Parlamenti i BE adoptoi një rezolutë, që e quan Rusinë burim kryesor të dizinformimit në Europë. Prandaj, kërkohet një strategji më e ashpër për të ndaluar përpjekjet për ndërhyrje.

Në vazhdën e zgjedhjeve presidenciale amerikane të vitit 2016, përpjekjet ruse për të ndërhyrë në zgjedhjet që zhvillohen në vende të tjera janë kthyer në një çështje të rëndësishme.

Si rrjedhim BE iu desh një vit e gjysmë përgatitje për të mbrojtur zgjedhjet e veta, ato të zhvilluara në maj të këtij viti për Parlamentin Europian. Tani, legjislatura e re vendosi të merret me këto përpjekje për ndërhyrje.

Gjatë sesionit plenar të mbajtur në Bruksel më 10 tetor, ligjbërësit e BE përgatitën një rezolutë për ndërhyrjet në fushata elektorale të vendeve të huaja dhe për dizinformimin. 469 deputetë europianë votuan për rezolutën, 143 ishin kundër saj dhe 47 abstenuan.

Zgjedhjet europiane nuk kanë qenë zonë e paprekur nga fallsifitetet
Parlamenti i BE thekson në rezolutë se vazhdimisht dalin në dritë dëshmi që tregojnë për ndërhyrje në të gjitha zgjedhjet kombëtare dhe europiane, “shpesh me tregues që flasin për ndikim të huaj”.

Komisioneri i BE për çështjet e Sigurisë, Julian King tha gjatë debatit që u zhvillua në kuadër të përgatitjes së rezolutës. se gjatë zgjedhjeve për Parlamentin e BE “nuk ka pasur sulme dizinformimi të koordinuara në shkallë të gjerë”. “Por, për fat të keq kjo nuk do të thotë se këto zgjedhje janë zhvilluar pa dizinformime.”

King ofroi një shembull nga Gjermania, ku promovimi online i një partie të përfaqësuar është bërë duke pasqyruar 86 përqind të gjithë aktiviteteve të partisë në Facebook, me katër herë më shumë komente, dhe gjashtë herë më shumë shpërndarje, se të gjithë partitë politike të kombinuara bashkë.

Problemi këtu është thotë Komisioneri, se pëlqimet dhe shpërndarjet janë bërë nga një grumbull adresash prej 80 mijë kontosh, pa emra të vërtetë por me iniciale. “Propaganda dhe dizinformimi i automatizuar në shkallë të gjerë është një fakt i jetës sonë politike moderne”.

King nuk e përmendi emrin e partisë, por me sa duket ai flet për Alternativën për Gjermani, AfD ekstremiste e djathtë, sepse edhe më parë është raportuar se AfD është shumë përpara në përdorimin e mediave sociale. Kjo parti shpesh është akuzuar për lidhjet që ka me Rusinë.

BE-së i duhet një strategji më e fortë
Parlamentarët vënë theksin në rezolutë tek „rrezikshmëria e lartë e natyrës që ka propaganda ruse”. Prandaj, ata i kërkuan Komisionit të BE-së dhe Këshillit të BE që të përgatisë një strategji më efektive për t’iu përgjigjur dizinformimit rus “në mënyrë më të shpejtë dhe më të ashpër”.

Parlamenti i BE-së është i shqetësuar për ndërhyrjet jo vetëm në BE, por edhe në vendet fqinjë. Në rezolutë dënohen “aksionet agresive në rritje” nga vende të treta, aksione që kërkojnë të dëmtojnë demokracinë dhe sovranitetin e vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe vendeve partnere lindore.

Vendet partnere lindore janë gjashtë vendet, përfshirë Ukrainën dhe Gjeorgjinë. Për të ndihmuar këto vende, BE duhet të mbështesë pavarësinë dhe mediat e ndryshme në to, thotë Parlamenti i BE.

Rezoluta përmend Rusinë si “burimin kryesor prej nga vijnë dizinformimet në Europë”. Po ashtu flitet edhe për dy vende të tjera, por emrat e tyre nuk përmenden. Disa deputetë propozuan që në rezolutë të futen edhe këto dy emra, por gjatë vitimit ky propozim nuk morri mbështetjen e duhur.

Diskutime për burimin kryesor të dizinformimit
Gjatë diskutimeve që u mbajtën në mbledhjen e mëparshme plenare në Strazburg, më 17 shtator, u fol shumë për çështjen se prej nga vijnë dizinformimet. Ndërkohë që përfaqësuesit e Komisionit të BE dhe të Këshillit të BE qëndruan neutralë, deputetët nuk donin të pushonin duke përmendur emrat e vendeve të treta.

Tomas Tobé nga Suedia shprehu pikëpamjen e EPP, grupit të qendrës së djathtë të parlamentit, sipas të cilit veçanërisht Rusia “është duke bërë luftë me intensitet të ulët informimi kundër Europës” nëpërmjet mediave dhe prokatorëve të sponsorizuar nga shteti.

“Por, ne shohim shtete të tjera totalitare si Kina, Irani dhe Korea e Veriut, që përpiqen të dobësojnë marrjen e vendimeve në mënyrë demokratike tek ne”, shtoi ai. Paratë që shpenzojnë vendet e BE për të përballuar dizinformimin e huaj nuk janë asgjë në krahasim me paratë, që përdorin vendet e tjera për të ushtruar ndikim në BE, mendon Pascal Durand nga grupi liberal Renew Europe.

Ai thotë se Rusia financon fushatat dhe i jep donacione partive politike të cilat “duan të shkatërrojnë BE”, për shembull në Francë dhe Itali, në nivelin e 1 miliardë eurove. Në krahasim me 3 milionë euro që merr çdo vit StratCom, një grup i BE-së i krijuar për të shpërbërë dizinformimet e huaja, tha Durand.

Deputeti gjerman Reinhard Bütikofer, nga Të Gjelbërit i bëri thirrje kollegëve të tij të jenë vigjilentë jo vetëm ndaj ndërhyrjeve ruse, të cilat janë “dëshmuar”. E njëjta gjë duhet bërë edhe ndaj presidentit turk Recep Tayyip Erdogan, “udhëheqjes totalitare të Kinës” dhe “grupeve reaksionare nga SHBA”, shtoi Bütikofer.

Pikëpamje krejt të ndryshme kanë deputetët e grupit ekstremist të djathtë, Identity and Democracy. Anëtarja e grupit, Christine Anderson nga Gjermania pyeti, nëse është shaka kjo që po thuhet se Komisioni i BE-së po përpiqet të luftojë dizinformimin.

“Komisioni i BE, e konsideron veten të jetë në gjendje të luftojë fake news, por është ai vetë selia kryesore që prodhon fake news!”, thotë Anderson. Ajo tregon si shembull broshurën 60 arsye pse duhet të mbështesim BE-në, (60 reasons for the EU), publikuar nga Komisioni i BE.

Sipas Anderson, është fake news që të thuash se falë politikave të Bankës Qendrore Europiane vendet e BE kanë kursyer 50 miliardë euro. Sidoqoftë, jo të gjithë anëtarët e grupit të saj janë dakord me ato që thotë ajo. Laura Huhtasaari nga Finlanda, mendon se ekzistojnë përpjekje për të ndikuar në zgjedhjet e BE nga Rusia, nga SHBA dhe nga Kina.

Kryetari i lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti dhe kryetari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Isa Mustafa, bashkë me kandidaten e kësaj partie për postin e kryeministrit, Vjosa Osmani, janë pajtuar të enjten për formimin e koalicionit qeverisës, por do të presin rezultatet përfundimtare të zgjedhjeve të së dielës për hollësitë e tij.

Pas takimit zonja Osmani tha se është diskutuar më shumë në nivel të parimeve dhe jo të hollësive, por më e rëndësishme është që të dyja partitë treguan vullnetin e mirë për të qeverisur bashkë.

“Ka disa gjëra që filluam diskutimet tona kryesisht sa i përket një qeverie e cila do të reduktohet sa i përket numrit të ministrive mirëpo që patjetër do të rritet sa i përket punës së mirë që do ta bëjmë në të qytetarëve”, tha ajo duke nënvizuar se “për ne është me rëndësi që të presim numërimin e të gjitha votave para se ta arrijmë marrëveshjen finale por siç e thash në fillim e mira është se ka vullnet të mirë në të dyja palët, në të dyja partitë që kjo marrëveshje të arrihet”.

Zoti Kurti tha ndërkaq se “Kosova ka humbur shumë kohë dhe pritjet e qytetarëve janë shumë të larta prandaj pa humbur kohë ne kemi filluar bisedimet duke u nisur me idenë e përbashkët që do ta zbatojmë për qeveri sa më efikase e për shtet sa më të fuqishëm”.

Ai tha se është synim i përbashkët që t’u dilet zot nevojave të qytetarëve, të respektohen të drejtat e tyre dhe shteti të orientohet nga drejtësia, zhvillimi, demokracia dhe mirëqenia për të gjithë.

“Jemi dakorduar që të kemi një dysheme prej 30 për qind të përfaqësimit gjinor minimalisht, pra do të jenë 30 për qind gra edhe në mesin e ministrave edhe në mesin e zëvendësministrave.

Do të kemi shumë më pak ministri, shumë më pak zëvendësministra por do të kemi shumë më tepër angazhim, përkushtim, punë. Ekipet tona profesionale edhe të lëvizjes Vetëvendosje edhe të Lidhjes Demokratike të Kosovës do të takohen për të harmonizuar programet tona dhe për t’u dakorduar për projektet tona”.

Të dy thanë se hollësitë dhe ndarja e pushtetit do të ndodhë pasi të përfundojë procesi i numërimit të votave. “Në radhë të parë ne si Lidhje Demokratike e kemi deklaruar edhe më parë që po presim rezultatin final dhe natyrisht në qoftë se rezultati konfirmohet kushdo që del se ka marr më së shumti vota në atë moment, ne në asnjë mënyrë nuk do të hezitojmë që në bashkëqeverisje të pranojmë kushdo që ka fituar ta merr pozitën e kryeministrit. Sa i përket asaj se ku do të jem unë ku është vendim që do ta marr unë së bashku me partinë që e përfaqësoj”, tha zonja Osmani.

Ndërsa Zoti Kurti tha se “tash për tash e dini cili është rezultati, unë nuk besoj se do të mund të ndryshoj ai por për dakordim e për korrektësi natyrisht që e kuptoj që fjala e fundit është certifikimi në fund i zgjedhjeve nga KQZ-ja. Por besoj që PDK-ja është në opozitë dhe kjo nuk do të ndryshoj.

Vetëvendosja dhe LDK-ja do të qeverisin së bashku as kjo nuk do të ndryshoj dhe mund t’i ruajmë fjalët e fundit për fund, por mendoj se shumëçka, për të mos thënë gjithçka është e qartë”, tha ai. Sipas rezultateve paraprake lëvizja Vetëvendosje kryeson në këto zgjedhje e pasuar nga Lidhja Demokratike.

Të dyja palët kishin lënë të hapur mundësinë për një koalicion pas zgjedhjeve, pasi nuk arritën të merren vesh që të dalin bashkë në votime. Pas zgjedhjeve, zoti Kurti tha se është e domosdoshme që këto dy parti të punojnë së bashku, ndërsa edhe zonja Osmani tha se qytetarët e Kosovës “përcaktuan qeverinë e re, e cila duhet të përbëhet nga opozita e deridjeshme. Për mua nuk ka asnjë alternativë tjetër. Koalicioni LDK-VV ka shumë sfida para vetes, por duhet ta ketë vetëm një interes: atë të qytetarëve të Kosovës”.

Këshilltarja për media e presidentit të Serbisë, Suzana Vasiljevic, ka dhënë detaje rreth takimit që Aleksander Vucic ka pasur me emisarin e Trumpit për dialogun Kosovë-Serbi, Richard Grenell.

Ajo ka thënë se një takim i tillë ka qenë jashtëzakonisht sfidues, megjithatë ka thënë se nuk mund të lëshohet në detaje, rreth asaj që është biseduar, raporton Gazeta Express.

Vasiljevic ka thënë se në dhjetë minutat e parë në takim kanë qenë kokë më kokë, vetëm Vuçiq dhe Grenell, dhe më pas në takim është bashkuar edhe drejtori i të ashtuquajturës Zyrë për Kosovën, Marko Gjuriq.

Vasiljevic ka thënë se ajo që ka qenë e pazakontë nga takimi me emisarin e Trumpit, është që Vuçiq ka mbajtur shënime edhe për veten e tij, gjë që, sipas saj, nuk kishte ndodhur asnjëherë më parë.

“Çfarë ishte e pazakontë, ishte që presidenti po mbante shënime edhe për veten e tij për herë të parë. Bisedimet duket se ishin jashtëzakonisht të vështira”, ka thënë ajo.

Përveç tjerash Vasiljevic ka thënë se pas takimit me Grenell ka qenë në një disponim jashtëzakonisht të keq, sa që nuk ka folur me asnjë prej stafit për disa minuta.

Këshilltarja e Vuçiq ka thënë se edhe më parë ka ndodhur që takimet rreth çështjes së Kosovës të jenë të vështira, megjithatë thotë se asnjëherë në atë nivel të vështirësisë sa që presidenti të mos flasë me asnjë prej bashkëpunëtorëve të tij.

Tutje, Vasiljevic ka thënë se Vuçiqit i janë dashur disa minuta që të mendojë e ta marrë veten dhe të zbërthejë gjithë atë që e ka dëgjuar nga Grenell.

Më pas nga zyra e Vucicit, pas takimit me Grenell është lëshuar një komunikatë në të cilën thuhej se Vucic i ka thënë emisarit të Trumpit se një kompromis që do të jetë në interes të stabilitetit dhe të ardhmes së rajonit, mund të arrihet duke respektuar interesat legjitime të Serbisë.

Në këtë njoftim është cituar Grenell i cili ka thënë se dy palët “duhet të bashkëpunojnë shpejt dhe ngushtë, duke shikuar drejt të ardhmes”.