Nga Aranit Muraçi
Anton Pavlovich Chekhov duket se e parashikoi në kohë atë që do të ndodhte pas vdekjes së tij të parakohshme dhe para se të instaloheshin regjimet totalitare në Europë dhe në mbarë botën, çka do të shkaktonin dy luftra të përgjakshme botërore, miliona të vdekur dhe vuajtje të shumta për mbarë njerëzimin.
Chekhov duket se me profeci parashikoi se politikanët autoritarë dhe diktatorët e etur për pushtet personal, do të siguronin terren të mjaftueshëm në shoqëritë e paarsimuara dhe të prapambetura dhe do ta shfrytëzonin pikërisht këtë për të realizuar ambicjet dhe qëllimet e tyre kudo, në çdo kohë, për sa kohë një vend apo shoqëri e caktuar do të kapet e papërgatitur dhe nuk do të investohet në arsim.
Kur e pyetën shkrimtarin e madh rus Anton Chekhov për natyrën e shoqërive të dështuara, ai u përgjigj:
“Në shoqëritë e dështuara, ka një mijë budallenj për çdo mendje të ndritur dhe një mijë fjalë të papërgjegjshme për çdo fjalë të ndërgjegjshme.”
“Shumica ecën gjithmonë pas budallallëkut dhe vazhdimisht një shoqëri e tillë dominon racionalen.”
“Nëse shihni tema të parëndësishme në qendër të diskutimeve, në një shoqëri të caktuar, dhe njerëzit e parëndësishëm zënë vend të rëndësishëm dhe vihen në qendër të vëmendjes, atëherë jemi duke folur pikërisht për këtë; për një shoqëri shumë të dështuar.”
“Për shembull, miliona njerëz kërcejnë dhe përsërisin këngë dhe fjalë të pakuptimta, kurse personi që ka shkruar këngën pa kuptim bëhet i famshëm, i njohur dhe i dashur.”
“Sigurisht, njerëzit ndajnë mendimet e tyre për çështjet e shoqërisë apo edhe të jetës.”
“Por (në të tilla shoqëri) shumë autorë dhe mendimtarë të dobishëm askush nuk i njeh dhe askush nuk u jep vlerë apo peshë”.
“Shumica e njerëzve në shoqëritë e dështuara pëlqejnë kotësinë. Duket sikur dikush na drogon për të na bërë të humbasim mendjen dhe dikush tjetër na bën të qeshim me marrëzitë e shumta, dhe sikur secili prej tyre (në shoqëritë e dështuara) del se është më i suksesshëm se dikush që na zgjon realitetin dhe na lëndon duke na thënë të vërtetën.”
Kësisoj, Anton Chekhov si me profeci parashikoi se demokracia nuk është e përshtatshme për shoqëritë injorante, sepse sipas tij, shumica injorante do të vendosë për fatin e të tjerëve. Ai parashikoi se demokracia në një vend që kërkon të zhvillohet pa arsim cilësor dhe pa kulturë nuk do të jetë kurrë ashtu siç duhet të jetë; ‘pushtet i popullit’.
Nëse dikush pyet nëse ka ndonjë lidhje profecia e Anton Chekhov me Shqipërinë, gjithsecili mund ta bëjë lidhjen me realitetin që përjeton çdo ditë.
Anton Pavlovich Chekhov (1860–1904) ishte një nga shkrimtarët më të shquar rus, në ndërrimin e shekujve të kaluar, dramaturg i talentuar, veprat e të cilit janë bërë klasike të letërsisë botërore dhe dramat e tij janë vënë në skenë në teatrot në mbarë botën. Ai ka shkruar mbi 900 vepra të ndryshme, disa prej të cilave janë përkthyer në njëqind e më shumë gjuhë.
Së bashku me Henrik Ibsen dhe August Strindberg, Çehovi përmendet shpesh si një nga tre figurat kryesore në lindjen e modernizmit të hershëm të teatrit. Çehovi ishte mjek me profesion. “Mjekësia është gruaja ime e ligjshme,” tha ai, “dhe letërsia është zonja ime.”
Tuberkulozi iu shfaq menjëherë pas diplomimit të mjekësisë dhe i shkaktoi vdekjen në moshën 44 vjeçare. Në thelb një shkrimtar i tregimeve të shkurtra, ai përdori thjeshtësinë dhe impresionizmin për të portretizuar me simpati psikologjinë e njeriut të zakonshëm.
Liberale.al
