11.1 C
Tirana
E shtunë, 17 Maj, 2025
type here...

Paratë e drogës rrisin çmimin e apartamenteve

Ledina LOGA

Pas disa vitesh ngërç në tregun e apartamenteve në kryeqytet rezulton se ai është gjallëruar ndjeshëm muajt e fundit, teksa shtimi i kërkesës dhe ndikimi i dyfishimit së taksës së ndërtimit në infrastrukturë, shoqëruar me përmirësimin e urbanizimit, po rrisin me shpejtësi çmimet. “Monitor” kreu një vëzhgim në disa zona kryesore ku po ndërtohet në Tiranë, në këndvështrimin e një individi të interesuar për të blerë një apartament me kredi ose me para në dorë. Në pjesën më të madhe të pallateve në zona të preferuara, kanë mbetur pak apartamente të lira, ndërsa ndërtuesit nuk ngurrojnë t’u thonë blerësve potencialë që shitjet janë shtuar së fundmi, edhe me cash – dhe nuk është aspak problem të gjenden shtigjet për të justifikuar paratë, përmes pagesave me këste. Në qendër vështirë se gjen apartamente të vogla ose mesatare, çka i bën ato të paarritshme për individët me të ardhura nga pagat. Por këta të fundit kanë gjithsesi alternativën e periferisë, që mbetet ndër më të lirat në rajon.

Blloku, diga, TVSH për klientët elitarë, dominojnë shitjet cash

… Zona e parë e kërkimit ishte pranë digës së Liqenit Artificial, ku shoqëria “Nderpro” sh.p.k kishte objektin e saj drejt përfundimit. Çmimi për metër katror i apartamenteve për banim ishte 1800 euro. Dikur, apartamentet në atë zonë tregtoheshin rreth 1200-1300 euro për njësi matëse. Ndërtimi i rrugës së re, së fundmi, i ka dhënë një tjetër dimension kësaj zone, duke e bërë atë mjaft të preferuar. Megjithatë, pavarësisht rritjes së çmimit, numri i apartamenteve të lira për shitje ishte i vogël. Kishte shumë pak variante zgjedhje, asnjë apartament i orientuar nga perëndimi nuk kishte ngelur pa shitur, ndërkohë që objekti ende nuk kishte përfunduar.
Menaxheri i kompanisë ndërtuese, Andi, pasi tregoi mundësitë e lira për zgjedhje, pohoi se përgjithësisht apartamentet ishin blerë me shumën e plotë të parapaguar dhe siguron se fqinjët e ardhshëm do të ishin njerëz me nivel të lartë.
Pasi iu tha se blerja e apartamentit mund të bëhej vetëm me ndihmën e kredisë, interesi i tij ndaj klientit ra. Shanset e një individi me të ardhura mesatare për të marrë një kredi, për një shtëpi me vlerë mbi 200 mijë euro, janë thuajse zero, teksa banka përgjithësisht nuk jep më shumë se 50 mijë euro kredi.
Duke u afruar më pranë zonës së ish-Bllokut, menaxherëve të shitjeve iu tha se kërkohej të blihej një hyrje me para në dorë. Pranë stadiumit “Dinamo”, “Ferar” sh.p.k. ishte në përfundim të ndërtimit të objektit. Nga 1700 euro/m2 në fillimet e ndërtimit, çmimi për një metër katror kishte kapur nivelin e 2000 eurove. Përsëri, edhe në këtë objekt, menaxherja e shitjeve, Visa, siguroi se klientela ishte e mirë, ndërsa apartamentet e lira për shitje ishin të pakta në numër.
Zona e dytë e kërkimit, te Kopshti Zoologjik, pranë ambasadës amerikane, ish-Parku i Autobusëve, te Selvia dhe te zona e Shkollës së Kuqe, çmimet e apartamenteve variojnë nga 1100 në 1500 euro për m2 dhe sipas aktorëve të tregut, çmimet në këto zona janë rritur me 100 deri në 200 euro për m2, krahasuar me pak vite më parë.
Zona e tretë, ku përfshihet Komuna e Parisit, Porcelani, Liqeni i Thatë, Shkolla e Bashkuar, Kinostudio dhe Kombinati, çmimet e apartamenteve variojnë nga 700 deri në 1000 euro për m2.
Pjesa më e madhe e apartamenteve në ndërtim ishin të shitura. Në zonën e Liqenit të Thatë, ndërtuesi tha se vetëm dy apartamente kishte të lira për shitje, ndërsa pak më poshtë, në zonën e Kopshtit Zoologjik, të gjitha apartamentet ishin shitur. Në varësi të pamjes së apartamentit, orientuar nga Liqeni Artificial i parkut të Tiranës ose jo, çmimet luhateshin nga 1200 në 1800 euro.
Komuna e Parisit është një nga lagjet e reja më të populluara të Tiranës. Në kompleksin e dytë të pallateve Kika, çmimi për metër katror është 950 euro, i diskutueshëm nëse paguhej 60% e shumës. Sokoli, administrator i kompanisë ndërtuese, tha se kërkesën për apartament e shikon në rritje dhe në kompleksin që kërkonte rreth gjashtë muaj që të finalizohej kishte shumë pak hyrje banimi të lira për shitje. Gjithashtu, ai shtoi se nuk është rritur vetëm kërkesa për shtëpi, por dhe kërkesa për të pasur shtëpi me cilësi.
Po në atë zonë, pritej që të fillonin ndërtimet e kompleksit të tretë të banimit Kika, mirëpo administratori rrëfeu se ende nuk kanë vendosur se me çfarë çmimi do të dilnin në treg, por ai do të reflektonte taksën e rritur dhe kërkesën e lartë. Për shembull, vetëm taksa e infrastrukturës, nga 15 euro/m2 shkonte në 75 euro/m2.
Zona më e shtrenjtë. Zonat më elitare të Tiranës, si ajo pranë Radio Televizionit Shqiptar, janë të cilësuara në përditshmëri si të paprekshme dhe çmimi i apartamenteve në atë zonë kap vlerën 3000 euro për m2. Aktualisht në atë zonë është vetëm një objekt në ndërtim nga firma ndërtuese “Ana sh.a.”.

Alternativa e lirë, në periferi

Dihet se vlera e apartamenteve në qendër të kryeqytetit vështirë se bie dhe për ata që nuk kanë mundësi të blejnë një shtëpi me çmim 2000 euro/m2, pavarësisht dëshirës për “fqinjësi të zgjedhur”, ekziston dhe një mundësi e dytë, periferia.
Në periferinë e Tiranës, mund të gjesh apartamente me 400-500 euro për metër katror, ku krahasuar me rajonin, çmimet janë më të lira. Ndërtuesit pohojnë se shkak për këtë është infrastruktura e keqe, teksa pallatet janë ndërtuar pa plan, nuk ka hapësira (lulishte apo ambiente të përbashkëta), rrugët janë të ngushta dhe madje në disa zona ato furnizohen me ujë pusi.
Nga Blloku deri në lagjet periferike të Yzberishtit apo në zonën e Freskut, diferenca në çmim shkon nga 500 deri në 1500 euro me zonat e qendrës. Sipas menaxherit të shitjeve të një prej firmave të ndërtimit me projekte në qendër të qytetit, në këtë zonë, në përgjithësi janë përqendruar individë me të ardhura të larta mujore, ndërsa në periferi, individët me të ardhura të kufizuara.

Kërkesa e lartë, çmimet rriten më shumë se taksa

Dyfishimi nga 4 në 8% i taksës së infrastrukturës, por edhe ndryshimi i bazës së llogaritjes nga kosto në çmimin e shitjes pritet të reflektohet në çmimet e apartamenteve, sipas ndërtuesve. Për shembull, një ndërtues, që shet apartamente me 900 euro/m² dhe ka kosto ndërtimi prej 500 euro/m², më parë paguante taksë infrastrukture 20 euro/m² (500 euro/m2*0.04), ndërsa tani do të duhet të paguajë 72 euro/m² (900 euro/m2*0.08), apo 3.6 herë më shumë. Nga periferia në qendër, çmimet pritet të rriten me 50 deri në 120 euro për metër katror.
Për shkak të bllokimit të lejeve të ndërtimit më 2016-n, kjo taksë pritet të japë efektin më 2017-n. Ndonëse kjo duhet të ketë efekt vetëm te ndërtimet e reja, ndërtuesit paralajmërojnë se do të reflektohet në të gjithë tregun, ndonëse jo me të njëjtat ritme.
Marrja e një takse kaq të lartë normalisht do t’i lejojë Bashkisë së Tiranës që të mund të investojë më shumë në urbanizimin e blloqeve të banesave. Ky është një element i rëndësishëm për përmirësimin e mjedisit urban dhe për rritjen e kërkesës për këto apartamente, si rrjedhim, edhe për çmimet. Ndërtuesit janë shprehur pozitivë, pavarësisht shtimit të taksës, pasi ajo do të mundësojë përmirësimin e infrastrukturës dhe do t’i japë më shumë vlerë banesave.
Por, çmimet në qendër rezultojnë të jenë rritur muajt e fundit edhe me 200-300 euro për metër katror, dyfishin e efektit të taksës së infrastrukturës. Sipas Armand Shkëmbit, menaxher i pasurive të paluajtshme në Century 21, ndërtuesit po përdorin si justifikim ndryshimin e aplikimit të taksës së infrastrukturës dhe se rritja, më shumë se sa taksa e vendosur, reflekton një marrëveshje të fshehtë midis ndërtuesve dhe është ende herët për të thënë se 2017-a do të karakterizohet nga një bum kërkese.
Në përgjithësi, tregu përbëhet nga kërkesa dhe oferta dhe çmimi është i përcaktuar nga pikëprerja e tyre, rrjedhimisht rritja e çmimit është tregues se kërkesa është rritur. Këtë fakt, Arben Dervishi, kryetari i Shoqatës së Ndërtuesve, e argumentoi me mungesën e lejeve të ndërtimit në qendër që nga 2007-a. Megjithatë, rritja e lartë e kërkesave do të jetë vetëm në qendër, ndërsa në periferi, rritja e kërkesës parashikohet se do të jetë më e lehtë, tha zoti Dervishi.
Rol në rritjen e çmimit të apartamenteve, përpos rritjes së kërkesës, ka pasur dhe përmirësimi i infrastrukturës, si dhe rregullimi i urbanistikës në kryeqytet. Për shembull, ndërtimet në zonën e kompleksit “Dinamo”, përpara rregullimit të Rrugës së Kosovarëve, janë tregtuar me çmim fillestar 1100 deri në 1300 euro për m². Sot çmimi për m² në atë zonë luhatet në vlerën 1700-1800 euro.

Mavraj gjen fitoren e parë

Mërgim Mavraj gjen fitoren e parë në Bundesligë me fanellën e Hamburgut ku u transferua gjatë merkatos së dimrit. Mbrojtësi shqiptar u aktivizua titullar për të tretën ndeshje rresht duke dhuruar një paraqitje pozitive në suksesin 1-0 që Hamburgu regjistroi ndaj Bayer Leverkusen në ndeshjen e parë të javës së 19 të Bundesligës. Goli i Papadopoulos në minutën e 73 rezultoi vendimtar për të besuarit e Marcus Gisdol.
Ndeshja nuk u ngjit asnjëherë mbi nivelin mesatar me “aspirinat” që vazhdojnë të tregojnë anemi në fazën sulmuese, nërsa Hamburgu cinik arriti të ruante portën të paprekur dhe për më tepër duke gjetur një gol me aromë mbijetese. Kjo fitore e ngjit skuadrën e Mavrajt në vendin e 16 me po kaq pikë, ndërsa Bayer Leverkusen mbetet në vendin e 9 me 24 pikë.

Hyka nënshkruan për San Jose

Jahmir Hyka është pjesë e skuadrës së Major League Soccer, San Jose Earthquakes. Lajmin e bën të ditur vetë klubi amerikan në një deklaratë të publikuar në faqen zyrtare ku thekson se kontrata është disavjeçare. “Hyka është një lojtar që i shton elementin surprizë skuadrës tonë në çdo ndeshje që do të luajë. Ai është një lojtar shumë i aftë teknikisht si në mbrojtje ashtu edhe në sulm dhe në situatat një për një nuk jep pika referimi. Kjo do të thotë se sulmuesit tanë do të furnizohen me topa nga një lojtar që di të sulmojë në disa fronte”, deklaron menaxheri i San Jose, Jesse Fioranelli.
Në vijim, faqja zyrtare e klubit amerikan bën një përmbledhje të ecurisë së 28-vjeçarit shqiptar që gjatë këtij sezoni me Luzernën ka shënuar 6 gola dhe ka dhuruar 15 asiste. “Jahmiri është një lojtar krijues që do t’i japë më shumë fuqi fazës tonë ofensive”, thekson trajneri Dominic Kinnear, sipas të cilit, ai mund të luajë në të dyja krahët e mesfushës. Në fund njoftimit, San Jose Earthquakes vë theksin në faktin se Hyka është pjesë e kombëtares shqiptare me të cilën debutoi që në vitin 2007 në moshën 18-vjeçare.

Berisha gol në derbin e Melburn

Melburn Viktori vazhdon rrugën drejt fazës play off në garën për titullin kampion në Australi, ndërsa Besart Berisha vazhdon të mbetet një garanci për këtë skuadër. Skuadra e sulmuesit shqiptar fitoi 2-1 në derbin e pabesueshëm të Melburnit, përballë rivalëve të mëdhenj të Sitit, ndërsa 31-vjeçari ishte protagonist në gjithçka.
Fillimisht Berisha shpërdoroi një 11-metërsh në minutën e 63-të, me topin e goditur prej tij që u përplas në shtyllë. Episod që mund të ishte një goditje e rëndë psikologjike, edhe për faktin se vetëm pak minuta më pas, Melburn Siti kaloi në avantazh.
Por, skuadra e sulmuesit shqiptar nuk u dorëzua, duke rikthyer baraspeshën pikërisht me Besart Berishën në minutën e 83-të. Tri minuta më pas, Viktori përmbysi shifrat duke kaluar në avantazh me autogolin e Muscat. Një episod që shkaktoi kaos në fushë, pasi miqtë pretendonin prekje të topit nga Berisha dhe pozicion të parregullt.
Me gjyqtarin që kërkoi ndihmën e asistentit për të vendosur, fillimisht Berisha debatoi me mbrojtësin Franjiç, ndërsa më pas gjestet e tij ndaj portierit Bouzanis rritën tension në fushë.
Situata kaotike vijoi edhe në minutat e fundit, kur sulmuesi i mirënjohur i Melburn Sitit, Tim Cahill u ndëshkua me karton të kuq, ndërsa po bëhej gati të aktivizohej në fushë si zëvendësues.
Në fund festa ishte e Melburn Viktori dhe Besart Berishës, me sulmuesin shqiptar që ngjitet në kuotën e 14 golave sezonalë dhe kryeson listën e golashënuesve më të mirë në A-League australiane.

Biznesi i vogël kuotë fikse 1.5% të xhiros, mbi të gjitha pulla fiskale

Deputetja e PD, Jorida Tabaku vlerëson se platforma ekonomike e PD mbështet fuqizimin e biznesit në vend. Përmes një reagimi, Tabaku sqaron se masat e parashikuara nga PD i japin zgjidhje shqetësimeve të ngritura nga bizneset. “Do të vendosim taksën e sheshtë 9% për të ardhurat personale, 9% për fitimin e korporatave dhe 9% për kontributin e sigurimeve shoqërore për punëdhënësin dhe punëmarrësin.
Biznesi i vogël do të ketë një kuotë fikse përafërsisht të barabartë me 1.5% të xhiros, mbi të gjitha pulla fiskale tek këto biznese. Do të ulim TVSH-në në një shkallë të vetme tatimore prej 15% dhe pothuaj pa përjashtim ekzekutivi do të shndërrohet nga një superqeveri me superadministratë në një qeveri të vogël. Të gjitha këto kanë për qëllim zgjidhjen e shqetësimeve të biznesit. Taksa e sheshtë thjeshtëson sistemin kompleks tatimor ekzistues, rikthen investimet e huaja në Shqipëri e ul infomalitetin. Administratë e vogël eficente në shërbim jo si rojtare e biznesit”, tha Tabaku.
Duke iu referuar pyetësorit të zhvilluar së fundmi nga BERZH, Tabaku tha: “As një vit pas vëzhgimit të Dhomës amerikane të Tregtisë, si dhe asaj të Dhomës gjermane të Tregtisë që evidentonin problemin kryesor të klimës ekonomike në vend tek taksat e larta, korrupsioni dhe tarifat e shtrenjtuara, vjen edhe vrojtimi i BERZH. Shqipëria, sipas vrojtimit të BERZH, ka 6 zëra problematikë, të cilët ndahen në dy grupe të mëdha: pjesa e ndershmërisë së qeverisjes dhe pjesa e politikave ekonomike. Korrupsioni na rendit të tretët në rajon, me një vlerësim 6.3 ndërkohë që para nesh janë Serbia dhe Kosova. Në fushën e informalitetit renditemi po kështu ndër tre vendet e para, duke regjistruar 16.8 pikë që është më shumë se sa mesatarja e rajonit”, thekson Tabaku. Në regjimin e taksave, vendi jonë vazhdoi të vuajë politikën fiskale si pengesë për bizneset duke qenë vetëm pas Malit të Zi dhe Serbisë. Sakaq energjia elektrike që për kryeministrin nuk është rritur, por ulur, konsiderohet nga bizneset si barrierë, saqë shënon 13 pikë, ndërsa mesatarja e rajonit është 5 pikë. Sikundër problematik shfaqet edhe administrimi fiskal, që na rendit të parët në rajon.

Vjedhja me mbifaturimet, po paguajmë 50% më shumë

Krahas rritjes së çmimit të energjisë, qytetarët shqiptarë janë përballur edhe me një tjetër fenomen që po rrënon ekonominë e tyre, mbifaturimin e kostos së energjisë. Përmes një deklarate për mediat, sekretarja për Marrëdhëniet me Publikun, Grida Duma ngriti dje shqetësimin e qindra familjarëve, të cilët po vuajnë mbifaturimet e energjisë elektrike. Ajo denoncoi vjedhjen e hapur që po u bëhet qytetarëve, ndërsa dënoi gjithashtu pabarazinë e ndjekur nga qeveria, ku njerëzit pranë saj nuk paguajnë asnjë faturë, ndërsa qytetarët e thjeshtë dënohen. “Edi Rama nuk u mjaftua vetëm me rritjen e çmimit të energjisë për qytetarët, por edhe i mbifaturon ata. Me mijëra ankesa kanë ardhur nga e gjithë Shqipëria për abuzimet me faturat e energjisë elektrike. Qytetarëve u është dashur të paguajnë 50% më shumë se kostoja reale e energjisë së konsumuar. Qytetarët thonë se, pasi ankohen, u thuhet paguajeni një herë dhe flasim muajin tjetër. Kjo është vjedhje, nuk ka emër tjetër. Edi Rama jo vetëm e rriti çmimin e energjisë elektrike, por vazhdon t’i vjedhë qytetarët dhe bizneset. Ata që nuk janë të lidhur me qeverinë, se miqtë e qeverisë nuk paguajnë. Dhe atë që nuk paguajnë miqtë e qeverisë, e nxjerrin tek qytetarët, duke i mbifaturuar”, tha Duma. Ajo u bëri thirrje qytetarëve të bëhen pjesë e protestave të 18 shkurtit për t’i dhënë fund padrejtësive të keqqeverisjes. “Jo vetëm rriti çmimin e energjisë, por Edi Rama la për muaj të tërë në errësirë familjet pa asnjë të ardhur, sepse nuk paguanin dot energjinë dhe shtyu drejt vetëvrasjes shumë kryefamiljarë. Më 18 shkurt ne duhet të protestojmë për mashtrimin, abuzimin dhe vjedhjen që Edi Rama po u bën shqiptarëve. Më 18 shkurt duhet të protestojmë në emër të Klajdi Muçës, Arif Dodës, Barbulla Pepës, Resmie Allës, Qamil Zelës, Llazar Nasit, Altin Myftarit, Gjovalin Gjinit, që u vetëflijuan dhe vdiqën nga të ftohtët, sepse nuk paguanin dot dritat. Më 18 shkurt të protestojmë për qindra kryefamiljarë të papunë që nuk kanë para për të siguruar energjinë elektrike për fëmijët e tyre. Më 18 shkurt të ndalim padrejtësinë dhe me votë të lirë t’i hapim rrugën një qeverie për qytetarët”, tha Duma.

Gjiknuri duhej të ishte në burg për mospagim të energjisë

Ministri i Energjisë, Damian Gjiknuri rezulton se ka qenë debitor i CEZ për shkak të mospagimit të faturave të energjisë elektrike. Partia Demorkatike publikoi dje faturën e papaguar të Gjiknurit për tre muaj rresht, si dhe kërkesën e CEZ Shpërndarje ndaj tij për të paguar faturat. Denoncimi është bërë nga Partia Demorkatike. Sekretarja për Marrëdhëniet me Publikun, Grida Duma ka denoncuar dje mbifaturimin e qytetarëve me faturat e energjisë, si dhe masat represive ndaj qytetarëve që nuk kanë pasur mundësi ekonomike t’i paguajnë ato, masa që disa prej kryefamiljarëve shqiptarë i kanë çuar drejt vetëvrasjes. Pas deklaratës së Dumës, reagoi menjëherë ministri Damian Gjiknuri në pretendimin e të cilit kjo qeveri ka “shpëtuar” qytetarët nga mbipagesat e energjisë. Krahas ankesave të qytetarëve për mbifaturime, deklaratën e Gjiknurit e rrëzoi Grida Duma, e cila në një tjetër reagim pas deklaratës së Gjiknurit publikoi një ankesë të CEZ Shpërndarje drejtuar Damian Gjiknurit për mospagim të energjisë elektrike për tre muaj rresht. Sipas masave represive të qeverisë së sotme, sot Gjiknuri do të duhej të vuante dënim me burg ashtu siç qindra qytetarë të varfër janë burgosur sepse s’kanë mundësi që të paguajnë faturat e mbikostuara të energjisë elektrike. “Sot ngritëm shqetësimin e mijëra qytetarëve që janë mbifaturuar në mënyrë abuzive. Janë me mijëra familje që ankohen në sportele dhe u thuhet: ‘… paguajeni sot dhe shohim muajin tjetër’. Ministri i Energjetikës nuk jep llogari, por komenton për etikën. Nëse do të përdornim logjikën që përdorin vetë këta, edhe ministri vetë mund të ishte në burg për faturën e vet të papaguar; siç ka ndodhur me mijëra familje. Disa prej të cilave në pamundësi pagese kanë humbur jetë njerëzish. Është po kjo kastë qeverisëse, Rama e Gjiknuri, që zhvat nga qytetarët 600 milionë eurot që ia fali CEZ, të cilat po ja merr qytetarëve me dhunë me mbifaturime të përballueshme. Janë po këta që mashtruan qytetarët duke iu premtuar në fushatë uljen e çmimit të energjisë, uljen e TVSH-së për energjinë në 6%”, u shpreh Duma në reagimin e saj. Ajo kujtoi qytetarët që kanë shkuar drejt vetëvrasjes për shkak të pamundësisë për të paguar energjinë elektrike. “Ndërsa përpiqen të fshihen nuk japin llogari për këtë vjedhje ndaj qytetarëve, kërkojnë edhe mos të përmenden njerëzit e jetët e humbura. Kërkojnë harresën, kërkojnë të zhdukin e mos përmenden më emrat e të flijuarve nga varfëria dhe dhuna e faturës së pamundur. I quajnë edhe kufoma! Këta janë të pamëshirshëm edhe pas vdekjes! Nuk janë kufoma, por jetë njerëzish të humbura për një faturë”, tha Duma. Ajo garantoi se Partia Demokratike në programin e saj parashikon që “familjet në nevojë të marrin 200 kw energji elektrike falas”. Duma ftoi të gjithë qytetarët që më 18 shkurt “t’i bashkohen protestës së opozitës për të rrëzuar pushtetin abuzivist dhe të dhunshëm që rëndon çdo muaj edhe me mbifaturimet në familjet e shqiptarëve”.

Arben Shahini

Ligji për investimet strategjike kthen investitorët

Pas vendimit të Gjykatës Kushtetuese të Kosovës, që hodhi poshtë ankesën e një grupi të deputetëve serbë të Kuvendit të Kosovës, të cilët e kundërshtuan ligjin për investime strategjike, i njëjti pritet të hyjë në fuqi brenda 15 ditësh, kanë bërë të ditur përfaqësues të qeverisë. Ministrja e Tregtisë dhe Industrisë, Hykmete Bajrami i ka thënë Radios Evropa e Lirë, se pas dekretimit të ligjit nga presidenti i Kosovës, do të fillojë përpilimi dhe hartimi i akteve nënligjore, siç është udhëzimi administrativ për zbatimi e ligjit dhe rregullorja e komisionit ndërministror. “Si ministri i kemi tre muaj afat ligjor për përgatitjen e akteve nënligjore në mënyrë që ligjin ta bëjmë të zbatueshëm. Ne kemi disa projekte dhe asete po ashtu kemi edhe disa investitorë që kanë qenë të interesuar në të kaluarën, mirëpo për shkak të procedurave të stërzgjatura të tenderimit nuk kanë hyrë në proceduara investuese”, ka theksuar ministrja Bajrami. Ligjin për investime strategjike, ministrja Bajrami e konsideron të domosdoshëm, duke pasur parasysh, siç thotë ajo “se në Kosovë janë privatizuar shumë asete të rëndësishme që shpesh kanë përfunduar në duart e njerëzve, të cilët kanë pasur kapital që t’i blejnë si asete, por që nuk kanë pasur projekte apo vizion për t’i funksionalizuar ato fabrika apo asete”. Ministrja Bajrami ka sqaruar se ligji për investime strategjike jep dy versione për investitorët potencialë. Versioni i parë është që investitorët “të cilët janë të interesuar të investojnë në Kosovë dhe për të marrë në këmbim të investimit asete të ndryshme, resurse natyrore apo objekte bëjnë propozimet e tyre në Agjencinë për Investime dhe Përkrahjen e Ndërmarrjeve në Kosovë (KIESA)”. Ndërkohë, alternativa tjetër që e jep ligji sipas ministres Bajrami, “është që qeveria e Kosovës të përgatisë një listë të projekteve strategjike, të cilin e shpall e pastaj investitorët do të vijnë të investojnë sipas interesave të tyre që kanë për sektorë të ndryshëm”. “Një projekt që pothuajse e kemi të gatshëm është projekti i Brezovicës, por për këtë projekt nuk vendosim vetëm ne si ministri, aty vendos Komiteti Ndërministror, i cili do të themelohet në bazë të Ligjit për Investime Strategjike dhe përbëhet nga disa ministra, kryetari i Komunës në të cilën zhvillohet projekti dhe ky Komitet vendos në çfarë forme ta zhvillojë projektin”, ka theksuar Bajrami.

Kosovë, politikat ekonomike, ndikuan në uljen e normave të interesit

Që nga janari i vitit 2015 janë në rënie normat e interesit. Sokol Havolli, këshilltar për ekonominë i kryeministrit të Kosovës, Isa Mustafa tha se: “Përveç stabilitetit makroekonomik, fiskal dhe financiar, themelimi i fondit për garantimin e kredive, falja e borxheve e shumë politika të tjera, kanë reflektuar në këtë ulje. Po ashtu, lëndët e raporteve huamarrëse në sistemin e drejtësisë kanë një procedim shumë më të shpejtë dhe në interes të përgjithshëm të ekonomisë”, ka shkruar ai në profilin e tij në Facebook.
Havolli ka thënë se normat e interesit përcaktohen nga shumë faktorë, ndër ta “kërkesa dhe oferta për kredi, siguria e kredimarrësve, instrumentet për realizim të kolateralit në rast të dështimit të pagesës, gjendja e përgjithshme ekonomike në vend e shumë të tjera”.
“Sot, fillimi i një biznesi është shumë më i lehtë kur merret parasysh kostoja e financimi, që dikur ka qenë barriera kryesore e raportuar nga bizneset. Po ashtu, në foton 2 shihet se edhe për sektorët prioritarë, si bujqësia, financimi është më i lirë. Politikat përkrahëse po ashtu kanë siguruar kontinuitet në financim”, ka shkruar ai.

S&P konfirmon renditjen për Shqipërinë në B+, shqetësuese kreditë me probleme

Agjencia vlerësuese Standard &Poors (S&P) ka konfirmuar dje vlerësimin e Republikës së Shqipërisë në “B+/B”, me pritshmëri stabël. Raporti thekson stabilitetin makroekonomik dhe vlerëson përparimin pozitiv dhe konsolidimin fiskal. Megjithatë, S&P vë në dukje se niveli i borxhit është i lartë, ndërsa maturiteti i tij është afatshkurtër.
Raporti e vë theksin në domosdoshmërinë për kryerjen e reformave strukturore në drejtim të forcimit të institucioneve, zbatimit të ligjit, të drejtës së pronës, klimës së biznesit dhe luftës ndaj korrupsionit. Nuk ka qenë jashtë vëmendjes së raportit dhe niveli i lartë i kredive me probleme, që sipas agjencisë vlerësuese, në nivelin rreth 20% është shqetësues, duke ulur besueshmërinë për bankat. S&P pret që rritja ekonomike e Shqipërisë të mbetet e qëndrueshme gjatë 2017-2020, duke mbështetur konsolidimin buxhetor, pavarësisht rreziqeve të rrëshqitjeve buxhetore, për shembull për shkak të zgjedhjeve të përgjithshme të 2017-s.
Shqipëria po bën progres gradual drejt fuqizimit të kuadrit të saj institucional, të mbështetur nga mekanizmi i lehtësimit i FMN-së dhe përgatitjen për procesin e anëtarësimit në BE. Panorama stabël reflekton pritshmëritë që vazhdimi i konsolidimit fiskal dhe ulja e borxhit publik ndaj PBB-së do të balancojë dobësitë që vijnë nga rreziqet ende të larta të pozicionit të jashtëm financiar në 12 muajt në vijim, thotë raporti.
Raporti thekson se nëse reforma në gjyqësor do të zbatohet, duke krijuar një sistem të pavarur, kjo do të ndihmojë klimën e biznesit të vendit, si për shembull, në rritjen e eficiencës së zbatueshmërisë së të drejtës së pronës dhe një proces më efektiv falimentimi. S&P thotë se nuk pret që të ketë marrëveshje të re me FMN-në deri pas përfundimit të zgjedhjeve të përgjithshme.
Lidhur me deficitin e ulët buxhetor, në rreth 1.7% të PBB-së, raporti thekson se ka ardhur kryesisht si rrjedhojë e reduktimit të shpenzimeve që kanë neutralizuar të ardhurat buxhetore më të ulëta se plani. S&P pret që rritja të vijë kryesisht si rrjedhojë e kërkesës së brendshme dhe konsumit privat. Për shkak të punimeve për gazsjellësin TAP, që do të jetë të larta më 2017-n, pritet që investimet e huaja direkte të arrijnë në 11% të PBB-së këtë vit.
Investime të tjera janë të lidhura me sektorin e energjisë. Por, agjencia sheh një rrezik që këto investime nga projektet e mëdha të bien në vitet në vijim dhe rekomandon që të përmirësohet mjedisi institucional që do të ndihmonte në tërheqjen e një baze më të gjerë të flukseve të investimeve të huaja në vitet në vijim.
S&P thekson se mund të ulë renditjen në rast se shikon një përkeqësim të financave qeveritare, për shembull për shkak të një devijimi domethënës nga parashikimet, së bashku me presionet në kushtet e huamarrjes. Një tjetër element që do të ndikonte në uljen e renditjes është një përkeqësim domethënës i pozicionit të jashtëm të Shqipërisë dhe aftësisë për të financuar deficitin e llogarisë korrente.

1...7 2857 2867 287...8 311Faqja 7 286 nga 8 311

Kryesore

Continue to the category
Më shumë
© 2024 Rilindja Demokratike Euroatlantike