“Nuk do të fillohet asnjë veprim për zbatimin e marrëveshjes për Asociacion e komunave me shumicë serbe pa zhbërjen e strukturave paralele, pa e marrë Kosova kodin telefonik shtetëror dhe pa u pavarësuar sistemi i transmisionit energjetik”, thotë në intervistën për Radion Evropa e Lirë, Edita Tahiri, Ministre për Dialog e Qeverisë së Kosovës. Ajo thekson se Serbia nuk mundet ta themelojë njëanshëm Asociacionin, ndërkohë që, sipas saj, në Bruksel do të formohet grupi punues trepalësh për zhbërjen e të gjitha strukturave paralele të Serbisë të mbetura në Kosovë.
– Zonja ministre, marrëveshjet e arritura në Bruksel për themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe, për shuarjen e strukturave paralele, si dhe për revitalizimin dhe lirimin e urës kryesore mbi lumin Ibër, janë të ndërlidhura. Kjo ndërlidhje a po e pengon zbatimin e njëra tjetrës?
Në fakt, ndërlidhje kanë vetëm çështja e zhbërjes së strukturave paralele të Serbisë në Kosovë dhe ajo e Asociacionit. Çështja e revitalizimit të urës nuk ka ndërlidhje me këto procese. Ne e kemi bërë të qartë qëndrimin tonë që, e para; ne nuk do të fillojmë asnjë veprim zbatues për Asociacionin, pa e marrë Kosova kodin telefonik shtetëror dhe pa u pavarësuar sistemi i transmisionit energjetik të Kosovës, përkatësisht KOST-i.
Këto dy marrëveshje janë tani e 5 vite në bisedime. Janë arritur marrëveshjet, janë arritur planet për zbatim, ndërsa Serbia i ka bllokuar proceset. Ne e kemi bërë të qartë që pa u zhbllokuar këto procese nuk e fillojmë asnjë veprim për zbatim të Asociacionit.
E dyta; kur Kosova e merr kodin telefonik dhe KOST-i pavarësohet, ne do të fillojmë pastaj proceset e hartimit të statutit. Mirëpo, para se të fillohet procesi i hartimit të statutit, në Bruksel do të formohet grupi trepalësh për zhbërjen e të gjitha strukturave të mbetura paralele të Serbisë në Kosovë.
-Si do të mbetet çështja e revitalizimit të urës? Është thënë se deri në fund të muajit qershor ajo do të jetë e kryer, por, siç duket, mbi urën kryesore mbi lumin Ibër ende nuk është filluar të punohet.
Edita Tahiri: Çështja e revitalizimit të urës, në bazë të marrëveshjes së Brukselit, është kompetencë e Zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë. Obligimi është që deri në fund të qershorit të kryhet revitalizimi dhe ura të funksionalizohet për ta mundësuar lëvizjen e plotë të lirë për të gjithë njerëzit dhe automjetet.
Një problem që e kemi në këtë fazë është mosbashkëpunimi nga ana e kryetarit të Komunës së Mitrovicës veriore (Goran Rakiq), i cili nuk i ka kryer disa obligime që lidhen me leje lokale urbane për revitalizim, ndërkohë që kryetari i Komunës së Mitrovicës jugore (Agim Bahtiri) i ka kryer të gjitha obligimet.
Për këtë çështje, ne kemi pasur, javën e kaluar, takim të përbashkët nën koordinimin e Ministrisë së Mjedisit (e Qeverisë së Kosovës) dhe do të vazhdojmë takimet e rregullta, në mënyrë që të zhbllokohet ky proces, përkatësisht që kryetari i Komunës së Mitrovicës veriore t’i kryejë obligimet e veta në bazë të ligjit dhe të japë ato leje që janë në kompetenca komunale për kryerjen e punëve.
-Po i kthehemi edhe një herë çështjes së Asociacionit. Njohës serbë të zhvillimeve politike kanë theksuar se Qeveria e Serbisë mund ta themelojë vet, në mënyrë të njëanshme, Asociacionin e komunave me shumicë serbe. A është kjo e mundur?
Kjo, e para, nuk është mundur. E dyta, Serbia ka bërë procese që kanë shkelë marrëveshjen e Brukselit në të kaluarën. Mirëpo, Serbia tashmë e kupton që çdo veprim që e bën në kundërshtim me dialogun e Brukselit, ia bllokon vetes rrugën për integrim evropian. Pra, Serbia tashmë e di këtë çështje dhe siç e dini, Kapitulli 35 është vënë si një kusht shtesë në procesin e integrimit evropian. Serbia e ka parasysh që pa i plotësuar dhe respektuar të gjitha marrëveshjet e Brukselit, mund t’ia bllokojë vetes rrugën për në Bashkimin Evropian.
-Kur flasim për këto marrëveshjet e fundit, për të cilat biseduam deri më tash, dhe situata në të cilën gjenden, duket se zbatimi i marrëveshjeve po vendnumëron. A e po e dështon kjo edhe vet esencën e dialogut të Kosovës me Serbinë?
Nuk mund të themi që dialogu po vendnumëron, për faktin se ky dialog zhvillohet 5 vite e më shumë dhe nga ky dialog kanë dalë mbi 30 marrëveshje. Këto që po flasim tash janë katër tema të mëdha. Pra, kodi telefonik, pavarësimi i KOST-it, Asociacioni dhe zhbërja e plotë e strukturave paralele.
Mirëpo, arritje të mëdha ka pasur në kuptimin e zhbërjes së strukturave paralele në veri. Policia është zhbërë, “Mbrojtja civile” është zhbërë. Tani kemi “drejtësinë”, e cila është zhbërë dhe po finalizohet integrimi. Kemi vënë kufirin në mes të dy shteteve, ku në dy pikëkalimet, Bërnjak dhe Jarinë, deri para vitit 2011 nuk i kemi pasur autoritetet shtetërore. Tash i kemi. Është vënë rregulli dhe rendi në lëvizjen e lirë të njerëzve dhe mallrave, si dhe shumë përparime tjera.
Pra, dialogu ka dhënë rezultate mjaft të mëdha dhe mbi këto, ky dialog i Brukselit ka kontribuar që Kosova ta marrë Marrëveshjen për Stabilizim me Bashkimin Evropian. Përmes këtij dialogu, ne kemi zbutur edhe qëndrimet e 5 vendeve që nuk na njohin, të cilat e mbështetën Kosovën edhe për MSA-në, por edhe për liberalizimin e vizave. Pra, rezultatet e dialogut janë të prekshme, esenciale. E kanë nxjerrë Serbinë, sidomos nga pjesa veriore, ku ka pasur ndikim. Finalizimi i ndaljes së çdo ndërhyrjeje të Serbisë në Kosovë do të bëhet me zhbërjen e strukturave të mbetura paralele. Prandaj, ka pasur shumë përparime, por, ka edhe çështje që duhet të kryhen.
Marrë nga Europa e Lirë
