16.5 C
Tirana
E mërkurë, 27 Gusht, 2025

Kthimi i emigrantëve në Itali, analiza e The Guardian: Gjykata tjetër goditje marrëveshjes Rama-Meloni! Pikëpyetje rreth planeve të BE-së për të krijuar qendra jashtë bllokut

Gjykatësit italianë kanë urdhëruar që shtatë persona të ndaluar në qendrën e migracionit në Shqipëri të transferohen në Itali, në një tjetër goditje ndaj një marrëveshjeje të diskutueshme midis qeverisë së ekstremit të djathtë të Romës dhe Tiranës që synon të frenojë ardhjen e azilkërkuesve, raporton The Guardian.

 

Emigrantët burra mbërritën në portin shqiptar të Shëngjinit me një anije ushtarake të premten, pasi u shpëtuan në ujërat ndërkombëtare ndërsa po përpiqeshin të mbërrinin në Evropë.

Qeveria italiane kishte argumentuar se të gjithë duhet të kthehen në vendet e tyre “të sigurta” në Egjipt dhe Bangladesh. Një burrë që fillimisht ishte pjesë e grupit u dërgua tashmë në Itali pasi u konsiderua i pambrojtur.

Vendimi i së hënës shënoi herën e dytë që gjyqtarët italianë urdhërojnë kthimin e emigrantëve nga qendra në Shqipëri në Itali, duke ngritur më tej pikëpyetje në lidhje me planet e BE-së për të krijuar qendra të përpunimit të migracionit dhe ndalimit jashtë bllokut.

Qeveria e Italisë, e udhëhequr nga Vëllezërit e Italisë së ekstremit të djathtë të Giorgia Melonit, dënoi me zemërim vendimin e gjyqtarëve të hënën, duke fajësuar “magjistratët e politizuar” që “do të donin të shfuqizojnë kufijtë e Italisë”.

Një tjetër dënim politik, jo kundër qeverisë, por kundër italianëve dhe sigurisë së tyre”, tha zëvendëskryeministri Matteo Salvini.

Sipas marrëveshjes, burrat nga vendet që konsiderohen “të sigurta” dhe të përgjuar në ujërat ndërkombëtare ndërsa përpiqeshin të kalonin nga Afrika në Evropë , supozohet se do të mbahen në Shqipëri ndërsa kërkesat e tyre për azil janë duke u përpunuar. Skema, e cila përjashton gratë, fëmijët dhe individët vulnerabël, mund të përpunojë deri në 3,000 burra në muaj.

Megjithatë, që kur qendrat u hapën më 11 tetor, vetëm 24 persona kanë mbërritur në Shqipëri në total dhe, pas vendimit të së hënës, të gjithë do të transferohen në Itali me urdhër të gjyqtarëve që kanë vendosur se nuk mund të kthehen në vendet e tyre të origjinës.

Punonjësit e ndihmës dhe partitë e opozitës sulmuan marrëveshjen Itali-Shqipëri, e përshëndetur nga liderët e ekstremit të djathtë dhe të tjerë në Evropë si një plan potencial për të ardhmen e migracionit, si një “dështim i plotë” dhe “katastrofë financiare”.

“Kjo është historia e një dështimi, e paaftësisë ose mungesës së vullnetit për të menaxhuar fenomenin,” tha Laura Boldrini, një deputete e Partisë Demokratike dhe një ish-zëdhënëse e Komisionerit të Lartë të Kombeve të Bashkuara për Refugjatët për Evropën Jugore.

“Shpresoj që Giorgia Meloni të paktën të ndjejë një siklet të madh për këta njerëz që po kërcejnë si topa ping-pongu për një lojë që është thjesht propagandistike. Larg nga të qenit një model për Evropën, ky është një bumerang. Objektet e emigrantëve në Shqipëri nuk shërbejnë vetëm për të poshtëruar emigrantët e përdorur si kukulla.”

Vendimet e gjyqtarëve që 24 emigrantët duhet të transferohen në Itali, në fakt mbështesin një vendim të mëparshëm të Gjykatës së Drejtësisë së Bashkimit Evropian (GJED), të cilin qeveria italiane u akuzua se e shpërfillte.

Në Shqipëri mund të dërgohen vetëm personat që vijnë nga një listë prej 18 kombesh Italia të klasifikuara si “të sigurta”. Egjipti dhe Bangladeshi janë mes tyre, por GJED vendosi që një vend jashtë bllokut nuk mund të shpallet i sigurt nëse i gjithë territori i tij nuk konsiderohet i sigurt.

Projekt-ligji për iniciativën, të cilën OJQ-të e kanë etiketuar si “çnjerëzor, absurd dhe një sistem i kushtueshëm që shkel detyrimet ndërkombëtare të të drejtave të njeriut”, vlerësohet në rreth 1 miliardë euro (830 milion £) gjatë pesë viteve.

Mosmarrëveshja për Shqipërinë ka përkeqësuar marrëdhëniet tashmë të tensionuara mes qeverisë dhe gjyqësorit, me ministrin e drejtësisë, Carlo Nordio, duke sulmuar gjyqtarët. “Përkufizimi i një vendi të sigurt nuk mund t’i lihet gjyqësorit,” tha ai.

“Kur kryetari i gjyqit më pyeti pse mbaja revole, iu ktheva ‘Për të të vrarë ty’…”- Historia e rrallë e Raif Elezit që bëri thirrje të sulmohej Radio-Kukësi: Ndava dhomën me Pjetër Arbnorin, çfarë bisedonim në qeli

Nga Dashnor Kaloçi

Raif Elezi, pinjoll i një prej familjeve më të mëdha dhe me të kaluar patriotike të rrethit të Kukësit, e cila ndër vite ka nxjerrë burra të shquar të pushkës dhe intelektualë të spikatur që kanë punuar dhe luftuar në dobi të çështjes shqiptare, si rrallë familje tjetër në atë zonë në veri-lindje të vendit, foli shumë pak për jetën e tij dhe kalvarin e vuajtjeve gjatë komunizmit. Nuk preferoi të mburrej dhe as të zinte podiumet e shoqatave të ish-të persekutuarve. Nuk e ngriti zërin, edhe pse kishte më shumë të drejtë se shumë të tjerë për të kërkuar të drejtat e tij. Madje nuk foli, edhe kur “harruan” t’i jepnin dëmshpërblimin për vitet e vuajtjeve, teksa e meritonte më shumë se shumë të tjerë. Jeta e tij, burgu, vuajtjet dhe rezistenca ndaj komunizmit, vlenin më shumë se çdo dekoratë, apo lavde. Është vështirë të përmbledhësh jetën e një njeriu me pak fjalë.

Nëse duhet të flasim për Raif Elezin, nuk mund të harrohet se ai është një nga personat e rrallë, që u dënua nga regjimi komunist i para viteve ’90-të, i akuzuar për kryengritje të armatosur ndaj komunizmit, madje që kishte edhe një plan konkret, se si mund të shpëtohej vendi nga komunizmi. Një mjek radiolog me profesion, që kuptoi se komunizmi ishte një e keqe, që nuk mund të largohej vetë. Është personazhi që ideoi organizimin e një kryengritjeje të armatosur dhe përmbysjen me dhunë të pushtetit popullor.

Nuk përfitoi asgjë nga dëmshpërblimi për ish-të përndjekurit politik, për shkak të klasifikimit absurd të ligjit, për figurën e dënimit; “terrorizëm”. Siç theksuam pak më sipër, Raif Elezi nuk foli kurrë për vete, dhe intervista që botojmë më poshtë në këtë shkrim, është realizuar pak kohë para se ai të ndahej nga jeta dhe mbetet dëshmia e tij e vetme, për jetën, familjen, arrestimin, hetuesinë, torturat dhe dënimin e vuajtjet e tij në burgjet e regjimit komunist të Enver Hoxhës dhe pasuesit të tij, Ramiz Alia.

Zoti Raif, cila është origjina e familjes suaj?

Origjina e familjes sonë është nga Kukësi dhe jemi vendosur aty që në kohën kur është ndërtuar ai qytet. Ne rrjedhim nga një familje e madhe patriarkale dhe me tradita patriotike, e njohur dhe me influence, jo vetëm në atë zonë, por në të gjithë Veriun e vendit. Disa nga burrat më të njohur të Shqipërisë, personalitete të larta, si; Abdyl Frashëri, apo më pas Bajram Curri, Hasan Prishtina etj., e kanë pasur si qendër shtëpinë tonë. Ata kanë ardhur disa herë aty, kryesisht në vitin 1911, kur përgatitej kryengritja e armatosur, e cila çoi në shpalljen e Pavarësisë së Shqipërisë, në nëntorin e 1912-ës. Në familjen e Elezëve, kryetari i familjes, kryesori ka qenë Bislim Elezi, e me radhë, babagjyshi im, Xhem Elezi, Sul Elezi e të tjerët, se ata kanë qenë shtatë vëllezër. Të gjithë mbeten gjithmonë patriotë të ndershëm dhe që kanë marrë pjesë në çdo betejë lufte, si kundra turqve, ashtu dhe kundra serbo-malazezëve.

Në kohën e Mbretërisë së Zogut, babagjyshi ka qenë deputet, ndërsa Mahmut Xhema (me shkollë të mesme laike), ka shërbyer si hoxhë. Babai ynë, Rexhep Mahmuti, ka mbaruar shkollën në Shkodër, e më vonë, ka bërë një shkollë 4-vjeçare në Lezhë, me disa austriakë. Nga aty, e patën çuar drejtor pyjesh në Elbasan. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, babai, Rexhep Mahmuti, ka qenë nënprefekt i Kukësit. Xhaxhai, Reshati, ka qenë në Gardën Mbretërore të Zogut dhe para se të mbaronte lufta, diku nga viti 1944, është vrarë nga gjermanët.

Pas mbarimit të luftës, e shpallën dëshmor?

E shpallën dëshmor të atdheut dhe e kanë hequr më vonë, pasi arrestuan babanë, Rexhepin. Me ardhjen e komunistëve në pushtet, në dhjetor 1944, familja jonë ishte projektuar për t’u goditur. Arsyeja e kësaj goditjeje, ishte fakti se ne ishim një familje intelektualësh dhe patriotësh, të cilën komunistët nuk e donin. Babën Rexhep, e hoqën nga posti i nënprefektit dhe e arrestuan në 1948-ën. Xhaxha Reshatin, që e pati vrarë gjermani dhe emri i tij i ishte vënë një rrugë në Kukës, ia hoqën emrin. Babanë e kanë arrestuar më 22 qershor 1948 dhe arsyeja e arrestimit, ishte se ai nuk ishte dakord me politikën që po ndiqte regjimi komunist në fuqi.

Dalim tani tek ju, si ndodhi arrestimi juaj?

Sigurimi i Shtetit, që më ndiqte prej kohësh, bëri një kombinacion, duke më nisur me shërbim për në Tiranë, gjoja për të marrë një vegël për aparatin e radiologjisë. Kur kam arritur tek Qafa e Malit, më kanë ndalur tre utovetura përpara, në të cilat ndodheshin disa oficerë me armë. Njërin e njihja dhe u kapa fizikisht trup me trup me të, duke u përplasur me njëri-tjetrin. Gjatë përleshjes, ai më tha: “mos lëviz, je i arrestuar në emër të popullit”. Unë iu përgjigja: “Po në emrin e cilit popull po më arrestoni? Ju po më arrestoni në emrin tuaj dhe të politikës suaj”? Ç’është e vërteta, nuk kam qenë me asnjë organizatë shoqërore apo politike të asaj kohe. Në vitin 1953, na kërkuan të gjithë të rinjve të hynim në rini, e unë nuk pranova. Në fakt, flisja kundër regjimit, për ato gjëra që i konsideroja të padrejta.

Për çfarë flisnit konkretisht?

Po disa herë kam thënë: “çfarë bëhet kështu, po këta nuk kanë bukë të hanë”. Dhe ashtu ishte vërtet, pasi njerëzit me ato të ardhura që merrnin në ditë, nuk u dilnin për një paketë cigare e, një shkrepëse. Me një fjalë, ishte varfëri e tejskajshme. Nejse, të kthehemi te arrestimi. Pasi më vunë prangat, më hipën në makinë e më çuan në burgun e Kukësit. Aty ka filluar hetuesia e rëndë, që zgjati plot 19 muaj. Më morën në pyetje, nga të gjitha llojet. Më thanë se kam sharë partinë, se kam dashur të bëj të pakënaqur popullin, etj., etj.

“Jo, – u thosha unë, – kam thënë se populli është i pakënaqur, sepse nuk ka bukë të hajë”. Ata më pyesnin: “Po kush të ka thënë ty kështu”? Unë u përgjigjesha; “Po ata 22 lekë marrin në ditë sa për duhan, po ku hanë këta njerëz”? Unë, meqë flisja që përpara arrestimit, më dërgonin provokatorë në shtëpi, për të parë se çfarë flitej tek unë. Dhe pas arrestimit tim, e kanë internuar të gjithë familjen tonë (të gjithë vëllezërit e martuar me fëmijët e tyre) në Dumre të Elbasanit, ku kanë vuajtur për vite me radhë, në punët më të rënda.

Si ju trajtuan gjatë hetuesisë, e cila siç thatë se zgjati 19 muaj?

Trajtimi ka qenë çnjerëzor. Rrahje në mënyrë barbare po e po, por na kanë lënë dhe të zhytur në ujë, saqë për 22 ditë me radhë, nuk janë tharë rrobat. Hetuesia bëhej ditën dhe gjithë natën. Meqë këta kishin bërë plan të godisnin familjen tonë, më vunë dhe disa akuza të tjera, sikur unë kisha dashur të vrisja disa njerëz. Unë u përgjigjesha se, nuk është e vërtetë, sepse nëse kisha dashur t’i vras, do t’i kisha vrarë e, s’do më kishin ndaluar dot. Hetuesia ime ka vazhduar në Kukës, rreth një vit e pak, e më pas më kanë çuar në Tiranë, për arsyen se më kanë torturuar në mënyrë barbare, pasi nuk pranoja akuzat.

Për çfarë ju akuzonin tjetër?

Gjatë hetuesisë, më thanë se kam dashur ta rrëzoj me dhunë pushtetin popullor dhe unë u jam përgjigjur: “Po, me dhunë kam dashur ta rrëzoj, se pa dhunë nuk merret liria”. Këtë e kisha thënë dhe para arrestimit, me një koleg pune, kur ai më shprehu një mendim e, unë u shpreha hapur, duke i thënë se; “Po të organizohemi me 100 veta të fuqishëm, fillimisht pa dalë drita, sulmojmë Degën e Brendshme, Komitetin e Partisë, Komitetin Ekzekutiv, repartet ushtarake, etj., duke i marrë të gjitha ato nën kontroll. Dhe më pas, me këtë që po ndodh në Kukës, e përhap me anë të Radio-Kukësit, në të gjithë Shqipërinë. Vetëm kështu bëhet rrëzimi i qeverisë, se ndryshe nuk bëhet”.

Mirëpo kjo bisedë doli dhe për këtë punë më arrestuan. Pas meje kanë arrestuar shumë e shumë veta, por jo për punën time, por për të krijuar një grup, se po të ishte grup, dënoheshe më shumë.

Kur dolët ne gjyq dhe ku u zhvillua ai?

Në marsin e vitit 1970, kam dalë në gjyq dhe seanca gjyqësore u zhvillua në kinemanë e Kukësit, e cila ishte e mbushur plot. Gjyqi ishte demonstrativ, pasi të gjithë popullin e kishin nxjerrë në sheshin “Skënderbej” e, në rrugët e qytetit të Kukësit, duke e ndjekur atë me altoparlantë. Në gjyq bashkë me mua në bankën e të akuzuarve, ishin dhe nja 7-8 veta të tjerë.

A kishit lidhje ju me ata persona?

Për të besuar populli akuzat që më bëheshin, kishin gjetur disa njerëz të afërt, që kishin lidhje gjaku me mua. Ndërsa për ata të tjerët, që ishin të akuzuar aty në atë grup, unë e dija se ishin të përpunuar nga Sigurimi i Shtetit, me hir apo me pahir. Unë në sallën e gjyqit, nuk e pranova akuzën. Në akuzë m’u shtua edhe një gjë tjetër, përveç asaj që unë kisha bërë thirrje për kryengritje të armatosur, duke më akuzuar edhe si atentator, ndërsa ajo e agjitacion e propagandës, dihej tashmë.

Përse ju akuzuan si atentator?!

Më akuzonin se kisha dashur të vrisja një sekretar partie, por që unë u thosha, se nuk e mbaja mend. Unë nuk e pranova akuzën, por të tjerët e pranuan. Unë pranova vetëm atë që kisha folur kundër pushtetit popullor, por jo thirrjen për kryengritje të armatosur. Gjyqi vazhdoi për katër ditë me radhë, paradite dhe pasdite. Në sallën e gjyqit, kishte shumë dëshmitarë e një nga ata ishte një i shëndetësisë, i cili m’u drejtua drejtpërdrejt me përbuzje: “Shaje edhe njëherë Partinë këtu, siç e ke sharë”.

Akuza ishte shumë e rëndë edhe ky po më rëndonte akoma më shumë, e ata po prisnin që unë të shpërtheja, por unë nuk e dhashë veten. Po kështu, gjatë gjyqit, kryetari Shefqet Muçi, më thotë: “Pse ke mbajtur revole”?! “Për të të vrarë ty”, – ia ktheva unë. Kryetari i gjyqit po më provokonte, që unë të acarohesha dhe i thashë fjalën e fundit.

Si përfundim sa ju dënuan?

Vendimi m’u dha; 21 vjet e ca muaj, se nuk më kujtohet saktësisht. Fjalën e fundit e thashë; “protestoj”, ndërsa të tjerët e pranuan. Kërkova apelim e apelimi ka ardhur pas tre muajsh. Ai ishte vendim i formës së prerë, aq sa e dha gjykata e Kukësit.

Pas mbarimit të gjyqit, ku ju çuan për të vuajtur dënimin?

Pas pak kohësh, më kanë çuar në burgun e Burrelit e, më kanë lënë vetëm në një dhomë, me kushte ekstreme, e aty kam ndenjur plot 13 vjet me radhë. Më pas, aty kam pasur nja pesë priftërinj katolikë, që më thane; “shyqyr që shpëtove nga plumbi”.

Kë keni pasur tjetër bashkëvuajtës në qelinë tuaj?

Më vonë më sollën dhe Pjetër Arbnorin në dhomën time, me të cilin bisedonim gjatë kundra pushtetit, pa pasur frikë nga njëri-tjetri. Shpeshherë më merrnin e më çonin në birucë, që të më torturonin, saqë të gjithë të burgosurit, e kuptuan se donin të më eliminonin fizikisht, nëpër biruca. Aty nga viti 1977, më marrin për së dyti në hetuesi. Më hyjnë në dhomë nga ora dhjetë e darkës. Unë u them se ishte pushim, e nuk pranoj të dal për në hetuesi.

Më marrin me forcë e, më çojnë në birucë, ku ishin rreth 13 veta. Gjatë kohës që më çojnë në birucë, më thonë: “Ti nuk e njeh këtë pushtet”? Unë u përgjigjem: “As e njoh dhe as dua ta njoh. Më keq se të hani mish njeriu, keni çfarë të bëni? Atëherë vazhdoni”. Pas kësaj, më torturuan, më lanë pa ndjenja atë natë në dysheme e, më marrin të nesërmen, e më çojnë në birucat e Burrelit. Unë isha i copëtuar, tre brinjë i kisha të thyera. Më sjellin aty brenda dy veta, njëri mora vesh se ishte hetues, kurse tjetrin nuk e dija se kush ishte. Unë u thashë: “Dua kryetarin e gjykatës, mjekun ekspert-ligjor dhe prokurorin, që ta shohin gjendjen time, se ndryshe nuk pranoj të flas asnjë fjalë”.

Si t’u përgjigjën ata?

Ata më thanë: “Kryetari i gjykatës, është me shërbim, mjeku s’është këtu”. Ata mua nuk më pyetën asgjë, se isha i copëtuar, por kishin sajuar një plan, që të më akuzonin se gjoja unë kisha goditur policët. Por ai ishte një budallallëk nga ana e tyre, pasi ajo gjë nuk do të besohej në gjyq, sepse ata ishin 13 veta e, unë s’do të mundja kurrë t’i godisja ata me duar të lidhura. Por ata e bënë punën e tyre dhe më nxorën në gjyq.

Po pas kësaj, ka pasur raste të tjera që ju kanë keqtrajtuar?

Po, pas 21 ditëve, kanë ndodhur prapë tortura me mua, aq sa ra sy edhe të disa burgosurve të tjerë. Një ndër ta është dhe Spartak Ngjela, i cili u ka thënë: “Çfarë bëni kështu, pse e rrihni kot”?! Madje, Spartaku u tha; “Çështjen e Raif Elezit, do ta ndjek ligjërisht deri lart…”! Pas kësaj, Spartakun e kanë spostuar dhe e kanë çuar tek qelitë e “revizionistëve”. Siç i thonim ne në Burrel.

Ndërkaq, vijnë e më thonë mua: “Ti je ankuar”?! “Po, – u them unë, – jam ankuar, por më duket se është ankuar dhe një tjetër për çështjen time dhe të dyja këto ankesa, kërkoj të çohen në Prokurori”. Ata më thanë: “Nuk është këtu personi që është ankuar”. “Shkoni e merreni ku të doni”, u thash unë, duke lënë të kuptoja, që ishte Spartaku. E lanë në heshtje edhe këtë punë. Në vitin 1987, më marrin prapë në tortura dhe më dënojnë me izolim në biruca, për të më eliminuar fizikisht.

Si ndodhi?

Ndërsa isha duke u futur në mensë, më thane: “Raif Elezi dil pak jashtë”. Dola… më vunë hekurat e më nisën në Kukës. I ranë nga Dibra. E pashë se donin të më vrisnin pa gjurmë, se e ndaluan makinën dhe e lanë pas një peme. Nuk e dhashë veten, duke menduar se u pa puna ime. Pas ca minutash, ata morën disa fruta (ishte muaji gusht) si kumbulla të egra e mollë dhe u nisëm përsëri. Më çuan në Kukës, ku më prisnin dy hetues, që nuk ua dija as emrin.

Kur më pyetën se si e kam emrin, gjë e cila nënkuptonte se po riniste hetuesia, unë i sulmova menjëherë. Më mbajtën aty 18 dite me radhë dhe kur e panë se nuk po u dilte gjë, më nisën nga Kukësi për në Burrel. Kur u ktheva në qeli, më pyetën të dënuarit e tjerë, se ç’kishte ngjarë dhe e unë u thashë se më kishin akuzuar edhe një here, për akuzën e parë. Ishte viti 1990 dhe unë isha akoma në burg….!

Kur u liruat nga burgu dhe si e kujtoni ditën e lirimit?

Unë jam liruar në datën 26 janar të vitit 1990. Lirimin nga burgu, unë e kam parë si ëndërr, pasi e konsideroja veten të vdekur. Ëndërr ishte, ëndërr. Pasi udhëtova me një kamion natën, shkova drejt e në shtëpi.

Ju prisnin të shtëpisë, apo nuk e dinin se po liroheshit?

Jo, e dinin, se kisha dërguar vëllanë t’ua thoshte. Kam hyrë në shtëpi në orën 12 e gjysmë të natës. Ata më kishin pritur të vdekur e, kështu filloi vajtimi nga gëzimi. Nuk u besonin syve, që unë pas 22 vjetësh burgu të pandërprerë, kthehesha i gjallë në shtëpi. Gjatë atyre ditëve, mësova edhe shumë gjëra, jo pak të rënda që kishin ndodhur me familjen time dhe të vëllezërve të mi, gjëra të cilat nuk i kisha ditur më parë, për shkak se kisha qenë i izoluar në burgun e Burrelit.

Pasi u liruat nga burgu, me çfarë u morët?

Pas pak kohësh, kam hyrë e kam punuar hamall. Më pas më kanë filluar ndryshimet politike dhe unë e ndjeja se diçka do ndodhte. Në dhjetorin e 1990-ës, e gjithë familja jonë e madhe e Elezëve, u përfshi në ndryshimin e sistemit dhe lëvizjen demokratike. Në themelimin e degës së Partisë Demokratike të Kukësit, kanë marrë pjesë shumë nga familja jonë, vëllezërit e mi dhe djemtë e tyre. Një nga themeluesit, ka qenë vëllai im, Isa Elezi që u zgjodh nënkryetar i degës së PD-së së Kukësit dhe nipi im, Ardjani, djali i Dautit. Një kushëri tjetër, Besnik Elezi, ishte sekretar i degës dhe mjaft të tjerë në kryesinë e saj. Memorie.al

Pse femrat kanë më shumë ftohtë sesa meshkujt? Ja çfarë thotë studimi

Në përgjithësi, meshkujt duket se preferojnë ambiente më të ftohta dhe femrat më të ngrohta.

 

Siç shpjegon Boris Kingma, një termofiziolog, ka disa arsye pse gratë janë më të ndjeshme ndaj të ftohtit.

Së pari, ato janë zakonisht më të vogla. Kjo do të thotë se ata kanë një raport më të lartë të sipërfaqes së lëkurës ndaj vëllimit, kështu që ata humbasin nxehtësinë më shpejt.

Ata gjithashtu kanë më pak ind muskulor (që djeg më shumë kalori) dhe një shkallë më të ulët metabolike (procesi me të cilin trupi djeg kalori për të prodhuar energji) sesa meshkujt.

Trupat e njerëzve më të vegjël duhet të reagojnë më shpejt për t’u mbrojtur nga temperaturat e ftohta. Kjo kombinohet me mënyrën se si njeriu e percepton të ftohtin dhe shqetësimin që mund të shkaktojë kjo ndjesi, shton eksperti.

Përveç kësaj, gratë kanë tendencë të kenë një temperaturë më të ulët të lëkurës, veçanërisht në duar, gjë që mund t’i bëjë ato të ndjehen më të ftohtë në krahasim me burrat.

Një studim i botuar në Lancet zbuloi se duart e grave ishin më të ftohta se ato të burrave (rreth 3 gradë), ndërsa temperatura mesatare e trupit të tyre ishte disa të dhjetat e një shkalle më të lartë (duket se ishte pjesërisht e ndikuar nga cikli menstrual).

Ky ndryshim i temperaturës rezulton në ndjesinë e të ftohtit që ndikohet më shumë nga temperatura e lëkurës.

Gjithashtu, temperatura e trupit mund të ndryshojë gjatë perimenopauzës dhe postmenopauzës.

Rënia e niveleve të estrogjenit mund të kontribuojë në ndezje të nxehta, djersitje gjatë natës dhe ndjeshmëri ndaj temperaturës, tha Jeëel Kling, kryetare e departamentit të mjekësisë së brendshme të grave në klinikën Mayo në Arizona.

Zbulohet emri, ja kush është kandidati i Donald Trump për postin e Sekretarit Amerikan të Shtetit! Nga rivalë në miq, si u shndërrua raporti mes tyre

Marco Rubio raportohet se është një nga kandidatët për postin e sekretarit amerikan të shtetit.

 

Sipas CBS, Marco Rubios mund t’i ofrohet pozicioni i lartë diplomatik në administratën e dytë të Trump, megjithatë vendimi nuk është finalizuar, pasi Presidenti i sapozgjedhur mund të ndryshojë ende mendim.

Rubio shërben si nënkryetar i Komisionit të Senatit për Inteligjencën dhe është pjesë e Komitetit të Marrëdhënieve me Jashtë.

Kujtojmë që Trump i vendosi nofkën “Marco i vogël” kur ishin rivalë për nominimin republikan në 2016.

Në vitin 2016, Rubio ishte në mesin e të 40-ave, kishte mbajtur një vend në Senat që nga viti 2010 dhe, si fëmijë i emigrant kuban i klasës punëtore, kishte një histori që e dallonte atë nga rivalët.

Ai u cilësua si kandidati kryesor kur njoftoi se do të kërkonte nominimin e 2016, por ambiciet e tij politike u përmbysën nga shfaqja e Trump.

Rubio u bë një nga kritikët më të vendosur të Trump gjatë zgjedhjeve presidenciale republikane të vitit 2016, me rivalitetin e tyre që shpesh zbriste në thirrje personale: Trump e quajti publikisht Rubion “Marko i vogël”, ndërsa Rubio bëri komente të mprehta për “duart e vogla” të Trump.

Megjithatë, me Partinë Republikane të vendosur në kontrollin e Trump që kur fitoi ato paraprake, Rubio ka kaluar nga kritikues në kampion.

Ata u pajtuan publikisht menjëherë pasi Trump mori detyrën dhe dyshja ndanë skenën gjatë fushatës.

Tani Rubio, 53 vjeç, mund të jetë në rrugën e duhur për t’u bërë sekretar i shtetit i Trump, një nga postet më të larta në qeverinë amerikane.

Basha në panelin e Federatës Globale të Këshillave për Konkurrueshmëri, diskuton për programin e Demokratëve Euroatlantikë: Shqipëria ka potencial të tërheq investime të mëdha

Kryetari i Partisë Demokratike – Demokratët Euroatlantikë, Lulzim Basha, mori pjesë në panelin e organizuar nga Federata Globale e Këshillave për Konkurrueshmëri, në prani të politikëbërësve dhe drejtuesve të korporatave të rëndësishme botërore, lidhur me ndikimin e teknologjisë dhe Inteligjencës Artificiale në shoqëri dhe tregun e punës.

Basha ka folur për programin ekonomik të demokratëve eueoatlantikë, i cili synon të shndërrojë Shqipërinë në një qendër teknologjike rajonale.

Ai theksoi rëndësinë e investimeve në teknologji dhe Inteligjencë Artificiale për zhvillimin ekonomik të vendit.

Basha tha se plani përfshin një reformë të thellë në arsimin universitar, e cila do të mundësojë përgatitjen e të rinjve për një treg pune modern. Gjithashtu, trajnime profesionale për 25 mijë të rinj shqiptarë në fushën e teknologjisë, duke ofruar paga konkurruese dhe mundësi për të rinjtë që të zhvillohen brenda vendit.

Sipas rij, programi parashikon gjithashtu një taksë të sheshtë prej 9% dhe mbështetje për iniciativat private, me synimin që ekonomia e re të ofrojë stabilitet dhe shpresa për brezin e ri shqiptar.

Postimi i plotë i Bashës:

Ishte kënaqësi të diskutoja vizionin e Demokratëve Euroatlantikë për qeverisjen e re të vendit, në një panel të organizuar nga Federata Globale e Këshillave për Konkurrueshmëri, në prani të politikëbërësve dhe drejtuesve të korporatave të rëndësishme botërore, lidhur me ndikimin e teknologjisë dhe Inteligjencës Artificiale në shoqëri dhe tregun e punës.

Me një potencial të jashtëzakonshëm të rinjsh të talentuar, Shqipëria ka të gjitha mundësitë të shndërrohet në një lider rajonal në fushën e teknologjisë dhe të tërheqë investime të mëdha.

Ne kemi hartuar një model ekonomik që inkurajon iniciativën private dhe sipërmarrjen e lirë, të mbështetur nga një qeveri e vogël dhe transparente, për t’u përshtatur me sfidat e reja.

“Ekonomi e re për një brez të ri, next generation” është programi ynë për rininë shqiptare.

✅ Arsimi universitar do t’i nënshtrohet një reforme të thellë, e cila synon të mundësojë që universitetet shqiptare, në bashkëpunim me qeverinë e ardhshme, investitorët e huaj dhe vendas, të prodhojnë jo vetëm të rinj me diploma, por profesionistë të përgatitur për një treg pune me mundësi të pashtershme për ekonominë e së ardhmes dhe teknologjinë e informacionit.

✅ Brenda katër viteve të para, angazhohemi për trajnimin profesional të 25 mijë të rejave dhe të rinjve shqiptarë në fushën e teknologjisë së informacionit, në katër kampuse të mëdha ku do të përfshihen ekspertët më të mirë nga Europa, Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe shqiptarët që shkëlqejnë në këtë fushë. Kjo do të mundësojë që këta 25 mijë të rinj të jenë profesionistë të gatshëm për një treg pune, me një pagë mesatare jo më të ulët se 2000 euro në muaj.

✅ Për 5 mijë të rinj që nuk ndjekin universitetin, por që do të aftësohen përmes kurseve profesionale, dhe për 5 mijë studentë të sapodiplomuar, do të ofrojmë stazhe të paguara pune për një vit, me pagë minimale.

Kjo urë e sigurt drejt punës, së bashku me taksën e sheshtë prej 9%, do të mundësojë që të rinjtë shqiptarë të shohin me shpresë mundësitë e një ekonomie të re, një ekonomie dinamike që ofron siguri dhe mundësi.

Nis në GJKKO procesi ndaj Vangjush Dakos për shpalljen e pretencës, ish-kryetari i Bashkisë së Durrësit nuk merr pjesë

Në Gjykatën e Posaçme, ka nisur procesi për shpalljen e pretencës së SPAK për ish-kryetarin e Bashkisë së Durrësit, Vangjush Dako.

 

Dako, i cili ndodhet në arrest shtëpie, nuk ka marrë pjesë në seancë.

Kujtojmë që Gjykata e Posaçme mori vendimin për lirimin nga qelia të Vangjush Dakos më 27 shkurt për shkak të kalimit të afateve të paraburgimit.

Ky vendim u ankimua nga Prokuroria e Posaçme, e cila kundërshtoi vendimin dhe kërkoi rikthimin e ish-kryebashkiakut socialist në burg, por togat e zeza të Apelit vendosën ta linin në fuqi.

Por Apeli i GJKKO-së la në fuqi masën e sigurisë “arrest shtëpie” për ish-kryebashkiakun e Durrësit.

AKUZA E SPAK PËR SHËTITOREN

Sipas hetimeve të Prokurorisë së Posaçme ka rezultuar se në vitin 2014 Bashkia Durrës ka kryer një procedurë prokurimi, për shërbim konsulence, sigurimin e një projekti të quajtur “Projektim zbatim për Promenadën Bregdetare dhe Plazhin publik nga Bërryli deri në Currila”. Me Urdhrin Nr. 84 datë 11 Shtator 2013 protokolluar me Nr. 4151 Prot., në të njëjtën datë, është ngritur komisioni për caktimin e specifikimeve teknike.

Ky grup është ngarkuar me detyrën për të përgatitur: detyrën e projektimit, fondin limit, termat e referencës si dhe te gjitha specifikimet teknike për këtë procedure prokurimi. Nga ana e anëtarëve të Komisionit të ngritur nga Kryetari i Bashkisë Durrës, i pandehuri Vangjush Dako, janë kryer gabim llogaritjet e fondit limit, me një vlerë gati dhjetë herë më shumë se ajo që duhet të llogaritej në bazë të Vendimit të Këshillit të Ministrave, Nr. 444 datë 05 Shtator 1994 “Për tarifat e studimit, projektimit, drejtimit dhe kolaudimit të veprave të ndërtimit”.

Kryetari i Bashkisë Durrës, i pandehuri Vangjush Dako ka nxjerrë urdhrin e prokurimit pikërisht me vlerën e llogaritur nga Komisioni, ndërkohë që pasi është lidhur kontrata duke u nisur dhe nga përmbajtja e saj, është bërë pagesa vetëm për 60% të vlerës totale. Edhe pas bërjes me dije nga ana e Kontrollit të Lartë të Shtetit, në Akt Kontrollin përkatës të Muajit Qershor 2015, në lidhje me gabimin e bërë nga Komisioni dhe nga Titullari i Autoritetit Kontraktor, duke lënë rekomandim që të rikuperohet dëmi ekonomik i shkaktuar deri në atë fazë, Bashkia Durrës dhe administrata përkatëse ka vijuar me pagesën e këstit të dytë prej 40% të vlerës totale të kontratës në muajin dhjetor 2015, ndërkohë që e gjitha vlera e paguar më tepër prej 18.318.400,2 lekë, është pasqyruar në pasqyrat financiare të Bashkisë Durrës, si një dëm ekonomik dhe detyrim që shoqëria përfituese i ka kësaj Bashkie prej vitit 2016 e në vijim.

KLSH: Investimet nga fondet e huaja në 2023, në nivelin më të ulët në 15 vite

Corporate Auditor Using Magnifying Glass For Tax Fraud Audit

Sipas KLSH -së në vlerë nominale realizimi i investimeve të huaja vitin e kaluar ishte 4,9 miliardë lekë më pak se viti 2022, vlera më e ulët e 15 viteve të fundit.

Duke analizuar shpenzimet kapitale sipas burimit të financimit, rezulton se krahas mosrealizimit të investimeve kapitale me burim të brendshëm, financimet e huaja janë realizuar vetëm 54% në vitin 2023 vëren Kontrolli i Lartë i Shtetit në analizën e që i ka bërë zbatimit të buxhetit 2023.

“Kjo tregon se ministritë e linjës nuk kanë paraqitur një planifikim të saktë për projektet me financim të huaj, si dhe nuk kanë marrë në konsideratë procedurat që aplikohen për këto projekte, duke sjellë vonesa e mosrealizimin në afat të tyre” referon institucioni i lartë auditues.

Sipas raportit për zbatimin e buxhetit të përgatitur nga Ministria e Financave nuk evidentohen problematika në shpenzimet kapitale me burim të huaj financimi, megjithëse nuk janë realizuar në nivel të konsiderueshëm, si dhe 54 % e këtyre shpenzimeve janë kryer në muajt nëntor-dhjetor 2023.

Sipas pasqyrës së treguesve fiskalë të konsoliduar të përgatitur nga MF, shpenzimet kapitale (përfshirë dhe fondin e rindërtimit) me 2023 ishin planifikuar 135,146 milion lekë dhe janë realizuar 119,053 milion lekë ose 88%, me një mosrealizim prej 16,094 milion lekë, siç ka ndodhur në vijimësi që këto shpenzime nuk janë realizuar plotësisht në asnjë vit buxhetor.

“Duhet theksuar se, megjithëse shpenzimet kapitale nuk janë realizuar për 16,094 milion lekë, janë përdorur 779.7 milionë lekë nga fondi rezervë, duke shfaqur mangësi të planifikimit buxhetor dhe në përdorimin e fondit rezervë” verën KLSH-ja.

Në vitin 2023 shpenzimet kapitale zunë 17.6% të shpenzimeve të përgjithshme buxhetore ose 5.1% të PBB-së.

Niveli më i ulët i shpenzimeve kapitale gjithsej është konstatuar në muajin janar, ndërsa në muajin dhjetor janë shpenzuar 38% e tyre.

KLSH vëren se gjashtëmujori i parë i vitit 2023 është mbyllur me realizimin e 26% të shpenzimeve vjetore kapitale, duke cenuar ndjeshëm efektivitetin e zbatimit të kontratave publike të lidhura gjatë vitit, me pasoja në afatin, koston dhe cilësinë e ofrimit të shërbimit dhe punëve publike, krahas implikimeve të tjera fiskale lidhur me likuiditetin e shtuar në tregjet financiare në fund të vitit.

Në ligjin “Për buxhetin e vitit 2023” shpenzimet kapitale ishin planifikuar 123,908 milion lekë, ndërsa me Akt Normativ janë rritur duke shkuar në 136,626 milion lekë në një kohë që si 9 mujor realizimi ka qenë vetëm 46,358 milion lekë ose 70% e planit të periudhës dhe 40% faktit vjetor.

Me një akt tjetër normativ në mes të dhjetorit 2023 shpenzimet kapitale u rishikuan me ulje në 135,145 milion lekë, duke ndryshuar dhe strukturën e tyre. investimet më financim të brendshëm shënuan 91,8 miliardë lekë nga 86 miliardë lekë ishin më parë, ndërsa investimet me financim të huaj u ulen në 25 miliardë lekë nga 32,5 miliardë lekë të planifikuara.

Nga auditimi në MF ka rezultuar se, në janar 2024 janë paguar për llogari të buxhetit të vitit 2023 rreth 25 % e vlerës totale të investimeve të realizuara vjetore. Në shpenzimet kapitale përfshihen: financim i brendshëm, financim i huaj, fondi i rindërtimit dhe investime nga të ardhurat e Arsimit të Lartë./Monitor

Subashi saboton përfundimisht inceneratorin e Fierit/ Bashkia lan duart, kalon në pasiv shoqërinë që do administronte veprën

Në prill të këtij viti, Këshilli Bashkiak i Fierit miratoi me shumicë votash krijimin e një shoqërie aksionere për trajtimin e mbetjeve urbane. E pagëuar me emrin Shoqëria Trajtimit të Mbetjeve Urbane Qarku Fier, ndërmarrja me aksionerë 6 bashkitë e qarkut u krijua me qëllimin për të marrë në administrim inceneratorin e Fierit.

“Është vetëm regjistrimi i shoqërisë, akti i themelimit dhe regjistrimi. Ne nuk e marrim në dorëzim impiantin pa pasur një raport, por raportin nuk e hartojmë ne,” tha për BIRN Adela Hysenaj, nënkryetare e bashkisë së Fierit ditën e themelimit të shoqërisë.

Por 5 muaj pas krijimit, Asambleja e Ortakëve, e kryesuar nga Armando Subashi, ka vendosur beftas që ta kalojë ndërmarrjen në status pasiv.

“Asambleja e Pergjithshme e Aksionareve, pasi diskutoi ceshtjet e perfshira ne rendin e dites, me unanimitet vendosi te pranohet kerkesa e administratorit te shoqerise Z.Arjan Ndreu per pushimin e perkohshem (pezullimin) te aktivitetit te Shoqerise se Trajtimit te Mbetjeve Urbane te Qarkut Fier sh.a. dhe kalimin e shoqerise ne ne status pasiv per nje kohe te pacaktuar per shkak te pamundesise objektive te ushtrimit te aktivitetit te saj,” thuhet në vendimin e miratuar nga Këshilli Bashkiak në fillim të muajit të kaluar.

Vendimi për kalimin e shoqërisë në status pasiv erdhi pas kërkesës formale të administratorit , Arjan Ndreu. Arsyeja për pezullimin është se vepra nuk u mor në dorëzim.

“Edhe pse administrativisht shoqeria figuron aktive ne asnjehere nuk mundem te ushtrojme aktivitetin themelor te formimit te kesj shoqerie qe eshte perpunimi dhe djegja e mbetjeve urbane te bashkive ortake pasi objekti nuk eshte bere e mundur qe ta marrim ne dorezim nga organet te cilat e kane ate tashme ne administrim,” thuhet në kërkesën e Ndreut.

Megjithatë mosmarrja në dorëzim është thjesht një justifikim formal. Aryeja e vërtetë e vendimit është larja e duarve përfundimisht me inceneratorin, i cili tashmë mbetet jetim dhe me shumë gjasa i destinuar të dështojë përfundimisht.

Sabotim
Në aferën e trefishtë korruptive të inceneratorëve, ai i Fierit ishte investimi më i mirë. Por objekti nuk u vendos asnjëherë në punë për shkak se mungonte instalimi i disa pajisjeve të fundit.

Menjëherë pas marrjes nën sekuestro nga shteti, kryeadministratori i kohës, Farudin Arapi i propozoi ministrisë së Energjisë si autoritet kontraktor të autorizonte një shpenzim në masën 3.5 milionë euro që sipas tij do të përmbyllte përfundimisht veprën dhe do të vendoste inceneratorin në punë.

Por Belinda Balluku nuk e autorizoi asnjëherë kryerjen e pagesës dhe inceneratori i Fierit nuk u vu asnjë ditë në punë, ndërsa Farudin Arapin e nxorrën në pension. Praktikisht sot Fieri ka një incenerator, i cili shërben vetëm si landfill. Por meqë investimi nuk është konceptuar për landfill, vepra tashmë është kthyer në një bombë ekologjike, ku herë pas herë mbetjeve u vihet flaka.

Kalimi në pasiv i shoqërisë që do të merrte në dorëzim inceneratorin e Fierit duket si sabotimi përfundimtar i inceneratorit të Fierit, i cili me shumë gjasë nuk ka për t’u ndezur asnjëherë edhe pse kullufiti 35 milionë euro para të qytetarëve shqiptarë./ kapitali.al

Ish-ministri Edmond Haxhinasto paraqitet në SPAK

Ish-ministri i Transportit dhe Infrastrukturës, Edmond Haxhinasto, është paraqitur sot në Prokurorinë e Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK).

Nuk dihet ende arsyeja e thirrjes së politikanit të Partisë së Lirisë. Kujtojmë se ai ja qenë ministër në qeveritë Berisha dhe Rama kur LSI ka qenë në koalicion me të dyja.

Nga viti 2012 deri në vitin 2013 ka mbajtur postin e Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjisë.

Nga janari 2011 deri në prill 2013, ai mbajti postin e zëvëndës-kryeministrit të Republikës së Shqipërisë.

Në vitin 2013, ai u zgjodh Ministër i Transportit dhe Infrastrukturës i Shqipërisë. Ai e mbajti këtë rol deri në shtator 2016.

Gjermania në zgjedhje të parakohshme, caktohet data

Gjermania pritet të mbajë zgjedhje të parakohshme më 23 shkurt, pas arritjes së një marrëveshjeje të martën në mëngjes midis fraksioneve parlamentare të socialdemokratëve dhe konservatorëve të opozitës.

Data e zgjedhjeve duhet të konfirmohet zyrtarisht nga presidenti Frank-Walter Steinmeier, por kjo pritet të jetë një formalitet.

Qeveria gjermane ra pasi kancelari Olaf Scholz i socialdemokratëve shkarkoi ministrin e tij të financave, Christian Lindner, nga FDP, një parti pro-biznes.

Shkarkimi ishte rrjedhojë e një grindjeje të gjatë disa mujore lidhur me mënyrën e menaxhimit të deficitit buxhetor shumë miliardësh.

Scholz do t’i drejtohet parlamentit të mërkurën dhe pritet të shpallë së shpejti datën e votëbesimit të qeverisë, të cilën koalicioni i tij pritet ta humbasë, duke hapur kështu rrugën për zgjedhje të parakohshme.

Votëbesimi në parlament mund të bëhet më 18 dhjetor.