Nga Fitim Zekthi

Tërë bota e krishterë, por edhe shumë më tepër se sa ajo, përcolli Papa Françeskun për në botën tjetër.  Ai u shndërrua në një figurë shumë të dashur për njerëz të ndryshëm nga e tërë bota dhe nga të tëra besimet për të gjithë atë që solli në krye të Kishës Katolike dhe për të gjithë atë që ai vetë ishte. Koha në të cilën ai qëndroi në krye të Kishës Katolike ishte një prej kohëve më sfiduese për krishtërimin por edhe besimet e tjera në përgjithësi. Koha ishte sfiduese edhe për shkaqe që lidhen me krizat politike, gjeopolitike, ekonomike dhe sidomos kulturore.

Papa Françesku i cili u kthye tek Zoti të hënën e kaluar u përpoq në shumëçka të gjente më të mirën për kishën dhe njerëzit dhe në shumëçka arriti të bëjë ndryshime të rëndësishme. Mbi të gjitha, duke qenë se drejtoi në një kohë tmerrësisht sfiduese, ai vendosi një piketë shumë të lartë në lidhje me dhembshurinë dhe dashurinë për të dobëtin, për atë që vuan apo lëngon nga mjerimi dhe dhuna, që masakrohet nga bombardimi, që sakatohet nga shpërthimet apo raketat, apo mbytja në dete.  E keqja ka qenë përherë e pranishme në botë, në një masë të madhe. Këto kohë ajo duket më e përhapur me intensitet shumë të lartë dhe në forma nga më të ndryshmet. Lufta  barbare në Siri deri edhe në përdorim të gazit kimik, milionat e refugjatëve që kalojnë Mesdheun nga Afrika apo Turqia, mbytjet masive të fëmijëve, grave dhe të moshuarve, lufta në Ukrainë dhe krimet e atjeshme, lufta shkatërrimtare në Gaza me bombardime apokaliptike kundra një populli që privohet nga buka dhe  uji, paqëndrueshmëritë e mëdha politike dhe lindja e partive populiste me ngjyra radikale apo ekstremiste etj, ishin disa nga gjërat që ishin në zemër të shqetësimeve të papatit të Françeskut.

Ai i dha një mësim të madh botës por sidomos politikanëve që sillen si të djathtë dhe si besimtarë të devotshëm dhe që duan ta lidhin të qenit i djathtë dhe gjasmë besimtar i devotshëm me sovranizmin, me nacionalizmin dhe në një farë mënyre prodhojnë ksenofobi apo sjellje të tjera politike të udhëhequra nga fobira dhe emocione të tjera problematike. Papa Francesku ishte një mbrojtës i madh i emigrantëve, i atyre që kalojnë rreziqe të mëdha, male, lumenj apo dete. Një damar hibrid dhe i rrezikshëm që del nga e djathta ose thotë se është i djathtë duke përdorur besimin e krishtere thotë që duhet të jemi të dhembshur dhe të dashur në fillim me veten dhe familjen tonë, me vendin tonë dhe vetëm në fund mund të kemi dashuri për të tjerët. Në fillim të këtij viti zëvendëspresidenti amerikan J D Vance tha se “koncepti Kristian për dashurinë fillon me familjen, zgjerohet tek fqinjët dhe kombi dhe vetëm në fund ai arrin tek qeniet e tjera njerëzore. J D Vance iu referua asaj që njihet si “ordo amoris” dhe madje foli edhe si teolog kur tha që këtë gjë thotë edhe Gjoni 15: 12-13. Edhe Orban, Salvini apo Wilders kane po te njëjtin qëndrim. Papa reagoi ndaj kësaj. Ai kërkoi një kuptim të drejtë të ordo amoris të formuluar nga Shën Agustini. Papa me një gjest të mrekullueshëm i dërgoi një letër peshkopëve katolikë në SHBA ku u kërkoi që ta shihnin dashurinë kristiane, ta shihni ordo amoris, jo si “një zgjerim koncentrik të interesave që pak nga pak zgjerohet tek njerëzit apo grupet e tjera. Ordo amoris e vërtetë kuptohet duke parë dhe duke kuptuar, duke zbuluar dhe duke medituar mbi Samaritanin e mirë.” Papa vetë por edhe kardinali Parolin të cilin papa e dërgoi pak para se të ikte nga kjo botë në takim me Vance pikërisht për të shpjeguar këtë gjë kishte mendimin se “personi njerëzor nuk është thjesht një individ, relativisht i zgjerueshëm ndaj të tjerëve, që ka disa ndjenja bamirësie. Është shumë më tepër. Papa tha që individi njerëzor, ne konceptin kristian, duhet te jete një Samaritan i mirë.

Tek Samaritani i mirë, një ekspert i ligjit pyet Jezusin “çfarë duhet të bëjë që të arrijë jetën e përjetshme”? Jezusi e pyeti se çfarë thotë ligji? Eksperti i tha që ligji thotë “duaje Zoitin me gjithë zemër, shpirt dhe mendje dhe duaje fqinjin siç do veten. Jezusi i tha “saktë, bëj këtë dhe do të fitosh”. Eksperti e pyeti Jezusin dhe “cili është fqinji im?”, Jezusi iu përgjigj: “një njeri po shkonte për në Jeruzalem. Disa grabitës e rrahin keq, e vjedhin dhe e hedhin anash rrugës gati të vdekur. Kalon një prift, e sheh të plagosurin, shmanget, ikën. Kalon një levit (një punonjës i tempullit), e sheh të plagosurin, shmanget, ikën. Kalon një samaritan (banor i zakonshëm i Samarias, Bregut Perëndimor) e ngre, e mjekon me ç’të mundet, e ngushëllon dhe e dërgon në krahë në shtëpi… Cili mendon se është fqinji i njeriut të plagosur?” Samaritani, ai është fqinji tha Jezusi. Nuk është as prifti, as leviti.

Këtë gjë tha papa Françesku ne letrën për peshkopët si reagim ndaj qëndrimeve të këtyre soj politikanësh. Me këtë mesazh ai iu tha nacionalistëve dhe sovranistëve, kësaj kategorie të çuditshme politike që përzien gjëra të papërzishme, që duan të mbështeten për idetë e tyre tek mësimet e Krishtërimit, që duan të legjitimojnë mbytjet apo përzëniet e emigrantëve me “ordo amoris”, që duan të justifikojnë bombardimet e fëmijëve dhe të pafajshmëve me mësime nga krishtërimi se janë krejtësisht gabim. Papa Françesku ngaqë kishte këtë kuptim për “konceptin e krishterë mbi dashurinë, ngaqë kishte kuptimin që vjen nga Samaritani i mirë ishte një piketë shumë e lartë e botës. Zoti e pastë në mbrojtje dhe do Zoti vjen një papë po me këtë dashuri për të dobëtit, të dhunuarit, të bombarduarit, të dënuarit me uri, të skamurit etj./ Liberale.al