Dr Fatmir Terziu
Shqipëria vazhdon të mbetet një vend në krizë të thellë politike. Që nga shkurti i vitit që lamë pas, nuk ka pasur asnjë kundërshtim në parlament, pasi Partia Demokratike u tërhoq nga seancat e saj dhe lëvizi aktivitetin e saj në rrugë. Ashtu si “jelekët e verdhë” francezë, ajo organizoi protesta të përjavshme duke kërkuar dorëheqjen e kryeministrit Edi Rama, kreut aktual të Partisë Socialiste. Zgjedhjet lokale të 30 qershorit u bojkotuan nga Opozita dhe me përjashtim të disa kandidatëve të pavarur, vetëm socialistët ishin para votuesve të pakët në numër. Opozita gjithashtu tërhoqi përfaqësuesit e saj në Komisionin Zgjedhor, domethënë, vetëm socialistët numëronin fletët e votimit, të cilat përcaktuan edhe rezultatin e votimit.
Në këtë situatë, Presidenti Ilir Meta anuloi zgjedhjet e 13 qershorit me arsyetimin, se ato nuk do të ishin demokratike për shkak të mungesës së konkurrencës. Edi Rama dhe deputetët socialist hodhën poshtë dekretin e tij si “antikushtetues” dhe kërkuan që presidenti të fajësohej. Parlamenti e miratoi atë vendim me 100 vota pro dhe 7 kundër, me votat që tejkaluan shumicën e kërkuar të dy të tretave, ose 94 deputetë, i cili u kërkua gjithashtu për fajësim “në shkelje të rënda të kushtetutës”.
Vendimi nëse Meta mund të anullonte zgjedhjet (megjithatë kërkon një dekret presidencial), dhe për të vërtetuar largimin e tij të mundshëm nga detyra, mund të merret vetëm nga Gjykata Kushtetuese. Sidoqoftë, edhe Gjykata Kushtetuese nuk ka funksionuar për muaj, pasi shumica e anëtarëve të saj janë hetuar për mashtrime financiare. Përkundër sfondit të kaosit aktual politik të brendshëm, Bashkimi Evropian la në hije datën në të cilën do të fillojnë negociatat e pranimit me Shqipërinë. Mbeti pezull edhe për Maqedoninë veriore edhe pse Shkupi loboi që të mos jetë i lidhur me Tiranën.
Në një intervistë për TV Al Jazeera më 15 qershor të 2019, Edi Rama pranoi se vendi nuk është i përgatitur për anëtarësimin në BE, pjesërisht për shkak të institucioneve të tij të pazhvilluara politike. Raporti i Komisionit Evropian për vitin 2019 rikonfirmoi reformat e Shqipërisë dhe rekomandoi fillimin e bisedimeve të anëtarësimit, por theksoi se vendi ende duhet të punojë për të adresuar çështje të tilla si korrupsioni dhe krimi i organizuar. “Korrupsioni është ende i përhapur në shumë fusha dhe mbetet një problem shqetësimi,” thuhej në raport. Në intervistë, Rama e pranoi problemin, “karakteristikë e çdo vendi që nuk është akoma modern dhe funksional.
Ne kemi nevojë për t’u përgatitur, modernizuar, por lufta kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar nuk ka të bëjë vetëm me një dëshirë shumë të fortë, por edhe me shumë institucione dhe mekanizma të fortë.” Rama fajësoi fushat e shqetësimit të identifikuara nga Brukseli se lidhen me opozitën, e cila “dëshiron ta përfaqësojë Shqipërinë si një vend rebel kundër mafies së drogës dhe nuk dëshiron të kapë trenin në 2025 (për anëtarësimin në BE)”. Opozita, megjithatë, fajëson qeverinë e tij për ardhjen në pushtet në vitin 2017 pas një zgjedhje të rreme, dhe për të personalisht, për kartelet e drogës dhe krimin e organizuar, dhe për shndërrimin e Shqipërisë në një vend problematik dhe kaotik.
Shqipëria shpreson për një të ardhme evropiane, por negociatat nuk filluan ashtu sikurse kreu socialist e pati theksuar se “do të fillojnë së shpejti”, as sikurse ndodhi në të vërtetë në kohëmandatin e tij tashmë të dytë si Kryeminstër. Në fillim të qershorit të vitit të kaluar, Kancelarja gjermane Angela Merkel i tha një komiteti në Bundestag se mund të kishte negociata më herët se tetori, por Parlamenti Hollandez votoi me forcë kundër ftesës për të negociuar, ashtu sikurse këtë e bëri dhe Franca.
Pas kësaj zërat rreth kësaj u duk sikur u venitën, shkaqet janë të shumta. Së fundi ndodhi dhe tërmeti. Dhe kështu ende s’ka zë opozitar. Vendi është thuajse në kaos, edhe pse tashmë Opozita sipas disa sondazheve PD ka arritur të kapërcejë mbi PS dhe aleatja e afërt e PD-së, LSI të ngrihet mjaft. Sidoqoftë alternativat janë ende një pikëpyetje.
A ka mbetur ndonjë alternativë për Partinë Socialiste? Sipas kreut të Partisë Demokratike, Lulzim Basha, i cili mundi Ramën në përpjekjen e tij për tu rizgjedhur kryetar i bashkisë së Tiranës për herë të katërt në vitin 2011, tashmë alternativa e vetme do të jetë “funerali politik i kryeministrit dhe drejtuesit të socialistëve në pushtet, një mik i klanit mafioz në vend dhe i bandave kriminale”. Përkundër rënies së mbështetjes për Edi Ramën, që tashmë vetëm pretendon se ka një të tillë, brenda dhe jashtë vendit për shkak të përpjekjeve të tij zyrtare për të luftuar korrupsionin, të paktë janë vëzhguesit që besojnë se PS ka ende shanse të qeverisë.
Tashmë në sytë e vëzhguesve Partia Demokratike, është më pak e njollosur nga skandalet e blerjes së votave dhe lidhjet shqetësuese me krimin e organizuar. Në Tiranë e në mesin e akademikëve thuhet se Shqipëria ka nevojë për më shumë sesa një ndryshim të qeverisë. Shqiptarët thonë se kemi nevojë për një sistem të ri që do të jetë zgjidhja për dekada të ardhshme, mësohet se ka shkruar, The Guardian, bazuar në mbështetjen e re për Lulzim Bashën dhe Opozitën, që po krijon prej kohësh një fytyrë të re.
