Dy agjentë të lartë të Policisë Sekrete maqedonase janë arrestuar në Selanik të Greqisë, në bazë të një fletarrestimi të lëshuar nga Ministria e Punëve të Brendshme lidhur me akuzat për përfshirje në aferën e përgjimeve. Lajmi është bërë i ditur nga zyrtarë të Lidhjes Social-Demokrate në pushtet, ndërsa pritet konfirmim edhe nga Ministria e Punëve të Brendshme.
Të arrestuarit janë, Goran Grujevski dhe Nikolla Boshkovski, të cilët u kapën mbrëmë vonë, por nuk janë dhënë detaje të tjera.
Ata janë të ngarkuar me akuza për shpërdorim të detyrës dhe shkatërrimin e pajisjeve me të cilat dyshohet se janë bërë përgjimet e paligjshme. Këto akuza janë ngritur nga Prokuroria Speciale në rastin e koduar “Titanik”. Gjykata Penale tre muaj më parë u kishte caktuar atyre masën e paraburgimit, por menjëherë pas këtij vendimi ata janë arratisur në drejtim të panjohur.
Duke komentuar procedurat e mëtejme, përfshirë edhe ekstradimin e tyre, eksperti për çështje të sigurisë, Lubomir Gjurçevski tha se, tani duhen ndjekur procedurat që parashihen për ekstradim.
“Fillimisht duhet të presim që Ministria e Drejtësisë, nëpërmjet ndihmës juridike Ndërkombëtare apo nga shërbimet e INTERPOL-it, të njoftohet se personat me identitetin e caktuar janë arrestuar në Selanik. Kjo me qëllim të fillimit të procedurës së vërtetimit, fillimisht të identitetit të tyre të vërtetë. Këtu përfshihen dokumentet që i posedojnë institucionet vendase dhe të dhënat për personat në fjalë. E gjithë procedura mund të zgjasë deri në 30 ditë”, tha Gjurçevski.
Veç kësaj, policia në dy ditët e fundit ka ndaluar edhe disa persona të tjerë, të përfshirë në dhunën më 27 prill në Kuvendin e Maqedonisë. Ata akuzohen për tentim vrasje të kryetarit të Aleancës për Shqiptarët, Ziadin Sela. Arrestimet vijnë dy ditë pas përfundimit të rrethit të parë të zgjedhjeve lokale, të cilat u fituan nga partia e kryeministrit, Zoran Zaev.
Profesori i së Drejtës Kushtetuese, Osman Kadriu, thotë se arrestimet mund të kenë lidhje edhe me zgjedhjet e fundit, pasi ato ndodhën menjëherë pas fitores së LSDM-së. Kadriu vlerëson se gjyqësori, duke e parë se më nuk është nën presionin e elementëve të qeverisë së kaluar, ka nisur të bëjë kthesë serioze në punën e tij.
“Gjyqësori nëse është në krye të detyrës, gjithmonë duhet të bëjë ndjekje penale për të gjithë kryerësit e veprës penale. Këtë gjithashtu duhet ta bëjnë edhe organet e tjera, përfshirë edhe policinë. Vlerësoj se momenti kur janë bërë arrestimet, tregon se për këtë edhe janë krijuar kushtet që personat në fjalë janë të kapshëm për organet e ndjekjes penale”, thotë Kadriu.
Sipas tij, ky zhvillim “flet për një kthesë shumë të rëndësishme në gjyqësor”.
Arrestimet e fundit që ndërlidhen me dhunën në Kuvend si dhe arrestimet në Selanik, besohet se kanë një emërues të përbashkët, aferën e përgjimeve të publikuar nga kryetari i LSDM-së, Zoran Zaev, në shkurt të vitit 2015, që kishte shkaktuar krizën më të madhe politike, e cila kulmoi me protesta e tensione të shumta. Atë kohë tensionet politike ishin ngritur dukshëm, po ashtu edhe proceset gjyqësore, ndërkohë që gjendja e tensionuar sikur i kishte “shtyrë” partitë politike shqiptare të arrinin marrëveshje. Krejt këto zhvillime, patën dërguar Maqedoninë në zgjedhje të parakohshme parlamentare në dhjetor të vitit 2016, kur edhe ra nga pushteti i VMRO DPMNE-së së Nikolla Gruevskit.
Ai akuzohet për përgjimin e dhjetëra mijëra qytetarëve të Maqedonisë, përfshirë edhe personalitete të shumta të jetës politike. Përmbajta e bisedave telefonike të zyrtarëve nxori në sipërfaqe ndërhyrjen e pushtetit të kaluar në gjyqësor, mashtrime zgjedhore, presione ndaj mediave, afera korruptive, e shkelje të tjera ligjore.

Në çelje të Kongresit të 19-të të Partisë Komuniste të Kinës, Presidenti i Kinës, Xi Jinping u shpreh kundër të gjitha përpjekjeve për t’i vënë pikëpyetje udhëheqjes së partisë. “Secili nga ne në parti duhet të bëjë më shumë, për ta ruajtur udhëheqjen e partisë dhe sistemin socialist kinez dhe të luftojë me vendosmëri kundër të gjitha shprehjeve dhe veprimeve, që i minojnë ato, i shtrëmbërojnë ose i mohojnë”, tha Xi para rreth 2300 delegatëve nga e gjithë Kina. Me fjalimin e Presidentit nis në Kinë Kongresi i partisë, i cili përcakton kursin për pesë vitet e ardhshme.
Xi u bëri thirrje 89 milionë anëtarëve të partisë që t’i shtojnë përpjekjet për të krijuar mirëqenie në Kinë dhe që ta bëjnë “socializmin e tipit kinez” të suksesshëm “për një epokë të re”. “Shanset janë të mira, por sfidat janë serioze”, tha Xi, i cili pati hyrë më parë në Sallën e Madhe të popullit i shoqëruar nga paraardhësi i tij në post, Hu Jintao (74) dhe Jiang Zemin (91). Si Kina, ashtu edhe bota ndodhen në “ndryshime të thella dhe të ndërlikuara”. 64-vjeçari lëvdoi ndikimin në rritje të Kinës në botë dhe përpjekjet e qeverisë për të luftuar varfërinë dhe pabarazinë në Kinë.
Xi tërhoqi veç kësaj vëmendjen për politikën e “tolerancës zero” përballë korrupsionit në parti. Fushatën kundër korrupsionit Xi e mori në duart e tij, së bashku me vendimet për politikat e përgjithshme ekonomike dhe e ka konsoliduar me këtë pushtetin. Më shumë se një milion nëpunës shtetërorë janë ndëshkuar, dyzina ish-nëpunësish të lartë janë arrestuar.
Në përfundim të Kongresit, delegatët do të zgjedhin 205 anëtarët e Komitetit Qendror të PKK. Vëzhguesit presin që Xi të vendosë në Kongres bazën që të qendrojë në pushtet më gjatë se dhjetë vjetët e zakonshëm. Me këtë do të merrte fund “udhëheqja kolektive”. Delegatët do ta fiksojnë në Kushtetutën e partisë trashëgiminë ideologjike të Xi. Nëse në statut shënohet edhe emri i tij, Xi do të ngrihej në të njëjtën shkallë historike si themeluesi i shtetit Mao Ce Dun dhe arkitekti i reformave ekonomike Ten Hsiao Pin.

Presidenti Donald Trump e mohoi thënien e ligjvënëses Frederica Wilson, se ai i kishte thënë të vesë së një ushtari të vrarë në Niger, se i shoqi “e dinte ç’e priste kur ishte regjistruar për të shkuar në luftë”.
“Ligjvënësja demokrate i ka fabrikuar plotësisht fjalët që unë i thashë gruas së ushtarit të vrarë në detyrë (dhe unë kam provë për këtë). E dhimbshme!” komentoi të martën në Twitter Presidenti Trump.
“Presidenti gënjen”, tha ligjvënësja Wilson në një intervistë që dha të mërkurën në CNN. “Ai as që di të shprehë keqardhje ndaj njerëvze, thjesht të thotë: “Jemi të pikëlluar”, – shtoi ajo.
Ligjvënësja Wilson tha se kishte mësuar të martën për bisedën mes zotit Trump dhe vejushës Myeshia Johnson, ndërsa ajo po shkonte drejt Aeroportit Ndërkombëtar të Miamit, për të pritur mbërritjen e trupit të të shoqit, rreshterit La David Johnson. Ai ishte në mesin e katër ushtarëve amerikanë, anëtarë të forcave speciale, të vrarë më 4 tetor në një pritë që ju bë në Niger.
Ligjvënësja Wilson tha se në makinë ishte ajo dhe anëtarë të tjerë të familjes.
“Ai as që di t’u shprehë njerëzve pikëllimin. E turpshme për të që shkruan mesazhe në Twitter për një gjë të tillë”, tha zonja Wilson.
Mamaja e reshterit Johnson’s mother, Cowanda Jones-Johnson, i tha gazetës “The Washington Post” se edhe ajo ishte në makinë gjatë telefonatës dhe se “Presidenti Trump tregoi mungesë respekti ndaj djalit dhe vajzës së saj, si edhe ndaj asaj vetë dhe bashkëshortit të saj”.
Më pas Presidenti Trump, Later, para një takimi me disa senatorë, e hodhi përsëri poshtë versionin e familjes për telefonatën dhe la të kuptohej se anëtarja e Kongresit Wilson, do ta tërhiqte deklaratën e saj.
“Unë nuk e thashë atë që tha ligjvënësja; aspak. Ajo e di. Dhe tani ajo nuk po e thotë më”, tha ai.
“Unë pata një bisedë të mirë me atë grua, me bashkëshorten, që dukej se ishte një grua shumë e mirë. Nuk thashë atë që tha ligjvënësja”.
Ligjvënësja Wilson, reagoi në Twitter duke shkruar: “Unë nuk tërhiqem nga varianti im për telefonatën e (Presidentit) Trump me Myesha Johnsonin. Ky është emri i saj, zoti Trump dhe jo ‘ajo gruaja’ ose ‘e shoqja’”, shkruante zonja Johnson.
Ligjvënësja më parë sugjeroi që Trump “duhet të mësojë nga presidentë të mëparshëm, si Presidenti Obama, psh dhe duhet t’u kishte thënë fjalë të mira familjarëve të ushtarit të rënë në detyrë dhe më pas t’u çonte atyre një letër”.
Të hënën, 12 ditë pas vrasjes së ushtarëve, Presidenti Trump foli për ngjarjen në një konferencë shtypi në Shtëpinë e Bardhë.
“E ndjeva veten shumë keq, tha ai. – Për mua telefonatat për ushtarët e vrarë janë më të vështirat”.
Në konferencën e shtypit Presidentin Trump e pyetën përse nuk kishte komentuar për vdekjen e katër ushtarëve amerikanë. Ai tha se u kishte shkruar familjeve të tyre, se letrat do t’ju çoheshin atyre së shpejti dhe se më vonë kishte ndërmend t’i telefonte ato.
Presidenti Trump tha në konferencën e shtypit se presidentë të mëparshëm nuk i kishin kontaktuar familjet e ushtarëve të vrarë në detyrë dhe se këtë ai e dinte nga gjeneralët që shërbjenë në adminsitratën e tij.
Kjo deklaratë e zotit Trump shkaktoi debate dhe i detyroi ndihmësit e dy presidentëve të fundit amerikanë t’i kundërshtojnë ato.

Qeveria e Madridit kërkon të veprojë me masa detyruese ndaj përpjekjeve për pavarësi të rajonit autonom të Katalonjës. Kryeministri Mariano Rajoy reagoi me këtë pas refuzimit të qeverisë së Katalonjës për t’i dhënë të enjten një përgjigje ultimatumit të tij.
Në një prononcim të qeverisë thuhet, se qeveria qendrore është në dijeni të “Jo”-së nga Barcelona. Prandaj do të fillohet të ndërmerren hapa për zbatimin e nenit 155 i Kushtetutës për të rivendosur ligjshmërinë në Katalonjë. Të shtunën është parashikuar një takim i Këshillit Ministror për të vendosur masat konkrete.

Masat e mundshme të qeverisë qendrore

Kushtetuta spanjolle i lejon qeverisë të “ndërmarrë masat e nevojshme” për të detyruar një rajon që të përmbushë detyrimet ligjore. Ajo mund të largojë nga detyra kryetarin e qeverisë rajonale, Carles Puigdemont si edhe qeverinë rajonale apo të shpallë zgjedhjet e reja në rajon. Kryeministri katalan e la të skadojë edhe një ultimatum deri në orën 10:00 të enjten për të shpallur ose jo pavarësinë. Puigdemont publikoi vetëm një deklaratë, ku theksonte gatishmërinë për dialog dhe kërcënonte sërish me shpalljen e pavarësisë.
Konflikti mes Barcelonës dhe Madridit është ashpërsuar javët e fundit pas referendumit në Katalonjë. Qeveria katalane e organizoi referendumin kundër vendimit të Gjykatës Kushtetuese që ndalonte shprehimisht mbajtjen e tij. Me një pjesëmarrje prej 42,3% në referendum, 90,1% kërkoi shkëputjen nga Spanja.

Ekspertë të rëndësishëm të sigurisë në Gjermani nuk e shikojnë më SHBA-në si aleaten më të rëndësishme dhe mendojnë që Berlini duhet të përqendrohet në çështjet e mbrojtjes më tepër te BE-ja në vend të NATO-s. Ky është rezultati i një anketimi të 200 ekspertëve të mbrojtjes nga radhët e politikës, sipërmarrjeve, organizatave ndërkombëtare dhe mediave, të cilat i ka publikuar Qendra Kërkimore e Brukselit “Friends of Europe” së bashku me një libër. Në të pohohet se vendi më i fuqishëm ekonomikisht i Evropës, në çështjet e mbrojtjes ka jetuar deri tani me shpenzimet e partnerëve të tjerë dhe tani duhet të bëjë më tepër për mbrojtjen e vet.
Autori i studimit, gazetari Paul Taylor, mendon se bota e Angela Merkelit, ka ndryshuar në vitet e fundit në atë masë sa nuk njihet më, dhe tani duhet të ndryshojë vetë kancelarja. “Dy goditje të rënda në formë shoku e nxorën Merkelin nga një lloj gjendje vetëkënaqësie në politikën e mbrojtjes, po në të njëjtën mënyrë ato tronditën Gjermaninë në pozicionin e saj të rehatshëm në mes të Evropës, të rrethuar nga aleatë të NATO-s dhe partnerë të BE”, thotë Taylor për DW. Këto dy goditje në formë shoku qenë aneksimi prej Rusisë i Krimesë në vitin 2014 dhe kriza e refugjatëve e vitit 2015.
“Merkeli mori me këtë rast vendime, që rrezikuan karrierën e saj politike, por edhe që ndryshuan vështrimin e saj ndaj Evropës”. Taylor pohon se, Merkeli kishte porositur dhe i kishin përgatitur harta me një zonë Shengeni të shenjuar me ngjyrë, kështu që për secilin binte menjëherë në sy, që “kufijtë” e Gjermanisë në të vërtetë janë ato me Rusinë dhe Ukrainën, me Afrikën e Veriut dhe me Lindjen e Afërt dhe të Mesme

Pa investuar më shumë para nuk bëhet

Taylor-i thotë se Merkeli vuri re që ushtria gjermane, Bundeswehri, përmes shkurtimeve me vite të tëra të buxhetit, është dobësuar. Në vitin 2016, sipas Taylorit, ajo nisi një kthesë. Megjithatë, sipas tij do të zgjasë shumë, rreth 15 vjet, për ta sjellë aviacionin për shembull në nivelin e duhur. Taylori beson se problemi nuk janë paratë, por mentaliteti. “Hija e historisë ua vështirëson punën shumë gjermanëve, por njëkohësisht ua rehaton”.
Merkeli ka lënë të kuptohet se mund të ketë një ndryshim kursi. Fjalia e saj e famshme “Ne evropianët duhet ta marrim vërtet fatin në duart tona” kishte lidhje me deklaratat me dy kuptime të Donald Trumpit për mbrojtjen kolektive të NATO-s, të cilët ai duket se po e vinte në dyshim.
Ulricke Francke nga Qendra Kërkimore European Council on Foreign Relations mendon që, presioni nga Uashingtoni nxit një orientim të ri në politikën e sigurisë të Gjermanisë: drejt BE. “Qeveria Trump e minon gatishmërinë në rritje në popullin gjerman për të shpenzuar më shumë për mbrojtjen dhe për t’u angazhuar më shumë”, thotë Francke, “sepse Trumpi konsiderohet si luftënxitës dhe gjermanët janë të shqetësuar se SHBA nën Trumpin mund të nisin një luftë dhe NATO-ja të tërhiqte në të edhe Gjermaninë”.

BE-ja si rrugëdalje?

Taylor mendon se gjërat në Gjermani duhet të ndryshojnë rrënjësisht. Ai për shembull propozon që Bundestagu t’i aprovojë paraprakisht në bllok misione të caktuara të Bundeswehrit në NATO dhe në njësi të tjera multinacionale, në vend që të veprojë si tani për çdo mision të veçantë. Taylor shprehet edhe për një zbutje të rregullave të eksportit të armëve dhe e quan më efektive, kur përcaktimet e eksportit të armatimit të formulohen dhe të zbatohen në kuadër të BE.
“Në letër, në 12 muajt që prej referendumit të Brexitit BE ka avancuar më shumë se sa në 25 vitet e shkuara”. Fundi i bllokadës britanike për shkak të Brexitit do t’i përshpejtojë proceset vendimore në të ardhmen. Por Taylor e këshillon Berlinin dhe Parisin që ta kërkojnë edhe më tej bashkëpunimin me Britaninë e Madhe, e cila nga të gjitha vendet e Evropës shpenzon më shumë për mbrojtjen.