Partia Demokratike feston sot 33-vjetorin e themelimit të saj.
Nga pamjet e siguruara nga gazetari Osman Stafa për “BalkanWeb” shihet që prezent ka qenë edhe ish-presidenti Bamir Topi dhe Rexhep Uka.
Uka është themelues i PD, ish-ministër si dhe ish-deputet i Partisë Demokratike.
Kujtojmë se ish-presidenti Topi është shprehur për News24 se i jep suportin e tij politik, ndërsa shpesh herë madje ka dhënë këshilla për të.
Fitim Zekthi, profesor i shkencave politike dhe analist i njohur, në një shkrim në gazetën “Liberale” thotë se “tipari dallues i asaj që ndodh sot në vendin tonë, është falsiteti, të bërit gjasme, e rrejshmja”.
Zekthi thotë që Rama, Meta dhe Berisha së bashku me formacionet e tyre politike, ndonëse fshihen pas gishtit, në themel të grupimeve të tyre kanë luftën ndaj Reformës në Drejtësi, luftën ndaj SPAK dhe delegjimitetin e tij.
Ai thotë se Kongresi i Ramës dhe ai i “Foltores”, në thelb, u mblodhën për këtë gjë.
“Ndërkohë ka vite që lëvizja e Foltores dhe njerëzit e saj kryesorë flasin dhe përbetohen se duan drejtësi, se iu dhimbset vuajtja e popullit, se duan me çdo kusht ndëshkimin e politikanëve të lartë, se zemra e tyre rreh vetëm për të mundësuar një drejtësi që lufton që askush të mos jetë mbi ligjin. Foltorja zgjodhi një kohë gati tetë muaj pas zgjedhjeve për të votuar nëse do të rrinte kryetar i saj Berisha, nëse do të shkarkohej apo jo ai si përgjegjës për humbjen e zgjedhjeve lokale. Ky ishte arsyetimi zyrtar. Në të vërtetë kërkim llogarie dhe votësim tetë muaj pas zgjedhjeve nuk ka as një Namibi apo Guine dhe kuvendi u mbajt për të treguar forcën e organizuar të Foltores kundër SPAK. Nuk kishte asnjë qëllim tjetër.” – shkruan profesor Zekthi, duke iu referuar lëvizjes së Sali Berishës.
Ndërsa kur shkruan për Kongresin e PS-së dhe për Edi Ramën, analisti i njohur, Fitim Zekthi, shkruan:
“Kongresi i Partisë Socialiste,një kongres i jashtëzakonshëm (u mbajt jashtë radhe), ishte edhe më i paarsyeshëm se sa një kuvend ( si i Foltores) tetë muaj pas zgjedhjeve. Në këtë kongres apolitik, pa ngjyrë dhe trajtë u vu re vetëm lufta ndaj reformës në drejtësi, ndaj SPAK. Rama sulmoi SPAK dhe tha se Shqipëria nuk është republikë e prokurorëve. Rama tha se reformën në drejtësi e ka bërë PS-ja duke u përpjekur ta njollosë. Ai ka thënë edhe herë të tjera se reforma në drejtësi është vepër e PS-së. Reforma në drejtësi në fakt është ideuar nga SHBA dhe është miratuar me forcën e presionit të SHBA-së. Rama vetëm ka dashur ta kapë, ta rrëzojë. Rama luftoi si i çartur të mos emërohej Altin Dumani në krye të SPAK, Rama bëri një akt qesharak nga makthi kur tha se ambasadores amerikane ika mbaruar mandati. Rama u tërbua që ambasadorja ushtroi presion të mos zgjidh një i besuar i Ramën në krye të SPAK. Rama është penguesi baze i reformës duke bere njëkohësisht hipokrizisht rolin e përkraheshit baze. Reforma gjithsesi është akt I SHBA-se.”
Shkrimin e plotë të Fitim Zekthit mund ta lexoni këtu:
CONSERVATIVE VIEW nga Fitim Zekthi: Falsiteti dhe e vërteta e dy kongreseve
Ferdinand Xhaferraj tha se Sali Berisha duhet të japë kontribut në PD, por nuk duhet të jetë në krye të kësaj partie.
I ftuar në News24, ai tha se ka emra dhe personalitete të tjera që mund të marrin drejtimin e PD, dhe ta bëjnë një forcë alternative për qytetarët.
“Ky është një nga momentet më të vështira që po kalon PD por kjo nuk do të thotë se nuk e ka forcën për t’u thyer në forcë.
Duhet të reflektojmë dhe të vazhdojmë presionin që aktorë të rëndësishëm të kësaj parti të bëjnë një hap pas, që PD të kthehet në shpresë për shqiptarët.
Të gjithë kemi përgjegjësitë tona, por aktualisht duhet bërë detyrim që Berisha të vazhdojë të kontribuojë, por nuk mund të jetë në krye të lidershipit. Të jetë pjesë kontribuuese, por jo të drejtojë procesin, sepse në këtë mënyrë, është domosdoshmëri që të bëjë hap pas. Nuk duhet të futemi në garë si e keqja më e keqe por si alternativë.
Kjo parti ka prodhuar dhe ka njerëz të spikatur që kanë eksperiencë 10–15 vjeçare, ka edhe përtej PD. Duhet të jemi një opozitë alternativë”, tha ai.
Sa i përket komisioneve hetimore, ai shprehet se Rama po tenton që të mos i japë të drejtën që i takon opozitës, duke shtuar se ka dashur ta bëjë edhe Nano, edhe Berisha, me opozitën respektive.
“Këtë që po bën Rama sot, ka dashur ta bëjë Nano në 2003 dhe Berisha në 2007… mos t’ia japë të drejtën opozitave respektive. Në të dyja rastet u tërhoqën sepse nuk është përplasje me opozitën por me Kushtetutën. Ne jemi votuar për të bërë opozitë”, u shpreh ai.
Duket se ka një koordinim të shkëlqyer mes asaj që bëjnë deputetët e grupimit të “Rithemelimit” të Sali Berishës me ata të Partisë Socialiste të Edi Ramës.
Të parët bëjnë sikur zihen, nuk lejojnë zhvillimin normal të seancave plenare dhe të komisioneve parlamentare, të dytët bëjnë sikur mblidhen online dhe, në vend që të bëjnë detyrën kushtetuese, tallen me njerëzit.
Një rast i paprecedent ka ndodhur ditën e sotme, ku deputeti i PS-së, Jurgis Çyrbja, nuk ka lexuar dot projekt-ligjin në programin Zoom si pasojë e së qeshurës.
Ka qenë mbledhja e Komisionit të Ligjeve dhe deputeti Çyrbja ka qenë në cilësinë e relatorit të projekt-ligjit.
Duket se Çyrben e ngacmon dikush tjetër që ka në zyrë, mirëpo një veprim i tillë nuk është vetëm fëminor që nuk i shkon për shtat një anëtari ligjvënës të Republikës së Shqipërisë, por, mbi të gjitha, është një tregues i madh se, ndërsa deputetët e Berishës bëjnë sikur ndezin zjarrin dhe flakën në Parlament, deputetët e Ramës bëjnë sikur mblidhen dhe diskutojnë online për projekt-ligje të rëndësishme.
Pas deputetit të Shijakut, edhe deputetët e tjerë i ka zënë e qeshura dhe nuk kanë mundur dot ta mbajnë seriozitetin, edhe pse ishin në një mbledhje online, ku qytetarët ishin duke i ndjekur.
Mjafton që këto skena të shohin shqiptarët, t’i marrin në analizë dhe të dalin vetë në konkluzione.
Një javë më parë në Kinë një vajzë 16-vjeçare i dha fund jetës duke u hedhur nga kati i nëntë i një pallati në ndërtim në qarkun e Guanxian, Shandong. Eshtrat e saj u shitën për 66 mijë juanë, rreth 8.500 euro, nga prindërit e saj birësues në familjen enjë të riu tjetër, gjithashtu i vdekur, me qëllim që të festonin një yinhun, pra një dasmë fantazmë.
Është një zakon mijëravjeçar dhe, megjithëse makabër, ende shumë i përhapur në Toka e Dragoit. Tani, megjithatë, duke pasur parasysh aktivitetet e ndryshme kriminale që kanë lindur prej saj, të tilla si vjedhjet trupore dhe vrasjet, qeveria duket me të vërtetë e angazhuar për ta eliminuar atë. Pas episodit që ndodhi në Guanxian, sekretari lokal i Partisë kërkoi që praktika të ndërpritet sa më shpejt, duke premtuar gjithashtu fushata ndërgjegjësimi për të arritur eliminimin e saj total.
Siç kujton “Repubblica”, dy vjet më parë tre varrmihës u arrestuan për vjedhjen e hirit të një vajze dhe duke u përpjekur për ta shitur në një familjeje që sapo kishte humbur një fëmijë gjithashtu në provincën Shandong. Në të njëjtin vit, në Gansu, një burrë u dënua me vdekje pasi kishte vrarë dy vajza. Me të parën ai arriti të fitonte 35 mijë juanë, por nuk pati kohë të shiste trupin e të dytës. Tre vjet më parë, megjithatë, në Dezhou hiri i Fang, një vajzë 22-vjeçare e rrahur për vdekje nga vjehrra e saj, sepse nuk mbetej shtatzënë për dështimin për të mbetur shtatzënë, ata ishin shitur nga familja e saj. Nëse ktheheni në vitin 2015, në provincën Shanxi, gjeni lajme për një grup grabitës varresh qëvodhën eshtrat e 14 grave për t’i rishitur ato
Si funksionon yinhun
Sipas popullit kinez, të varrosesh beqar/e, nuk është diçka për të cilën duhet të krenohesh edhe pse numri i martesave në vend ka ardhur në rënie prej vitesh, por edhe politikat e kaluara, politika e një fëmije dhe abortet selektive, kanë krijuar një çekuilibër gjinor në zonat rurale. Me yinhun, tentohet të merren masa duke gjetur nuse për djalin, qoftë edhe pas vdekjes së tij, sepse besohet se është një ogur i mirë për familjet e të dyve.
Sipas asaj që lexojmë në një ese të Huang Jingchun, profesor i Kolegjit të Arteve Liberale në Universitetin e Shangait, këto rite datojnë që nga koha e dinastisë Shang (1600 – 1046 para Krishtit). Martesa e parë fantazmë e dokumentuar në Kronikat e Tre Mbretërive do të ishte ajo e Cao Chong, djalit 13-vjeçar të vdekur të kryekomandantit Cao Cao, i cili u martua dhe më pas u varros së bashku me vajzën e familjes Zhen. Sot festimet zhvillohen ose në shtëpi ose në një tempull në prani të disa të afërmve.
Për Jingchun “Traditat konfuciane diktojnë që një i ri i pamartuar pa trashëgimtarë nuk mund të varroset në varrin stërgjyshorë të familjes, duke ndërprerë kështu trashëgiminë e aseteve. Nëpërmjet një martese fantazmë, individë të tillë besohet se martohen në jetën e përtejme, duke siguruar vazhdimësinë e prejardhjes familjare.”
Biznesi është rritur në mënyrë eksponenciale vitet e fundit, duke shkuar nga 30 mijë juanë në pothuajse 100 mijë në dhjetë vjet./Fanpage.it
Trondisin gjetjet e ekspertizës mjeko-ligjore të kryer në trupin e 50-vjeçares që humbi jetën mesditën e së dielës, pasi u sulmua nga tre qenë, në oborrin e shtëpisë së saj, në Neochorouda të Selanikut.
Sipas informacioneve të protothema.gr, nga rezultatet e nekropsisë, rezulton se gruaja ka marrë dhjetëra kafshime, në të gjithë trupin dhe ka pësuar lëndime të shumta në të gjithë trupin. Është karakteristike se vetëm në njërin krah duket se ka marrë më shumë se dhjetë kafshime.
Për ngjarjen është arrestuar pronari i tre qenve dhe prokurori ka ngritur një procedim penal ndaj tij në shkallën e krimit, për vrasje me dashje të mundshme, me arsyetimin se nuk kishte marrë të gjitha masat e nevojshme për ruajtjen e qenve në hapësirën e oborrit. I akuzuari është dërguar në hetues nga ku ka kërkuar dhe i është dhënë afat që të mërkurën të kërkojë falje dhe deri atëherë qëndron në paraburgim.
“Nuk ishte e mundur që unë të parashikoja që qentë do të hapnin një vrimë dhe do të dilnin nga oborri ”, argumentoi 37-vjeçari pronar i tre qenve para prokurorit. Gardhi ishte i drejtë, thjesht qentë e hapën vrimën deri në atë pikë sa unë nuk mund ta shihja atë”, citohet të ketë thënë ai.
37-vjeçari pohon se “qentë janë të stërvitur dhe nuk kanë pasur sjellje agresive. Kanë dalë nga një vrimë në oborr”. Sipas avokatit mbrojtës të 37-vjeçarit, Christos Patouna, klienti i tij është i shkatërruar nga ngjarja tragjike dhe shpreh dhimbjen e thellë për humbjen e gruas.
“Qentë i kishte në oborrin e shtëpisë së tij, e cila është e rrethuar. Ka një gardh të lartë dy metra, ishte i saktë dhe qentë ishin të sigurt. Fatkeqësisht, pa e kuptuar ai, qentë hapën një vrimë të vogël në gardh, 30 cm përmes së cilës u arratisën. Qentë ishin të parashikuar”, theksoi avokati.
Si ndodhi e paimagjinueshme
Ngjarja ka ndodhur mesditën e së dielës, rreth orës 14:30, në zonën e Neohorouda. Tre qentë, për të cilët thuhet se janë pitbull, ikën nga mbikëqyrja e pronarit të tyre, iu afruan oborrit të vilës dhe sulmuan gruan fatkeqe, duke e bërë të plagosur për vdekje nga kafshimet. Në vendngjarje ka mbërritur autoambulanca e EKAV-së, ku ekipet e shpëtimit kanë konfirmuar vdekjen e saj, ndërsa pas ngjarjes policia ka arrestuar pronarin e qenve dhe ka nisur hetimet për ngjarjen.
Siç raportoi për protothema.gr kryetari i komunitetit lokal të Neohorouda, Christos Saramourtsis, e gjithë zona është tronditur nga ngjarja tragjike, ndërsa gruaja fatkeqe ishte nënë e dy fëmijëve dhe një person shumë aktiv, i njohur për shumicën e banorëve.
Duke folur për ngjarjen tragjike, kryetari i komunitetit theksoi për protothema.gr se gruaja fatkeqe “po bënte punë në oborrin e saj, duke kositur barin dhe duke prerë pemët. Mësuam se në një moment ajo ka dalë për të hedhur degë dhe është sulmuar nga qentë e shtëpisë fqinje. Nuk e dimë nëse kanë kërcyer hekurat apo kanë gjetur ndonjë derë të hapur dhe kanë hyrë në oborr. Ata ishin qenë të egër dhe ju kishit frikë prej tyre.
“Punëtorët mund të kenë mbajtur kufje për anulimin e zhurmës dhe nuk i kanë dëgjuar britmat e saj,” tha ai.
Ish-drejtori i Drejtorisë së Prokurimeve në Ministrinë e Shëndetësisë në kohën e Ilir Beqjas, Raimond Cimbi u paraqit ditën e sotme në SPAK. Paraqitja e tij pranë këtij institucioni, nuk mori vëmendje të madhe në media, pasi teksa po dilte nga SPAK, po zhvillohej një protestë kundër personave të arrestuar për çështjen e inceneratorëve.
Mirëpo, ai u pikas teksa gazetarja Klodiana Lala ishte në raportim live. Prania e tij në SPAK ngre shumë pikëpyetje pasi nuk është qartësuar arsyeja e paraqitjes në SPAK.
Aktualisht Cimbi është administrator i një studio muzikore, e nuk dihet nëse po i bëhet hetim pasuror, apo nëse janë hapur hetime për ndonjë tender që mund të ketë përfituar.
Por, hipoteza më e fortë është ajo e hetimeve për koncesionin e laboratorëve. Procedurat e Ministrisë së Shëndetësisë për dhënien e këtij shërbimi me koncesion janë vënë në pikëpyetje nga Kontrolli i Lartë i Shtetit dhe po hetohen për korrupsion nga Prokuroria e Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar. Cimbi është një ndër personat e kallëzuar nga KLSH, për kohën kur ka mbajtur postin e drejtorit të Drejtorisë së Prokurimeve në Ministrinë e Shëndetësisë.
Dhjetëra qytetarë të Himarës, janë mbledhur këtë të hënë në protestë para Gjykatës së Posaçme kundër Krimit të Organizuar dhe Korrupsiont (GJKKO), në mbështetje të kryetarit të zgjedhur të Himarës, Fredi Belerin.
Sot mbahet seanca në të cilën kryebashkiaku i votuar kërkon të betohet për marrjen e mandatit, një kërkesë që gjykata e larta ia kaloi për kompetencë gjykatës së posaçme.
Protestuesit kërkojnë që Beleri të kryejë betimin si kryebashkiak i Himarës.
Nga Dr. Oltsen Gripshi,
Historian arti & kurator i ekspozitës
Në këtë fillim shekulli XXI spikasin përparimet shumëplanëshe shkencor dhe teknologjike të cilat kanë revolucionarizuar mënyrën e udhëtimit dhe të vëzhgimit të natyrës në bashkëkohësinë që jetojmë. Një revolucion përballë të cilit qëndron piktori krijues. Ai, që e ka jetike marrëdhënien e ngushtë me natyrën. Zhvillimi i teknologjive ka ndryshuar padyshim botëkuptimin e kësaj marrëdhënie të pashmangshme dhe të pandashme midis piktorit dhe natyrës, apo peizazhit si përmasa e lirisë shpirtërore në pikturë.
Kjo metamorfozë e marrëdhënies së piktorit në raport me natyrën është e hershme. Ajo nisi me zbulimin e fotografisë në vitin 1826 nga francezi J. N. Niépce. Një zbulim, i cili do t’i mundësonte piktorëve të përjetonin emocione të reja dhe ta shikonin natyrën përmes këndvështrimeve të ndryshme. Proces ky që shënoi kalimin themelor nga kontakti i drejtpërdrejt me natyrën, duke përftuar të gjitha ndjesitë e atij çasti, në atë të një natyre të ruajtur brenda hapësirës së një imazhi të fotografuar e më pas të pikturuar në atelierin e piktorit.
Kur flasim për këtë marrëdhënie kemi parasysh pikturën e Bajram Matos, i cili kërkon të ripozicionoj rregullat e mirënjohura të perspektivës, format dhe gjuhën e pikturës së peizazhit. Kjo, sepse ai në dallim nga piktorët e tjerë të en plein air-it nuk është plotësisht i tillë, por nuk është as plotësisht një piktor atelieri.
Bajram Mato padyshim shkëndinë e parë e përfton nga kontakti i drejtpërdrejt që ka me natyrën, por ai nuk asimilohet nga ajo, përkundrazi merr nektarin e saj dhe më pas e përpunon atë sipas ndjeshmërisë së tij psikoshpirtërore në atelier. Ndaj fotografia është mjeti i domosdoshëm për vijueshmërinë e procesit të tij krijues, sepse piktori Mato nuk rendet për ta përfunduar vrullshëm peizazhin e nisur në natyrë. Ai është një piktor që nuk ecën paralel me kohën si përmasë e ekzistencës njerëzore, përkundrazi ai ka trajektoren e tij për të mbërritur atë që dëshiron të shpërfaqë nga vetja.
Ritmi i tij i të pikturuarit është i ngadaltë, por i mbështetur mirë në atë çfarë mendon dhe kërkon të “rrëmbej” nga natyra. Ky ritëm ka bërë që piktori Bajram Mato të kapërcej kohën, duke i mbivendosur peizazheve që pikturon kohën e tij, atë fiziologjike si qenie njerëzore.
Ekspozita është konceptuar si një udhëtim nëpër Shqipëri, në kohë dhe hapësirë, që rizgjon tek publiku ndjesi, përjetime dhe kureshtjen për t’i njohur e soditur territoret e pikturuara nga Bajram Mato. Zhanri i peizazhit është ai që ka shpërfaqur më së miri botën e brendshme të piktorit nga Fieri. Një zhanër, i cili ka bërë që piktori të udhëtoi skajeve të Shqipërisë, duke përjetësuar mbi kanavacë peizazhe nga bregdeti i kristaltë i ujrave të Jonit në Vlorë, nga Alpet hijerënda të Veriut mbuluar nga bardhësia verbuese e dëborës gjatë dimrit, nga rajoni piktoresk i Korçës në stinën e vjeshtës shumëngjyrëshe dhe deri tek pikturimi i monumenteve të trashëgimisë kulturore. Në çdo stinë të vitit piktori Mato gjendet në gjirin e natyrës, ashtu si një murg vetmitar që jetën ia ka kushtuar perëndisë, ndërsa ai pikturës së peizazhit.
Piktori Bajram Mato peizazhet e tij i ngjiz në mesin e natyrës, për t’i përsosur më pas ato në atelier, atje ku ai shkëputet tërësisht nga realiteti që kishte përballë, duke rikrijuar një realitet tjetër, atë të një pikture dekorative. Një pikturë e shtrirë me njolla të mëdha ngjyrash të pastra, pa shumë përzierje, e cila kërkon të kllapisë gjendjen atmosferike dhe efektet e dritës së atij çasti. Një pikturë e krahasueshme midis impresionistëve dhe makiaiolistëve, por piktori Mato ka formësuar një identitet tërësisht vetjak për sa i përket mënyrës se si ai e trajton peizazhin dhe zhanret e tjera mbi kanavacë.
Kur shohim pikturën e Bajram Matos kuptojmë se nuk kemi të bëjmë me një piktor në kërkim të përsosmërisë ideale për të imituar natyrën, sesa shpërfaqja e asaj që ai përjeton brenda vetes, duke na ftuar të sodisim shtigjeve të “peizazheve të shpirtit”, me një tendencë simboliste.
Ajo që tërheq menjëherë vëmendjen e vëzhguesit kur gjendet përballë pikturës së tij është një sekuencë sugjestive e peizazheve reale, por që mbi kanavacë ato shndërrohen në imazhe imagjinare të mbështjella nën petkun ëndërrues të mënyrës se si piktori e shikon natyrën. – Vendpeizazhe emocionale, ku territori shndërrohet në imazh simbolik të së padukshmes, ndaj së cilës intuita bëhet thelbi i përvojës sonë për të perceptuar të paperceptueshmen, kjo falë interpretimit që Bajram Mato i bën natyrës.
Piktori Mato i dorëzohet ndjeshmërisë së tij në përfaqësimin e të vërtetës reale, duke u magjepsur nga ndriçimi i dritës, i ajrit dhe i ngjyrave, që ai gjen në mesin e natyrës shqiptare, por në atelier kësaj natyre ai i mbivendos shpirtëroren. Nën trashësinë e penelatave të bojës së vajit në peizazhet që ai realizon fshihet dhe zbulohet njëkohësisht misteri i gjërave ekzistuese dhe rilindja e tyre e përditshme në dritën dhe në ngjyrën e një materiali të ripërtërirë piktoresk.
Ndaj kjo ekspozitë përshkruan konceptin zhvillimor të “pamjes”, të mënyrës se si piktori i qaset natyrës dhe se si natyra shndërrohet në poezi pamore mbi kanavacë. Peizazhi në këtë rast nuk është shëmbëllimi me besnikëri i natyrës apo i territoreve të shkelura nga piktori Mato, por një “ndërmjetës” per antonomasia në ngritjen e një dialogu midis piktorit dhe vëzhguesit të veprës së tij. Jemi përballë një pikture aspak të zakontë. Një pikturë, estetika e të cilës e shndërron vend peizazhin e përzgjedhur nga piktori në një “skenë” dritash dhe hijesh absolutisht magjepsëse.
Bajram Mato në krijimtarinë e tij artistike trajton edhe zhanre të tjera artistike si: portretin, natyrën e qetë dhe brendinë, por gjinia që e përfaqëson atë më mirë dhe që ka shpërfaqur hijshëm individualitetin e tij artistik është peizazhi. Këtu, artisti e gjen veten në soditjen e së pafundmes; mali është shtëpia e shpirtit, është oazi i qetë i mendjes, është vendi ku ngjizen bashkë të gjitha elementet, ngjyrat dhe format e universit. Shumëllojshmëria e kënd planeve që Mato na sjell nëpërmjet tablove të tij është veçanërisht ndjellëse me peizazhet nga pishat shtatlarta të Llogarasë, shkëmbinjtë e Vlorës dhe kanioneve të Osumit e deri tek fushëpamjet nga lart plot ajër e ngjyra vezulluese që shkrihen magjishëm në horizonte të largëta mbi fashtani Lin, Ulqin, Liqenas, Ksamil etj. Në këto tablo, ashtu siç ndjehet shushurima e erës aromë pishash plot zhurmë e furi, ashtu njëherazi ndjehet qetësia shpirtërore që të dhurojnë kishat e pikturuara me aq përkushtim deri në hollësira dhe liria që të japin pllajat e livadheve që shtrihen thellë në horizont aq sa syri shikon.
Pikërisht në metamorfozën e peizazhit, mes qetësisë së lagunës dhe forcës së detit, shpaloset impresionizmi dekorativ dhe poetika e emocioneve më intime të piktori Bajram Mato. Një tablon “Areco” vërjemë një botë sa të vogël e të mbyllur nëpër rrugicat e qytetit italian, aq edhe të madhe për nga mënyra se si piktori e ka trajtuar artistikisht. Një peizazh urban, që në pavetëdijen e piktorit përmbledh disa shkolla artistike, duke filluar me atë neoklasike në pikturimin e kishës, romantike për evidentimin e jetës reale ashtu siç në të vërtetë piktori e ka parë në atë çast kur e ka pikturuar, realiste, pasi peizazhi është real dhe subjekti i trajtuar është i perceptueshëm nga të gjithë, si dhe impresioniste nga mënyra e hedhjes së penelatave të shkathëta për të ngërthyer dritën dhe ngjyrën e atij çasti. Ky peizazh përpos kësaj përzierje stilesh duket më shumë si një skenë teatrale e shkretuar, pa aktorë, pa jetë, pa frymëmarrje, brenda së cilës gjallon vetëm heshtja metafizike me lojën grafike të dritëhijeve therëse.
Impresionizmi dekorativ, gati surreal i artistit Mato shtrihet me peizazhe nga qyteti, fshati, deti, liqeni, mali dhe trashëgimia kulturore, duke iu mbivendosur atyre situata të ndryshme emocionale. Por, në pikturimin e këtyre peizazheve ai gjen qëndrueshmërinë e shenjës dhe shumëllojshmërinë kromatike të pikturës të së tashmes tonë, atë të dritës dhe ngjyrave të Shqipërisë.
Ndaj kjo ekspozitë e piktorit Bajram Mato është një zbulim i shqisave, një udhëtim kujtese dhe soditjeje, në të cilin natyra dhe vetë piktori kanë bashkëjetuar gjithmonë në një ekuilibër të përsosur harmonik, për largpamësinë sublime në formësimin e një estetike të peizazhit krejtësisht vetjake.
Aranit Muraçi
Sot mund të numërohen me dhjetra parti, që për ironi, në disa raste me humor thuhet se edhe kryetari ia harron ndonjëherë emrin partisë që drejton. Por ka parti që kanë bërë histori në Shqipëri në 100 e ca vite shtet. Dhe nëse të tjerat janë thjesht numra, nuk janë shumë partitë që u krijuan për të mbetur në histori.
Në fakt, pas rrëzimit të regjimit komunist është vetëm një parti që mbeti në historinë e pluralizmit si partia që i dha fund dominimit njëpartiak.
Sot mund të mos jetë në ditët e saj më të mira, mund të jetë madje shumë larg idealeve të 11 Dhjetorit të vitit 1990, kur u krijua si parti, për njëmijëenjë arsye. Por Partia Demokratike vazhdon të jetë ende forca kryesore opozitare, pavarësisht përçarjes dhe ndasive gjatë viteve të fundit. Partia Demokratike u krijua si një parti e djathtë me vlera properëndimore europiane dhe me bekimin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Si e tillë, rruga e saj është e përcaktuar që në ditën e parë të themelimit.
Kush ishin ata që e themeluan Partinë Demokratike në fund të vitit 90’? Sa ishin themeltarët, nga u frymëzuan, kush e mori i pari iniciativën?
Për të njohur historinë e viteve të para të pluralizmit mjafton të lexohet libri “Fillimet”, Botimi I dhe II i shkrimtarit, publicistit dhe një prej themeluesve të Partisë Demokratike, Preç Zogaj.
E ndërsa një përfaqësi e studentëve të Dhjetorit ‘90 zhvillonte takimin e shumëpritur me Ramiz Alinë, udhëheqësi i fundit komunist në Europën Lindore, Zogaj, në librin e tij thotë se pas takimit, udhëheqësi i regjimit të kaluar që po numëronte ditët e tij të fundit, ia kishte dalë “të ndante bashkëautorësinë me studentët për vendosjen e pluralizmit në Shqipëri”.
Paralelisht në mbledhjen mes përfaqësuesve të studentëve me drejtuesit e Partisë së Punës që zhvillohej në Pallatin e Brigadave, në sheshin kryesor të Qytetit Studenti, mijëra studentë dhe intelektualë të tjerë prisnin me padurim t’i bashkoheshin projektit të ri politik, në rrugëtimin e ri drejt hapjes me Europën dhe pjesën tjetër të botës pas izolimit gjysmë-shekullor.
Emrin “Partia Demokratike” Preç Zogaj thotë në librin e tij se, pas dy varianteve të para që u rrëzuan teksa po jepeshin propozime të ndryshme, në momentin historik të shpalljes zyrtarisht të pluralizmit, e dëgjoi ta thoshte e para Elsa Ballauri, megjithëse ka dëshmi dhe pretendime të tjera por kjo pak rëndësi ka nëse dikush tjetër mund të ketë thënë apo përmendur para saj.
Në një dokument i botuar sipas origjinalit të dërguar në Ministrinë e Drejtësisë, mbi themeltarët e Partisë Demokratike në librin e tij “Fillimet”- Botimi II” – Ngjarje, dëshmi, kronikë, refleksione nga vitet 90-‘92, Preç Zogaj përmend 345 emra.
Ndër 10 emrat e parë në listë figurojnë ata të cilët do të merrnin drejtimin e partisë së parë pluraliste në fillimet e viteve ‘90, parti që erdhi në pushtet më 22 mars 1992 dhe ata janë: Aleksandër Meksi, Sali Berisha, Azem Hajdari, Gramoz Pashko, Edmond Budina, Bardhyl Reso, Arben Imami, Genc Ruli, Preç Zogaj dhe Genc Pollo. Dokumenti vijon me Eduart Selamin, në vendin e 11-të, dhe përfundon me Vullnet Spahiun, student, i cili mbyll listën me 345 emra.
33-vjetori i themelimit e gjen Partinë Demokratike të Shqipërisë, përballë sfidës së ringritjes rreth frymës dhe idealeve mbi të cilat ajo u krijua si parti në vitin 1990.
Për këtë arsye, më 11 Dhjetor 2023, ora 16:30, në Pallatin e Kongreseve, kryetari i saj legjitim, Lulzim Basha, thotë në ftesën e tij, drejtuar anëtarëve dhe simpatizantëve të Partisë Demokratike të Shqipërisë se ka nderin dhe fton “të kremtojmë së bashku themelimin e Partisë Demokratike të Shqipërisë, të nderojmë sakrificat, guximin dhe vendosmërinë e themeluesve, qëndresën e anëtarëve dhe mbështetësve ndër vite, si dhe guximin e të rinjve, si shpresa për të sotmen dhe për të ardhmen tonë.”
