21.5 C
Tirana
E martë, 12 Gusht, 2025

Pa zbatim të kushtetueses, vendi zhytet në anormalitet

Kryetari i PD, Lulzim Basha kërkoi dje nga Rama zbatimin e menjëhershëm të vendimit të Gjykatës Kushtetuese në lidhje me mandatet e dy deputetëve socialistë të cilët kanë përfituar fonde publike në mënyrë të jashtëligjshme.
“Themeli është Kushtetuta. Në këtë aspekt jemi të hapur për t’u angazhuar që të gjejmë instrumentet e duhura për të shmangur në të ardhmen përsëritjen e këtij krimi kushtetues dhe parandalimin e krizave kushtetuese. Mbështes çdo hap që do të ndihmojë në parandalimin e kësaj gjendjeje në të ardhmen dhe ndërtimin e instrumenteve të duhur kushtetues që mos të kemi më asnjë qeveri që e sheh veten mbi ligjin dhe Kushtetutën dhe në këtë mënyrë dhunon të drejtat e qytetarëve, dhunon garancitë që qytetarët kanë përmes ligjit, dhunon pronën e qytetarëve, dhunon punën e qytetarëve, dhunon shëndetin e qytetarëve, dhunon liritë e qytetarëve”tha Basha.
Kreu i PD doli dje në deklaratë për mediat, i shoqëruar nga protestuesit që pak ditë më parë ishin arrestuar në mënyrë të dhunshme nga policia në protestën e së hënës kundër betonizimit të liqenit.
“Këta janë djemtë heronj që përfaqësojnë vullnetin e çdo qytetari të Tiranës për një qytet ku hapësira urbane, fizike dhe jo fizike e parkut, këndet e lojërave për fëmijë, kopshtet, çerdhet, aktiviteti kulturor të mos jenë pre e një qeverisje arbitrare, arrogante dhe të paligjshme apo e lakmisë së oligarkëve, por të jenë subjekt i vendimmarrjes së qytetarëve.
Këta janë heronjtë, të cilët i dhanë fytyrë, emër, zë dhe shpresë aspiratës të të gjithë banorëve të Tiranës po edhe gjithë qytetarëve shqiptarë për një qeverisje llogaridhënëse dhe jo të pabesë, që respekton dhe nuk dhunon pasurinë e përbashkët dhe ata që ngrihen në mbrojtje të pasurisë së përbashkët.
Këta janë ligji, këta janë Kushtetuta në betejë me antiligjin, i cili vazhdon të derdhë betonin e korrupsionit dhe të babëzisë në zemër të Parkut të Liqenit. Këta janë prova se edhe kur qeveria degjeneron në një oligarki të lidhur me krimin, se edhe kur policia apo Prokuroria nuk e bëjnë punën e tyre shqiptarët e kanë forcën për të mbetur europianë dhe për të kërkuar demokraci të standardit europian, shtet ligjor të standardit europian e për ta fituar atë, sepse kjo është e vetmja e ardhme për vendin tonë.
Kjo është e ardhmja e vendit tonë dhe jo banditët e veshur me uniformë që i dhunuan dhe të cilët do të përgjigjen herët a vonë para ligjit, për këtë i garantoj. I drejtohem çdokujt nga forcat e rendit të heqin dorë nga zbatimi i urdhrave të paligjshëm sepse asnjë alibi nuk do të kenë, do të përgjigjen me emër e mbiemër”, u shpreh kreu i PD.
Berisha konfirmoi se protesta do të vazhdojë, qëndresa do të vazhdojë ashtu si edhe përballja qytetare. “Mbrojtja e ligjit dhe e Kushtetutës do të vazhdojë. Mbrojtja e mushkërive të qytetit, mbrojtja e qytetit do të vazhdojë dhe për këtë ne jemi më të vendosur se kurrë. I bëjmë thirrje çdo qytetari, çdo qytetareje, çdo të riu, çdo të reje të na bashkohet sepse kjo është beteja për të nesërmen. Ata që kemi përballë nuk janë e sotmja, janë e djeshmja e Shqipërisë. E djeshmja satrape orientale përballë të nesërmes europiane, individëve të lirë, qytetarëve të lirë, të cilët pavarësisht prej bindjeve politike duan një qytet të pakafshuar nga korrupsioni dhe janë gati të luftojnë për këtë” tha Basha.
Kreu i PD tha se kjo Republikë është në krizë kushtetuese. “Koha ka ardhur të rishqyrtojmë edhe një herë themelet e kësaj Republike në mënyrë që të shmangim përsëritjen e këtyre krizave në të ardhmen.
Sigurisht që kjo kërkon vullnet politik, por të mos harrojmë që ishte vullneti politik i mbrapshtë që na solli këtu. Kërkon vullnet politik, kërkon dialog për të cilin Partia Demokratike dhe unë kemi qenë jo thjesht të hapur, por kemi qenë ftues për këto dy vite dhe kemi marrë nënqeshjen, fyerjen dhe gjuhën vulgare edhe të letërdërguesit të sotëm.
Por unë jam njeri me një masë durimi dhe largpamësie të thellësisë shqiptare dhe cilësisë europiane, kështu që në këtë pikëpamje nuk ia mbyll kurrë derën dialogut dhe i jap gjithmonë një shans konsensusit. Sigurisht nuk mund të jetë siç ishte para dy vitesh ku u firmos, u ra dakord, nuk zbatohet dhe sot përqeshet”, u shpreh kreu i PD.

Parlamenti është në pozita antikushtetuese

– Zoti Basha, jeni gati të uleni në tryezën e dialogut politik për Reformën në Drejtësi ashtu siç ju pyet në fund të letrës së tij, z. Rama drejtuar ju sot?
Së pari, dua t’ju them që duhet ta lexoj këtë letër sepse zakoni i keq i letrave publike para se t’i shkojnë atij që i adresohen vazhdon në Shqipëri. Sigurisht kur ka letër publike edhe përgjigjja do të jetë publike, por do të më lejoni në radhë të parë ta lexoj letrën.

– Kishte një thirrje dje?
Ne këtu jemi 50 metra larg ndërtesës së Parlamentit, ku Parlamenti ka kryer një krim kushtetues. Parlamenti sot vazhdon të jetë siç ka qenë gjatë këtyre javëve në shkelje të rendit kushtetues të Shqipërisë.
Një hajdut që vjedh një bukë merret dhe rraset brenda, një qytetar që lyen pa leje merret dhe rraset brenda. Parlamenti shkel Kushtetutën e dalin e krekosen, e zgërdhihen para kamerave. Parlamenti është në këto momente një kriminel kushtetues me urdhër të Edi Ramës. Pra, ne jemi në një udhëkryq kushtetues dhe në këtë udhëkryq kushtetues një orë e më parë duhet të përfundojë kjo gjendje.
Ka dy rrugë ose Parlamenti të rikthehet në pozitat që i ka caktuar sovrani me Kushtetutë dhe i ka thënë nuk je ti mbi Gjykatën Kushtetuese është Gjykata Kushtetuese mbi ty; Parlamenti është vendosur në pozita antikushtetuese për të mbrojtur 2 raste flagrante korrupsioni. Duhet të marrë fund kjo situatë ose përndryshe beteja jonë do të vazhdojë dhe do të shtrihet dhe dimensionohet edhe me aspektin publik.

– Sot është hedhur një hap nga zonja Leskaj…
Nuk ka asnjë mundësi zonja Leskaj të hedhë hapa. Hapin duhet ta hedhë Parlamenti, i cili është i detyruar dhe çdo minutë më shumë që vazhdon të mbajë diçka që nuk i takon me Kushtetutë e damkos veten si një hajdut të ndërgjegjshëm të së drejtës kushtetuese, të Gjykatës Kushtetuese, të së drejtës që sovranët i kanë dhënë Gjykatës Kushtetuese. Dhe sovranët janë qytetarët dhe nuk është as Leskaj, as Suli, as Kokëdhima.

– Por një tërheqje duhet ta shikoni besoj tek ky hap. Një tërheqje të mazhorancës…
Nuk ka dyshim sepse nuk ka mundësi mazhoranca të mos plotësojë detyrimin e vet kushtetues e të vazhdojë vendi si normalisht. Dy gjëra ka këtu. O do të plotësojë detyrimet kushtetuese ose vendi zhytet në anormalitet edhe më të thellë.
Sot jemi në krizë kushtetuese dhe kjo krizë kushtetuese është e përsëritur. Sepse para dy vitesh ne gjendeshim në të njëjtën krizë kushtetuese kur këta refuzonin të zbatonin vendimet për komisionet hetimore.
Fakti që ndodhemi në një krizë kushtetuese të përsëritur do të thotë që nuk mjafton vetëm dhënia fund e kësaj situate, por duhet që vendit t’i hapet perspektiva e një instrumenti që krizat kushtetuese të mos përsëriten më.
Duket qartë dhe besoj se nuk është vetëm mendimi im dhe as vetëm mendimi i demokratëve që institucionet e Republikës shqiptare po dështojnë herë pas here në përmbushjen e detyrave të tyre kushtetuese. Dhe kur dështon Parlamenti, themeli i Republikës tonë, imagjinoni se çfarë efekti ka kjo në institucionet e tjera të vendit.
Ndaj në këtë kuptim, sigurisht që letrën do ta lexoj dhe do i përgjigjem me shkrim. Por gjëja e parë që duhet të ndodhë është ndalimi i kësaj situate paligjshmërie, antikushtetutshmërie dhe së dyti, padyshim mbështes çdo hap që do të ndihmojë në parandalimin e kësaj gjendje në të ardhmen dhe ndërtimin e instrumenteve të duhur kushtetues që mos të kemi më asnjë qeveri që e sheh veten mbi ligjin dhe Kushtetutën dhe në këtë mënyrë dhunon të drejtat e qytetarëve, dhunon garancitë që qytetarët kanë përmes ligjit, dhunon pronën e qytetarëve, dhunon punën e qytetarëve, dhunon shëndetin e qytetarëve, dhunon liritë e qytetarëve.
Themeli është Kushtetuta. Padyshim në këtë aspekt jemi të hapur për t’u angazhuar që të gjejmë instrumentet e duhura për të shmangur në të ardhmen përsëritjen e këtij fenomeni të shëmtuar, të këtij krimi kushtetues dhe parandalimin e krizave kushtetuese.
Kjo Republikë është në krizë kushtetuese dhe gjatë kësaj mazhorance dy herë tashmë. Koha ka ardhur të rishqyrtojmë edhe një herë themelet e kësaj Republike në mënyrë që të shmangim përsëritjen e këtyre krizave në të ardhmen.
Sigurisht që kjo kërkon vullnet politik, por të mos harrojmë që ishte vullneti politik i mbrapshtë që na solli këtu. Kërkon vullnet politik, kërkon dialog për të cilin Partia Demokratike dhe unë kemi qenë jo thjesht të hapur, por kemi qenë ftues për këto dy vite dhe kemi marrë nënqeshjen, fyerjen dhe gjuhën vulgare edhe të letërdërguesit të sotëm.
Por unë jam njeri me një masë durimi dhe largpamësie të thellësisë shqiptare dhe cilësisë europiane, kështu që në këtë pikëpamje nuk ia mbyll kurrë derën dialogut dhe i jap gjithmonë një shans konsensusit. Sigurisht nuk mund të jetë siç ishte para dy vitesh ku u firmos, u ra dakord, nuk zbatohet dhe sot përqeshet.

– Pra, do t’i propozoni një format z. Rama? Keni kushte për të vënë për tryezën e dialogut?
Për kaq sa më thatë, këto po u them. Kini durim të lexoj letrën e t’i kthej përgjigje.

 

Tre kushtet e opozitës që janë të panegociueshme

Edi PALOKA

Përpara se të fillojë seanca si kryetar i Grupit parlamentar të Partisë Demokratike, dua të bëj të qartë dhe një herë pozicionin e opozitës dhe të paraqes, jo vetëm para Parlamentit, por para të gjithë shqiptarëve, arsyet se pse ky Parlamentet vazhdon të mos funksionojë normalisht.
Ne, por dhe shqiptarët, tashmë jemi mësuar me dy pamjet e Kryeministrit Rama, atë të lëpirësit me të huajt dhe të arrogantit me opozitën dhe qytetarët e thjeshtë. Ky është tipari kryesor i Ramës, siç është dhe paturpësia, përpara mashtrimit apo cinizmi sy më sy. Dje kërkoi të mashtrojë dhe komisionerin Hahn, duke i thënë se vendimin e Gjykatës Kushtetuese do ta dërgojë për interpretim tek Gjykata Kushtetuese.
Bëhet fjalë për vendimin e Gjykatës Kushtetuese, që vjen me kërkesë të opozitës për shqyrtimin e çështjes të konfliktit të interesit të dy deputetëve të mazhorancës.
Komisioneri Hahn dje në fakt foli qartë dhe prerë për çështjet e që sot janë në rend të ditës dhe në interes të shqiptarëve. “Zbatoni vendimet e Gjykatës Kushtetuese, zbatoni ligjin e dekriminalizimit, krijoni kushtet për zgjedhje të lira dhe të ndershme dhe kryeni reformën zgjedhore, dialog politik dhe konsensus për Reformën në Drejtësi”.
Këto ishin katër pikat kryesore që komisioneri Hahn i theksoi dhe i ritheksoi dhe me gjithë përpjekjet që Rama dhe oligarkia që ka vënë mediat nën thundër u përpoqën t’i shtrembërojnë këto fjalë, këto kërkesa të qarta të komisionerit Hahn, prapë shqiptarët i dëgjuan qartë dhe një herë po e theksoj, i dëgjuan qartë se “mazhoranca që drejton këtë vend, të zbatojë vendimet e Gjykatës Kushtetuese, të zbatojë ligjin e dekriminalizimit, të krijojë kushte për zgjedhje të lira dhe të ndershme dhe të krijojë mundësitë për dialog politik dhe konsensus për Reformën në Drejtësi”.
Po çfarë bën ndërkohë kjo mazhorancë, e cila për të disatën herë e ka çuar vendin në krizë kushtetuese, sepse ne sot realisht jemi në një krizë kushtetuese dhe jo për herë të parë.
A ka cinizëm më të madh? Prapë të akuzosh opozitën për krizën që shkakton mazhoranca dhe në media që ka vënë nën thundër, Rama përhap fjalën se qenka opozita që vendos kushte, mandatet e dy deputetëve, një mashtrim kokë e këmbë.
Ne nuk kemi vënë asnjë kusht, nuk vemë kushte e aq më tepër mandatet e deputetëve. Ishte Rama ai që dikur vinte kushte të tilla, dua Qarkun e Fierit që t’ju jap këtë. Kushte nuk i vëmë ne, kushtet i vë Kushtetuta. Vendimet e Gjykatës Kushtetuese, ato janë kushte për ne dhe për këdo tjetër, por sidomos për mazhorancën.
Nuk jemi ne që kërkojmë mandatet, ne kërkojmë zbatimin e ligjit dhe të Kushtetutës. Ata që ruajnë mandatet, që mbrojnë mandatet janë këta, është Edi Rama. Atyre u interesojnë mandatet, ata janë të shqetësuar për mandatet, ne jemi të shqetësuar për Kushtetutën, për zbatimin e vendimeve të Gjykatës Kushtetuese.
Dhe ka hipokrizi dhe cinizëm më të madh se këto kushte, e theksoj në kushtet e një krize kushtetuese, të flasësh për Reformën në Drejtësi, ndërkohë që Rama i urdhëron deputetët e tij të shkelin vendimet e Gjykatës Kushtetuese dhe me kartonat të bllokojnë e të mos lejojë drejtësinë të veprojë ndaj deputetëve të tij që kanë shkelur ligjin.
Ky që u përpoq që të mashtrojë dhe komisionerin Hahn duke i thënë se do të dërgojë për interpretim vendimin e fundit të Gjykatës Kushtetuese, është ky që është.
Si mund t’i kërkosh Gjykatës Kushtetuese interpretimin e interpretimit të Kushtetutës, sepse vendimi i Gjykatës Kushtetuese është pikërisht interpretim i Kushtetutës për çështjen e ngritur nga opozita për çështjen e konfliktit të interesit. Vendimi i Gjykatës Kushtetuese tashmë është i qartë për këdo, megjithatë unë e kam prapë këtu për ta lexuar për ata që bëjnë sikur nuk e kuptojnë. Është vetë Gjykata Kushtetuese që pyet: “Nëse vërtetohet që deputeti ka përfituar fonde publike, a mundet shumica parlamentare të ndalojë me vendim dërgimin e çështjes përpara Gjykatës Kushtetuese, nëpërmjet analizimit të deformuar të fakteve dhe provave? Cili është roli i Kuvendit dhe i Gjykatës Kushtetuese në këtë proces? Në vendim është kjo pyetje që e ngre vetë Gjykata Kushtetuese, e cila jep dhe përgjigjen, në pikën 30 të këtij vendimi: “Gjykata vlerëson se në të tilla raste Kuvendi nuk mund të vërë në diskutim mocionin e paraqitur dhe nuk mund t’ia nënshtrojë atë debatit parlamentar, por vendimmarrja e tij si organ kolegjial është e domosdoshme me qëllim vënien në lëvizje të kësaj gjykate për t’u shprehur për themelin e çështjes, për sa kohë që pa një vendim të shumicës parlamentare, gjykata nuk mund të shqyrtojë kërkesa të tilla. Kuvendi në këto raste nuk mund t’i hyjë themelit të çështjes, pra vlerësimit nëse veprimet konkrete të pretenduara të kryera nga deputeti janë të papajtueshme me mandatin e tij, sepse në të kundërt do të ndërhynte në kompetencat që kushtetutëbërësi ia ka njohur vetëm Gjykatës Kushtetuese.

Neni 70 i Kushtetutës, gjykata konstatoi papajtueshmërinë e mandatit

Pika 31, nëse do të pranohej një pushtet i tillë i pakufizuar i Kuvendit, atëherë parashikimi kushtetues do të zhvishej nga qëllimi i tij. Çka do të përbënte një abuzim me pushtetin e shumicës dhe do të ishte në kundërshtim me parimin e ndarjes dhe të balancimit ndërmjet pushteteve.
Pika 32, për sa më sipër gjykata arrin në përfundimin se për çdo shkelje të pikës 8, të nenit 70 të Kushtetutës ku kërkohet konstatimi i papajtueshmërisë me mandatin e deputetit, edhe pyetja e gjykatës bëhet për deputetin dhe vendimi merret për deputetët, jo për deputetin Kokëdhima siç përpiqen ta paraqesin, por për deputetët. Kuvendi është i detyruar ta dërgojë çështjen në Gjykatën Kushtetuese, i cili është organi i vetëm që ka në kompetencë të gjykojë në themel çështjen.
Mendimi i Gjykatës Kushtetuese është mëse e qartë për ata që duan ta lexojnë dhe të kërkosh interpretim për interpretimin është vetëm një tentativë e dështuar për të fshehur qëllimin e vërtetë të të gjithë kësaj që ndodhi. Ai zotëria kërkon të mbrojë jo vetëm të mandatuarit e tij këtu, por të gjithë oligarkinë që sot po e pasuron përditë në kurriz të shqiptarëve.
Ne jemi ulur edhe herë tjetër për të realizuar marrëveshje me këtë mazhorancë sepse në mënyrë analogjike, në mënyrën më absurde jemi detyruar t’u kërkojmë ndërkombëtarëve që t’i nxjerrin nga kriza kushtetuese. Këta e kishin futur Shqipërinë edhe më 2014-ën. U ulëm atëherë dhe realizuam një marrëveshje që mazhoranca të zbatojë ligjin, marrëveshje që mazhoranca të mos shkelë Kushtetutën, marrëveshje që mazhoranca t’i japë të drejtën kushtetuese opozitës, marrëveshje që të bëhet një ligj që të mos lejojë që të inkriminohet Parlamenti dhe e gjithë administrata shtetërore siç bëri Edi Rama.
Jemi detyruar edhe herë tjetër të ulemi që të kërkojmë zbatimin e ligjit me marrëveshje dhe sado absurde që të duket, kështu është e vërteta. Por çfarë ndodh? Edhe këtë marrëveshje përsëri Edi Rama e shkel dhe na vë prapë kushte të një krize kushtetuese, duke mos lejuar zbatimin e vendimeve të Gjykatës Kushtetuese. Vesh Parlamentin, i lejon Parlamentit, por kartonat e mazhorancës që nuk përbëjnë Parlamentin, vesh kartonat e mazhorancës mbi vendimet e Gjykatës Kushtetuese dhe është pak të thuhet se e çon vendin drejt një krize kushtetuese.
Për të gjitha këto arsye që ju thashë më lart, por dhe shumë të tjera, në shkelje të hapur të ligjit për të cilët jemi dëshmitarë përditë. Shkelin ligjin që vetë u detyruan ta miratojnë, atë të dekriminalizimit dhe që menjëherë pas miratimit u përpoq ta hedhë poshtë me aktet e tij publike, duke dalë hapur në krahë të kriminelëve, duke dalë hapur në krahë të të inkriminuarve.
Për këto arsye dhe duke pritur për aktet që kemi sjellë në Parlament, 2 amandamentet tona janë në përputhje me marrëveshjen e 2014-ës, janë në përputhje me ligjin dhe Kushtetutën, janë në përputhje me ato që ne kërkojmë se jemi marrë vesh të paktën formalisht t’i realizojmë, dekriminalizimin, dhënien e së drejtës opozitës që nëpërmjet komisioneve hetimore të kryejë funksionet e saj si opozitë. Kemi paraqitur edhe 2 amandamentet tona, të cilat janë shtyrë dhe janë shtyrë dhe megjithëse kemi më tepër se një muaj që i kemi paraqitur ende nuk kanë kaluar nëpër komisione. Për këto arsye grupi ynë parlamentar, opozita shqiptare, nuk mundet të qëndrojë në këtë Parlament si në një Parlament normal ndaj ne do të vazhdojmë të protestojmë, do të vazhdojmë të rrimë në këmbë në këtë seancë derisa këtij Parlamenti, kjo mazhorancë, t’i kthejë legjitimitetin, derisa t’i kthejë legjitimitetin edhe vetë Kushtetutës përndryshe ne do të vazhdojmë të jemi nga kriza në krizë, dhe fundi i krizave dihet. Shqiptarët, qytetarët e këtij vendi që vazhdojnë të varfërohen çdo ditë si pasojë e sjelljes arrogante të kësaj mazhorance, e dhunës jo vetëm policore, siç pamë para pak ditësh, por dhunës së gjithanshme ndaj qytetarëve, nuk mund të vazhdojë të presë pafundësisht.
Edhe sot do të jemi në këmbë për të kundërshtuar, që ky Parlament të vazhdojë punën normalisht.

Salah Abdeslam do të ekstradohet në Francë

Gjykata belge vendosi se Salah Abdeslam duhet të ekstradohet në Francë. Më herët avokati i terroristit të Parisit kishte deklaruar se klienti i tij nuk do ta pengonte ekstradimin në Francë.

Salah Abdeslam u arrestua dy javë më parë në Bruksel, në një operacion të forcave speciale belge.

26 – vjeçari ishte fshehur prej 4 muajsh në kryeqytetin belg. Arrestimi i tij u bë 4 ditë para masakrës së Brukselit, që shkaktoi 32 të vdekur dhe qindra të plagosur.

Vendimi i turpshëm i Hagës për Sheshelin

Gjykata Ndërkombëtare për Krime Lufte ka gjetur se ultra-nacionalisti serb,Vojisllav Sheshel, nuk është fajtor për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit, që lidhen me luftërat në Ballkan në vitet 1990.
Sheshel nuk ka qenë i pranishëm në seancën e së enjtes në Gjykatën në Hagë, kur gjykatësi kryesues, Jean-Claude Antonetti, ka bërë të ditur se ai është i lirë.
Antonetti ka thënë se Gjykata ka vendosur se Sheshel nuk mban asnjë përgjegjësi individuale për krimet, për të cilat është akuzuar.
“Me lirimin nga të nëntë pikat e akuzës, urëdhër-arresti i lëshuar nga Dhoma e Aapelit më 17 qershor, 2015, zhvlerësohet. Vojisllav Sheshel është njeri i lirë pas këtij aktgjykimi”, ka thënë gjykatësi Antonetti.
Gjykata e Hagës ka lejuar që Sheshel, 61 vjeç, të qëndrojë në Beograd kur të jepet vendimi. Atij i është dhënë leje e përkohshme në vitin 2014 për trajtim të kancerit, por ai i ka sfiduar urdhërat e Gjykatës për t’u kthyer dhe ka mbetur në Serbi. Prej atëherë, ai është rifutur në skenën politike, duke mbajtur tubime, në kundërshtim me urdhërat e Gjykatës.
Sheshel, i cili ka qenë zëvendëskryeministër në regjimin e Milosheviqit, është përballur me tri akuza për krime kundër njerëzimit dhe gjashtë akuza për krime lufte në Kroaci, Bosnje dhe në krahinën e Serbisë, Vojvodinë.
Prokurorët kanë thënë se ai ka ndihmuar ngritjen e njësiteve paraushtarake që do të ndihmonin realizimin e qëllimit të tij – krijimin e së ashtuquajturës “Serbi e Madhe”, e pastër etnikisht. Këta paraushtarakë kanë dëbuar dhjetëra-mijëra myslimanë dhe kroatë nga shtëpitë e tyre.
Sheshel është i njohur për retorikë kërcënuese. Ai është zotuar se do të vrasë kroatë “duke ua nxjerrë sytë me lugë të ndryshkura”.
Kryeministri i Kroacisë, Tihomir Oreshkoviq, ka thënë se vendimi i Gjykatës së Hagës është “i turpshëm”.
“Nuk mund të kuptoj se si dikush që është dëshmuar se ka marrë pjesë në agresionin në Bosnje, të lirohet”, ka thënë kryetari i Këshillit të Ministrave të Bosnje dhe Hercegovinës, Denis Zvizdiq.
Ndaj vendimit të Hagës ka reaguar edhe zëvendësministri i Jashtëm i Kosovës, Petrit Selimi.
“Vendimi për Sheshelin i Gjykatës Ndërkombëtare për Krime Lufte është dështim total i drejtësisë ndërkombëtare. Njeriu ka shkaktuar dhimbje, vdekje dhe kaos për mijëra njerëz”, ka shkruar Selimi në rrjetin social Twitter.
Vetë Sheshel ka thënë “nuk i interesojnë reagimet nga Bosnja dhe Kroacia”.
“Kur kam shkuar në Hagë, e kam ditur se asnjë krim nuk mund të dëshmohet”, ka thënë Sheshel në një konferencë për gazetarë nga Partia Radikale Serbe.
Ish-zëdhënësja e Tribunalit të Hagës, Florence Hartmann, ka thënë se aktgjykimi do të thotë se Sheshel mund të vazhdojë me politikën e tij dhe të bëhet njeri me ndikim.
“Pohimi se Sheshel me vendosjen vullnetarëve paraushtarakë ka dashur të mbrojë civilët, e çon Gjykatën e Hagës nga realiteti në fantazi”, ka thënë eksperti britanik për Ballkanin, Tim Judah.
Lirimi i Sheshlit vjen një javë, pasi Gjykata e Hagës ka dënuar ish-udhëheqësin e serbëve të Bosnjës, Radovan Karaxhiq, me 40 vjet burgim, pasi është shpallur fajtor për gjenocid dhe krime lufte, të kryera gjatë luftës në Bosnje më 1992-‘95. Rreth 100,000 njerëz kanë vdekur në këtë luftë.
Ratko Mlladiq, gjenerali serb që ka komanduar forcat serbe të Bosnjës, është duke pritur vendimin për të në Hagë.

Kompania “Apple” mbush 40 vjeç

Dyzet vjet më parë, më 1 prill 1976, kompjuteri Apple, nuk ishte gjë tjetër veçse dy të rinj në një garazh të Kalifornisë. Sot, Apple është njëra prej kompanive më të mëdha në botë. Ndikimi që do të kishin themeluesit e kompanisë Steve Jobs dhe Steve Wozniak në atë kohë ishte i paimagjinueshëm. Inxhinieri Bob Lash e ndërtoi këtë kompjuter primitiv në mesin e viteve ‘70-të.  Në atë kohë, vetëm universitetet apo korporatat e mëdha kishin kompjuter.
“Që të kishte një kompjuter për përdorim privat, duhet ta ndërtoje vetë”, – thotë ai.
Ai bëri pikërisht këtë me Klubin “Homebrew”, një grup hobistësh ku merrte pjesë edhe bashkëthemeluesi i firmës Apple, Steve Wozniak. Një mbrëmje Wozniak solli në klub kompjuterin e parë Apple. Një pajisje e vogël dhe më e pavarur se sa të tjerat:
“M’u duk tërheqës. Ideja për ta patur kompjuterin në një panel të cilit i shton vetëm tastierën, m’u duk shumë e mirë”.
Etika e tërheqjes, thjeshtësisë dhe funksionit do të bëhej një prej  tipareve të firmës Apple. Kompania nuk shpiku kompjuterat personalë, apo telefonat inteligjentë, thotë Dag Spicer, kurator në Muzeumin e Historisë së Kompjuterave.
“Çfarë është shpikja? A duhet që gjithmonë të shpikim diçka të re, apo mund të marrësh diçka që ekgziston dhe ta përpunosh e ta bësh të bukur?”
Pamja e jashtme dhe lehtësia e përdorimit ishin synimet e Steve Jobs. Një avancim i madh do të vinte në vitin 1984 me kompjuterin Macintosh:
“Nuk është si një kompjuter i madh dhe i frikshëm. Madje nuk duket fare si kompjuter. Ishte një hap i madh psikologjik, i bërë qëllimisht, me ndërgjegje”.
Macintoshi solli në treg modelin e klikimit. Ja ç’thotë Bruce Damer pronar i firmës Digibarn:
“Ishte mrekulli. Kishim përpara një kuti të vogël për mendjen”.
Bruce Damer mbledh historinë e kompjuterëve në DigiBarn pranë Luginës Silikon. Ai thotë se para Macintosh-it, duhet të dije një gjuhë speciale për të punuar me një kompjuter.
“Në atë kohë kishte vetëm tekst. Ky ishte një revolucion, sepse mundësoi futjen e fotove në ekran, të ikonave dhe lëvizjen e tyre”.
Zoti Damer thotë se, Macintoshi ndryshoi marrëdhënien me kompjuterin:
“Kompjuteri u bë një mik me të cilin mund të komunikoje”.
Ai thotë se lehtësia e përdorimit kanë mundësuar pranimin e kompjuterave në jetën e njeriut.
Ky është garazhi ku Steve Jobs dhe Steve Wozniak ndërtuan 50 kompjuerat e parë Apple 1. Vizitorët janë të shumtë.
Steve Jobs vdiq në vitin 2011, ndërsa Wozniak u largua nga kompania në vitin 1985. Por shtëpia private është sot një objekt turistik.

Prokuroria speciale në Maqedoni nis arrestimin e zyrtarëve të lartë

Gjykata Penale e Shkupit i ka caktuar 30 ditë paraburgim kryeshefit të Drejtorisë së Pestë të Drejtorisë për Zbulim dhe Kundërzbulim, Goran Grujovski, i cili së bashku me katër persona të tjerë, përfshirë edhe ish-ministren e Brendshme, Gordana Jankullovska, dyshohen për shkatërrimin me qëllim të pajisjeve të MPB-së për ndjekjen e komunikimeve elektronike.
Pas marrjes në pyetje për 10 orë nga Prokuroria Speciale, Gjykata ka vendosur masën e paraburgimit, ndërsa për të dyshuarit e tjerë, janë shqiptuar masa të tjera, si paraqitje të obligueshme në organet gjyqësore, konfiskimin e dokumenteve të udhëtimit dhe mosndryshimin e adresave të banimit.
Dyshimet mbi shkatërrimin e pajisjeve në vlerë prej 10 milionë euro, janë publikuar nga Prokuroria Speciale në një paraqitje të jashtëzakonshme, por pa saktësuar nëse me këto pajisje janë përgjuar edhe bisedat telefonike të zyrtarëve dhe mijëra qytetarëve të tjerë, aferë kjo e publikuar nga opozita në shkurt të vitit të kaluar.
Prokurorja Lençe Ristova, ka thënë se hetimi nga operacioni të titulluar si “Fortesa”, do të tregojë nëse me këtë aparaturë janë kryer përgjimet, por dyshimet ekzistojnë për faktin se vendimi për shkatërrimin e tyre ishte marrë, pasi opozita kishte nisur me publikimin e bisedave të zyrtarëve për keqpërdorime të shumta, siç pretendon ajo.
“Për këtë rast janë të dyshuar, dy kryeshefë nga Drejtoria për Zbulim dhe Kundërzbulim, të cilët nga mesi i vitit të kaluar në bashkëpunim me ish-ministren e Brendshme dhe dy zyrtarë të tjerë, duke tejkaluar autorizimet e tyre zyrtare kanë marrë vendim për shkatërrimin e pajisjeve për ndjekjen e komunikimeve elektronike të MPB-së, duke i shkaktuar një dëm shtetit në vlerë prej 10 milionë euro”, ka thënë prokurorja Lençe Ristova, duke njoftuar edhe masat e organit të akuzës lidhur me zyrtarët në fjalë.
Akuzat e Prokurorisë Speciale kanë shkaktuar reagime të ndryshme në opinion. Nga VMRO-DPMNE-ja kanë thënë se dyshimet e Prokurorisë në fakt “janë vepër e LSDM-së në shërbim të së cilës është vënë Prokuroria Speciale”.
Nga Lidhja Social-Demokrate nuk kanë komentuar akuzat e tilla. Ndërkohë, ekspertët për çështje juridike thonë se aksioni i Prokurorisë është i pari i këtij lloji që ka rezultuar me arrestimin e një zyrtari që nga pavarësia e vendit, por Sonja Stojadinoviq, profesore në Universitetin e Shkupit, thotë se aksioni nuk do të jetë i plotë, apo se nuk do të ketë epilog, nëse nuk ndalohen edhe krerët kryesorë të keqpërdorimeve, siç shprehet ajo.
“Paraburgimi për një nga kryeshefat e Drejtorisë së Zbulimit dhe Kundërzbulimit (DSK), Goran Grujovski tregon se të gjitha hetimet, prezantimi i materialeve, informatat e Prokurorisë Speciale kanë filluar të zbatohen edhe në terren. Mirëpo, paraburgimi i tij prej 30 ditësh nuk do të thotë se procedura ndaj të gjithë njerëzit që janë nën hetime edhe do të përfundojë, apo se do të procesuohet deri nuk ndalohen edhe krerët kryesorë të veprimeve të paligjshme, përfshirë edhe ish-drejtorin kryesor të DSK-së, Sasho Mijalkov”, thotë Sonja Stojadinoviq.
Nga ana tjetër, Bashkim Selmani, ligjërues i së drejtës penale në Universitetin “Fon” të Shkupit, thotë se shkatërrimi i pajisjeve të përgjimit, lë shumë hapësirë për të dyshuar se autorët e veprave penale përmes një veprimi të tillë kanë tentuar të fshehin krimin e bërë.
“Paraburgimi i mbrëmshëm është i mirëseardhur për arsyje se këtu kemi dy gjëra, e para, se nuk ka krim pa gjurmë dhe në këtë rast ne kemi krim të organizuar shtetëror, ku funksionarët kanë zhdukur gjurmët. Prandaj vlerësoj se, Prokuroria Speciale duhet të jetë më energjike, pasi ajo i ka të gjitha argumentet dhe çdo pengesë që mund t’i bëhet mund të sjellë pasoja ende më të mëdha”, thotë Selmani.
Ndryshe, përveçse për rastin e pajisjeve të ndjekjes së telekomunikimeve, Prokuroria Speciale ka ngritur akuza ndaj zyrtarëve edhe për mashtrimet zgjedhore, ndërsa paralajmërohen hetime edhe për raste të tjera të krimit ekonomik dhe shpërdorimeve të tjera që janë objekt i asaj që njihet si aferë e përgjimeve.

Kosovë, rritet deficiti tregtar në shkurt me 20.7 %

Eksporti mbulon importin me vetëm 12.4 për qind. Të dhënat nga Tregtia e Jashtme në Kosovë, tregojnë për një deficit tregtar më të lartë prej 169.6 milionë Euro, ose 20.7 për qind në muajin shkurt 2016, krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit 2015, ku deficiti tregtar ishte 140.5 milionë euro.
Kështu thuhet në një komunikatë për media, ku Agjencia e Statistikave të Kosovës (ASK), ka publikuar të dhënat lidhur me rrjedhat e eksportit dhe importit të mallrave për muajin shkurt 2016.
Sipas ASK-së, eksporti i mallrave në muajin shkurt 2016, ka vlerën 24.0 milionë euro, ndërsa importi 193.6 milionë euro, ku është një rritje prej 3.2 për qind për eksport dhe 18.2 për qind për import, krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit 2015.
Sipas të dhënave të ASK-së, eksportet e Kosovës në vendet e BE-së janë 6.9 milionë Euro, ose rreth 28.7 për qind e eksporteve të përgjithshme, ku shënohet një rënie prej (-26.9%).
Kurse, partnerët kryesorë për eksportin e mallrave në BE janë Bullgaria me 4.8 për qind, Gjermania me 4.5 për qind, Holanda me 4.3 për qind dhe Franca me 3.3 për qind. Kurse, importet e Kosovës nga vendet e BE-së janë rreth 83.4 milionë euro, ose 43.1 për qind e importeve të përgjithshme, me një rritje prej 22.7 për qind. Importet me pjesëmarrjen më të lartë ishin nga Gjermania me 13.8 për qind, Italia me 7.4 për qind dhe Greqia 3.7 për qind.
Ndërkaq, eksportet e Kosovës me vendet CEFTA-s, në muajin shkurt 2016, kanë arritur në 8.1 milionë Euro, ose 33.9 për qind të eksporteve të përgjithshme, ku kishte një rritje prej 22.7 për qind. Ndërsa, partnerë kryesorë për eksport janë Shqipëria me 10.3 për qind, Maqedonia me 8.6 për qind, Mali i Zi me 6.3 për qind dhe Serbia me 5.4 për qind. Kurse, importet e Kosovës nga vendet e CEFTA-s, në muajin shkurt 2016, arritën në 50.7 milionë Euro, ose 26.2 për qind të importeve të përgjithshme, me një rënie prej (-2.7%). Ndërsa, vendet me pjesëmarrje me të lartë për import ishin Serbia me 14.5 për qind, Maqedonia me 5.3 për qind dhe Shqipëria me 3.5 për qind.
Eksportet e Kosovës me vendet e tjera të botës, kanë arritur në 9.0 milionë euro, ose 37.4 për qind. Ndërsa, si partnerë më të rëndësishëm nga këto vende janë India me 7.5 për qind, Zvicra me 4.4 për qind dhe Turqia 2.4 për qind. Ndërsa, importet e Kosovës me vendet e tjera kanë arritur në 59.4 milionë euro, ose 30.7 për qind. Kurse, vendet me pjesëmarrje më të lartë për import në këtë grup janë Turqia me 9.7 për qind dhe Kina me 9.1 për qind.
Sipas të dhënave të grupeve kryesore të eksportit, 44.3% të eksportit e përbëjnë metalet bazë dhe artikujt prej tyre; 13.7% e përbëjnë produktet minerale; 8.0% e përbëjnë plastika, goma dhe artikujt prej tyre; 7.7% e përbëjnë ushqimet e përgatitura, pijet dhe duhani; 4.7% e përbëjnë lëkura dhe artikujt prej saj; 4.2% e përbëjnë tekstili dhe artikujt prej tij; 4.0% e përbëjnë produktet bimore etj.
Ndërsa, sipas të dhënave të grupeve kryesore për import: 13.5% të importit e përbëjnë ushqimet e përgatitura, pijet dhe duhani; 12.0% e përbëjnë makineritë, pajisjet mekanike dhe elektrike; 11.4% e përbëjnë produktet minerale; 9.1% e përbëjnë produktet e industrisë kimike; 9.0% e përbëjnë metalet bazë dhe artikujt prej tyre; 7.9% e përbëjnë mjetet e transportit; 7.7% e përbëjnë plastika, goma dhe artikuj prej tyre dhe 6.3% e përbëjnë produktet bimore.