28.5 C
Tirana
E martë, 12 Gusht, 2025
type here...

Gara presidenciale për Shtëpinë e Bardhë, Donald Trump shton pesë këshilltarë të rinj! The Guardian: Ish-presidenti po përpiqet të gjejë linja sulmi kundër Kamala Harris

Donald Trump ka zgjeruar rrethin e tij të këshilltarëve të lartë, duke shtuar pesë ndihmës të rinj, përfshirë dhe ish-shefin e tij të fushatës presidenciale 2016, teksa përpiqet të gjejë sulme efektive kundër Kamala Harris, raporton The Guardian.

 

Ish-presidenti solli Taylor Budowich, Alex Pfeiffer dhe Alex Bruesewitz nga komiteti i veprimit politik Maga Inc i lidhur me Trump, si dhe veteranët e mëparshëm të fushatës Trump Corey Lewandowski dhe Tim Murtaugh.

Shtesat e reja po vijnë në fushatën e Trump si këshilltarë të lartë, që do të thotë se ato janë punësime anësore të një fushate që ende drejtohet nga shefat e bashkëfushatës Susie Wiles dhe Chris LaCivita, thanë njerëzit.

Lewandowski ka drejtuar më parë fushatën e 2016-ës, por nuk e ka sërish të njëjtin rol. Ai ka mbetur një këshilltar joformal i Trump që nga fushata e parë presidenciale dhe do të vazhdojë atë funksion, por në një kapacitet më formal deri në fund deri në nëntor, tha një nga burimet për The Guardian.

Murtaugh, i cili ishte drejtori i komunikimit për fushatën 2020, po kthehet në një rol më të gjerë, ashtu si Budowich, Pfeiffer dhe Bruesewitz. Bruesewitz ka shumë ndjekës në internet dhe pritet të ndihmojë në shtrirjen e drejtpërdrejtë sociale.

Shtesat erdhën pasi ndihmësit e lartë në fushatën e Trump e gjetën veten të hapur ndaj kritikave dhe sfidave ndaj pozicioneve të tyre pas ndoshta shtrirjes më të vështirë për fushatën që nga fillimi i saj në 2022.

Muajt ​​e verës kanë qenë historikisht koha kur Trump bën ndryshime te shefat e fushatës së tij, siç bëri në vitin 2016 kur vendosi Kellyanne Conway, Steve Bannon dhe David Bossie për të marrë frenat, si dhe në 2020, kur zëvendësoi Brad Parscale me Bill Stepien.

Muaji i kaluar ka qenë mjaft i keq për fushatën e Trump-it, saqë këshilltarët i kanë marrë ato sfida, qofshin nga armiqtë realë apo të perceptuar, si kërcënime serioze ose të lehta që kërkojnë kushtimin e kohës dhe përpjekjes për t’i rrëzuar.

Aksident në Kroaci, përplasen dy makina, një i vdekur dhe 6 të plagosur, mes tyre edhe shqiptarë

Një shtetas i Kosovës është aksidentuar në Kroaci me një makinë tjetër, shoferi i së cilës ka vdekur, ndërsa gjashtë persona janë lënduar.

 

Media kroate “Index” ka raportuar se aksidenti është shkaktuar nga 40-vjeçari nga Kosova, i cili ishte me një makinë me targa sllovene. Ai raportohet se doli në korsinë e kundërt dhe përplasi mjetin tjetër me targa kroate.

Për pasojë ka ndërruar jetën shoferi 45 vjeç, ndërsa pasagjerët me të, një grua dhe një burrë – të dy shtetas polakë kanë pësuar lëndime serioze, por janë jashtë rrezikut për jetën.

Në spital është edhe shoferi kosovar për shkak se ka pësuar lëndime të rënda. Lëndime kanë pësuar edhe pasagjerët në makinën e tij, po ashtu shtetas të Kosovës.

Një grua 42 vjeçe dhe një 11-vjeçar janë plagosur rëndë, ndërsa një 18-vjeçar tjetër raportohet se ka dalë nga spitali me lëndime të lehta.

“Qelia ime ndodhej pranë lumit, dija të gjitha ekzekutimet që bëheshin në brigjet e tij”- Kujtimet e përkthyesit të njohur: Më çuan tek anëtari i një tresheje vrasësh djallëzorë! “Djajtë e vdekjeve” mbillnin terror në Tiranë

Jusuf Vrioni: “Fakti që përktheja Kadarenë, më vinte në një pozitë delikate, sepse ai s’shihej me sy të mirë, nga disa struktura të pushtetit”-

 

Plot 108 vite më parë, më 16 mars të vitit 1916, lindi një prej personaliteteve më të spikatur të kulturës shqiptare, Jusuf Vrioni. Tradita shqiptare e përkthimit, ruan në kujtesën e vet emrat dhe veprën e shumë zelleve pasionante dhe vetmohuese, që me hirin e tyre të ngadhnjyesit ndërtuan ura komunikimi, duke e bërë të përbotshme shpirtin dhe kumtin estetik shqiptar. Jusuf Vrioni është një prej atyre yjeve që shndriti në qiellin e këtij mrekullimi. Sot në këtë kremte, i detyrohemi përunjësisht një kujtesë njeriut të përkorë, intelektualit të përmasave botërore, përkthyesit që mësoi të flasin frëngjisht, kryeveprën e shkrimtarit të madh, Ismail Kadare.

 

Ai ishte dhe mbeti një shembull i pashoq i njeriut të mirë, modest dhe zemërbardhë. Megjithëse kjo nuk do ta shpëtonte nga thonjtë e përbindshëm të diktaturës. Gjithqysh ai mbeti i tillë, i tillë edhe kur bisha e horrorit nuk e ndali ferrin dhe nuk i’a kurseu flakët e tmerrit, kësaj krijese të pafaj dhe paqësore.

Në librin “Kujtimet e një evropiani”, përgatitur nga studiuesi francez Eric Fay, ecën hap pas hapi “Golgota” e atij njeriu që u “kryqëzua” dhe u “ringjall”, për të ardhur dhe riardhur pareshtur në kujtesën e gjeneratave, si një dëshmi e frikshme, si një e vërtetë ngjethëse, që ka përshkuar kalvarin e një “Krishti” të hyjshëm. Vetëdija shqiptare ka nevojë të gjej aftësi përtëritëse, në këtë shfletim të faqeve të ferrit komunist dhe të kuptojë më mirë regjimin, por mbi të gjitha njeriun e pafajshëm, që mundi të sfidonte me qëndresën e tij titane. Dhe shembulli i Jusuf Vrionit, është një emblemë e këtij kushtimi.

Rrëfimi ngjethës i Jusuf Vrionit

Më kujtohet ajo ditë si një plagë, bërë me sëpatë moshës sime tridhjetë e dyvjeçare. Ishte e shtunë, 13 shtator 1947, një ditë para një ndeshjeje futbolli midis Shqipërisë dhe Jugosllavisë, për të cilën kisha një biletë. E prisja me padurim këtë takim të Lojërave Ballkanike, por gjithashtu edhe me frikë, sepse para dy vjetësh, në Beograd, para syve të mi, Shqipëria ishte rrahur 11 me 2. Por, në radhë të parë, prisja një vajzë me të cilën do të kaloja mbrëmjen. Sahati i qytetit shënonte pothuajse orën njëzet. Pas një pranvere dhe një vere gjithë arrestime në rritje, Tirana po priste me ankth dhe fatalizëm dimrin.

Pasi kisha mbërritur më herët, po bëja ecejake në vendin e takimit tonë, aty ku 20 vjet më vonë, do të ngrihej statuja me kalë e Heroit Kombëtar shqiptar, Skënderbeut. Po binte nata dhe në gjysmerrësirë shquhej silueta e bardhë e minares së xhamisë. Papritmas, behën mbrapa meje katër veta, të cilët m’u drejtuan me ashpërsi: “Ti je Jusuf Vrioni? Do vish me ne! Kemi ca pyetje për të bërë”. I tronditur nga toni i tyre, si dhe nga formulat që përdorën dhe që tashmë ishin bërë të njohura për shumëkush në Shqipëri, e kuptova menjëherë dhe u zbeha. Ishte koha kur zhvillohej “procesi i deputetëve”, i cili do të përfundonte, ashtu siç do ta mësoja më vonë, me 18 dënime me vdekje.

E kisha ndjekur këtë farsë makabër nga zyra ime (në atë kohë isha përkthyes tek ‘Bashkimi i Grave Shqiptare’), prej nga e dëgjoja ritransmetimin e procesit nëpërmjet altoparlantëve të vendosur në shesh. Mjaft nga miqtë e mi, ndër ta edhe kushëriri im Aziz, ishin futur në burg, me arrestimet masive gjatë muajit maj dhe nuk kishim asnjë lajm prej tyre. Shpejt mendova se mikesha ime, do të më priste gjatë, shumë gjatë, në qoftë se donte të më takonte përsëri, si dhe se gjithçka po përmbysej në jetën time. Eca pas atyre njerëzve, duke menduar për nënën time, të cilën e kisha lënë vetëm në dhomën ku jetonim. Duhej të ishe tepër naiv, që të pandehje se mund të shkoje në ambientet e Sigurimit, për një hetim të thjeshtë, pastaj të liheshe i lirë!

Mbërritëm tek Seksioni i Brendshëm, vend famëkeq i Tiranës për qelitë dhe bodrumet e tij, paradhoma të vdekjes, ku të pyesnin, të provokonin e të torturonin. Të gjithë e dinin se ishte një vend i llahtarshëm. Megjithatë, mua më pritën me një ton, njëkohësisht qesëndisës dhe tinëzisht të përzemërt: “Hë more Jusuf, ç’kemi ndonjë gjë të re? Ç’thonë anglezët? Po amerikanët”? Këto pyetje që mu bënë aty për aty, me një ton gjase gazmor, nënkuptonin marrëdhëniet e mia, ndeshjet e tenisit me punonjësit e misioneve të huaja. Ishin fjalë me rëndësi kapitale: nëpërmjet tyre merrej me mend se në ç’drejtim do të vazhdonin hetimet, në atë të spiunazhit për llogari të një fuqie ideologjikisht armike…!

Më çuan tek një personazh i kobshëm, Skënder Kosova, anëtar i një tresheje djallëzore, që mbillte terror në Tiranë, ku bënte arrestime masive natën. S’kishte njeri në atë kohë, që të mos kishte frikë, po të dëgjonte “Xhip”-in e këtyre ‘djajve të vdekjes’, tek ndalonte para derës së shtëpisë, në mes të natës! Të tre këta vrasës, bënin nga një kontroll të shpejtë dhe kafshëror të banesës dhe, në përfundim të tij, merrnin me vete një apo disa fatkeq. Këta çoheshin në vende të ndryshme të qytetit, nganjëherë drejt e në burg, nganjëherë në një nga ndërtesat e Seksionit të Brendshëm, ku punonte ajo që nuk quhej ende në atë kohë; Sigurimi, por Garda e Popullit.

M’i hoqën gjithçka kisha në xhepa, pastaj më çuan, duarlidhur mbrapa shpine, në krye të një shkalle të errët, e cila zbriste në një bodrum. Mesa dukej, kjo ishte përçapja e parë e presionit. Donin të më tregonin, se çfarë më priste. Dëgjova një pllaquritje që vinte nga poshtë shkallës. Pastaj më qartazi, një zhurmë zinxhirësh, të shoqëruar me rënkime. Dikush po lëngonte në një bodrum, pasi ishte torturuar gjatë e gjatë. Kush ishte? Ndofta ndonjë nga miqtë, që ishin arrestuar muajt e fundit? Më lanë rreth 2-3 orë aty, në krye të shkallëve. Po fillonte një fazë e re e jetës sime, ndërsa bodrumet, ishin preludi i saj…!

Në atë çast mu shfaq në kujtesë, si e copëtuar, e reflektuar nga një kaleidoskop i vetëtimtë, gjithë rinia ime. Sado mundohesha t’ia mbushja mendjen vetes, se në çdo rrethanë ngelet gjithmonë një shpresë, qoftë dhe e dobët, se s’ka asgjë të palëvizshme në histori, prapëseprapë, nuk më shqitej bindja, se regjimi shtypës në fuqi, do të qëndronte gjatë dhe se duhej të rezistoja, të gjeja forca, diku brenda vetvetes, për t’i përballuar sprovat, të cilat ende nuk i përfytyroja dot saktë. Mos vallë ishte fundi i gjithçkaje?! I pikëlluar, po vështroja shkallën e zbritjes sime në ferr. Nuk isha vallë unë, ai që vajtoja tashmë jetën në një qeli të lagësht?

Papritmas, nisën të më shfaqen portretet e njerëzve të mi: nëna, e cila ndofta nuk e dinte ende që më kishin arrestuar; babai, i vdekur prej kohësh; vëllai dhe motra, të cilët kishin mbetur në Perëndim, si dhe miqtë e tanishëm apo të mëparshëm, të lirë apo si mua, të futur në burg. Në kujtesën time pasonin njëra-tjetrën, pamje të vendeve ku kisha jetuar. Parisi, Roma, Londra apo Montrëja, si dhe fëmijëria ime. Pastaj Korfuzi, fëmijëria e fëmijërisë. Sa çaste të çmuara kisha parë të kalonin si yje që këputen, përpara se të arrija këtu?! Isha në pritje dhe stuhia po tërbohej në kokën time. Radha për t’u hetuar më erdhi shumë shpejt. Nisa me guxim të thosha gjithë siguri, se nuk dija asgjë. Më bombarduan me grushte, shuplaka, shkelma në pjesët e ndjeshme të trupit, mes sharjesh të ndyra. Pastaj, duke e rritur shkallën e vuajtjes, ma veshën me goditje të tmerrshme kopaçeje, më bënë goditje elektrike dhe, së fundi më bënë torturën e jelekut.

Pasi të lidhnin duart prapa shpine, të fusnin një shkop të gjatë midis krahëve dhe kurrizit, të shtrinin përtokë, ku ishe i pafuqishëm dhe plotësisht i ekspozuar, me këmbët përmbi dy anët e shkopit, të godisnin me kopaçe të trashë sa krahu, të shtypnin pjesët e ndjeshme, të kërkonin të flisje, duke të bërë pyetje konkrete. Kështu do të vazhdoja të torturohesha 6 ditë në javë, tetë muaj rresht, me një farë ndryshimi, në ashpërsinë e seancave. Edhe kur më kthenin në qeli, duart i kisha të lidhura mbrapa shpine. Duhej të flija kështu siç isha dhe, duke qenë se i kisha shpatullat e gjera dhe gjithë muskuj, kjo ishte një tjetër torturë më vete. Më zgjidhnin, vetëm kur haja bukë. Më e tmerrshmja ishte periudha 15-ditore dhe 15-netëshe, përjashtuar në mënyrë të pashpjegueshme, një të diel në mes, periudhë gjatë së cilës qëndroja varur nga duart, me 30, deri në 35 kile zinxhirë, rreth qafës. Mezi e arrija dyshemenë dhe isha i detyruar të mbështetesha, vetëm me majën e gishtërinjve të këmbëve. Gjithçka ishte llogaritur, sigurisht, që të mos mbështetesha me thembra. Më zgjidhnin vetëm 3-4 orë në ditë, 2-3 herë në ditë, për të shkuar në nevojtore; gjithë kohës tjetër, isha i varur natë e ditë, me atë peshë.

Mu bë një hetim i thelluar, por në fillim nuk m’i përmendën francezët. Pyetjet drejtoheshin rreth anglezëve, amerikanëve, rreth marrëdhënieve të mia me shefat e misioneve ushtarake në Tiranë, si dhe me oficerët e tjerë vartës. Më kërkuan me ngulm se; ç’informata u kisha dhënë atyre. Nganjëherë hetimi merrte një drejtim krejt tjetër. Përpiqeshin të nxirrnin prej meje, shpjegime rreth qëndrimit tim politik, kur u zhvilluan zgjedhjet e para, të ashtuquajtura “demokratike” të dhjetorit 1945, të më detyronin të tregoja kush ishte nxitësi, kush ishin anëtarët e tjerë të grupit tonë, si dhe cilat ishin temat e mbledhjeve tona. Unë mjaftohesha duke mohuar sistematikisht, duke pranuar një fakt të vetëm: qëllimi ynë i vetëm, ishte të krijonim një opozitë të ligjshme, ashti siç e parashikonte ligji zgjedhor.

Këtë e përsërisja pa bërë as më të voglin koment, për të mos implikuar askënd dhe mundohesha. Mirëpo, vallë a ia vlente një gjë e tillë, që të vërtetoja se një opozitë e tillë, nuk kishte asgjë të dënueshme nga na juridike? “Cili ishte rrethi yt shoqëror? Me kë shoqëroheshe? Çfarë thoshit me njëri-tjetrin? Në ç’datë je takuar me filanin”? Pyetjet më bombardonin në të njëjtën kohë me goditjet, mirëpo më habiti fakti, që nuk u përpoqën asnjëherë të nxirrnin prej meje ndonjë pohim, nëpërmjet premtimeve për një trajtim të mirë, praktikë mjaft e përhapur kjo, që mori më qafë shumë nga ata, që ranë në atë kurth.

Nga shtatori deri në nëntor, qëndrova në të njëjtën qeli bashkë me 4-5 të burgosur të tjerë. Pastaj u transferova në një tjetër, në ‘Burgun e Vjetër’, ku kisha vetëm një shok. Në qelinë fqinje, ndodhej shkrimtari i madh shqiptar, Mitrush Kuteli- me emrin e vërtetë Dhimitër Pasko, i cili më recitonte, duke pëshpëritur poshtë derës, poemën e tij të gjatë; “Kosova”…! Në shkurt të 1948-ës, nisi për mua periudha e izolimit të plotë, e cila do të zgjaste 27 muaj. Më çuan në ‘Burgun e Ri’ të Tiranës, në një birucë disi më të madhe, por aq e zymtë, saqë dukej si varr. Asgjë prej gjëje, asnjë shpirt njeriu, asnjë send; kishte vetëm një baxhë 15 me 15 cm., nëpërmjet së cilës kalonte një dritë e zbehtë, si dhe një tavan shumë i lartë, më shumë se katër metra nga dyshemeja.

Disa muaj me radhë e pata të pamundur, të merrja dhe njoftimin më të vogël nga jashtë. Më e keqja ishte se qelia ime, ndodhej pranë lumit dhe unë e dija që të gjitha ekzekutimet, bëheshin në brigjet e tij. Për më tepër, kisha kuptuar që në këto qeli, fusnin kryesisht të dënuarit që do të pushkatoheshin, një apo dy herë në javë, dëgjoja të përsëritej e njëjta skenë: gardianët ndaleshin para ndonjë dere, e hapnin, talleshin me të burgosurin, pastaj i thoshin: “Dhe tani hajde me ne! Do të të çojmë në dasmë”. Pas një gjysmë ore buçisnin, pa një pa dy, automatikët. Pastaj gardianët ktheheshin e shkëmbenin fjalë, si: “E pe si përpëlitej, para se të binte përtokë”?! Dasma kishte marrë fund, deri sa të vinte tjetra. Vdekja në këto mjedise të ‘Burgut të Ri’, ishte gjithmonë e pranishme. I burgosuri kishte vetëm një pyetje në mendje: “A do të shpëtonte apo jo kokën”?

…Pas 8 muajve të parë në hetuesi, më lanë disa javë të qetë. Pastaj filluan përsëri të më pyesnin, isha gjithmonë në ‘Burgun e Ri’, rreth një teme që më habiti shumë në fillim, sepse deri atëherë, nuk më kishin ngacmuar në këtë drejtim: marrëdhëniet e mija, me oficerët e misionit ushtarak francez në Tiranë. U befasova shumë, ngaqë regjimi nuk i kishte sulmuar asnjëherë qeverinë dhe shërbimet franceze; një Zot e di se Parisi kishte aq halle, saqë s’kishte nge të merrej me spiunazh në Shqipëri!

… Fjala spiunazh mbulonte në mendjen e tyre një fushë jashtëzakonisht të gjerë dhe… të pamat. Fakti i thjeshtë që unë kisha thënë më 1945-ën, se; Partia Komuniste drejtonte gjithçka, ndonëse ajo nuk ishte përmendur asnjëherë publikisht, çka ishte një sekret që e dinin të gjithë, u quajt krim i rëndë politik! Më vonë, gjatë procesit tim, dikush do të akuzohej se; “u kishte treguar” francezëve, çmimin e gjalpit në Shqipëri. Hetuesit gjykuan se në këtë rast, bëhej fjalë për një informatë ekonomike me rëndësi shumë të madhe. Pasi një nga të akuzuarit reagoi, duke thënë se çmimi i këtij lloji prodhimi ushqimor, dihej nga të gjithë, u kundërshtua me arsyetimin se ai e parashtronte gabim problemin dhe se kërkonte ta dëmtonte pushtetin, duke nxjerrë në pah, dobësinë e mekanizmave ekonomike…!

Një ditë papritmas, më nxorën nga qelia e madhe e katit përdhes, ku po kalbesha qysh prej tetë muajsh dhe më ngjitën në katin e parë, ku më rrasën në një si birucë, disi të ndriçuar mirë. Pata një ndjenjë absurde çlirimi. Aty ndenja afërsisht 6 javë. Duart nuk i kisha më të lidhura, me ato prangat e tmerrshme “italiane” (ishim mësuar t’i dallonim 2-3 llojet e këtyre veglave), por me zinxhirë nga përpara, çka m’i lehtësonte shumë lëvizjet. Nëpërmjet një kanali, që do ta përshkruaj më tej, mësova se kishin filluar të sulmonin Koçi Xoxen. Në Komitetin Qendror të Partisë Komuniste të Shqipërisë, po niste një periudhë paqëndrueshmërie. Ishte koha e prishjes me Titon dhe gjithçka që mund të pranohej se kishte qenë gabim, i vishej atij. Me rënien e ministrit të Brendshëm, u krijua një atmosferë e zbutur, si për të treguar që Xoxe, shërbëtor i jugosllavëve, ishte i vetmi përgjegjës i gjithë mizorive të bëra deri në atë kohë. U zbut disi trajtimi i të burgosurve, mirëpo kjo klimë përmirësimi, ishte e përkohshme.

Gjatë kësaj periudhe zbutjeje, njëri nga gardianët më tha se ishte një miku i familjes së një gruaje, që unë e njihja, bashkëshortja e një shkrimtari të njohur në atë kohë, i cili ishte gjithashtu i arrestuar. Ai më dha fshehurazi një copë letër dhe një laps, që t’i shkruaja asaj, nëse kisha dëshirë. Me duart e lidhura nga përpara me zinxhirta, që më lejonin t’i lëvizja disi, arrita të shkarravis. Kështu shkrova për Safon një poemë, me pseudonimin “I marri”, e cila fillonte kështu: “Siluetë e brishtë me hijeshi fisnike…”! …Minjtë përziheshin me frikën, frika ime po merrte pamjen e minjve. Frikë nga vdekja, frikë nga e ardhmja. Në këtë qeli, pak kohë pasi ndodhesha aty, provova të vrisja veten, duke prerë venat. Por i vetmi mjet që kisha, unazat e nallaneve, të bëra me një metal “të butë”, doli i padobishëm. Shenjën e kam sot e kësaj dite në kyç. Gardianët që e vunë re në kohë tentativën time, më vunë fashë, ndërsa mjeku që më vizitoi, më tha se ndodhesha jashtë rrezikut për jetën. Natyrisht, ai porositi të më shtohej mbikëqyrja…! /Memorie.al

NDIQE LIVE “PANORAMA TV”

Çfarë është lija e majmunit dhe si përhapet? Ja shenjat e para që tregojnë se jeni infektuar nga kjo sëmundje ngjitëse

Sëmundja shumë ngjitëse, ka vrarë të paktën 450 njerëz në Republikën Demokratike të Kongos.

Çfarë është mpox dhe cilat janë simptomat?

Mpox shkaktohet nga një virus në të njëjtën familje me linë, por zakonisht është shumë më pak i dëmshëm.

Fillimisht u transmetua nga kafshët te njerëzit, por tani kalon edhe midis njerëzve.

Simptomat fillestare përfshijnë ethe, dhimbje koke, ënjtje, dhimbje shpine dhe dhimbje muskujsh.

Pasi ethet mbarojnë, mund të zhvillohet një skuqje. Shpesh fillon në fytyrë përpara se të përhapet në pjesë të tjera të trupit, më së shpeshti në pëllëmbët e duarve dhe shputat e këmbëve.

Skuqja, e cila mund të jetë jashtëzakonisht e kruar ose e dhimbshme, ndryshon dhe kalon nëpër faza të ndryshme përpara se të formojë përfundimisht një zgjebe, e cila më vonë bie. Mund të shkaktojë dhëmbëza.

Infeksioni mund të pastrohet vetë dhe zgjat nga 14 deri në 21 ditë.

Por në disa raste është fatale, veçanërisht për grupet vulnerabël duke përfshirë fëmijët e vegjël.

Në raste të rënda, lezionet mund të sulmojnë të gjithë trupin, veçanërisht gojën, sytë dhe organet gjenitale.

Në cilat vende po përhapet mpox?

Mpox është më i zakonshëm në fshatrat e largëta në pyjet tropikale të Afrikës Perëndimore dhe Qendrore, në vende të tilla si Republika Demokratike e Kongos (DR Kongo), ku është parë për shumë vite.

Në këto rajone, ka mijëra infeksione dhe qindra vdekje nga sëmundja çdo vit, me fëmijët nën 15 vjeç më të prekur.

Aktualisht ka një sërë shpërthimesh të ndryshme që ndodhin njëkohësisht, kryesisht në DRC dhe vendet fqinje.

Sëmundja është parë kohët e fundit në Burundi, Ruanda, Ugandë dhe Kenia, ku normalisht nuk është endemike.

Ekzistojnë gjerësisht dy lloje kryesore të mpox – Clade 1, e cila shpesh është më serioze, dhe Clade 2.

Virusi Clade 1, që për dekada ka shkaktuar shpërthime sporadike në DRC, po përhapet.

Disa forma të Clade 1 duket se po prekin fëmijët më shumë se të rriturit.

Ekziston gjithashtu një shqetësim i vërtetë sepse shumë njerëz të infektuar vitin e fundit kanë pasur një lloj mpox relativisht të ri dhe më të rëndë të njohur si Clade 1b.

Ekspertët thonë se ka shumë për të mësuar rreth Clade 1b, por ai mund të përhapet më lehtë, duke shkaktuar sëmundje më serioze.

Qendrat e Afrikës për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) thonë se ka pasur më shumë se 14,500 infeksione mpox dhe mbi 450 vdekje nga mpox midis fillimit të 2024 dhe fundit të korrikut. Kjo është një rritje prej 160% e infeksioneve dhe një rritje prej 19% e vdekjeve krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2023.

Një emergjencë e mëparshme e shëndetit publik mpox, e shpallur në vitin 2022, u shkaktua nga Clade 2 relativisht e butë.

Ai u përhap në afro 100 vende të cilat normalisht nuk e shohin virusin, duke përfshirë disa në Evropë dhe Azi, por u vu nën kontroll duke vaksinuar grupet vulnerabël.

Si përhapet mpox?

Mpox përhapet nga personi në person përmes kontaktit të ngushtë me dikë që është i infektuar, duke përfshirë përmes seksit, kontaktit lëkurë me lëkurë dhe të folurit ose frymëmarrjes pranë personit të sëmurë.

Virusi mund të hyjë në trup përmes lëkurës së çarë, traktit respirator ose përmes syve, hundës ose gojës.

Ai gjithashtu mund të përhapet përmes prekjes së objekteve që janë kontaminuar nga virusi, si shtrati, veshjet dhe peshqirët.

Kontakti i ngushtë me kafshët e infektuara, si majmunët, minjtë dhe ketrat, është një rrugë tjetër.

Gjatë shpërthimit global në vitin 2022, virusi u përhap kryesisht përmes kontaktit seksual.

Shpërthimet aktuale në DR Kongo po nxiten nga kontakti seksual dhe nga forma të tjera të kontaktit të ngushtë.

Është gjetur në komunitete të tjera të cenueshme, duke përfshirë fëmijët e vegjël.

Kush është më i rrezikuar?

Kushdo që ka kontakt të ngushtë me dikë me simptoma mund të kapet nga virusi, duke përfshirë punonjësit e shëndetësisë dhe anëtarët e familjes.

Kontakti seksual midis të rriturve të infektuar mendohet të jetë një nga arsyet që rastet janë në rritje.

Ekspertët po studiojnë situatën për të kuptuar më shumë se kush është më i rrezikuar.

Fëmijët e vegjël mund të jenë në mesin e grupeve që janë veçanërisht të prekshëm sepse sistemi i tyre imunitar është ende në zhvillim dhe shumë në rajon kanë ushqim të dobët, duke e bërë më të vështirë luftimin e sëmundjeve.

Disa ekspertë sugjerojnë se fëmijët më të vegjël mund të jenë në rrezik për shkak të mënyrës se si luajnë dhe ndërveprojnë ngushtë me njëri-tjetrin.

Ata gjithashtu nuk do të kenë akses në vaksinën kundër lisë, e ndërprerë më shumë se katër dekada më parë, që mund t’u ofrojë të moshuarve njëfarë mbrojtjeje.

Çdokush me një sistem imunitar të dobësuar mund të jetë gjithashtu më i prirur ndaj sëmundjes dhe ekziston shqetësimi se gratë shtatzëna mund të jenë në rrezik më të madh.

Këshilla është të shmangni kontaktin e ngushtë me këdo me mpox dhe të lani duart me sapun dhe ujë nëse virusi është në komunitetin tuaj.

Ata që kanë mpox duhet të izolohen nga të tjerët derisa të gjitha lezionet e tyre të zhduken.

Prezervativët duhet të përdoren si masë paraprake kur kryeni marrëdhënie seksuale për 12 javë pas shërimit, thotë OBSH.

A ka një vaksinë mpox?

Vaksinat ekzistojnë, por vetëm njerëzit në rrezik ose që kanë qenë në kontakt të ngushtë me një person të infektuar zakonisht mund ta bëjnë atë.

Ekziston një shqetësim i vërtetë se nuk ka fonde të mjaftueshme për vaksinat për të arritur të gjithë ata që kanë nevojë.

OBSH kohët e fundit u ka kërkuar prodhuesve të ilaçeve që të paraqesin vaksinat e tyre mpox për përdorim urgjent, edhe nëse ato vaksina nuk janë miratuar zyrtarisht.

Tani që CDC e Afrikës ka shpallur një emergjencë të shëndetit publik në të gjithë kontinentin, shpresohet që qeveritë të jenë më të afta të bashkërendojnë përgjigjen e tyre dhe potencialisht të rrisin rrjedhën e furnizimeve mjekësore dhe të ndihmës në zonat e prekura.

Pa veprime globale ekziston shqetësim i vërtetë se shpërthimi aktual mund të përhapet përtej kontinentit.

Kushëriri bëri kallëzim në polici për humbjen e tij, polumbarët e RENEA-s gjejnë trupin e pajetë të 21-vjeçarit në një kanal vaditës! Dyshohet se…

Mbrëmjen e djeshme një 37-vjeçar bëri kallëzim në Policinë e Lushnjës se kishte humbur kontaktet me kushëririn e tij 21-vjeçar, i cili vuante nga epilepsia.

 

Menjëherë pas kallëzimi nisi puna për gjetjen e tij. Polumbarët e RENA-s ka gjetur ditën e somte trupin e pajetë të 21-vjeçarit, që dyshohet se është vetëmbytur prej mbrëmjes së djeshme në kanalin me ujë në fshatin Çukas.

Njoftimi zyrtar

Polumbarët e Reneas pas kërkimeve në një kanal me ujë në fshatin Çukas, gjejnë trupin e 21 vjeçarit që dyshohet se është mbytur mbrëmjen e djeshme.

Pas kallëzimit të bërë mbrëmjen e djeshme, në Komisariatin e Policisë Lushnjë, nga shtetasi A. C., 37 vjeç, banues në fshatin Barbullinjë, Lushnjë, se prej disa orësh kishin humbur kontaktet me djalin e xhaxhait, shtetasin M. C., 21 vjeç, banues në fshatin Barbullinjë, i cili vuante nga epilepsia, menjëherë kanë vijuar kërkimet për gjetjen e tij.

Paraditen e sotme, me ndihmën e polumbarëve të Repartit Special Renea, eshtë bërë e mundur gjetja dhe nxjerrja e trupit të pajetë të shtetasit M. C., i cili dyshohet të jetë vetëmbytur në një kanal vaditës, në fshatin Çukas i Ri, Lushnjë.

Grupi hetimor po punon për sqarimin dhe dokumentimin e plotë ligjor të rrethanave të këtij rasti.

Analiza e REL: Pse Bashkimi Europian kërkon që për urën e Ibrit të diskutohet sërish në Bruksel?

Njohësit e procesit të dialogut thonë se nuk ka shumë kuptim që Bashkimi Evropian tani dëshiron të rikthejë në proces çështjen e hapjes së urës mbi lumin Ibër për qarkullim të automjeteve, për të cilën Kosova e Serbia kanë arritur marrëveshje disa vjet më parë.

 

Ura mbi lumin Ibër ndan Mitrovicën e Jugut, të banuar me shumicë shqiptare, nga Mitrovica e Veriut, me shumicë serbe.

Që nga arritja e marrëveshjes më 2014, BE-ja vazhdimisht kishte kërkuar që ura të hapej pa vonesa dhe pa pengesa të tjera.

Vetëm në raportin e vitit 2023 të Komisionit Evropian për Kosovën, për çështjen e urës ishte shtuar fjalia se “për çfarëdo vendimi për hapjen e urës duhet të ketë pajtim dhe koordinim në dialog”.

Engjëllushe Morina nga Këshilli Evropian për Marrëdhënie me Jashtë, me bazë në Berlin, shprehet kundër trajtimit të kësaj çështjeje në dialogun e Brukselit.

“Nuk besoj që një çështje që veçse është diskutuar, të hapet edhe njëherë. Prandaj, mendoj që çështja e urës duhet të mbetet jashtë dialogut”, thotë ajo për Radion Evropa e Lirë.

Ndërkaq, gazetari që raporton nga Brukseli, Augustin Palokaj, thotë për Radion Evropa e Lirë se kërkesa e BE-së në këtë moment nuk duket të ketë shumë kuptim, pasi nuk dihet nëse dhe kur do të ketë takim të radhës të dialogut, teksa në Bruksel janë në pritje që detyrën ta marrin strukturat e reja të bllokut dhe të shihet se si të veprohet me dialogun.

Ai konsideron se Mirosllav Lajçak, duke qenë se është në muajt e fundit të mandatit, “nuk pritet të ketë ndonjë rol të rëndësishëm apo edhe ndonjë fuqi për t’i bindur palët që të pajtohen për një çështje të tillë”.

Ndërkaq, Morina thotë se kërkesa e BE-së, që për urën të diskutohet në Bruksel, mund të jetë ndikuar nga disa faktorë, përfshirë shqetësimet për sigurinë, por shton se kjo mund të jetë edhe rezultat i “pakënaqësisë së serbëve në Kosovë dhe presionit që e marrin nga Beogradi që secila çështje duhet të marrë dritën e gjelbër prej Beogradit”, duke shtuar se blloku ka presion edhe nga shtetet që nuk e njohin Kosovën. 

Por, Palokaj mendon se BE-ja, po ashtu, është e interesuar të ruhet status quo-ja, “që do të vazhdonte nëse ura nuk do të hapej”.

“Prapa interesimit të BE-së që të ketë diskutime në kuadër të dialogut, qëndron vetëm qëllimi që të ruhet qetësia në veri dhe të parandalohen tensionet e reja”, thekson ai.

Zëvendëskryeministri i Kosovës, Besnik Bislimi, tha më 14 gusht se hapja e urës mbi Ibër nuk është çështje e pazgjidhur e dialogut, por është “kërkesa kryesore e marrëveshjes së arritur në Bruksel.

Sipas tij, emisari i BE-së për dialogun, Mirosllav Lajçak, i ka thënë në qershor se nëse Kosova nuk dëshiron që kjo çështje të diskutohet në Bruksel, duhet të bëjë diskutime të brendshme me serbët lokalë për të adresuar implikimet për sigurinë, ndërkaq QUINT-i ka kërkuar inspektime teknike.

Bislimi tha se Kosova i ka ndjekur këto rekomandime.

Lajçak i cilësoi si “mashtruese” deklaratat se blloku është kundër hapjes së urës. Ai tha se “marrja e një vendimi kundër vullnetit të njerëzve të prekur, nuk kontribuon në normalizim marrëdhëniesh”, duke përsëritur se në takimin e radhës do të diskutohet për zbatimin e marrëveshjes për urën. Por, ai nuk përmendi ndonjë datë për një takim të tillë.

Shqetësimet për sigurinë

Synimi i Qeverisë së Kosovës për hapjen e urës ka hasur në kundërshti nga serbët lokalë, Serbia dhe bashkësia ndërkombëtare.

Serbët lokalë kanë shprehur frikë për sigurinë e tyre, por në debatin e organizuar nga Komuna e Mitrovicës së Veriut dhe Qeveria e Kosovës, institucionet kanë garantuar siguri në rast të hapjes së urës.

Ndërkaq, ambasadori amerikan në Kosovë, Jeffrey Hovenier, i tha REL-it më 13 gusht se hapja e urës në këtë kohë, paraqet rrezik të vërtetë, që mund të ndikojë edhe në sigurinë e ushtarëve të misionit të NATO-s në Kosovë, KFOR.

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani tha të enjten se Kosova nuk duhet ta pyesë Serbinë për hapjen e urës brenda territorit të Kosovës, dhe nuk duhet pranuar që të diskutohet për këtë çështje në dialogun e Brukselit.

Sipas saj, deklaratat e fundit të BE-së në këtë temë janë “raciste” dhe se Kosova duhet koordinuar plotësisht me Shtetet e Bashkuara sa i përket hapjes së urës.

Për Engjëllushe Morinën, hapja e urës nuk është asgjë e keqe “nëse nuk e rrezikon sigurinë e askujt”.

“Nuk e shoh tani që hapja e urës mund të shkaktojë një incident të llojit të Banjskës apo të majit. Nuk i dihet, por nuk e shoh që situata e sigurisë do të zhvillohet në këtë drejtim”, thotë ajo.

KFOR-i, që ka prani mbi urën e Ibrit, ka kërkuar që për çështjen e hapjes së saj të diskutohet në dialog.

Ky mision, po ashtu, ka thënë se nuk do të hezitojë të veprojë për t’iu përgjigjur çdo zhvillimi që mund të ndikojë në sigurinë dhe stabilitetin rajonal.

Ky qëndrim i KFOR-it është mirëpritur nga kryeministri serb, Millosh Vuçeviq. Por, ai ka shtuar se beson që Qeveria e Kosovës po planifikon “ta hapë me forcë” urën.

Si Morina, ashtu edhe Palokaj, thonë se nëse Kosova e hap urën pa pëlqimin e ndërkombëtarëve, do t’i acaronte raportet me ta. Por, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha më 14 gusht se po vazhdojnë konsultimet dhe koordinimin me partnerët ndërkombëtarë për këtë çështje.

Kosova dhe Serbia arritën marrëveshjen për hapjen e urës më 2014. Pakti parashikoi “rivitalizimin e urës” apo heqjen e barrikadave të vendosura nga serbët lokalë më 2011, të cilat më 2014 u zëvendësuan me mure prej betoni.

Ato u larguan më 2016, kur mendohej që ura të hapej për qarkullim.

Po atë vit, u arrit pajtimi për planin e zbatimit të marrëveshjes, që parashihte hapjen e urës në janar të vitit 2017.

U ekstradua nga Dubai, zbardhet dëshmia e Plarent Dervishajt në GJKKO: Jam i pafajshëm, nuk kam lidhje me vrasjen e Klodian Saliut dhe Vajdin Lamajt

“Jam i pafajshëm, nuk kam lidhje me vrasjen e Klodian Saliut dhe Vajdin Lamajt”, ka deklaruar Plarent Dervishaj në GJKKO gjatë seancës së sotme ku u njoh me masën e sigurisë “arrest me burg”.

 

Plarent Dervishaj është arrestuar në datë 6 gusht në Dubai, ku forcat speciale i kanë shkuar në banesë dhe “i kanë thyer derën duke i thënë se të rrezikohet jeta dhe do  të të bëjnë një atentat dhe do vish me ne”.

Por, ky ka qenë një kurth i ngritur për të shumëkërkuarin e drejtësisë shqiptare, pasi është vendosur në pranga dhe më pas është dërguar në stacionin e policisë në Dubai.

Mësohet se ai nuk është lejuar të flasë me avokatin dhe pasi ka qëndruar për disa ditë në paraburgim është ekstraduar me avion në Shqipëri dhe është arrestuar në Rinas nga policia shqiptare.

E qeshura e Kamala Harris, si “arma” e saj sekrete! DW: E qeshura me zë të lartë shoqëron fushatën zgjedhore të kandidates për presidente, por kundërshtarët e marrin si shkas për ta sulmuar

E qeshura me zë të lartë dhe ngrohtësia e shoqërojnë fushatën zgjedhore të kandidates demokrate për presidente në SHBA, Kamala Harris. Kundërshtarët e marrin këtë si shkas për ta sulmuar. Por Harris përballet. Me humor.

Ajo ka të qeshurën e një të çmendure. Donald Trump nuk lodhet së denigruari rivalen e tij, kandidaten e demokratëve për presidente, Kamala Harris, zëvendëspresidentja aktuale e SHBA. Ai tallet me të, si grua, si person me ngjyrë. Ndjekësit e tij në internet bashkohen, duke përhapur meme ofenduese dhe video të rreme. Por Harris dhe ekipi i saj i fushatës i përballojnë këto sulme duke i mbajtur pasqyrën ekipit të Trump. Shumë ndjekës në internet po merren me këtë rast, – veçanërisht në TikTok. Kanalet që më parë merreshin me personazhe të famshëm të showbizit e portretizojnë Kamala Harris si një ikonë të popit.

Në fokus është e qeshura e Kamal Harris, që qesh edhe për veten, që i le të kalojnë fushatat e sulmeve pa u trembur dhe sipas rastit edhe kundërsulmon. Kështu së fundmi ajo tha, se i njeh si prokurore shkelësit e ligjit të të gjitha llojeve. “Kriminelë që keqtrajtojnë gratë, mashtrues, gënjeshtarë, që i përdorin rregullat për favoret e tyre. Më besoni unë i njoh tipa si Donald Trump.”

Humori si çlirim

Ajo e nervozon vërtet Trump kur e quan “weird” – “të çuditshëm”, qesharak -dhe pastaj i kthehet seriozitetit të temave të fushatës zgjedhore. Me këtë taktikë ajo së bashku me Tim Walz, kandidatin për zëvendëspresident, jo me më pak humor po fiton pikë, thotë studiuesja e humorit,  Eva Ullmann: “Fushata zgjedhore në SHBA nuk ka të bëjë sigurisht vetëm me humorin. Dyshja Harris-Walz ka një linjë të qartë politike, mund të afirmohet dhe ka një status të lartë. Ata nuk janë kabaretistë, as nuk duan të shfaqen si të tillë, por humori i tyre ka diçka shumë të ngrohtë, me këmbë në tokë, diçka tërheqëse, dhe kjo është shumë çarmatosëse.”

Ullmann thotë, se avantazhi i madh që të dy kanë ndaj Trumpit kur bëhet fjalë për humorin është “fakti që ata nuk shfaqen aspak të parespektueshëm. Pikërisht kjo duket se po i po i kthehet Trumpit dhe rrethit të tij si bumerang, sepse shoqëria thotë : ‘Jo, nuk kemi më nerva për këtë denigrim të vazhdueshëm, për nënçmim, urrejtje, jemi ngopur me këto, nuk e duam më këtë formë humori.”

Humori nuk është humbje e pushtetit

Eva Ullmann, autore e librit “Humori është çështje e shefit”, është e bindur se kultura e humorit dhe e qeshura po ndryshon. “Humori në pozitat e pushtetit ka qenë prej kohësh i lidhur me një formë agresive humori si ajo formë që praktikon Trump. Por kjo nuk mjafton për të menaxhuar mirë punonjësit. Vetëdija se ka edhe humor që mund t’i bëjë të tjerët të duken mirë, që nuk i turpëron të tjerët, ky është në fakt një zhvillim i ri në postet e larta. Frika më e madhe për humor mes njerëzve në pozita pushteti është se mos nuk merren seriozisht, se bëhen qesharakë dhe shihen si kllounë.

Frika nga e qeshura është arkaike

Kjo frikë është e rrënjosur thellë në historinë njerëzore. Studiuesit e sjelljes njerëzore janë të bindur se e qeshura ka qenë në fillesë të komunikimit njerëzor – njerëzit parahistorikë kanë qeshur para se të mund të flisnin. Psikologu dhe studiuesi i së qeshurës, Michael Titze shpjegon se si, rreth 400.000 vjet më parë një e qeshur me shaka mund të kthehej gjithashtu në një kërcënim: “E qeshura jepte një ndjenjë afërsie, lidhjeje dhe të qenurit mirë brenda grupit. Por sapo përballeshin dy klane, për shembull për shkak të grindjes për zona gjuetie, e qeshura e të tjerëve mund të nënkuptonte gjithashtu: jemi mundur, ata po dominojnë dhe po na përqeshin”. Frika nga të bërit qesharak është diçka shumë arkaike – dhe çdo politikan sot ka frikë prej saj”.

Platon pa humor

E qeshura ka qenë e politizuar që në kohët antike. Filozofi grek Platoni, për shembull nuk ishte përkrahës u humorit, ai ishte i mendimit se e qeshura ishte e rrezikshme për shtetin. Sipas tij kushdo që i jepet kënaqësisë së të qeshurës nuk është më në gjendje të mendojë racionalisht dhe humbet fuqinë. Nga ana tjetër, nxënësit të tij Aristotelit i pëlqente të qeshte dhe ishte i mendimit se e qeshura i dallon njerëzit nga kafshët. Ndoshta historia botërore do të kishte qenë ndryshe, nëse Aristoteli do të ishte ndjekur si model. Por jo, kur erdhi krishtërimi, bashkë me të erdhi edhe një fe në të cilën gëzimi dhe e qeshura nuk shiheshin me sy të mirë për një kohë të gjatë.

E qeshura në rajone të ndryshme të botës

Kjo ka ndryshuar gjatë shekujve e deri më sot, por frika shekullore e humbjes së pushtetit përmes lëshimit tek e qeshura – ekspertët e quajnë këtë frikë nga të përqeshurit si “gelotofobi” – është ende në mendjet e shumë njerëzve – në disa rajone të botës edhe më shumë se në vendet perëndimore. Në vitin 2009, një studim shumëkombësh në 73 vende i kryer nga Universiteti i Cyrihut zbuloi se në kultura të caktuara si në Lindjen e Mesme apo Azi, ku i kushtohet  theksi i veçantë nderit dhe ruajtjes së fytyrës, e qeshura mund të perceptohet shumë ndryshe. “Të përqeshësh apo të tallesh mund të çojë në reagime të pabesueshme, madje mund të shkaktojë luftëra”, thotë Michael Titze. “Kjo është arsyeja pse e qeshura në vetvete është shumë ambivalente”.

Humori është gjenetik

Po të kthehemi tek Kamala Harris: Sipas ekspertit Titze, ajo thjesht mund të qeshë me anët negative të të qeshurave të të tjerëve: “Ajo kritikohet dhe më pas fillon të qeshë me gjithë zemër, ashtu që të dobësojë kundërshtarët e saj”. Natyra gazmore e Kamala Harris është gjithashtu një lloj komunikimi. “Sipas motos: “Shiko si veproj unë dhe nëse dëshiron, eja bashkë me mua dhe pjesën tjetër e bëjmë bashkë”.

Kur dikush – si Harris – qesh me zë të lartë, truri lëshon neurotransmetues që përcjellin një ndjenjë të mirë. Jo më kot thuhet: “E qeshura është ilaçi më i mirë”. Njerëzit e lumtur janë tërheqës. Megjithatë, studiuesi i të qeshurit Michael Titze e bën të qartë se e qeshura është gjenetike: “Nuk mund të mësosh humorin, nuk mund ta luash ose ta detyrosh, sepse atëherë duket e sforcuar. Potenciali individual i zhvillimit të humorit është i lindur.”/DW

Projektligji i qeverisë për diplomacinë shqiptare pritet me kritika

Një draftligj mbi shërbimin e jashtëm i propozuar nga Ministria e Jashtme kritikohet nga ekspertët për dëmin që mund t’i shkaktojë diplomacisë shqiptare, duke e lënë të hapur shtegun e emërimeve klienteliste dhe politike.

Nga Vladimir Karaj

Kryeministri Edi Rama dhe ministri për Europën dhe Punët e Jashtme, Igli Hasani. Foto: LSA.

Në muaj gusht, kur shumica e zyrtarëve publikë apo përfaqësuesve të trupit diplomatik janë me pushime, Ministria për Evropën dhe Punët e Jashtme ka hedhur për konsultim publik një projektligj për “Shërbimin e Jashtëm të Republikës së Shqipërisë”, thuajse nëntë vjet pasi ndryshimet e fundit ligjore shkaktuan një debat politik.

Përmes draftit të hedhur për konsultim, Ministria e Jashtme synon të zgjasë mandatin e ambasadorëve nga tre në katër vjet si dhe t’u japë atyre të drejtën e një mandati të dytë të njëpasnjëshëm në vendin pritës.

Ministria propozon gjithashtu që të ndryshojë procedurat e emërimit për krerët e misioneve diplomatike, duke anashkaluar rolin e deritanishëm të Kuvendit. Historikisht, kandidatët për ambasadorë paraqiten në Komisionin e Politikës së Jashtme në Parlament për seancë dëgjimore përpara dekretimit nga Presidenti i Republikës, por me projektligjin e ri, kjo seancë shtyhet për t’u zhvilluar pas dekretimit.

Shërbimi i Jashtëm i Republikës së Shqipërisë përbëhet nga Ministria, misionet diplomatike dhe postet konsullore, të cilat sipas ligjit, zbatojnë politikën e Jashtme të vendit në përputhje me interesat kombëtare.

Aktualisht, Shqipëria ka 46 përfaqësi dhe misione diplomatike nëpër botë si dhe tetë konsullata.

Propozimet ligjore për shërbimin e jashtëm vijnë nëntë vjet pasi qeveria e kryeministrit Edi Rama vendosi të shfuqizojë kufirin prej 20% të kandidatëve që mund t’i rekrutonte jashtë sistemit të karrierës diplomatike, nga radhët e personaliteteve të shquara në fusha të tilla si marrëdhëniet ndërkombëtare apo ekonomia, kultura apo shkenca.

Në praktikë, heqja e këtij kufiri u hapi rrugën e karrierës diplomatike disa prej funksionarëve të Partisë Socialiste – një lëvizje që sipas ekspertëve të politikës së jashtme e ka dëmtuar diplomacinë.

Albert Rakipi, kryetar i Institutit të Studimeve Ndërkombëtare, është kritik për propozimet e fundit ligjore, që sipas tij jo vetëm që nuk korrigjojnë ligjin e vitit 2015, por e thellojnë atë. Sipas Rakipit, heqja e pragut prej 20% ka sjellë klientelizëm në diplomaci dhe ka vendosur në pozitë të pafavorshme diplomatët e karrierës.

“Emërimet klienteliste në shërbimin e jashtëm bazuar kryesisht tek klani, qoftë ky klan politik, krahinor, mbi lidhje gjaku apo edhe një klan që bazohet te marrëdhënia transaksionale, paraja dhe favoret, që tashmë është ndoshta dominues, përfundojnë për fat të keq në krijimin e një mostre që dikur e kam quajtur ‘tirania e kushërinjve’. Dhe kushërinjtë, siç shpjegova nuk janë kushërinj vetëm mbi lidhje gjaku,” thotë Rakipi.

Edhe Afrim Krasniqi nga Instituti i Studimeve Politike i tha BIRN se projekti nuk adreson shqetësimin e krijuar në vitin 2015 për politizimin e diplomacisë, ndërkohë sipas tij, draft-ligji nuk shpjegon as formalisht se çfarë problemesh ka ligji në fuqi dhe si ka funksionuar ai.

Krasniqi kritikon gjithashtu heqjen e kritereve të karrierës.

“Në ligjin e ri janë hequr kritere kualifikues dhe skualifikuese të karrierës, duke hapur mundësinë që gjithkush të mund të emërohet si diplomat,” tha ai.

Zgjatja e mandatit të diplomatëve nga 3 në 4 vjet si dhe mundësia për të pasur një mandat të dytë të njëpasnjëshëm vlerësohet nga ekspertët si një ndryshim që legjitimon situatën aktuale në shërbimin e jashtëm. Ata vlerësojnë gjithashtu se drafti i hedhur për konsultim ka nonsense logjike.

Krasniqi nga Instituti i Studimeve Politike i tha BIRN se pjesa më e madhe e drejtuesve të misioneve diplomatike janë jashtë mandatit të tyre 3-vjeçar të parashikuar nga ligji.

“…një pjesë po ashtu e madhe janë figura politike, që janë deleguar nga ministri i jashtëm dhe kryeministri”, shtoi ai.

Krasniqi theksoi gjithashtu procedura e propozuar e emërimit e nxjerr parlamentin jashtë loje.

“Mendoj që është nonsens, do duhej të kishte një vlerësim nëse procedurat në komisionin parlamentarë kanë qenë efektive, por nuk ka sens (seanca dëgjimore) për sa kohë që ka marrë dekretin e Presidentit,” thotë Krasniqi, ndërsa thekson se varianti i propozuar mund të sjellë ngërçe edhe me vendet pritëse.

Të njëjtin mendim ndan edhe Albert Rakipi, sipas të cilit seanca dëgjimore në Parlament është një moment që ndihmon një proces më të drejtë.

“Parlamenti nuk është një departament i qeverisë. Pavarësisht se Komisioni Parlamentar i Punëve të Jashtme nuk ka kompetencë për të vendosur nëse kandidati i propozuar nga qeveria duhet të vijojë procedurën apo jo, gjithsesi seanca dëgjimore në komision ishte një barrierë për të ndihmuar një proces të drejtë bazuar në kritere profesionale, sidomos kur këto dëgjesa bëhen publike,” tha Rakipi.

Ai theksoi gjithashtu se shtyrja e mandative të ambasadorëve është demonstrim se ligji sa do i mirë të jetë, nuk ka vlerë.

“Pavarësisht se çfarë ishte shkruar në ligj, ne arritëm një rekord të paparë, kur në shumicën e kryeqyteteve të Europës, ambasadorët mbetën të palëvizuar për një dekadë apo më shumë,” përfundoi ai.

Kreshnik Spahiu: Pas paktit me Edi Ramën, Berisha nuk proteston para qeverisë, por vetëm përballë bashkisë

Juristi Kreshnik Spahiu komentoi protestën e djeshme të opozitës para bashkisë së Tiranës.

Spahiu thekson se opozita dhe Berisha që pas paktit me Ramën nuk protestojnë më para kryeministrisë, por para bashkisë.

Më tej ai e quan të shëmtuar incidentin e protestuesve me mundësit çeçenë që në ato momente po bënin foto para bashkisë dhe u detyruan të largohen prej protestuesve.

”Kam një qasje ndryshe. Këto janë protesta që tregojnë dështimin dhe keqorientimin e kauzës së opozitës. Pas paktit me Ramën, Berisha është tërhequr nga protesta para qeverisë dhe ka devijuar duke protesta para bashkisë, heqja dorë nga protesta para qeverisë është një pakt dhe pazar që lideri i opozitës ka me Ramën.

Ti mban pushtetin unë flamurin e opozitës. Goditja me nota raciste kundër mundësve çeçene të natyralizuar si shqiptarë është shumë e shëmtuar dhe nuk i takon disa përfaqësuesve politikë. Franca me francezë 100% autoktonë ka marrë vetëm medalje alumini. Franca me futbollistë me origjinë afrikane është shpallur kampionë bote.

Shqipëria do të jetë pjesë e BE por nuk mund të jesh pjesë nëse nuk sillesh si europian. Fitorja dhe medaljet olimpike të shtetasve shqiptare me origjinë të huaj është shenjë që duhet të hapemi në çdo fushë’, theksoi Spahiu në Report Tv.

1...915916917...8 382Faqja 916 nga 8 382

Kryesore

Continue to the category
Më shumë
© 2024 Rilindja Demokratike Euroatlantike