Nga Rigels Seliman
Pandëshkueshmëria ka qenë për dekada një plagë e hapur për Shqipërinë, duke minuar institucionet, duke dëmtuar besimin e qytetarëve dhe duke penguar zhvillimin e vendit. Por një epokë e re duket se ka filluar. Me krijimin e Strukturës së Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK), Shqipëria ka dëshmuar një përpjekje të vendosur për të luftuar korrupsionin në nivelet më të larta. Falë përkrahjes së aleatëve strategjikë si Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Britania e Madhe dhe Bashkimi Evropian, SPAK po arrin të sfidojë tabu të paprekshme, duke i dhënë fund kulturës së pandëshkueshmërisë.
Epoka e heshtjes dhe frikës
Në të kaluarën, gjyqtarët dhe prokurorët shqiptarë ishin peng i një sistemi që nuk lejonte prekjen e “të paprekshmëve”. Emrat si ish-kryeministri Sali Berisha dhe ish-presidenti Ilir Meta përmendeshin vetëm me frikë, ndërsa drejtësia bëhej një teatër i deformuar që legjitimonte korrupsionin dhe abuzimin me pushtetin. Institucionet e drejtësisë ishin të kapura, dhe çdokush që tentonte të sfidonte këtë status quo përballej me pasoja personale dhe profesionale.
SPAK, një institucion i shpresës dhe guximit
Por me krijimin e SPAK, situata nisi të ndryshojë rrënjësisht. Ky institucion, i udhëhequr nga një vizion i qartë për të çrrënjosur korrupsionin, ka demonstruar një vendosmëri të hekurt. Kryeprokurori special Altin Dumani, një figurë e respektuar për integritetin e tij, ka udhëhequr me guxim betejën kundër “dinozaurëve” të korrupsionit. Nën drejtimin e tij, SPAK ka nisur hetime ndaj ish-figurave të larta politike dhe qeveritare, duke përfshirë ish-presidentin Ilir Meta, ish-kryeministrin Sali Berisha dhe ish-ministra si Ilir Beqaj.
Këto hetime janë një dëshmi se askush nuk është mbi ligjin. Ndryshe nga e kaluara, ku drejtësia ishte selektive dhe e orientuar politikisht, SPAK ka sjellë një frymë të re profesionalizmi dhe pavarësie.
Ndihma ndërkombëtare, një faktor kyç
Aleatët ndërkombëtarë kanë luajtur një rol të rëndësishëm në ngritjen dhe funksionimin e SPAK. Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë mbështetur fuqishëm reformën në drejtësi, duke ofruar asistencë teknike dhe mbikëqyrje të rreptë për të siguruar funksionimin e pavarur të këtij institucioni. Britania e Madhe dhe Bashkimi Evropian kanë kontribuar në rritjen e kapaciteteve të hetimit dhe ndjekjes penale, duke sjellë standarde europiane në sistemin shqiptar të drejtësisë.
Rënia e “dinozaurëve” dhe shpresa për të ardhmen
Goditja e figurave si Berisha dhe Meta, dikur sinonim i pushtetit absolut, ka krijuar një moment historik për Shqipërinë. Hetimi dhe ndjekja e tyre penale kanë dhënë një mesazh të fortë për të gjithë ata që kanë abuzuar me besimin e qytetarëve: askush nuk është i paprekshëm.
Por ky është vetëm fillimi. Shqipëria ndodhet përpara një sfide të madhe për të ndërtuar një sistem drejtësie që jo vetëm ndëshkon korrupsionin, por edhe parandalon shfaqjen e tij. Kjo kërkon jo vetëm përpjekje institucionale, por edhe një ndërgjegjësim të gjerë shoqëror.
Një Shqipëri më e drejtë dhe më transparente
Puna e SPAK ka dëshmuar se ndryshimi është i mundur kur ekziston vullneti dhe mbështetja e duhur. Ky institucion po ndërton një Shqipëri ku drejtësia triumfon mbi interesat personale dhe ku qytetarët mund të besojnë se ligji është njësoj për të gjithë.
Rënia e “dinozaurëve” të korrupsionit shënon fillimin e një epoke të re. Shqipëria ka ende një rrugë të gjatë për të bërë, por ajo që dikur dukej e pamundur, sot po bëhet realitet: ndëshkimi i atyre që për dekada të tëra kanë minuar shtetin dhe shoqërinë. SPAK ka sjellë jo vetëm drejtësi, por edhe shpresë për një të ardhme më të mirë.