Nga Rigels Seliman
Sali Berisha është një njeri që e ka kaluar jetën duke u munduar të na mbushë mendjen se është “shpëtimtari” i kombit shqiptar, por fatkeqësisht, përveçse një shpëtimtar i vetes dhe i klanit të tij, ka bërë më shumë dëm sesa mirë. Pasi e udhëhoqi Shqipërinë drejt “demokracisë” pas rënies së komunizmit në fillim të viteve ’90, Berisha e ka mbajtur vendin nën sundimin e tij për disa vite, duke krijuar një sistem ku politika dhe biznesi janë shkrirë aq shumë sa që është e vështirë të bësh dallimin mes tyre.
Nëse do ta mendojmë politikën shqiptare si një lëndë në një shkollë, Berisha padyshim është nxënësi që ka përfunduar me nota më të larta në “shkatërrimin e mundësive për reforma” dhe “praktikën e klientelizmit”. Të jesh një lider i një vendi të varfër dhe të krijosh një “oligarki” të ngushtë që mban nën kontroll pasuritë natyrore dhe burimet publike është një arritje që mund ta konsiderosh vetëm nëse i vlerëson politikanët si artistë të mashtrimit.
Në fushatën e tij të pakursyer për të shpallur “shpëtimin” e kombit shqiptar, Berisha ka përdorur çdo mundësi për të ngjallur ndjenja nacionaliste që, në vend që të bashkojnë, i kanë thelluar ndarjet brenda shoqërisë. Gjatë periudhave të tij si president dhe kryeministër, ai ka gjetur gjithmonë një arsye për të mbajtur Shqipërinë në “gjendje alarmi”, duke përdorur kërcënimet e jashtme apo të brendshme për të justifikuar një politikë të mbyllur dhe autoritariste. Po ashtu, kur dikush e ka akuzuar për korrupsion, përgjigjja e tij ka qenë një shpërthim retorik i shpejtë dhe i fuqishëm, që nuk ka lënë hapësirë për shumë diskutime, mbase sepse nuk ka asgjë për të thënë.
Sali Berisha ka pasur një “strategji të mrekullueshme” për t’u pozicionuar si një politikan i “përjetshëm”, i cili kurrë nuk del nga skena. Madje edhe sot që flasim, kur është shpallur “non-grata” nga Shtet e Bashkuara të Amerikës dhe Britania e Madhe, ndërkohë që akuzohet si minues i demokracisë dhe i dyshuar si i përfshirë në afera korruptive, për të cilat edhe Prokuroria e Posaçme (SPAK) po e heton, Berisha as që nuk reflekton dhe të tërhiqet politika, por krekoset mu si kaposhi në majë të plehut padobi që e ka ngritur mullar vetë gjatë këtyre 30 e kusur vite demokraci.
Nëse do të shihni Shqipërinë nga jashtë dhe do t’ju thonin se Sali Berisha është thjesht një figurë historike, ndoshta do ta kishit menduar si një mësim të së kaluarës, një dorë që nuk ka asnjë vend më në skenën e politikës moderne. Por për Berishën, si duket, koha është një koncept fleksibël, dhe ai ka vendosur që të bëhet “ylli” që nuk perëndon, edhe pse shpesh herë duket sikur ka ngecur në një periudhë të ngelur mes dy shekujve.
Në çdo fjalim të tij, ai ka një mënyrë për të bërë thirrje për “më shumë demokraci”, ndërkohë që kërkon t’i mbajë të gjitha fjollat e pushtetit për vete. Në vend që të promovojë një sistem të drejtë, ai ka ndërtuar një hierarki politike ku miqtë dhe aleatët janë ata që mund të bëjnë ligjin, ndërsa ata që kërkojnë llogari mbeten të heshtur. Ndërkohë, çdo kritikë ndaj tij është thjesht një “sulmi ndaj interesave të kombit”, një stil i shfaqur shpesh, ku çdo kundërshtar është automatikisht një tradhtar i atdheut.
Përfundimisht, figura e Berishës është një iluzion politik që reflekton më shumë ngurtësinë dhe mungesën e aftësisë për t’u përshtatur me kohën se sa vizionin për një të ardhme më të mirë. I gjithë ky aparat politik, i ndërtuar mbi premisa të “korruptuara” dhe të përjetshme, është një mësim se si politika shqiptare mund të ngecë në një spiral të pasigurisë. Sali Berisha mund të mbetet një hero për ata që i shërbejnë interesave të tij, por për shumicën, ai është një anakronizëm i politikës shqiptare që ka nevojë të largohet përfundimisht nga skena politike.