Por ka të paktën tre politikanë të tjerë kryesorë në Evropë, të cilët e paraqesin veten si bashkë-mendimtarë dhe për këtë arsye më të përshtatshëm për Donald Trump. Ata janë kryeministri hungarez Viktor Orban, kryeministrja italiane Giorgia Meloni dhe presidenti polak Andrzej Duda.
Të paktën tre burime të NATO-s, të cilët dëshiruan të mbeten anonimë, i thanë Deutsche Welle-s se Rutte kishte një marrëdhënie të mirë me Donald Trump në mandatin e parë të kandidatit republikan dhe se kjo është një nga arsyet pse ai u zgjodh si kreu i ri i Aleancës.
Siç vë në dukje Camille Grand, një analist i politikave të mbrojtjes në Këshillin Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë (ECFR), gjatë mandatit të parë të Trump, “Rutte dihej se ishte në gjendje të tërhiqte interesin e presidentit amerikan, por në të njëjtën kohë qëndronte i palëkundur në qëndrimet e tij”, si në kontaktet dypalëshe ashtu edhe në samitet e NATO-s.
Një rast i tillë ishte ndërhyrja kundër zjarrit e Rutte në vitin 2018, kur Trump kërcënoi se SHBA-të do të “shkonte rrugën e saj ” pasi evropianët refuzuan të rrisin ndjeshëm shpenzimet e tyre të mbrojtjes. Kryeministri holandez kujtoi me mirësjellje se “falë Trump” shpenzimet e mbrojtjes tashmë po rriten.
Ian Lesser, kreu i zyrës së fondit gjerman Marshall (GMF) në Bruksel, beson se nëse Trump fiton, Rutte do të përcjellë më së miri mesazhin e ndarjes së duhur të barrës brenda NATO-s, duke kërkuar siguri në këmbim se SHBA-ja do të mbajë një rol aktiv në Aleancën Atlantike dhe të vazhdojë të mbështesë financiarisht Ukrainën.
Kujtojmë se Trump ka kërcënuar më parë se do të shkurtojë ndihmën ekonomike për Kievin, duke inkurajuar Rusinë të bëjë çfarë të dojë siç thoshte ai në mënyrë tipike. Madje, ish-këshilltari i tij, John Bolton, beson se me Trump në Shtëpinë e Bardhë, është e mundur që SHBA të largohet nga NATO.
“Konkurrenti” i Rutte për favoritin e Trump do të jetë sigurisht kryeministri hungarez Viktor Orbán, i cili gjatë verës u takua me ish-presidentin amerikan pas një “misioni paqeje” të vetmuar me ndalesa në Pekin, Kiev dhe Moskë. Megjithatë, Susanna Weg, analiste për çështjet e Evropës Qendrore në GMF, ja atribuon ekstroversionin e Orbanit më shumë interesave të vetë kryeministrit hungarez dhe veçanërisht përpjekjes së tij për ta projektuar veten si një lider me shtrirje ndërkombëtare. “Një fitore e Trump do të inkurajonte gjithashtu Orbanin të vazhdojë politikat e tij autoritare dhe të minojë besueshmërinë e BE-së si një komunitet i vendeve demokratike,” thekson Susanna Wegg.
Analistët vlerësojnë se politika e Orbanit ndaj emigrantëve, por edhe ndaj komunitetit LGBTQ+, ka shkaktuar simpati të veçantë për Trump. Në fund të fundit, ish-këshilltari i tij, Steve Bannon, tha se kryeministri hungarez ishte një “Trump para Trump”. Ndërsa Orbán mban një marrëdhënie të ngushtë me presidentin rus Vladimir Putin dhe nuk pajtohet me “vijën” evropiane në mbështetje të Ukrainës, disa besojnë se ai mund të sigurojë aksesin e privilegjuar të Kremlinit në Shtëpinë e Bardhë.
Megjithatë, vëren Ian Lesser, Orbán mund të jetë si Trump, por Rutte do të ishte një “bashkëbisedues strategjik”, i cili përfaqëson të gjithë Aleancën Atlantike dhe me sa duket do të ishte në gjendje të ushtronte më shumë ndikim.
Ambiciet e Melonit për të ardhmen
Në Itali, Antonio Giordano, një deputet i partisë në pushtet “Vëllezërit e Italisë”, sigurisht që përjashton rolin e Giorgia Melonit dhe thotë për Financial Times se kryeministrja e parë femër e vendit do të ishte një bashkëbiseduese e bindshme për Trump, nëse ai dëshiron të kuptojë se si duhet të sillet në Evropë.
Vetë Meloni nuk ka shprehur publikisht ndonjë preferencë përpara zgjedhjeve në SHBA. Sipas Philip Simonelli, një studiues në Institutin e Marrëdhënieve Ndërkombëtare në Romë, kryeministrja është “bindshëm në favor të Aleancës Atlantike” dhe do të përpiqet të veprojë si një lidhje midis krahut të djathtë ekstrem të skenës politike evropiane dhe Komisioni i ri Evropian i Ursula von der Leyen, e cila tashmë po lëviz djathtas.
Rrjedhimisht, Meloni do të përpiqet të nxjerrë përfitimin maksimal nga ndryshimi i përgjithshëm i ekuilibrave në skenën politike./dw
