Zëvendës presidentja Kamala Harris njoftoi të mërkurën se një astronaut ndërkombëtar do të zbresë në sipërfaqen e Hënës si pjesë e programit Artemis të NASA-s. Ndërsa Shtetet e Bashkuara ishin zotuar më parë për fluturimin e astronautëve ndërkombëtarë rreth hënës në misionet e ardhshme Artemis, njoftimi i sotëm e çon këtë angazhim një hap më tej duke lejuar një prej tyre të ecë në të vërtetë në sipërfaqen e hënës – duke iu bashkuar kështu një klubi elitar që deri më tani ka vetëm 12 anëtarë.
“Sot, në njohjen e rolit thelbësor që luajnë aleatët dhe partnerët tanë në programin Artemis, jam krenar të njoftoj se, së bashku me astronautët amerikanë, ne synojmë të zbarkojmë një astronaut ndërkombëtar në sipërfaqen e hënës deri në fund të dekadës”, tha Harris të mërkurën gjatë një takimi të Këshillit Kombëtar të Hapësirës të Shtëpisë së Bardhë në Uashington, DC. Në takim morën pjesë edhe Sekretari i Shtetit Antony Blinken dhe këshilltari i Sigurisë Kombëtare Jake Sullivan.
Çdo mision i planifikuar për ulje në Hënë, Artemis do të ketë vend për katër astronautë, por jo çdo astronaut do të ecë në hënë. Vetëm dy astronautë për mision do të zbresin në sipërfaqen e hënës, ndërsa dy të tjerët do të rrotullohen rreth hënës vetëm në anijen kozmike “Orion” ose në një stacion të vogël hapësinor të quajtur “Gateway”.
“NASA është zotuar për tre mundësi për astronautët e Agjencisë Evropiane të Hapësirës që të fluturojnë në Gateway, një mundësi për të fluturuar një astronaut të Agjencisë Kanadeze të Hapësirës në Gateway dhe një mundësi në Artemis II, dhe një mundësi për një astronaut japonez (JAXA) për të fluturuar në Gateway”, i tha një zyrtar i NASA-s, CNN.
Misioni Artemis II është caktuar të jetë hera e parë që njerëzit do të rrotullohen rreth Hënës që nga fundi i programit Apollo. I planifikuar të nisë në nëntor 2024, ekuipazhi përfshin astronautin e Agjencisë Kanadeze të Hapësirës Jeremy Hansen, i cili prezantoi zëvendëspresidentin të mërkurën.
“NASA mund ta bënte këtë e vetme, por ata qëllimisht zgjodhën të përfshinin Kanadanë dhe një listë në rritje të partnerëve ndërkombëtarë. Ky shembull i jashtëzakonshëm i lidershipit të SHBA-së përdor ekspertizën tonë kolektive dhe jo vetëm që vlerësohet sinqerisht, por është urgjentisht i nevojshëm në botën e sotme”, tha Hansen.
Misioni i parë për t’u ulur në Hënë – Artemis III – nuk është planifikuar të nisë të paktën deri në fund të vitit 2025. Megjithatë, kjo kornizë kohore tashmë është vënë në pikëpyetje pasi agjencia hapësinore po vëzhgon me vëmendje zhvillimin e një automjeti SpaceX që do të shërbejë si tokëzues për Artemis III, duke transportuar astronautët deri në sipërfaqen hënore.
