Deficiti arsimor i meshkujve po bëhet gjithnjë e më shumë një hendek punësimi, të ardhurash dhe rezultatesh, me pasoja të rëndësishme
Në shumë nga vendet e pasura, vajzat e reja dominojnë universitetet dhe kanë më shumë gjasa të jenë në punë sesa djemtë
Në të gjithë botën e zhvilluar, vajzat dhe të rejat kanë dalë përpara djemve dhe të rinjve në arsim gjatë dekadave të fundit. Në shifra vajzat shkojnë shumë më tepër në universitet sesa homologët e tyre meshkuj.
Kjo prirje në përgjithësi është trajtuar më shumë si diçka për t’u vërejtur sesa për të vepruar. Fushat e panumërta në të cilat gratë mbeten në disavantazh me burrat kanë ndikuar te përpjekjet për arritjen e barazisë gjinore. Meshkujt vazhdojnë të kenë gjithmonë rezultate më të mira në tregun e punës, dhe nëse gratë i tejkalojnë burrat në arsim, kjo ndihmon në ngushtimin e avantazhit të përgjithshëm të mashkullit – ose kështu ekziston perceptimi.
Shumë më pak i vlerësuar sesa zgjerimi i hendekut të arsimit të lartë është fakti se në disa vende të pasura, vajzat e reja tani kanë më shumë gjasa të jenë në punë sesa të rinjtë. Mbretëria e Bashkuar iu bashkua këtij grupi në vitin 2020, dhe niveli i parë i punësimit të femrave midis 20-24 vjeç është zgjeruar prrj asaj kohe në tre pikë përqindjeje. Kryqëzimi ende nuk ka ndodhur në SHBA, por deficiti i normës së punësimit të grave të reja është tkurrur nga pothuajse 10 pikë përqindjeje nga 2006 në një pikë të vetme vitin e kaluar.
E thënë ndryshe, Mbretëria e Bashkuar është pjesë e një liste në rritje të vendeve ku jepet përgjigja se “kush po bën pjesën më të madhe të punës për rritjen e fëmijëve?”, app edhe “Kush është i fokusuar në marrjen e një arsimimi të mirë?” dhe tjetra se “kush po punon për të sjellë në shtëpi të ardhura të mira?” Dhe për të gjitha janë: “Gratë”.
Nëse ky do të ishte thjesht rast i avancimit të grave, do të ishte diçka për t’u festuar – dhe kjo anë e historisë sigurisht që është – por një pakicë e konsiderueshme e të rinjve po lëvizin në mënyrë aktive prapa, me një numër në rritje të shkëputur gjithnjë e më shumë nga shoqëria.
Në të gjithë botën e zhvilluar, pjesa e të rinjve që nuk janë as në arsim, as në punë dhe as në kërkim të një pune është duke u rritur vazhdimisht për dekada. Në vende, përfshirë Britaninë e Madhe, Francën, Spanjën dhe Kanadanë, tani ka më shumë të rinj sesa gra që kanë mbetur jashtë ekonomisë për herë të parë në histori. Ndryshe nga të rejat, kjo kategori meshkujsh në përgjithësi nuk janë të zënë me ndonjë angazhim madhe as për të ndihmuar anëtarët e tjerë të familjes. Ata duken të humbur në shoqëri dhe ka të ngjarë të jenë vetë ata që kanë nevojë për kujdes. Më shumë se 80 për qind e këtij grupi në MB raportojnë probleme kronike shëndetësore.
Ndoshta më e habitshme nga të gjitha, viti 2022 ishte hera e parë që një grua e re në Mbretërinë e Bashkuar kishte të ardhura më të larta se homologu i saj mashkull. Kjo ka ndodhur kryesisht për shkak se gratë kanë më shumë gjasa të kenë një diplomë dhe marrin pagën e avantazhit të diplomimit që vjen me të, por edhe përkeqësimin e pasurisë së burrave jo të diplomuar, të cilët janë larguar nga fitimi 57 për qind më shumë se jo-gratë e diplomuara në 1991, në 10 për qind më pak në 2022.
Është një histori e ngjashme në SHBA, ku gratë e reja jo-universitare dhe njerëzit e arsimuar në kolegj të të dy gjinive kanë parë që të ardhurat e tyre të rriten, kurse burrat që nuk shkuan në kolegj kanë rënë ndjeshëm në aspektin e të ardhurave.
Ndërsa ndryshimi luan një rol – të diplomuarit e sotëm janë një grup shumë i ndryshëm nga ata që nuk ishin të diplomuar 30 vjet më parë – kjo nuk mund të shpjegojë trajektoret thelbësisht të ndryshme të burrave dhe grave pa arsimin të lartë, të cilat i detyrohen më shumë tranzicionit të vazhdueshëm nga një ekonomi ku punët që kërkonin duar, zemër dhe mendje ishin të gjitha të shumta dhe relativisht shpërblyese, dhe kudo dominojnë këto të fundit (arsimi).
Por ndërsa ligjërimi dhe politika mbeten të përqendruara në çështje të tjera, pasojat e këtyre ndërrimeve tektonike po shfaqen në heshtje kudo tjetër.
Me trajektoret socio-ekonomike që shkojnë në drejtime të ndryshme, një pakicë në rritje e të rinjve dhe të rejave po shfaq tendencë ndryshimi. Mbështetja e meshkujve të rinj për partitë e djathta populiste është në rritje, veçanërisht në mesin e atyre pa punë dhe pa diploma. Trazirat e dhunshme janë më të mundshme me një grup në rritje të të rinjve me pak interes në shoqëri ose nuk shohin të ardhme nga ana e tyre.
Dhe vetë formimi i marrëdhënieve në raportet gjinore po jep ndikim, pasi një numër në rritje i femrave të diplomuara zbulojnë mungesën e homologëve socio-ekonomikë meshkuj dhe në të njëjtën kohë kanë më pak nevojë se kurrë për t’u çiftuar me një burrë për mbështetje financiare.
Përmbysja e raporteve mes meshkujve jo të diplomuar nuk do të jetë e lehtë, as nuk duhet të jetë një nënçmim për femrat e reja, por është një sfidë thelbësore për dekadat në vijim dhe do të ketë pasoja pozitive shumë përtej atyre që preken drejtpërdrejt.
