikimi i Tij qe plot dritë.
– Lermëni vetëm me vajzën, tha Ai.
Pas dy orësh, Ai i thirri prindërit dhe u kërkoi që ta pyesnin të bijën si e kishte emrin. E ëma dhe i ati mbetën të shtangur, aq u hutuan. Atëherë Dede Ahmeti iu afrua vajzës dhe e pyeti:
– Si të quajnë, bija ime?
– F.. at… mira, – u përgjigj ajo. Lot gëzimi, përqafime. Ajo rron dhe e tregon këtë si një mrekulli.
***
Dede Ahmeti ishte dhe mbetet thellësi e përkushtimit hyjnor. Këndonte me shpirtin plot, duke afruar Zotin e qiejve. Një jetë plot çudira jeta e Tij. Në shtëpinë tonë do të shtronim një darkë të veçantë. Nuk mbaj mend me çfarë rasti, por kujtoj praninë e Dede Ahmetit në atë darkë. Ishte kohë e të ligut atëherë. Përgjuesit shikonin e dëgjonin. Komshinjtë, që i kishim përreth, e kryenin detyrën shoqërore partiake në masën e duhur, shërbenin me përkushtim. Kishim vërtet frikë se mos na shikonin se çfarë do të bënim, se kush hyri e kush doli. Dedei e nuhati gjendjen dhe i tha tim shoqi, Rizait:
– Vëllaçko, e di që ke një ndjenjë frike në vetvete. Mos m’u mërzit! Zoti do të rregullojë çdo gjë. Më jep mundësinë e më ngjit lart te ballkoni i shtëpisë. Rizai para e dedei pas, u ngjitën lart. Dedei përfshiu gjithçka me shikimin e Tij perëndues e me vellon mistike mbuloi shtëpitë përreth.
– Zbresim poshtë, vëllaçko ! – i foli Rizait.
Sa zbritën ata poshtë, erdhën njerëzit e thirrur prej dedeit.
Askush nuk i pa. Kaluam atë natë një darkë shumë të bukur: me biseda, me nefeze, me urtësi. Kënga e dedeit ishte porsi kënga e vetë Zotit. Zëri i dhembshurisë qante e tretej në versete kuranore.
Në mëngjes, u ngrita herët për të marrë qumështin. Në radhën e asaj kohe, takova dy komshie të miat dhe u them:
– Ju bëmë një çikë zhurmë mbrëmë… Kishim ditëlindjen e djalit të Besnikut.
– Jo moj motër, as kemi dëgjuar e as kemi parë. Meqë na e the, nipi të bëhet 100 vjeç. Rroftë e gëzoftë!
Kur u ktheva në shtëpi, dedei kishte dalë tek oborri bashkë me Rizain. Bisedonin.
– Hë, më tha mua. – Pyete komshinjtë në i shqetësuam apo jo? – dhe nisi të qeshte ashtu siç dinte Ai.
Isuf Guri: Njëherë, babai me gjithë dajë Myrton, Myrto Memon, dhe Dede Ahmetin shkuan në shtëpi të dajë Myrtos për darkë.
Rrugës, kishin biseduar lirshëm. Dedei e kishte kuptuar se si babai im, ashtu edhe dajë Myrtoja s’para besonin shumë, madje edhe ua tha këtë. Myrtoja e mori si me të qeshur, ndërsa babai im, si më i hollë që ishte, i tha dedeit:
– Edhe besojmë, Ahmet vëllai. Po, ne e respektojmë fenë, e duam. E respektojmë me festa e në gjithçka.
Dede Ahmeti, mbasi i shikoi të dy, vuri dorën në një lis të madh qindravjeçar, që ndodhej pranë shtëpisë së dajë Myrtos, atje te bahçja, dhe e përplasi lisin sa në një krah në një krah… Dy-tri herë. Ata të dy ngelën. Babai ngriu. Ndërsa dajë Myrto bërtiste me të madhe:
– Jallah, Perëndi! Jallah, Perëndi! – dhe mbante duart lart në qiell.
Kur dedei e hoqi dorën nga lisi, nuk lëvizi më asgjë, nuk pipëtinte asnjë lloj zhurme. Të tre nuk folën më. Vajtën për ku ishin nisur, në heshtje…
Gani Merlika: U nisa me taksi për në teqenë e Drizarit, për t’u takuar me Dede Ahmetin. Në Vorë, taksia ndali për t’u furnizuar me benzinë. Sipas rregullores, zbritëm nga makina. U ula në një gur kilometrazhi aty pranë, për të pushuar në ajër të pastër. Pasi taksia u furnizua, vazhduam rrugën për në Drizar. Mbërritëm. U takuam me dedein dhe atë natë ndenjëm tek Ai. U kënaqëm. Të nesërmen u bëmë gati për të ikur. Vajta te dedei për t’u përshëndetur. Futa dorën në xhep për të nxjerrë portofolin, nuk kisha gjë. U preka. Dedei më pa drejt në sy, sikur aty do të gjente diçka dhe më tha:
– Ta pashë mërzitjen, biri im ! Mos m’u mërzit. Kur të kthehesh, ndalu tek ai guri, ku ti ishe ulur dhe shiko poshtë te kanali; aty do të gjesh portofolin me të gjithë lekët. Hajt, afrohu të përshëndetemi!
Flisja me vete: Ai nuk dinte gjë se si kishim kaluar rrugës. Kush i tha? Askush! I mora dorën e bashkë me të dhe uratën. Ikja rrugës i trazuar në mendime dhe me pikëpyetjet e mia. Në t’u kthyer, ndala taksinë pikërisht në vendin ku tha Ai shenjt. Kontrollova në kanal, pas gurit të kilometrazhit dhe… gjeta portofolin me gjithë lekë. E mora në dorë, ngrita kokën lart në qiell e nisa ta kërkoja mes reve.
“- Ja, allah! Mrekullia jote te lutësi yt, i vërteti Dede Ahmet! Të qofshim falë, o Zoti ynë, për çka na ke bërë dhuratë në gjirin tonë!
***
Ai, shkoi natën në teqenë e Drizarit të Mallakastrës, atje ku ishte internuar Dede Ahmeti, së bashku me Dervishin e tij, Reshatin. Mendimin e kishte të zi si nata dhe, në mes të errësirës, ngjiste kodrat. Edhe trokitja e derës së teqesë në atë orë të vonë, diçka fshihte.
– Urdhëroni, bujrum! – e ftoi Dede Ahmeti.
Njeriu i natës, i veshur me një xhup lëkure, me këmishë të bardhë dhe kollare, nuk dukej si vizitor i zakonshëm.
– Nga të kemi, more bir? Mos je nga Përmeti? – e pyeti dedei.
– Po, nga Kolonja, – iu përgjigj i panjohuri, tjetër për tjetër, pa e pasur mendjen.
Vështrimi i Dede Ahmetit e shqetësoi vizitorin e sakaq mundohej t’u shmangej pyetjeve.
– Rri i qetë, i tha dedei, qetësohu, hamë darkë dhe fjalosemi.
Dedei buzëqeshi e ndërkohë ravijëzoi portretin e trembur të njeriut. Sjellja, mikpritja, fjala dhe bukuria e pamjes së dedeit e turbulluan të panjohurin.
– Baba Ahmet, unë nuk mundem, nuk mundem! – tha ai me një zë të dridhur. Papritur, nxori dhe vendosi pistoletën në tavolinë.
– Mirë, bir, mirë, të kam falur!
Ai e pa veten si qenie e një dashurie hyjnore, jo si një antidashuri, jo si një urrejtje. Jetën e ushqeu me dashuri…
22 shkurt 1916. Lindi në Brataj të Vlorës.
1924-1929. Kreu Shkollën Qytetëse.
25 mars 1937, shkoi ushtar në rrethin e Dibrës dhe pasi u lirua, veshi petkun e klerikut bektashi, për t’u bërë dervish në teqen bektashiane të Bllacës, te baba Zeneli, ku qëndroi deri në vitin 1939. Më pas, shërbeu në disa teqe të tjera, si në atë të baba Muharremit në Elbasan, në Turan të Tepelenës dhe në Vlorë.
1942-1944. Luftoi në radhët e Ushtrisë Antifashiste Nacionalçlirimtare. Rreshtohet në Brigadën XVIII, në batalionet partizane të Martaneshit, Kavajës, Elbasanit, të Pezës.
Në batalionin e Pezës emërohet me detyrën e komisarit të batalionit.
1943. Internohet në Porto Romano të Durrësit. Pas internimit, kaloi në çetën partizane të Shijakut, ku edhe plagoset rëndë.
1945 – 1948. Shërbeu në teqenë e Kuzum Babait në Vlorë, me titullin e babait. Në këtë teqe, Ai afroi shumë dashuri dhe respekt ndër njerëz e besimtarë, jo vetëm nga Vlora, por nga e gjithë Shqipëria, duke i shërbyer popullit të Tij e mbi të gjitha Atdheut. Periudha për ndërtimin e vendit do ta gjente në ballë të punës, në aksionet për ndërtimin e pyllëzimin me ullinj të kodrave të Vlorës.
1948 – 1958. Emërohet në postin më të lartë: Kryegjysh Botëror, në Selinë e Shenjtë të Bektashinjve në Tiranë. Nën udhëheqjen e Tij, bektashizmi në Shqipëri mori një zhvillim shumë të madh dhe njëherazi, paraqitja e tij në arenën ndërkombëtare ishte me dinjitet.
1958-1967. Internohet në teqen e Drizarit në Mallakastër.
Zgjuarsia, oratoria, sjellja e thjeshtësia e Tij, fuqia drejtuese dhe organizuese afruan në të gjitha teqetë bekashiane respekt e dashuri. Zotërues i gjuhës arabe dhe turke, ai udhëhoqi grupe pune me stafe të specializuara në teologji dhe në histori – gjuhësi, duke përkthyer shumë literaturë në dobi të bektashizmit. 1967-1980 (vit në të cilin kaloi nga jeta), megjithëse i sëmurë me plagë lufte ende të pambyllura, Dede Ahmet Ahmataj me thjeshtësi e dashuri, jetoi në familjen e vëllait të tij, Kadri Ahmataj, në Tiranë, mes besimtarëve e dashamirësve, të cilët e deshën me forcën e zemrës, duke mos iu ndarë kurrë, derisa mbylli ciklin jetësor.
Për merita të veçanta në Luftën Nacionalçlirimtare dhe në periudhën e rindërtimit të vendit, i janë akorduar një sërë dekoratash dhe urdhrash.
16 korrik 1993. Presidenti i Republikës, Sali Berisha i akordon “URDHËRIN PËR VEPRIMTARI PATRIOTIKE TË KLASIT I”
Kryesore
Continue to the category
