Dr Fatmir Terziu

Shqipëria vazhdon të mbetet një vend në krizë të thellë politike. Që nga shkurti i vitit që lamë pas, nuk ka pasur asnjë kundërshtim në parlament, pasi Partia Demokratike u tërhoq nga seancat e saj dhe lëvizi aktivitetin e saj në rrugë. Ashtu si “jelekët e verdhë” francezë, ajo organizoi protesta të përjavshme duke kërkuar dorëheqjen e kryeministrit Edi Rama, kreut aktual të Partisë Socialiste. Zgjedhjet lokale të 30 qershorit u bojkotuan nga Opozita dhe me përjashtim të disa kandidatëve të pavarur, vetëm socialistët ishin para votuesve të pakët në numër. Opozita gjithashtu tërhoqi përfaqësuesit e saj në Komisionin Zgjedhor, domethënë, vetëm socialistët numëronin fletët e votimit, të cilat përcaktuan edhe rezultatin e votimit.

Në këtë situatë, Presidenti Ilir Meta anuloi zgjedhjet e 13 qershorit me arsyetimin, se ato nuk do të ishin demokratike për shkak të mungesës së konkurrencës. Edi Rama dhe deputetët socialist hodhën poshtë dekretin e tij si “antikushtetues” dhe kërkuan që presidenti të fajësohej. Parlamenti e miratoi atë vendim me 100 vota pro dhe 7 kundër, me votat që tejkaluan shumicën e kërkuar të dy të tretave, ose 94 deputetë, i cili u kërkua gjithashtu për fajësim “në shkelje të rënda të kushtetutës”.

Vendimi nëse Meta mund të anullonte zgjedhjet (megjithatë kërkon një dekret presidencial), dhe për të vërtetuar largimin e tij të mundshëm nga detyra, mund të merret vetëm nga Gjykata Kushtetuese. Sidoqoftë, edhe Gjykata Kushtetuese nuk ka funksionuar për muaj, pasi shumica e anëtarëve të saj janë hetuar për mashtrime financiare. Përkundër sfondit të kaosit aktual politik të brendshëm, Bashkimi Evropian la në hije datën në të cilën do të fillojnë negociatat e pranimit me Shqipërinë. Mbeti pezull edhe për Maqedoninë veriore edhe pse Shkupi loboi që të mos jetë i lidhur me Tiranën.

Në një intervistë për TV Al Jazeera më 15 qershor të 2019, Edi Rama pranoi se vendi nuk është i përgatitur për anëtarësimin në BE, pjesërisht për shkak të institucioneve të tij të pazhvilluara politike. Raporti i Komisionit Evropian për vitin 2019 rikonfirmoi reformat e Shqipërisë dhe rekomandoi fillimin e bisedimeve të anëtarësimit, por theksoi se vendi ende duhet të punojë për të adresuar çështje të tilla si korrupsioni dhe krimi i organizuar. “Korrupsioni është ende i përhapur në shumë fusha dhe mbetet një problem shqetësimi,” thuhej në raport. Në intervistë, Rama e pranoi problemin, “karakteristikë e çdo vendi që nuk është akoma modern dhe funksional.

Ne kemi nevojë për t’u përgatitur, modernizuar, por lufta kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar nuk ka të bëjë vetëm me një dëshirë shumë të fortë, por edhe me shumë institucione dhe mekanizma të fortë.” Rama fajësoi fushat e shqetësimit të identifikuara nga Brukseli se lidhen me opozitën, e cila “dëshiron ta përfaqësojë Shqipërinë si një vend rebel kundër mafies së drogës dhe nuk dëshiron të kapë trenin në 2025 (për anëtarësimin në BE)”. Opozita, megjithatë, fajëson qeverinë e tij për ardhjen në pushtet në vitin 2017 pas një zgjedhje të rreme, dhe për të personalisht, për kartelet e drogës dhe krimin e organizuar, dhe për shndërrimin e Shqipërisë në një vend problematik dhe kaotik.

Shqipëria shpreson për një të ardhme evropiane, por negociatat nuk filluan ashtu sikurse kreu socialist e pati theksuar se “do të fillojnë së shpejti”, as sikurse ndodhi në të vërtetë në kohëmandatin e tij tashmë të dytë si Kryeminstër. Në fillim të qershorit të vitit të kaluar, Kancelarja gjermane Angela Merkel i tha një komiteti në Bundestag se mund të kishte negociata më herët se tetori, por Parlamenti Hollandez votoi me forcë kundër ftesës për të negociuar, ashtu sikurse këtë e bëri dhe Franca.

Pas kësaj zërat rreth kësaj u duk sikur u venitën, shkaqet janë të shumta. Së fundi ndodhi dhe tërmeti. Dhe kështu ende s’ka zë opozitar. Vendi është thuajse në kaos, edhe pse tashmë Opozita sipas disa sondazheve PD ka arritur të kapërcejë mbi PS dhe aleatja e afërt e PD-së, LSI të ngrihet mjaft. Sidoqoftë alternativat janë ende një pikëpyetje.

A ka mbetur ndonjë alternativë për Partinë Socialiste? Sipas kreut të Partisë Demokratike, Lulzim Basha, i cili mundi Ramën në përpjekjen e tij për tu rizgjedhur kryetar i bashkisë së Tiranës për herë të katërt në vitin 2011, tashmë alternativa e vetme do të jetë “funerali politik i kryeministrit dhe drejtuesit të socialistëve në pushtet, një mik i klanit mafioz në vend dhe i bandave kriminale”. Përkundër rënies së mbështetjes për Edi Ramën, që tashmë vetëm pretendon se ka një të tillë, brenda dhe jashtë vendit për shkak të përpjekjeve të tij zyrtare për të luftuar korrupsionin, të paktë janë vëzhguesit që besojnë se PS ka ende shanse të qeverisë.

Tashmë në sytë e vëzhguesve Partia Demokratike, është më pak e njollosur nga skandalet e blerjes së votave dhe lidhjet shqetësuese me krimin e organizuar. Në Tiranë e në mesin e akademikëve thuhet se Shqipëria ka nevojë për më shumë sesa një ndryshim të qeverisë. Shqiptarët thonë se kemi nevojë për një sistem të ri që do të jetë zgjidhja për dekada të ardhshme, mësohet se ka shkruar, The Guardian, bazuar në mbështetjen e re për Lulzim Bashën dhe Opozitën, që po krijon prej kohësh një fytyrë të re.

Nga Red VARAKU

Në çdo vend normal të botës edhe kryeministri më naiv do të jepte menjëherë dorëheqjen dhe do ta çonte vendin në zgjedhje të parakohshme, pas përgjimeve të publikuara nga Zëri i Amerikës dhe gazeta gjermane BILD.

Kjo, jo aq për faktin se këto përgjime e delegjitimonin plotësisht atë si kryeministër dhe ishin një radiografi e ashpër e vetë qeverisjes, por për arsyen e thjeshtë, sepse që në fillim duhet të ishe vërtet i verbër, që të mos e kuptoje që sulmi që vinte nga dy kryeqytetet me te rëndësishme të botës Washingtoni dhe Berlini, nuk ishte në sulm i rastësishëm.

Kush ka njohuri elementare nga politika dhe mënyra se si funksionon ajo, e ka të qartë që informacionet tepër sensitive që u publikuan nga këto dy media, përkatësisht Zëri i Amerikës dhe BILD, janë aksione të mbështetura dhe të superkoordinuara nga vetë shtetet përkatëse SHBA dhe Gjermania, dy partnerëve tanë kryesorë.

Sigurisht, para djegjes së mandateve ai e kishte një mundësi të negocionte fundin e tij dhe të ruante legjitimitetin e PS-së. Pra, ai mund të jepte dorëheqjen, si njeri që nuk kishte dijeni për kasaphanën elektorale duke ruajtur kështu edhe integritetin e tij dhe integritetin e vetë PS-së.

Ky do të ishte një akt që do të vlerësohej të paktën nga vetë socialistët në rastin më të parë. Njëkohësisht, do të ishte një akt që do të dëshmonte përgjegjësi edhe përballë votuesve dhe opinionit ndërkombëtar.

Kjo dorëheqje do të ishte një shans për të dhe PS-në, sepse moralisht do të ishte edhe një mundësi për ta amnistuar deri diku edhe qeverisjen e tij për dështimet e tij spektakolare në sytë e opinionit publik. Ky do të ishte një akt që jo vetëm do ta nxirrte vendin nga kriza e rëndë, por do t’i siguronte shqiptarëve realizimin e ëndrrës së tyre shekullore, integrimin në Bashkimin Europian.

Por, dëshira për të qëndruar me çdo kusht në pushtet dhe e shkuara që e mbante peng, nuk e lanë dot ta realizonte as këtë. Sepse për të vepruar kështu, do duhej të sillej ndryshe nga të gjithë kundërshtarët e tij, por ai njësoj si ata ishte gati të bënte gjithçka për të zgjatur qoftë edhe disa javë qeverisjen e tij.

Ai e kishte të qartë që ofensiva e nisur në Janar nuk do të ndalej deri në largimin e tij, por ai ishte gati të tradhtonte dhe sakrifikonte këdo dhe gjithçka vetëm për pushtetin e tij. Ky është edhe akti më i madh i tradhëtisë ndaj popullit shqiptar dhe vetë PS-së, që është edhe nga arsyet kryesore pse ai i ka frikë zgjedhjet e parakohshme.

Gjithsesi, pas djegjes së mandateve dhe daljes nga sistemi të Opozitës, ai e ka të qartë që vendimi për të është marrë dhe nuk ka kthim pas. Çdo përpjekje e tij për ta ndalur atë, siç ishin zgjedhjet moniste pa Opozitën, vetëm se do ta fusë atë edhe më thellë në spiralen e krimit ku është zhytur nga lakmia për para dhe pushtet.

Ndryshe nga një vit më parë kur faktori ndërkombëtar ishte i rezervuar në deklaratat zyrtare, në lidhje me qeverisjen e tij, kësaj rradhe ata po i dërgojnë vetëm ultimatume kryeministrit. Tani së fundi BE-ja i bëri edhe një herë të qartë që pa plotësimin e nëntë kushteve nuk do të ketë integrim, ndërsa Uashingtoni në mënyrë eksplicite e kërcënoi nëpërmjet ambasadorit të saj në Berlin, mikut besnik të Donald Trump, Richard Grennel, se me shantazhin e tij ndaj Perëndimit nëpërmjet projektit të Jugosllavisë së re, rrezikonte të futej në një kurs përplasjeje me Shtetet e Bashkuara.

Më keq se kaq Edi Rama nuk ka qenë kurrë në këto vite. I vetëm dhe i braktisur, pa mbështetje ndërkombëtare, pa aleatë seriozë dhe pa mbështetës publikë, me përjashtim të ndonjë mercenari apo hallexhiu të mbetur pa punë, ai po përjeton momentet e fundit në pushtet.

Ai e ka kuptuar që kësaj here nuk i ka mbetur më asnjë alibi me spak për të gënjyer sërish shqiptarët. Ai e ka të qartë që nuk e bllokon dot dhe për shumë kohë rotacionin, sado spektakolare qoftë propaganda. Shqiptarëve po i soset durimi dhe nëse nuk ikën me dëshirë, ata do ta heqin zvarrë dhe ai nuk ka fuqi t’i ndalë dot më.